Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Moskała po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi "A" we W. na pismo Zarządu Województwa D. z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o przewrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych wniosku o dofinansowania projektu oraz wznowienie procedury oceny projektu, postanawia: 1. odrzucić skargę; 2. zwrócić stronie skarżącej kwotę 200 (słownie: dwieście) złotych uiszczoną tytułem wpisu od skargi.

W dniu [...] maja 2018 r. "A" we W. (dalej jako "skarżąca" zamiennie "A") wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. na pozostawienie bez rozpatrzenia wniosku o przewrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych wniosku o dofinansowania projektu oraz wznowienie procedury oceny projektu. Skarga została podpisana przez "Prokurenta M. G.".

Zarządzeniem z dnia [...] czerwca 2018 r. wezwano stronę skarżącą do uzupełnienia braków formalnych skargi poprzez złożenie pełnomocnictwa lub jego uwierzytelnionego odpisu do działania w imieniu strony skarżącej przez "B" Spółka z.o.o. we W. przed wojewódzkim sądem administracyjnym lub przed sądami administracyjnymi, w terminie 7 dni, pod rygorem odrzucenia skargi.

Odpowiadając na wezwanie strona przedłożyła Sądowi uchwałę z dnia [...] czerwca 2017 r. Nr [...] udzielającą pełnomocnictwa M. G. – prokurentowi "B" Sp z.o.o. z siedzibą przy ul. [...] we W. do wykonywania następujących czynności:

1) podpisywania dokumentów aplikacyjnych (wniosków o dofinansowanie wraz z załącznikami),

2) potwierdzanie z zgodność z oryginałem dokumentacji aplikacyjnej,

3) prowadzenie korespondencji dotyczącej ubiegania się o dofinansowanie,

4) składanie protestów, odwołań, skarg dot. ww wniosku o dofinansowanie w zakresie każdego projektu współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju regionalnego e ramach RPO WD na lata 2014-2020 w imieniu "A" we W. Uchwała została podpisana przez Wiceprezesa Zarządu M. S.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 57 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, dalej p.p.s.a.) skarga musi odpowiadać wymaganiom stawianym przez art. 46 p.p.s.a. wszystkim pismom w postępowaniu sądowym oraz zawierać dodatkowe elementy określone w art. 57 § 1 pkt 1-3 p.p.s.a., przy czym - zgodnie z art. 29 p.p.s.a. - przedstawiciel ustawowy lub organ osoby, o których mowa w art. 28, mają obowiązek wykazać swoje umocowanie dokumentem przy pierwszej czynności w postępowaniu.

Jeżeli warunki formalne skargi nie zostaną spełnione, Sąd zobligowany jest

w trybie art. 49 § 1 p.p.s.a. wezwać stronę skarżącą do uzupełnienia w terminie siedmiu dni stwierdzonych braków formalnych skargi pod rygorem jej odrzucenia (art. 58 § 1 pkt 3 p.p.s.a.).

W pierwszej kolejności podnieść należy, że reprezentacja wspólnot mieszkaniowych została uregulowana w ustawie z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1892 ze zm.) dalej powoływanej jako "u.w.l.". Zgodnie z art. 18 u.w.l. właściciele lokali mogą w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego określić sposób zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności mogą powierzyć zarząd osobie fizycznej albo prawnej (ust. 1).

W razie sukcesywnego wyodrębniania lokali przyjęty przez dotychczasowych współwłaścicieli sposób zarządu nieruchomością wspólną odnosi skutek także do każdego kolejnego nabywcy lokalu (ust. 2). Zmiana ustalonego w trybie ust. 1 sposobu zarządu nieruchomością wspólną może nastąpić na podstawie uchwały właścicieli lokali zaprotokołowanej przez notariusza. Uchwała ta stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej (ust. 2a). Jeżeli sposobu zarządu nie określono w umowie, o której mowa w ust. 1, lub w uchwale zaprotokołowanej przez notariusza, obowiązują zasady określone w niniejszym rozdziale.

Poza tym zgodnie z art. 20 u.w.l. jeżeli lokali wyodrębnionych, wraz z lokalami niewyodrębnionymi, jest więcej niż siedem, właściciele lokali są obowiązani podjąć uchwałę o wyborze jednoosobowego lub kilkuosobowego zarządu. Członkiem zarządu może być wyłącznie osoba fizyczna wybrana spośród właścicieli lokali lub spoza ich grona (ust. 1). Zarząd lub poszczególni jego członkowie mogą być w każdej chwili na mocy uchwały właścicieli lokali zawieszeni w czynnościach lub odwołani (ust. 2).

Zgodnie z art. 21 u.w.l. zarząd kieruje sprawami wspólnoty mieszkaniowej i reprezentuje ją na zewnątrz oraz w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali (ust. 1). Gdy zarząd jest kilkuosobowy, oświadczenia woli za wspólnotę mieszkaniową składają przynajmniej dwaj jego członkowie (ust. 2).

Z zacytowanych zatem regulacji wynika, że ze względu na organ albo osobę (osoby) sprawujące zarząd nieruchomością wspólną można wyodrębnić zarząd bezpośredni, sprawowany przez wszystkich współwłaścicieli nieruchomości, oraz zarząd pośredni, sprawowany:

a) przez zarząd, jako organ wspólnoty mieszkaniowej, albo

b) przez zarządcę, ustanawianego zgodnie z art. 18 ust. 1 u.w.l., którym może być osoba fizyczna bądź osoba prawna.

Ponadto – co wymaga podkreślenia Sądu - ustanowienie zarządu wspólnoty (art. 20, art. 21 u.w.l.) wyklucza ustanowienie zarządcy w rozumieniu art. 18 u.w.l. i odwrotnie, tj. ustanowienie zarządcy zgodnie z art. 18 u.w.l. wyklucza ustanowienie zarządu, o którym mowa w art. 20 i art. 21 u.w.l. (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2012 r., III CZP 96/11, Lex nr 1112715; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2005 r., III CZP 62/05, Lex nr 171751; uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2003 r., III CZP 74/03, Lex nr 81625; oraz postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach: z dnia 29 lutego 2016 r., I SA/Gl 1477/16 i I SA/Gl 1446/15; z dnia 15 lipca 2016 r., II SA/Gl 308/16; z dnia 26 września 2016 r., I SA/Gl 309-312/16, I SA/Gl 1478-1481/16, I SA/Gl 1472/16 - CBOSA). Właścicielom nieruchomości powierzono wybór w kwestiach związanych ze sposobem zarządzania, jednak względy natury organizacyjno-gospodarczej przemawiają za brakiem potrzeby mnożenia struktur zarządu nieruchomością wspólną i wynikających z tego konsekwencji (np. problemu rozkładu uprawnień pomiędzy te struktury). Spotykane w praktyce zlecanie administrowania nieruchomością wspólną zewnętrznemu podmiotowi wyspecjalizowanemu, przy wybranym zarządzie wspólnoty (w rozumieniu art. 20, 21 u.w.l.), nie oznacza więc, że ten podmiot posiada status zarządcy, któremu właściciele powierzyli zarząd nieruchomością wspólną, o jakim mowa w art. 18 ust. 1 u.w.l. Praktyka zawierania umów o zarządzanie nieruchomością wspólną (administrowanie wspólnotą mieszkaniową) z licencjonowanymi zarządcami (administratorami) jest już wykształcona od dłuższego czasu i jest to sytuacja, kiedy organ wspólnoty, jakim jest jej zarząd, nie przestaje wówczas sprawować swoich funkcji, a jedynie zleca wykonanie poszczególnych czynności w zakresie zwykłego zarządu nieruchomością wspólną. Zarządca, a właściwie administrator, zapewnia fachową obsługę wspólnoty mieszkaniowej, współdziałając w tym zakresie z zarządem. Taka pomoc świadczona przez profesjonalnych zarządców (administratorów) wspólnotom mieszkaniowym nie zmienia natomiast ustawowego sposobu sprawowania zarządu. Zlecenie administrowania wspólnotą mieszkaniową ma charakter umowy mieszanej, do której – w zakresie nieuregulowanym – powinno się stosować przepisy o umowie zlecenia (art. 734 Kodeksu cywilnego) - por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 29 stycznia 2014 r., I ACa 652/13, Lex nr 1438094.

Z uwagi na to, że w przeciwieństwie do zarządu w rozumieniu art. 20 i 21 u.w.l., zarządca w rozumieniu art. 18 ust. 1 u.w.l. nie jest organem wspólnoty mieszkaniowej, reprezentowanie więc wspólnoty przez zarządcę wymaga odpowiedniego umocowania w umowie bądź uchwale. Zakres upoważnienia zarządcy do działania w imieniu właścicieli lokali wynika bowiem z treści postanowień umów lub uchwały właścicieli przewidzianych w art. 18 ust. 1 i 2a u.w.l. Zatem zarządca nie może reprezentować wspólnoty mieszkaniowej przed sądem lub organem administracji publicznej, jeżeli stosowne upoważnienie nie znalazło się w umowie określającej sposób zarządu albo uchwale o zmianie tej umowy, bądź jeśli nie legitymuje się odpowiednim pełnomocnictwem. W odróżnieniu od reprezentacji przez organ jakim jest zarząd wspólnoty (w rozumieniu art. 20 i 21 u.w.l.), zarządca nie działa jako wspólnota mieszkaniowa, gdyż pomiędzy nią, a tymże zarządcą (osobą trzecią) istnieje dodatkowe ogniwo, którym jest oświadczenie woli zawarte w umowie, uchwale, albo ściśle w przedmiocie udzielenia pełnomocnictwa (postanowienie NSA z dnia 15 maja 2014 r., II FSK 949/14, Lex nr 1467640; uchwała Sądu Najwyższego z 21 stycznia 2009 r., III CZP 129/08, Lex nr 470697; wyrok WSA w Warszawie z 11 grudnia 2007 r., VI SA/Wa 1792/07; wyrok SN z 14 stycznia 2004 r., I CK 108/03; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 31 maja 2006 r., I ACa 290/06; wyrok WSA w Krakowie z 22 lutego 2010 r., II SA/Kr 1517/09, Lex nr 633138).

Mając powyższe na uwadze Sąd wezwał stronę skarżącą do usunięcia

braków formalnych skargi, w terminie 7 dni, pod rygorem jej odrzucenia przez złożenie pełnomocnictwa lub jego uwierzytelnionego odpisu do działania w imieniu strony skarżącej przez "B" Spółka z.o.o. we W. przed wojewódzkim sądem administracyjnym lub przed sądami administracyjnymi, w terminie 7 dni, pod rygorem odrzucenia skargi.

Odpowiadając na to wezwanie – występująca w imieniu strony Sp. zo.o. "B" - przedłożyła Sądowi uchwałę z dnia [...] czerwca 2017 r. Nr [...] udzielającą pełnomocnictwa M. G. – prokurentowi "B" Sp z.o.o. we W. do wykonywania następujących czynności:

5) podpisywania dokumentów aplikacyjnych (wniosków o dofinansowanie wraz z załącznikami),

6) potwierdzanie z zgodność z oryginałem dokumentacji aplikacyjnej,

7) prowadzenie korespondencji dotyczącej ubiegania się o dofinansowanie,

8) składanie protestów, odwołań, skarg dot. ww wniosku o dofinansowanie w zakresie każdego projektu współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju regionalnego e ramach RPO WD na lata 2014-2020 w imieniu "A" we W.

Tym samym nie wykonano wezwania Sądu, gdyż nie przedłożono uchwały do której nadesłania wyraźnie wezwano, a przedłożony dokument nie pozwolił Sądowi na stwierdzenie, że skargę wniosła osoba umocowana do działania w imieniu strony skarżącej. Przedłożono bowiem uchwałę zawierającą umocowanie do działania w imieniu Wspólnoty przez prokurenta "B" Sp z.o.o. z siedzibą przy [...] we W. (a nie przez "B" Sp z.o.o. we W.), a ponadto pełnomocnictwo to obejmuje czynności, wśród których nie przewidziano działania w imieniu skarżącej przed sądami administracyjnymi. Wobec tego skargę należało odrzucić na art. 58 § 1 pkt 3 p.p.s.a. O zwrocie wpisu orzeczono na podstawie art. 232 § 1 pkt 1 p.p.s.a.