Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak Sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost–Durchowska (spr.) Protokolant asystent sędziego Inesa Wyrębkowska po rozpoznaniu w dniu 16 października 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej X od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 4 sierpnia 2016 r. sygn. akt II SAB/Łd 42/16 w sprawie ze skargi E. Z. na bezczynność X w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi; 2. odstępuje od zasądzenia od E.Z. na rzecz X kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 4 sierpnia 2016 r. sygn. akt II SAB/Łd 42/16 po rozpoznaniu skargi E. Z. na bezczynność Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej zobowiązał organ do załatwienia wniosku E. Z. z dnia [...] grudnia 2015 r. w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku oraz stwierdził, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy:

E. Z. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na bezczynność Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej domagając się zobowiązania organu do wydania decyzji w sprawie udostępnienia informacji publicznej oraz zasądzenia zwrotu kosztów postępowania sądowego. Autorka skargi wyjaśniła, iż pismem z dnia [...] grudnia 2015 roku skierowała do organu wniosek o udostępnienie informacji publicznej w postaci faktury dokumentującej żądania zwrotu kwoty [...] zł z tytułu poniesionych kosztów. Rodzinny Ogród Działkowy "[...]" nie udzielił jej odpowiedzi na wyżej wskazany wniosek. Zdaniem skarżącej wnioskowana informacja, nie ma charakteru informacji przetworzonej, dlatego organ powinien jej udzielić.

W odpowiedzi na skargę Rodzinny Ogród Działkowy "[...]" w [...] wskazał, że E. Z. w miarę możliwości otrzymuje odpowiedzi na swoje wnioski. Skarżąca wnioskowała o przesłanie na jej adres domowy kserokopii dużej ilości dokumentów, tymczasem członkowie Zarządu ROD swoją funkcję pełnią społecznie i są zobowiązani do racjonalnego gospodarowania zgromadzonymi środkami finansowymi, dlatego organ nie posiada funduszy na kserowanie dużej ilości dokumentów i ich przesyłanie skarżącej. Organ wyjaśnił, że skarżąca miała zapewnioną możliwość zapoznania się z odpowiednimi dokumentami w siedzibie ROD. Ponadto osoba pełniąca funkcję Prezesa Zarządu poinformowała ją, że wniosek o informację publiczną powinna złożyć pisemnie w organie, a nie wysyłać na prywatny adres mailowy Prezesa Zarządu.

Zobowiązując organ do załatwienia wniosku E. Z., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi powołał treść art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r., poz. 782 ze zm. - dalej jako "u.d.i.p.") i wskazał, że uwzględniając definicję informacji publicznej wynikającą z treści tego przepisu należy przyjąć, że wnioskowane przez skarżącą pisma stanowią informację publiczną.

Wskazał ponadto na przepis art. 17 z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 roku, poz. 40 ze zm.) wywodząc z niego, że Polski Związek Działkowców oraz Rodzinne Ogrody Działkowe są podmiotami dysponującymi majątkiem publicznym i należą do kręgu podmiotów objętych art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. obowiązanych do udostępnienia na żądanie informacji publicznej znajdującej się w ich posiadaniu.

Powołując się na orzecznictwo wskazał, że ustawa o dostępie do informacji publicznej przewiduje wydanie decyzji administracyjnej wtedy, gdy organ odmawia ujawnienia jakiegoś faktu lub dokumentu bądź umarza postępowanie w trybie przewidzianym w art. 14 ust. 2 u.d.i.p. Wydanie tych aktów następuje jednak zawsze wtedy, gdy mamy do czynienia z informacją publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Natomiast, gdy żądana informacja nie jest informacją publiczną, to dopuszczalną i właściwą formą odniesienia się do wniosku o udostępnienie takiej informacji jest wyłącznie pismo zawiadamiające wnioskodawcę o braku możliwości zastosowania przepisów ustawy. W takiej sytuacji formą obrony swojego stanowiska jest skarga na bezczynność organu.

Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że jak wynika z akt sprawy organ nie udostępnił wnioskowanej informacji mimo, że stanowi ona informację publiczną podlegającą udostępnieniu w trybie ww. ustawy, a Rodzinny Ogród Działkowy jest organem zobowiązanym do jej udostępnienia. Ponadto po otrzymaniu wniosku organ prowadził ze skarżącą korespondencję, ale ostatecznie nie uczynił zadość swojemu obowiązkowi i pozostał bezczynny do dnia rozprawy przed tym Sądem tj. do dnia [...] sierpnia 2016 r. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego niewątpliwie organ pozostał w bezczynności, która dodatkowo miała charakter rażący, za czym przemawia porównanie daty złożenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej oraz treści art. 13 u.d.i.p.

Odnosząc się do argumentów organu wyjaśnił, że dostęp do informacji publicznej jest co do zasady bezpłatny. Ustawa pozwala na odstąpienie od zasady bezpłatności tylko w sytuacji, gdy w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku. Podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. Z tego powodu, że ktoś nie uiścił opłaty nie można wydać decyzji o odmowie udzielenia informacji publicznej, bądź pozostawić wniosek o jej udzielenie bez rozpoznania.

Wskazał, że wbrew argumentom organu w ustawie brak jest wskazania jakichkolwiek wymagań formalnych wniosku (poza utrwaleniem go w formie pisemnej). Wyjaśnił przy tym, że za wniosek pisemny uznawać należy również przesłanie zapytania pocztą elektroniczną i to nawet, gdy do jego autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny. Mail taki jednak musi być skierowany na adres organu (a nie prywatny adres osoby pełniącej funkcję prezesa organu).

Polski Związek Działkowców reprezentowany przez radcę prawnego B. L. wniósł od powyższego wyroku skargę kasacyjną, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił na podtsawie art. 174 punkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2012 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 – obecnie Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 - dalej jako "P.p.s.a.") naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy poprzez niewłaściwe zastosowanie:

- art. 3 § 1 i § 2 punkt 8 oraz art. 134 § 1 P.p.s.a. przez wadliwe wykonanie obowiązku kontroli działalności Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w L., podstawowej jednostki organizacyjnej stowarzyszenia ogrodowego Polski Związek Działkowców, polegające na nieuprawnionym wnikaniu w poprawność podejmowanych przez tą jednostkę czynności w związku ze skargą na bezczynność, polegających na udostępnieniu skarżącej informacji/dokumentów w siedzibie Zarządu Ogrodu oraz poprzez ograniczenie się wyłącznie do twierdzeń skarżącej i zaniechanie badania czy nie zachodzą inne przesłanki do nieuwzględnienia skargi oraz czy skarga jest dopuszczalna;

- art. 58 § 1 pkt 6 P.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie, a tym samym nie orzeczenie o odrzuceniu skargi jako przedwczesnej, niepoprzedzonej postępowaniem o udzielenie informacji publicznej, z uwagi na okoliczność, że wniosek o udzielenie informacji został złożony za pośrednictwem poczty elektronicznej na prywatny adres osoby pełniącej funkcję prezesa Zarządu Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] Polskiego Związku Działkowców, a nie do podmiotu którym powinien być: Polski Związek Działkowców stowarzyszenie ogrodowe Zarząd Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...], w którego posiadaniu znajdują się informacje, których udostępnienia żąda skarżąca;

- art. 149 § 1 punkt 1 i § 1a P.p.s.a. przez jego zastosowanie przy niedokładnym wyjaśnieniu stanu faktycznego, a w szczególności nieuwzględnienie czynności jakie podjął Polski Związek Działkowców Rodzinny Ogród Działkowy "[...]" w [...] wskazanych w odpowiedzi na skargę, niedokonanie oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób rzetelny i ograniczenie się w swoich rozważaniach tylko do zarzutów skarżącej i błędne przyjęcie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, że Polski Związek Działkowców Rodzinny Ogród Działkowy "[...]" w [...] pozostawał w bezczynności w zakresie wniosku skarżącej o przedstawienie faktury dokumentującej poniesione wydatki, podczas gdy Zarząd Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] Polskiego Związku Działkowców odstąpił od pobrania opłaty, składając stosowne oświadczenie skierowane do skarżącej, co podnoszono w odpowiedzi na skargę oraz błędne orzeczenie, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, podczas gdy prawidłowe zastosowanie tego przepisu powinno doprowadzić do oddalenia skargi;

- art. 141 § 4 P.p.s.a. poprzez pominięcie w uzasadnieniu wyroku stanowiska Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] Polskiego Związku Działkowców reprezentowanego przez Zarząd zawartego w odpowiedzi na skargę o odstąpieniu od pobrania opłaty od skarżącej za wykonanie kserokopii dokumentów oraz niedokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób obiektywny, przez pominięcie oceny opisanych wyżej działań podjętych przez Zarząd Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] wynikających z akt sprawy oraz niespełnienie wymagań logicznej poprawności, poprzez stwierdzenie, że wniosek o udostępnienie informacji publicznej może być złożony w formie elektronicznej za pośrednictwem maila na adres mailowy organu (a nie na prywatny adres osoby pełniącej funkcję prezesa organu) a mimo to uznanie, że taki wniosek został złożony, pomimo skierowania go na prywatny adres mailowy osoby pełniącej funkcję prezesa, co sprawia, że pomiędzy tym uchybieniem a wynikiem postępowania istnieje związek przyczynowy;

- art. 151 P.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie i nie oddalenie skargi z uwagi na niepodleganie żądania skarżącej przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej, z uwagi na okoliczność, iż skarga dotyczy żądania udokumentowania wydatków na wykonanie kserokopii dokumentów wewnętrznych dotyczących spraw wewnątrz- organizacyjnych Polskiego Związku Działkowców stowarzyszenia ogrodowego i nie podlega udostępnieniu w trybie u.d.i.p,, ewentualnie nie oddalenie skargi z uwagi na brak przedmiotu kontroli, gdyż będące nim żądanie stało się bezprzedmiotowe wobec zaniechania pobrania opłaty.

Na podstawie art. 174 pkt 1 P.p.s.a. naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie:

- art. 1 ust. 1 w związku z art. 6 ust. 1 u.d.i.p., poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że żądana przez skarżącą informacja jest informacją publiczną podlegającą udostępnieniu w trybie ustawy, podczas gdy wnioskowana informacja nie pozostaje w związku z działaniem stowarzyszenia ogrodowego w sferze publicznej, a jest wynikiem statutowej działalności organów stowarzyszenia ogrodowego;

- art. 4 ust. 1 punkt 5 u.d.i.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie do ustalonego stanu faktycznego i przyjęcie, że wniosek o udostępnienie informacji publicznej został skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podczas gdy żądania informacja jest dokumentem należącym do spraw wewnątrz-organizacyjnych, który nie podlega ujawnieniu na podstawie art. 1 u.d.i.p.;

- art. 10 ust. 1 w związku z art. 2 u.d.i.p poprzez przyjęcie, że wniosek skarżącej złożony za pośrednictwem poczty elektronicznej na prywatny adres prezesa Zarządu Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...], jest wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej podlegającym rozpoznaniu w trybie ustawy i wnioskiem skierowanym do właściwego podmiotu tj. organu Polskiego Związku Działkowców Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...], którym jest Zarząd;

- art. 17 ust, 1 i ust. 2 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych przez jego niewłaściwe zastosowanie do ustalonego stanu faktycznego i przyjęcie, że potencjalna możliwość otrzymania dotacji ze środków gminnych pozwala na stwierdzenie, że każda informacja dotycząca Rodzinnego Ogrodu Działkowego, w tym wnioskowana informacja dotycząca Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...], posiada walor informacji publicznej oraz przyjęcie w związku z tym, że każda działalność Rodzinnego Ogrodu Działkowego, w tym Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] pozostaje w sferze publicznej,

Skarżący kasacyjnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi i odrzucenie skargi E. Z. oraz zasądzenie na jego rzecz od skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych:

- ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi i zasądzenie na jego rzecz od skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych;

- ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi i oddalenie skargi E. Z. oraz zasądzenie na jego rzecz od skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniósł, że Sąd pierwszej instancji błędnie przyjął, że Rodzinny Ogród Działkowy "[...]" w [...] dopuścił się bezczynności i błędnie stwierdził, że bezczynność ta miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. W jego ocenie swój pogląd Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oparł na niewłaściwym zastosowaniu wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów postępowania przed sądami administracyjnymi, które miały istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Wyjaśnił, że bieżąca działalność Polskiego Związku Działkowców, w tym wszystkich jego jednostek organizacyjnych, nie stanowi w jakimkolwiek zakresie spraw publicznych w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie dotyczy zadań publicznych, a zatem informacje odnoszące się do tej działalności nie podlegają udostępnieniu w trybie u.d.i.p.

Wskazał ponadto, że skarżąca posiada tytuł prawny do działki rodzinnej w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym "[...]" w [...]. Można zatem przyjąć, że skarżąca zdobyła już wiedzę w zakresie złożonego wniosku. Uzyskała ją w inny sposób, niż określa to ustawa o dostępie do informacji publicznej. Jeżeli skarżąca posiada już informację w zakresie wniosku, to jej wniosek jest niecelowy, a dostęp do informacji bezprzedmiotowy.

Poza tym, zdaniem skarżącego kasacyjnie uzasadnienie wyroku nie spełnia kryteriów metodologicznej poprawności, nie cechuje się logiką i dostatecznym stopniem precyzji.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną E. Z. wniosła o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 183 § 1 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Granice te wyznaczają kierunek postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. W okolicznościach rozpatrywanej sprawy Naczelny Sąd Administracyjny nie stwierdził występowania przesłanek nieważności postępowania, o których mowa w art. 183 § 2 P.p.s.a., wobec czego przeszedł do oceny zarzutów skargi kasacyjnej.

W skardze kasacyjnej zawarto zarówno zarzuty naruszenia przepisów postępowania, jak i przepisów prawa materialnego. W sytuacji, gdy skarga kasacyjna zarzuca naruszenie prawa materialnego oraz naruszenie przepisów postępowania, co do zasady w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlegają zarzuty naruszenia przepisów postępowania (por. wyrok NSA z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt II GSK 819/11, Lex nr 1217424; wyrok NSA z dnia 26 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 1842/08, Lex nr 596025; wyrok NSA z dnia 4 czerwca 2014 r., sygn. akt II GSK 402/13, Lex nr 1488113).

Skarga kasacyjna jest uzasadniona.

Przede wszystkim wskazać należy, że zgodnie z art. 141 § 4 P.p.s.a. prawidłowo sporządzone uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie, a ponadto - jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ - wskazania co do dalszego postępowania.

W pisemnych motywach wyroku szczególne miejsce zajmuje wskazanie podstawy rozstrzygnięcia i jej wyjaśnienie. Ta część uzasadnienia powinna mieć charakter zwięzły, ale pozwalający na dokonanie kontroli zaskarżonego orzeczenia przez sąd wyższej instancji. Ma ona także umożliwić stronom zapoznanie się ze stanem wiedzy sądu co do podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia oraz rozumowaniem sądu, które doprowadziło go do sformułowania przyjętych wniosków oraz wydania orzeczenia o określonej treści. Z treści uzasadnienia wyroku powinno wynikać, że sąd rzeczywiście przeanalizował wszystkie istotne w sprawie kwestie, konfrontując zarzuty zamieszczone w skardze z ustaleniami i stanowiskiem organu oraz materiałem dowodowym sprawy.

Sporządzone według tych wymogów uzasadnienie wyroku ma umożliwić stronie oraz sądowi odwoławczemu prześledzenie dotychczasowego przebiegu postępowania w sprawie, a także zapoznanie się z procesem myślowym, który doprowadził Sąd pierwszej instancji do podjęcia zaskarżonego orzeczenia.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego ze sporządzonego w niniejszej sprawie uzasadnienia wyroku nie wynika aby Sąd pierwszej instancji wyjaśnił w sposób prawidłowy motywów jakimi kierował się przy wydawaniu zaskarżonego wyroku.

Przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie była skarga na bezczynność Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w postaci faktury dokumentującej żądania zwrotu [...] zł z tytułu poniesionych kosztów.

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że bezczynność organu na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej występuje wówczas, gdy w ustawowym terminie podmiot ten nie rozpoznał złożonego wniosku, czyli nie udostępnił informacji, ani nie wydał decyzji odmownej albo też udzielił informacji niepełnej, czy też niezgodnej z wnioskiem, niejasnej, czy niewiarygodnej oraz gdy odmawia jej udzielenia w nieprzewidzianej do tej czynności formie, ponadto nie informuje strony o tym, że nie posiada wnioskowanej informacji.

W sprawie ze skargi na bezczynność w przedmiocie udzielenia informacji publicznej sąd administracyjny bada, czy żądanie zostało skierowane do podmiotu zobowiązanego w ustawie do udostępnienia informacji publicznej oraz, czy informacja wskazana we wniosku o jej udostępnienie jest informacją publiczną w rozumieniu ustawy. Tylko bowiem w sytuacji ustalenia, że dana informacja stanowi informację publiczną, jak też, że wniosek o jej udostępnienie skierowany został do podmiotu zobowiązanego do jej udzielenia, można rozpatrywać ewentualną bezczynność organu w zakresie udostępnienia informacji publicznej.

Dla ustalenia czy w sprawie zaistniała bezczynność podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej kluczowe jest ustalenie czy żądanie/wniosek o udostępnienie informacji publicznej w ogóle został złożony, a jeśli tak, to z jaką datą wpłynął do organu. Od dnia złożenia wniosku rozpoczyna się bowiem bieg terminu do załatwienia sprawy przez organ, który zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p wynosi nie więcej niż 14 dni.

Jak wynika z akt sprawy, E. Z. złożyła wniosek o udostępnienie informacji publicznej na prywatny adres mailowy Katarzyny Zielińskiej pełniącej funkcję Prezesa Zarządu ROD "[...]". Z uwagi na okoliczność, że ww. wniosek nie został wysłany bezpośrednio do Zarządu Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w [...], zdaniem organu nie został on skutecznie złożony.

Rozpoznając skargę na bezczynność Sąd pierwszej instancji ocenił przedmiotowy wniosek za skutecznie złożony.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynikają jednak motywy, jakimi kierował się Sąd pierwszej instancji uznając skuteczność złożenia wyżej wskazanego wniosku. Sąd wojewódzki z jednej strony wskazał bowiem, że wniosek o udostępnienie informacji publicznej musi być skierowany na adres mailowy organu, a nie na prywatny adres osoby pełniącej w nim funkcję prezesa, z drugiej strony uznał, że wniosek E. Z. został skutecznie złożony i zobowiązał organ do jego rozpoznania. Brak jest zatem spójności w rozważaniach Sądu. W sytuacji bowiem gdy wyraził on pogląd odnośnie konieczności przesłania wniosku o udostępnienie informacji publicznej bezpośrednio na adres mailowy organu, winien był wyjaśnić z jakich powodów, odmiennie do zaprezentowanego stanowiska, uznał wniosek E. Z. przesłany na prywatny adres mailowy Prezesa Zarządu za skutecznie wniesiony.

Zwrócić także należy uwagę, że uznając wniosek za skuteczny, Sąd pierwszej instancji nie wyjaśnił na jakiej podstawie uznał, że wniosek z dnia [...] grudnia 2015 r. dotyczący faktury na kwotę [...] zł stanowi w istocie informację dotyczącą swym zakresem środków publicznych, a co za tym idzie stanowi informację publiczną w rozumieniu przepisów u.d.i.p. Ponadto, z wniosku nie wynika w żaden sposób aby E. Z. zwracała się o nadesłanie przedmiotowej faktury w trybie dostępu do informacji publicznej. Dopiero w piśmie z dnia [...] stycznia 2016 r. powołała się na przepisy u.d.i.p.

Wyjaśnić należy, że majątek Polskiego Związku Działkowców powstaje głównie ze składek członkowskich i opłat ogrodowych. Stowarzyszenie ogrodowe, prowadzące ROD może otrzymywać także dotacje celowe (art. 17 ust. 1ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych). W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że Polski Związek Dzałkowców jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p, ale tylko w takim zakresie, w jakim dysponuje on środkami publicznymi, a więc wyłącznie w zakresie rozliczenia dofinansowania dotacji lub wykonywania zadań zleconych z udziałem środków publicznych (por. wyrok NSA z dnia 15 listopada 2013 r., sygn. akt I OSK 1455/13, publ.: https://cbois.nsa.gov.pl – dalej jako “CBOSA"). Rozpoznając sprawę Sąd pierwszej instancji nie wyjaśnił dlaczego przedmiotową informację (niedotyczącą dotacji) uznał za informację publiczną, a ROD za podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej. Sąd wojewódzki ograniczył się jedynie do przywołania odpowiednich przepisów ustawy o ogrodach działkowych wskazując, że Polski Związek Działkowców oraz Rodzinne Ogrody Działkowe są podmiotami dysponującymi majątkiem publicznym i należą do kręgu podmiotów objętych art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o dostępie informacji publicznych, obowiązanych do udostępnienia na żądanie informacji publicznej znajdującej się w ich posiadaniu.

Końcowo podnieść także należy, że oceniając bezczynność organu w niniejszej sprawie jako mającą charater rażącego naruszenia prawa, Sąd pierwszej instancji również nie uzasadnił swego stanowiska w sposób, który umożliwiłby ocenę prawidłowości tego stanowiska.

W świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, oceniając charakter bezczynności nie można pominąć charakteru sprawy, jak i specyfiki trybu jej załatwienia (por. wyrok NSA z 18 marca 2015 r., sygn. akt I OSK 585/15, opub. CBOSA). W orzecznictwie sądów administracyjnych wielokrotnie wyjaśniano, że rażącym naruszeniem prawa – w rozumieniu art. 149 § 2 P.p.s.a. – jest stan, w którym bez żadnych wątpliwości i wahań w kontekście okoliczności danej sprawy można stwierdzić, że naruszono prawo w sposób oczywisty. W przypadku przekroczenia przez organ ustawowego terminu załatwienia sprawy, o tym, czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa nie decyduje tylko sam przedmiot sprawy, ale wszystkie okoliczności z tym związane, w tym także czas trwania bezczynności (por. wyrok NSA z dnia 8 lipca 2015 r., sygn. akt I OSK 237/15, opub. CBOSA). Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie sposób natomiast wywieść, jakie okoliczności wpłynęły na ocenę rażącego naruszenia prawa. Sąd Wojewódzki wskazał jedynie, że organ przekroczył 14 dniowy termin przewidziany przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nie odniósł się natomiast w żaden sposób do okoliczności sprawy i nie uzasadnił zaprezentowanego poglądu.

Biorąc powyższe pod uwagę, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku Sądu pierwszej instancji sporządzone zostało w sposób uniemożliwiający weryfikację zaskarżonego wyroku.

Z uwagi na to, że zarzut naruszenia art. 141 § 4 P.p.s.a. okazał się skuteczny, Naczelny Sąd Administracyjny nie odnosił się do pozostałych zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej, nie miały one bowiem znaczenia dla oceny zasadności wniesionej skargi kasacyjnej. Ponadto przy wystąpieniu tak znaczących wad uzasadnienia wyroku nie sposób byłoby się do nich odnieść. Ocena zasadności podniesionych w sprawie zarzutów merytorycznych powinna, bowiem stanowić bądź to krytykę wyrażonego przez Sąd pierwszej instancji stanowiska bądź jego aprobatę. Tymczasem w sprawie niniejszej nie jest jasne ani stanowisko Sądu Wojewódzkiego ani okoliczności, jakie wpłynęły na podjęte przez ten Sąd rozstrzygnięcie.

W tej sytuacji uzasadnionym było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi.

W związku z powyższym Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji.

Na podstawie art. 207 § 2 P.p.s.a., odstąpiono od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości, wobec uznania, że skarżąca swoim postępowaniem nie przyczyniła się do powstania zaistniałego w sprawie uchybienia.