Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Owsińska- Gwiazda (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Fularski, Sędzia WSA Iwona Szymanowicz- Nowak, Protokolant Sekretarz sądowy Karolina Kaca, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2016 r. w Radomiu sprawy ze skargi T. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] października 2015 r. nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy oddala skargę.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. decyzją z dnia [...] października 2015 roku, nr [...], po rozpoznaniu odwołania T. K.(dalej: "skarżący"), utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Starosty G. z [...] września 2015 roku, nr [...] w przedmiocie zatrzymania skarżącemu na okres trzech miesięcy tj. od dnia [...] września 2015 r. do dnia [...] grudnia 2015 r. prawa jazdy kat. [...], nr [...], nr druku [...] wydanego przez B. O.(A.).

Stan faktyczny sprawy przedstawia się w sposób następujący:

Decyzją Starosty G. z [...] września 2015 r. zatrzymano skarżącemu na okres trzech miesięcy tj. od dnia [...] września 2015 r. do dnia [...] grudnia 2015 r. prawo jazdy kat. [...]. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że do Starostwa Powiatowego w G. wpłynęła informacja z Komendy Powiatowej Policji w P. o kierowaniu przez skarżącego pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Organ wydając decyzję powołał się na art. 102 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 102 ust. 1c ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 155 z późn. zm.).

Od decyzji powyższej skarżący złożył odwołanie podnosząc, że Starosta nie starał się wyjaśnić przyczyn zwiększenia prędkości. Uważał, że takie postępowanie ingeruje w prawa człowieka. Urząd całkowicie zignorował jego wyjaśnienia i podjął w sposób arbitralny stanowisko. Skarżący prosił o zapoznanie się z jego punktem widzenia.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. decyzją z dnia [...] października 2015 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję w całości.

Organ odwoławczy powyższe rozstrzygnięcie oparł o następujące ustalenia

i rozważania:

Podstawę wydania zaskarżonej decyzji stanowi przepis art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami. Zgodnie z tym przepisem starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, w przypadku, gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Na mocy ust. 1 c ww. przepisu starosta wydaje decyzję, o której mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. -Prawo o ruchu drogowym.

Ustawodawca jasno sprecyzował co stanowi źródło ustalenia stanu faktycznego w zakresie stwierdzenia okoliczności przekroczenia dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h. Zgodnie z treścią art. 7 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 541) do dnia 3 stycznia 2016 r. podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami jest informacja o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym. W związku z powyższym wystarczającą i co do zasady samodzielną podstawę do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy stanowi ww. informacja. Ewentualne podważenie treści przekazanej informacji mogłoby nastąpić w przypadku prawomocnego rozstrzygnięcia uprawnionego organu, z którego wynikałoby, iż przekroczenie prędkości nie miało miejsca lub nie wynosiło więcej niż 50 km/h. Wskazany wyżej stan prawny odnosi się do stanu faktycznego będącego przedmiotem niniejszego postępowania, w którym prawo jazdy zostało zatrzymane za pokwitowaniem w trybie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym.

Organ II instancji wskazał, że w aktach sprawy znajduje się zawiadomienie Komendanta Powiatowej Policji w P. o zatrzymaniu prawa jazdy, wystawionego na T. K. z powodu kierowania pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym (art. 135. ust. 1 pkt la lit a). Jednocześnie wraz z zawiadomieniem przesłany został zatrzymany dokument prawa jazdy kat. [...], nr [...], nr druku [...] wydanego przez B. O.(A.). Dało to podstawę Staroście do wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy na okres 3 miesięcy (zawiadomienie z dnia [...] września 2015 r.).

Organ odwoławczy wskazał też, że wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, ale z mocy decyzji ustawodawcy opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym. Tym samym wszelkie zarzuty odwołującego, dotyczące sposobu przeprowadzenia postępowania oraz ustalenia stanu faktycznego nie mogły przynieść pożądanego skutku w postępowaniu administracyjnym w sprawie zatrzymania prawa jazdy. Wynika to również z art. 7 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którym podmiot, który wydał prawomocne rozstrzygnięcie za naruszenie, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy wymienionej w art. 4, niezwłocznie powiadamia o tym starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kierującego pojazdem. Oznacza to, iż do czasu powiadomienia o prawomocnym rozstrzygnięciu, organ nie ma podstaw do kwestionowania informacji przekazanej przez organy Policji. Co więcej przepis art. 103 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami przesądza, iż w okresie prowadzenia postępowania wykroczeniowego, istnieje po stronie organu obowiązek zatrzymania prawa jazdy. W świetle tego przepisu, jeżeli sprawa o naruszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, została skierowana do rozpoznania przez sąd lub organ orzekający o sprawie w postępowaniu dyscyplinarnym i nie zakończyła się prawomocnym rozstrzygnięciem w okresie 3 miesięcy od dnia zatrzymania dokumentu, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1d - w okresie 6 miesięcy, podlega on zwrotowi. Oznacza to a contrario, iż mimo braku prawomocnego rozstrzygnięcia w przedmiocie popełnionego wykroczenia, organ zobowiązany jest do zatrzymania prawa jazdy.

Odnosząc się do odwołania Kolegium wyjaśniło, że szczegółowo przeanalizowało materiał dokumentacyjny, w tym wyjaśnienia złożone przez skarżącego na temat okoliczności przekroczenia prędkości i zatrzymania prawa jazdy przez Policję. Kolegium nie kwestionuje ich wiarygodności. Podkreśla jednak, że dla celów wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy istotna jest informacja od organu ruchu drogowego o przekroczeniu prędkości. Choć okoliczności drogowe mogły wymuszać przekroczenie prędkości ze względów bezpieczeństwa, to jednak nie mogą mieć one wpływu na wydanie niniejszej decyzji. To organ Policji stwierdził naruszenie przepisów prawa o ruchu drogowym i dokonał zatrzymania prawa jazdy, a Starosta wykonał jedynie ciążące na nim obowiązki wydania decyzji administracyjnej.

W skardze złożonej do Sądu, skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie kosztów postępowania

W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że organy działały na podstawie przepisów ustawowych, które naruszają art. 45 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji RP. Skarżący uważa, że został pozbawiony możliwości dochodzenia swoich uprawnień przed sądem. W tym konkretnym przypadku nie zostały zbadane przyczyny, dla których nastąpiło zwiększenie prędkości przez kierującego. Nadto przepisy ustawy powodują kumulację odpowiedzialności za ten sam czyn, jako wykroczenie i w drodze kary administracyjnej.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Na rozprawie pełnomocnik skarżącego wniósł o zawieszenie postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Ocena zaskarżonej decyzji przeprowadzona w zakresie wynikającym z art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) i art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; dalej: "p.p.s.a.") nie potwierdza, aby w toku postępowania administracyjnego uchybiono prawu w sposób uzasadniający uchylenie decyzji.

Ze znajdującego się w aktach sprawy pisma Naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji w P. z [...] września.2015 r. wynika, że w dniu [...] września 2015 r. zatrzymane zostało prawo jazdy skarżącego w związku z ujawnionym przekroczeniem prędkości w terenie zabudowanym o [...] km/h.

Okoliczność ta zobowiązywała organ I instancji do wydania decyzji o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy na okres 3 miesięcy oraz do nadania tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Przepis art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami stanowi, że starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy w przypadku, gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Czas, na który orzeka się o zatrzymaniu prawa jazdy określa art. 102 ust. 1c tej ustawy, stanowiąc, że decyzję w powyższym przedmiocie wydaje się na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. -Prawo o ruchu drogowym. Z powyższej regulacji wynika, że o zatrzymaniu prawa jazdy organ orzeka obligatoryjnie.

Jak słusznie wskazał organ odwoławczy, ustawodawca jasno sprecyzował, co stanowi źródło ustalenia stanu faktycznego w zakresie stwierdzenia okoliczności przekroczenia dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h. Zgodnie z treścią art. 7 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 541) do dnia 3 stycznia 2016 r. podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami jest informacja o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym. Przepis ten przesądza, że jedyną i wyłączną okolicznością, która przesądza o obowiązku wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, jest ww. informacja.

W związku z powyższym oczywistym jest, że organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, ale z mocy woli ustawodawcy opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym. Tym samym organ prowadzący postępowanie o zatrzymanie prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, nie może ani powoływać z urzędu, ani na wniosek dowodów na okoliczność potwierdzenia, czy też weryfikacji treści zawartych w informacji, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Chybionym i niezrozumiałym jest zarzut naruszenia art. 77 ust 2 w zw. z art. 45 Konstytucji RP w zw. z art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym, skoro, nie doszło do naruszenia przepisu art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym, a wskazane przepisy Konstytucji dotyczą prawa do sądu, które właśnie skarżący realizuje poprzez skierowanie skargi do sądu administracyjnego.

Odnośnie kwestii niekonstytucyjności przepisów stanowiących podstawę zaskarżonej decyzji należy wskazać, że konstytucyjność przepisów przewidujących zatrzymanie prawa jazdy na okres trzech miesięcy w sytuacji przekroczenia dozwolonej prędkości o ponad 50 km/h na terenie zabudowanym, nie została do chwili obecnej zakwestionowana, a więc organ był zobowiązany do ich zastosowania. Odnośnie zarzutu dotyczącego podwójnego karania za to samo wykroczenie, należy zwrócić uwagę na zasadniczą różnicę między karą za popełnienie wykroczenia, która jest środkiem karnym a konsekwencjami administracyjnymi takiego wykroczenia w postaci zatrzymania prawa jazdy, które środkiem karnym nie jest. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie wypowiadał się w kwestii istoty kary administracyjnej, której główną funkcją jest prewencja a nie odpłata za popełniony czyn zabroniony. Kara administracyjna jest wymierzana za naruszenie porządku prawnego, niezależnie od okoliczności tego naruszenia, co świadczy o prewencyjnej funkcji tej kary. Brak więc podstaw do twierdzenia, że skarżący został "dwukrotnie ukarany za to samo wykroczenie" i w związku z tym do prowadzenia rozważań w przedmiocie konstytucyjności przepisów, na podstawie których orzekały organy w niniejszej sprawie.

Jednocześnie Sąd zauważa, że w Trybunale Konstytucyjnym zawisła sprawa o sygn. akt 24/15 z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego o zbadanie zgodności z ustawą zasadniczą i aktami międzynarodowymi m.in. art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami. Stosownie do art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. fakt ten zezwala Sądowi na zawieszenie toczącego się postępowania. Z uwagi jednak na to, że zaskarżona decyzja wywoływała skutki prawne w postaci pozbawienia skarżącego prawa jazdy jedynie przez okres 3 miesięcy, okres ten już minął, zdaniem Sądu skorzystanie z możliwości fakultatywnego zawieszenia postępowania nie byłoby w przedmiotowej sprawie celowe. W razie natomiast wydania w przyszłości przez Trybunał orzeczenia pozbawiającego wskazaną normę domniemania konstytucyjności skarżącemu służyć będzie uprawnienie, o którym mowa w art. 272 § 1 p.p.s.a.

Wobec powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 151 p.p.s.a. skargę oddalił.