Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Referendarz sądowy Lucyna Kaligowska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 31 października 2007 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku E. i A. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na postanowienie Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2007 r. Nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie skargi na czynność egzekucyjną postanawia odmówić przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie

W skardze Skarżący E. i A. S. zawarli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i wyznaczenie pełnomocnika z urzędu.

Wykonując wezwanie referendarza sądowego Skarżący przesłali urzędowe formularze PPF w których zaznaczyli iż domagają się zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego, argumentując iż z uwagi na skomplikowany charakter sprawy nie są w stanie bronić swojego interesu w toczącym się postępowaniu. We wspólnym gospodarstwie domowym wraz ze Skarżącymi pozostaje studiująca córka oraz matka Skarżącej, u której przebywają i z pomocy której korzystają. Poza domem o powierzchni 120m2 Skarżący nie posiadają żadnego majątku. Skarżąca E. S. jest osobą bezrobotną, zaś Skarżący A.S. poniósł stratę z działalności gospodarczej w wysokości [...] zł. W załączonym do formularzy piśmie Skarżący wyjaśnili że koszty utrzymania (woda, fundusz remontowy, energia elektryczna) ponosi matka Skarżącej – S.M.. Skarżący nie korzystają ze świadczeń z pomocy społecznej. Należący do nich dom zajęty został przez Urząd Skarbowy w B.. Prowadzona od września 2006 r. egzekucja sparaliżowała całkowicie działalność gospodarczą Skarżącego. Pełnomocnik reprezentujący Skarżących w postępowaniu dotyczącym podatku dochodowego za 2000 r. otrzymał od nich wynagrodzenie. Skarżący przesłali zeznania podatkowe za lata 2005-2006, zaświadczenie o zarejestrowaniu Skarżącej E. S. jako osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku, deklaracje VAT-7 za miesiące od stycznia do lipca 2007 r., dokumenty potwierdzające wydatki, wyciągi z rachunków bankowych przy czym jak wynika z wyjaśnień Skarżącego na rachunku [...] od stycznia 2007 r. nie były prowadzone żadne operacje, zaś ostatni wyciąg z rachunku I. [...][...]pochodzi z czerwca 2007 r.

Mając powyższe na uwadze zważono, co następuje.

Instytucja "prawa pomocy" stanowi odstępstwo od wynikającej z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), dalej powoływanej jako p.p.s.a., zasady odpłatności postępowania sądowoadministracyjnego. Jej celem jest zapewnienie realizacji prawa do sądu stronie, która ze względu na dochody, stan majątkowy i rodzinny nie może ponieść kosztów związanych ze swym udziałem w sprawie. Konkretyzację powołanej wyżej zasady stanowi art. 214 § 1 p.p.s.a. zgodnie, z którym każdy, kto wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, obowiązany jest do uiszczenia kosztów sądowych.

W konsekwencji przyznanie prawa pomocy może mieć miejsce w przypadkach wyjątkowych kiedy to spełnione zostaną przesłanki określone w art. 246 p.p.s.a. Zgodnie z § 1 tego artykułu Sąd przyznaje prawo pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Stosownie do art. 245 § 2 p.p.s.a. prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje natomiast zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 p.p.s.a.).

Ciężar wykazania przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na wnioskodawcy. Ocena przytoczonych przez niego okoliczności należy zaś do Sądu (por. postanowienie NSA z dnia 14 lutego 2005 r., FZ 760/04).

Z oświadczeń Skarżących wynika że jedynym źródłem utrzymania ich trzyosobowej rodziny jest prowadzona przez Skarżącego działalność gospodarcza, z której w 2007 r. poniósł stratę w wysokości [...] zł. Dodatkowo we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje matka Skarżącej – S.M., u której przebywają i z pomocy której korzystają. Pobiera ona emeryturę w wysokości 840 zł, z której ponosi koszty utrzymania (woda, fundusz remontowy, energia elektryczna) w kwocie 190,84 zł.

Gdyby dane powyższe uznać za rzetelne, oznaczałoby to, iż z kwoty 649,16 zł miesięcznie (emerytura pomniejszona o kwotę wydatków) utrzymują się cztery osoby. Pokrywane są z niej ponadto koszty studiów dziennych córki Skarżących (jak sami wskazali nie osiąga ona żadnych dochodów). Dodatkowo zauważyć należy, iż z deklaracji VAT-7 wynika, że wartość zakupów (5.046 zł) przewyższyła w okresie styczeń-lipiec 2007 r. wartość sprzedaży (0 zł). Skarżący nie wskazali jednocześnie źródeł pokrycia tej różnicy. Nie ujawnili także źródeł finansowania straty w wysokości [...] zł.

Mając na względzie powyższe niejasności stwierdzić należy, że Skarżący nie wykazali, iż nie są w stanie uiścić kosztów sądowych oraz kosztów wynagrodzenia względem wybranego pełnomocnika.

Z tej przyczyny, na podstawie art. 243 § 1 p.p.s.a., art. 245 p.p.s.a., art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. oraz art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a., postanowiono jak w sentencji.