Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sylwester Miziołek, Sędziowie Sędzia WSA Renata Detka (spr.), Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Joanna Dziopa, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 grudnia 2016 r. sprawy ze skargi Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. z dnia [...] r. znak: [...] w przedmiocie odmowy wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję organu I instancji; II. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. na rzecz Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

II SA/Ke 761/16

UZASADNIENIE

Decyzją z [...] r., znak: [...],[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. po rozparzeniu odwołania [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa oraz art. 7b ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, utrzymał w mocy decyzję Starosty K.ego z dnia 27 maja 2016 r. orzekającą o odmowie wprowadzenia zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków obrębu 0019-W. gm. P., polegającej na wykreśleniu [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. jako "gospodarującego" działką oznaczoną nr [...] o powierzchni 0,3000 ha.

W uzasadnieniu organ odwoławczy wyjaśnił, że [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. zwrócił się do Starosty K. wnioskiem z dnia 28 sierpnia 2014 r. o wprowadzenie zmiany w rejestrze gruntów, polegającej na wykreśleniu [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. jako gospodarującego działką o numerze [...] położoną w obrębie W. gm. P., stanowiącą rów.

Zdaniem wnioskodawcy działka ta w prowadzonej w oparciu o art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne ewidencji wód, urządzeń melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów figuruje jako rów melioracyjny "R-1P", wykonany w ramach zadania inwestycyjnego "P.". Natomiast Marszałek Województwa [...] sprawuje prawa właścicielskie w stosunku do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, służących polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby i ułatwieniu jej uprawy oraz w stosunku do pozostałych wód, wody w przedmiotowym rowie do takich nie należą.

Wnioskodawca podniósł również, że w tym przypadku organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania wodami w rowach, znajdujących się na terenie nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa jest Starosta K. jak również, że [...]Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. nie posiada dokumentów, z których wynika, że gospodarowanie działką zostało powierzone Marszałkowi Województwa [...] .

W dniu 27 maja 2016 r. Starosta K. wydał decyzję orzekającą o odmowie wprowadzenia ww. zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków obrębu W. gm. P. podnosząc, że działka ta zajęta jest pod wody płynące - rzekę Czarne Stoki, która zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną, powierzona została Marszałkowi Województwa [...] . Podniósł również, że aktualizacji ewidencji gruntów dokonuje się poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian. Natomiast zgodnie

z § 86 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków, modyfikacja danych ewidencyjnych mająca na celu doprowadzenie tych danych do zgodności

z wymaganiami rozporządzenia i obowiązującymi standardami technicznymi może nastąpić na wniosek i koszt zainteresowanych. Zatem to po stronie wnioskodawcy leży przedłożenie stosownej dokumentacji, z której jednoznacznie wynikałaby potrzeba wprowadzenia do ewidencji gruntów i budynków zmiany żądanej przez wnioskodawcę.

W złożonym odwołaniu [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych

w K. wskazał, że bieg koryta rzeki Czarne Stoki wygląda odmiennie niż przedstawia to Starosta K.. Działki nr [...] i nr [...] stanowią rów melioracyjny "R-1P" wykonany w ramach zadania inwestycyjnego P.. Następnie działka nr 7 łączy się z działką nr [...] , która stanowi rów R-A-6 wykonany w ramach zadania inwestycyjnego "Łososina Czarne Stoki" i dopiero przedmiotowy rów ma ujście do działki nr 467 stanowiącej ciek naturalny Czarne Stoki.

Zdaniem skarżącego, aktualne zapisy w ewidencji gruntów i budynków odnośnie ww. działki są niezgodne ze stanem prawnym i faktycznym oraz zawierają błędne dane. Wody znajdujące się na działce nr [...] nie są bowiem wodami powierzchniowymi płynącymi lecz wodami w rowie.

Podniósł również, że w sprawie brak jest jakichkolwiek dokumentów, które stanowiłyby podstawę do przyjęcia, że działka nr [...] stanowi własność Skarbu Państwa w trwałym zarządzie lub zarządzie [...] Zarządu Melioracji

i Urządzeń Wodnych w K..

Według [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. status prawny wojewódzkiej jednostki organizacyjnej bez osobowości prawnej - wynikający ze Statutu ŚZMiUW, nie pozwala na ustalenie, że podmiot ten może władać nieruchomościami Skarbu Państwa pod jakimkolwiek tytułem.

Rozpatrując sprawę w trybie odwoławczym [...] Inspektor ustalił, że ewidencja gruntów obrębu W. została założona w 1968 r. W rejestrze gruntów założonym w 1968 roku w pozycji rejestrowej nr 2 wpisano działkę nr [...] o użytku "W". Zgodnie z obowiązującą wówczas instrukcją Ministra Rolnictwa z dnia 21 kwietnia 1955 r. - § 8 ust. 2 pkt 7, symbol ten oznaczał grunty pod wodami. Jako władającego tą działką wykazano Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w K. Powiatowy Inspektorat Wodnych Melioracji.

Jak wynika z mapy klasyfikacyjnej z 1967 r. działka nr [...] oznaczona jest kolorem niebieskim, co oznacza, że znajduje się pod wodami. Z mapy tej oraz z mapy ewidencji gruntów pochodzącej z założenia ewidencji gruntów wynika, że przedmiotowa działka została opisana jako strumień o szerokości 2 m.

W rejestrze gruntów sporządzonym w 1976 r. działka nr [...] została wykazana jako rów, a jako osobę władającą tą działką wykazano Wojewódzki Zarząd Inwestycji Rolnych Oddział Rejonowy w [...] .

W 1991 r. dla obrębu W. został założony rejestr gruntów w systemie informatycznym. W rejestrze tym w jednostce rejestrowej nr 154 został wykazany Wojewódzki Zarząd Inwestycji Rolniczych Oddział Rejonowy w [...] jako władający działką nr [...] o użytku gruntowym W - rowy.

Po wprowadzeniu w 1999 r. reformy administracji publicznej w jednostce tej wykazany został [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K.. Ze względu na błędnie wypełniony opis zmiany nie można określić daty, w której zmiana ta została dokonana. Nie ma to jednak znaczenia dla oceny prawidłowości zapisów figurujących aktualnie w ewidencji gruntów i budynków.

W aktualnej ewidencji gruntów i budynków działka nr [...] wykazana jest jako użytek gruntowy o symbolu W - grunty pod rowami, jako jej władający na zasadach samoistnego posiadania wykazany jest Skarb Państwa, a jako podmiot gospodarujący zasobem nieruchomości Skarbu Państwa - [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych.

Jak wynika z pisma [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. z dnia 24 listopada 2014 r., tylko przez część działki nr [...] przebiega rów melioracyjny. Rów ten wykazany jest w prowadzonej w oparciu o art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne ewidencji wód, urządzeń melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów jako rów melioracyjny "R-1P", wykonany w ramach zadania inwestycyjnego "P.". Na poparcie powyższego jako dowód dołączono "oświadczenie" z dnia 24 listopada 2014 r. podpisane przez dyrektora [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K..

Oświadczenie to zawiera informację, że zgodnie z ewidencją wód, urządzeń melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów na przedmiotowej działce występuje urządzenie melioracji wodnych - rów R-1P, wykonany w ramach zadania inwestycyjnego "P.".

W dniu 19 czerwca 2015 r. Starosta K. przeprowadził oględziny działki,

w których udział wzięli przedstawiciele [...] Zarządu Melioracji

i Urządzeń Wodnych, Gminy P., Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w K.. W trakcie oględzin ustalono, że przez działkę [...] położoną w obrębie W. przez cały rok płynie woda w sposób ciągły. Z oględzin tych został sporządzony protokół, w którym omyłkowo wpisano, że oględziny odbyły się w dniu 19 czerwca 2014 r., jednak z akt sprawy jednoznacznie wynika, że oględziny działki nr [...] odbyły się w dniu 19 czerwca 2015r.

Pismem z dnia 25 czerwca 2015 r. Naczelnik Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa

i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w K. odniósł się do ustaleń dokonanych w czasie oględzin działki twierdząc, że woda płynąca na gruntach oznaczonych jako działka nr [...] stanowi ciek naturalny o nazwie Czarny Stok (Czarne Stoki). Podniósł również, że nie ma znaczenia, że odcinki cieku figurują w ewidencji gruntów i budynków naprzemiennie jako woda powierzchniowa lub jako rów, gdyż "każdy ciek/rzeka stanowi całość hydrologiczną mającą swój początek i ujście".

Zgodnie z mapami dostępnymi na stronie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz mapie hydrograficznej działka nr [...] położona

w Wincentowie stanowi ciek naturalny o nazwie Czarny Stok, mający początek na pograniczu miejscowości P. i W. z ujściem do Wiernej Rzeki (nazywanej również Łososiną).

Natomiast zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów

z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną, w części dot. Województwa [...] pod poz. nr [...] wpisana jest rzeka Czarne Stoki jako śródlądowe wody powierzchniowe lub ich części stanowiące własność publiczną, istotne dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, a jako właściwy organ do wykonywania praw właścicielskich w stosunku do wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa wskazano Marszałka Województwa [...] .

[...] Inspektor wskazał, że organ prowadzący ewidencję gruntów

i budynków ma obowiązek wykazania w tej ewidencji właściwych podmiotów wymienionych w art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, jeżeli zmiany informacji dotyczących tych podmiotów wynikają z przepisów prawa, w tym również przepisów ustawy Prawo wodne.

Zauważył, że porównując mapę ewidencji gruntów z mapą hydrograficzną ustalono, że grunty oznaczone na mapie ewidencyjnej numerem [...] pokrywają się

z trasą przepływu rzeki Czarny Stok oznaczonej na mapie hydrograficznej.

Zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną, śródlądowe wody powierzchniowe stanowiące rzekę Czarne Stoki są własnością Skarbu Państwa, a sprawowanie praw właścicielskich w stosunku do tych wód należy do Marszałka Województwa [...] . Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy Prawo wodne, grunty pokryte wodami powierzchniowymi stanowią własność właściciela tych wód. Oznacza to, że grunty pokryte wodami powierzchniowymi stanowiącymi rzekę Czarne Stoki stanowią własność Skarbu Państwa.

Jednak w aktualnej ewidencji gruntów i budynków działka nr [...] wykazana jest jako użytek gruntowy o symbolu W - grunty pod rowami, a Skarb Państwa figuruje jedynie jako władający tymi gruntami.

W świetle powyższych dowodów, zdaniem organu odwoławczego, Starosta K. powinien podjąć działania w celu uporządkowania zapisów dotyczących gruntów stanowiących działkę nr [...] , wchodzącą w skład rzeki Czarne Stoki w części dotyczącej właściciela i użytku gruntowego.

Natomiast postępowanie administracyjne zakończone wydaniem decyzji z dnia 27 maja 2016 r. było prowadzone na wniosek [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K., w którym wnioskodawca jednoznacznie określił swoje żądanie. Dotyczyło ono wprowadzenia zmiany w rejestrze gruntów, polegającej na wykreśleniu [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. jako jednostki gospodarującej działką o numerze [...] położoną w obrębie W. gm. P..

W wyniku przeprowadzonego postępowania Starosta K. ustalił, że przedmiotowe grunty pod wodami rzeki Czarne Stoki, stanowią śródlądowe wody powierzchniowe płynące, będące własnością Skarbu Państwa, a organem właściwym do wykonywania praw właścicielskich w imieniu Skarbu Państwa jest Marszałek Województwa [...] .

Z kolei na podstawie statutu, [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. wykonuje w imieniu Marszałka Województwa [...] zadania wynikające z ustawy Prawo wodne. 

Mając na uwadze powołane wcześniej przepisy oraz dokonane ustalenia organ stwierdził, że zapisy w ewidencji gruntów odnośnie podmiotu gospodarującego działką nr [...] położoną w obrębie W. są prawidłowe.

Organ odwoławczy podniósł, że ze względu na treść żądania wnioskodawcy Starosta K. nie miał możliwości wyeliminowania w tym postępowaniu nieprawidłowych zapisów dotyczących użytku gruntowego w działce nr [...] położonej w obrębie W. oraz wykazania jej właściciela.

Odnosząc się do zarzutu zawartego w odwołaniu, dotyczącego błędnie przedstawionego przez Starostę K. biegu koryta rzeki Czarne Stoki wyjaśnił, że organ prowadzący ewidencję gruntów ustalił jedynie, że przez przedmiotową działkę płynie rzeka Czarne Stoki. Ustaleń tych dokonał na podstawie ww. załącznika nr 2 oraz mapy hydrograficznej.

Zatem jeżeli [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. uważa, że bieg koryta rzeki Czarne Stoki został ujawniony w ewidencji gruntów

i budynków nieprawidłowo to powinien przedstawić stosowną dokumentację i wnieść o wszczęcie postępowania, o jakim mowa w art. 15 Prawa wodnego, dotyczącego ustalenia linii brzegu dla cieków naturalnych, które może być wszczęte tylko na wniosek mającego interes prawny lub faktyczny. Nie jest to jednak postępowanie prowadzone w ramach postępowania dotyczącego aktualizacji ewidencji gruntów

i budynków.

W świetle przepisów dotyczących ewidencji gruntów i budynków obowiązkiem starosty jest wykazanie w ewidencji gruntów i budynków tej jednostki organizacyjnej, która w myśl ustawy Prawo wodne jest właściwa do gospodarowania przedmiotowymi gruntami.

W złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. skardze [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. wniósł o uchylenie decyzji z 28 lipca 2016 r. oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Skarżący zarzucił, że organy orzekające w sprawie:

- przekroczyły granice sprawy administracyjnej wyznaczone żądaniem strony,

- dokonały niewłaściwych ustaleń faktycznych oraz ustaleń bezprzedmiotowych,

w szczególności badając rodzaj użytku,

- nie oceniły dowodów wnioskowanych przez stronę.

Skarżący wyjaśnił, że wniosek dotyczył wpisów podmiotowych do ewidencji gruntów. Organy ewidencyjne winny zatem wyjaśnić wnioskodawcy podstawy faktyczne i prawne dokonania wpisu podmiotowego i ujawnienia skarżącego jako podmiotu gospodarującego zasobem nieruchomości Skarbu Państwa (działka nr [...] ), która znajduje się w samoistnym posiadaniu SP. Obowiązkiem organów było wskazanie daty i podstawy wpisu ŚZMiUW. Data dokonania wpisu ma znaczenie, gdyż określa stan normatywny obowiązujący w dacie wykonywania przez organ czynności. Podstawa wpisu ma znaczenie, gdyż ewidencja gruntów stanowi zbiór dokumentów istniejących, które określają stan prawny.

Strona skarżąca zarzuciła, że organy nie wskazały ani daty wpisu, ani źródła na podstawie którego go dokonano. Ustalenia organów zostały poczynione wbrew treści istniejących wpisów w ewidencji, iż Skarb Państwa jest tylko władającym działką nr [...] , użytek posiada oznaczenie symbolem "W" – grunty pod rowami, a urządzenia na tej działce się znajdujące są wpisane w urzędowej ewidencji prowadzonej na podstawie art. 70 ust. 3 ustawy Prawo wodne jako urządzenia melioracji wodnych szczegółowych. Ustalenia są więc sprzeczne z innymi dokumentami urzędowymi, których walor domniemania prawdziwości nie został wzruszony.

W ocenie skarżącego dokonywanie przez organy ewidencyjne ustaleń faktycznych co do rodzaju użytków na działce nr [...] było niedopuszczalne zarówno

z uwagi na brak kompetencji w tym zakresie jak i na bezprzedmiotowość ustaleń.

W postępowaniu ewidencyjnym organy nie mogą ustalać, czy grunt stanowiący działkę nr [...] pokryty jest wodą powierzchniową płynącą, czy też nie. Takich ustaleń można dokonywać w odrębnych postępowaniach administracyjnych i sądowych. Organ ewidencyjny może jedynie uwzględniać decyzje lub orzeczenia sądowe, które stanowią wynik tych postępowań. Jeśli podstawą do ustalenia stanu prawnego gruntu mają być przepisy Prawa wodnego, to grunt pokryty wodą powierzchniową płynącą wymaga wyodrębnienia przez ustalenie linii brzegu w trybie właściwych przepisów. Gruntu takiego nie wydziela się granicami ewidencyjnymi.

Skarżący wyjaśnił, że na działce nr [...] znajduje się rów melioracyjny stanowiący urządzenie melioracji wodnej szczegółowej. Okoliczność ta została potwierdzona dokumentem urzędowym, tj. wpisem do ewidencji prowadzonej przez Marszałka Województwa [...] na podstawie art. 70 ust. 3 Prawa wodnego. Z mocy art. 12 ust. 1 tej ustawy grunt, na którym znajdują się rowy melioracji wodnej szczegółowej, może stanowić własność osób fizycznych lub osób prawnych innych niż Skarb Państwa. Jak wynika z ewidencji, Skarb Państwa nieruchomością stanowiącą przedmiot sprawy jedynie włada.

Zdaniem skarżącego wpisanie go jako podmiotu gospodarującego działką nr [...] jest ewidentnie sprzeczne z art. 20 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy Prawo geodezyjne

i kartograficzne.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Zgodnie z art. 3 § 1 oraz art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawoo postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., wojewódzkie sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Sądowa kontrola legalności zaskarżonych orzeczeń administracyjnych sprawowana jest

w granicach sprawy, a sąd nie jest związany zarzutami, wnioskami skargi, czy też powołaną w niej podstawą prawną.

Dokonując oceny zaskarżonego rozstrzygnięcia w ramach tak zakreślonej kognicji, Wojewódzki Sąd Administracyjny dopatrzył się takich naruszeń prawa procesowego, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy i co za tym idzie skutkowały koniecznością uchylenia decyzji objętej skargą.

Materialnoprawne podstawy orzekania przez organy w niniejszej sprawie wyznaczały przepisy ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (wersja na datę orzekania przez organ II instancji opublikowana w Dz. U. z 2015 r. poz. 520 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (wersja na datę orzekania przez organ II instancji opublikowana w Dz. U. z 2015 r. poz. 542 z późn. zm.), przytaczanego w dalszym ciągu jako rozporządzenie.

Dokonując oceny zaskarżonej decyzji należy w pierwszej kolejności podkreślić, że prowadzona przez starostów ewidencja gruntów i budynków ma wyłącznie rejestrowy i deklaratoryjny charakter, a w orzecznictwie sądowoadministracyjnym podkreśla się, że ewidencja gruntów i budynków jest tylko specjalnie prowadzonym i wywierającym określone skutki prawne zbiorem informacji o gruntach, który pełniąc funkcje informacyjno-techniczne, nie rozstrzyga sporów o prawa do gruntów, ani nie nadaje tych praw.

Stosownie do treści § 44 pkt 1 rozporządzenia, utrzymanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi, należy do zadań starosty. Przepis § 45 ust. 1 rozporządzenia stanowi ponadto, że aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych w celu:

1) zastąpienia danych niezgodnych ze stanem faktycznym, stanem prawnym lub obowiązującymi standardami technicznymi odpowiednimi danymi zgodnymi ze stanem faktycznym lub prawnym oraz obowiązującymi standardami technicznymi;

2) ujawnienia nowych danych ewidencyjnych;

3) wyeliminowania danych błędnych.

Okolicznością kluczową dla oceny zgodności z prawem decyzji objętej skargą jest prawidłowe ustalenie przedmiotowego zakresu prowadzonego postępowania administracyjnego. Nie ulega bowiem wątpliwości, że zostało ono wszczęte na wniosek [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K., obejmujący tylko i wyłącznie dokonanie zmiany w operacie ewidencji gruntów

co do wpisu podmiotowego. Żądanie wnioskodawcy zakreśliło zakres badania sprawy przez organ administracji oraz – w konsekwencji - także granice czynionych na potrzeby rozstrzygnięcia ustaleń faktycznych.

Bezspornym jest, że w aktualnej ewidencji gruntów i budynków działka nr [...] wykazana jest jako użytek gruntowy o symbolu W - grunty pod rowami, jako jej władający na zasadach samoistnego posiadania wpisany jest Skarb Państwa, a jako podmiot gospodarujący zasobem nieruchomości Skarbu Państwa - [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K.. Odmawiając dokonania żądanej przez skarżącego zmiany podmiotowej organ stanął na stanowisku, że wprawdzie aktualne wpisy w ewidencji co do użytku gruntowego na tej działce (W – rowy) oraz podmiotu uprawnionego (Skarb Państwa jako samoistny posiadacz) nie są prawidłowe, jednak wpis dotyczący [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. odpowiada stanowi prawnemu, gdyż – jak ustalił organ - działka nr [...] stanowi de facto rzekę Czarne Stoki, a skoro tak – właścicielem gruntu pod śródlądowymi wodami powierzchniowymi płynącymi jest Skarb Państwa, a jego uprawnienia właścicielskie wykonuje Marszałek Województwa [...] na podstawie art. 10 ust. 1a w zw. z art. 11 ust. 1 pkt 4 i art. 14 ust. 1 ustawy z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. 2015,469 t.j.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną (Dz.U. 2003.16.149).

Tymczasem przedmiotem wniosku nie była zmiana w zakresie użytku gruntowego, a jedynie wpisu o charakterze podmiotowym. Aktualne zapisy co do użytku gruntowego w działce nr [...] winny być zatem bazowym elementem ustaleń faktycznych w sprawie, tym bardziej, że w tym przypadku mają one zasadnicze znaczenie dla określenia prawidłowości wpisu co do podmiotu uprawnionego do władania tym gruntem.

Nie ulega wątpliwości, że z powołanych wyżej przepisów ustawy Prawo wodne wynika, że Skarb Państwa jest z mocy samego prawa właścicielem gruntów pokrytych śródlądowymi wodami powierzchniowymi płynącymi, a jego prawa właścicielskie wykonuje marszałek województwa jako zadanie z zakresu administracji rządowej wykonywane przez samorząd województwa – w stosunku do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, służących polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby i ułatwieniu jej uprawy oraz w stosunku do pozostałych wód nie wymienionych w art. 11 ust. 1 pkt 1 – 3. W załączniku nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów z 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną, pod poz. [...] co do wód płynących na terenie województwa [...] , wymieniono ciek Czarne Stoki (odbiornik Łososina), a jako podmiot właściwy do wykonywania praw właścicielskich Skarbu Państwa - Marszałka Województwa [...] . Ponieważ [...] Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. jako wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna realizuje zadania z zakresu administracji rządowej wykonywane na podstawie ustawy Prawo wodne przez Marszałka Województwa [...] (§ 4 pkt 1 w zw. z § 5 pkt f) i § 2 ust. 1 statutu ŚWZMiUW w K.), niewątpliwie wpis tego podmiotu w ewidencji gruntów jako wykonującego prawa właścicielskie Skarbu Państwa w imieniu Marszałka Województwa [...] należałoby uznać za prawidłowy, ale tylko w przypadku gruntów pokrytych śródlądowymi wodami powierzchniowymi płynącymi.

Z kolei stosownie do art. 12 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 ustawy Prawo wodne, grunty pokryte wodami w rowach znajdujących się w granicach nieruchomości gruntowej stanowią własność właściciela tej nieruchomości. Nie są one zatem – jak w przypadku gruntów pod śródlądowymi wodami powierzchniowymi płynącymi – z mocy prawa własnością Skarbu Państwa i przepis art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo wodne nie ma w tym przypadku zastosowania.

Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 59 pkt 5 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków, danymi ewidencyjnymi dotyczącymi gruntów położonych w granicach obrębu są dane dotyczące użytków gruntowych i klas bonitacyjnych. Cechy gruntów i inne przesłanki, które decydują o zaliczaniu gruntów do poszczególnych użytków gruntowych, zawiera załącznik Nr 6 do rozporządzenia. Zgodnie z nim, do gruntów pod rowami zalicza się grunty zajęte pod otwarte rowy pełniące funkcje urządzeń melioracji wodnych szczegółowych dla gruntów wykorzystywanych do produkcji rolniczej. Tego typu użytek oznaczony jest symbolem W i zaliczany do gruntów rolnych. Z kolei do gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi zalicza się grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo wodne (są to śródlądowe wody powierzchniowe płynące, których właścicielem jest Skarb Państwa). Tego typu grunty oznaczone są w ewidencji symbolem Wp i zaliczone do gruntów pod wodami.

Jak widać zatem, zasady wpisów w ewidencji gruntów poszczególnych użytków gruntowych zostały przez prawodawcę dokładnie unormowane, a wymienione w rozporządzeniu użytki posiadają swoje definicje opisowe.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy oznacza to, że jeżeli w aktualnym operacie ewidencji gruntów i budynków, działka nr [...] opisana jest jako użytek gruntowy W – rów, to dopóki wpis ten nie ulegnie zmianie, nie jest uprawnione ustalenie – jak czyni to organ w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji – że działka ta stanowi wodę płynącą powierzchniową, której właścicielem jest Skarb Państwa; tym bardziej, że wniosek [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych

w K. nie obejmował zmiany wpisu w zakresie użytku gruntowego. Wprawdzie organ podnosi, że pierwotny wpis działki nr [...] w rejestrze gruntów założonym w 1968 roku dotyczył użytku W, oznaczającego wtedy grunt pod wodami, jednak ustalenie użytku gruntowego w tej działce – z uwagi na zakres przedmiotowy sprawy zakreślony granicami złożonego wniosku - winno opierać się na aktualnych przepisach rozporządzenia. Nie ulega zresztą wątpliwości, że użytek gruntowy na spornej działce wedle wpisu figurującego w ewidencji w dacie orzekania przez organy obu instancji opisany został jako rów (W – grunty pod rowami), a nie woda płynąca.

Przy aktualnym zapisie ewidencyjnym co do użytku gruntowego na działce nr [...] , figurowanie [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. nie można uznać za prawidłowe, zarówno w świetle powołanych wyżej przepisów Prawa wodnego, jak i statutu Zarządu, który w § 5 stanowi, że do zadań tej jednostki organizacyjnej należy m.in. utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych. Rowy natomiast zgodnie z art. 73 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego zalicza się do urządzeń melioracji wodnych szczegółowych. W tym zakresie § 5 lit c) i d) statutu przewiduje jedynie takie zadania Zarządu, które polegają na programowaniu, planowaniu, nadzorowaniu wykonania tych melioracji na koszt Skarbu Państwa oraz wydawanie decyzji w zakresie wykonywania urządzeń melioracji wodnych szczegółowych na koszt Skarbu Państwa za zwrotem części kosztów w formie opłaty melioracyjnej.

Jeżeli organ powziął wątpliwości co do prawidłowości wpisu rodzaju użytku na działce nr [...] , winien doprowadzić do wszczęcia przez Starostę K.ego z urzędu, z udziałem skarżącego Zarządu, odrębnego postępowania w tym zakresie – jak słusznie zauważył [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego

i Kartograficznego w K. w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji - jednak póki takie postępowanie nie zostanie zakończone, brak jest podstaw do czynienia ustaleń

w zakresie użytku gruntowego i praw właścicielskich Skarbu Państwa, sprzecznych

z zapisami figurującymi w tym zakresie w ewidencji gruntów.

Wszystkie podniesione wyżej okoliczności powodują przyjęcie, że organ wydając zaskarżoną decyzję naruszył art. 7, 77 § 1 oraz 80 kpa poprzez przyjęcie ustaleń nie mających oparcia w zgromadzonych dowodach, a ponieważ naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, koniecznym stało się uchylenie zarówno zaskarżonej decyzji jak i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135 p.p.s.a.

Orzeczenie zawarte w pkt II wyroku oparto o przepis art. 200 p.p.s.a. Na zasądzone koszty składają się: uiszczony wpis w kwocie 200 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego – 480 zł - obliczone na podstawie § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804 z późn. zm.).

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, organ I instancji mając na względzie przedstawione wyżej stanowisko prawne, rozpatrzy ponownie wniosek [...] Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w K. pamiętając, że rozstrzyga w granicach złożonego wniosku oraz że ustalenia w zakresie użytku gruntowego na działce nr [...] winny opierać się na wpisie figurującym w tym zakresie w ewidencji gruntów.