drukuj    zapisz    Powrót do listy

6119 Inne o symbolu podstawowym 611, Podatkowe postępowanie, Dyrektor Izby Skarbowej, Oddalono skargę kasacyjną, II FSK 2023/08 - Wyrok NSA z 2010-04-16, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II FSK 2023/08 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2010-04-16 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2008-11-28
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Barbara Rennert
Jerzy Rypina
Stefan Babiarz /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6119 Inne o symbolu podstawowym 611
Hasła tematyczne
Podatkowe postępowanie
Sygn. powiązane
I SA/Łd 384/08 - Wyrok WSA w Łodzi z 2008-08-08
I SA/Łd 383/08 - Wyrok WSA w Łodzi z 2008-08-08
II FSK 2022/08 - Wyrok NSA z 2010-04-16
Skarżony organ
Dyrektor Izby Skarbowej
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 141 § 4, art. 145 § 1 pkt 1 lit. c)
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 1997 nr 137 poz 926 art. 145 § 1 i 2
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Stefan Babiarz (sprawozdawca), Sędziowie NSA Jerzy Rypina, WSA del. Barbara Rennert, Protokolant Justyna Bluszko - Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 8 sierpnia 2008 r. sygn. akt I SA/Łd 384/08 w sprawie ze skargi A. R. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 17 stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary porządkowej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z 8 sierpnia 2008 r., I SA/Łd 384/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę A. R. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia 17 stycznia 2008 r., nr [...] utrzymujące w mocy postanowienie Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Ł., z dnia 12 września 2007 r., sygn. akt [...], w przedmiocie nałożenia kary porządkowej.

2. Ze stanu sprawy przyjętego przez sąd pierwszej instancji wynikało, że Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w Ł. postanowieniem z 16 stycznia 2007 r. wszczął z urzędu postępowanie kontrolne w stosunku do B. R. i A. R. w zakresie kontroli źródeł pochodzenia majątku oraz dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za lata 2001 - 2003. Postanowienie zostało doręczone stronom w dniu 17 stycznia 2007 r.

W dniu 8 lutego 2007 r. A. R. ustanowił pełnomocnika - adwokata A. M. - do reprezentowania go w postępowaniach kontrolnych i podatkowych - przed wszystkimi organami administracji oraz sądami administracyjnymi z prawem substytucji. Pełnomocnictwo wpłynęło do Urzędu Kontroli Skarbowej w Ł. w dniu 16 lutego 2007 r. W związku z prowadzonym postępowaniem kontrolnym, Inspektor Kontroli Skarbowej wystosował do A.. R. w dniu 28 czerwca 2007 r. wezwanie Nr [...], do osobistego stawienia się w dniu 11 lipca 2007 r. na terenie nieruchomości położonej w miejscowości B., ul. B. [...], gm. N., celem przeprowadzenia jej oględzin. Zawiadomienie o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z oględzin zostało doręczone w dniu 28 czerwca 2007 r. pełnomocnikowi strony (czego dowodem na zwrotnym potwierdzeniu odbioru jest adnotacja osoby upoważnionej do odbioru korespondencji w Kancelarii Adwokackiej B., N., M. S.C.), a także J. R. (matce B.R.-żony skarżącego) w trybie art. 149 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) zwana dalej: ord. pod.

Z uwagi na niestawiennictwo na wezwanie, Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w Ł., postanowieniem z dnia 12 września 2007 r. nałożył na A. R. karę porządkową w wysokości 1.500 zł. Postanowienie zostało doręczone pełnomocnikowi w dniu 12 września 2007 r.

Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Ł. po rozpoznaniu odwołania podatnika, utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie organu I instancji. W uzasadnieniu wskazał, że nie zasługuje na uwzględnienie zarzut podniesiony przez pełnomocnika strony, iż wezwanie do osobistego stawienia się A. R. zostało doręczone matce jego żony -B., J. R., która "zapomniała doręczyć przedmiotowego wezwania a także nie zdawała sobie sprawy z konsekwencji jakie to za sobą pociągnie dla strony." Nie miał znaczenia fakt, że matka B. R. nie przekazała stronie pism Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia 28 czerwca 2007 r., ponieważ doręczenie to miało charakter jedynie informacyjny. Natomiast ww. pisma doręczone zostały pełnomocnikowi w myśl przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa. Stąd pełnomocnik zobligowany był do powiadomienia strony o obowiązku stawienia się na wezwanie oraz konsekwencjach wynikających z niezastosowania się do niego.

3. W skardze do sądu administracyjnego pierwszej instancji podatnik zarzucił organowi odwoławczemu naruszenie art. 120, art. 121, art. 124, art. 187, art. 210 §4 w zw. z art. 219 ord. pod., art. 155 § 1 w zw. z art. 145 § 2 oraz art. 262 § 1 ord. pod. , przy czym podtrzymał swoją dotychczasową argumentację w sprawie.

4. Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie sąd pierwszej instancji wskazał, że organ podatkowy wystosował wezwanie do osobistego stawiennictwa w dniu 11 lipca 2007 r. w miejscowości B. do skarżącego jak i do jego pełnomocnika. Wezwanie dla skarżącego odebrała matka żony skarżącego- J. R. Doręczenie wezwania nastąpiło w ocenie sądu zgodnie z art. 149 ord.pod, tzn. wezwanie doręczone zostało pełnoletniemu domownikowi - matce skarżącej, która zobowiązała się je przekazać A. R. W niniejszej sprawie kluczowe znaczenie ma fakt, że wezwanie do osobistego stawiennictwa skierowane zostało do pełnomocnika skarżącego, który odebrał je we właściwym terminie. Strona skarżąca została wezwana w prawidłowy sposób do wzięcia osobistego udziału w przeprowadzanej czynności i w związku z faktem nie stawienia się na wezwanie organu strona ukarana została kara porządkową grzywny (art. 262 § 1 pkt 1 ord. pod.). Sąd rozpatrujący przedmiotową sprawę nie dopatrzył się żadnych błędów procesowych w postępowaniu organów podatkowych. Zarzuty jakie podniósł skarżący w ocenie sądu sprowadzały się do naruszenia art. 120, art. 121, art. 124, art. 187 oraz art. 210 § 4 w związku z art. 219 ord. pod. Jednakże były ono nieuzasadnione, bowiem organy podatkowe nie naruszyły podstawowych zasad postępowania administracyjnego. Sąd wskazał, że organy podatkowe właściwie zebrały materiał dowodowy trafnie go oceniły, znajdując przy tym podstawy do nałożenia kary porządkowej. Podnoszony zarzut niewłaściwego uzasadnienia postanowienia również jest nietrafny, bowiem uzasadnienie odpowiada wymogom opisanym w treści art. 210 ord. pod. Oceniając treść zaskarżonego postanowienia sąd wskazał, że organy podatkowe nie naruszyły przepisów dotyczących gromadzenia i prowadzenia postępowania dowodowego (art. 187 ord. pod.). Prawidłowość zastosowania prawa materialnego była przede wszystkim uzależniona od niewadliwych, zupełnych i wszechstronnych ustaleń faktycznych, które zostały poczynione przez Dyrektora Izby Skarbowej.

5. W skardze kasacyjnej podatnik zaskarżył powyższy wyrok w całości zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwana dalej: p.p.s.a -poprzez:

a) brak należytego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, które ma charakter ogólnikowy, a tym samym uchylenie się przez WSA w Łodzi od rozważań prawnych w granicach zaskarżenia, poprzez przyjęcie i uznanie za własne niekorzystnych tez sformułowanych uprzednio przez organy podatkowe, przy jednoczesnym braku wyjaśnienia podstawy prawnej ich przyjęcia, co w istocie uniemożliwia stwierdzenie jakimi motywami kierował się sąd w granicach zaskarżenia i jak wykładał przepisy prawa, które przytaczał w treści zaskarżonego wyroku,

nietrafne przyjęcie w ślad za organami podatkowymi, iż przedstawiony przez nie stan faktyczny i prawny stanowi podstawę do nałożenia na stronę kary porządkowej,

brak należytego uzasadnienia w przedmiocie wyjaśnienia stronie zasadności przychylenia się do stanowiska organów podatkowych, poprzez ogólnikowe wskazanie podstaw prawnych rozstrzygnięcia, pominięcie argumentów strony w zakresie dotyczącym naruszeń przepisów postępowania, w tym przede wszystkim rażącego naruszenia przepisów prawa, normujących kwestie doręczeń pism procesowych dokonywanych przez organy podatkowe w toku postępowania.

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 120, 121 § 1, 122, 124, 145 § 2 w zw. z art. 155 § 1, 262 § 1 pkt 1 oraz art. 210 § 4 ord. pod., mimo występowania w granicach zaskarżenia uchybień mających istotny wpływ na wynik sprawy, których w toku postępowania podatkowego dopuściły się organy podatkowe, a polegające na:

a) nieuzasadnionym przyjęciu, iż skutek doręczenia w przypadku wezwania strony do dokonania określonej czynności osobiście powstaje wówczas, gdy pismo zostało doręczone jedynie pełnomocnikowi, oraz że doręczenie stronie wezwania do wzięcia osobistego udziału w czynnościach organu podatkowego ma dla strony charakter wyłącznie informacyjny,

b) nałożenie na stronę kary porządkowej pomimo przedstawienia okoliczności usprawiedliwiających w sposób przekonujący niestawiennictwo, które podyktowane było niezależnymi od strony okolicznościami o charakterze obiektywnym,

c) uchylenie się od wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy poprzez całkowite pominięcie i nieustosunkowanie się do podnoszonych przez stronę argumentów w przedmiocie przyczyn uzasadniających brak winy strony w niezastosowaniu się do wezwania organu podatkowego,

d) naruszenie zasady praworządności i zasady prowadzenia postępowania w sposób niebudzący zaufania do organów podatkowych, poprzez rozstrzygnięcie sprawy w oparciu o pozaprawne kryterium oceny i posługiwanie się argumentami niemerytorycznymi, nie znajdującymi oparcia w przepisach ustawy i w konsekwencji wydanie postanowienia przy naruszeniu słusznego interesu strony,

e) brak uzasadnienia faktycznego i prawnego zaskarżonego postanowienia, które w żadnym stopniu nie odnosi się do podnoszonych przez stronę argumentów w przedmiocie okoliczności usprawiedliwiających brak udziału strony w planowanych czynnościach organu podatkowego, w zakresie prawidłowości zastosowania przepisów prawa stanowiących podstawę wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia, gdyż uzasadnienie zaskarżonego postanowienia ma charakter lakoniczny i nie stanowi wyczerpującego omówienia istotnych kwestii prawnych w postępowaniu w przedmiocie obciążenia strony karą porządkową,

f) przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, która w świetle rażących naruszeń przepisów prawa przybrała cechy oceny dowolnej niemerytorycznej i nieuwzględniającej istotnych okoliczności sprawy.

W związku z tak postawionymi zarzutami skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie na rzecz niego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

6. Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw przez co podlega oddaleniu.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny uznaje ten zarzut za chybiony. Jak wynika z treści tego przepisu uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji, uzasadnienie powinno ponadto zawierać wskazania co do dalszego postępowania.

Mając zatem na uwadze treść tego przepisu w pierwszej kolejności w ocenie Sądu należy się odnieść do podniesionego w ramach tego przepisu zarzutu nietrafnego przyjęcia w ślad za organami podatkowymi, iż przedstawiony przez nie stan faktyczny i prawny stanowi podstawę do nałożenia na stronę kary porządkowej. Mając zatem na uwadze taką konstrukcję zarzutu powołać się w tym miejscu należy przede wszystkim na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego podjętą w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 lutego 2010 r. (II FPS 8/09 publikowana w bazie danych na stronie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl), w której to przyjęto, że przepis art. 141 § 4 p.p.s.a. może stanowić samodzielną podstawę kasacyjną (art. 174 pkt 2 tej ustawy), jeżeli uzasadnienie orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego nie zawiera stanowiska co do stanu faktycznego przyjętego za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia. W swoich wywodach sąd wskazał między innymi, że stanowisko organu co do prawidłowości ustalenia stanu faktycznego w przypadku sporu w tym zakresie pomiędzy stronami postępowania sądowoadministracyjnego, powinno zawierać odniesienia do argumentów prezentowanych zarówno przez organ administracji, jak i skarżącego oraz wyjaśniać, dlaczego argumenty jednej ze stron uznaje za prawidłowe, a inne nie (por. wyrok NSA dnia z 13 stycznia 2009 r., I FSK 1904/07, niepubl.). Tak przeprowadzona ocena stanu faktycznego sprawy pozwala stronom postępowania sądowego poznać sposób rozumowania i argumentację sądu, a w dalszej perspektywie umożliwi dokonanie przez Naczelny Sąd Administracyjny oceny zarzutów zawartych w skardze kasacyjnej. Jeżeli jednak uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia wskazuje jaki stan faktyczny sprawy został przez sąd przyjęty i dlaczego, wówczas przepis art. 141 § 4 p.p.s.a. nie może stanowić wystarczającej podstawy kasacyjnej. Bez odniesienia się bowiem do treści np. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w powiązaniu z odpowiednimi przepisami postępowania administracyjnego nie jest możliwe skuteczne zakwestionowanie stanowiska sądu pierwszej instancji, który formalnie z nałożonego na niego obowiązku się wywiązał, ale w ocenie strony przyjęte ustalenia są merytorycznie błędne.

Należ zatem zauważyć, że po pierwsze autor skargi kasacyjnej w ramach tego zarzutu nie wskazuje na żadne konkretne okoliczności, które nie zostały przez sąd pierwszej instancji uwzględnione w ramach przedstawionego stanu faktycznego. Postawiony zarzut ma charakter bardzo ogólny sprowadzający się do generalnych tez nie popartych żadnymi konkretnymi okolicznościami, które byłyby przez sąd pierwszej instancji pominięte. Dlatego też w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzut naruszenia ar. 141 § 4 p.p.s.a w tym zakresie należy uznać za bezzasadny.

Tak samo należy odnieść się do pozostałej części tego zarzutu, gdyż autor skargi kasacyjnej nie wskazuje jakie to konkretnie przepisy dotyczące doręczeń pism procesowych zostały przez sąd pierwszej instancji naruszone. Brak konkretnego wskazania pominiętych lub naruszonych przez sąd przepisów, w ramach zarzutu naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. nie daje Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu podstaw do kwestionowania prawidłowości sporządzonego orzeczenia w związku z wymogami stawianymi przez w/w przepis.

Odnosząc się do drugiego zarzutu naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 120, 121 § 1, 122, 124, 145 § 2 w zw. z art. 155 § 1, 262 § 1 pkt 1 oraz art. 210 § 4 ord. pod. Naczelny Sąd Administracyjny zauważa, że zarzut ten nie znajduje uzasadnienia w aktach sprawy. Odnosząc się do tego zarzutu natury procesowej, należy podkreślić, że zgodnie z regulacją zawartą w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na naruszeniu przepisów postępowania, jeśli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W przytoczonym przepisie nałożono więc na wnoszącego skargę kasacyjną obowiązek wykazania nie tylko tego, że zaskarżony wyrok narusza przepisy postępowania, lecz również tego, że naruszenie to mogło mieć wpływ, i to istotny, na wynik sprawy. Skuteczne wniesienie takiego zarzutu wymaga zatem uprawdopodobnienia istnienia związku przyczynowego między wspomnianym naruszeniem a treścią rozstrzygnięcia (por. J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2008, s. 426), polegającego na tym, że gdyby do tego uchybienia nie doszło, to treść rozstrzygnięcia podjętego wyrokiem byłaby inna (por. B. Gruszczyński w: B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2006, s. 387; wyrok NSA z dnia 10 kwietnia 2008 r., sygn. I FSK 232/07, Lex nr 480247). Zarzut naruszenia prawa musi być postawiony wyraźnie, to znaczy należy wskazać konkretny przepis prawa i określić sposób jego naruszenia, gdyż Naczelny Sąd Administracyjny nie powinien domyślać się intencji skarżącego i formułować za niego zarzuty. Przedstawienie podstawy prawnej wyroku oraz jej wyjaśnienie polega na wskazaniu nie tylko przepisów regulujących rozpatrywany stan faktyczny, ale także na wyjaśnieniu, dlaczego w konkretnej sytuacji prawnej mają zastosowanie powołane przepisy. Należy w związku z tym stwierdzić, że zarzuty zawarte w rozpatrywanej skardze kasacyjnej, zostały sporządzone nieprawidłowo. W świetle art. 174 p.p.s.a. kumulowanie z kilkunastu przepisów (tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 120, 121 § 1, 122, 124, 145 § 2 w zw. z art. 155 § 1, 262 § 1 pkt 1 oraz art. 210 § 4 ord. pod.) – kilku norm prawnych (które miał rzekomo naruszyć sąd pierwszej instancji) bez wskazania konkretnie na czym polega naruszenie każdej z tych norm, jest nieprawidłowe. Zwracał na to już wiele razy w swoich orzeczeniach Naczelny Sąd Administracyjny (np. w wyroku z 20 listopada 2009 r., II FSK 94/09; z 17 lipca 2009 r., II OSK 1704/08; z 5 maja 2009 r., II OSK 685/08; z 18 grudnia 2008 r., II OSK 1650/07; z 23 kwietnia 2007 r., I FSK 815/06 – wszystkie publikowane na stronie internetowej www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

W związku z powyższym należy w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego niezależnie od powyżej wskazanego uchybienia odnieść się przede wszystkim do zarzutu naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 145 § 2 ord. pod. Jak wynika z treści art. 145 § 1 ord. pod. pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu przedstawicielowi. Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi (§ 2). Przepis ten nie dopuszcza żadnych wyjątków i zgodnie z przyjętą zasadą oficjalności doręczeń obarcza organy prowadzące postępowanie obowiązkiem doręczenia ustanowionemu w sprawie pełnomocnikowi wszystkich pism procesowych. Ustanowiony przez stronę pełnomocnik powinien mieć zapewniony czynny udział w postępowaniu, tak samo jak strona postępowania, gdyby działała samodzielnie. Pominięcie pełnomocnika w czynnościach postępowania wywołuje te same skutki (podstawa do wznowienia postępowania), co pominięcie strony. Nie należy zapominać, że ustanawiając pełnomocnika strona najczęściej chroni się przed skutkami nieznajomości, skomplikowanego zazwyczaj, prawa. Nie tylko więc z mocy przepisu, ale i z woli strony, pełnomocnik z chwilą ustanowienia ma decydującą rolę w toczącym się postępowaniu. Doręczenie zaś pisma stronie, mimo że ustanowiła ona pełnomocnika, jeżeli wywołuje dla niej ujemne skutki procesowe, nie może być uznane za skuteczne (por. wyrok NSA z 3 sierpnia 2001 r., I SA/Wr 2995/98, niepubl.). W tej sytuacji, gdy strona ustanowiła pełnomocnika, nie ma prawnej możliwości skutecznego doręczenia decyzji stronie. Przepis art. 145 § 2 ord. pod. nie dopuszcza żadnych wyjątków, a to oznacza, że doręczenie korespondencji stronie także zawierającego wezwanie do osobistego stawiennictwa w sytuacji, gdy ustanowiła pełnomocnika nie może być uznane za skuteczne. Zatem od chwili doręczenia pełnomocnictwa organowi prowadzącemu postępowanie podatkowe, pełnomocnik powinien być zawiadamiany o wszystkich czynnościach i wzywany do udziału w nich. Jest przy tym oczywiste, że ustanowienie pełnomocnika nie nadaje mu przymiotu strony, jednak musi on być traktowany w postępowaniu jako postać pierwszoplanowa, w sensie proceduralnym ważniejsza niż strona postępowania. Zasada pierwszeństwa pełnomocnika ma zastosowanie uniwersalne i dotyczy każdego etapu postępowania oraz wszystkich terminów. Jednoczesne doręczenie pisma stronie i pełnomocnikowi dla strony wywołuje jedynie ten skutek, że strona jest poinformowana o treści pisma.

W niniejszej sprawie pismem z dnia 14 lutego 2007 r. podatnik poinformował organ podatkowy o ustanowieniu pełnomocnika w sprawie – adwokata A. M. Został on przez podatnika upoważniony do reprezentowania podatnika w postępowaniach kontrolnych i podatkowych dotyczących nieujawnionych źródeł dochodów za lata 2001 -2003 przed wszystkimi organami administracji oraz sądami administracyjnymi z prawem substytucji.

Wezwanie z dnia 28 czerwca 2007 r. skierowane do A. R. zostało skierowane zarówno do podatnika osobiście jak też i do jego pełnomocnika – który odebrał je w dniu 28 czerwca 2007 r. Tego samego dnia wezwanie odebrała teściowa podatnika J. R. , zobowiązując się doręczyć je córce i zięciowi (A. R.). Na wezwaniu znalazła się informacja o zagrożeniu karą porządkową przewidzianą w art. 262 § 1 ord. pod. w razie niestawiennictwa bez usprawiedliwienia w oznaczonym terminie.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego fakt skierowania wezwania zarówno do pełnomocnika podatnika jak też i do niego osobiście, tak jak to przyjął sąd pierwszej instancji względem podatnika miał charakter informacyjny. Obowiązkiem bowiem pełnomocnika ustanowionego w sprawie było poinformowanie swojego mocodawcy – A. R. o skierowanym do niego wezwaniu do osobistego stawienia się w dniu 11 lipca 2007 r. na terenie nieruchomości położonej w miejscowości B., ul. B. [...], gm. N. celem przeprowadzenia jej oględzin oraz o możliwych skutkach niestawiennictwa. Nie ulega także wątpliwości fakt, że wezwanie skierowane do podatnika zostało doręczone w sposób prawidłowy. W tej sytuacji za niezasadny należy uznać postawiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 155 § 1 ord. pod. Nie można bowiem w ustalonym w sprawie stanie faktycznym przyjąć, że Jadwiga Rzymska nie była uprawniona do odbioru przesyłki skierowanej do podatnika, skoro ten fakt nie jest kwestionowany. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa (postanowienie NSA z dnia 31 lipca 2008 r., I FZ 323/08, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 14 lipca 2009 r., I SA/Po 470/09, wyrok T.K. z dnia 28 lutego 2008 r., P 13/05, OTK-A 2006 nr 2, poz. 20) odebranie przez pełnoletniego domownika i odjęcie się przez niego oddania pisma stwarza domniemanie, że adresat pismo otrzymał. W sprawie jest to domniemanie wzruszalne jednakże do jego obalenia nie wystarczy samo tylko podniesienie zarzutu, że adresat pisma nie otrzymał bo teściowa o nim zapomniała. Aby spełnić wymóg uprawdopodobnienia należało wskazać na konkretne okoliczności uprawdopodabniające ten fakt. Takie zaś w skardze do sądu i zażaleniu nie zostały wskazane. Dlatego też wyjaśnienia skarżącego co do braku otrzymania od J. R. (matki B.R. - żony skarżącego) informacji o odebranym przez nią wezwaniu, należy uznać za nie mające istotnego wpływu na wynik sprawy. Poza tym zasada pierwszeństwa pełnomocników ma zastosowanie uniwersalne i dotyczy każdego etapu postępowania oraz wszystkich terminów. Nie można zatem przy tym twierdzić tak jak to czyni autor skargi kasacyjnej w jej uzasadnieniu, że organ podatkowy dokonał wadliwego doręczenia pisma. Za bezzasadny w tej sytuacji należy uznać postawiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 145 § 2 ord. pod.

Odnosząc się do pozostałych postawionych w skardze kasacyjnej zarzutów naruszenia art. 120, 121 § 1, 122, 124 oraz art. 210 § 4 ord. pod. Naczelny Sąd Administracyjny nie znalazł podstaw z przyczyn wskazanych powyżej by przyjąć, że przepisy te naruszono w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy w niniejszym postępowaniu.

Dlatego też skargę kasacyjną, jako nie mającą usprawiedliwionych podstaw, należało w oparciu o art. 184 p.p.s.a. oddalić.



Powered by SoftProdukt