Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik – spr. Protokolant St. sekretarz sądowy Grażyna Stykała po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 14 lutego 2012 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia [...] w W. na bezczynność Wójta Gminy Dąbrowa w przedmiocie informacji publicznej 1) zobowiązuje Wójta Gminy Dąbrowa do załatwienie wniosku skarżącego z dnia 5 października 2011 r. w części dotyczącej punktu 1.3 w terminie jednego miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku, 2) zasądza od Gminy Dąbrowa na rzecz Stowarzyszenia [...] w W. kwotę 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego stanowi skarga Stowarzyszenia [...] w W. na bezczynność Wójta Gminy Dąbrowa.

Wnioskiem z dnia 5 października 2011 r. Stowarzyszenia [...] w W. zwróciło się do Wójta Gminy Dąbrowa o udzielenie informacji publicznej dotyczącej:

1.1. uchwał rady o wyodrębnieniu lub niewyodrębnieniu funduszu sołeckiego podjętych w roku 2009, 2010, 2011 (za każdy rok) wraz z uzasadnieniem do każdej z uchwał;

1.2. protokołów z posiedzenia sesji rady gminy dotyczących wyodrębnienia lub niewyodrębnienia funduszu sołeckiego podjętych w roku 2009, 2010, 2011 (za każdy rok);

1.3 w przypadku wyodrębnienia funduszu sołeckiego dokumentów potwierdzających wydatki ze środków funduszu sołeckiego (faktury, rachunki itp.) w 2010 r.;

1.4 w przypadku wyodrębnienia funduszu sołeckiego planu wydatków na przedsięwzięcia realizowane w ramach funduszu sołeckiego w roku 2009 , 2010, 2011 przesłany do RIO;

1.5. informacji o wysokości środków funduszu sołeckiego przeznaczonych na 2010 rok i na 2011 rok z podziałem na każde sołectwo w gminie;

1.6. formularza [...] sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego dotyczące wydatków z funduszu sołeckiego za 2010 r.;

1.7 wniosku o zwrot części wydatków z funduszu sołeckiego wysłany do wojewody, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2010 r. a nadto

2.1 uchwały zebrania wiejskiego w sprawie funduszu sołeckiego podjętej w 2009 i 2010 roku (z każdego sołectwa);

2.2 wniosku do funduszu sołeckiego złożonego przez sołtysa w 2009 roku i w 2010 roku wraz z prezentatą lub innym dokumentem potwierdzającym datę złożenia wniosku ( z każdego sołectwa);

2.3 protokołu zebrania wiejskiego w sprawie przyjęcia wniosku do funduszu sołeckiego w roku 2009 i w 2010 roku (z każdego sołectwa);

2.4 listy obecności osób uczestniczących w zebraniu wiejskim w roku 2009 i w roku 2010 (z każdego sołectwa);

2.5 zarządzenia lub innego dokumentu określającego sposób wydatkowania funduszu sołeckiego;

2.6 informacji czy wniosek sołectwa został przyjęty lub nie przyjęty do realizacji w roku 2010 i w roku 2011;

2.7 listy jednostek pomocniczych gminy.

Wójt Gminy Dąbrowa w odpowiedzi na powyższy wniosek stwierdził, że dokumenty stanowiące informację publiczną, o których mowa w pytaniach 1.1, 1.2, 1.4, 1.5, 1.6, 1.7, 2.1, 2.2, 2.5, 2.6, oraz 2.7 znajdują się na stronach BIP (www.bip. dabrowa.pl), gminy Dąbrowa i można z nich korzystać bez problemu. Odnośnie natomiast żądania dokumentów, o których mowa w punkcie 1.3 stwierdził, że nie jest możliwym jego spełnienie, gdyż faktury i rachunki nie stanowią informacji publicznej, co do żądania zaś zawartego w punkcie 2.3 i 2.4 wskazał, że nie jest w posiadaniu tych dokumentów, gdyż zgodnie z obowiązującymi statutami sołectw gminy Dąbrowa – § 13 ust. 2 i 4 – przechowuje je sołtys.

Pismem z dnia 28 października 2011 r. wnioskodawca podtrzymał żądanie udzielenia informacji w szczególności w zakresie faktur i rachunków oraz list obecności na zebraniach wiejskich.

Wójt Gminy Dąbrowa, odpowiadając na powyższe podtrzymał swoje stanowisko, że żądane faktury i rachunki nie stanowią informacji publicznej, nie są bowiem dokumentem o charakterze publicznym, gdyż nie niosą komunikatów publicznych. Wskazał, że w tym zakresie kierował się wyrokiem WSA w Opolu z dnia 11 czerwca 2007 r.

Stowarzyszenie [...] w W. wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu skargę na bezczynność Wójta Gminy Dąbrowa. Żądało w niej wykonania wniosku skarżącego z dnia 5 października 20011 r. oraz zasądzenia od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania. W uzasadnieniu skargi skarżący podał, że w dniu 5 października 2011 r. wystąpił do organu z wnioskiem, w formie elektronicznej o udzielenie informacji w określonym w nim zakresie. Organ w odpowiedzi na powyższe odmówił udostępnienia informacji w części dotyczącej punktu 1.3 to jest informacji związanej z dokumentami potwierdzającymi wydatki ze środków funduszu sołeckiego (faktury, rachunki itp.) w 2010 r. w przypadku wyodrębnienia funduszu sołeckiego oraz punktu 2.3 to jest udostępnienia protokołu zebrania wiejskiego w sprawie przyjęcia wniosku do funduszu sołeckiego w roku 2009 i w 2010 roku (z każdego sołectwa) i punktu 2.4 co do list obecności osób uczestniczących w zebraniu wiejskim w roku 2009 i w roku 2010 (z każdego sołectwa). Pomimo ponownego zwrócenia się do organu, pismem z dnia 18 października 2011 r. (mailem) organ powtórnie odmówił udostępnienia wnioskowanych informacji, a tym samym skoro nie przesłał żądanych informacji pozostaje w bezczynności.

Wójt Gminy Dąbrowa w odpowiedzi na skargę wniósł o jej odrzucenie ewentualnie oddalenie w całości. W uzasadnieniu dowodził, że skarga jest bezzasadna, gdyż żądane dane, co do punktu 1.1 -1.2, 1.4-1.7, 2.1-2.2 i 2.5-2.7 znajdują się na stronie internetowej BIP, a zatem stosownie do art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej brak było podstaw do ich przekazania skarżącej. Odnośnie żądania dotyczącego punktu 1.3 podkreślał, powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych oraz przepis art. 6 ust. 2 ustawy oraz przepisy art. 61 Konstytucji RP, że żądane faktury, rachunki i inne dokumenty obrazujące wydatkowanie środków z funduszu sołeckiego nie mogą być ujawnione jako dokumenty urzędowe, gdyż nie są informacjami związanymi z wykonywaniem funkcji publicznych. Są to bowiem dokumenty potwierdzające dokonanie czynności cywilnoprawnych, jakimi jest wydatkowanie środków z funduszu sołeckiego. W zakresie zaś żądania zawartego w punkcie 2.3 i 2.4 wskazał, że nie posiada tego rodzaju informacji, gdyż są one w dyspozycji sołtysów. Organ podniósł nadto zarzut niewyczerpania trybu przewidzianego w art. 37 K.p.a.

Skarżący pismem z dnia 28 stycznia 2010 r. oświadczył, że podtrzymuje skargę na bezczynność w zakresie punktu 1.3. W tym zakresie skarżący, powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych argumentował, że informacja publiczna obejmuje swoim zasięgiem znacznie szerszy zakres pojęciowy niż dokumenty urzędowe i stąd też tego pojęcia nie można zawężać i utożsamiać dostępu do informacji publicznej z dostępem do dokumentów urzędowych. Podkreślał, że organy administracji uprawnione do wykonywania zadań publicznych z założenia nie podejmują żadnych innych czynności niż załatwianie spraw publicznych i stąd też pod pojęciem informacji publicznej należy rozumieć każdą czynność i każde działanie organu władzy publicznej w sferze prawa administracyjnego, ale też w sferze prawa cywilnego. Za informacje publiczną uznaje się, zatem informacje wytworzone przez władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które wykonują funkcje publiczne lub gospodarują mieniem publicznym, jak również informacje odnoszące się do wspomnianych władz, osób i innych podmiotów, niezależnie od tego, przez kogo zostały wytworzone. Nadto skarżący stwierdził, że nietrafny jest zarzut organu dotyczący niewyczerpania przez skarżącego środków zaskarżenia. Wskazał w tym zakresie na orzeczenie NSA zapadłe w sprawie o sygn. akt I OSK 601/05, w którym stwierdzono, że skarga na bezczynność organu w przedmiocie informacji publicznej nie musi być poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami, a organami administracji rządowej (§ 1). Kontrola, o której mowa w § 1, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (§ 2). Oznacza to, że badaniu w postępowaniu sądowo – administracyjnym podlega prawidłowość zastosowania przepisów prawa w odniesieniu do istniejącego w sprawie stanu faktycznego oraz trafność wykładni tych przepisów. Uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej zwana P.p.s.a. W przypadku, gdy skarga nie ma uzasadnionych podstaw podlega ona oddaleniu (art. 151 P.p.s.a.).

Na wstępie stwierdzić należy, że Sąd nie podziela poglądu organu, że skarga na bezczynność organu w przedmiocie informacji publicznej winna być poprzedzona środkiem zaskarżenia, o jakim mowa w art. 37 K.p.a. W tym zakresie Sąd identyfikuje się z poglądem wyrażonym przez NSA w wyroku z dnia 24 maja 2006 r. zapadłym w sprawie o sygn. akt I OSK601/05 oraz argumentacją prawną zawartą w tym zakresie w uzasadnieniu tegoż wyroku. Udostępnienie informacji publicznej jest czynnością, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a i dotyczy prawa wynikającego z art. 61 Konstytucji RP, które zostało sprecyzowane w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji ( Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W odniesieniu do aktów z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. środka zaskarżenia poszukiwać należy w art. 52 § 3 P.p.s.a., a nie w art. 52 § 4 P.p.s.a. Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie przewiduje dodatkowych warunków do wniesienia skargi na bezczynność w przedmiocie udzielenia informacji publicznej, a zatem skarga może być wniesiona do sądu administracyjnego bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa. ( por. w/w wyrok NSA – http://www.nsa. gov.pl // ).

Przechodząc od rozważań związanych z dopuszczalnością skargi na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Wskazać należy także, iż pojęcie informacji publicznej ma szeroki charakter i odnosi się do wszelkich spraw publicznych również wówczas, gdy wiadomość ta nie została wytworzona przez podmioty publiczne, a jedynie odnosi się do nich (por. M. Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa NSA, Toruń 2002, s. 28). Nie sposób nie zauważyć również, że prawo obywateli do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne przewidziano w Konstytucji RP w art. 61. Prawo to, stosownie do ust. 2 obejmuje m.in. dostęp do dokumentów, przy czym przepisy Konstytucji RP nie zawężają tego pojęcia do dokumentów urzędowych.

W art. 6 ustawy prawodawca zamieścił przykładowy wykaz (katalog) informacji i dokumentów, które stanowią informacje publiczną. Wyszczególnienie to nie jest wyliczeniem wyczerpujący (zamkniętym), lecz ma charakter przykładowy, niepełny. Świadczy o powyższym użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Art. 6 ust. 1 ustawy ustala, zatem jedynie w sposób przykładowy zakres przedmiotowy pojęcia informacji publicznej. O zakwalifikowaniu zatem określonej informacji do udostępnienia decyduje treść i charakter żądanej informacji. Stąd też skoro obywatel ma prawo do uzyskania wiedzy o sprawach publicznych, a żądana informacja dotyczy właśnie spraw publicznych to jest m.in. zasad gospodarowania mieniem i finansami przez organy samorządu terytorialnego, to należność czy też wynagrodzenie za wykonane na rzecz organu czynności i usługi, a zatem sposób wydatkowania środków finansowych mieści się w definicji informacji publicznej (por. wyrok NSA z dnia 3 stycznia 2010 r., sygn. akt I OSK 2157/11- http://www.nsa.gov.pl //).

Domaganie się, zatem przez skarżącego dostępu do dokumentów finansowych potwierdzających wydatki ze środków funduszu sołeckiego w 2010 r. w postaci faktur i rachunków uznać należy za uprawnione na podstawie art. 6 ust.1 pkt 2 lit. f oraz pkt 5 lit. c w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy. Okoliczność, że faktury czy rachunki wystawione

zostały przez podmiot prywatny i wobec tego nie stanowią dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 6 ust. 2 ustawy, którymi jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy nie oznacza, że dokumenty takie nie podlegają udostępnieniu w trybie przepisów ustawy. Faktury i rachunki stanowiły, bowiem podstawę do wydatkowania środków z funduszu sołeckiego. Pomimo więc, że te faktury i rachunki nie zostały wytworzone przez organ zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, lecz przez inne podmioty, to jednak odnoszą się one bezpośrednio do organu, bowiem związane są z wydaniem, co najmniej dyspozycji wypłaty figurujących na nich kwot ze środków gminy, winny podlegać ujawnieniu.

Mając powyższe na uwadze żądane przez skarżącego rachunki i faktury dotyczące wydatkowania środków z funduszu sołeckiego za 2010 r. winny zostać udostępnione skarżącemu. Z tego względu Sąd zobowiązał Wójta Gminy Dąbrowa do załatwienia wniosku skarżącego z dnia 5 października 20011 r. w części dotyczącej punktu 1.3 w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się wyroku. Sąd jednocześnie nie stwierdził, aby bezczynność organu wiązała się z rażącym naruszeniem prawa.

Wobec powyższego, w oparciu o art. 149 § 1 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji. Orzeczenie o kosztach uzasadnia art. 200 P.p.s.a