Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Mieczysław Markowski, Sędziowie sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.),, sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk, Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 3 września 2015 r. sprawy ze skargi A. C. i C. C. na decyzję P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z dnia [...] kwietnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki budowli 1. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji i decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Powiatu Ziemskiego w S. z dnia [...].02.2015 r. nr [...] w części dotyczącej nakazania obowiązku uporządkowania terenu po rozbiórce, 2. oddala skargę w pozostałym zakresie, 3. zasądza od P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. solidarnie na rzecz skarżących A. C. i C. C. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu części kosztów postępowania sądowego.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. (dalej: PWINB w B.) decyzją z dnia [...] kwietnia 2015 r., nr [...], utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Powiatu Ziemskiego w S. (dalej: PINB w S.) z dnia [...] lutego 2015 r., nr [...], nakazującą A. C. i C. C. wykonanie rozbiórki domku letniskowego o wymiarach 5,00m x 4,6m z tarasem na działce ozn. nr ewid. gr. [...] położonej w miejscowości P., gm. R. oraz uporządkowanie terenu po rozbiórce.

Decyzja PWINB w B. wydana została przy następujących ustaleniach stanu faktycznego i ocenie prawnej sprawy.

PINB w S. wszczął z urzędu w dniu [...] listopada 2013 r. postępowanie administracyjne w sprawie legalności budowy domku letniskowego na działce ozn. nr ewid. gruntów [...], położonej w miejscowości P., gm. R.

Na podstawie przeprowadzonych w dniu [...] listopada 2013 r. oględzin oraz pozostałego zebranego materiału dowodowego stwierdzono, że na przedmiotowej działce stanowiącej obecnie własność A. i C. C., znajduje się wybudowany budynek letniskowy drewniany o wymiarach 5,00m x 4,60m z tarasem, usytuowany na fundamencie punktowym, z dachem dwuspadowym krytym blachą. Właściciele oświadczyli, że nieruchomość wraz z budynkiem (w obecnym stanie) nabyli aktem notarialnym w dniu [...] lipca 2010 r., jednakże nie otrzymali od poprzedniego właściciela dokumentów związanych z budową budynku letniskowego.

Na podstawie rejestrów wydanych pozwoleń na budowę oraz rejestrów zgłoszeń robót budowlanych organ I instancji ustalił, że od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 11 października 2013 r. nie wydano pozwolenia i nie zgłoszono zamiaru prowadzenia jakichkolwiek robót budowlanych związanych z budową domku letniskowego na działce o nr geod. [...] w miejscowości P. Ustalono ponadto, iż brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego przedmiotowy teren, zaś obiekt będący przedmiotem niniejszej sprawy usytuowany jest w 100-metrowej strefie ochronnej jeziora B. - Obszarze Chronionego Krajobrazu "Pojezierze Północnej S.". Przepis § 4 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Nr 20/05 Wojewody P. z dn. 25 lutego 2005 r. zakazuje lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów jezior, z wyjątkiem urządzeń wodnych, obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej. Cała działka oznaczona nr ewid. gr. [...] w miejscowości P. położona jest w 100-metrowej strefie ochronnej jeziora B., w której zabroniono wznoszenia jakichkolwiek obiektów budowlanych.

Postanowieniem z dnia [...] stycznia 2014 r., znak [...], PINB w S. wstrzymał prowadzenie wszelkich robót budowlanych związanych z budową domku letniskowego na działce nr ewid. [...] w m. P. oraz nałożył na A. i C. C. obowiązek przedłożenia w terminie do dnia [...] maja 2014 r. zaświadczenia Wójta Gminy R. o zgodności budowy z ustaleniami planu miejscowego lub ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy, czterech egzemplarzy projektu budowlanego rozbudowy wraz z opiniami i uzgodnieniami osoby posiadającej stosowne uprawnienia budowlane do projektowania, a także oświadczenie o posiadanym prawie dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

W zakreślonym terminie nałożone obowiązki nie zostały wykonane.

PINB w S. decyzją z dnia [...] lutego 2015 r., nr [...], nakazał A. i C. C. wykonanie rozbiórki domku letniskowego o wymiarach 5,00m x 4,60m z tarasem na działce ozn. nr ewid. gr. [...] położonej w miejscowości P., gm. R. oraz uporządkowanie terenu po rozbiórce.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wyjaśnił, że między innymi w dniu [...] grudnia 2013 r. przesłuchał w charakterze świadka poprzedniego właściciela działki E. R., który oświadczył, że przedmiotową działkę sprzedał S. i S. K. aktem notarialnym nr [...] z dn. [...] maja 2003 r. W tym czasie na w/w działce nie było żadnych obiektów budowlanych. W kolejnym roku po zakupie działki S. K.ustawił na tej działce domek, który istnieje w takim samym stanie do dnia dzisiejszego.

W aktach sprawy znajduje się ostateczna decyzja Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. z dnia [...] listopada 2014 r., znak: [...], utrzymująca w mocy decyzję Wójta Gminy R. z dnia [...] września 2014 r., znak: [...], odmawiająca ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu działki nr ewid. [...], w miejscowości P., gm. R., dla inwestycji obejmującej budowę budynku rekreacji indywidualnej (letniskowego) z częścią gospodarczą wraz z przyłączami (wodociągowym i energetycznym) i zbiornikiem na ścieki sanitarne o pojemności do 4,00 m3, z zewnętrzną instalacją kanalizacyjną do budynku oraz zjazdu z drogi gminnej.

W ocenie organu, wobec niewywiązania się przez inwestorów z obowiązku przedłożenia dokumentacji, pomimo kilkakrotnego przedłużania terminu wykonania obowiązku, po uprzedniej kontroli stanu faktycznego w terenie, zasadne było wydanie decyzji nakazującej obecnym właścicielom, tj. A. i C. C., wykonanie rozbiórki przedmiotowego domku letniskowego oraz uporządkowanie terenu po rozbiórce.

Z przedmiotowym rozstrzygnięciem nie zgodził się C. C., który wniósł odwołanie do PWINB w B.

PWINB w B. decyzją z dnia [...] kwietnia 2015 r., nr [...], utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W ocenie organu odwoławczego, zaskarżona decyzja została wydana prawidłowo. Przedmiotowy obiekt budowlany powstał samowolnie po rządami ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. Organ I instancji, stosownie do art. 48 ust. 2 i 3 P.b. umożliwił aktualnym właścicielom działki zalegalizowanie ujawnionej samowoli budowlanej, jednakże mimo zakreślonego terminu, dokumenty takie nie zostały złożone. W tym stanie faktycznym organ powiatowy prawidłowo nakazał stronom dokonanie rozbiórki samowolnie usytuowanego obiektu budowlanego (domku letniskowego).

W odpowiedzi na zarzuty zawarte w odwołaniu wskazano, że orzeczony nakaz rozbiórki jest wykonalny, bowiem pojęcie rozbiórki tymczasowego obiektu budowlanego oznacza nie tylko jako rozebranie, ale również usunięcie, wywiezienie obiektu z terenu, na którym został posadowiony. Wskazano ponadto, że przeniesienie własności nieruchomości powoduje, że nowy właściciel jest zobowiązany do ponoszenia ciężarów publicznoprawnych związanych z własnością tej nieruchomości. Skutki dokonania samowoli budowlanej obciążają każdoczesnego właściciela nieruchomości, zaś nieznajomość przepisów, czy przekonanie co do uregulowanego stanu prawnego obiektu, na które powołuje się strona odwołująca, nie mogą być uznane za okoliczność łagodzącą.

Skargę na powyższą decyzję, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, wnieśli A. C. i C. C., zaskarżając ją w całości oraz zaskarżając decyzję ją poprzedzającą i wnosząc o ich uchylenie w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucili:

1) naruszanie przepisów postępowania:

a) art. 7 k.p.a. - poprzez niepodjęcie wszelkich niezbędnych czynności zmierzających do ustalenia roku, w którym doszło do wzniesienia obiektu budowlanego i poprzestaniu na ustaleniu, że obiekt ten został wzniesiony pomiędzy rokiem 2003 i 2010 r., w sytuacji gdy okoliczność ta miała istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy albowiem organ II instancji podniósł, że obiekt budowlany został wzniesiony z naruszeniem przepisu § 4 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia nr 20/05 Wojewody P. z dnia 25 lutego 2005 r.,

b) art. 8 k.p.a. - poprzez działanie organu w sposób powodujący utratę zaufania strony do władzy publicznej poprzez powoływanie się przez organ na przepisy, które w niniejszej sprawie nie mają zastosowania i sugerowanie, że określone skutki prawne dla skarżących wynikają właśnie z tych przepisów, a ponadto poprzez podejmowanie przez organy władzy publicznej działań świadczących o braku wad prawnych związanych z inwestycją w postaci budowy przedmiotowego domku letniskowego,

c) art. 40 § 3 k.p.a. - poprzez jego zastosowanie w sytuacji, gdy dotyczy on stanów faktycznych innych niż stan faktyczny analizowany w niniejszej sprawie,

2) naruszenie przepisów prawa materialnego:

a) art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane poprzez nałożenie na stronę obowiązku uporządkowania terenu po wykonanej rozbiórce w sytuacji, gdy wyżej wymieniony przepis nie uprawnia organu do nałożenia takiego zobowiązania,

b) § 4 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia nr 20/05 Wojewody P. z dnia 25 lutego 2005 r. - poprzez jego zastosowanie w sytuacji nieustalenia przez organ, że do wzniesienia obiektu budowalnego objętego postępowaniem doszło w chwili obowiązywania tego rozporządzenia.

W uzasadnieniu skargi skarżący podnieśli, że w ich ocenie, realizacja inwestycji celu publicznego, tj. linii kablowej nn 0,4 kV m.in. na ich działce, w sposób milczący zaakceptowała stan zabudowania przedmiotowej działki. Ponadto stwierdzili, że nabywając przedmiotową nieruchomość działali w zaufaniu do organów administracji publicznej, gdyż pracownik Urzędu Gminy zapewnił ich, że nieruchomość ta nie posiada wad prawnych. Obecne działania organów nadzoru budowlanego naruszają więc art. 8 k.p.a.

Dalej skarżący wskazali, że organy nie wyjaśniły dokładnie daty budowy przedmiotowego obiektu budowlanego, co narusza art. 7 k.p.a. W stanie faktycznym, ze względu na datę rozporządzenia Wojewody P. z dnia 25 lutego 2005 r., konieczne było dokładne ustalenie daty budowy, gdyż od tego zależy, czy organy mogły zastosować powyższe rozporządzenie.

W ocenie skarżących, nie mają oni także pewności odnośnie tego, że aktualnie to ich obciążają konsekwencje nieprawidłowej budowy zrealizowanej przez poprzedniego właściciela nieruchomości.

Jako kolejny zarzuty wskazano, że w sentencji decyzji organu I instancji nałożono na skarżących obowiązek rozbiórki obiektu a ponadto uporządkowania terenu po rozbiórce. Z art. 48 ust. 1 P.b. wynika, że organ jest uprawniony wyłącznie do nakazania rozbiórki obiektu budowalnego, gdyż przepis ten nie przewiduje możliwości nałożenia jakichkolwiek dodatkowych obowiązków, w szczególności obowiązku uporządkowania terenu. Tym samym wydanie decyzji o wyżej opisanej treści stanowi przekroczenie ustawowych uprawnień organu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie oraz odniósł się do zarzutów skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Skarga jest częściowo zasadna i podlega częściowemu uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej: "p.p.s.a.") sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, stosując środki przewidziane w ustawie. Natomiast stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną skargi.

Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Sąd w niniejszej sprawie z punktu widzenia kryterium legalności jest zaskarżona decyzja PWINB w B. z dnia [...] kwietnia 2015 r., nr [...], która utrzymała w mocy decyzję PINB w S. z dnia [...] lutego 2015 r., nr [...], nakazującą A. C. i C. C. wykonanie rozbiórki domku letniskowego o wymiarach 5,00m x 4,6m z tarasem na działce ozn. nr ewid. gr. [...] położonej w miejscowości P., gm. R.oraz uporządkowanie terenu po rozbiórce.

Materialnoprawną podstawę dla wydania przedmiotowych decyzji stanowiły przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1409; dalej: P.b.).

Zgodnie z art. 48 ust. 1 P.b., właściwy organ nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez pozwolenia na budowę. Z art. 48 ust. 2 P.b. wynika natomiast, że w określonych przypadkach, właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych, zaś w postanowieniu tym ustala wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz nakłada obowiązek przedstawienia zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, a także dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 3 (art. 48 ust. 3 P.b.). W przypadku zaś niespełnienia w wyznaczonym terminie obowiązków, o których mowa w ust. 3, stosuje się przepis ust. 1 (art. 48 ust. 4 P.b.).

W stanie faktycznym niniejszej sprawy bezsporne jest, że na podstawie zebranego materiału dowodowego organy trafnie przyjęły, że na przedmiotowej nieruchomości zbudowany został obiekt budowlany bez wymaganego pozwolenia na budowę. Konsekwencją tego faktu było to, że postanowieniem z dnia [...] stycznia 2014 r., znak: [...], PINB w S. wstrzymał prowadzenie wszelkich robót budowlanych związanych z budową domku letniskowego na działce o nr. ewid. gruntów [...] w miejscowości P. gm. R. oraz zobowiązał obecnych właścicieli nieruchomości do przedłożenia do dnia [...] maja 2015 r. zaświadczenia Wójta Gminy R. o zgodności budowy z ustaleniami planu miejscowego lub ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy, czterech egzemplarzy projektu budowlanego rozbudowy wraz z opiniami i uzgodnieniami osoby posiadającej stosowne uprawnienia budowlane do projektowania, a także oświadczenie o posiadanym prawie dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Bezsporne jest także, że A. i C. C. obowiązków tych w zakreślonym terminie nie wykonali.

Spór w niniejszej sprawie sprowadza się przede wszystkim do zarzutu braku wyjaśnienia stanu faktycznego (art. 7 k.p.a.), naruszenia art. 8 k.p.a. oraz niewłaściwego zastosowania przepisu art. 48 ust. 1 P.b. oraz § 4 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Wojewody P. z dnia 25 lutego 2005 r., nr 20/05, w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu "Pojezierza Północnej Suwalszczyzny" (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 54, poz. 733 ze zm.)..

Zdaniem Sądu, prawie wszystkie zarzuty strony skarżącej są niezasadne. Podkreślenia wymaga, że z art. 61 § 1 k.p.a. wynika możliwość wszczęcia postępowania zarówno na żądanie strony, jak również i z urzędu. Charakter sprawy dotyczący postępowania legalizacyjnego nie sprzeciwia się wszczęciu postępowania z urzędu. Przedmiotowe postępowanie, co jest niekwestionowane, zostało wszczęte z urzędu. Podniesiony więc przez skarżących zarzut naruszenia art. 40 § 3 k.p.a. jest zatem niezrozumiały, tym bardziej, że oprócz jego przywołania, brak jest uzasadnienia, na czym miałby on w niniejszej sprawie polegać.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, że w uzasadnieniu skargi, odmiennie niż w sprecyzowanych zarzutach, skarżący podnieśli także zarzut naruszenia przez organ II instancji art. 30 § 4 k.p.a. polegający na tym, że przepis ten nie powinien mieć zastosowania w sprawie.

W ocenie Sądu, skarżący mają rację, gdyż przepis art. 30 § 4 k.p.a. jest przepisem procesowym i ma zastosowanie do sytuacji, gdy w trakcie trwania postępowania nastąpi zbycie prawa zbywalnego lub dziedzicznego bądź śmierć strony, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Jednakże naruszenie powyższe nie miało wpływu na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. Podstawą bowiem skierowania postępowania w stosunku do skarżących był bowiem art. 52 P.b., który stanowi, że inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany na swój koszt dokonać czynności nakazanych w decyzji, o której mowa w art. 48, art. 49b, art. 50a oraz art. 51. Nakaz rozbiórki może być więc skierowany do inwestora, właściciela i zarządcy nieruchomości. Kryterium wyboru adresata decyzji spośród tych trzech podmiotów jest posiadanie tytułu prawnego umożliwiającego wykonanie decyzji. Jeżeli zatem inwestor, jak to miało miejsce w niniejszym stanie faktycznym, utracił tytuł prawny do nieruchomości, zobowiązanie należy skierować do aktualnego właściciela obiektu (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 1 marca 2012 r., sygn. akt II SA/Kr 1658/11). Skarżący zaś, co jest bezsporne, są właścicielami przedmiotowej nieruchomości.

Niezasadny jest, w ocenie Sądu, również zarzut strony skarżącej dotyczący naruszenia art. 7 k.p.a. w zakresie braku dokładnego ustalenia daty budowy obiektu.

Podkreślenia bowiem wymaga, że ustalenie przez organy, że obiekt wzniesiono nielegalnie w latach 2003 – 2010 było wystarczające do rozstrzygnięcia na podstawie przepisów Prawa budowlanego z 1994 r., które obowiązywało nieprzerwanie we wskazanym okresie. Natomiast odniesienie się przez skarżących do rozporządzenia Wojewody P. z dnia 25 lutego 2005 r., nr 20/05, jest w niniejszym postępowaniu całkowicie nietrafne. Przede wszystkim przepisy tego aktu prawnego nie były podstawą orzekania w niniejszym postępowaniu. Nie jest też prawdą, jak twierdzą skarżący, że organ II instancji przy wydawaniu decyzji powołał się, jako na podstawę prawną rozstrzygnięcia, na te właśnie rozporządzenie. Organ ten bowiem opisując stan faktyczny, w tym znajdującą się w aktach administracyjnych organu I instancji decyzję ostateczną SKO w S. z dnia [...] listopada 2014 r. utrzymującą w mocy decyzję Wójta Gminy R. z dnia [...] września 2014 r. odmawiającą ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania nieruchomości nr ewid. [...], wskazał jedynie na podniesione w nich argumenty odnośnie obowiązywania wspomnianego rozporządzenia na terenie, na którym znajduje się przedmiotowa nieruchomość. Trudno szukać zarówno w decyzji organu II instancji z dnia [...] kwietnia 2015 r., jak i w decyzji organu I instancji z dnia [...] lutego 2015 r., powołania się na przepisy wskazanego akta prawnego jako na podstawę orzekania w niniejszej sprawie legalizacyjnej, gdyż taki fakt nie miał miejsca. Z powyższych względów bezzasadny jest zarzut skargi dotyczący naruszenia prawa materialnego w postaci zastosowania przez organy § 4 ust. 1 pkt 7 wskazanego rozporządzenia Wojewody P.

Zdaniem Sądu, niezasadny jest także zarzut skarżących odnośnie naruszenia art. 8 k.p.a. Skarżący naruszenia powyższego przepisu upatrują bowiem zarówno w powoływaniu się przez organy na przepisy, które nie mają w sprawie zastosowania, a ponadto na podejmowaniu przez organy władzy publicznej działań świadczących o braku wad prawnych związanych z inwestycją w postaci budowy przedmiotowego domku letniskowego.

Odnośnie prawidłowości zastosowanej podstawy prawnej rozstrzygnięcia oraz oceny skutków nieprawidłowego zastosowania niektórych przepisów postępowania administracyjnego, Sąd wypowiedział się już powyżej, iż pozostają one bez wpływu na prawidłowość rozstrzygnięcia.

Jeśli zaś chodzi o przywołane przez skarżących podejmowanie przez inne organy władzy publicznej działań świadczących o braku wad prawnych związanych z inwestycją w postaci budowy przedmiotowego domku letniskowego i przez to dobrej wiary skarżących odnośnie legalności budowy obiektu, to stwierdzić należy, że organy w niniejszym postępowaniu trafnie przyjęły, iż pozostają one bez wpływu na treść rozstrzygnięcia w sprawie. Z art. 48 ust. 4 P.b. jednoznacznie wynika bowiem, że organ zobowiązany jest zastosować regulację z ust. 1 tego przepisu w każdej sytuacji, gdy nie zostaną spełnione w wyznaczonym terminie obowiązki, o których mowa w ust. 3. Organ nadzoru budowlanego, w przypadku stwierdzenia samowoli budowlanej, o której mowa w art. 48 ust. 1 P.b., nie ma więc wpływu ani na zakres nakładanych obowiązków z ust. 3, ani na obowiązek orzekania o rozbiórce obiektu, w przypadku braku spełnienia tych obowiązków. Kwestia zaś przekonania skarżących o tym, że nabyli nieruchomość zabudowaną legalnie, powstała zarówno na podstawie oświadczenia sprzedającego nieruchomość, jak i z innych toczących się postępowań administracyjnych, pozostaje bez wpływu na postępowanie legalizacyjne prowadzone na podstawie art. 48 P.b. Jak trafnie bowiem wskazano w wyroku NSA z dnia 16 października 2014 r., sygn. akt II OSK 722/13, kwestia ustalenia "działania w dobrej wierze" pozostaje bez znaczenia dla konieczności zastosowania art. 48 ust. 1 P.b. Zauważenia wymaga, że decyzja wydawana na podstawie przepisu art. 48 ust. 1 P.b. w zakresie nakazu rozbiórki, podobnie jak i postanowienie nakładające obowiązki, których spełnienie stanowi warunek niezbędny wszczynający procedurę legalizacyjną, nie mają charakteru uznaniowego. Normy te bowiem mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że ich zastosowanie nie zależy od woli organu, lecz jest jego obowiązkiem. Postępowanie dotyczące samowoli budowlanej ma charakter obiektywny, to znaczy, że nie mają znaczenia dla jego prowadzenia inne okoliczności niż fakt istnienia samowoli (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 14 sierpnia 2013 r., sygn. akt II SA/Sz 155/13).

Zasadny jest natomiast zarzut skargi dotyczący naruszenia przez organy art. 48 ust. 1 P.b. poprzez nałożenie na skarżących obowiązku uporządkowania terenu po rozbiórce. Wskazany bowiem przepis w swojej dyspozycji uprawnienia takiego nie zawiera. Mowa w nim jest tylko o nakazaniu rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym zgodnie się podnosi, że organy uprawnione są do orzekania na mocy art. 48 ust. 1 P.b. tylko w zakresie tam przewidzianym, tj. odnośnie rozbiórki obiektu. W wyroku WSA w Gliwicach z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II SA/Gl 1297/13, wskazano przykładowo, że zakres kompetencji, przewidziany w art. 51 P.b., a nawet w art. 48 i art. 49b tej ustawy, nie daje podstawy do wydania nakazu podwyższenia terenu do stanu poprzedniego. Podobnie w wyrok WSA w Lublinie z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt II SA/Lu 259/13, trafnie wskazano, że przepis art. 48 ust. 1 P.b., będący podstawą wydania decyzji, nie przewiduje określenia terminu wykonania nakazu rozbiórki - wydanie przez organ orzeczenia w tym zakresie stanowiłoby przesłankę nieważności przewidzianą w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Przywołanie natomiast przez organ odwoławczy wyroku NSA z dnia 24 maja 2012 r., sygn. akt II OSK 384/11, w którym zawarto tezę, że pojęcie rozbiórki wykładane jest w orzecznictwie sądowo – administracyjnym w przypadku tymczasowych obiektów budowlanych nie tylko jako rozebranie, ale również jako usunięcie, wywiezienie obiektu z terenu, na którym został posadowiony, jest o tyle nietrafne, że dotyczy ona obiektów, które ze swej natury nie są na stałe z gruntem związane i w ich przypadku rozbiórka sprowadza się właśnie do ich usunięcia lub wywiezienia. Cytowane orzeczenie nie dotyczy zaś kwestii, czy organ administracyjny w ramach orzekania na mocy art. 48 ust. 1 P.b. uprawniony jest do nakazywania także uporządkowania terenu po rozbiórce.

Zdaniem więc Sądu, orzeczenie przez organy w zakresie nakazania skarżącym uporządkowania terenu po rozbiórce nie znajduje umocowania w art. 48 § 1 P.b., a zatem jest to orzeczenie bez podstawy prawnej, co stanowi z kolei przesłankę nieważności przewidzianą w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. i art. 135 p.p.s.a., należało orzec jak w pkt 1 sentencji.

Na mocy art. 151 p.p.s.a., należało orzec jak w pkt 2 w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono w pkt 3 sentencji na mocy art. 206 p.p.s.a. W ocenie Sądu skarga została uwzględniona tylko w nieznacznym zakresie, a zatem zasadnym było zasądzenie od organu na rzecz skarżących tylko części kosztów postępowania, tj. w wysokości 200 zł.