Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Mariola Jaroszewska (spr.) Sędziowie WSA Diana Trzcińska Asesor WSA Magdalena Dobek - Rak po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 lipca 2020 r. sprawy ze skargi R. S. na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1/ zobowiązuje Prezesa Sądu Rejonowego do rozpatrzenia wniosku R. S. z dnia 27 stycznia 2020 r. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt administracyjnych wraz z wyrokiem ze stwierdzeniem jego prawomocności, 2/ stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 3/ oddala wniosek o wymierzenie Prezesowi Sądu Rejonowego grzywny, 2/ zasądza od Prezesa Sądu Rejonowego na rzecz skarżącego R. S. kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

R.S. wniósł w dniu 6 kwietnia 2020 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego (dalej jako Prezes Sądu Rejonowego).

Skarga wniesiona została w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:

Skarżący pismem z dnia 27 stycznia 2020 r. (data wpływu do sądu 31 stycznia 2020 r.) wniósł do Prezesa Sądu Rejonowego o udostępnienie mu informacji publicznej w postaci kopii wszystkich wyroków z uzasadnieniami wydanych w roku 2016 rejestrowanych w sądzie w repertorium C o symbolach 056 i 056 s. i oświadczył, że wnioskowana informacja może być zapisana na płycie CD/DVD.

Zarządzeniem z dnia 11 lutego 2020 r., doręczonym wnioskodawcy w dniu 17 lutego 2020 r., Prezes Sądu Rejonowego wezwał skarżącego do uiszczenia opłaty kancelaryjnej w kwocie 20 zł, w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

R.S. wniósł skargę na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w zakresie określonym w jego wniosku z dnia 27 stycznia 2020 r. Wskazał w niej, że został wezwany do uiszczenia opłaty kancelaryjnej, której z powodu braku środków nie uiścił. Do dnia sporządzenia skargi żądana informacja publiczna nie została mu udostępniona, zatem organ dopuścił się bezczynności. Wniósł o zobowiązanie organu do udostępnienia żądanej informacji oraz wymierzenie organowi grzywny.

W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Rejonowego wskazał, że stosownie do art. 77 ust. 1a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, opłatę od wniosku o wydanie na podstawie akt zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia pobiera się w kwocie 20 złotych za każdy wydany informatyczny nośnik danych. Nie ma innego przepisu określającego wysokość opłaty za nośnik danych. Przepisy k.p.c. i ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych należy stosować odpowiednio, gdyż przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie zawierają szczegółowych rozwiązań w tym zakresie. Podstawą takiego żądania są art. 130 [4] § 1 i art. 130 [4] § 5 k.p.c., które stanowią, że strona, która wnosi o podjęcie czynności związanej z wydatkami, obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. W razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami. Skarżący w zakreślonym terminie nie uiścił opłaty, nie złożył także wniosku o zwolnienie od jej ponoszenia, zatem wnioskowana czynność została pominięta, przy czym rygor ten został wskazany przy wezwaniu.

Wyjaśniono również, że praktyka w sądzie w zakresie wzywania o opłatę jest taka, że strony nie poucza się dodatkowo o możliwości złożenia wniosku od jej zwolnienia, gdyż jest to wiedza powszechnie znana. Jako wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych jest traktowana każda informacja, również wskazanie strony, że nie jest w stanie ponieść kosztów opłaty. Wówczas wysyła się stosowne pouczenia czy informacje. W przedmiotowej sprawie żaden wniosek od skarżącego nie wpłynął. Powołując się na orzecznictwo administracyjne wskazano, że podstawą wezwania o opłatę przy udzielaniu informacji publicznej może być art. 130 § 1 k.p.c. Wówczas rygorem – w przypadku braku uiszczenia opłaty - jest zwrot wniosku. Stosuje się wtedy przepis art. 1262 § 1 k.p.c., zgodnie z którym sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skarga okazała się zasadna.

Zgodnie z art. 1 § 1 oraz art. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2107 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje, w zakresie swej właściwości, kontrolę pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Sąd administracyjny w ramach kontroli działalności administracji publicznej przewidzianej w art. 3 § 2 pkt 8 i 9 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.), orzeka w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a (pkt 8) oraz bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw (pkt 9).

Celem skargi na bezczynność organu administracji publicznej jest zwalczanie braku działania (zwłoki) w załatwianiu sprawy administracyjnej. Przy badaniu zasadności skargi na bezczynność organu nie ma znaczenia z jakich powodów określony akt, czy czynność nie została dokonana przez organ. Przy czym Sąd bierze pod uwagę stan sprawy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Skarga na bezczynność organu ma bowiem na celu przede wszystkim wymuszenie na organie administracji załatwienie sprawy. W świetle powyższego dla uznania bezczynności konieczne jest ustalenie, że organ administracji był zobowiązany, na podstawie obowiązujących przepisów prawa, do wydania decyzji, aktu lub podjęcia określonych czynności i mimo to nie podejmuje działań mających na celu uczynienie zadość temu obowiązkowi.

Uwzględniając skargę na bezczynność sąd orzeka na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a., zgodnie z którym: zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności (pkt 1), zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa (pkt 2) oraz stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności (pkt 3). Stosownie do treści art. 149 § 1a p.p.s.a. sąd jednocześnie stwierdza, czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. W myśl art. 149 § 2 p.p.s.a. sąd, w przypadku o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub o przyznaniu od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a.

Przedmiotem kontroli w niniejszej sprawie jest bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w przedmiocie rozpoznania wniosku R.S o udostępnienie informacji publicznej, określonej w opisanym wyżej piśmie z dnia 27 stycznia 2020 r., w którym też wskazano, że żądane informacje mogą zostać udostępnione wnioskodawcy na płycie CD. Podstawą prawną tego wniosku były przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1429; dalej jako "u.d.i.p."), która służy realizacji konstytucyjnego prawa obywateli do uzyskania informacji o działaniach władzy i sprawach publicznych. Zgodnie bowiem z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Zakres prawa do informacji określa ust. 2 tego przepisu, mówiąc że prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Natomiast ustawa o dostępie do informacji publicznej reguluje zasady i tryb dostępu do informacji mających walor informacji publicznych, wskazuje, w jakich przypadkach dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniu oraz kiedy żądane przez wnioskodawcę informacje nie mogą zostać udostępnione.

Dla stwierdzenia bezczynności organu lub innego podmiotu zobowiązanego na gruncie u.d.i.p. konieczne jest spełnienie kumulatywnie dwóch przesłanek Po pierwsze, wniosek o udostępnienie takiej informacji kieruje się do podmiotu, który w świetle u.d.i.p. jest zobowiązany do jej udzielenia. Po drugie, wnioskowana informacja musi zaliczać się do kręgu informacji publicznych w rozumieniu u.d.i.p. Dla stwierdzenia bezczynności nie ma przy tym znaczenia to, z jakiego powodu ona zaistniała i czy była zawiniona.

Rozważając powyższe kwestie sąd uznał, że niewątpliwie wniosek o udostępnienie informacji został złożony do podmiotu, który należy do kręgu podmiotów zobowiązanych do udostępniania informacji publicznej określonych w art. 4 ust. 1 i 2 u.d.i.p. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy, takimi podmiotami są organy władzy publicznej, zaś w myśl art. 10 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej sądy i trybunały sprawują władzę sądowniczą. Z kolei art. 175 ust. 1 Konstytucji RP stanowi, że wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. Sądy, jako organy władzy sądowniczej wydające wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, wykonują zadania w imieniu państwa, którego funkcje realizują. Są to więc organy państwowe powołane do rozpatrywania i rozstrzygania sporów prawnych w imieniu państwa. W związku z tym należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie została spełniona przesłanka podmiotowa.

Także przedmiot wniosku mieści się w zakresie informacji mających walor informacji publicznych podlegających udostępnieniu. Jak stanowi bowiem art. 1 ust. 1 u.d.i.p., każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie w niej określonym. Uszczegółowienie zakresu tak zdefiniowanego pojęcia informacji publicznej znajduje się w art. 6 u.d.i.p., przy czym zawarty w tym przepisie katalog ma charakter otwarty i stanowi zasadniczo wskazówkę interpretacyjną uwzględnianą przy analizowaniu ad casum charakteru informacji. Tak więc informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. W art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. 1 tiret trzecie u.d.i.p. wskazano natomiast, że informacją publiczną będą dane publiczne, w tym treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności treść orzeczeń sądów powszechnych, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów wojskowych, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu. W związku z tym wniosek dotyczący udostępnienia wyroków wraz z uzasadnieniami, wydanych w roku 2016 w Sądzie Rejonowym, w sprawach o wskazanych przez wnioskodawcę symbolach, dotyczył informacji o charakterze publicznym.

Wobec tego, że obie przesłanki udostępnienia informacji publicznej zostały spełnione, Prezes Sądu Rejonowego, do którego skierowano wniosek winien był podjąć działania prawem przewidziane w celu jego załatwienia. Ustawodawca przewidział, że jeżeli adresat wniosku dysponował żądaną informacją, winien on - zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. - udostępnić ją w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku. Jeżeli natomiast informacja publiczna nie mogła być udostępniona w tak ustalonym terminie, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia wnioskodawcę o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 2 u.d.i.p.). Stosownie do treści art. 14 ust. 1 u.d.i.p. udostępnienie informacji następuje w formie czynności materialno-technicznej, w sposób i w formie określonych we wniosku, i nie wymaga podjęcia jakiegokolwiek rozstrzygnięcia. Dopiero stwierdzenie, że dana informacja nie może zostać udostępniona bądź też postępowanie podlega umorzeniu, nakłada na organ obowiązek wydania decyzji administracyjnej (art. 16 ust. 1 u.d.i.p.). Natomiast w formie zwykłego pisma informuje się wnioskodawcę o tym, że podmiot nie jest zobowiązany do udostępnienia informacji publicznych, dana informacja nie jest informacją publiczną, organ lub podmiot zobowiązany informacją taką nie dysponuje, ze wskazaniem przyczyn takiego stanu rzeczy, czy też zachodzi sytuacja wskazana w art. 1 ust. 2 u.d.i.p., a więc że informacja publiczna podlega udostępnieniu na podstawie innych ustaw, które ten tryb odmiennie regulują.

Bezczynność w udostępnieniu informacji publicznej polega więc na tym, że podmiot zobowiązany do podjęcia czynności materialno-technicznej, czyli do udostępnienia informacji publicznej (art. 14 u.d.i.p.), takiej czynności nie podejmuje, nie wydaje decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej bądź o umorzeniu postępowania (art. 16 ust. 1 i art. 17 u.d.i.p.), ani na piśmie nie udziela wskazanej wyżej odpowiedzi. Bezczynność ma miejsce również, gdy organ błędnie uznaje, że nie jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej. W związku z tym celem skargi na bezczynność jest zobowiązanie organu (podmiotu zobowiązanego) do wydania aktu lub dokonania wynikającej z przepisów prawa czynności w sprawie wszczętej żądaniem strony.

Należy także zwrócić uwagę na jeszcze jedną czynność, do której może być zobowiązany adresat wniosku o udostępnienie informacji publicznej, a której niepodjęcie może narazić go na zarzut bezczynności. Mianowicie, art. 15 u.d.i.p. prowadza wprowadza wyjątek od zasady bezpłatnego dostępu do informacji publicznej, wyrażonej w art. 7 ust. 2 u.d.i.p. Jeżeli więc w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek zainteresowanego podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. W takim wypadku, zgodnie z art. 15 ust. 2 u.d.i.p., w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku należy powiadomić wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.

Celem powyższej regulacji jest umożliwienie wnioskodawcy podjęcie decyzji o pokryciu kosztów związany z udostępnieniem żądanej przez niego informacji, gdyż ze względu na wysokość opłaty może on zrezygnować ze wskazanego we wniosku sposobu lub formy udostępnienia informacji, poprzestając na sposobie, z którym nie wiążą się żadne opłaty lub opłata jest znacznie niższa. Takie rozwiązanie gwarantuje prawidłową realizację prawa do informacji publicznej, bowiem nie dopuszcza do sytuacji, w której wysokość kosztów udostępnienia informacji stanowiłaby wyłączną i bezpośrednią przeszkodę w dostępie do informacji publicznych. Ustawodawca pozostawił wnioskodawcy 14 dni, licząc od dnia doręczenia wnioskodawcy ww. powiadomienia, na dokonanie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji lub też na wycofanie wniosku, natomiast jego milczenie w tym okresie spowoduje udostępnienie informacji w sposób i w formie wskazanych pierwotnie we wniosku i będzie wiązać się z koniecznością opłacenia przez wnioskodawcę kosztów określonych we wcześniejszym zawiadomieniu (zob. wyrok WSA w Opolu z dnia 27 października 2015 r., sygn. akt II SA/Op 433/15, dostępny w CBOSA). Zatem przepis art. 15 ust. 2 u.d.i.p. przewiduje realizację obowiązku udostępnienia informacji zgodnie z pierwotnym wnioskiem także w przypadku braku odpowiedzi ze strony wnioskodawcy na zawiadomienie podmiotu zobowiązanego o wysokości opłaty związanej z udostępnieniem żądanej informacji, czyli bez wniesienia opłaty (zob. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 19 września 2017, sygn. akt II SAB/Ol 58/17, dostępny jw.).

Wobec tego powiadomienie o wysokości opłaty jest ewentualnym wstępnym etapem postępowania, poprzedzającym samą czynność materialno-techniczną udostępnienia informacji publicznej, chociaż jej nie warunkującym. Przepisy u.d.i.p. nie przewidują bowiem uzależnienia wszczęcia postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej od uprzedniego wniesienia opłaty. Przeciwnie, ustawa ta jako zasadę przyjmuje nieodpłatny dostęp do informacji, zatem powiadomienie o wysokości opłat związanych z udostępnieniem takiej informacji przed jej udostępnieniem ma zasadnicze znaczenie w realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznych (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 5 października 2010 r., sygn. akt IV SA/W/r 404/10, dostępny w CBOSA).

Trzeba też podkreślić, że wyłączną podstawą prawną do powiadomienia wnioskodawcy o konieczności uiszczenia opłaty za udostępnienie informacji w żądanej formie, a także skutków milczenia wnioskodawcy w zakresie ewentualnej zmiany sposobu udostępnienia informacji, są przepisy u.d.i.p., w szczególności bezpośrednio art. 15 tej ustawy.

Tymczasem w niniejszej sprawie podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji wprawdzie wystosował do wnioskodawcy pismo informujące o konieczności poniesienia kosztów udostępnienia żądanych danych, lecz zastosował w tym celu nie regulację u.d.i.p., a przepisy Kodeku postępowania cywilnego i ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Działanie takie należy jednak uznać za niedopuszczalne. Jak wynika bowiem z art. 1304 § 1 k.p.c. strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami, obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. Przewodniczący wzywa stronę zobowiązaną do wniesienia zaliczki, aby w wyznaczonym terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie zapłaciła oznaczoną kwotę (§ 2 zdanie pierwsze). W razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami (§ 5). W myśl zaś art. 77 ust. 1a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłatę od wniosku o wydanie na podstawie akt zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia pobiera się w kwocie 20 złotych za każdy wydany informatyczny nośnik danych. Treść ww. przepisów nie pozostawia więc wątpliwości, że konieczność uiszczenia opłaty kancelaryjnej związanej z żądaniem podjęcia przez sąd czynności połączonej z wydatkami, w tym za wydany informatyczny nośnik danych, dotyczy wyłącznie wniosków złożonych przez strony postępowania cywilnego i czynności poodejmowanych w tym postępowaniu. Wskazuje na to przede wszystkim art. 1304 k.p.c., który wprost mówi o wniosku "strony", a więc podmiotu występującego w danym postępowaniu sądowym i posiadającym w nim określone prawa i obowiązki, któremu sąd taki status nadał, a nie każdego podmiotu.

Także art. 77 ustawy o kosztach sądowych stanowi regulację ściśle wiążącą się z postępowaniem sądowym w sprawach cywilnych, a w szczególności z zasadą jawności tego postępowania, wyrażoną w art. 9 § 1 k.p.c. (zob. A. Górski, L. Walentynowicz, Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Ustawa i orzekanie. Komentarz, LEX 2007, komentarz do art. 77, 78, teza 1). Zdanie drugie tego przepisu stanowi bowiem, że strony i uczestnicy postępowania mają prawo przeglądać akta sprawy i otrzymywać odpisy, kopie lub wyciągi z tych akt. Treść protokołów i pism może być także udostępniana w postaci elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe (system teleinformatyczny) albo innego systemu teleinformatycznego służącego udostępnianiu tych protokołów lub pism. Zatem zakres podmiotowy art. 77 ust. 1a ustawy o kosztach dotyczy wyłącznie stron i uczestników postępowania sądowego, a jego przedmiotem są akta sprawy, w tym tworzone na podstawie tych akt zapisy dźwięku albo obrazy i dźwięki z przebiegu posiedzenia.

Nietrafne jest zatem stanowisko Prezesa Sądu Rejonowego, że w przypadku konieczności uiszczenia przez podmiot składający wniosek o udostępnienie informacji publicznej opłaty za udostępnienie informacji w określonej formie, możliwe jest odpowiednie zastosowanie przepisów k.p.c. i ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Gdyby bowiem ustawodawca chciał dopuścić taką możliwość, zawarłby stosowne odniesienie w treści art. 15 u.d.i.p., czego nie uczynił. Zatem niedopuszczalne jest stosowanie przepisów odnoszących się do innych postępowań, w szczególności zaś brak jest podstaw prawnych do stosowania wynikających z tych przepisów rygorów.

W związku z tym, w rozważanej sprawie, Prezes Sądu Rejonowego nie podjął działań właściwych, jakie ustawodawca przewiduje w sytuacji złożenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Za podjęcie takich działań nie sposób bowiem uznać pisma zobowiązującego wnioskodawcę do uiszczenia opłaty kancelaryjnej w wysokości 20 zł, gdyż zostało ono wydane na podstawie i z zastosowaniem rygorów wynikających z przepisów, które nie mogą mieć zastosowania w niniejszej sprawie. Nie mieściło się ono zatem w katalogu czynności przewidzianych przez ustawodawcę w u.d.i.p. w sprawie wniosku o udostępnienie informacji publicznej i nie mogło uwalniać organu od zarzutu bezczynności.

W tym stanie rzeczy sąd uznał, że wniosek skarżącego nie został załatwiony w terminie i sposób przewidziany przepisami prawa, wobec czego uzasadnione jest zobowiązanie Prezesa Sądu Rejonowego do jego rozpatrzenia w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt administracyjnych wraz z wyrokiem ze stwierdzeniem jego prawomocności, o czym orzeczono w punkcie 1 sentencji wyroku. Skutkiem niniejszego rozstrzygnięcia jest konieczność właściwego rozpatrzenia przez organ wniosku skarżącego w zakresie żądania udostępnienia wyroków wraz z uzasadnieniem wydanych przez Sąd w roku 2016, w formie i terminie przewidzianych przepisami u.d.i.p., z uwzględnieniem przedstawionej oceny prawnej. Podkreślić przy tym trzeba, że tak określony obowiązek nie przesądza jednak tego, czy w dalszym postępowaniu wnioskowana informacja publiczna zostanie udostępniona skarżącemu, a jeśli tak się stanie, czy nastąpi to w pełnej żądanej formie. Ocena w tym zakresie należy do dysponenta informacji publicznej, który wyjaśni, czy wszystkie dane mogą zostać ujawnione, czy też całość lub część z nich objęta jest tajemnicą, a jeśli tak, to jakiego rodzaju, i w związku z tym które dane podlegają ochronie, czy do zastosowania tej ochrony wystarczy zanonimizowanie tych danych czy też koniecznym będzie odmowa udzielenia informacji na podstawie art. 5 u.d.i.p.

Oceniając natomiast charakter zaistniałej bezczynności, jak tego wymaga art. 149 § 1a p.p.s.a., sąd uznał jednak, że nie miała ona miejsca z rażącym naruszeniem prawa, orzekając w tym zakresie w punkcie 2 sentencji wyroku. Przemawia za tym fakt, że organ nie pozostawił wniosku skarżącego bez odpowiedzi, lecz podjęte działania nie zostały oparte na prawidłowej podstawie prawnej, co uniemożliwiało ich uwzględnienie. Wynikało to jednak zdaniem sądu wojewódzkiego nie ze złej woli organu i lekceważenia przepisów prawa, lecz z błędnej ich interpretacji.

Z tych samych przyczyn sąd uznał, że nie zasługuje na uwzględnienie wniosek skarżącego o wymierzenie organowi grzywny na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. Skoro bowiem nie miało miejsca rażące naruszenie prawa, to brak było również podstaw do wymierzenia organowi grzywny. To zaś uzasadniało oddalenie skargi w tym zakresie, o czym orzeczono w pkt 3 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania sąd orzekł w pkt 4 na podstawie art. 205 § 1 p.p.s.a., zasądzając od organu na rzecz skarżącego zwrot kwoty 500 zł obejmującej też koszty wynagrodzenia radcy prawnego, co wyczerpuje żądanie strony w zakresie zwrotu kosztów wysłanej korespondencji, przekraczających wysłanie jednego listu zawierającego wniosek o udostępnienie informacji publicznej oraz skargi.

Skarga została rozpoznana przez sąd w trybie uproszczonym na podstawie art. 119 pkt 4 p.p.s.a., który stanowi, że sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.