Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Barbara Mleczko-Jabłońska (spr.), Sędzia WSA - Mirosława Pindelska, Sędzia WSA - Izabella Janson, Protokolant specjalista - Izabela Wrembel, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2010 r. sprawy ze skargi A. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na postanowienie Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] kwietnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie stanowiska wierzyciela uznającego zarzuty zgłoszone w postępowaniu egzekucyjnym za bezzasadne; oddala skargę;

Decyzją z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] [...] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył na A. Sp. z o.o. karę pieniężną w wysokości [...] zł.

W dniu [...] stycznia 2010 r. ww. organ wystawił tytuł wykonawczy nr [...]. Na tej podstawie w dniu [...] stycznia 2010 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego W. wydał zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego spółki A.

Następnie pismem z dnia [...] stycznia 2010 r. A. Sp. z o. o. wniosła do Naczelnika Urzędu Skarbowego W. zarzuty w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej z wnioskiem o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Spółka podniosła zarzuty:

- niedopuszczalności egzekucji wobec wszczęcia egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego niespełniającego wymogów określonych w art. 27 §1 ust. 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2005r. nr 229, poz. 1954 ze zm.) – dalej u.p.e.a.,

- niedopuszczalności egzekucji wobec braku doręczenia pisemnego upomnienia,

- niedopuszczalności egzekucji wobec faktu wystawienia tytułu wykonawczego przez podmiot nieposiadający legitymacji do żądania wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

Postanowieniem z dnia [...] marca 2010 r. wierzyciel – [...] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego uznał zarzuty dłużnika za bezzasadne.

Odnosząc się do zarzutów wierzyciel zauważył, że z § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2001r., Nr 137, poz. 1541 ze zm.) w związku z art.15 § 5 u.p.e.a., wynika, iż postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadkach, gdy należność pieniężna została określona w orzeczeniu, co miało miejsce w niniejszej sprawie (decyzja MWITD w W. z [...] listopada 2009. nr [...]). W ocenie [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego niezasadny był też zarzut dotyczący wystawienia tytułu wykonawczego przez podmiot nieposiadający legitymacji do żądania wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Stwierdził bowiem – powołując się na art. 51 ust. 1, 2 i 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2001 r. nr 125, poz. 1371 ze zm.) – iż nie ma podstaw do kwestionowania uprawnień [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego do podejmowania egzekwowania swoich orzeczeń.

Wierzyciel stwierdził ponadto, że wskazanie w tytule wykonawczym art. 2 §1 u.p.e.a. jako podstawy prawnej egzekucji jest wystarczające, ponieważ w przepisie tym wymieniono obowiązek na podstawie którego tytuł wykonawczy został wystawiony.

Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2010 r., nr [...], Główny Inspektor Transportu Drogowego – po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego przez [...] Sp. z o.o. na postanowienie wierzyciela-[...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] marca 2010 r. o stwierdzeniu bezzasadności zarzutów spółki w sprawie prowadzonej egzekucji administracyjnej – utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Główny Inspektor Transportu Drogowego w uzasadnieniu swojego postanowienia podzielił stanowisko [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego odnośnie zarzutów spółki. Ponadto – odnosząc się do zarzutu wystawienia tytułu wykonawczego przez niewłaściwy organ – podkreślił, że do wystawienia tego tytułu uprawniony jest i był jako wierzyciel [...] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego. Zgodnie bowiem z art. 1a pkt 13 u.p.e.a. wierzycielem jest podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym. Do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązków określonych w art. 2 u.p.e.a. w odniesieniu do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego jest zaś uprawniony zgodnie z art. 5 tej ustawy – właściwy do orzekania organ I instancji.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie A. sp. z o.o. wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] kwietnia 2010 r. oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. W motywach skargi Skarżąca powtórzyła zarzuty formułowane w toku postępowania administracyjnego tak więc zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła:

1. naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i zastosowanie art. 22 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz.U. z 2005 r. nr 175, poz. 1462) zmieniającego art. 51 ustawy o transporcie drogowym,

2. mające wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania, tj.:

- naruszenie art. 33 ust 10 w zw. z art. 27 § 1 ust 6 u.p.e.a., poprzez przyjęcie, że tytuł wykonawczy określał podstawę prowadzenia egzekucji, podczas gdy w tytule wykonawczym nie przytoczono podstawy prowadzenia egzekucji,

- naruszenie art. 40 § 2 kpa w zw. z art. 18 w zw. z art. 32 u.p.e.a. - w zakresie niedoręczenia pełnomocnikowi strony tytułu wykonawczego oraz upomnienia przed wszczęciem egzekucji,

- mające wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania, poprzez naruszenie art. 15 u.p.e.a. - w zakresie niedoręczenia zobowiązanemu pisemnego upomnienia wzywającego do wykonania obowiązku objętego tytułem wykonawczym w terminie 7 dni od doręczenia upomnienia,

- mające wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania, poprzez naruszenie art. 27 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Transportu Drogowego wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej – patrz art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269). Uzupełnieniem tego zapisu jest treść art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), w którym wskazano, iż sądy stosują środki określone w ustawie.

Podstawowym celem sądownictwa administracyjnego i toczącego się przed nim postępowania jest eliminowanie z porządku prawnego aktów (zwłaszcza decyzji i postanowień) a także czynności organów administracji publicznej niezgodnych z prawem i dążenie do przywrócenia stanu, który nie będzie z nim pozostawał w sprzeczności.

Dokonując w rozpoznawanej sprawie oceny, czy zaskarżone postanowienie odpowiada prawu i czy postępowanie prowadzące do jego wydania nie jest obciążone wadami uzasadniającymi uchylenie rozstrzygnięcia Sąd stanął na stanowisku, iż organy administracji zarówno przy wydawaniu postanowienia w I jak i w II instancji nie dopuściły się naruszenia prawa materialnego ani przepisów postępowania w sposób mający lub mogący mieć wpływ na wynik sprawy.

W konsekwencji Sąd oddalił skargę jako niezasadną.

Odnosząc się do zawartego w niej istotnego zarzutu braku legitymacji dla [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego do wystawienia tytułu wykonawczego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazuje, iż stosownie do art. 1a pkt 13 u.p.e.a. użyte w ustawie pojęcie wierzyciela oznacza podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym. Z treści art. 5 § 1 pkt 1 u.p.e.a. wynika natomiast, iż uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązków określonych w art. 2 jest w odniesieniu do kar pieniężnych wymierzanych przez organy administracji rządowej - właściwy do orzekania organ l instancji, z zastrzeżeniem pkt 4.

Stosownie do art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy o transporcie drogowym wojewódzki inspektor transportu drogowego jest kierownikiem wojewódzkiej inspekcji transportu drogowego wchodzącej w skład wojewódzkiej administracji zespolonej. Wskazać w tym kontekście należy, iż zgodnie z art. 51 ust. 6 ustawy o transporcie drogowym w sprawach związanych z wykonywaniem zadań i kompetencji inspekcji organem właściwym jest wojewódzki inspektor, a organem wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego - Główny Inspektor. Takie rozwiązanie dopuszcza ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. nr 31, poz. 206), która w art. 2 pkt 2 lit. b stanowi, iż zadania administracji rządowej w województwie wykonują organy rządowej administracji zespolonej w województwie, w tym kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży.

Uprawnieni do kontroli drogowej inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego, stosownie do art. 93 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, mają prawo nałożyć na wykonującego przewozy drogowe lub inne czynności związane z przewozem karę pieniężną za naruszenie obowiązków lub warunków wynikających z przepisów ustawy. Podkreślenia wymaga przy tym, iż, zgodnie z art. 93 ust. 1a, decyzja, o której mowa w ust. 1, wydawana jest w imieniu organu właściwego ze względu na miejsce przeprowadzanej kontroli.

W świetle powyższych regulacji zasadne jest zatem stanowisko organów orzekających w sprawie, iż podmiotem uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązku wynikającego z decyzji z [...] listopada 2009 r. o nałożeniu na skarżącą kary pieniężnej jest [...] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego, jako właściwy do orzekania organ l instancji. W ocenie Sądu, należy zatem uznać, iż tytuł wykonawczy wystawiony przez ten organ spełnia wymogi określone w art. 27 § 1 u.p.e.a., a zaskarżone postanowienie nie narusza art. 22 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej.

Zasadnie także organy przyjęły, iż w sprawie ma zastosowanie § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zgodnie z którym postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadkach, gdy należność pieniężna została określona w orzeczeniu. Przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i akty wykonawcze do tej ustawy nie wprowadzają bowiem podziału na sposób powstania należności określając tylko i wyłącznie, że obowiązek przesłania upomnienia zobowiązanemu nie jest wymagany, gdy egzekucja dotyczy należności pieniężnej określonej w orzeczeniu. W rozpoznawanej sprawie orzeczeniem tym jest decyzja [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] listopada 2009 r. nakładająca na A. Sp. z o. o. karę pieniężną w wysokości [...] zł. W orzecznictwie sądów administracyjnych nie budzi wątpliwości pogląd, iż dopiero od momentu skutecznego doręczenia odpisu tytułu wykonawczego organ egzekucyjny ma do czynienia ze stroną, której uprawnienia są uregulowane m. in. w art. 32 i 40 kpa, a zatem może ona działać przez pełnomocnika, któremu – jeżeli został ustanowiony – doręcza się pisma. W tym kontekście tytuł wykonawczy musi być doręczony bezpośrednio zobowiązanemu, co w sprawie niniejszej miało miejsce.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podziela także stanowisko organu odnoszące się do prawidłowości powołanej w tytule wykonawczym podstawy prowadzenia egzekucji. Wskazać należy, że przez podstawę prawną prowadzenia egzekucji należy rozumieć przepisy, na mocy których dopuszczalne jest prowadzenie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych lub obowiązków o charakterze niepieniężnym. W tytule wykonawczym wystawionym w kontrolowanej w niniejszym postępowaniu sprawie jako podstawę prawną prowadzenia egzekucji powołano art. 2 ust. 1 u.p.e.a. W ocenie Sądu powołanie tego przepisu bez wskazania jego konkretnej jednostki redakcyjnej (punktu) nie stanowi – wbrew twierdzeniom skarżącej – takiej wadliwości tytułu wykonawczego, która skutkowałaby koniecznością zwrotu tego tytułu wierzycielowi przez organ egzekucyjny. Zatem egzekucja na podstawie wystawionego przez wierzyciela tytułu wykonawczego była dopuszczalna, tym bardziej, iż wskazano w nim podstawę prawną egzekwowanego obowiązku, tj. decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] listopada 2009 r., z mocy której na zobowiązanym ciążył egzekwowany obowiązek. Nie było więc uzasadnionych wątpliwości co do charakteru i rodzaju egzekucji jaka na podstawie tego tytułu miała być prowadzona.

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę w oparciu o art. 151 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.