Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Wiśniewska (spr.), Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, Sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska, Protokolant starszy inspektor sądowy Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej R. L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 4 lutego 2016 r. sygn. akt II SA/Sz 1131/15 w sprawie ze skargi R. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie nienależnie pobranego świadczenia oddala skargę kasacyjną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 4 lutego 2016 r., sygn. akt II SA/Sz 1131/15 oddalił skargę R. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] sierpnia 2015 r., nr [...] w przedmiocie nienależnie pobranego świadczenia.

W uzasadnieniu powyższego wyroku zawarto następujące ustalenia faktyczne i ocenę prawną:

Burmistrz D. decyzją z dnia [...] października 2013 r., nr [...] przyznał R. L. specjalny zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania opieki nad matką S. L. w okresie od dnia [...] listopada 2013 r. do dnia [...] października 2014 r. w wysokości [...] zł miesięcznie.

Na podstawie przeprowadzonego w dniu [...] sierpnia 2013 r. wywiadu środowiskowego ustalono, że R. L. nie pracuje zawodowo i nie posiada żadnego innego źródła utrzymania. W okresie od dnia [...] lipca 2013 r. do dnia [...] lipca 2013 r. pracował w firmie "[...]" skup złomu i metali kolorowych, jednak zaprzestał pracy w celu sprawowania stałej opieki nad matką S. L., która jest osobą niepełnosprawną w znacznym stopniu i wymaga opieki osoby drugiej. Zarówno R. L., jak i S. L. złożyli pisemne oświadczenia o tym, że ww. opiekę sprawuje R. L. W dniu [...] lutego 2014 r. Sekcja Świadczeń Rodzinnych Ośrodka zwróciła się z prośbą o przeprowadzenie aktualizacji wywiadu dotyczącego pobieranego specjalnego zasiłku opiekuńczego. Pismem z dnia [...] lutego 2014 r. pracownik socjalny poinformował, że nie jest w stanie przeprowadzić aktualizacji wywiadu, gdyż znajdujący się w miejscu zamieszkania R. L. odmówił złożenia oświadczeń. Był on pod wpływem alkoholu oraz zachowywał się agresywnie i wulgarnie. Stwierdzono zatem, że zachodzi podejrzenie niesprawowania przez R. L. opieki nad matką. W toku prowadzonego postępowania ustalono natomiast, że opiekę tę sprawuje wspólnie z nim zamieszkały brat A. L.

Burmistrz D. decyzją z dnia [...] marca 2014 r., nr [...] uchylił z dniem [...] lutego 2014 r. decyzję z dnia [...] października 2013 r. dotyczącą przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego na matkę S. L.

Po rozpatrzeniu odwołania, Samorządowe Kolegium w S. decyzją z dnia [...] lipca 2014 r., nr [...] uchyliło w całości zaskarżoną decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, Burmistrz D. decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r., nr [...], na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2013 r. poz. 1456) z dniem [...] sierpnia 2014 r. uchylił decyzję z dnia [...] października 2013 r. dotyczącą przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego na matkę S. L.

Na podstawie przeprowadzonego w dniu [...] lipca 2014 r. wywiadu środowiskowego ustalono, że S. L. zamieszkuje z drugim synem, tj. A. L. oraz jego dziećmi. R. L. zajmuje natomiast oddzielny lokal z osobnym wejściem w drugiej części domu. Czynności związane z opieką nad matką sprawuje faktycznie A. L. Nie może on jednak ubiegać się o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego, gdyż posiada własne źródło utrzymania w postaci renty inwalidzkiej. Z kolei R. L. jest osobą nagminnie nadużywającą alkoholu. W jego ocenie, konto bankowe, na które przekazywany jest specjalny zasiłek opiekuńczy jest własnością brata A. L.. S. L. nie potrafiła określić, który z synów się nią opiekuje. Odmówiła również złożenia oświadczenia, ponadto niechętnie odpowiadała na zadawane pytania. Fakt natomiast sprawowania opieki przez A. L. nad matką S. L. potwierdziła społeczność D.. R. L. jest w niej znany jako osoba nadużywająca alkoholu, nie będąca w stanie sprawować stałej opieki nad matką, gdyż notorycznie jest widywany w środowisku lokalnym w stanie nietrzeźwym. A. L. już wcześniej podczas przeprowadzonym z nim wywiadów środowiskowych wielokrotnie oświadczał, że nie może liczyć na pomoc brata R. L., który ma problemy z nadużywaniem alkoholu. Dlatego sam musi opiekować się matką, z którą jeździ do lekarza, robi jej zakupy, itp.

Po rozpatrzeniu odwołania, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją z dnia [...] lutego 2015 r., nr [...] uchyliło w całości zaskarżoną decyzję z dnia [...] sierpnia 2014 r. i umorzyło postępowanie przed organem pierwszej instancji, wskazując, że w związku z konstytutywnym charakterem art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie ma on zastosowania do uchylenia decyzji, której okres obowiązywania już minął.

Burmistrz D. decyzją z dnia [...] marca 2015 r., nr [...] ustalił, że przyznany R. L. decyzją z dnia [...] października 2013 r. specjalny zasiłek opiekuńczy na matkę S. L. w okresie od dnia [...] marca 2014 r. do dnia [...] października 2014 r., w wysokości [...] zł miesięcznie - stanowi nienależnie pobrane świadczenie w łącznej wysokości [...] zł (pkt 1) oraz odstąpił od żądania zwrotu specjalnego zasiłku opiekuńczego, o którym mowa w pkt 1, w związku z niewypłaceniem przez Ośrodek Pomocy Społecznej powyższego świadczenia w powołanym w pkt 1 okresie.

Organ podkreślił, że R. L. został właściwie pouczony, iż w przypadku zmian mających wpływ na prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, w szczególności zaistnienia okoliczności wymienionych w oświadczeniu służącym ustaleniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub uzyskania dochodu, był zobowiązany niezwłocznie powiadomić o tych zmianach podmiot realizujący świadczenia rodzinne oraz że niepoinformowanie o nich organu prowadzącego postępowanie w sprawie świadczeń rodzinnych może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, a w konsekwencji koniecznością ich zwrotu. Tymczasem R. L. pomimo tego, że nie sprawował opieki nad swoją matką, świadomie nie poinformował o tym fakcie Ośrodka Pomocy Społecznej w D. i jednocześnie złożył w tej sprawie fałszywe oświadczenia, że opiekę taką nadal sprawuje. Z tych przyczyn, przyznany R. L decyzją z dnia [...] października 2013 r. specjalny zasiłek opiekuńczy na matkę S. L., w wysokości [...] zł miesięcznie w okresie od dnia [...] marca 2014 r. do dnia [...] października 2014 r. stanowi nienależnie pobrane świadczenie w łącznej wysokości [...] zł ([...] zł x 8 miesięcy). Mając jednak na uwadze, że organ pierwszej instancji wstrzymał R. L. faktyczną wypłatę specjalnego zasiłku opiekuńczego w wysokości [...] zł w podanym wyżej okresie w łącznej kwocie [...] zł odstąpiono żądania zwrotu tego zasiłku, jako bezprzedmiotowego.

W dniu 8 czerwca 2015 r. organ uzyskał informację, że S. L. zmarła w dniu [...] maja 2015 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S., po rozpatrzeniu odwołania R. L., decyzją z dnia [...] sierpnia 2015 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję z dnia [...] marca 2015 r.

Powołując się na art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 114, z późn. zm.) wskazał, że nienależnym świadczeniem jest świadczenie rodzinne przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia. W decyzji z dnia [...] października 2013 r., na podstawie której przyznano R. L. zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad matką, przedstawiono mu zasady na jakich pobiera się specjalny zasiłek opiekuńczy, akcentując, że opieka ta powinna być rzeczywiście sprawowana. Pouczenie zawarte w ww. decyzji było wyraźne i zrozumiałe. Jednakże, w okresie pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego, okazało się, że R. L. nie sprawuje opieki nad swoją matką, bowiem nie wykonuje przy niej żadnych czynności opiekuńczych, czyni to natomiast wspólnie zamieszkały z nim brat A. L. Powyższe oznacza, że R. L. nie spełnia wymogów określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych, aby otrzymać specjalny zasiłek opiekuńczy, a zatem w okresie od dnia [...] marca 2014 r. do dnia [...] października 2014 r. przyznany miał specjalny zasiłek opiekuńczy nienależnie, w wyniku świadomego wprowadzenia w błąd organu wypłacającego ww. świadczenie.

R. L. wniósł na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, domagając jej uchylenia i przyznania mu zasiłku na matkę.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. wniosło o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Powołanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uznał skargę za niezasadną i na mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ppsa") oddalił ją.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że dla zaistnienia przesłanki odpowiedzialności z art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, tj. za nienależnie pobrane świadczenie, istotne znaczenie oprócz elementu obiektywnego, oznaczającego rzeczywiste pobranie nienależnego świadczenia, wymagane jest łączne zaistnienie przesłanki subiektywnej, tzn. świadomości adresata przedmiotowego świadczenia, że jemu ono nie przysługuje. Żeby można było na taki podmiot nałożyć obowiązek zwrotu świadczenia, należy w sposób niebudzący wątpliwości wykazać, że wiedział on o tym, iż pobierając określone świadczenie działał niezgodnie z prawem. Podstawowym jednak wyznacznikiem takiej wiedzy jest wykazanie, że został on o tym pouczony, co w niniejszej sprawie miało miejsce. W decyzji z dnia [...] października 2013 r. R. L. był nie tylko pouczony o obowiązku niezwłocznego informowania organu o wszelkich zmianach mających wpływ na prawo do świadczeń, ale także wskazano w jakich sytuacjach taka zmiana ma miejsce. Jednoznacznie przedstawiono mu zasady, na jakich pobiera się specjalny zasiłek opiekuńczy, wskazując m. in., że przysługuje on osobom, które rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej i długotrwałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, akcentując, że opieka ta winna być rzeczywiście sprawowana. Tymczasem, jak wynika z akt sprawy, w ww. okresie pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego, okazało się, że R. L. nie wykonuje żadnych czynności opiekuńczych przy swojej matce, a zatem przyznany miał przedmiotowy zasiłek nienależnie, w wyniku świadomego wprowadzenia w błąd organu wypłacającego ww. świadczenie.

W okresie od dnia [...] marca 2014 r. do dnia [...] października 2014 r. organ wstrzymał R. L. faktyczną wypłatę specjalnego zasiłku opiekuńczego w wysokości [...] zł, w łącznej kwocie [...] zł, tym samym świadczenie to zostało przez niego niepobrane. W konsekwencji powyższego, prawidłowe jest stanowisko organu o odstąpieniu żądania zwrotu ww. świadczenia w kwocie [...] zł z uwagi na jego bezprzedmiotowość. Odstąpienie jednak od żądania zwrotu świadczeń nienależnie pobranych, nie przekreśla obowiązku organu ustalenia ich istnienia w rozumieniu art. 30 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł R. L.

Zaskarżając wyrok w całości, jako podstawę kasacyjną wskazał na naruszenie przepisów postępowania mające istoty wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ppsa w zw. z art. 7, art. 8, art. 75 § 1, art. 77 § 1 oraz art. 80 kpa przejawiające się w tym, że Sąd pierwszej instancji w wyniku niewłaściwej kontroli legalności działalności administracji publicznej nie zastosował środka określonego w ustawie, mimo że zebrany przez organ materiał dowodowy okazał się być niewystarczający i budzący wątpliwości, które przy uzupełnieniu materiału dowodowego mogły przesądzić na korzyść skarżącego. Sąd przyjął uzasadnienie organu oparte głównie o materiał dowodowy świadczący na niekorzyść skarżącego w postaci jednego wywiadu środowiskowego przeprowadzonego pod nieobecność skarżącego. Sąd nie dostrzegł, że materiał ten mógłby zostać uzupełniony choćby o przesłuchanie skarżącego jako strony postępowania na okoliczność wyjaśnienia okoliczności związanych z faktem zamieszkiwania przez S. L. w mieszkaniu z synem A. L., okoliczności faktycznego sprawowania opieki nad S. L. czy rzekomego uzależnienia R. L. od alkoholu czy zebranie dokumentacji wskazującej na to uzależnienie i niezdolność do sprawowania nad matką opieki. Brak jest wyjaśnienia przyczyn nieprzesłuchania strony, czy zobligowania jej do przedłożenia ww. dokumentacji. Skoro faktyczne sprawowanie opieki przez R. L. nad matką budziło wątpliwości, należało przeprowadzić postępowanie dowodowe w tym zakresie. Tymczasem wydane w sprawie decyzje, a za nimi zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji opierają się w istocie na domysłach i przypuszczeniach sformułowanych przez osobę przeprowadzającą wywiad środowiskowy;

- art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1647, z późn. zm.) w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ppsa w zw. z art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 3 kpa polegające na oddaleniu skargi oraz nieuchyleniu decyzji organu drugiej instancji, pomimo że decyzja wydana została bez zebrania i rozważenia pełnego materiału dowodowego, zawierała w uzasadnieniu szereg braków, co skutkowało niewskazaniem w jej uzasadnieniu, na jakich dowodach organ oparł ustalenia faktyczne sprawy. Organ ponadto nie wskazał faktów, które uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

W konkluzji skargi kasacyjnej wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania kasacyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim należy podkreślić, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej (art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm., zwanej dalej "ppsa"), z urzędu zaś bierze pod rozwagę jedynie nieważność postępowania, co oznacza związanie przytoczonymi w skardze kasacyjnej jej podstawami, ogólnie określonymi w art. 174 ppsa. Podstawy te determinują kierunek postępowania Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wychodząc z tego założenia, należy na wstępie zaznaczyć, że wobec niestwierdzenia z urzędu nieważności postępowania (art. 183 § 2 ppsa), Naczelny Sąd Administracyjny ogranicza swoje rozważania do oceny zagadnienia prawidłowości dokonanej przez Sąd pierwszej instancji wykładni wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów prawa.

Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut naruszenia art. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ppsa w zw. z art. 7, art. 8, art. 75 § 1, art. 77 § 1 oraz art. 80 kpa sprowadzający się do zakwestionowania prawidłowości przeprowadzonego w niniejszej sprawie postępowania dowodowego na okoliczność sprawowania przez skarżącego opieki nad matką.

Stosownie do art. 77 § 1 kpa, na organie administracji publicznej spoczywa obowiązek zebrania oraz rozpatrzenia w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego sprawy, a następnie zgodnie z art. 80 kpa, dokonania oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona. Postępowanie wyjaśniające prowadzone przez organ administracji publicznej powinno być zakończone po zbadaniu wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla danej sprawy, których zakres zakreślają przepisy prawa materialnego mające zastosowanie w sprawie. W postępowaniu w sprawach z zakresu pomocy społecznej, głównym, a zarazem podstawowym dowodem przeprowadzanym w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby z niej korzystającej bądź jej rodziny jest obligatoryjne przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego (art. 107 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej – Dz.U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.).

Podkreślenia jednak wymaga, że realizując zasadę prawdy obiektywnej, na podstawie art. 7 i art. 77 § 1 kpa, organ jest wprawdzie zobowiązany do wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, jednakże strona nie jest zwolniona od współdziałania w wyjaśnianiu okoliczności faktycznych sprawy. Powinna ona bowiem przedstawić wszystkie informacje niezbędne do ustalenia stanu faktycznego sprawy, jak również udostępnić dowody znajdujące się w jej posiadaniu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lipca 2011 r., sygn. akt II OSK 1560/10, publ. https://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Dowód z rodzinnego wywiadu środowiskowego stanowi swoiste postępowanie dowodowe, prowadzone z udziałem strony, świadków, oględzin miejsca pobytu strony, ewentualnie treści dokumentów urzędowych i prywatnych. W trakcie przeprowadzania tego dowodu strona może zgłosić pracownikowi socjalnemu potrzeby i oczekiwania, a zgodnie z zasadą czynnego udziału ma również prawo zaznajomić się z całym materiałem dowodowym zebranym na jego podstawie. Niemożność natomiast przeprowadzenia wywiadu uniemożliwia organowi dokonanie oceny rzeczywistej sytuacji majątkowej, rodzinnej i bytowej osoby ubiegającej się o świadczenie. Ta obligatoryjna forma postępowania wyjaśniającego wymaga od strony szczególnej aktywności, bowiem z uwagi na charakter ustaleń odnoszących się do sfery ściśle osobistej, nie można jej zastąpić innymi środkami dowodowymi (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia: 19 kwietnia 2011 r., sygn. akt I OSK 60/11; 19 maja 2011 r., sygn. akt I OSK 204/11; 27 maja 2014 r., sygn. akt I OSK 583/13, publ. https://orzeczenia.nsa.gov.pl).

W przedmiotowej sprawie, z uwagi na powzięcie przez organ informacji o możliwości niesprawowania przez skarżącego opieki nad matką, a w związku z tym brakiem podstaw do dalszego pobierania przyznanego mu z tego tytułu specjalnego zasiłku opiekuńczego, w dniu [...] lipca 2014 r. przeprowadzono aktualizację wywiadu środowiskowego. Niestety próby wcześniejszego skontaktowania się pracownika socjalnego ze skarżącym w jego miejscu zamieszkania w celu przeprowadzenia tego dowodu nie powiodły się, bowiem odmówił on przeprowadzenia wywiadu i złożenia stosownych oświadczeń. Był wówczas pod wpływem alkoholu oraz zachowywał się w stosunku do pracownika socjalnego agresywnie i wulgarnie (pismo z dnia 20 lutego 2014 r. - k. 37 akt administracyjnych). Z tych względów, wywiad ten został przeprowadzony bez jego udziału. Na jego podstawie bezsprzecznie ustalono, że skarżący zaprzestał sprawowania opieki nad matką, głównie z powodu swoich problemów z nadużywaniem alkoholu. Ustalono także, że opiekę tę faktycznie sprawuje jego brat A., na którego konto wpływa także przyznany skarżącemu specjalny zasiłek opiekuńczy. Powyższa okoliczność przemawia również za tym, że skarżący tej opieki nie sprawował.

Bezzasadny jest zatem w tym kontekście zarzut podniesiony w skardze kasacyjnej, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy powinien zostać uzupełniony o przesłuchanie skarżącego jako strony postępowania na opisane powyżej okoliczności, skoro on sam odmówił współpracy z organem, nie chcąc udzielić mu stosownych informacji, w tym wziąć udziału w przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego. Tym bardziej pozbawiony jest racji zarzut odnośnie braku wyjaśnienia przyczyn nieprzesłuchania skarżącego, czy zobligowania go do przedłożenia dowodów na okoliczność opieki nad matką. Podkreślić należy, że beneficjent pomocy społecznej jest obowiązany do współdziałania z organami administracji, o czym stanowi art. 4 ustawy o pomocy społecznej. Brak takiego współdziałania rodzi konsekwencje wskazane w art. 11 ust. 2 powyższej ustawy, tj. może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia. Z uwagi zatem, że skarżący do dnia wydania zaskarżonej decyzji nie podjął żadnych czynności, które umożliwiłyby przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w jego miejscu zamieszkania z jego osobistym udziałem, prawidłowo organ przeprowadził postępowanie dowodowe w oparciu o dowody, jakimi dysponował, w tym w szczególności o przeprowadzony w dniu [...] lipca 2014 r. wywiad środowiskowy.

Ponadto, wbrew zarzutom podniesionym w uzasadnieniu skargi kasacyjnej, organ zapewnił skarżącemu czynny udział w postępowaniu, o czym świadczy zawiadomienie z dnia [...] sierpnia 2014 r. (k. 60), w którym poinformowano go o zebraniu całego materiału dowodowego niezbędnego do wydania decyzji w związku z przyznanym specjalnym zasiłkiem opiekuńczym z tytułu sprawowania opieki nad S. L. i możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. W odpowiedzi na powyższe, skarżący w dniu [...] sierpnia 2014 r. oświadczył jedynie, że zapoznał się z materiałem dowodowym i dokumentami sprawy w celu wydania decyzji oraz że w dniu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego znajdował się u sąsiada (k. 62). Nie podważył natomiast w żaden sposób okoliczności, które zostały ustalone w trakcie aktualizacji wywiadu środowiskowego i które stanowiły podstawę do wydania przez organ zaskarżonej decyzji o nienależnie pobranym świadczeniu z tytułu sprawowania opieki nad matką. Samo natomiast oświadczenie skarżącego z dnia [...] sierpnia 2014 r., w którym wskazał, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z matką i sprawuję nad nią opiekę (k. 50), w świetle przedstawionych powyżej faktów, nie jest wiarygodne, jak również nie jest poparte żadnymi innymi dowodami wskazującymi na prawidłowość jego twierdzenia.

Powołana natomiast podstawa kasacyjna naruszenia art. 1 § 1 i 2 ustawy - Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ppsa w zw. z art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 3 kpa nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż przepis ten nie jest przepisem prawa procesowego, lecz ustrojowego, który określa podstawę funkcjonowania sądów administracyjnych i toczącego się przed nim postępowania.

Mając zatem na uwadze, że skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 ppsa, orzekł jak w sentencji.