Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska Sędzia NSA Tamara Dziełakowska po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Wójta Gminy M. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Wójtem Gminy M. a Burmistrzem Miasta B. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku D.D. o przyznanie pomocy finansowej w formie zasiłku stałego postanawia: wskazać Burmistrza Miasta B. jako organ właściwy w sprawie.

Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w M., działający z upoważnienia Wójta Gminy M. wnioskiem z dnia [...] września 2017 r. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Wójtem Gminy M. a Burmistrzem Miasta B. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku D. D. o przyznanie pomocy finansowej w formie zasiłku stałego.

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że wniosek D. D. został przesłany przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w B. do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w M. według właściwości ustalonej według ostatniego miejsca zameldowania na pobyt stały. W ocenie Wójta Gminy M. w tej sprawie ustalenie organu właściwego powinno nastąpić przy zastosowaniu art. 101 ust. 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 ze zm., dalej: u.p.s.), a nie art. 101 ust. 1 i 2 tej ustawy.

W myśl art. 101 ust. 6 u.p.s. gmina, która spowodowała umieszczenie osoby w domu pomocy społecznej pozostaje właściwa we wszystkich sprawach dotyczących świadczeń z pomocy społecznej dla tej osoby w czasie jej zamieszkiwania w tym domu. Zaznaczono, że wnioskodawcy został wcześniej przyznany przez MOPS w B. zasiłek stały, który wygasł z uwagi na wygaśnięcie orzeczenia o niepełnosprawności.

Podkreślono, że z akt sprawy wynika, iż Gminą, która skierowała D. D. do Domu Pomocy Społecznej w K. jest Miasto B., gdzie wnioskodawca był zameldowany na pobyt stały. Miasto . ponosi również odpłatność za pobyt D. D. w DPS.

W świetle powyższego, w ocenie organu wnioskującego, właściwym do rozpoznania wniosku D. D. jest Burmistrz Miasta B.

W odpowiedzi na wniosek o rozstrzygnięcie sporu o właściwość Dyrektor MOPS w B., działając z upoważnienia Burmistrza B., wniósł o odrzucenie wniosku z uwagi na brak legitymacji procesowej w tym postępowaniu po stronie Gminy M.. W kwestii merytorycznej wniesiono o wskazanie Wójta Gminy M. jako organu właściwego w sprawie.

Nie negując ustaleń wnioskodawcy w zakresie udzielanej uprzednio pomocy D.D. wskazano, że został on z dniem [...] stycznia 2017 r. przyjęty do Domu Pomocy Społecznej w K. na podstawie decyzji MOPS w B. i następnie umieszczony w tej placówce decyzją Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w L. W tym okresie był on objęty pomocą w formie zasiłku stałego od dnia 1 października 2015 r. do 31 maja 2017 r. na podstawie decyzji z [...] października 2015 r. W chwili ustalenia odpłatności za pobyt w Domu Pomocy Społecznej strona była osobą bezdomną. Zajmowany przez niego lokal mieszkalny spłonął. Gmina B. jest gminą ostatniego zameldowania strony, dlatego decyzję o umieszczeniu w Ośrodku i odpłatność była realizowana przez Gminę B. W dniu [...] 2017 r. D. D. został zameldowany na pobyt stały w K. Ponadto w trakcie pobytu zakończono wypłatę zasiłku stałego w związku z zakończonym orzeczeniem o niepełnosprawności. Z uwagi na uzyskanie nowego orzeczenia o niepełnosprawności możliwe jest ponowne pobieranie zasiłku.

Podkreślono jednocześnie, że z przedłożonej dokumentacji wynika, iż D. D. w chwili obecnej przebywa na terenie Domu Pomocy Społecznej w K. i tam aktualnie ześrodkowane są jego interesy życiowe. Skierowanie do Domu Pomocy Społecznej zostało wydane decyzją Sądu w L. Wiązanie zatem przyszłości z Gminą B. jest zdarzeniem niepewnym i przyszłym, nie może zatem przesądzać o właściwości organów.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 15 § 1 pkt 4 w związku z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm., dalej: p.p.s.a.), Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej.

Stosownie do treści art. 101 ust. 1 u.p.s., właściwość miejscową gminy zobowiązanej do rozpoznania sprawy dotyczącej świadczenia z pomocy społecznej, ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie.

Z kolei, zgodnie z art. 59 ust. 1 tej ustawy, decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej. Przepisem o charakterze szczególnym jest art. 101 ust. 6 u.p.s., zgodnie z którym dla mieszkańca domu właściwa jest gmina, która skierowała go do domu pomocy społecznej. Przepis ten przypisuje zatem istotne znaczenie decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej, która zachowuje znaczenie kształtujące właściwość organu pomocy społecznej dopóki pozostaje w obrocie prawnym. Zakłada zatem, że gmina, która spowodowała umieszczenie osoby w domu pomocy społecznej pozostaje właściwa we wszystkich sprawach dotyczących świadczeń z pomocy społecznej dla tej osoby, w czasie jej zamieszkiwania w tym domu.

Jak wynika z akt sprawy D. D. został skierowany do Domu Pomocy Społecznej w K. na podstawie decyzji z dnia [...] sierpnia 2016 r. wydanej przez Burmistrza Miasta B. Zatem, jako mieszkaniec tego domu, stosownie do regulacji art. 101 ust. 6 u.p.s., powinien oczekiwać rozpoznania wniosku o przyznanie pomocy finansowej w postaci zasiłku stałego przez Gminę kierującą.

Z tych względów, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 4 i art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji.