Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Alina Balicka (spr.), Sędziowie sędzia WSA Krystyna Napiórkowska, sędzia WSA Anna Szymańska, Protokolant sekr. sąd. Marek Lubasiński, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2013 r. sprawy ze skargi S. K. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego I. uchyla zaskarżone postanowienie i utrzymane nim w mocy postanowienie Starosty Powiatowego w Ż. z dnia [...] kwietnia 2013 roku nr [...]; II. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Zaskarżonym do Sądu postanowieniem z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego utrzymał w mocy postanowienie z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] Starosty Z. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego.

W uzasadnieniu postanowienia organ wskazał, że S. K. pismem z dnia 20 listopada 2012 r. wniósł o wpisanie go do ewidencji gruntów i budynków obrębu B., gmina P. jako posiadacza samoistnego (władającego) działek o numerach ewidencyjnych [...],[...],[...],[...].

Organ stwierdził, że powyższy wniosek był kolejnym – drugim wnioskiem złożonym w tej samej sprawie. Poprzedni wniosek – z dnia 23 maja 2011 r. został rozpatrzony ostateczną decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. Starosty Z., którą odmówiono wprowadzenia żądanych zmian w ewidencji gruntów i budynków obrębu B. wobec tego, że fakt opłacania zobowiązań podatkowych związanych z nieruchomością nie stanowi dostatecznej podstawy do uznania S. K. za władającego gruntem w rozumieniu § 10 ust. 2 rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 38, poz. 454)

Organ uznał, że skoro decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. rozstrzygnięto już tę samą sprawę, to stanowi to uzasadnioną przyczynę odmowy wszczęcia postępowania ewidencyjnego określoną w art. 61a ustawy kodeks postępowania administracyjnego.

Skargę do Sądu na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] czerwca 2013 r. wywiódł S. K.

Skarżący podniósł, że kolejny raz domaga się ujawnienia w ewidencji gruntów i budynków, że jest użytkownikiem przedmiotowych działek i powołał się na decyzje wydane przez Wójta Gminy P. oraz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W., w związku z wymiarem podatku rolnego na nieruchomości oznaczone numerami działek [...],[...],[...],[...] położone w miejscowości B., gmina P. Skarżący wskazał, że w toku powyższego postępowania - prowadzonego po wydaniu decyzji Starosty Z. z dnia [...] czerwca 2011 r. - zostało ustalone, że faktycznie władającym przedmiotowymi działkami jest skarżący S. K. W ocenie skarżącego powyższe okoliczności, są nowymi dowodami w sprawie, które potwierdzają stan faktyczny istniejący w dniu wydania decyzji z dnia [...] czerwca 2011 r., ale nie były znane organowi, a tym samym stanowią podstawę do wszczęcia postępowania w trybie art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a.

W konsekwencji S. K. wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i stwierdzenie, że spełnia on przesłanki do umieszczenia w ewidencji gruntów i budynków informacji, że jest władającym działkami numer: [...],[...],[...] i [...].

[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę administracji publicznej. Kontrola, o której mowa w § 1 sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (§ 2 art. 1 tej ustawy).

Stosownie do treści art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - dalej p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

Z wymienionych przepisów wynika, iż sąd bada legalność zaskarżonego postanowienia, czy jest ono zgodne z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej.

Przeprowadzona przez Sąd w niniejszej sprawie kontrola aktu administracyjnego we wskazanym wyżej aspekcie wykazała, że zaskarżone postanowienie zostało wydane z naruszeniem prawa w stopniu obligującym do jego wyeliminowania z obrotu prawnego.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowił przepis art. 61a k.p.a., zgodnie z którym, gdy żądanie, o którym mowa w art. 61, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że podstawą odmowy wszczęcia postępowania jest istnienie w obrocie prawnym ostatecznej decyzji Starosty Powiatu Z. z dnia [...] czerwca 2011 r., którą rozstrzygnięto taki sam wniosek skarżącego, jak wniosek z dnia 20 listopada 2012 r. Zatem zgodnie z zasadą trwałości decyzji administracyjnych, w przedmiotowej sprawie obowiązuje prawomocna decyzja, której uchylenie lub zmiana może nastąpić w trybie nadzwyczajnym. W takim stanie faktycznym wydanie nowej decyzji naruszałoby zasadę powagi rzeczy osądzonej.

Jak wynika z uzasadnienia decyzji Starosty Powiatu Z. z dnia [...] czerwca 2011 r., organ dokonał analizy wniosku z dnia 23 maja 2011 r. i ustalił, że działki ewidencyjne oznaczone numerami: [...],[...],[...] i [...] mają uregulowany stan prawny i ujawnionych właścicieli na podstawie dokumentów określających stan prawny tych nieruchomości, tj. KW nr [...], KW nr [...], zbiór dokumentów nr ZD [...]. Osoby ujawnione w ewidencji gruntów jako właściciele są innymi osobami niż wnioskodawca.

Z akt administracyjnych wynika, że w ewidencji gruntów i budynków jako współwłaściciele działek oznaczonych nr [...] i [...] ujawnieni są K. K. i O. Z., co do działki nr [...] ujawniona jest jako właścicielka O. Z., a co do działki nr [...] ujawniony jest jako właściciel K. K. Skarżący składając wniosek z dnia 20 listopada 2012 r. dołączył do niego m.in. kopie odpisów skróconych aktów zgonu K. K., który zmarł [...] kwietnia 1993 r. i O. Z., która zmarła [...] lutego 1992 r. Z powyższego wynika, że ujawnieni w ewidencji gruntów właściciele ww. nieruchomości nie żyją. Zatem aktualnymi właścicielami tych nieruchomości są ich spadkobiercy, którzy nie są znani.

Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 138, poz. 454) ewidencja obejmuje dane dotyczące właścicieli nieruchomości, a w przypadkach braku danych dotyczących właścicieli, w ewidencji wykazuje się dane osób i jednostek organizacyjnych, które tymi nieruchomościami władają. O wykazaniu w ewidencji osób i jednostek organizacyjnych, o których mowa w § 10 ust. 2, orzeka starosta w drodze decyzji stosownie do § 12 ust. 2 ww. rozporządzenia.

Organy oby instancji w przedmiotowej sprawie potraktowały wniosek skarżącego z dnia 20 listopada 2012 r. jako nowy wniosek, w takiej samej sprawie, która została już rozstrzygnięta decyzją Starosty Powiatu Z. z dnia [...] czerwca 2011 r. Jednakże organy administracji publicznej zgodnie z art. 9 k.p.a. mają obowiązek należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Biorąc pod uwagę powyższe, organ I instancji powinien był rozważyć i zapytać skarżącego, czy jego wniosek z dnia 20 listopada 2012 r. nie jest faktycznie wnioskiem o wznowienie postępowania administracyjnego zakończonego ostateczną decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. w oparciu o przesłankę wznowieniową z art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a. Jeżeli formalne przesłanki do wznowienia postępowania nie zostałyby zachowane, to organ winien wziąć pod uwagę, że zgodnie z art. 147 k.p.a. wznowienie postępowania może nastąpić z urzędu. Należy pamiętać, że rozstrzygnięcie Starosty Powiatu Z. z dnia [...] czerwca 2011 r. zostało wydane w oparciu o ustalenie, że właściciele działek oznaczonych numerami: [...],[...],[...] i [...] są ujawnieni w ewidencji gruntów. Skarżący składając wniosek z dnia 20 listopada 2012 r. udokumentował, że ujawnieni w ewidencji gruntów właściciele tych nieruchomości nie żyją, a nowi właściciele lub współwłaściciele nie są znani. Jak już wyżej wskazano, w przypadkach braku danych dotyczących właścicieli, w ewidencji wykazuje się dane osób i jednostek organizacyjnych, które tymi nieruchomościami władają. Na okoliczność posiadania przedmiotowych nieruchomości skarżący dołączył do wniosku trzy decyzje ustalające podatek rolny za 2012 r., które jako materiał dowodowy podlegają ocenie organu.

Organ ponownie rozpoznając sprawę weźmie pod uwagę powyższe uwagi.

Wobec powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c, art. 135 i art. 152 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.