Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 16 marca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Sędziowie sędzia WSA Marzenna Glabas sędzia WSA Tadeusz Lipiński (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 16 marca 2021 roku sprawy ze skargi J. P. na bezczynność Spółki A. w udostępnieniu informacji publicznej 1) zobowiązuje Spółkę A. do rozpoznania wniosku skarżącego z dnia "[...]" - w terminie 14 dni - od dnia zwrotu akt organowi; 2) stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3) zasądza od Spółki A. na rzecz skarżącego kwotę 100 złotych (sto złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

J.P. (dalej: "Skarżący") wywiódł do tut. Sądu skargę na bezczynność "[...]" Spółki z .o.o. "[...]" (dalej: "Spółka") w udostępnieniu informacji publicznej.

Skarżący podał, że 15 grudnia 2020 r. zwrócił się z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej przez przekazanie kopii umowy z załącznikami, zawartej pomiędzy Spółką a Przedsiębiorstwem "[...]" w przedmiocie podwykonawstwa umowy zawartej 1 grudnia 2020 r. pomiędzy Gminą "[...]" (dalej: "Gmina") a Spółką, dotyczącej utrzymania przejezdności (odśnieżania) i zwalczania śliskości zimowej na drogach gminnych na terenie "[...]"w sezonach zimowych 2020/2021, 2021/2022, 2022/2023. Zarzucił, że pomimo upływu terminu do udostepnienia informacji, Spółka nie udzieliła odpowiedzi. Wobec tego 30 grudnia 2020 r. wysłał ponaglenie. Spółka w odpowiedzi z 31 grudnia 2020 r., wskazała, że nie może udostępnić informacji ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa. Skarżący stwierdził, że ww. umowa dotyczy realizacji zadania zleconego przez Gminę, zleceniobiorcą jest Spółką, której 100% właścicielem jest Gmina. Podwykonawca, z którym Spółka zawarła przedmiotową umowę, został wskazany w treści umowy pomiędzy Gminą a Spółką, co daje podstawy do stwierdzenia, że treść tej umowy jest informacją publiczną i podlega udostępnieniu. Do realizacji umowy zaangażowano środki publiczne, a Spółka nie wydała decyzji administracyjnej i nie uzasadniła szczegółowo odmowy udostępnienia informacji, o które wnioskowano ani nie wykazała, że wnioskowane informacji nie są informacją publiczną.

W związku z powyższym Skarżący wniósł o zobowiązanie Spółki do zrealizowania wniosku w terminie 14 dni od dnia doręczenia akt postępowania oraz o zasądzenie od organu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę Spółka wniosła o odrzucenie skargi, podnosząc, że

w ustawowym terminie udzieliła odpowiedzi na wniosek.

W uzasadnieniu zaznaczyła, że wniosek wpłynął na skrzynkę mailową Spółki

15 grudnia 2020 r. o godzinie 21:59. Z uwagi na przebywanie pracownika sekretariatu na urlopie wniosek został odebrany 17 grudnia 2020 r., a 21 grudnia 2020 r. został przedłożony do podpisu i dekretacji Prezesowi Zarządu. W dniu 31 grudnia 2020 r. Spółka poinformowała Skarżącego, że nie jest możliwe ujawnieniu szczegółów umowy, gdyż zostały one zastrzeżone przez wykonawcę i stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Stwierdziła, że z uwagi na termin odebrania i rejestracji korespondencji, to jest 17 grudnia 2020 r., Spółka w ustawowym terminie udzieliła odpowiedzi. Treść udzielonej odpowiedzi wynikała z zastrzeżeń zawartych w umowie z 1 grudnia 2020 r., w której wykonawca zastrzegł prawo do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji handlowych oraz szczegółów tej umowy i potraktowania tych informacji, jako polegających ochronie ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że złożona skarga została przez Sąd rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym, stosownie do art. 119 pkt 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi

(Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.), dalej jako: "p.p.s.a.", zgodnie z którym sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

Stosownie do art. 3 § 2 pkt. 8 i 9 p.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a oraz bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI Ordynacji podatkowej oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw. Kontrola sądu sprowadza się w tym wypadku do oceny, czy sprawa podlega załatwieniu przez organ w drodze określonego przez ustawodawcę aktu administracyjnego lub czynności.

Kontroli sądu w przypadku skargi na bezczynność poddawany jest brak aktu lub czynności, w sytuacji gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie

i w określonym przez prawo terminie. W sprawach o udostępnienie informacji publicznej skarga na bezczynność przysługuje zarówno w przypadku braku reakcji podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji, wymaganego ustawą o dostępie do informacji publicznej, jak i wówczas, gdy podmiot ten stwierdza, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej lub nie podlega udostępnieniu na zasadach ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2020 r., poz. 2176), dalej jako "u.d.i.p.".

W rozpoznawanej sprawie Skarżący domagał się udostępnienia informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Stosownie do art. 1 ust. 1 u.d.i.p. informacją publiczną jest każda informacja

o sprawach publicznych. W art. 6 u.d.i.p. wymieniono przykładowy katalog informacji i dokumentów stanowiących informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy, o czym świadczy użyty w tym przepisie zwrot "w szczególności". Zgodnie z ugruntowanymi poglądami orzecznictwa, informacją publiczną jest każda informacja wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Pod pojęciem informacji publicznej należy rozumieć wszelkie fakty dotyczące spraw publicznych rozumianych jako działalność zarówno organów władzy publicznej, samorządów gospodarczych i zawodowych oraz osób i jednostek organizacyjnych w zakresie wykonywania zadań władzy publicznej oraz gospodarowania mieniem publicznym. Charakter publiczny należy przypisać tym informacjom, które odnoszą się do publicznej sfery działalności organów (por. wyrok WSA w Gdańsku z 28 września 2016 r., II SAB/Gd 13/16; wyrok NSA z 25 marca 2003 r., II SA 4059/02 - dostępne na stronie internetowej https://orzeczenia.nsa.gov.pl), przy czym oceny tej należy dokonywać każdorazowo na gruncie konkretnej sprawy.

Podmiotami zobowiązanymi do udostępnienia informacji są m.in. władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, o których mowa w art. 4 ust. 1 u.d.i.p.

Ustawa ta przewiduje różne sposoby udostępniania informacji publicznych. Jednym

z nich jest udostępnianie informacji publicznej na wniosek, co stwierdza art. 10 u.d.i.p. Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki i nie później niż w terminie 14 dni, za wyjątkiem sytuacji przewidzianych w art. 13 ust. 2 i art. 15 ust. 2 u.d.i.p. Stosownie zaś do art. 13 ust. 2 u.d.i.p. jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób

i w formie zgodnym z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot zobowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób

i w formie określonych we wniosku (art. 14 ust. 1 u.d.i.p.).

Natomiast w myśl art. 16 ust. 1 i art. 17 ust. 1 u.d.i.p. odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 u.d.i.p. następuje w drodze decyzji administracyjnej. Ponadto, organ może poprzestać na pisemnym zawiadomieniu wnioskodawcy, gdy nie jest podmiotem zobowiązanym w świetle art. 4 u.d.i.p., gdy żądana informacja nie stanowi informacji publicznej, gdy nie dysponuje on przedmiotową informacją albo wnioskowane dane są dostępne w publikatorze oraz gdy w zakresie żądanej informacji publicznej przepisy prawa wprowadzają odrębny tryb dostępu.

Jednocześnie, zgodnie z art. 5 ust. 1 u.d.i.p. prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Stosownie do art. 5 ust. 2 u.d.i.p. prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Jednakże ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.

W rozpoznawanej sprawie nie jest sporne, że Spółka jest podmiotem zobowiązywanym do udzielenia informacji publicznej, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 u.d.i.p., a żądana przez Skarżącego informacja, to jest zawarta między Spółką a ww. Przedsiębiorstwem umowa dotycząca podwykonawstwa umowy zawartej 1 grudnia 2020 r. pomiędzy Gminą a Spółką, dotyczącej utrzymania przejezdności (odśnieżania)

i zwalczania śliskości zimowej na drogach gminnych na terenie "[...]", stanowi informację publiczną, gdyż dotyczy dysponowania majątkiem publicznym.

Zatem, Spółka była zobowiązana załatwić przedmiotowy wniosek w trybie przewidzianym przepisami u.d.i.p.

Spółka odmówiła udostępnienia żądanej przez Skarżącego informacji publicznej, stwierdzając, że jest ona objęta tajemnica przedsiębiorcy. W tej sytuacji, zgodnie z art. 16 ust. 2 i art. 21 u.d.i.p., nie mogła poprzestać tylko na poinformowaniu Skarżącego zwykłym pismem o odmownym załatwieniu wniosku, ale zobowiązana była wydać decyzję administracyjną. Niewydanie decyzji odmownej uniemożliwia Skarżącemu weryfikację zajętego w tym zakresie przez Spółkę stanowiska, które podlega odrębnemu zaskarżeniu i nie może zostać przesądzone w niniejszym postępowaniu. Dopiero w ewentualnym przyszłym postępowaniu zainicjowanym na skutek odmowy udostępnienia informacji publicznej dokonanej w prawidłowej formie możliwe będzie rozstrzygnięcie, czy odmowa taka jest zasadna, czy też powinna być ona udostępniona w całości lub po częściowej anonimizacji.

Spółka pozostaje więc w bezczynności od dnia złożenia wniosku do dnia wyrokowania, dlatego Sąd zobowiązał Spółkę do rozpoznania wniosku Skarżącego z 15 grudnia 2020 r. w terminie 14 dni od daty zwrotu akt organowi, o czym orzeczono w pkt. 1 wyroku. Wyjaśnić należy również to, że opóźnienie odczytania wniosku np. z powodu urlopu pracownika nie powoduje przedłużenia terminu do rozpoznania wniosku.

W ocenie Sądu stwierdzona bezczynność nie wyczerpywała przesłanki rażącego naruszenia prawa, gdyż wynikała z błędnej oceny prawnej Spółki, nie zaś celowego działania, mającego uniemożliwić uzyskanie wnioskowanej informacji. Z treści pism Spółki nie wynika, aby zachodził przypadek oczywistego lekceważenia wniosku Skarżącego i braku woli załatwienia sprawy, które można byłoby rozpatrywać w kategoriach rażącego naruszenia prawa, oznaczającego wadliwość o szczególnie dużym ciężarze gatunkowym. Brak było więc podstaw, by zwłoce w rozpoznaniu wniosku Skarżącego przypisać charakter rażący, o czym orzeczono w pkt. 2 wyroku.

O kosztach postępowania, obejmujących wpis od skargi, na podstawie art. 200 p.p.s.a. orzeczono w pkt. 3 wyroku.