drukuj    zapisz    Powrót do listy

6145 Sprawy dyrektorów szkół 6411 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące gminy; skargi organów gminy na czynności nadzorcze, Oświata, Wojewoda, Uchylono zaskarżony wyrok oraz rozstrzygnięcie nadzorcze, I OSK 790/17 - Wyrok NSA z 2017-07-04, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 790/17 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2017-07-04 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-04-06
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Agnieszka Miernik
Jan Paweł Tarno /sprawozdawca/
Maciej Dybowski /przewodniczący/
Symbol z opisem
6145 Sprawy dyrektorów szkół
6411 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące gminy; skargi organów gminy na czynności nadzorcze
Hasła tematyczne
Oświata
Sygn. powiązane
III SA/Kr 1200/16 - Wyrok WSA w Krakowie z 2016-12-06
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok oraz rozstrzygnięcie nadzorcze
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 1369 art.148, art.188
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2015 poz 2156 art.36 an ust 6 pkt 3 lit c
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
Dz.U. 2015 poz 1881 art.25.1 ust 1 i 2, art.26, 34 ust 2
Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych - tekst jedn.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędziowie: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.) Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik Protokolant: asystent sędziego Katarzyna Czuduk po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2017 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wójta Gminy L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 grudnia 2016 r. sygn. akt III SA/Kr 1200/16 w sprawie ze skargi Wójta Gminy L. na rozstrzygnięcia nadzorcze Wojewody M. z dnia [...] czerwca 2016 r. nr [...] i z dnia [...] czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności zarządzeń 1. uchyla zaskarżony wyrok, a także rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody M. z dnia [...] czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności zarządzenia nr [...] Wójta Gminy L. z dnia [...] kwietnia 2016 r. oraz rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody M. z dnia [...] czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności zarządzenia nr [...] Wójta Gminy L. z dnia [...] kwietnia 2016 r.; 2. zasądza od Wojewody M. na rzecz Gminy L. kwotę 810 (osiemset dziesięć) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 6 grudnia 2016 r., III SA/Kr 1200/16 oddalił skargi Wójta Gminy L. na rozstrzygnięcia nadzorcze Wojewody M. z [...] czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności zarządzenia nr [...] Wójta Gminy L. z [...] kwietnia 2016 r. oraz z [...] czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności zarządzenia nr [...] Wójta Gminy L. z [...] kwietnia 2016 r. W uzasadnieniu Sąd podniósł, że w art. 91 ust. 1 i ust. 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 446; dalej jako "u.s.g.", ustawodawca wskazał, że podstawą stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy są istotne naruszenia prawa, przy czym powoływana regulacja ustrojowa nie typizuje takich istotnych naruszeń prawa, podobnie jak nie charakteryzuje nieistotnych naruszeń prawa, które ustawodawca uwzględnił w art. 91 ust. 4 u.s.g. W wyroku NSA z 17 lutego 2016 r., II FSK 3595/13, stwierdzono, że "Do takich istotnych naruszeń, skutkujących nieważnością uchwały, zalicza się naruszenie: przepisów wyznaczających kompetencję do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego przez wadliwą ich wykładnię, a także przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał. Do tej kategorii uchybień nie zalicza się braku wskazania podstawy prawnej uchwały organu samorządu terytorialnego, a także wskazania niewłaściwej lub niepełnej podstawy prawnej, o ile istnieje przepis prawa stanowiący umocowanie do jej podjęcia". Za "istotne" naruszenie prawa uznaje się uchybienie prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym. Do nich zalicza się między innymi naruszenie przepisów prawa ustrojowego oraz prawa materialnego, a także przepisów regulujących procedury podejmowania uchwał (M. Stahl, Z. Kmieciak, Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w świetle orzecznictwa NSA i poglądów doktryny, Samorząd Terytorialny 2001, z. 1-2, s. 101-102).

Podstawę prawną wydania zarządzeń Wójta Gminy L. stanowiły art. 36a ust. 6 w związku z art. 5c pkt 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 2156 ze zm., dalej "u.s.o.") i § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm., dalej "rozporządzenie") w związku z art. 30 ust. 1 u.s.g. Zgodnie z art. 36a ust. 6 u.s.o. w dacie wydania Zarządzeń Wójta Gminy L. oraz rozstrzygnięć nadzorczych Wojewody M. w celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję konkursową w składzie:

1) trzech przedstawicieli organu prowadzącego szkołę lub placówkę;

2) dwóch przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny;

3) po jednym przedstawicielu:

a) rady pedagogicznej,

b) rady rodziców,

c) zakładowych organizacji związkowych, przy czym przedstawiciel związku zawodowego nie może być zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy – z zastrzeżeniem ust. 7. Zgodnie z ust. 7 powoływanego przepisu łączna liczba przedstawicieli organów, o których mowa w ust. 6 pkt 1 i 2, nie może być mniejsza niż łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 6 pkt 3.

Oznacza to, że w pracach komisji konkursowej powinien uczestniczyć przedstawiciel związku zawodowego, który zakresem swojego działania obejmuje szkołę lub placówkę, w której konkurs się odbywa, niezależnie od tego, czy pracownicy zatrudnieni w tej szkole czy placówce są członkami tego związku. Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1881, dalej jako: "u.z.z.") uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują również międzyzakładowej organizacji związkowej, która swoim działaniem obejmuje danego pracodawcę. Nadto zgodnie z art. 19 ust. 1-3 u.z.z. organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy z 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Nie dotyczy to założeń projektu budżetu państwa oraz projektu ustawy budżetowej, których opiniowanie regulują odrębne przepisy. Organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii nie krótszy jednak niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dni ze względu na ważny interes publiczny. Skrócenie terminu wymaga szczególnego uzasadnienia. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy się od dnia następującego po dniu doręczenia założeń albo projektu wraz z pismem określającym termin przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia. Założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego przekazują również na odpowiedni adres elektroniczny wskazany przez właściwy organ statutowy związku, nie później niż w dniu ich doręczenia na piśmie.

Organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego są: NZZS "Solidarność", OPZZ oraz Forum Związków Zawodowych. Wszystkie organizacje związków zawodowych spełniające kryterium reprezentatywności, w rozumieniu art. 23 ust. 2 ustawy o Radzie Dialogu Społecznego uprawnione są do opiniowania wszystkich aktów prawnych dotyczących materii objętej zadaniami związków niezależnie od faktycznej działalności związku na danym obszarze będącym przedmiotem regulacji danego aktu prawnego. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w orzecznictwie (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego: w Kielcach z 4 października 2012 r., II SA/Ke 551/12; w Gorzowie Wielkopolskim z 20 listopada 2013 r., II SA/Go 829/13; w Warszawie z 28 sierpnia 2014 r., II SA/Wa 2329/13; wyrok NSA z 14 kwietnia 2015 r., I OSK 2961/14).

Udział organizacji związkowych w komisji konkursowej wynika z celu działalności tych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 u.z.z. w zakresie praw i interesów zbiorowych związki zawodowe reprezentują wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności związkowej. Istniały zatem podstawy do samodzielnego ustalenia przez Wójta Gminy L., iż przedstawiciel NSZZ "Solidarność" winien być powołany do składu komisji konkursowej. Aby ustalić, iż przedstawiciel NSZZ "Solidarność" powinien był uczestniczyć w pracach komisji konkursowej, nie ma potrzeby sięgania do powołanego w skargach art. 26 u.z.z., gdyż uprawnienie to należy wywodzić z art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c u.s.o. Choć Wójt Gminy L. miał wiedzę co do działania NSZZ "Solidarność", to nie powołał przedstawiciela tej organizacji do udziału w pracach komisji konkursowej.

Zdaniem Sądu I instancji nie jest także zasadny zarzut naruszenia art. 251 ust. 2 w związku z art. 34 ust. 2 u.z.z., gdyż zakładowa organizacja związkowa, która nie wypełnia obowiązku informacyjnego ustanowionego w art. 251 ust. 2 u.z.z., nie traci z mocy prawa ustawowych uprawnień, gdyż z normatywnego punktu widzenia decydujące znaczenie ma istniejąca obiektywnie liczba członków, a nie informacja o niej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 29 grudnia 2015 r., III APa 41/15, Lex nr 1997497).

Nie jest także zasadny zarzut naruszenia § 3 rozporządzenia, który stanowi, że Przewodniczący komisji ustala termin i miejsce posiedzenia komisji, o czym powiadamia na piśmie członków komisji oraz kandydatów, nie później niż na 7 dni przed terminem posiedzenia (ust. 1). Posiedzenie komisji odbywa się nie później niż w ciągu 14 dni roboczych od upływu terminu składania ofert przez kandydatów, wskazanego w ogłoszeniu konkursu (ust. 2). Prace komisji są prowadzone, jeżeli w posiedzeniu bierze udział co najmniej 2/3 jej członków (ust. 3). Przepis powyższy nie znajduje zatem zastosowania na etapie powoływania członków komisji konkursowej, a dopiero na etapie procedowania przez tę komisję.

Zgodnie z art. 91 ust. 5 u.s.g. w postępowaniu nadzorczym przepisy k.p.a. stosuje się odpowiednio. Odpowiednie stosowanie przepisów oznacza ich stosowanie wprost, z modyfikacjami wynikającymi ze specyfiki prowadzonego postępowania lub ich niestosowanie w ogóle. Jeśli regulacja szczególna jest odmienna od regulacji kodeksowej, stosuje się przepisy szczególne. Zgodnie z art. 91 ust. 3 u.s.g. rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Powyższe elementy zaskarżone rozstrzygnięcia nadzorcze zawierają. Nie znajduje przy tym zastosowania powołany w skardze art. 107 k.p.a. Nie doszło również do naruszenia art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a., gdyż w postępowaniu nadzorczym zasadnicze znaczenie miały ustalenia w zakresie stanu prawnego sprawy, zaś jej stan faktyczny był bezsporny. Nie doszło także do naruszenia art. 10 § 1 k.p.a., gdyż Wójt Gminy L. został powiadomiony o wszczęciu postępowania nadzorczego, jak również wezwany do złożenia wyjaśnień.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wywiódł Wójt Gminy L., zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego uchylenie w całości oraz wydanie orzeczenia reformatoryjnego w trybie art. 188 p.p.s.a. oraz orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie prawa materialnego, tj.:

1) błędną wykładnię art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c u.s.o. w związku z art. 26 u.z.z., bowiem uprawnienia do delegowania przedstawiciela do komisji konkursowej powołanej dla wyłonienia kandydata na dyrektora placówki oświatowej, wynikającego z art. 36a ust. 6 pkt. 3 lit. c u.s.o. nie można wywodzić z postanowień art. 26 u.z.z., który przyznaje kompetencję zakładowej organizacji związkowej (a więc także międzyzakładowej organizacji związkowej) w postaci zajmowania stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych, ale tylko w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy, a delegowanie przedstawicieli do komisji konkursowej nie jest sprawą pracowniczą. Skoro legitymacja do delegowania przedstawiciela do komisji konkursowej wiąże się z zakładową organizacja związkową w przyjętym wyżej rozumieniu, to okoliczności wskazane przez Sąd I instancji nie mają znaczenia, bowiem członkowie Związku, organizacji takiej nie tworzą, a sytuacja w której Związek obejmuje swoim zakresem działania Szkołę nie kształtuje po jego stronie uprawnienia o jakim mowa w art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c u.s.o.;

2) art. 251 ust. 2 w związku z art. 34 ust. 2 u.z.z. poprzez nieuwzględnienie przy orzekaniu, iż na mocy w/w przywołanych artykułów, również NSZZ "Solidarność", ma obowiązek przedstawiać co kwartał – według stanu na ostatni dzień kwartału – w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po tym kwartale, pracodawcy informacji o łącznej liczbie członków tej organizacji, w tym o liczbie członków w danym zakładzie pracy,

3) § 3 rozporządzenia polegające na błędnej wykładni, że w terminy tam zakreślone może ingerować Wójt Gminy L., podczas gdy prawidłowa wykładnia tego przepisu winna doprowadzić organ nadzoru do konkluzji, iż terminy tam określone są materialnoprawnymi, których zobligowany jest przestrzegać organ prowadzący szkołę oraz Przewodniczący Komisji Konkursowej.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że z oceną prawną Sądu nie można się zgodzić, albowiem w myśl art. 34 ust. 1 u.z.z. art. 251-331 tego aktu stosuje się do obejmującej swoim działaniem pracodawcę, a więc najkrócej rzecz ujmując tej ostatniej (tj. Międzyzakładowej Organizacji Związkowej) przysługują takie uprawnienia jak organizacji związkowej (odesłanie do art. 25l u.z.z.), jednakowoż chodzi nie o wszystkie uprawnienia, wynikające z jakichkolwiek aktów prawnych, ale wyłącznie te, które zostały wskazane w przepisach od art. 26 do art. 33l u.z.z. Według orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, IV SA/G1 1191/13, "uprawnienia do delegowania przedstawiciela do komisji konkursowej powołanej do wyłonienia kandydata na dyrektora placówki oświatowej, wynikającego z art. 36a ust. 6 pkt. 3 lit. c u.s.o. nie można wywodzić w szczególności z postanowień art. 26 u.z.z., który przyznaje kompetencję zakładowej organizacji związkowej (a więc także międzyzakładowej organizacji związkowej) w postaci "zajmowania stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych", ale tylko w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy, a delegowanie przedstawicieli do komisji konkursowej nie jest sprawą pracowniczą. Skoro legitymacja do delegowania przedstawiciela do komisji konkursowej wiąże się z zakładową organizacją związkową w przyjętym wyżej rozumieniu, to okoliczności wskazane przez skarżącą nie mają znaczenia, bowiem członkowie Związku organizacji takiej nie tworzą, a sytuacja w której Związek obejmuje swoim zakresem działania Szkołę nie kształtuje po jego stronie uprawnienia o jakim mowa w art. 36a ust. 6 pk. 3c u.s.o.". Uznać należy, iż Międzyzakładowa Komisja Pracowników Oświaty NSZZ "Solidarność" w T. nie miała legitymacji do ubiegania się o powołanie jej przedstawiciela w skład komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu na stanowisko Dyrektora Szkoły Podstawowej im. J.

Nie można też podzielić stanowiska Sądu, opowiadającego się za słusznością stwierdzenia nieważności zarządzeń nr [...] i nr [...] Wójta Gminy L., gdyż skład komisji konkursowej został ustalony w sposób prawidłowy, a sam konkurs na Dyrektora Szkoły Podstawowej im. J. w B. został przeprowadzony zgodnie z obowiązującym prawem. Z dokumentacji zawartej w aktach sprawy wynika, iż tylko Związek Nauczycielstwa Polskiego przedstawiał co kwartał w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po tym kwartale, informację o łącznej liczbie członków tej organizacji, w tym o liczbie członków zgodnie z dyspozycją art. 25l ust. 2 w związku z art. 34 ust. 2 u.z.z. Z tych danych jednoznacznie wynikało, iż oprócz ZNP nie ma żadnej innej organizacji związkowej. Organ prowadzący szkołę działał więc zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury, iż w przedmiocie uprawnień zakładowej organizacji związkowej pracodawca jest związany informacją przekazaną w trybie art. 25l ust. 2 u.z.z. W wyroku NSA z 27 października 2015 r., I OSK 1425/15, w którym stwierdzono, iż ,,niedopełnienie powyższego wymogu przez organizację związkową zwalnia organ prowadzący szkołę lub placówkę z obowiązku powołania przedstawiciela takiej międzyzakładowej organizacji związkowej do składu komisji konkursowej, ponieważ to na organizacji związkowej spoczywa ciężar wykazania, że spełnia kryteria pozwalające na powołanie jej przedstawiciela do komisji konkursowej".

Dlatego też późniejsze pisma z 18 kwietnia 2016 r. NSZZ "Solidarność" oraz Dyrektora Szkoły Podstawowej w B. musiały być uznane przez organ prowadzący szkołę jako spóźnione, gdyż skutkowały destabilizacją pracy komisji konkursowej. Warto tu wskazać, iż zgodnie z § 3 "przewodniczący komisji ustala termin i miejsce posiedzenia komisji, o czym powiadamia na piśmie członków komisji oraz kandydatów, nie później niż na 7 dni przed terminem posiedzenia". Zaś ust. 2 stanowi, iż "posiedzenie komisji odbywa się nie później niż w ciągu 14 dni roboczych od upływu terminu składania ofert przez kandydatów, wskazanego w ogłoszeniu konkursu". Przepis ten przyznaje członkom komisji oraz pośrednio organowi prowadzącemu obowiązek określonego zachowania się w ściśle zakreślonych ramach czasowych. Treść tego przepisu dowodzi, że jego celem jest zapewnienie udziału kandydatom w postępowaniu konkursowym i zapewnienie sprawnego toku pracy komisji konkursowej i w związku z tym niezachowanie terminów prowadzi do wygaśnięcia prawa do kontynuowania postępowania konkursowego. Z tych względów należy przyjąć, że powyższy termin ma charakter materialnoprawny. Samo naruszenie tego terminu stwarza zatem możliwość kwestionowania wyniku konkursu. Już nawet z tych powodów Wójt Gminy L. nie mógł dokooptować członka Solidarności, gdyż powodowałoby, to nieuprawnioną ingerencję organu prowadzącego w prace Przewodniczącego Komisji Konkursowej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W postępowaniu przed NSA prowadzonym na skutek wniesienia skargi kasacyjnej obowiązuje generalna zasada ograniczonej kognicji tego sądu (art. 183 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.). NSA jako sąd II instancji rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, wyznaczonych przez przyjęte w niej podstawy, określające zarówno rodzaj zarzucanego zaskarżonemu orzeczeniu naruszenia prawa, jak i jego zakres. Z urzędu bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania. Ta jednak nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie.

Skarga kasacyjna ma usprawiedliwione podstawy, albowiem podniesione w niej zarzuty przeciwko zaskarżonemu wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie są trafne.

Za mający usprawiedliwione podstawy należało uznać zarzut naruszenia art. 251 ust. 2 w związku z art. 34 ust. 2 u.z.z. Art. 251 ust. 2 u.z.z. stanowi, że uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują organizacji zrzeszającej co najmniej 10 członków będących: 1) pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo 2) funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6, pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji. Przy czym przy ustalaniu liczby członków, o której mowa w art. 251 ust. 1, w odniesieniu do międzyzakładowej organizacji związkowej, uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji (art. 34 ust. 2 u.z.z.).

Należy jednak mieć na względzie, że na mocy art. 251 ust. 2 u.z.z. w zw. z art. 34 ust. 2 u.z.z. również międzyzakładowa organizacja związkowa, ma obowiązek przedstawiać co kwartał – według stanu na ostatni dzień kwartału – w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po tym kwartale, pracodawcy albo dowódcy jednostki, o której mowa w ust. 1 pkt. 2, informację o łącznej liczbie członków tej organizacji, w tym o liczbie członków, o których mowa w ust. 1. W niniejszej sprawie Międzyzakładowa Komisja Pracowników Oświaty NSZZ "Solidarność" w T. nie dopełniła tego obowiązku. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego niedopełnienie powyższego wymogu przez organizację związkową zwalnia organ prowadzący szkołę lub placówkę z obowiązku powołania przedstawiciela takiej międzyzakładowej organizacji związkowej do składu komisji konkursowej, ponieważ to na organizacji związkowej spoczywa ciężar wykazania, że spełnia kryteria pozwalające na powołanie jej przedstawiciela do komisji konkursowej. Przyjęcie, że do składu komisji powoływany jest przedstawiciel każdej organizacji związkowej z danego terenu, nie mającej swoich przedstawicieli zatrudnionych u danego pracodawcy jest wykładnią zbyt szeroką i w przekonaniu NSA niezgodną z intencją art. 36a ust. 6 pkt. 3 u.s.o. Gdyby ustawodawca chciał wskazać na wszystkie związki zawodowe, które obejmują terytorialnie swoim działaniem daną szkolę lub placówkę, a nie mają wśród pracowników swoich przedstawicieli, to nie użyłby pojęcia "zakładowej organizacji związkowej". Ustawodawca bowiem wskazałby wprost, że chodzi o organizacje związków zawodowych obejmujące swoim działaniem szkołę lub placówkę (por. wyrok NSA OZ w Krakowie z 23 kwietnia 2002 r., II SA/Kr 194/02).

Odnosząc się zaś do zarzutu błędnej wykładni art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c u.s.o. w związku z art. 26 u.z.z., podkreślić należy, że co prawda zgodnie z art. 34 ust. 1 u.z.z. art. 251-331 u.z.z. stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swoim działaniem pracodawcę, a więc przysługują jej takie uprawnienia jak organizacji związkowej (odesłanie do art. 251 u.z.z.), jednakże nie chodzi o wszystkie uprawnienia, wynikające z jakichkolwiek aktów prawnych, ale wyłącznie te, które zostały wskazane w art. 26-art. 331 u.z.z. Niemniej jednak, wynikającego z art. 36a ust. 6 pkt. 3 lit. c u.s.o., uprawnienia do delegowania przedstawiciela do komisji konkursowej powołanej do wyłonienia kandydata na dyrektora placówki oświatowej nie można wywodzić z art. 26 u.z.z., który w punkcie pierwszym przyznaje kompetencję zakładowej organizacji związkowej (a więc także międzyzakładowej organizacji związkowej) w postaci "zajmowania stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych", ale tylko w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy. Natomiast delegowanie przedstawicieli do komisji konkursowej nie jest sprawą pracowniczą (por. prawomocny wyrok WSA w Gliwicach z 12 sierpnia 2014 r., IV SA/Gl 1191/13).

Tym samym również zarzut dotyczący naruszenia § 3 rozporządzenia polegający na błędnej wykładni, że w terminy tam zakreślone może ingerować Wójt Gminy L. okazał się zasadny, albowiem zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia posiedzenie komisji odbywa się nie później niż w ciągu 14 dni roboczych od upływu terminu składania ofert przez kandydatów, wskazanego w ogłoszeniu konkursu. W niniejszej sprawie przewodniczący komisji konkursowej 29 marca 2016 r. zamieścił w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na stronie internetowej Urzędu Gminy w L. ogłoszenie o konkursie na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej w B. Termin zgłaszania kandydatów do pracy w komisji konkursowej upłynął zatem 12 kwietnia 2016 r., a w dniu 13 kwietnia 2016 r. Wójt Gminy L. zarządzeniem nr [...] powołał komisję konkursową. Tym samym pisma NSZZ "Solidarność" oraz Dyrektora Szkoły Podstawowej w B. z 18 kwietnia 2016 r., w których podniesiono, że T. W. (Dyrektor Szkoły Podstawowej im. J. w B.) jest członkiem Międzyzakładowej Komisji Pracowników Oświaty NSZZ "Solidarność" w T. musiały być uznane przez organ prowadzący szkołę jako spóźnione, gdyż w innym wypadku skutkowałyby destabilizacją pracy komisji konkursowej. Co więcej, skoro legitymacja do delegowania przedstawiciela do komisji konkursowej wiąże się z zakładową organizacja związkową w przyjętym wyżej rozumieniu, to członkowie związku organizacji takiej nie tworzą, a sytuacja w której związek obejmuje swoim zakresem działania szkołę nie kształtuje po jego stronie uprawnienia o jakim mowa w art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c u.s.o.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę kasacyjną za mającą usprawiedliwione podstawy i stosownie do art. 188 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji. Na podstawie art. 148 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny skargę uwzględnił i zaskarżone rozstrzygnięcia nadzorcze uchylił.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na zasadzie art. 203 pkt 1 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt