drukuj    zapisz    Powrót do listy

6463 Wzory przemysłowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 612/08 - Wyrok NSA z 2009-01-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 612/08 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2009-01-27 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2008-05-16
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Anna Robotowska /przewodniczący/
Jerzy Sulimierski
Stanisław Gronowski /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6463 Wzory przemysłowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
VI SA/Wa 1882/07 - Wyrok WSA w Warszawie z 2008-01-22
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 49 poz 508 art. 89 ust. 1. 102 ust. 3, art. 104, art. 303 ust. 1
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej.
Dz.U. 2004 nr 90 poz 864 art. 10
Traktat Ustanawiający Wspólnotę Europejską
Dz.U. 1994 nr 11 poz 38 art. 69
Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską, z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z drugiej strony, sporządzony w Brukseli dnia 16 grudnia 1991 r.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Robotowska Sędziowie NSA Stanisław Gronowski (spr.) Jerzy Sulimierski Protokolant Ewa Babik po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2009 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej T. F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 22 stycznia 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 1882/07 w sprawie ze skargi T. F. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 22 stycznia 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 1882/07, wydanego w sprawie ze skargi T. F. na decyzję Urzędu Patentowego z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, oddalono skargę.

Wyrok zapadł na tle następującego stanu faktycznego sprawy:

W dniu [...] marca 1999 r. wpłynęło do Urzędu Patentowego podanie T. F., zwanego dalej "skarżącym", w przedmiocie rejestracji wzoru zdobniczego pt. "Rozetka pod pieczęć i plastyczną oprawę dokumentów".

W myśl zastrzeżenia ochronnego nr 1 omawiana rozetka znamienna jest tym, że ma postać płaskiej okrągłej podkładki, której krawędź zewnętrzną stanowią identyczne łukowe występy, przy czym na wewnętrznej powierzchni płaskiej okrągłej podkładki, równolegle do krawędzi zewnętrznej zaznaczona jest otoczka mająca postać pierścienia składającego się z połączonych ze sobą końcami powierzchni kolistych, których profile odpowiadają kształtem i rozmieszczeniem łukowym występom krawędzi zewnętrznej, przy czym wewnętrzną krawędź pierścienia stanowi jednolity zarys koła jak uwidoczniono na załączonym materiale ilustracyjnym. Natomiast w świetle zastrzeżenia nr 2 rozetka, według zastrzeżenia 1 znamienna jest tym, że powierzchnia zewnętrzna płaskiej okrągłej podkładki ma barwę białą, zaś powierzchnia otoczki jest koloru złotego z odcieniami jak uwidoczniono na załączonym materiale ilustracyjnym.

Decyzją Urzędu Patentowego z dnia [...] kwietnia 2002 r. nr [...] udzielono na rzecz skarżącego prawa z rejestracji wzoru przemysłowego p.t. Rozetka pod pieczęć i plastyczna oprawę dokumentów.

Wnioskiem złożonym do Urzędu Patentowego w dniu [...] kwietnia 2006 r. T. D., M. D. T. s.c., zwani dalej "uczestnicy postępowania", domagali się unieważnienia prawa z rejestracji powyższego wzoru. Według uczestników postępowania omawiany wzór nie jest ani nowy, w rozumieniu art. 103 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 508 ze zm., zwanej dalej "p.w.p."), ani też oryginalny, w rozumieniu art. 104 p.w.p. Stosownie do art. 103 p.p.s.a., według redakcji z daty wejścia w życie powyższej ustawy, wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, nie został taki wzór podany do powszechnej wiadomości w sposób umożliwiający jego odtworzenie ani nie był z wcześniejszym pierwszeństwem zgłoszony i następnie zarejestrowany. Natomiast w myśl art. 104 p.w.p. wzór przemysłowy uważa się za oryginalny, jeżeli różni się w sposób wyraźny od wzorów znanych i jego cechy nie są wyłącznie kombinacją cech znanych wzorów. Na okoliczność braku nowości i oryginalności wzoru przedłożyli przykładowe postacie rozetek używanych od ponad 100 lat. W ocenie uczestników postępowania zastrzeżone przez skarżącego kolory rozetek nie mają dostatecznych cech dystynktywnych.

Interes prawny dla wszczęcia postępowania skarżący uzasadniali faktem produkcji podobnych rozetek, co spotkało się ze sprzeciwem skarżącego, który złożył w Prokuraturze Rejonowej w C. zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z art. 303 ust. 1 p.w.p. przez T. D. W myśl powołanego przepisu kto przypisuje sobie autorstwo albo wprowadza w błąd inną osobę co do autorstwa cudzego projektu wynalazczego albo w inny sposób narusza prawa twórcy projektu wynalazczego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Decyzją Urzędu Patentowego z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...] unieważniono prawo z rejestracji wspomnianego wzoru przemysłowego. Według ustaleń organu przeciwstawione przez uczestników postępowania wzory rozetek nie stanowią dowodu na okoliczność braku nowości spornej rozetki, gdyż żadna z przeciwstawionych rozetek nie ujawnia rozetki z wewnętrzną otoczką, jak to ma miejsce w odniesieniu do omawianej rozetki. Natomiast w świetle ustaleń organu sporna rozetka nie odznacza się przymiotem oryginalności, gdyż nie różni się wyraźnie od znanych wzorów. W szczególności, ze względu na odwzorowanie przez wewnętrzny otok zewnętrznego kształtu rozetki (analogicznie do kształtu rozetek ujawnionych w przedłożonych materiałach), białe tło oraz sposób normalnego używania polegający na przylepieniu do dokumentów, zwykle wykonanych z białego papieru, oraz wypełnieniu widocznego obszaru rozetki stemplem, sporna rozetka w trakcie normalnego używania nie różni się wyraźnie od rozetek znanych z przedłożonych materiałów, sprawiając jedynie wrażenie, iż wewnętrzny otok stanowi jej obrzeże, a więc że średnica rozetki jest mniejsza niż w rzeczywistości. Jak podkreślił Urząd Patentowy, wskazując na ustalone orzecznictwo, ocenie zdolności wzoru przemysłowego podlegają cechy widoczne w trakcie normalnego używania, co znalazło wyraz w znowelizowanym art. 102 ust. 3 pkt 2 p.w.p. (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.). W myśl tego przepisu za wytwór uważa się także część składową, jeżeli po jej włączeniu do wytworu złożonego pozostaje widoczna w trakcie jego zwykłego używania, przez które rozumie się każde używanie, z wyłączeniem konserwacji, obsługi lub naprawy.

Ponadto, co podniósł Urząd Patentowy, znawca przedmiotu z łatwością dotarłby do przedłożonych przez uczestników postępowania wzorów rozetek (np. w publikacjach, czy w Internecie).

W skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. skarżący zarzucił naruszenie przez zaskarżoną decyzję art. 7, art. 77 i 107 k.p.a., poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności faktycznych, błędną ocenę materiału dowodowego oraz nierozważenie wszystkich okoliczności mających znaczenie dla prawidłowego orzekania.

Skarżący zakwestionował posiadanie przez uczestników postępowania interesu prawnego w złożeniu wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji. Skarżący nie zgodził się również z oceną, że sporny wzór nie wykazuje cechy oryginalności. Organ nie dokonał oceny oryginalności spornego wzoru z perspektywy zorientowanego użytkownika, tj. osoby posiadającej wiedzę z dziedziny wzornictwa przemysłowego, pozwalającą na porównanie wzoru badanego oraz znanych rozwiązań na poziomie "ogólnego wrażenia" z danego sektora przemysłowego, a także z uwzględnieniem stopnia swobody twórczej projektanta. W świetle bowiem pkt. 13 preambuły Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów określenie charakteru indywidualnego wzoru powinno być oparte na określeniu istnienia wyraźnej różnicy pomiędzy ogólnym wrażeniem, jakie zostało wywarte na zorientowanym użytkowniku oglądającym wzór, a wrażeniem, jaki wywarła na nim istniejąca całość wzoru, biorąc pod uwagę charakter produktu, do którego odnosi się wzór lub do którego został włączony, w szczególności sektor przemysłowy, do którego należy oraz stopień swobody projektanta w opracowywaniu wzoru. Ponieważ samo przeznaczenie nie jest w konkretnym przypadku argumentem wystarczającym do rozstrzygnięcia co do oryginalności wzoru, pod uwagę powinny być brane kolor i grafika, a w tym zakresie zabrakło rozważań organu.

Sąd I instancji podzielił stanowisko organu w kwestii posiadania przez uczestników postępowania interesu prawnego dla wszczęcia postępowania w przedmiocie unieważnienia spornego prawa z rejestracji, z powołaniem się na przepis art. 89 w związku z art. 117 ust. 1 p.w.p. W świetle tych przepisów wzór przemysłowy może być unieważniony w całości lub w części, na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykaże, że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania prawa z rejestracji. Według Sądu I instancji uczestnicy postępowania, prowadzący działalność gospodarczą polegającą na wprowadzaniu do obrotu produkowanych przez siebie rozetek, w sytuacji postawienia przez skarżącego zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 303 ust.1 p.w.p., posiadają interes prawny do żądania unieważnienia prawa z rejestracji spornego wzoru przemysłowego. Argumentacja skargi, iż zasada wolności gospodarczej, jako zasada ustrojowa, nie może stanowić źródła interesu prawnego, nie została podzielona przez Sąd I instancji. Konstytucyjna norma art. 22, jak zauważył Sąd I instancji, znajduje swoje rozwinięcie w przepisie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm.), zwanej "u.s.d.g.". Stosownie do tego przepisu podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Jeżeli, jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie, skarżący poprzez zawiadomienie Prokuratury Rejonowej w C. zakwestionował legalność wykonywania przez uczestników postępowania konkretnej działalności gospodarczej, wskazując na naruszenie przepisu art. 303 ust. 1 p.w.p., to brak jest przeszkód, aby osoba przekonana, iż swoją działalnością gospodarczą niczyich praw nie narusza, mogła skorzystać z możliwości wszczęcia postępowania o unieważnienie przeciwstawionego wzoru przemysłowego.

Przechodząc do kwestii oryginalności spornego wzoru na tle znanych wcześniej rozetek w ocenie Sądu I instancji Urząd Patentowy nie naruszył prawa, uznając brak oryginalności wzoru zgłoszonego przez skarżącego, gdyż przeciwstawione rozetki nie różnią się od siebie w sposób wyraźny. Omawiane rozetki stanowią element zdobniczy pod pieczęć. I tak, według spornego wzoru, rozetka pod pieczęć i plastyczną oprawę dokumentów ma postać płaskiej okrągłej podkładki, której krawędź zewnętrzną stanowią identyczne łukowe występy (opis wzoru) i taką samą cechę wykazują rozetki przeciwstawione. Powierzchnia zewnętrzna płaskiej okrągłej podkładki w spornym wzorze ma barwę białą i taką samą cechę wykazują rozetki z dowodów załączonych do wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji. Rozetki różnicuje otoczka koloru złotego z odcieniami przypisana dla wzoru spornego, której kształt odpowiada łukowym występom krawędzi zewnętrznej przy czym wewnętrzną krawędź otoczki stanowi jednolity zarys koła. Element ten nie różnicuje rozetek przeciwstawionych tak, jak tego wymagała pierwotnie ustawa, a więc "w sposób wyraźny". Ten dodatkowy element ornamentacyjny rozetki, według spornego wzoru, skomponowany z krawędzią zewnętrzną i niejako akcentujący ją poprzez eksponowanie łuków tej krawędzi, wobec tożsamości pomysłu i podobieństwa wykonania, podobieństwa linii i kształtu rozetek wcześniejszych, nie może stanowić o jego oryginalności. Z tego względu zarzuty skargi, iż organ nie wziął pod uwagę elementu wyraźnie różnicującego przeciwstawione rozetki, Sąd I instancji uznał za chybiony. Ten dodatkowy element wzoru, widoczny dla zorientowanego użytkownika, nie może skutkować uznania, iż tylko z tego względu wzór jest oryginalny, jeżeli nie ma to zasadniczego wpływu na postać całego produktu. A zatem, organ miał podstawy dla unieważnienia prawa ze spornego wzoru przemysłowego, stosownie do przepisów art. 89 ust. 1 w związku z art. 117 ust. 1 p.w.p.

Sąd nie dopatrzył się w działaniu Urzędu Patentowego zarzucanego skargą naruszenia art. 7, 77 i 107 k.p.a. Organ wyjaśnił wszystkie okoliczności sprawy i w sposób zwięzły, lecz wyczerpujący, uzasadnił swoje rozstrzygnięcie.

Od powyższego wyroku, domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, skarżący wniósł obszerną skargę kasacyjną, którą oparto na obu podstawach wskazanych w art. 174 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), zwanej "p.p.s.a."

W odniesieniu do zarzutu naruszenia przepisów postępowania, mających istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.), skarżący zarzucił:

1. Naruszenie art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), zwanej dalej "p.u.s.a", i art. 3 § 2 p.p.s.a., polegające na przyjęciu przez Sąd I instancji błędnego stanu faktycznego, co doprowadziło do błędnego zastosowania przez Sąd I instancji art. 102 i 104 p.w.p., a w konsekwencji do błędnego oddalenia skargi. W świetle skargi kasacyjnej Sąd I instancji oparł się na materiale dowodowym, który nie istnieje, zarówno pod względem faktycznym jak też formalnym, jako część składowa akt sprawy. Okoliczność ta jest przedmiotem zarzutu naruszenia art. 133 § 1 p.p.s.a. Natomiast, według skargi kasacyjnej, materiałem są oryginały wzorów "zalepek", które zostały okazane podczas rozprawy przed Urzędem Patentowym, jednak do akt sprawy zostały złożone jedynie ich kserokopie. W rezultacie Sąd I instancji bezpodstawnie przyjął posiadanie po stronie uczestnika postępowania interesu prawnego dla złożenia wniosku o wszczęcie postępowania administracyjnego, nawet w sytuacji wszczęcia postępowania w sprawie karnej, które toczy się przeciwko jednemu tylko wspólnikowi spółki cywilnej. Ponadto, według skargi kasacyjnej, Sąd I instancji bezpodstawnie przyjął, iż rozetka jest częścią składową wyrobu złożonego, której pewne elementy pozostają niewidoczne podczas zwykłego używania, co doprowadziło do uznania spornej rozetki jako nieposiadającej indywidualnego charakteru wzoru. Ponadto, jak podnosi skarga kasacyjna, Sąd I instancji bezpodstawnie wprowadził gradację ważności cech charakteryzujących sporny wzór przemysłowy, przejawiającej się w uznaniu niektórych cech tego wzoru za mniej istotne, tj. "dodatkowe", a co za tym idzie - uznanie ich za niewystarczające do stworzenia indywidualnego charakteru tego wzoru.

2. Naruszenie art. 1 § 2 p.u.s.a. i art. 3 § 2 p.p.s.a., polegające na zaniechaniu przez Sąd I instancji obowiązku kontroli zaskarżonej decyzji. Sąd I instancji, jak zarzuca skarga kasacyjna, bezkrytycznie przyjął ustalenia faktyczne dokonane przez organ. Ponadto, w ramach kontrolnych kompetencji sądu administracyjnego, pozbawiony jest on prawa do dokonywania ustaleń faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia.

3. Naruszenie art. 133 § 1 p.p.s.a. poprzez wydanie zaskarżonego wyroku na podstawie materiałów niewchodzących w skład akt sprawy i nieznanych Sądowi I instancji, czego dowodem są wspomniane wyżej kserokopie tzw. zalepek, których oryginał okazano na rozprawie przed Urzędem Patentowym.

4. Naruszenie art. 134 § 1 p.p.s.a. poprzez przekroczenie granic rozpoznania sprawy i dopuszczeniu dowodów leżących poza granicami sprawy. Skarga kasacyjna czyni Sądowi I instancji zarzut uczynienia przedmiotem rozpoznania legalności innej sprawy administracyjnej niż ta, w której wniesiono skargę, a to z uwagi na oparcie rozstrzygnięcia na nieistniejących dowodach.

5. Naruszenie art. 89 ust. 1 p.w.p. poprzez błędne jego zastosowanie polegające na bezpodstawnym przyjęciu posiadania przez uczestnika postępowania interesu prawnego do złożenia wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji do spornego wzoru przemysłowego. Podstawą dla przyjęcia interesu prawnego Sąd błędnie przyjął za Urzędem Patentowym, przepis art. 6 ust. 1 u.s.d.g. Zdaniem skargi kasacyjnej, podstawy dla uzasadnienia istnienia po stronie uczestników postępowania wspomnianego interesu prawnego nie daje również przepis art. 303 ust. 1 p.w.p.

6. Naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a., poprzez jego błędne niezastosowanie oraz naruszenie art. 151 p.p.s.a., poprzez jego błędne zastosowanie.

Jak podkreśla się w uzasadnieniu skargi kasacyjnej w aktach administracyjnych Urzędu Patentowego brak było oryginalnych kopii zalepek, stanowiących przeciwstawione wzory dla podważenia zdolności rejestracyjnej spornego wzoru "Rozetka pod pieczęć i plastyczną oprawę dokumentów". Oryginały tych wzorów uczestnicy postępowania okazali Urzędowi Patentowemu na rozprawie, które następnie, po ich skserowaniu, zostały załączone do akt postępowania administracyjnego. Toteż, kontrolując zaskarżoną decyzję, Sąd I instancji oceny stanowiska Urzędu Patentowego dokonał w znaczącym stopniu w oparciu o materiały, którymi nie dysponował. Jak wywodzi skarga kasacyjna było to niewystarczające, gdyż kserokopie przedstawiają zalepki w postaci dwuwymiarowej, podczas gdy z natury rzeczy wytwory te są trójwymiarowe.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia prawa materialnego skarga kasacyjna zarzuca:

1. Naruszenie art. 102 ust. 1 p.w.p. przez jego błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie. Jak podkreśla się, z treści powołanego wyżej przepisu nie wynika, aby ustawodawca przypisywał którejkolwiek z cech wskazanych w powołanym przepisie szczególną rolę, względnie traktował ją jako nadrzędną w stosunku do pozostałych. Natomiast Sąd I instancji błędnie zinterpretował omawiany przepis przyjmując, że niektóre z cech w nim wskazanych mają charakter zasadniczy, inne zaś "dodatkowy".

2. Naruszenie art. 102 ust. 3 p.w.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na bezpodstawnym zastosowaniu tego przepisu, który dotyczy wyłącznie wytworów złożonych i ich części.

3. Naruszenie art. 104 ust. 1 p.w.p., przez jego błędne zastosowanie, wyrażające się w bezpodstawnym przyjęciu, iż sporny wzór nie odznacza się indywidualnym charakterem, co doprowadziło do bezpodstawnego oddalenia skargi. Według skargi kasacyjnej, ornamentyka spornego wzoru, wbrew stanowisku organu i Sądu I instancji, dostatecznie różni sporny wzór od innych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna pozbawiona jest usprawiedliwionych podstaw.

Zgodnie z przepisem art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod rozwagę jedynie nieważność postępowania. Oznacza to jego związanie zarzutami i wnioskami skargi kasacyjnej, które mogą dotyczyć wyłącznie ocenianego wyroku, a nie postępowania administracyjnego i wydanych w nim rozstrzygnięć.

Natomiast w myśl przepisu art. 176 p.p.s.a. skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenie ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie, wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.

Przepis art. 174 p.p.s.a. stanowi z kolei, iż skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (pkt 1) lub naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 2). Zatem, w świetle powyższych przepisów, do autora skargi kasacyjnej należy wskazanie konkretnych przepisów prawa materialnego lub przepisów procesowych naruszonych przez Sąd I instancji i wyjaśnienie, na czym polegało ich niewłaściwe zastosowanie lub błędna interpretacja - w odniesieniu do prawa materialnego, bądź wykazanie istotnego wpływu naruszenia prawa na rozstrzygnięcie sprawy przez Sąd - w odniesieniu do przepisów procesowych. Z omawianych względów Naczelny Sąd Administracyjny nie może samodzielnie konkretyzować zarzutów skargi kasacyjnej, ani uściślać bądź w inny sposób ich korygować.

W sytuacji, kiedy skarga kasacyjna zarzuca naruszenie prawa materialnego oraz naruszenie przepisów postępowania, w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlega zarzut naruszenia przepisów postępowania. Do kontroli subsumcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przepis prawa materialnego można przejść dopiero wówczas, gdy okaże się, że stan faktyczny przyjęty w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy albo nie został skutecznie podważony. Stąd, wobec postawienia w skardze kasacyjnej zarzutu naruszenia prawa materialnego oraz przepisów postępowania, jako pierwszy należało poddać ocenie zarzut naruszenia przepisów postępowania.

Przechodząc do oceny zasadności zarzutów skargi kasacyjnej dotyczących naruszenia przepisów postępowania wspólną ich podstawą, co już wyżej wskazano, był brak w aktach administracyjnych Urzędu Patentowego oryginalnych kopii zalepek, stanowiących przeciwstawione wzory dla podważenia zdolności rejestracyjnej spornego wzoru "Rozetka pod pieczęć i plastyczną oprawę dokumentów". Oryginały tych wzorów uczestnicy postępowania okazali Urzędowi Patentowemu na rozprawie, które następnie, po ich skserowaniu, zostały załączone do akt postępowania administracyjnego. Stąd też, kontrolując zaskarżoną decyzję, Sąd I instancji oceny stanowiska Urzędu Patentowego dokonał w znaczącym stopniu w oparciu o materiały, którymi nie dysponował. Jak wywodzi skarga kasacyjna było to niewystarczające, gdyż kserokopie przedstawiają zalepki w postaci dwuwymiarowej, podczas gdy z natury rzeczy wytwory te są trójwymiarowe.

Powyższy zarzut zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego nie jest oparty na usprawiedliwionej podstawie. Kontrolując zaskarżoną decyzję, co zresztą przyznano w uzasadnieniu skargi kasacyjnej, sąd administracyjny pozbawiony jest prawa dokonywania ustaleń faktycznych stanowiących podstawy rozstrzygnięcia organu administracyjnego. Toteż, z punktu widzenia zakresu kognicji Sądu I instancji, zapoznanie się z oryginałami wspomnianych zalepek było zbędne. Sąd I instancji i tak nie mógłby bowiem na podstawie oryginalnych zalepek, z którymi zapoznał się Urząd Patentowy, dokonać samodzielnych ustaleń faktycznych, gdyż takich ustaleń dokonuje organ, a sąd administracyjny kontroluje ich prawidłowość. Znajdujące się w aktach postępowania administracyjnego kserokopie zalepek, z którymi oryginałami zapoznał się Urząd Patentowy, stanowiły dla Sądu I instancji wystarczający materiał dowodowy dla skontrolowania prawidłowości ustaleń faktycznych poczynionych przez organ, według których w świetle przeciwstawionych zalepek sporny wzór przemysłowy nie spełnia kryterium oryginalności, o którym mowa w art. 104 p.w.p. Sąd I instancji, jak to już wyżej wskazano, szczegółowo uzasadnił prawidłowość stanowiska Urzędu Patentowego w powyższej kwestii. Brak jest więc uzasadnionych podstaw dla postawienia Sądowi I instancji zarzutu naruszenia wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów postępowania, a także art. 1 § 2 p.u.s.a.

Nie znajduje też uzasadnionych podstaw zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 102 ust. 3 p.w.p. Sąd I instancji nie twierdził bowiem, że sporny wzór przemysłowy ma w świetle powołanego wyżej przepisu charakter wyrobu złożonego, gdzie można wyodrębnić części widoczne i niewidoczne, a więc że ma do niego zastosowanie powołany wyżej przepis. Tak daleko idących ustaleń Sąd I instancji nie poczynił, a także i nie powołał art. 102 ust. 3 p.w.p., którego naruszenie zarzuca skarga kasacyjna. Natomiast, według Sądu I instancji, z czym należy się zgodzić, powierzchni zewnętrznej spornej rozetki mającej barwę białą, podobnie jak przeciwstawione wzory, nie różnicuje w sposób wyraźny otoczka koloru złotego, aby wzorowi nadać oryginalny charakter. Jest to bowiem widoczne dla zorientowanego użytkownika i nie może zawsze skutkować uznaniem, iż z tego względu wzór jest oryginalny, jeżeli nie ma to zasadniczego wpływu na postać całego produktu.

Za pozbawiony podstaw prawnych należy uznać zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 89 ust. 1 p.w.p. poprzez błędne jego zastosowanie, polegające na bezpodstawnym przyjęciu posiadania przez uczestnika postępowania interesu prawnego do złożenia wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji do spornego wzoru przemysłowego. Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko Sądu I instancji, iż interes prawny w złożeniu wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji może być wywiedziony z przepisu art. 303 ust. 1 p.w.p. Nie można bowiem odmówić legitymacji do złożenia w postępowaniu spornym przed Urzędem Patentowym wniosku o unieważnienie prawa wyłącznego osobie, której stawia się zarzut popełnienia przestępstwa polegającego na przypisywaniu sobie autorstwa do tego prawa wyłącznego, jeżeli osoba ta zarzuca, iż wspomniane prawo zostało udzielone z naruszeniem obowiązujących w tej mierze przepisów. Nie ma przy tym w sprawie istotnego znaczenia okoliczność, iż zarzut naruszenia art. 303 ust. 1 p.w.p. został postawiony jednemu tylko z uczestników postępowania, a mianowicie T. D., zaś postępowanie administracyjne przed Urzędem Patentowym w przedmiocie unieważnienia omawianego prawa z rejestracji zostało wszczęte przez T. D., M. D. T. s.c. Spółka cywilna nie jest bowiem, co do zasady, podmiotem prawa, a jedynie wewnętrznym stosunkiem prawnym między wspólnikami. Skoro T. D. mógłby złożyć wniosek o unieważnienie spornego prawa z rejestracji we własnym imieniu, zatem za daleko idący jest zarzut skargi kasacyjnej, upatrujący bezskuteczność omawianej czynności tylko z tej racji, że wniosek o wszczęcie postępowania o unieważnienie prawa z rejestracji podjął on łącznie z M. D., z którą związany jest wewnętrznym stosunkiem prawnym.

Nietrafny jest również zarzut pełnomocnika procesowego skarżącego podniesiony na rozprawie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, iż ocena zdolności rejestracyjnej spornego wzoru przemysłowego nie była oceniana według stanu na dzień wejścia w życie ustawy Prawo własności przemysłowej, lecz według redakcji późniejszych nowelizacji. Zarzut ten odnosi się zasadniczo do art. 104 p.w.p. Dokonując interpretacji pojęcia oryginalności wzoru przemysłowego, zawartego w przepisie art. 104 p.w.p., Sąd I instancji trafnie uwzględnił obowiązującą polskie organy, w tym sądy krajowe, zasadę zgodnej z prawem wspólnotowym wykładni prawa krajowego. Obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem europejskim jest wyprowadzany z art. 10 Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej (TWE), na mocy którego państwa członkowskie powinny podjąć wszelkie środki w celu zapewnienia realizacji zobowiązań wypływających z Traktatu lub działań podejmowanych przez instytucje Wspólnoty. Powinny one też ułatwiać wykonywanie zadań Wspólnoty. Takie stosowanie prawa uzasadnia również potrzeba jego harmonizacji, która wymaga nie tylko wdrożenia prawa europejskiego, ale i zgodnego z nim stosowania przepisów krajowych. Nosi to niekiedy nazwę pośredniej skuteczności (indirect effect) prawa wspólnotowego. Dotyczy ona również sytuacji, gdy przy takim stosowaniu prawo krajowe popada w sprzeczność z własnym porządkiem prawnym, a nawet Konstytucją, jeżeli sprzeczności tej nie da się rozwiązać w drodze interpretacji.

W sposób kluczowy zasada prowspólnotowej wykładni prawa krajowego została sformułowana przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 10 kwietnia 1984 r. w sprawie von Colson et Kamann v. Land Nordrhein-Westfalen, 14/83, ECR 1984, s. 1891. W wyroku tym Europejski Trybunał Sprawiedliwości wskazał, iż "(...) stosując prawo krajowe, a w szczególności przepisy prawa krajowego specjalnie ustanowione dla wprowadzenia w życie dyrektywy, sądy krajowe są zobowiązane do interpretacji prawa krajowego w świetle sformułowań i celów dyrektywy po to, aby osiągnąć rezultat, o którym mowa w art.189 akapit 3 TWE. (...) Do sądu krajowego należy interpretacja i stosowanie prawa ustanowionego dla wprowadzenia w życie dyrektywy zgodnie z wymaganiami prawa wspólnotowego tak dalece, jak korzysta on w tym względzie z uznania wynikającego z prawa krajowego". Formuła użyta w orzeczeniu von Colson była użyta w innych orzeczeniach ETS.

W orzeczeniu wydanym w sprawie Murphy v. An Bord Telecom Eireann, ECR 1988, s. 673 Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że to do sądu krajowego należy w granicach przysługującego mu uznania na podstawie prawa krajowego, podczas interpretowania i stosowania prawa krajowego, zapewnić, tam gdzie to możliwe, interpretację zgodną z wymaganiami nadającego się do stosowania prawa wspólnotowego oraz, w zakresie, w jakim nie jest to możliwe, traktować prawo krajowe, jako nieznajdujące zastosowania.

Innym orzeczeniem o istotnym znaczeniu dla rozwoju orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w kwestii prowspólnotowej wykładni prawa krajowego jest wyrok wydany w sprawie Marleasing v. La Comercial Internacional de Alimentacioni S.A., 106/89, ECR 1990, I-4135. ETS stwierdził w tym orzeczeniu, iż przy stosowaniu prawa krajowego, bez względu na to, czy dane przepisy były ustanowione przed, czy po wydaniu dyrektywy, od sądu krajowego powołanego do jego interpretacji wymaga się, aby czynił to jak tylko jest to możliwe, w świetle sformułowań i celów dyrektywy po to, aby osiągnąć rezultat wyznaczony przez nią.

Pomimo, iż na podstawie art. 69 Układu Europejskiego zawartego w dniu 16 grudnia 1991 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 11, poz. 38 ze zm.), Polska była zobowiązana stale dokonywać zmian swojego prawa, m.in. w zakresie prawa własności intelektualnej, stosownie do zmian dokonywanych w prawie wspólnotowym, pierwotna wersja art. 104 p.w.p. nie implementowała w pełni postanowień w/w Dyrektywy nr 98/71/WE. Nie oznacza to jednak, iż w ramach stosowania prawa, Sąd I instancji nie był zobowiązany stosować przepisu art. 104 p.w.p., interpretując jego treść w świetle sformułowań i celów przedmiotowej dyrektywy po to, aby osiągnąć rezultat wyznaczony przez nią.

Z powyższych względów, nie znajdując podstaw do uwzględnienia skargi kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji, stosownie do art. 184 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt