Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 18 kwietnia 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Barbara Rymaszewska, Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Rosińska, Sędzia NSA Anna Stępień (spr.), , Protokolant Referent stażysta Aleksandra Banasiak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2018 roku sprawy ze skarg P. S. na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...], [...], [...] w przedmiocie opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza oddala skargi. LS

Zaskarżonymi decyzjami z dnia [...]. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. po rozpatrzeniu odwołań P.S, utrzymało w mocy decyzje Marszałka Województwa [...] z dnia [...].

Jak wynika z akt sprawy Marszałek Województwa [...] decyzjami z dnia [...]. określił P.S. wysokość opłat z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w: II półroczu 2012 r. w kwocie 21.852 zł, I półroczu 2012 r. w kwocie 21.404 zł oraz II półroczu 2011 r. w wysokości 22.671 zł, argumentując w ich uzasadnieniu, że korzystający ze środowiska nie złożył wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych za ten okres opłat. W związku z powyższym Marszałek Województwa wymierzył należną opłatę, w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń przyjmując, że instalacja (kurniki) wymagała zezwolenia zintegrowanego i wbrew oświadczeniom strony była prowadzona wyłącznie przez P.S.

W jednobrzmiących odwołaniach od powyższych decyzji P.S. wskazał, że w badanych okresach oprócz niego kurniki na podstawie umów użyczenia prowadzili brat i ojciec. Wyjaśnił, że obiekty inwentarskie nie są powiązane ze sobą technologicznie. Każdy obiekt może funkcjonować samodzielnie i stanowić odrębną instalację. Jego zdaniem opłaty za korzystanie ze środowiska są ustalone nieprawidłowo, ponieważ organ pierwszej instancji do ich obliczenia wybrał metodykę z wykorzystaniem wskaźników BREF-u.

Powołanymi na wstępie decyzjami z dnia [...]. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1257) – dalej w skrócie "k.p.a.", art. 288 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 519 z późn.zm.) – dalej w skrócie "p.o.ś.", utrzymało w mocy decyzje organu pierwszej instancji.

Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcia organ odwoławczy w pierwszej kolejności przywołał brzmienie art. 273 ust. 1 pkt 1, art. 275, art. 3 pkt 20 lit. a, art. 274 ust. 1 pkt 1, art. 284 ust. 1, art. 285 ust. 1 i 2, art. 180 pkt 1, art. 201 ust. 1 i 2 p.o.ś., ust. 6 pkt 8 lit. a załącznika do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U. Nr 122, poz. 1055; dalej rozp. z 2002 r.), art. 3 pkt 48 i pkt 31 p.o.ś., a następnie stwierdził, że w protokole kontroli [...] Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] nr [...] jako podmiot korzystający ze środowiska (eksploatacja instalacji - 8 kurników w miejscowości G., ul. A nr 2; hodowla brojlerów w systemie ściółkowym) został wskazany P.S., który nie wniósł do protokołu żadnych zastrzeżeń i uwag.

Decyzją z dnia [...]. nr [...] [...] Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wstrzymał użytkowanie instalacji do hodowli drobiu o łącznej obsadzie powyżej 40.000 stanowisk drobiu, zlokalizowanej w miejscowości G. bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego.

W protokole kontroli Marszałka Województwa [...] z dnia [...] nr [...]jako podmiot korzystający ze środowiska (eksploatacja instalacji - 8 kurników w miejscowości G. , ul. A nr 2; hodowla bojlerów w systemie ściółkowym) w okresie objętym kontrolą (II półrocze 2009 r. - 2014 r.) wskazano P. S., który nie wniósł do protokołu żadnych zastrzeżeń i uwag.

Zdaniem organu istotnym w przedmiotowych sprawach jest, że stroną wszelkich umów cywilnoprawnych związanych wykonywaniem działalności w zakresie chowu lub hodowli drobiu był wyłącznie P.S. , o czym świadczy np. umowa z dnia 11 września 2012 r. na usuwanie odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych, umowa z dnia 5 marca 2011 r. na odbiór odpadów kat. 2 - padłych sztuk drobiu.

Kolegium ustosunkowując się następnie do załączonych do pisma z dnia 18 stycznia 2016 r. przez P. S. umów użyczenia z dnia 1 czerwca 2010 r., z których wynikało, że użyczył on bezpłatnie P.S. kurniki nr 5 i 6 oraz M.S. kurniki nr 3 i 8 stwierdziło, że umowy użyczenia kurników nigdy nie zostały faktycznie zawarte, a próby wykazania ich istnienia mają na celu jedynie uniknięcie sankcji administracyjnych. Według organu odwoławczego organ I instancji w sposób wyczerpujący zebrał i rozpatrzył cały materiał dowodowy i brak w nim jakichkolwiek dowodów wskazujących na prowadzenie przez P.S. i M. S. działalności w zakresie chowu lub hodowli drobiu. Z tego też powodu Kolegium odmówiło wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionym umowom użyczenia oraz załączonym do odwołania oświadczeniom. Wskazało również, że prowadzący fermę drobiu jest zobowiązany posiadać szereg pozwoleń lub zgłoszeń w zależności od maksymalnej ilości obsady drobiu. Ze względu na znaczny formalizm prowadzenia działalności z zakresie chowu lub hodowli drobiu nie nastręczałoby żadnego problemu uzyskanie od innych organów administracji publicznej dowodów na prowadzenie takiej działalności. Wyjaśnienia strony są niewiarygodne, przeczą logice i doświadczeniu życiowemu. Z treści zaświadczenia z dnia 1 grudnia 2015 r. wystawionego przez K. Zakłady Drobiarskie A S.A. wynika, że P.S. odstawił do uboju w 2011 r. – 483084 szt. kurcząt, a w 2012 r. – 585953 szt. kurcząt. Tymczasem użytkując, zgodnie z wyjaśnieniami strony, 2 kurniki o maksymalnej obsadzie 20.000 stanowisk, przy maksymalnym założeniu 6 rzutów otrzymujemy 240.000 szt. (2 x 20.000 x 6).

Kolegium wyjaśniło w dalszej kolejności, że oparło się na protokole kontroli [...] Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...]. nr [...]; decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] nr [...]; protokole kontroli Marszałka Województwa [...] z dnia [...] nr [...] oraz wyjaśnieniach strony - zestawieniach wstawień piskląt - brojlera kurzego na fermie drobiu w okresie od II półrocza 2009 do końca 2014 r. - zał. 7.

W przekonaniu organu P.S. był właścicielem instalacji (fermy drobiu - brojlery kurze, system bezklatkowy, ściółkowy) do chowu lub hodowli drobiu o więcej niż 40000 stanowisk dla drobiu (8 kurników w miejscowości G. , ul. A nr 2). Była to instalacja, która została uznana za mogącą powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (ust. 6 pkt 8 lit. a załącznika do rozp. z 2002 r.). W protokole kontroli [...] Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...]nr [...] wskazano obsadę kurników w ilości 2 kurniki z obsadą ok. 52 000 szt. brojlerów/każdy, 6 kurników z obsadą ok. 18 000 szt. brojlerów/każdy. Tym samy - w ocenie Kolegium - materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości, że instalacja - ferma drobiu w miejscowości G. stanowiła instalację do chowu lub hodowli drobiu o więcej niż 40000 stanowisk dla drobiu. Ustalony stan faktyczny uzasadniał zatem zastosowanie art. 288 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 oraz art. 286 ust. 2 p.o.ś.

Organ II instancji ustosunkowując się następnie do kwestii opłaty za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z tytułu chowu lub hodowli drobiu wyjaśnił, że można obliczyć ją w dwojaki sposób: za substancje wprowadzane do powietrza albo jako tzw. opłatę ryczałtową. SKO odnosząc się zaś do zarzutu wyboru przez organ pierwszej instancji metodyki z wykorzystaniem wskaźników BREF-u stwierdziło, że jest on chybiony i wynika prawdopodobnie z błędu powielenia treści odwołania. Marszałek Województwa [...] zastosował wskazaną metodykę do lat 2013 i 2014.

W przedmiotowych sprawach natomiast zastosowano jedyną możliwą metodę tzw. opłatę ryczałtową, stosowaną w przypadku braku możliwości ustalenia rodzaju i ilości gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza. Kolegium zweryfikowało ponadto poprawność obliczeń, które zostały przedstawione w tabelach i uznało, że są one prawidłowe i oparte o dane znajdujące potwierdzenie w materiale dowodowym (pismo Powiatowego Lekarza Weterynarii w Z. z dnia [...] nr [...].

Następnie organ odwoławczy zwrócił uwagę na treść art. 276 ust. 1, art. 292 pkt 1 p.o.ś. i podniósł, że okoliczność braku wymaganego przepisami prawa pozwolenia została przezeń zweryfikowana z uwzględnieniem treści uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSP 2/11, według której każdą tego rodzaju sprawę należy analizować indywidualnie, rozpatrując przyczyny braku pozwolenia, a w szczególności, czy podmiot korzystający ze środowiska wystąpił o wydanie kolejnego wymaganego pozwolenia w rozumieniu art. 180 i 181 p.o.ś.

w związku z art. 276 ust. 1 p.o.ś. oraz czy przyczyna braku pozwolenia jest związana

z działaniem organu podczas rozpatrywania wniosku o wydanie nowego pozwolenia.

Uwzględniając powyższe Kolegium wywiodło, że za brak pozwolenia zintegrowanego winę ponosi wyłącznie P.S., który nie wystąpił o wydanie wymaganego pozwolenia. W świetle art. 292 pkt 1 p.o.ś. bez znaczenia pozostaje fakt, jakie były tego powody. Dopóki korzystający ze środowiska nie uzyska wymaganego przepisami prawa pozwolenia zintegrowanego musi ponosić opłaty podwyższone o 500% i nie ma jakiejkolwiek możliwości uniknięcia tej opłaty. Kolegium wskazało również, że według art. 281 ust. 1 p.o.ś. do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują

w przedmiotowej sprawie marszałkowi województwa. Oznacza to, że zgodnie z przepisem art. 53 § 1 o.p. od zaległości podatkowych (od zaległości z tytułu opłaty za korzystanie ze środowiska), naliczane są odsetki za zwłokę. Odsetki za zwłokę nalicza podatnik (korzystający ze środowiska). W myśl art. 55 § 1 o.p. odsetki za zwłokę wpłacane są bez wezwania organu podatkowego.

W analogicznych co do treści skargach na powyższe decyzje złożonych do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi P.S. wniósł o uchylenie rozstrzygnięć organów obu instancji, wstrzymanie wykonania zaskarżonych decyzji, zasądzenie kosztów postępowania oraz na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a.

o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z dokumentu w postaci Sprawozdania

z pomiarów emisji pyłu z dwóch emitorów zlokalizowanych na terenie Fermy Drobiu P. S. w miejscowości G. nr pracy [...]. Zaskarżonym decyzjom zarzucił:

1. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy:

a) przez niewłaściwe zastosowanie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. i utrzymanie w mocy decyzji organu pierwszej instancji, w sytuacji gdy zaskarżone decyzje zostały wydane z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na ich rozstrzygnięcie,

b) przez niewłaściwe zastosowanie art. 15, 136, 138 § 2, art. 7, art. 77 § 1, art. 80, art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 140 k.p.a. i bezpodstawne uznanie za prawidłowe zastosowania przez organ I instancji metody tzw. opłaty ryczałtowej,

c) przez niezastosowanie art. 199a § 3 O.p. w sytuacji, gdy z dowodów zgromadzonych w toku postępowania, wynikały wątpliwości co do istnienia stosunku prawnego użyczenia kurników nr 5 i 6 oraz kurników nr 3 i 8,

d) przez niezastosowanie art. 1891 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822) i nieskierowanie powództwa

o ustalenie przez sąd nieistnienia stosunku prawnego użyczenia, które to ustalenie było niezbędne dla oceny skutków podatkowych - wyliczenia opłaty za korzystanie ze środowiska,

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, przez niezastosowanie art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., to jest naruszenie konstytucyjnej zasady równości wobec prawa poprzez nieuwzględnienie wskaźników uznawanych w przypadku innych podmiotów prowadzących podobne instalacje chowu drobiu.

Skargi zarejestrowano za sygn. akt II SA/Łd 85/18, II SA/Łd 86/18, II SA/Łd 87/18.

Udzielając jednobrzmiących odpowiedzi na powyższe skargi Kolegium wniosło

o ich oddalenie i podtrzymało stanowisko zaprezentowane w motywach zaskarżonych decyzji. Jednocześnie organ stwierdził, że emisja pyłu zależna jest od zmiennych czynników takich jak wilgotność i temperatura wewnątrz budynku, rodzaj ściółki czy liczba zwierząt. Zmienne czynniki związane z hodowlą drobiu w trakcie trwania danego półrocza wykluczają możliwość ustalenia wielkości emisji pyłu na podstawie jednostkowych, krótkotrwałych pomiarów. Organ odnosząc się do załączonego do skargi Sprawozdania z pomiarów emisji pyłu stwierdził, że na jego podstawie nie jest możliwym określenie emisji pyłu z danej instalacji w ciągu półrocza. Zakres prac obejmował wykonanie dwóch pomiarów emisji pyłu z emitora. W ocenie Kolegium pomiar byłby wiarygodny, gdybyśmy mieli do czynienia ze stałą emisją pyłu. W przypadku emisji z budynków dla drobiu taka sytuacja nie występuje.

Postanowieniami z dnia 13 lutego 2018 r. sąd odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonych decyzji.

W pismach procesowych z dnia 12 kwietnia 2018 r., które wpłynęły do każdej ze spraw w dniu 16 kwietnia 2018 r., P.S. nie zgodził się z twierdzeniami organu zawartymi w odpowiedziach na skargi, że zmienne czynniki związane z hodowlą drobiu w trakcie trwania danego półrocza wykluczają możliwość ustalenia

w przedmiotowej sprawie wielkości emisji pyłu na podstawie jednostkowych, krótkotrwałych pomiarów. Na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a. skarżący wniósł

o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z dokumentów załączonych do niniejszego pisma: dwóch decyzji Marszałka Województwa [...] z dnia [...] o umorzeniu postępowania w sprawie określenia opłaty stanowiącej różnicę pomiędzy opłatą należną a wynikającą z wykazu z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w okresie od 2013 r. do 2014 r. oraz w 2015 r., wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz wysokości należnych opłat za rok 2013, 2014, 2015.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2018 r. sąd postanowił połączyć, na podstawie art. 111 § 2 p.p.s.a. sprawę o sygn. akt II SA/Łd 85/18 ze sprawami o sygn. akt II SA/Łd 86/18 i II SA/Łd 87/18 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia, wskazując iż dalej sprawa będzie prowadzona za sygn. akt II SA/Łd 85/18.

W dalszej kolejności sąd postanowił oddalić wnioski dowodowe zawarte w skardze oraz w pismach skarżącego z dnia 12 kwietnia 2018 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Skargi nie są uzasadnione.

Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (j.t. Dz.U. z 2017 r., poz. 2188 z późn.zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.) – przywoływanej dalej

w tekście jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone

w ustawie. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, sąd administracyjny bada, czy zaskarżony akt administracyjny (decyzja, postanowienie) jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego określającymi prawa i obowiązki stron oraz prawa procesowego normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej.

Sąd kontrolując w zakreślonych wyżej granicach legalność decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w oraz poprzedzających je decyzji Marszałka Województwa [...] określających P.S. opłaty z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powierza w I i II półroczu 2012 r. oraz II półroczu 2011 r. stwierdził, że odpowiadają one przepisom obowiązującego prawa i brak jest podstaw do usunięcia ich z obrotu prawnego.

Analiza akt sprawy uzasadnia konkluzję, że organy orzekające zgromadziły kompletny materiał dowodowy, który następnie zgodnie z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. poddały poprawnej i wnikliwej ocenie w świetle przesłanek materialnoprawnych stanowiących podstawę ustalenia skarżącemu opłaty z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w rozważanych wyżej okresach rozliczeniowych. W motywach podjętych rozstrzygnięć, sporządzonych z poszanowaniem reguł art. 107 § 3 k.p.a. logicznie i rzeczowo przedstawiły stan faktyczny sprawy, wskazały które z dowodów oceniły jako wiarygodne, a którym i z jakich przyczyn odmówiły wiarygodności i mocy dowodowej, poprawnie ustaliły stan prawny sprawy, prawidłowo zobrazowały sposób obliczenia opłat za każde półrocze, ponadto jasno i rzeczowo wyjaśniły przesłanki, które zadecydowały o wymierzeniu skarżącemu przedmiotowych opłat w podwyższonej o 500% wysokości. Tym samym żaden z podniesionych w skargach zarzutów nie mógł skutkować usunięciem poddanych kontroli sądu rozstrzygnięć z obrotu prawnego.

Dla potrzeb rozstrzygnięcia niniejszych spraw należy przypomnieć, że podstawę materialnoprawną decyzji organów obu instancji stanowiły przepisy ustawy

z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.

Zgodnie z brzmieniem art. 180 pkt 1 p.o.ś. eksploatacja instalacji powodująca wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, jest dozwolona po uzyskaniu pozwolenia, jeżeli jest ono wymagane. Organ ochrony środowiska może udzielić pozwolenia zintegrowanego, wymaganego do prowadzenia instalacji, której funkcjonowanie, ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości, z wyłączeniem instalacji lub ich części stosowanych wyłącznie do badania, rozwoju lub testowania nowych produktów lub procesów technologicznych (art. 181 ust. 1 pkt 1, art. 201 ust. 1 p.o.ś.).

Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza (art. 273 ust. 1 pkt 1 p.o.ś). Wysokość opłat za korzystanie ze środowiska i administracyjnych kar pieniężnych zależy odpowiednio od ilości i rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza (art. 274 ust. 1 pkt 1). Podmiot korzystający ze środowiska bez uzyskania wymaganego pozwolenia lub innej decyzji ponosi opłatę podwyższoną za korzystanie ze środowiska (art. 276 ust. 1 p.o.ś.). Z art. 284 ust. 1 i art. 285 ust. 1 i 2 p.o.ś. wynika, że podmiot korzystający ze środowiska ustala we własnym zakresie wysokość należnej opłaty, według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce i wnosi ją za dany rok kalendarzowy do dnia 31 marca następnego roku na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego. Jednocześnie w myśl art. 286 ust. 1 p.o.ś. podmiot korzystający ze środowiska w terminie, o którym mowa w art. 285 ust. 2 i 4, przedkłada marszałkowi województwa wykaz zawierający informacje i dane, o których mowa w art. 287, wykorzystane do ustalenia wysokości opłat oraz wysokość tych opłat, z zastrzeżeniem art. 289 ust. 1. Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska, będąc do tego obowiązanym, nie przedłożył wykazu zawierającego informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat, wykazu, o którym mowa w art. 286 ust. 2 - marszałek województwa wymierza opłatę, w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Marszałek województwa dokonuje ustaleń własnych na podstawie: pomiarów dokonywanych przez organy administracji lub przez podmiot korzystający ze środowiska obowiązany do poniesienia opłat; innych danych technicznych i technologicznych. W przypadku braku wymaganego pozwolenia podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłaty podwyższone o 500% za wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów (art. 288 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 oraz art. 292 pkt 1 p.o.ś.).

W rozumieniu art. 3 pkt 20 lit. a p.o.ś. ilekroć w ustawie jest mowa o podmiocie korzystającym ze środowiska rozumie się przez to (...) także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego. Z kolei, prowadzącym instalację według art. 3 pkt 31 p.o.ś. jest podmiot uprawniony na podstawie określonego tytułu prawnego do władania instalacją w celu jej eksploatacji zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska, na zasadach wskazanych w ustawie. Pod pojęciem instalacji ustawodawca rozumie stacjonarne urządzenie techniczne, zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu, budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których eksploatacja może spowodować emisję (art. 3 pkt 6 p.o.ś.). Zakładem w rozumieniu przepisów ustawy jest natomiast jedna lub kilka instalacji wraz z terenem, do którego prowadzący instalacje posiada tytuł prawny, oraz znajdującymi się na nim urządzeniami (art. 3 pkt 48 p.o.ś.).

W rozumieniu § 1 i 2 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U. nr 122, poz. 1055) określa się rodzaje instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości. Rodzaje instalacji, o których mowa w ust. 1, są określone w załączniku do rozporządzenia. W ust. 6 pkt 8 załącznika do rozporządzenia ustawodawca zaklasyfikował do takich instalacji, instalacje do chowu lub hodowli drobiu lub świń o więcej niż 40 000 stanowisk dla drobiu.

Z przywołanych wyżej norm prawnych wynika generalny obowiązek ponoszenia przez podmioty korzystające ze środowiska opłat z tego tytułu bez względu na to, czy wymaga to wydania pozwolenia na korzystanie ze środowiska, czy też nie. Regułą jest, że każdy podmiot powinien we właściwym czasie samodzielnie ustalić i uiścić opłatę na rachunek właściwego organu. Jeżeli tego nie uczyni wówczas marszałek województwa ma obowiązek wymierzyć przedmiotową opłatę w drodze decyzji. Ustawodawca posługując się w art. 288 ust. 1 pkt 1 p.o.ś. zwrotem "wymierza" nie pozostawił organowi swobody działania w tym zakresie. Zauważyć przy tym trzeba, że ustawodawca w zakresie obowiązku "opłatowego" wyraźnie zróżnicował sytuację podmiotów posiadających wymagane prawem pozwolenia lub inne decyzje na korzystanie ze środowiska od tych, którzy nie legitymują się stosownymi pozwoleniami bądź decyzjami, ustalając dlań konieczność poniesienia opłaty podwyższonej o 500 %.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy sąd w ślad za organami orzekającymi stwierdził, że skarżący w okresie objętym zaskarżonymi decyzjami był podmiotem korzystającym ze środowiska, na którym spoczywał wynikający z mocy prawa obowiązek posiadania pozwolenia zintegrowanego, a także obliczenia i uiszczania opłat za korzystanie ze środowiska na rachunek organu w oparciu o przedkładane temu organowi wykazy. Niespornym jest, że P.S. do 26 stycznia 2015 r. był właścicielem fermy drobiu (brojlery kurze, system bezklatkowy, ściółkowy) obejmującej 8 kurników w miejscowości G. , ul. A nr 2, a więc instalacji do chowu lub hodowli drobiu o więcej niż 40.000 stanowisk dla drobiu uznanej w rozumieniu przepisów rozporządzenia za mogącą powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (ust. 6 pkt 8 lit. a załącznika do rozp. z 2002 r.). Z protokołu kontroli [...] Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...]. nr [...] wynika, że podmiotem korzystającym ze środowiska był P.S. ("Gospodarstwo Rolne, Ferma Drobiu P.S."). W dacie kontroli 2 kurniki posiadały obsadę ok. 52 000 szt. brojlerów/każdy i 6 kurników posiadało obsadę ok. 18 000 szt. brojlerów/każdy. Według zaświadczenia z dnia 1 grudnia 2015 r. wystawionego przez [...] Zakłady Drobiarskie A S.A., P.S. odstawił do uboju w 2011 r. - 483084 szt. kurcząt, a w 2012 r. - 585953 szt. kurcząt. W aktach sprawy znajduje się również decyzja z dnia [...], mocą której [...] Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w wstrzymał użytkowanie instalacji do hodowli drobiu o łącznej obsadzie powyżej 40 000 stanowisk drobiu, zlokalizowanej w miejscowości G., przy ulicy A nr 2, eksploatowanej przez P. S. bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego oraz protokół kontroli Marszałka Województwa [...] z dnia [...] w treści którego, jako podmiot korzystający ze środowiska (eksploatacja instalacji - 8 kurników w miejscowości G. ,ul. A nr 2; hodowla brojlerów w systemie ściółkowym)w okresie objętym kontrolą (II półrocze 2009 r. - 2014 r.) wskazano P. S., który nie zgłosił do protokołu żadnych zastrzeżeń. Niespornym pozostaje również fakt, że stroną umowy zawartej w dniu 5 marca 2011 r. na odbiór odpadów Kat. 2 (odbiór i utylizacja padłych sztuk drobiu w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez dostawcę) była Ferma Drobiu S. P. Dodatkowo podkreślić trzeba, że według pisma Powiatowego Lekarza Weterynarii w Z. z 1 marca 2016 r. ferma brojlerów kurzych należąca do P.S. od 1 kwietnia 2003 r. była wpisana do rejestru podmiotów nadzorowanych i posiadała stosowny numer weterynaryjny. W tabeli PLW przedstawił dane dotyczące przedmiotowej fermy za okres II półrocze 2010 r. – 2015 r. zawierające informacje o maksymalnej dopuszczalnej jednorazowej obsadzie fermy, wielkości zasiedleń (obsadzie rzeczywistej) oraz ilości sztuk drobiu przekazanych do uboju. Nadto na podstawie decyzji z dnia 21 stycznia 2013 r. Starosta [...] na wniosek skarżącego zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę dla inwestycji obejmującej między innymi budowę budynków inwentarskich – kurników, oznaczonych na projekcie zagospodarowania literami "A" i "B", wraz z instalacjami wewnętrznymi o maksymalnej liczebności chowu 194 DJP każdy do realizacji na działce nr ewid. 17/1 i 18/1, obręb G., gmina Z. Z treści dokumentacji projektowej wynika, że inwestycja będzie realizowana przez P. S. na terenie fermy drobiu zlokalizowanej na działkach nr ewid. 17/1, 18/1, 24/6.

Wobec powyższych dowodów organy orzekające w sprawie miały pełne podstawy do zakwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej przedłożonych przez P. S. w toku postępowania administracyjnego umów użyczenia z 1 czerwca 2010 r., mocą których skarżący użyczył bratu i ojcu w sumie cztery kurniki. W ocenie sądu rację mają organy orzekające twierdząc, że rzeczone umowy nie zostały faktycznie zawarte, a sporządzono je wyłącznie dla potrzeb niniejszego postępowania, celem uniknięcia przez skarżącego sankcji administracyjnych. Z dowodów zgromadzonych w sprawie – wbrew przekonaniu skarżącego – nie wynikają jakiekolwiek wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umów użyczenia kurników nr 5 i 6 oraz nr 3 i 8, z którym związane są skutki w postaci ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska.

Dodatkowo organy orzekające mając na uwadze treść uchwały 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 grudnia 2011 r. sygn. III OPS 2/11, zgodnie z którą w sprawie o wymierzenie opłaty podwyższonej za korzystanie ze środowiska bez wymaganego pozwolenia lub innej decyzji na podstawie art. 276 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.) przyczyna braku pozwolenia może mieć znaczenie, jeżeli podmiot korzystający ze środowiska na podstawie wymaganego pozwolenia wystąpił o wydanie pozwolenia na kolejny okres, zbadały powody niedysponowania przez skarżącego wymaganym pozwoleniem zintegrowanym, dochodząc do trafnej konkluzji, iż wyłączną winę za ten stan rzeczy ponosi wyłącznie skarżący. Z zebranego materiału dowodowego bezspornie wynika, że w latach 2011-2012 skarżący nie posiadał pozwolenia zintegrowanego, a z wnioskiem o jego udzielenie wystąpił dopiero 6 października 2014 r.

Ustalony stan faktyczny sprawy uzasadniał wobec tego określenie skarżącemu opłat za korzystanie ze środowiska w podwyższonej o 500% wysokości, przy zastosowaniu jednostkowych stawek opłat za gazy lub pyły wprowadzanych do powietrza z chowu lub hodowli drobiu określonych w Obwieszczeniu Ministra Środowiska z dnia 4 października 2010 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2011 (M.P. z 2010 r. nr 74, poz. 945) oraz Obwieszczeniu Ministra Środowiska z dnia 26 września 2011 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2012 (M.P. z 2011 r. nr 94, poz. 958). Bez jakiegokolwiek wpływu na wysokość i poprawność określenia przez organu obu instancji przedmiotowych opłat pozostają także załączone do skargi oraz do pisma procesowego z dnia 12 kwietnia 2018 r. dokumenty, ponieważ nie dotyczą one okresu objętego rozstrzygnięciami organów obu instancji. Z tego też powodu sąd, na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a., oddalił wnioski dowodowe skarżącego zawarte w skardze oraz piśmie z dnia 12 kwietnia 2018 r.

Mając powyższe na względzie sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę.

IB