Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

1. Poprzez system ubezpieczeń społecznych zasiłek chorobowy jest nierozłącznie związany z zatrudnieniem lub inną pracą zarobkową, co oznacza, że rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oznacza ustanie obowiązku opłacania składek przez płatnika, czyli pracodawcę i tym samym utratę prawa do zasiłku chorobowego, przy czym utrata prawa do zasiłku chorobowego nie następuje automatycznie z dniem ustania zatrudnienia, a z dniem określonym w art. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368 z późn. zm.).

2. Skoro zgodnie z przepisami zasiłek chorobowy związany jest poprzez system ubezpieczeń społecznych z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, to w sytuacji pobierania tego zasiłku nie można uznać, iż skarżąca może nabyć prawo do kolejnego, „równoległego” świadczenia, takiego jak świadczenie pielęgnacyjne, albowiem prawo do zasiłku chorobowego nabywa się w sytuacji niezdolności do pracy (w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego i w ustawowym okresie po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego), a świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie zdolnej do pracy, która takiej pracy nie może podjąć lub z niej rezygnuje z powodu konieczności sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, o czym stanowi art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220).

3. Powyższe unormowania świadczą o tym, że prawo do zasiłku chorobowego przysługuje osobie niezdolnej do pracy (z powodu choroby na warunkach opisanych wyżej), a świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie zdolnej do pracy, która nie może tej pracy podjąć, albo musi z niej zrezygnować (w celu opieki nad osoba niepełnosprawną). Ze względu na wykluczające się wzajemnie przesłanki – zdolności do pracy i niezdolności do pracy – nie można przyjąć, aby jednocześnie posiadać prawo do zasiłku chorobowego i prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

|Sygn. akt III SA/Kr 718/19 | [pic] W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 10 października 2019 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Janusz Bociąga, Sędziowie: WSA Bożenna Blitek (spr.), WSA Maria Zawadzka, Protokolant: Specjalista Agata Zaręba-Piotrowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 października 2019 r., przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Krakowie Danuty Jantas, sprawy ze skargi W. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 23 maja 2019 r. nr [...] w przedmiocie wznowienie postępowania w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego skargę oddala

I.

Decyzją z dnia [...] 2019 r. nr [...] Wójt Gminy odmówił przyznania W. K. świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaną opieką nad niepełnosprawnym ojcem K. O. Powodem odmowy była treść art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, który stanowił, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. Organ I instancji stwierdził, że co prawda wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności tego przepisu z art. 32 ust. 1 Konstytucji, to jednak wyrok ten nie spowodował uchylenia art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych. Organ I instancji wskazał, że wykonanie w/w wyroku wymaga podjęcia przez ustawodawcę działań prawnych celem przywrócenia równego traktowania opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. Do tego jednak czasu organ I instancji uważa się za związanego aktualnie obowiązującymi przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Po rozpatrzeniu odwołania W. K., Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] 2019 r. sygn. akt [...] uchyliło powyższą decyzję Wójta Gminy i orzekło o istocie sprawy przyznając W. K. świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nad ojcem K. O. od dnia 1 grudnia 2018 r. do dnia 30 września 2019 r. Organ odwoławczy uznał, że w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13, który orzekł o niezgodności art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych z art. 32 ust. 1 Konstytucji, odwołująca spełnia ustawowe przesłanki wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego.

II.

Pismem z dnia 26 marca 2019 r. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej poinformował Samorządowe Kolegium Odwoławcze, że w dniu 1 marca 2019 r. do Ośrodka wpłynął druk ZUS ZLA ważny od 1 marca 2019 r. do 20 marca 2019 r. oraz druk ZUS ZLA z dnia 21 marca 2019 r. ważny od 21 marca 2019 r. do 6 kwietnia 2019 r. Z kolei w dniu 26 marca 2019 r. W. K. przedłożyła w Ośrodku oświadczenie, z którego wynika, iż uzyskała prawo do zasiłku chorobowego z dniem 13 grudnia 2018 r.

Postanowieniem z dnia [...] 2019 r. sygn. akt [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze wznowiło z urzędu postępowanie zakończone decyzją z dnia [...] 2019 r. sygn. akt: [...] i jednocześnie wezwało W. K. do przedłożenia dokumentów potwierdzających uzyskanie prawa do zasiłku chorobowego, z których będzie wynikać w jakiej dacie nastąpiło uzyskanie tego prawa, a także na jaki okres zostało ono przyznane.

W dniu 24 kwietnia 2019 r. do SKO wpłynęło, przekazane przez Kierownika GOPS, oświadczenie W. K. z dnia 16 kwietnia 2019 r., do którego zostało dołączone zaświadczenie ZUS z dnia 1 kwietnia 2019 r. o wypłaconych zasiłkach chorobowych, a z którego wynikało, że świadczenia te zostały jej wypłacone za okres od 13 grudnia 2018 r. do 28 lutego 2019 r.

Postanowieniem z dnia 9 maja 2019 r. sygn. akt [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze zwróciło się do Kierownika GOPS o ustalenie, czy W. K. nadal jest osobą niezdolną do pracy, a jeżeli nie to wskazanie daty ustania tej niezdolności oraz czy obecnie spełnia ona przesłanki (zarówno pozytywne, jak i negatywne) do przyznawania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaną opieką nad niepełnosprawnym ojcem K. O.

W dniu 14 maja 2019r. W. K. nadesłała pismo, w którym oświadczyła, że na zasiłku chorobowym przebywała do dnia 6 kwietnia 2019 r., a od dnia 7 kwietnia 2019 r. nie przebywa i nie pobiera żadnego zasiłku.

Wraz z pismem z dnia 13 maja 2019 r. Kierownik GOPS przesłał wywiad środowiskowy przeprowadzony w dniu 13 maja 2019 r. z W. K.

Decyzją z dnia 23 maja 2019 r. sygn. akt [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze, na podstawie art. 151 § 1 pkt 2 w związku z art. 145 § 1 pkt 5 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i art. 17 ust. 1, ust. 1b, ust. 5, art. 17b, art. 24 ust. 2 i ust. 2 a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220), uchyliło w całości swoją decyzję z dnia [...] 2019 r. sygn. akt [...] i orzekło co do istoty sprawy w ten sposób, że uchyliło decyzję Wójta Gminy z dnia [...] 2019 r. nr [...] w całości i odmówiło przyznania W. K. świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem opieki nad ojcem K. O. od dnia 1 grudnia 2018 r. do dnia 6 kwietnia 2019 r. oraz przyznało W. K. świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nad ojcem K. O. od dnia 7 kwietnia 2019 r. do dnia 30 września 2019 r. W uzasadnieniu Kolegium wskazało, że nabycie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego uzależnione jest z jednej strony od spełnienia szeregu przesłanek, wynikających z art. 17 ust. 1 i ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, a z drugiej strony od niewystąpienia przesłanek negatywnych, o których mowa w ust. 5 tego przepisu. Zdaniem SKO, w orzecznictwie sądowoadministracyjnym został ugruntowany pogląd, iż zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje wymienionym w tym przepisie osobom z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki m.in. nad osobą legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Powołując się na zawartą w art. 3 pkt 22 ustawy o świadczeniach rodzinnych definicję pojęcia "zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej" Kolegium wskazało, że oznacza to rezygnację z wykonywania pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywania pracy lub świadczenia usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni, kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. SKO wyjaśniło, że chodzi o to, że osoby zdolne do pracy z uwagi na konieczność sprawowania osobistej i bezpośredniej opieki zmuszone są zaprzestać swej aktywności zawodowej przez rezygnację albo niepodejmowanie takiego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Zdaniem organu, wykładnia art. 17 ust. 1 w/w ustawy prowadzi do wniosku, że zaprzestanie aktywności zawodowej przez opiekuna musi być spowodowane koniecznością sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, nie zaś innymi przyczynami, głównie leżącymi po stronie osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Osoby te decydując się bowiem na sprawowanie opieki pozbawiają się możliwości uzyskiwania jakichkolwiek dochodów związanych z zatrudnieniem lub inną pracą zarobkową, stąd w takiej sytuacji mogą liczyć na wsparcie ze strony Państwa. Kolegium stwierdziło, że rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej musi wynikać ze świadomej decyzji opiekuna, a nie z pozostającej poza jego wolą niezdolnością do pracy. Osoba, która stała się niezdolna do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego (w tym w okresie zatrudnienia) lub po ustaniu tego ubezpieczenia ma prawo do zasiłku chorobowego (art. 6 ust. 1 i art. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). Tym samym SKO uznało, że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej nie przysługuje osobie, która ma ustalone prawo do zasiłku chorobowego i to przez cały okres pobierania tego świadczenia z ubezpieczenia społecznego. Osoba ta nie może bowiem podjąć zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z powodu niezdolności do pracy, zaś konieczność sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną jako przesłanka przyznania świadczenia pielęgnacyjnego musi być wyłączną przyczyną rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Kolegium wskazało, że jak wynika z przeprowadzonego postępowania W. K. była niezdolna do pracy w okresie od 13 grudnia 2018 r. do 6 kwietnia 2019 r. (w okresie od 13 grudnia 2018 r. do 28 lutego 2019 r. przebywała na zasiłku chorobowym). Oznacza to, że w dacie orzekania przez Kolegium o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego, tj. w dniu 18 lutego 2019 r. W. K. pobierała zasiłek chorobowy, zaś do 6 kwietnia 2019 r. była niezdolna do pracy, stąd nie sposób uznać zaprzestania lub niepodejmowania aktywności zawodowej determinującej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. W zaistniałej sytuacji Samorządowe Kolegium Odwoławczego uznało zatem, że zarówno decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] 2019 r. sygn. akt: [...], jak i decyzja organu l instancji są nieprawidłowe, co uzasadnia ich uchylenie i orzeczenie na nowo co do istoty sprawy. Odnosząc się odmowy przyznania stronie świadczenia pielęgnacyjnego przez organ l instancji w związku z niespełnieniem przesłanki zawartej w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych Kolegium wyjaśniło, że wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z zasadą równości o której mowa w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. SKO wyjaśniło, że oznacza to, że w stosunku do opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, których niepełnosprawność powstała nie później, niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia, przepis art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych jest zgodny z Konstytucją i nie ma przeszkód prawnych do jego stosowania. Natomiast w stosunku do opiekunów osób wymagających opieki, których niepełnosprawność powstała później, kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności. Wobec tego, w odniesieniu do tych osób oceny spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego należy dokonywać z pominięciem tego kryterium. Kolegium stwierdziło zatem, że stanowisko prawne organu l instancji, co do skutków omawianego wyroku Trybunału nie zasługuje na akceptację, ponieważ w świetle art. 190 ust. 1 Konstytucji RP orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne, co oznacza, że wiążą one wszystkich adresatów bez wyjątku, a zatem winny być przez nich respektowane. Organ wyjaśnił, że analiza przepisów Konstytucji oraz ich rozumienia przez Trybunał Konstytucyjny prowadzi do wniosku, że wykonywanie orzeczeń Trybunału jest obowiązkiem zarówno prawodawcy, jak i organów stosujących prawo. Źródłem tego obowiązku jest moc powszechnie obowiązująca orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (art. 190 ust. 1 Konstytucji RP) w związku z zasadami państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP), legalizmu (art. 7 Konstytucji RP) i nadrzędności Konstytucji (art. 8 ust. 1 Konstytucji RP)". Uwzględniając powyższe Kolegium postanowiło dokonać oceny spełnienia przesłanek przyznania wnioskowanego świadczenia. SKO podkreśliło, że przesłanką wznowienia postępowania w niniejszej sprawie i uchylenia ostatecznej decyzji było uzyskanie informacji o tym, że W. K. w czasie wydawania decyzji zarówno pierwszoinstancyjnej, jak i decyzji odwoławczej reformującej decyzję organu l instancji, była osobą niezdolną do pracy, a zatem nie została spełniona przesłanka rezygnacji zatrudnienia i stan ten trwał do 6 kwietnia 2019 r. W wyniku przeprowadzonego postępowania Samorządowego Kolegium Odwoławczego uznało, że strona od 7 kwietnia 2019 r. spełnia przesłanki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad ojcem. Z tego też powodu orzekając co do istoty sprawy Kolegium postanowiło przyznać od tej daty wnioskowane świadczenie do dnia 30 września 2019 r., tj. do końca ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Natomiast w okresie od dnia 1 grudnia 2018 r. do dnia 6 kwietnia 2019 r. Kolegium odmówiło przyznania świadczenia z uwagi na opisane wcześniej okoliczności niespełnienia przesłanek warunkujących przyznanie tego świadczenia związane z brakiem zdolności do pracy. Co do wysokości przyznanego stronie świadczenia SKO wyjaśniło, że zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w roku 2019 w wysokości 1.583 zł miesięcznie, zgodnie z obwieszczeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 listopada 2018 r. w sprawie kwoty świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2019 (M.P.2018, poz. 1099). Z kolei kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę (art. 17 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych). Zatem w rozpoznawanej sprawie w okresie od 7 kwietnia 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. przysługiwać będzie świadczenie w kwocie 1.266,40 zł, natomiast od 1 maja 2019 r. do 30 września 2019 r. w kwocie 1.583 zł.

Z powyższą decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego nie zgodziła się W. K. i pismem z dnia 6 czerwca 2019 r. wniosła na nią skargę, domagając się jej uchylenia w części, w jakiej uchyla ona decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] 2019 r. sygn. akt [...]. W uzasadnieniu skargi skarżąca podniosła, że w dniu 30 listopada 2018 r. zrezygnowała z zatrudnienia w Publicznym Przedszkolu z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad ojcem, który wymaga tej opieki 24 godziny na dobę. Wniosek o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego skarżąca złożyła w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w dniu 6 grudnia 2018 r. i czekała na decyzję Kierownika GOPS. W międzyczasie, w dniu 13 grudnia 2018 r. skarżąca rozchorowała się, dostała zapalenia woreczka żółciowego i została zakwalifikowana do zabiegu usunięcia woreczka żółciowego z terminem na kwiecień 2019 r. Z uwagi na to, iż skarżąca była po utracie zatrudnienia zwolnienie lekarskie zostało przesłane drogą elektroniczną do ZUS i przyznano jej prawo do zasiłku chorobowego z ZUS po utracie zatrudnienia. Podczas choroby skarżąca cały czas opiekowała się ojcem. Skarżąca podkreśliła, że jej rezygnacja z zatrudnienia nie była spowodowana jej chorobą, lecz koniecznością opieki nad ciężko chorym ojcem, a jej dolegliwości pojawiły się później. Skarżąca podniosła, że przepisy art. 17 ust. 1, ust. 5 i art. 3 pkt 22 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie mówią nic o zasiłku chorobowym z ZUS po utracie zatrudnienia.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniosło o oddalenie skargi.

Na rozprawie w dniu 10 października 2019 r. biorący w niej udział Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji albowiem organ nie wypowiedział się, czy termin 1-12 grudnia był okresem, kiedy skarżąca była uprawniona do pobierania zasiłku chorobowego.

Obecna na rozprawie W. K. wyjaśniła, że pracowała do końca listopada i przez 15 dni po ustaniu zatrudnienia miała prawo do świadczenia z tytułu tego zatrudnienia. Zasiłek chorobowy skarżąca miała wypłacany z tytułu poprzedniej pracy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Wojewódzki Sąd Administracyjny, zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 z późn. zm.) - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (p.p.s.a.), sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej i stosownie do art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2107), kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem (legalności), jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Jednocześnie w oparciu o art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami oraz powołaną podstawą prawną.

Zdaniem Sądu, skarga W. K. jest nieuzasadniona.

Bezspornym jest i wynikającym ze świadectwa pracy to, że skarżąca W. K. z dniem 30 listopada 2018 r. zrezygnowała z pracy w Publicznym Przedszkolu, gdzie pracowała w okresie 1 września 2017 r. – 10 czerwca 2018 r. jako pomoc kuchenna, a w okresie 11 czerwca 2018 r. – 30 listopada 2018 r. jako kucharz. Rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło "za wypowiedzeniem z inicjatywy pracownika – art. 30 § 1 pkt 2 kodeksu pracy".

Z akt administracyjnych wynika, że skarżąca złożyła wniosek o przyznanie jej świadczenia pielęgnacyjnego w dniu 6 grudnia 2018 r. i podpisała zobowiązanie do niezwłocznego powiadomienia właściwego organu gminnego o każdej zmianie mającej wpływ na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Z urzędowego druku, na jakim złożony został wniosek skarżącej o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wynika, że skarżącą pouczono, w jakim wypadku przysługuje jedno świadczenie w przypadku zbiegu świadczeń, przy czym nie wymieniono jako "pozostawanie w zbiegu wnioskowanego świadczenia z zasiłkiem chorobowym".

Z tego druku wynika także, że druk zawiera oświadczenia o posiadaniu prawa do różnych świadczeń, których posiadanie wyklucza przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia. Wśród tych oświadczeń nie ma oświadczenia, że wnioskujący ma prawo lub nie ma prawa do zasiłku chorobowego.

Spór miedzy stronami dotyczy tego, czy posiadanie prawa do zasiłku chorobowego lub jego pobieranie uprawnia do jednoczesnego przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i jednoczesnego pobierania tego świadczenia – jak chce tego skarżąca, czy też wyklucza przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego – jak twierdzi to Samorządowe Kolegium Odwoławcze wznawiając postępowanie w związku z podjęciem wiadomości o jednoczesnym pobieraniu przez skarżącą świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku chorobowego.

Zdaniem Sądu, rację ma Samorządowe Kolegium Odwoławcze albowiem, pomimo tego, że skarżąca ani nie była zobowiązana do złożenia oświadczenia o posiadaniu prawa do zasiłku chorobowego, które ziściłoby się, jeśli zachorowałaby w ciągu wskazanego w ustawie okresu po ustaniu zatrudnienia lub ustaniu innej pracy zarobkowej, ani nie była zobowiązana do złożenia oświadczenia o pobieraniu lub nie pobieraniu tego zasiłku, a nadto w pouczeniu nie wymieniono jako "pozostawanie w zbiegu" świadczenia pielęgnacyjnego z zasiłkiem chorobowym, to nie uczyniono tego dlatego, że zasiłek chorobowy – w ogólności i na użytek tej sprawy - nierozłącznie związany jest z zatrudnieniem lub inną pracą zarobkową poprzez system ubezpieczeń społecznych, przy czym ustawowy okres ubezpieczenia bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia także wiąże się z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej właśnie poprzez ten system ubezpieczeń społecznych.

Kwestię prawa do zasiłku chorobowego bliżej reguluje ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368 z późn. zm.), która już w art. 1 ust. 1 - odnośnie pojęcia "ubezpieczonego" - odsyła do ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.), a ta ostatnia w art. 4 pkt 2 jako płatnika składek wymienia pracodawcę, którym dla strony skarżącej było Publiczne Przedszkole.

Podkreślając, że poprzez system ubezpieczeń społecznych zasiłek chorobowy jest nierozłącznie związany z zatrudnieniem lub inną pracą zarobkową, co oznacza, że rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oznacza ustanie obowiązku opłacania składek przez płatnika, czyli pracodawcę i tym samym utratę prawa do zasiłku chorobowego, przy czym utrata prawa do zasiłku chorobowego nie następuje automatycznie z dniem ustania zatrudnienia, a z dniem określonym w art. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368 z późn. zm.).W szczególności art. 6 ust. 1 i art. 7 pkt 1 tej ustawy stanowią:

"Art. 6. 1. Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Art. 7. Zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:

1) nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;"

Z powyższego wynika, że skarżąca miała przez 14 dni po dniu 30 listopada 2018 r. prawo do zasiłku chorobowego z tytułu zatrudnienia w Publicznym Przedszkolu i z tego zasiłku skorzystała w związku z chorobą ujawniona w dniu 13 grudnia 2018 r.

Zdaniem Sądu, skoro zgodnie z przepisami zasiłek chorobowy związany jest poprzez system ubezpieczeń społecznych z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, to w sytuacji pobierania tego zasiłku nie można uznać, iż skarżąca może nabyć prawo do kolejnego, "równoległego" świadczenia, takiego jak świadczenie pielęgnacyjne, albowiem prawo do zasiłku chorobowego nabywa się w sytuacji niezdolności do pracy (w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego i w ustawowym okresie po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego), a świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie zdolnej do pracy, która takiej pracy nie może podjąć lub z niej rezygnuje z powodu konieczności sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, o czym stanowi art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220):

"Art. 17. 1. Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

1) matce albo ojcu,

2) opiekunowi faktycznemu dziecka,

3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,

4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji."

Powyższe unormowania, zdaniem Sądu, świadczą o tym, że prawo do zasiłku chorobowego przysługuje osobie niezdolnej do pracy (z powodu choroby na warunkach opisanych wyżej), a świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie zdolnej do pracy, która nie może tej pracy podjąć, albo musi z niej zrezygnować (w celu opieki nad osoba niepełnosprawną). Ze względu na wykluczające się wzajemnie przesłanki – zdolności do pracy i niezdolności do pracy – nie można przyjąć, aby jednocześnie posiadać prawo do zasiłku chorobowego i prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Ze względów wyżej podanych, Samorządowe Kolegium Odwoławcze uzyskując informację, że już w chwili przyznania skarżącej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, przyznanej jako osobie zdolnej do pracy, otrzymywała ona zasiłek chorobowy, jako osoba niezdolna do pracy, prawidłowo wznowiło postępowanie w sprawie zakończonej decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego nr [...] z dnia [...] 2019 r., albowiem art. 145 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm.) – Kodeks postępowania administracyjnego (k.p.a.) stanowi:

"Art. 145. § 1. W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:

5) wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, który wydał decyzję;"

Należy zauważyć, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze rozpatrując sprawę po wznowieniu postępowania wyłączyło skarżącej przyznane wcześniej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego jedynie za okres prawa skarżącej do zasiłku chorobowego – ze względów wyżej podanych, a pozostawiło prawo do świadczenia pielęgnacyjnego bezpośrednio po dniu ustania prawa do zasiłku chorobowego, co powoduje ciągłość ubezpieczenia społecznego skarżącej, wiążącego się z prawem do świadczenia pielęgnacyjnego.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał zaskarżoną decyzję za zgodną z obowiązującym prawem, a nie dostrzegając uchybień w przeprowadzonym postępowaniu ani pod względem uchybień prawa materialnego, ani procesowego w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy, na podstawie powołanych wyżej przepisów i art. 151 p.p.s.a. orzekł – jak w wyroku.