Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis Sędzia WSA Władysław Kulon Protokolant: asystent sędziego Andżelika Abramowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 18 września 2019 r. sprawy ze skargi D. C. na decyzję Wojewody D. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie wniesienia sprzeciwu wobec zgłoszenia wykonania instalacji wentylacyjnej grawitacyjnej oddala skargę w całości.

Decyzją z [...] (nr [...]) Wojewoda D., po rozpatrzeniu odwołania D. C., utrzymał w mocy decyzję Prezydenta W. z [...] (nr [...]) wnoszącą sprzeciw wobec zgłoszenia przez D. C. zamiaru wykonania instalacji wentylacji grawitacyjnej w lokalu mieszkalnym nr 1 w budynku jednorodzinnym dwulokalowym przy ul. M. we W., działka nr [...], AM- [...], obręb ewidencyjny S.

Jak wynika z uzasadnienia decyzji odwoławczej wojewoda stwierdził podstawy do sprzeciwu, ale z innych przyczyn niż organ pierwszej instancji, który powołał się na fakt objęcia obiektu budowlanego nakazem rozbiórki oraz sprzeczność zgłoszenia z przepisami z zakresu ochrony zabytków, a więc na art. 35 ust. 5 i art. 30 ust. 6 pkt 2 ustawy z 7 VII 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm.) – dalej jako "pb". Organ odwoławczy ustalił jednak, że w sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności wskazanych przez organ pierwszej instancji. Stwierdził natomiast, że roboty budowlane polegające na budowie wewnątrz budynku instalacji wentylacji grawitacyjnej wymagają pozwolenia budowlanego. Nie zostały bowiem wymienione w art. 29 pb, zawierającym katalog robót zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego. Organ odwoławczy zauważył przy tym, że zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 27 pb pozwolenia budowlanego nie wymaga budowa

instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku. Rozciągnięcie tego zwolnienia na przypadki budowy wentylacji grawitacyjnej stanowiłoby – w ocenie organu odwoławczego – wykładnię rozszerzającą przepisu ustanawiającego wyjątek od zasady określonej w art. 28 ust. 1 pb. Ponadto jak wynika z § 51 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 IV 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1422, ze zm.) – dalej jako "warunki techniczne", budynek i pomieszczenia powinny mieć zapewnioną wentylację lub klimatyzację, stosownie do ich przeznaczenia. Oznacza to, że powołane rozporządzenie wyraźnie rozróżnia oba rodzaje instalacji. W konsekwencji – zdaniem organu odwoławczego - należało utrzymać w mocy decyzję organu pierwszej instancji wnoszącą sprzeciw. W świetle art. 30 ust. 6 pkt 1 pb organ zobowiązany jest wnieść sprzeciw w przypadku zgłoszenia dotyczącego budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę.

Skargę na powyższą decyzję wniosła D. C. Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 29 ust. 1 pkt 27 i art. 30 ust. 6 pkt 1 pb a także naruszenie § 51 warunków technicznych. Wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów.

W skardze podniesiono, że skoro ustawodawca zwolnił z obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego budowę instalacji klimatyzacyjnej to tym bardziej zwolnienie takie obejmuje budowę instalacji wentylacyjnej. Skarżąca podkreśliła, że zarówno wentylacja jak i klimatyzacja to instalacje służące do poprawy jakości powietrza w pomieszczeniach zamkniętych, przy czym instalacja klimatyzacyjna umożliwia regulację większej liczby parametrów powietrza. Jest to zatem ta sama kategoria. Skarżąca zwróciła uwagę, że na łączne traktowanie tych instalacji wskazuje również treść wyroku WSA w Gliwicach z 7 I 2009 r. (II SA/Gl 919/08, publ. CBOSA). Zdaniem skarżącej powołanie się w kwestionowanej decyzji na § 51 warunków technicznych nie stanowi żadnego argumentu, który mógłby przesądzić o interpretacji art. 29 ust. 1 pkt 27 pb.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skargę należało oddalić.

Jest okolicznością bezsporną, że w zawarty w art. 29 ust. 1 i 2 pb katalog robót budowlanych zwolnionych od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę nie wskazuje robót polegających na wykonaniu instalacji wentylacji grawitacyjnej.

Takiego zwolnienia nie sposób też wyprowadzić z art. 29 ust. 1 i 2 pb za pomocą jakichkolwiek zabiegów interpretacyjnych.

Jak trafnie zauważył organ odwoławczy art. 29 ust. 1 pkt 27 pb stanowi, że pozwolenia budowlanego nie wymaga m.in. budowa instalacji klimatyzacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku.

Sąd nie neguje wywodów skargi wskazujących na etymologię pojęcia "wentylacja" (z łac. ventilatio – przewietrzanie). Trafnie też skarżąca stwierdza, że zarówno klimatyzacja jak i wentylacja to instalacje, które służą do poprawy jakości powietrza w pomieszczeniach zamkniętych. Nie można jednak zgodzić się z konkluzją skargi, że skoro instalacja klimatyzacyjna została zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego, to tym bardziej zwolnienie takie obejmuje budowę instalacji wentylacyjnej.

Sąd zwraca uwagę, że katalog zwolnień z obowiązku uzyskania pozwolenia budowalnego nie jest tworzony w oparciu o kryterium funkcjonalne, ale w oparciu o kryterium techniczno-budowlane. Analiza katalogu zwolnień z art. 29 pb prowadzi do wniosku, że zasadniczo to właśnie zakres, oddziaływanie i stopień skomplikowania określonych robót budowlanych rozstrzygają o zwolnieniu z obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego. Jak zasadnie wyjaśniono w zaskarżonej decyzji obowiązujące warunki techniczno-budowlane wyraźnie rozróżniają instalację wentylacyjną i klimatyzacyjną (§ 51). Dodać przy tym trzeba, że w przeciwieństwie do klimatyzacji budowa instalacji wentylacji grawitacyjnej spełniać musi wymagania techniczne dotyczące budowy przewodów (kanałów) kominowych (zob. § 140 i n. warunków technicznych). Budowa przewodów kominowych nie została zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego. Skoro więc warunki techniczno–budowlane sprzeciwiają się stawianiu znaku równości pomiędzy budową wentylacji grawitacyjnej a budową klimatyzacji, to nieuzasadnione jest uznanie, że zwolnienie przewidziane w art. 29 ust. 1 pkt 27 pb obejmuje również budowę wentylacji grawitacyjnej.

Powyższej oceny nie zmienia orzeczenie powołane w skardze. Sąd zwraca uwagę, że zostało ono wydane w warunkach odmiennej regulacji materialnoprawnej.

W konsekwencji trafnie stwierdził wojewoda, że budowa przewodów (kanałów) wentylacji grawitacyjnej wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Jak bowiem wynika z art. 28 ust. 1 pb zasadą jest, że roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, chyba że określone roboty zostały z tego obowiązku zwolnione mocą art. 29-31 pb. Jednocześnie art. 30 ust. 6 pkt 1 pb nakazuje organowi administracji architektoniczno-budowlanej wniesienie sprzeciwu, jeżeli zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę.

Sąd podziela też wyrażany wielokrotnie w orzecznictwie pogląd, że organ odwoławczy uprawniony jest do utrzymania decyzji pierwszoinstancyjnej w mocy z odmiennych powodów, niżby to wynikało z uzasadnienia decyzji organu pierwszej instancji. Zasada dwuinstancyjności polega bowiem właśnie na tym, że organ odwoławczy ma poprawić, uzupełnić i wyjaśnić to, czego nie zrobił, bądź źle zrobił organ pierwszej instancji. Zatem organ odwoławczy nie zmieniając tożsamości podmiotowej i przedmiotowej sprawy oraz jej zakresu, merytorycznie załatwia sprawę, dokując własnych ustaleń. Jest także uprawniony do innego uzasadnienia swojego rozstrzygnięcia. (zob. np. wyroki NSA: z 22 X 2013 r., II OSK 1147/12, z 26 VI 2014 r. II OSK 199/13, czy wyrok WSA we Wrocławiu z 8 VI 2016 r., II SA/Wr 207/16 – publ. CBOSA). W niniejszej sprawie mamy do czynienia z taką właśnie sytuacją - ta sama podmiotowo i przedmiotowo sprawa była rozpatrywana dwukrotnie. Decyzje organów administracyjnych zapadły w przedmiocie wniesienia sprzeciwu, a zatem organy orzekały co do tego, czy inwestor może nabyć prawo do wykonywania zgłoszonych robót budowlanych.

Mając powyższe na względzie Sąd orzekł na zasadzie art. 151 ppsa.