Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 10 października 2017 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zofia Flasińska Sędziowie: sędzia NSA Barbara Adamiak sędzia del. NSA Jerzy Solarski (spr.) Protokolant: starszy asystent sędziego Elżbieta Granatowska po rozpoznaniu w dniu 10 października 2017 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 18 grudnia 2015 r. sygn. akt III SA/Kr 1206/15 w sprawie ze skargi [...] S.A. z siedzibą w S. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie wydania kopii karty zgonu 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie, 2. zasądza od [...] S.A. z siedzibą w S. na rzecz Wojewody [...] kwotę 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2015 r. sygn. III SA/Kr 1206/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (dalej: "WSA"), po rozpoznaniu sprawy ze skargi [...] S.A. w S. (dalej: "Skarżąca"/"Towarzystwo"), stwierdził nieważność decyzji Wojewody [...] (dalej: "Wojewoda") z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] oraz decyzji Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w K. (dalej: "Kierownik USC"/ "organ") z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania kopii karty zgonu.

W uzasadnieniu przedstawiono następującą argumentację faktyczną i prawną:

Kierownik USC decyzją z dnia [...] maja 2015 r., na podstawie art. 2 ust. 6 w związku z art. 26 ust. 4 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1741 ze zm., dalej: "P.a.s.c.") oraz art. 10 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 591 ze zm., dalej: "ustawa o statystyce") i art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23, dalej: "K.p.a"), po rozpatrzeniu wniosku Skarżącej, odmówił wydania kopii karty zgonu złożonej do akt zbiorowych zgonu dotyczącego ubezpieczonego. Skarżąca zwróciła się o przesłanie kopii karty statystycznej zgonu z podaną przyczyną zgonu, a w przypadku braku takich danych, podania adresu placówki służby zdrowia i danych lekarza, który wystawił kartę zgonu. Wskazała, że w interesie prawnym Towarzystwa Ubezpieczeń, zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2015 r., poz.1206 ze zm., dalej: "u.d.u."), niezbędne jest wyjaśnienie przyczyny zgonu w celu wykluczenia ograniczeń odpowiedzialności Towarzystwa z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia. Organ podkreślił, że dane statystyczne zawarte w karcie zgonu dotyczące m.in. przyczyny zgonu, służą wyłącznie do celów statystycznych i są przetwarzane dla potrzeb statystyki publicznej przez kierownika urzędu stanu cywilnego (przekazywane służbom statystyki publicznej) zgodnie z obowiązkiem nałożonym powołanym wyżej przepisem P.a.s.c. oraz ustawą o statystyce publicznej. Prawną ochronę danych szczególnie wrażliwych (zawartych w karcie zgonu) gwarantuje art. 10 ustawy o statystyce, zaś szczególną ochronę danych dotyczących przyczyny zgonu podkreśla art. 7 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Ustawodawca konsekwentnie w przepisach prawa wprowadził ograniczenie w udostępnianiu danych dotyczących przyczyny zgonu. Kierownik USC powołał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2011 r. sygn. akt K 33/08 oraz art. 10 rozporządzenia Rady (WE) Nr-322/97 z 17 lutego 1997 r. w sprawie statystyk Wspólnoty (Dz. Urz. U E L. 52/1 z 22 lutego 1997 r.) i stwierdził, że karta zgonu stanowi dla kierownika urzędu stanu cywilnego wyłącznie podstawę do sporządzenia aktu zgonu. W ramach rejestracji zgonu kierownik urzędu stanu cywilnego ogranicza swoje czynności do sporządzenia aktu (czynność materialno - techniczna) oraz do przekazania stosownych danych uprawnionemu podmiotowi, czyli urzędowi statystycznemu. Wobec tego dokonując rejestracji zgonu w rejestrze stanu cywilnego, nie prowadzi z tego tytułu żadnego postępowania, nie gromadzi żadnych materiałów, które miałoby związek z wypadkiem lub zdarzeniem będącym podstawą ustalenia odpowiedzialności. Przetwarza jedynie dane zawarte w karcie zgonu wyłącznie dla potrzeb statystyki publicznej i ma obowiązek przekazać je do urzędu statystycznego i nie można z takiego upoważnienia wobec kierownika urzędu stanu cywilnego do udzielenia informacji o przyczynie zgonu wyprowadzać z art. 25 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, podkreślając konieczność zachowania tajemnicy statystycznej.

W odwołaniu Towarzystwo podniosło, że karta statystyczna zgonu jest podstawowym dokumentem niezbędnym do wypłaty osobom uprawnionym świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia na życie, co dowodzi istnienia interesu prawnego w uzyskaniu tego dokumentu, a odmowa jej wydania uniemożliwia wykonanie ustawowego obowiązku ubezpieczyciela. P.a.s.c. nakładając obowiązek wykazania interesu prawnego do uzyskania dokumentu z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego, nie wprowadza kryteriów umożliwiających ocenę danego interesu prawnego, a zatem Kierownik USC nie miał podstaw do odmowy wydania żądanego dokumentu.

Wojewoda utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy i podzielił pogląd, że dane zawarte w karcie zgonu, w tym także informacja o przyczynie zgonu, służą wyłącznie do celów statystycznych i ich udostępnianie musi podlegać ograniczeniom przewidzianym w przepisie art. 10 ustawy o statystyce. Podkreślił, że kierownik USC będący rejestratorem zgonu przetwarza dostępne mu w procesie rejestracji zdarzenia (ujawnione w karcie zgonu) dane, dotyczące przyczyny zgonu dla potrzeb statystyki publicznej, ma obowiązek przekazać je wyłącznie służbom statystycznym i zobowiązany jest do zachowania tajemnicy statystycznej. Tym samym decyzja o odmowie udostępnienia ubezpieczycielowi kopii karty zgonu przechowywanej w aktach zbiorowych jest zasadna.

W skardze Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 2 ust. 6 w związku z art. 26 ust. 4 P.a.s.c. przez niepodanie podstaw merytorycznych i co za tym idzie, nieuzasadnioną odmowę udostępnienia wnioskowanego dokumentu, domagając się zobowiązania do wydania karty zgonu ubezpieczonego. Podkreśliła, że ma interes prawny do występowania z wnioskiem o udostępnienie karty zgonu, a Kierownik USC może wydać jej kopię. Domaga się również podania od czego uzależniona jest zgoda urzędnika lub odmowa udostępnienia wnioskowanych danych, ponieważ dokument (karta zgonu) ma istotną rolę w podejmowaniu decyzji o wypłacie lub odmowie wypłaty świadczeń ubezpieczeniowych, tj. wypełnianiu ustawowych zadań jako ubezpieczyciela.

Opisanym na wstępie wyrokiem WSA stwierdził nieważność zaskarżonej oraz poprzedzającej ją decyzji Kierownika USC. Cytując obszernie mające zastosowanie w sprawie regulacje dotyczące formy i zakresu działania organów administracyjnych wynikające z przepisów Prawa o aktach stanu cywilnego, w tym art. 2 ust. 6, będący podstawą materialnoprawną decyzji Kierownika USC i art. 26 ust. 4 P.a.s.c. powołany w decyzji Wojewody skonkludował, że przepis art. 2 ust. 6 P.a.s.c jest normą ogólną stanowiącą podstawę do wydawania przez kierownika urzędu stanu cywilnego decyzji odmownej, jednak wyłącznie w przypadkach odmowy dokonania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego. Wydawanie dokumentów z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego z całą pewnością nie należy do czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, o których mowa w art. 2 ust. 6, dla których to - w przypadku odmowy ich dokonania - przewidziano formę decyzji administracyjnej. Żaden też inny przepis ustawy P.a.s.c. nie przewiduje formy decyzji administracyjnej dla odmowy wydania kopii dokumentu z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego. W szczególności podstawy takiej nie stanowi art. 26 ust. 4 P.a.s.c. Zatem organ wydający zaskarżoną decyzję nie dysponował podstawą prawną do rozstrzygnięcia w przedmiocie odmowy wydania żądanego przez Skarżącą dokumentu w formie decyzji administracyjnej. Podstawy takiej nie stanowił także przepis art. 25 ust. 1 u.d.u. Przepis ten ustanawia jedynie zasady współdziałania podmiotów w nim wskazanych z zakładem ubezpieczeń, przy czym wniosek zakładu o udzielenie informacji nie kreuje sprawy administracyjnej w rozumieniu art. 104 K.p.a. Wniosek Skarżącej nie zainicjował więc sprawy administracyjnej, którą należałoby rozstrzygnąć – w przypadku odmowy udzielenia informacji - w drodze decyzji administracyjnej. Sąd podkreślił, że obowiązku załatwienia sprawy w formie decyzji nie można domniemywać, musi on wynikać z wyraźnej treści istniejącego w porządku prawnym przepisu prawa materialnego dopuszczającego taką formę kształtowania praw i obowiązków.

Skargę kasacyjną wniósł Wojewoda, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

1. naruszenie przepisu art. 25 ust. 1 u.d.u., obowiązującej w dacie wydania decyzji administracyjnej w zw. z art.104 K.p.a. poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w przypadku wniosku Skarżącej o wydanie kopii karty zgonu znajdującej się w aktach zbiorowych stanu cywilnego przepis ten nie kreuje sprawy administracyjnej a wniosek Towarzystwa nie inicjuje sprawy administracyjnej w rozumieniu art.104 K.p.a.,

2. naruszenie przepisu art. 26 ust. 4 P.a.s.c. poprzez wyłączenie możliwości zastosowania tego przepisu jako podstawy prawnej decyzji administracyjnej odmawiającej wydania Towarzystwu z akt zbiorowych stanu cywilnego kopii karty zgonu,

3. mające istotny wpływ na wynik sprawy naruszenie art. 145 §1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (aktualnie Dz. U. z 2017, poz. 1369 ze zm.) poprzez jego nieuzasadnione zastosowanie do czego doszło na skutek przyjęcia przez WSA, że decyzja Wojewody została wydana bez podstawy prawnej.

Na tych podstawach Wojewoda wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania WSA, względnie o oddalenie skargi Towarzystwa na decyzję Wojewody oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniesiono, że wykładnia art. 25 ust. 1 u.d.u. jest błędna. Zgodnie z tym przepisem sądy, prokuratura, policja oraz inne organy i instytucje, na wniosek zakładu ubezpieczeń, w zakresie zadań przez ten zakład ubezpieczeń wykonywanych i w celu ich wykonania, w związku z wypadkiem lub zdarzeniem będącym podstawą ustalania odpowiedzialności, udzielają informacji o stanie sprawy oraz udostępniają zebrane materiały, jeżeli są one niezbędne do ustalenia okoliczności tych wypadków i zdarzeń losowych oraz wysokości odszkodowania lub świadczenia. Zatem wbrew stanowisku WSA wniosek Skarżącej zainicjował postępowanie administracyjne, gdyż przepis art. 25 ust. 1 u.d.u. stanowi samoistną podstawę do domagania się określonych informacji i materiałów - w przedmiotowej sprawie kopii karty zgonu. Prawidłowość stanowiska organu znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2010r. sygn. akt I OSK 465/10). Prawidłowa wykładnia art. 25 ust. 1 u.d.u. powinna uwzględniać, że Towarzystwo jest uprawnione wprost na podstawie tego przepisu do domagania się udostępnienia informacji i materiałów niezbędnych do ustalenia okoliczności określonego zdarzenia cywilnego, co w świetle art. 3 ust. 5 pkt 1 u.d.u. stanowi zadanie zakładu ubezpieczeń. Odrębnym zagadnieniem jest natomiast dopuszczalność udostępnienia Towarzystwu kopii karty zgonu, która została oceniona przez organ administracyjny z uwzględnieniem regulacji art. 144 ust. 3 i 4 P.a.s.c., jednak ze względu na stwierdzenie nieważności decyzji przyjęta przez organ podstawa odmowy udostępnienia Towarzystwu kopii karty zgonu nie została poddana kontroli sądowej. Skutkiem przyjętej przez WSA wykładni art. 25 ust. 1 u.d.u. było niewłaściwe zastosowanie art. 26 ust.4 ustawy P.a.s.c. Zakwestionowano także stanowisko, że forma decyzji odmownej jest w ustawie Prawo o aktach stanu cywilnego przewidziana wyłącznie w przypadkach odmowy dokonania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego. Organ administracyjny odmawiając Towarzystwu wydania kopii karty zgonu w istocie odmówił dokonania czynności materialno – technicznej, której odmowa winna być dokonana w drodze decyzji, albowiem jest to negatywne rozstrzygnięcie w sprawie administracyjnej. Skarżący kasacyjnie powołał orzecznictwo sądów administracyjnych i stanowisko doktryny na poparcie tej tezy. Powołał się także na pogląd wyrażony w orzecznictwie i piśmiennictwie, wedle których z treści art. 104 K.p.a. można wyprowadzić kompetencję organu do wydania decyzji administracyjnej w każdej sprawie wymagającej rozstrzygnięcia, chyba, że przepis prawa wyraźnie wyłącza możliwość wydania decyzji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył , co następuje:

Skarga kasacyjna zawiera usprawiedliwione podstawy.

Stosownie do przepisu art. 183 § 1 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W rozpoznawanej sprawie nie zachodzą przesłanki powodujące nieważność postępowania przewidziane przepisem art. 183 § 2 P.p.s.a., wobec tego Naczelny Sąd Administracyjny ograniczył się do oceny podstaw powołanych w skardze kasacyjnej.

Zarzuty skargi kasacyjnej dotyczą naruszenia prawa materialnego i podważają zaprezentowane w zaskarżonym wyroku stanowisko, że wniosek Towarzystwa złożony w trybie art. 25 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej o wydanie karty zgonu nie kreował sprawy administracyjnej w rozumieniu art. 104 K.p.a. Skarga kasacyjna kwestionuje też pogląd, że do wydania decyzji administracyjnej odmawiającej wydania Towarzystwu z akt zborowych rejestracji stanu cywilnego kopii karty zgonu nie upoważniał art. 26 ust. 4 P.a.s.c. Jako konsekwencję naruszenia tych przepisów zarzuca naruszenie art. 145 § 1 pkt 2 P.p.s.a. poprzez jego nieuzasadnione zastosowanie.

Przy takich zarzutach skargi kasacyjnej, kluczowym jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, w jakiej formie następuje odmowa dokonania czynności materialno – technicznej wydania dokumentu z akt zborowych rejestracji stanu cywilnego.

Rozważania WSA dotyczące prawnych form działania, które wprost wynikają z przepisu art. 2 P.a.s.c. zasługują na pełną aprobatę. Powtórzyć więc należy, że rejestracji stanu cywilnego dokonuje się w formie aktów stanu cywilnego (art. 2 ust. 2), natomiast czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego innych niż akty stanu cywilnego - w formie decyzji administracyjnej albo czynności materialno-technicznej (ust. 5 tego artykułu). Formę decyzji administracyjnej przewidziano wprost przy odmowie dokonania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego (art. 2 ust. 6 P.a.s.c.). Poza tym ogólnym przepisem, formę decyzji przewidziano także dla odmowy dokonania rejestracji zdarzenia, odmowy dokonania transkrypcji zagranicznego dokumentu stanu cywilnego i odmowy dokonania odtworzenia treści zagranicznego dokumentu stanu cywilnego (art. 103, art. 107 i art. art. 112 P.a.s.c.). W ocenie WSA prowadzi to do wniosku, że dla odnowy dokonania czynności materialno – technicznej formy decyzji nie można domniemywać.

Jeśli chodzi o czynności materialno - techniczne, w tym czynność wydania dokumentu z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego przewidzianą w art. 26 ust. 4 P.a.s.c., a także dla czynności przewidzianych w przepisach art. 35 ust.3, art. 37 ust.3, art. 41 ust. 1 P.a.s.c. (sprostowanie, uzupełnienie aktu stanu cywilnego, unieważnienie wzmianki) stwierdzić należy, że ustawodawca dla odmowy ich dokonania nie przewidział żadnej formy, w szczególności nie wskazał, że odmowa następuje w formie decyzji administracyjnej. Zaznaczyć też należy, że nie wyłączył takiej formy działania.

Brak w ustawie - Prawo o aktach stanu cywilnego regulacji co do formy działania organu przy odmowie dokonania czynności materialno – technicznej ma ten skutek, że poszukując formy rozstrzygnięcia należy odwołać się do dorobku doktryny i orzecznictwa, które dotyczą omawianej kwestii.

W literaturze przedmiotu wskazuje się (zob. B. Adamiak, Zagadnienie domniemania formy decyzji administracyjnej, w: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania, Studia i materiały z Konferencji Naukowej Poświęconej Jubileuszowi 80-tych urodzin Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 2005, s. 15 - 16), że brak regulacji formy konkretyzacji normy prawa materialnego, bądź brak ustanowienia takiej formy expressis verbis wymaga zastosowania procesu wykładni. Określone znaczenie w procesie wykładni prawa w sytuacji, gdy prawo nie jest jasne, wynikają z art. 2 Konstytucji RP (Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej). Z zasady demokratycznego państwa prawnego a tym samym dla wykładni prawa materialnego i procesowego, wynikają dwie zasady: zasada prawa do procesu oraz zasada prawa do sądu. Podkreśla się, że "dla ukształtowania praw jednostki na drodze administracyjnej podstawowe znaczenie ma zasada prawa do procesu, której istota polega na przyznaniu jednostce prawa do obrony interesu prawnego w unormowanym przepisami prawa postępowaniu, z zagwarantowaniem prawa do wysłuchania i czynnego udziału w ustaleniu stanu faktycznego. Prawo do obrony interesu prawnego jednostki na drodze postępowania unormowanego przepisami prawa procesowego jest zatem podstawową wartością demokratycznego państwa prawnego." Wskazuje się również, że taki kierunek wykładni norm materialnego prawa administracyjnego przyjmuje orzecznictwo. W wyroku z dnia 18 listopada 1993 r. sygn. III ARN 49/93 Sąd Najwyższy przyjął, że "obywatel ma prawo do tego, aby jego oparte na prawie materialnym roszczenia i wnioski były rozpatrywane w ramach przewidzianej prawem procedury i w określonych przez prawo formach" (OSNCP z 1994 r., nr 9, poz. 181).

W rozpoznawanej sprawie przedstawione stanowiska należy odnieść do prawa materialnego, na podstawie którego złożony został wniosek o wydanie dokumentu z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego, tj. art. 25 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz art. 26 ust. 4 P.a.s.c., który reguluje wydawanie dokumentów.

Analiza ostatnio wymienionego przepisu nie pozostawia wątpliwości co do tego, że warunkiem dokonania czynności materialno - technicznej polegającej na wydaniu dokumentu z akt zbiorowych rejestracji aktów stanu cywilnego jest istnienie po stronie wnioskodawcy interesu prawnego. Spełnienie tej przesłanki, co do zasady, uzasadnia dokonanie czynności (wydanie dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem przez kierownika urzędu stanu cywilnego). Natomiast w przypadku wątpliwości co do istnienia interesu prawnego, okoliczność ta podlega badaniu przez organ (kierownika urzędu stanu cywilnego). Innymi słowy, wydanie aktu odmownego musi być poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym. Jeżeli postępowanie wyjaśniające wykaże po stronie wnioskodawcy brak interesu prawnego w uzyskaniu dokumentu z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego, wtedy odmowa jest niewątpliwie aktem władczym właściwego organu.

Postępowanie mające na celu ustalenie istnienia interesu prawnego powinno się toczyć wg standardów konstytucyjnych wynikających z art. 2 Konstytucji RP, których podstawowymi elementami jest zagwarantowanie prawa do wysłuchania oraz zapewnienie czynnego udziału w ustaleniu stanu faktycznego. Aby te standardy były zachowane, postępowanie musi być prowadzone zgodnie z ustalonymi regułami, to jest w sposób określony przepisami prawa o postępowaniu procesowym. W obowiązującym porządku prawnym kwestie procesowe w sprawach należących do organów administracji publicznej (a takim organem zgodnie z art. 26 ust. 4 P.a.s.c. jest kierownik urzędu stanu cywilnego), zawiera Kodeks postępowania administracyjnego. Zatem dopiero postępowanie prowadzone na podstawie przepisów tego Kodeksu daje gwarancie wynikające z art. 2 Konstytucji RP. Wobec tego należy przyjąć, że skoro istnieje przepis prawa materialnego, który uprawnia do wystąpienia z wnioskiem o wydanie dokumentu, który jednocześnie wskazuje organ właściwy dla dokonywania czynności materialno – technicznej (art. 26 ust. 4 P.a.s.c.), to prowadząc postępowanie wyjaśniające co do istnienia interesu prawnego organ prowadzi postępowanie administracyjne (art. 1 pkt 1 K.p.a.), które przy braku interesu prawnego winien zakończyć decyzją (art. 104 K.p.a.). Taką samą formę będzie miało rozstrzygnięcie, jeżeli na przeszkodzie dokonania czynności materialno – technicznej staną dobra ustawowo chronione.

Przedstawiony tok rozumowania znajduje oparcie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w którym podkreśla się, że "jeżeli (..) istnieje wątpliwość co do formy załatwienia sprawy administracyjnej, należy przyjąć, że istnieje sprawa administracyjna i organ administracji publicznej jest właściwy do jej załatwienia. Nie może zaistnieć sytuacja, że w przepisach ustawy określono właściwość organu administracji publicznej do załatwienia określonej kategorii spraw administracyjnych a sprawy te nie mogłyby być rozstrzygane tylko dlatego, że ustawodawca nie określił wprost formy rozstrzygnięcia" (zob. wyrok TK z dnia 14 czerwca 2005 r., P 18/03 OTK-A 2005/6/63).

Końcowo Naczelny Sąd Administracyjny zauważa, że przyjęcie odmiennego poglądu, a więc braku podstaw do wydania decyzji o odmowie wydania dokumentu z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego i opowiedzenie się za inną formą rozstrzygnięcia (aktu lub czynności, o jakich mowa w art. 3 § 1 pkt 4 P.p.s.a.), oznaczałoby pozbawienie strony prawa do procesu. Nie stanowi bowiem realizacji tego prawa (do procesu) zagwarantowanie prawa do sądu (skarga do sądu administracyjnego na akt lub czynność), ze względu na uprawnienia orzecznicze sądów administracyjnych wynikające z przepisów ustrojowych oraz art. 3 § 1 P.p.s.a. i ograniczenia w postępowaniu dowodowym, wynikające z art. 106 § 3 P.p.s.a. W takim przypadku konstytucyjne prawo do procesu miałoby iluzoryczny charakter.

Reasumując Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że usprawiedliwiony jest zarzut naruszenia prawa materialnego a w konsekwencji art. 145 § 1 pkt 2 P.p.s.a. (w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a., który to przepis w petitum skargi kasacyjnej nie został wskazany).

Z tych przyczyn zaskarżony wyrok podlega uchyleniu, na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a. Orzeczenie o kosztach ma parcie w przepisie art. 203 pkt 2 P.p.s.a.