drukuj    zapisz    Powrót do listy

6116 Podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa oraz inne podatki i opłaty 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Czystość i porządek, Rada Gminy, Oddalono skargę, I SA/Gd 1240/14 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2015-02-25, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Gd 1240/14 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2015-02-25 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-10-01
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Ewa Wojtynowska
Małgorzata Gorzeń /sprawozdawca/
Małgorzata Tomaszewska /przewodniczący/
Symbol z opisem
6116 Podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa oraz inne podatki i opłaty
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Czystość i porządek
Skarżony organ
Rada Gminy
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2013 poz 1399 art. 6 k art. 6 r
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Tomaszewska, Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Gorzeń (spr.), Sędzia WSA Ewa Wojtynowska, Protokolant Sekretarz sądowy Dorota Kotlarek, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 25 lutego 2015 r. sprawy ze skargi M. T. na uchwałę Rady Gminy z dnia 10 grudnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie wyboru metody, ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty i stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności oddala skargę.

Uzasadnienie

W dniu [...] r. Rada Gminy podjęła uchwałę nr [...] w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty i stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności (publik. Dz.Urz.W.Pom. z 2013 r., poz. 4703).

W podstawie prawnej uchwały wskazano przepisy art. 6k ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 3 i 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2012 r., poz. 391 ze zm. Oraz z 2013 r., poz. 21, 228 i 888) oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 ze zm.).

W § 1 uchwały postanowiono, iż w przypadku odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, dokonuje się wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określonej w art. 6j ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

W § 2 uchwały ustalono stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zróżnicowaną w zależności od liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość. W przypadku zbierania odpadów w sposób nieselektywny stawki te wyniosły : 22,50 zł miesięcznie (nieruchomość zamieszkała przez 1 osobę), 34,50 zł (nieruchomość zamieszkała przez 2 osoby), 49,50 zł (nieruchomość zamieszkała przez 3 osoby), 55,50 zł (nieruchomość zamieszkała przez 4 osoby), 61,50 zł (nieruchomość zamieszkała przez 5 osób), 67,50 zł (nieruchomość zamieszkała przez 6 osób), 73,50 zł (nieruchomość zamieszkała przez 7 i więcej osób). W przypadku zbierania odpadów w sposób selektywny, stawki te wyniosły odpowiednio: 15 zł, 23 zł, 33 zł, 37 zł, 41 zł, 47 zł, 45 zł, 49 zł miesięcznie.

W § 3 uchwały ustalono stawkę opłaty za pojemnik, wyższą w przypadku zbierania odpadów w sposób zmieszany i niższą w przypadku zbierania ich w sposób selektywny. W przypadku zbierania odpadów w sposób zmieszany stawki te wyniosły 34,50 zł za pojemnik o pojemności 120 l, 60 zł za pojemnik o pojemności 240 l, 240 zł za pojemnik o pojemności 1100 l. W przypadku zbierania odpadów w sposób selektywny, stawki te wyniosły odpowiednio: 23 zł, 40 zł, 160 zł.

Pismem z dnia 12 września 2014 r. M.T. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na powyższą uchwałę, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności z uwagi na naruszenie art. 6k ust. 2 pkt 3 oraz art. 6r ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz naruszenie art. 2 i art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W uzasadnieniu skargi skarżący wskazał, że w dniu 15 lipca 2014 r. wezwał w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym Radę Gminy do usunięcia naruszenia prawa. W dniu 22 sierpnia 2014 r. skarżący otrzymał odpowiedź Rady Gminy na powyższe wezwanie, w którym organ odmówił jego uwzględnienia.

Zdaniem skarżącego, ustalona uchwałą wysokość stawki opłaty za pojemnik narusza jego interes prawny polegający na prawie do ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wysokości biorącej pod uwagę koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w gminie. Ustalona uchwałą wysokość stawki opłaty za pojemnik nie została określona na podstawie rzetelnych szacunków kosztów funkcjonowania systemu, przez co jest niezgodna z art. 6k ust. 2 pkt. 3 oraz art. 6r ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i zasadą komplementarności opłaty za wykonaną przez gminę usługę. Zawyżona wysokość stawki opłaty za pojemnik prowadzi do zawyżonej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, co skutkuje tym, że właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy będą pokrywać koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w gminie w stopniu większym niż wynika to z rzeczywistych kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi pochodzącymi z nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a są wytwarzane odpady komunalne, co narusza zasadę sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej) oraz prawo do równego traktowania (art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej).

Skarżący zarzucił, że kalkulacja kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi będąca podstawą do określenia wysokości opłat i stawek ustalonych zaskarżoną uchwałą Rady Gminy obowiązujących w 2014 roku: nie uwzględnia w pełni zasad określonych w "Szczegółowym sposobie i zakresie świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczaną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi", w tym częstotliwości odbioru w sezonie letnim odpadów z nieruchomości zamieszkałych dwa razy w miesiącu oraz ustalenia 4 miesięcy w roku jako obowiązkowych do zadeklarowania dla nieruchomości letniskowych; znacznie zawyża ilość generowanych odpadów komunalnych dla nieruchomości niezamieszkałych, w tym dla nieruchomości o charakterze letniskowym, co powoduje nieuzasadniony wzrost przyjętych w kalkulacji kosztów utylizacji; nie uwzględnia części podmiotów gospodarczych na terenie gminy S. oraz nie uwzględnia ok. 20 nieruchomości gospodarowanych przez jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej; znacznie zawyża koszty administracyjne obsługi systemu i w sposób nieuzasadniony zalicza do tych kosztów koszty windykacji i nieściągalnych opłat w wysokości około 15%; nie uwzględnia, że z nieruchomości letniskowych mogą być odbierane pojemniki o różnej pojemności, w tym większe niż 120 litrów; nie zawiera określenia zasad, według których są różnicowane wysokości stawek w zależności od liczby osób zamieszkujących nieruchomość lub pojemności pojemnika; została wykonana w dniu 15.01.2013 i nie uwzględnia rzeczywistych kosztów funkcjonowania systemu, w tym obsługi Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zadeklarowanych zgodnie z SIWZ przez firmę, która wygrała w roku 2013 przetarg na Odbieranie i transport odpadów komunalnych z terenu Gminy S. W chwili podejmowania uchwały Gmina dysponowała kwartalnymi sprawozdaniami za 3 kwartał 2012 i 2013 roku sporządzanymi przez podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, których obowiązek składania Wójtowi Gminy wynika z art. 9n ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, które mogły posłużyć do rzetelnego oszacowania ilości odpadów powstających na nieruchomościach o charakterze letniskowym, czego jednak nie uczyniono.

Mając powyższe na uwadze skarżący stwierdził, że brak rzetelnej kalkulacji kosztów funkcjonowania systemu opartej o wyniki przetargu z roku 2013 na odbieranie i transport odpadów komunalnych z terenu Gminy, uwzględniającej obowiązujący na terenie gminy "Szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczaną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi", zawierającej prawidłowy szacunek ilości wytworzonych odpadów przez nieruchomości nie zamieszkałe i zamieszkałe, liczby i wielkości pojemników, kosztów obsługi administracyjnej oraz brak informacji o zasadach określenia stawek opłat na podstawie przyjętej kalkulacji kosztów prowadzi do braku uzasadnienia przez Radę Gminy przyjęcia stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w wysokości ustalonej zaskarżaną uchwałą, w tym wysokości stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności, co prowadzić może do sytuacji, że opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszona przez właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy nie odpowiada rzeczywistym kosztom funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi pochodzącymi z tych nieruchomości, co narusza art. 6k ust. 2 pkt. 3 oraz art. 6r ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i zasadę komplementarności świadczenia za poniesioną opłatę.

Wyniki analizy porównawczej rodzą uzasadnione podejrzenie, że opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszone na podstawie ustalonych zaskarżoną uchwałą stawek tych opłat ponoszone przez właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy są dużo wyższe niżby to wynikało z rzeczywistych kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi pochodzącymi z tych nieruchomości, co jest sprzeczne z zasadą komplementarności świadczenia za poniesioną opłatę oraz są dużo wyższe niż opłaty ponoszone przez właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy w przeliczeniu na jeden odebrany pojemnik z odpadami, pomimo zbliżonego, a nawet mniejszego zakresu usługi, co narusza art. 2 i art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i zasadę komplementarności opłaty za usługę.

W odpowiedzi na skargę Rada Gminy wniosła o jej oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania na rzecz organu od skarżącego. W uzasadnieniu podniosła, że wbrew zarzutom skargi przy podejmowaniu zaskarżonej uchwały nie doszło na naruszenia przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie ani przepisów Konstytucji RP. W szczególności Rada nie dopatrzyła się naruszenia interesu prawnego wnioskodawcy wskazując raczej na naruszenie interesu o charakterze faktycznym. Organ przyznał, że najwięcej trudności przysporzyło uregulowanie zasad gospodarowania odpadami komunalnymi na nieruchomościach letniskowych, które są używane przez ich właścicieli w różnych okresach i z różną intensywnością. Na bazie zgłoszonych przez właścicieli nieruchomości letniskowych uwag i wniosków oraz doświadczeń zebranych przez samorząd z sezonu letniego 2013 roku, Rada Gminy zmodyfikowała uchwałę regulującą wysokość stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz stawek opłat za pojemniki różniące się w zależności od ich pojemności oraz od sposobu zbierania odpadów. Przy ustalaniu stawek Rada Gminy uwzględniła kalkulację sporządzoną przez specjalistę gminnego w tym zakresie. Koszt odbioru pojemników może się różnić między nieruchomościami zamieszkałymi a niezamieszkałymi przez wyższe koszty dojazdu, gdyż te pierwsze z reguły lokowane są w zwartej zabudowie w centrum miejscowości a te drugie są rozrzucone poza terenem zwartej zabudowy w sporej odległości od strefy zamieszkania i często w niedogodnej dla środków transportu lokalizacji. Ustalone w zaskarżonej uchwale stawki nie odbiegają od stawek stosowanych w innych gminach. Niższych stawek Gmina nie jest w stanie ustalić, chyba że będzie dopłacać różnicę kosztów z gminnego budżetu. Z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie wynika obowiązek ustalania średniej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na nieruchomościach letniskowych w zaproponowany przez skarżącego sposób. Ustalone w uchwale stawki nie są zawyżone w stosunku do ponoszonych przez gminę kosztów funkcjonowania systemu i nie preferują żadnej kategorii właścicieli nieruchomości. Gmina zawiera umowę z przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne na okres nie krótszy niż rok i na jej podstawie uzgadnia z nim szczegółowy harmonogram wywozu odpadów komunalnych z poszczególnych miejscowości i nieruchomości. Specjalistyczne pojazdy do odbioru odpadów nie kursują codziennie po gminie jak tramwaje w mieście tylko w ściśle oznaczonych z góry terminach, dlatego też nie ma możliwości ustalenia w harmonogramie z rocznym wyprzedzeniem, który z właścicieli domków letniskowych będzie przebywał w nim 4 miesiące, a który krócej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skarga jest bezzasadna.

Stosownie do art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), każdy czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. Oznacza to, że w pierwszej kolejności obowiązkiem sądu jest zbadanie, czy wniesiona skarga podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny i czy spełnia wymogi formalne, do których w niniejszej sprawie zaliczyć należy: 1) zaskarżenie uchwały z zakresu administracji publicznej, 2) wcześniejsze bezskuteczne wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia, 3) zachowanie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Wszystkie ww. wymogi zostały spełnione. Zaskarżona uchwała jest uchwałą z zakresu administracji publicznej. Skarżący dopełnił również wymogu bezskutecznego wezwania do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia. Skarga została wniesiona z zachowaniem trybu określonego w art. 52 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej p.p.s.a.) oraz w terminie podanym w art. 53 § 2 p.p.s.a.

Skoro wymogi formalne skargi zostały spełnione, Sąd rozpatrując skargę na uchwałę Rady Gminy wniesioną na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym winien w następnej kolejności zbadać czy interes prawny skarżącego został naruszony, albowiem dopiero ustalenie, że doszło do naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia otwiera drogę do merytorycznego rozpoznania sprawy. Osoba skarżąca musi więc wykazać naruszenie interesu prawnego polegające na istnieniu bezpośredniego związku pomiędzy zaskarżoną uchwałą a własną, indywidualną i prawnie gwarantowaną sytuacją (nie zaś sytuacją faktyczną). Taki związek zaś musi istnieć w chwili wprowadzenia w życie danego aktu i powodować następstwo w postaci ograniczenia lub pozbawienia skarżącego konkretnych - mających oparcie w przepisach prawa materialnego - uprawnień.

W ocenie Sądu w rozpatrywanej sprawie związek taki zachodzi. Zaskarżona uchwała dotyczy metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i stawki tej opłaty w granicach, której znajduje się nieruchomość wskazywana przez skarżącego jako stanowiąca przedmiot jego własności. Uznać zatem należało, że skarżący posiada interes prawny w zaskarżeniu uchwały co pozwoliło Sądowi na merytoryczne rozpoznanie sprawy.

Skarżący jest podmiotem w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, obciążonym obowiązkami w zakresie utrzymania czystości i porządku (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy) oraz adresatem praw i obowiązków związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi wymienionych w Rozdziale 3a - Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę. Zakres legitymacji dotyczy tylko naruszenia interesu prawnego skarżącego, stąd zarzuty dotyczące ustalenia metody i stawek opłat w odniesieniu do właścicieli zamieszkałych nieruchomości nie mogą być źródłem jego uprawnień. Skarżący posiada interes prawny w rozumieniu art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i art. 50 § 1 p.p.s.a. w odniesieniu do nieruchomości, którą włada.

Przechodząc do oceny zgodności z prawem podjętej uchwały wskazać należy, że została ona podjęta na podstawie art. 6k ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach na podstawie upoważnienia zawartego w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zgodnie z którym gmina ma prawo stanowienia, w formie uchwały, aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy, tylko na podstawie upoważnień ustawowych. Takie upoważnienie ustawowe w przedmiotowej sprawie wynika z art. 6k ust. 1 pkt 1 i pkt 2 oraz ust. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Z treści art. 6k ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w wersji obowiązującej na dzień podjęcia zaskarżonej uchwały, tj. 23 grudnia 2013 r., wynika, że rada gminy, w drodze uchwały:

1) dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy;

2) ustali stawkę opłaty za pojemnik o określonej pojemności.

Jednocześnie art. 6k ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wskazuje, że rada gminy, określając stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, bierze pod uwagę:

1) liczbę mieszkańców zamieszkujących daną gminę;

2) ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych;

3) koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, o których mowa w art. 6r. ust. 2;

4) przypadki, w których właściciele nieruchomości wytwarzają odpady nieregularnie, w szczególności to, że na niektórych nieruchomościach odpady komunalne powstają sezonowo.

Z kolei w myśl art. 6r ust. 2 pkt 1-3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

1) odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;

2) tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;

3) obsługi administracyjnej tego systemu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w orzeczeniu o sygn. akt I SA/Bk 127/13 z dnia 6 listopada 2013 r., (dostępnym w elektronicznej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl), wskazał kryteria oceny prawidłowości skalkulowania stawek opłat za gospodarowanie odpadami podnosząc, że "rada gminy podejmując uchwałę w przedmiocie stawek opłaty za gospodarowanie odpadami jest zobowiązana do dokonania rzetelnej i wnikliwej kalkulacji wysokości stawki, tak aby pobierane opłaty pokrywały rzeczywiste koszty związane z funkcjonowaniem systemu zagospodarowania odpadami na terenie gminy. Prawidłowo skalkulowana opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinna z jednej strony zapewniać sprawne funkcjonowanie systemu odbioru odpadów na terenie gminy, z drugiej zaś nie powinna stanowić źródła dodatkowych zysków gminy. Rzetelna kalkulacja wysokości opłat powinna w szczególności uwzględniać liczbę mieszkańców gminy, ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych oraz koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami, na który składają się koszty odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz obsługi administracyjnej tego systemu". Skład orzekający w sprawie w pełni podziela powyższy pogląd i przyjmuje za swój.

W rozpoznawanej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że w zaskarżonej uchwale Gmina skalkulowała wysokość opłat za gospodarowanie odpadami w sposób nieuwzględniający powyższych kryteriów. Gmina wyjaśniła, że ustalając stawki opłaty za pojemnik opierała się na kalkulacji rzeczywiście ponoszonych kosztów sporządzonych przez specjalistę gminnego na podstawie dokumentacji znajdującej się w urzędzie i korzystając z doświadczeń ościennych samorządów. Ustalone stawki nie są zawyżone w stosunku do ponoszonych przez gminę kosztów funkcjonowania systemu i nie preferują żadnej kategorii właścicieli nieruchomości. Rada Gminy wzięła pod uwagę wszystkie przesłanki, o których mowa w art. 6k ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, także to, że na niektórych nieruchomościach odpady komunalne powstają tylko sezonowo.

Podkreślić należy, że sam fakt przyjęcia w uchwale dwóch różnych metod określania stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie narusza ani art. 2 ani art. 32 Konstytucji RP, taką możliwość dopuszcza bowiem art. 6k ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Rada Gminy wyjaśniła przy tym przesłanki jakimi kierowała się przyjmując dla domków letniskowych stawkę opłaty za pojemnik o określonej pojemności. Wskazała, że koszt odbioru jednego pojemnika niezależnie od jego pojemności może różnić się miedzy nieruchomościami zamieszkałymi a nieruchomościami letniskowymi ze względu na wyższy koszt dojazdu do tych ostatnich, znajdujących się z reguły w rozproszeniu i często w niedogodnych do dojazdu lokalizacjach. Istotne jest też, na co organ zwrócił uwagę, że gmina zawiera umowę z przedsiębiorstwem odbierającym odpady komunalne na terenie gminy na okres nie krótszy niż rok i na tej podstawie ustalany jest harmonogram wywozu odpadów. Harmonogram ten jest przestrzegany niezależnie od tego, czy na danej nieruchomości mieszkańcy przebywają i czy powstają w związku z tym odpady komunalne czy też nie. Argumenty te w sposób przekonujący usprawiedliwiają przyjętą w zaskarżonej uchwale metodologię oraz wysokość stawek.

Zdaniem Sądu wyjaśnienia Rady Gminy wskazują, że rzetelnie przeanalizowała ona zarówno wybór metody jak i wysokość stawek za gospodarowanie odpadami, uwzględniając przy tym koszty funkcjonowania całego systemu gospodarowania odpadami. Równocześnie wysokość opłaty została uwzględniona tak, by pokryła prognozowane koszty funkcjonowania tego systemu. Skarżący zresztą nie kwestionuje, że przyjęte na terenie gminy stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie są zawyżone w stosunku do ponoszonych przez gminę ogólnych kosztów funkcjonowania systemu, twierdzi jednak, że: po pierwsze, obciążająca go jako właściciela nieruchomości letniskowej opłata jest dużo wyższa nią opłaty obciążające właścicieli nieruchomości stale zamieszkiwanych w przeliczeniu na jeden odebrany pojemnik (z jego analizy wynika że w przypadku pojemnika 120 l różnica wynosi 2,68 zł, a w przypadku pojemnika 240 l – 6,25 zł) oraz pod drugie, że opłata go obciążająca jest wyższa aniżeli wynika to z rzeczywistych kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi pochodzącymi z jego nieruchomości, co jest sprzeczne z zasadą komplementarności opłaty.

Jeżeli chodzi o pierwszą z podnoszonych przez skarżącego kwestii, to jak wyżej wskazano, ustawa dopuszcza przyjęcie różnych metod ustalania stawki opłaty, a różnica w wyborze metody i wysokości stawki została przez organ gminy w sposób przekonujący uzasadniona odległością i utrudnionym dojazdem do nieruchomości letniskowych, co przekłada się na wyższe koszty odbioru odpadów. Biorąc przy tym pod uwagę różnicę w stawkach opłaty nie sposób przyjąć, że zaskarżona uchwała preferuje określoną kategorię właścicieli, co sugeruje skarżący.

Nie ma też racji skarżący zarzucając zaskarżonej uchwale naruszenie zasady komplementarności opłaty rozumianej przez niego jako konieczność takiego skalkulowania wysokości opłaty, aby odpowiadała ona rzeczywistym kosztom funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi pochodzącymi z danej nieruchomości. Stanowisko to sprzeczne jest z art. 6r ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, z którego wynika, że wprowadzone opłaty mają pokrywać koszty funkcjonowania całego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Oznacza to, że opłata obciążająca daną nieruchomość nie zawsze będzie stanowiła równowartość kosztów gospodarowania odpadami pochodzącymi z tej konkretnej nieruchomości. Właściciel nieruchomości zobowiązany jest uczestniczyć w kosztach funkcjonowania całego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Rolą gminy jest ustalenie stawek opłaty według obiektywnych kryteriów, wymienionych w art. 6k ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zaskarżona uchwała kryteriów tych nie narusza.

Sporządzona przez skarżącego analiza kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi nie podważa kalkulacji dokonanej przez Gminę, która dokonana została w zgodzie z obowiązującymi przepisami, jakkolwiek według innej metodologii niż przyjęta przez skarżącego. Skarżący położył nacisk na dane dotyczące lat poprzednich odnoszące się do ilości wytworzonych na terenie gminy odpadów, jednakże nie jest to jedyna właściwa i dopuszczalna metoda. Istotne jest, że rozstrzygając o wysokości stawki za gospodarowanie odpadami, Rada musi wstępnie dokonać pewnych założeń, prognoz, które nie muszą odpowiadać dokładnej ilości odpadów rzeczywiście wytworzonych przez mieszkańców gminy. Wskazać w tym miejscu należy, że Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 16 lipca 2009 r. w sprawie C-254/08 Futura Immobiliare srl Hotel Futura i inni v. Comune di Casoria (publ. ZOTSiS 2009/7B/I-6995..), wskazał, że "art. 15 lit. a Dyrektywy 2006/12WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odpadów, którego brzmienie jest identyczne z brzmieniem art. 15 lit. a Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE, winien być interpretowany w ten sposób, że przepisy krajowe, które przewidują w celu finansowania usług gospodarki odpadami miejskimi i ich unieszkodliwiania podatek obliczany na podstawie oceny objętości odpadów potencjalnie wytwarzanych przez użytkowników tych usług, a nie na podstawie ilości odpadów rzeczywiście przez nich wytworzonych i przekazanych do punktu zbioru, nie są w świetle obowiązującego prawa wspólnotowego sprzeczne z tym przepisem". Dodatkowo Trybunał zauważył, że "częstokroć trudno jest, a bywa to nawet kosztowne, określić dokładną objętość odpadów miejskich przekazanych przez 'posiadaczy'. Stąd odwołanie do kryteriów opartych, z jednej strony, na zdolności wytwarzania odpadów przez ich posiadaczy, obliczanej w stosunku do powierzchni nieruchomości, którą zajmują i jej przeznaczenia, lub z drugiej strony, na rodzaju wytworzonych odpadów, może pozwolić na obliczenie kosztów unieszkodliwiania odpadów i ich podziału pomiędzy różnymi posiadaczami, ponieważ oba te parametry mogą bezpośrednio wpływać na kwotę przywołanych kosztów".

Nie może zatem odnieść skutku argument skarżącego, że Rada Gminy zawyżyła w stosunku do lat poprzednich ilość wytwarzanych miesięcznie odpadów komunalnych, w tym dla domku letniskowego. Rada Gminy uprawniona była bowiem do szacunkowego określenia ilości prognozowanych odpadów.

Zarzuty skarżącego, że koszty obsługi administracyjnej systemu "wydają się" zawyżone, pozostają gołosłowne, nie zostały one w żaden sposób wykazane. Zwłaszcza twierdzenie skarżącego, że koszty windykacji i nieściągalnych opłat nie powinny obciążać systemu, bowiem koszty egzekucji ponoszą dłużnicy, nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem wierzyciel także ponosi koszty egzekucji, które mogą, lecz nie muszą zostać mu zwrócone. Skarżący nie zdołał zaprezentować też przekonującej argumentacji podważającej szacunki gminy co do konieczności utworzenia nowego stanowiska pracy związanego z obsługa systemu i kosztów administracyjnych.

Reasumując uznać należy, że zarówno dokonując wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jak i uchwalając stawki opłaty Rada Gminy nie naruszyła prawa. Rada Gminy podejmując zaskarżoną uchwałę uwzględniła takie elementy jak: liczba ludności, ilość wytwarzanych odpadów i sposób ich zbierania przez mieszkańców Gminy, odbiór, transport, zakres selektywnej zbiórki odpadów, koszty odzysku i unieszkodliwiania odpadów, koszty administrowania systemem.

Mając zatem na uwadze przedstawione powyżej powody, skargę należało uznać za nieuzasadnioną, co spowodowało konieczność jej oddalenia na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270).



Powered by SoftProdukt