Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Cisek Sędziowie Sędzia WSA Olga Białek Sędzia NSA Halina Kremis (spr.) Protokolant Anna Biłous po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 19 stycznia 2010r. sprawy ze skargi D. S. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we W. z dnia 28 sierpnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie wprowadzenia zmiany oznaczenia użytków gruntowych nieruchomości I. oddala skargę; II. przyznaje adw. K. U. kwotę 292,80 zł (słownie: dwieście dziewięćdziesiąt dwa i 80/100 zł) w tym 22% VAT od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu sądowym.

Jak wskazuje analiza akt administracyjnych, w toku przeprowadzonej w grudniu 2005 r. kontroli operatu ewidencji gruntów i budynków miasta J. G. obrębu C. [...] stwierdzono, że po przeprowadzanej w roku 1983 aktualizacji ewidencji gruntów w zakresie oznaczenia użytków i klas gruntów, przy wprowadzeniu do części opisowej operatu ewidencyjnego zmian, popełniono oczywistą pomyłkę pisarską wpisując w przypadku należącej do D. S. działki nr [...] o powierzchni 0,20 ha użytek i klasę Ł IV zamiast prawidłowego oznaczenia Ł VI. Organ zauważył, że w wyniku przeprowadzonej w tym roku aktualizacji ewidencji gruntów w zakresie oznaczenia użytków i klas gruntów obrębu C., na podstawie opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr ks. rob. [...], Prezydent Miasta J.G. decyzją z dnia 5 października 1983 r. nr [...] zatwierdził zmiany w klasyfikacji gruntów uwidocznione na mapie klasyfikacyjnej oraz w protokole klasyfikacyjnym. Wykaz zmian gruntowych określał, że zgodnie z decyzją w działce nr [...] o powierzchni 0.20 ha następuje zmiana klasy użytku z Ł V na Ł VI. Stan taki trwał do odnowienia w roku1996 operatu ewidencyjnego, kiedy to na podstawie wykonanych pomiarów terenowych została przeprowadzona modernizacja operatu ewidencyjnego obrębu C. [...], w wyniku której między innymi zostały obliczone nowe powierzchnie działek gruntowych. Zgodnie z protokołem ogłoszenia wyników pomiarów z dnia 17,18 grudnia 1996 r., dotychczasowa powierzchnia działki nr [...] została określona na 0,2741 ha. Zgodnie ze stanem ujawnionym w operacie ewidencji gruntów i budynków po przeprowadzonej modernizacji ewidencji gruntów obrębu C. [...], ogłoszonej przez Wojewodę Jeleniogórskiego w Dzienniku Urzędowym Województwa Jeleniogórskiego z dnia 28 lutego 1997 r., działka nr [...] posiadała powierzchnię 0,2741 i cała stanowiła użytek gruntowy oznaczony jako Ls V. Następie w wyniku przeprowadzonego przez Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miasta J.G. w grudniu 2005 r. postępowania wyjaśniającego ustalono, że podczas prac modernizacyjnych popełniono błąd w oznaczeniu użytku działki nr [...] polegający na tym, że zamiast oznaczenia Ł VI wpisano oznaczenie Ls V. Stwierdzono, że w prowadzonym przez Miejski Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej zasobie geodezyjnym i kartograficznym, brak jest operatu klasyfikacyjnego uzasadniającego wpis oznaczenia użytku działki nr [...] jako Ls V. Prezydent Miasta J.G. pismem z dnia 20 grudnia 2005 r. zawiadomił D. i M. S. o wszczęciu z urzędu postępowania dotyczącego sprostowania zapisu w operacie ewidencji gruntów i budynków dotyczącego działki nr [...], wskazując jednocześnie, że chodzi nieprawidłowe określenie użytku gruntowego w trakcie modernizacji operatu ewidencji gruntów. Dokonując zawiadomienia organ I instancji poinformował strony postępowania o możliwości zapoznania się z aktami sprawy oraz składania wyjaśnień i dowodów w sprawie.

Na podstawie zebranej w sprawie dokumentacji i wykazu zmian danych ewidencyjnych działki nr [...], Prezydent Miasta J.G. decyzją z dnia 29 marca 2007 r. nr GBGM 74101-362/05/07 orzekł o zmienianie oznaczenia użytku gruntowego w działce nr [...], przyjmując w miejsce oznaczenia Ls V oznaczenie Ł VI. W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, że zmiana ma na celu doprowadzenie oznaczenia użytku w działce nr [...] do zgodności z posiadaną w tym zakresie dokumentacją klasyfikacji gruntów. Z uwagi na toczące się postępowanie rozgraniczeniowe z działką nr [...], nie zapadło wcześniej rozstrzygnięcie w sprawie zmiany użytku .Ponieważ nie udało się ustalić granic pomiędzy działką nr [...] i [...] na drodze postępowania administracyjnego , i korekta powierzchni działek może nastąpić dopiero po zakończeniu postępowania sądowego, zdecydowano się sprostować oznaczenie użytku gruntowego .

Odwołanie od tej decyzji wnieśli D.S. i M. S. zarzucając jej bezzasadność, ponieważ w dniu 9 lutego 2007 r. złożyli do Rady Miasta wniosek o zrzeczeniu się działki [...] o pow. 20 arów, a nadto, że wyrys nie jest faktycznym konturem użytku gruntowego według stanu sprzed modernizacji tylko według stanu po roku 1996.

D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, decyzją z dnia 23 maja 2007 r. nr [...] uchylił skarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji. Organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji wskazał, że przedmiotem decyzji wydanej przez organ I instancji z dnia 29 marca 2007 r. było wprowadzenie do operatu ewidencyjnego zmian, polegających na zmianie błędnie określonych w wyniku modernizacji ewidencji użytków gruntowych w działce nr [...] i przywrócenie oznaczenia użytków sprzed modernizacji. Wskazano, że organ I instancji nie dołożył należytej staranności w wyjaśnieniu różnic w oznaczeniu użytku gruntowego działki przedstawionego na mapie klasyfikacyjnej z 1983 r. jako Ł VI zaś w rejestrze gruntów jako Ł IV.

Organ I instancji po ponownym rozpatrzeniu sprawy, decyzją z dnia 20 lipca 2009 r. nr [...] orzekł o zmianie oznaczenia użytków gruntowych i klasy bonitacyjnej w działce nr [...] zgodnie z posiadaną w tym zakresie dokumentacją klasyfikacyjną z 1983 r. i wprowadził w miejsce dotychczasowego oznaczenia użytku Ls V o powierzchni 0.2203 ha, użytek Ł VI o powierzchni 0.2203 ha.

Rozpoznając odwołanie D.S. od tej decyzji D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego decyzją z dnia 28 sierpnia 2009 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego skarżąca D.S. wniosła o przywrócenia użytków rolnych i powierzchni działki 0,20 ha. Zdaniem skarżącej sprawa od momentu wniesienia wniosków do Prezydenta J.G. nie została rzetelnie wyjaśniona. Skarżąca zwróciła także uwagę na fakt dokonania rozgraniczenia działki nr [...] i dopisania w jej ocenie powierzchni 741 m², tak że działka miała powierzchnię powiększona do powierzchni 0.2741 bagna VI klasy użytku rolnego w zamian pow. 354 m² użytku rolnego IV klasy. Przeniesione to z działki [...] obecnie [...] do działki nr [...] z nawiązką to jest ponad 387m².

W odpowiedzi na skargę organ [...] instancji odnosząc się do zarzutów zawartych w skardze przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania, zwracając przede wszystkim uwagę na to, że przedmiotem postępowania administracyjnego - wszczętego z urzędu - było wprowadzenie zmiany w oznaczeniu użytków gruntowych działki nr [...], nie zaś określenie granic i powierzchni działki. Zdaniem organu [...] instancji za nieuprawniony należało uznać zarzut skarżącej dotyczący granic oraz powierzchni działki nr [...], bowiem niezależnie od toczącego się od grudnia 2005 r. postępowania dotyczącego przywrócenia w działce nr [...] prawidłowego oznaczenia użytku gruntowego, toczyło się postępowanie dotyczące rozgraniczenia nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] z działką nr [...], wszczęte przez Prezydenta Miasta J.G. z urzędu postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2004 r. nr [...], a zakończonego ostateczną decyzją z dnia 30 stycznia 2007 r. nr [...] o rozgraniczeniu przedmiotowych nieruchomości. Na podstawie sporządzonej dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej oraz tej decyzji, która po prawomocnym zarządzeniu Sądu Rejonowego w J.G. z dnia 18 maja 2007 r. o sprawie oznaczonej Sygn. akt [...] o rozgraniczenie stała się ostateczna w dniu 22 czerwca 2007 r., wprowadzono zmianę w operacie ewidencyjnym, polegającą na zmianie powierzchni całkowitej działki nr [...] - w miejsce powierzchni 0,2741 ha wpisano powierzchnię 0.2203 ha. Zmiany wynikające z ostatecznej decyzji o rozgraniczeniu nieruchomości działki nr [...] z działką nr [...] zostały niezwłocznie ujawnione w operacie ewidencyjnym, dlatego tez Prezydent Miast J.G. w decyzji z dnia 20 lipca 2009 r. nr [...] o zmianie oznaczenia użytków w działce nr [...], wykazał prawidłową powierzchnię działki 0,2203 ha.

W piśmie z dnia 10 listopada 2009 r. będącym odpowiedzią na stanowisko organu II instancji zawarte w odpowiedzi na skargę skarżąca wskazała, że przy zakupie w roku 1980 działki nie stosowano map geodezyjnych. Zdaniem skarżącej powierzchnia działki [...] + 50 dawały razem 1.81 ha. Skarżąca podała w wątpliwość na jakiej podstawie organ II instancji powołuje się na rozgraniczenie sądowe działki [...] skoro zarządzeniem Sądu z dnia 18 maja 2007 roku dokumenty zostały skarżącej zwrócone. Skarżąca wskazał, że nowa ewidencja nie wiadomo na jakiej podstawie zmieniła nie tylko użytki na działce [...] ale na pozostałych innych działkach [...],[...],[...]. Ponadto skarżąca utrzymywała, że nie było czynionych żadnych innych pomiarów z urzędu od 1963 r. Jedynie sama skarżąca wykonała pomiary swoich nieruchomości tj. działki [...] i działki [...] w 1983 r. nr. księgi rob [...] z dnia 1 września 1983. Również na terenie Miasta i Gminy nie przeprowadzano żadnych zmian użytków rolnych. Zdaniem skarżącej na pomyłkowo przedłożonych mapach zaplanowano ograbienie jej z gruntów bez uwłaszczenia do powierzchni działki nr [...], 1.5604 ha, to znaczy, że z działki nr [...] ubyłoby 477 m. bez uwłaszczenia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 - 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę zgodności z prawem działalności administracji publicznej, która w myśl art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.; powoływanej dalej jako ,,p.p.s.a.") odbywa się na zasadach określonych w przepisach tej ustawy. W ramach kontroli działalności administracji publicznej, przewidzianej w art. 3 p.p.s.a. sąd uprawniony jest do badania, czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia przepisów prawa, nie będąc przy tym związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz powołana podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.), zaś jednym ograniczeniem w tym zakresie jest zakaz przewidziany w art. 134 § 2 p.p.s.a. Orzekanie w granicach sprawy (art. 135 p.p.s.a.) oznacza sprawę będącą przedmiotem kontrolowanego postępowania administracyjnego, w której został wydany zaskarżony akt lub czynność, jako pochodną określonego stosunku administracyjnoprawnego i odbywa się z uwzględnieniem ówcześnie obowiązujących przepisów prawa.

Już wstępna analiza stanowiska strony, zawartego w skardze i zarzutów tam podniesionych wskazują, że skarga polega w dużej mierze na nieporozumieniu. W ocenie Sądu zaskarżona decyzja prawa nie narusza, zatem skarga jako niezasadna podlegała oddaleniu. Działania organów administracji w niniejszej sprawie odbywały się zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Przedmiotem oceny Sądu w rozpoznawanej sprawie jest decyzja Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia 28 sierpnia 2009 r. nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta J.G. z dnia 20 lipca 2007 r. [...] orzekającą o wprowadzeniu zmiany oznaczenia użytków gruntowych nieruchomości położonej w J.G., oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków obręb C. [...], AM 8 jako działka nr [...].

Sprawy dotyczące ewidencji gruntów i budynków reguluje ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm.) - zwana dalej ustawą - oraz przepisy wykonawcze zawarte w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454), zwanym dalej rozporządzeniem wykonawczym. Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne celem ewidencji gruntów i budynków jest stworzenie jednolitego dla kraju i systematycznie aktualizowanego zbioru informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich w właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy, dla obszaru całego kraju sporządza się i aktualizuje ewidencję gruntów i budynków, mapę zasadniczą oraz mapy topograficzne, stanowiące podstawę do wykonywania innych rodzajów map. W świetle treści art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2 powołanej ustawy, w ewidencji gruntów wskazuje się informacje dotyczące między innymi położenia gruntów, ich granic i powierzchni, rodzaju użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, a także oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty. W myśl art. 20 ust. 2 pkt 1 w ewidencji gruntów i budynków wskazuje się także właściciela, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych - inne osoby fizyczne lub prawne, w których władaniu znajdują się grunty i budynki lub ich części. Z kolei jak to wynika z art. 22 ust. 1 i 2 cytowanej ustawy oraz z § 44 - 49 rozporządzenia wykonawczego do obowiązków organów prowadzących ewidencję gruntów (starostów) należy utrzymywanie operatu ewidencji w aktualności, czyli i jej aktualizowanie i wprowadzanie w niej zmian zgodnie z obowiązującymi przepisami. Aktualizacja ta dotyczy m.in. danych o jakich mowa w art. 20 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Aktualizacji tej organy dokonują z urzędu lub na wniosek, przy czym w myśl § 46 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia wykonawczego, zmiany wynikające z opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych, wprowadza się z urzędu. Aktualizacji operatu ewidencyjnego, na podstawie § 47 ust. 1 dokonuje się niezwłocznie po uzyskaniu przez starostę odpowiednich dokumentów, określających zmiany danych ewidencyjnych. W przypadku, gdy aktualizacja operatu ewidencyjnego wymaga wyjaśnień zainteresowanych lub uzyskania dodatkowych dowodów, starosta przeprowadza w sprawie tej aktualizacji postępowanie administracyjne ( § 47 ust. 3 rozporządzenia).

W rozpoznawanej sprawie organ I instancji, zgodnie z § 47 ust. 3 rozporządzenia, przeprowadził postępowanie wyjaśniające, w wyniku którego ustalono, że przy wprowadzeniu w roku 1983 do części opisowej operatu ewidencyjnego, zatwierdzonej decyzją Prezydenta Miasta J.G. z dnia 5 października 1998 r., zmiany polegającej na określeniu w działce nr [...] o powierzchni 0.20 ha klas użytku z Ł V na Ł VI, popełniono oczywistą pomyłkę pisarską wpisując w użytek i klasę Ł IV zamiast prawidłowego oznaczenia Ł VI. Następnie na podstawie pomiarów terenowych przeprowadzonych w 1996 r. została przeprowadzona modernizacja operatu ewidencyjnego obrębu C. [...], w wyniku której między innymi zostały obliczone nowe powierzchnie działek gruntowych. Zgodnie z protokołem ogłoszenia wyników pomiarów z dnia 17,18 grudnia 1996 r., dotychczasowa powierzchnia działki nr [...] została określona na 0,2741 ha. Natomiast zgodnie ze stanem ujawnionym w operacie ewidencji gruntów i budynków po przeprowadzonej modernizacji ewidencji gruntów obrębu C. [...], ogłoszonej przez Wojewodę Jeleniogórskiego w Dzienniku Urzędowym Województwa Jeleniogórskiego z dnia 28 lutego 1997 r., działka nr [...] posiadała powierzchnię 0,2741 i cała stanowiła użytek gruntowy oznaczony jako Ls V.

Wobec przedstawionych powyżej nieprawidłowości w operacie gruntów i budynków, w tym miejscu wyraźnego podkreślenia wymaga okoliczność, że zakres wszczętego przez Prezydenta Miasta J.G. w roku 2005 postępowania dotyczył tylko sprostowania zapisu w operacie ewidencji gruntów i budynków dotyczącego działki nr [...]. Potwierdzeniem tego jest treść zawiadomienia o wszczęciu postępowania z dnia 20 grudnia 2005 r. Przy tak określonych granicach postępowania, przedmiotem wydawanych w sprawie decyzji mogło być wyłącznie wprowadzenie zmian, polegających na przywróceniu wpisów w operacie ewidencji gruntów i budynków odnośnie użytków gruntowych w działce nr [...]. Jak wynika z akt sprawy, w wyniku przeprowadzonego przez Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miasta J.G. w grudniu 2005 r. postępowania wyjaśniającego ustalono, że podczas prac modernizacyjnych popełniono błąd w oznaczeniu użytku działki nr [...] polegający na tym, że zamiast oznaczenia Ł VI wpisano oznaczenie Lś V. Stwierdzono, że w prowadzonym przez Miejski Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej zasobie geodezyjnym i kartograficznym, brak jest operatu klasyfikacyjnego uzasadniającego wpis oznaczenia użytku działki nr [...] jako Ls V.

Natomiast skarżąca w skardze domaga się przywrócenia użytków rolnych i powierzchni działki [...]. Jak słusznie zauważył D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we W. w decyzji z dnia 23 maja 2007 r. przedmiotem wszczętego z urzędu postępowania dotyczącego sprostowania zapisu w operacie ewidencji gruntów i budynków nie można było uczynić żądania strony dotyczącego powierzchni należącej do niej działki. Prawidłowo organ odwoławczy przyjął, że żądanie strony o sprawdzenie powierzchni nieruchomości stanowił nowy wniosek i skutkował wszczęciem postępowania w innej niż rodzaj użytku gruntowego sprawie administracyjnej.

Reasumując powyższe stwierdzić należy, że nie było przedmiotem postępowania wszczętego z urzędu ponowne określenie granic działki nr [...] oraz jej powierzchni całkowitej. Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, właściciel nieruchomości mógł zlecić uprawnionej jednostce prowadzącej działalność gospodarczą, wykonanie pracy geodezyjnej dotyczącej ustalenia lub wznowienia znaków granicznych działki, w wyniku czego zostanie również sprawdzona lub określona powierzchnia działki. Z tych względów należy stwierdzić, że organy obu instancji prawidłowo przeprowadziły postępowanie w sprawie dokonania zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków w efekcie którego dokonano zmiany przedmiotowej polegającej na wpisaniu prawidłowego oznaczenia użytków gruntowych nieruchomości położonej w J.G., oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków obręb C. [...], AM 8 jako działka nr [...].

W tym miejscu podkreślić należy, że nie mają jakiegokolwiek znaczenia z punktu wiedzenia kontroli prowadzonego postępowania, okoliczności podnoszone w skardze, a także złożonym do akt sądowych piśmie procesowym z dnia 10 listopada 2009 r. (k. 42-43). Kwestionowana bowiem zmiana powierzchni działki nr [...] nie była przedmiotem kontrolowanego przez Sąd postępowania administracyjnego. Skoro zatem przedmiotem wszczętego z urzędu postępowania było wyłącznie sprostowanie błędu popełnionego przez organ pierwszej instancji to tym samym zarzuty skargi muszą dotyczyć tylko tej materii. Natomiast podnoszone w skardze okoliczności stanowić mogą co najwyżej materię innego postępowania, i tym samym nie mają wpływu na ocenę prawidłowości kontrolowanych decyzji.

Zważywszy na powyższe uznając, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzeczono, jak w pkt I sentencji.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 250 p.p.s.a i § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1348 ze zm.).