drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, , Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę, VI SA/Wa 805/05 - Wyrok WSA w Warszawie z 2006-02-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 805/05 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2006-02-22 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2005-04-26
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Andrzej Kuna
Izabela Głowacka-Klimas /sprawozdawca/
Stanisław Gronowski /przewodniczący/
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędziowie Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas (spr.) Asesor WSA Andrzej Kuna Protokolant Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2006 r. sprawy ze skargi D. Sp. z o.o. z siedzibą w Z. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] listopada 2004 r. Nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę

Uzasadnienie

W dniu [...] listopada 2002 r. do Urzędu Patentowego działającego w trybie postępowania spornego wpłynął wniosek firmy L. z siedzibą w S., Stany Zjednoczone Ameryki o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy graficzny [...] udzielonego z pierwszeństwem od dnia [...] października 1997r. na rzecz firmy D Sp. z o.o. z siedzibą w Z. (obecnie D. Sp. z o.o.), który to wniosek został uzupełniony przez wnioskodawcę pismem z dnia [...] stycznia 2003 r. Znak ten przeznaczony jest do oznaczania towarów w klasie 25, tj. odzieży z tworzyw naturalnych i sztucznych, w tym spodni, żakietów, spódnic, sukienek i swetrów.

Zdaniem wnioskodawcy prawo ochronne na sporny znak towarowy zostało udzielone z naruszeniem art. 8 pkt 1 i art. 9 ust 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych (dalej u.z.t.).

W uzasadnieniu swego żądania wnioskodawca podniósł, że sporny znak towarowy jest podobny w stopniu stwarzającym niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców co do źródła pochodzenia towarów do zarejestrowanego na jego rzecz z wcześniejszym pierwszeństwem ([...].05.1991 r.) znaku graficznego [...]. Znak ten przeznaczony jest do oznaczania towarów w klasie 25, tj. spodni, żakietów, spódnic, sukienek i szortów. W ocenie wnioskodawcy, niebezpieczeństwo zaistnienia pomyłki, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. wynika z faktu, że towary do oznaczania których przeznaczone są przeciwstawione znaki są tego samego rodzaju, zaś znaki towarowe są podobne. Zdaniem wnioskodawcy niemal wszystkie elementy spornego znaku towarowego są zbieżne z elementami znaku towarowego wnioskodawcy. Przeciwstawione znaki stanowią bowiem wzór charakterystycznego podwójnego przeszycia, które ma kształt podwójnego łuku skierowanego w dół biegnącego przez środek kieszeni w płaszczyźnie poziomej. Ponadto, zdaniem wnioskodawcy, jego znak towarowy graficzny – stanowiący charakterystyczne łukowate przeszycie (z języka angielskiego [...]) – na skutek długotrwałego używania zarejestrowany stał się silnym znakiem towarowym o światowej renomie identyfikującym produkty firmy L. i z tego względu większy powinien być zakres ochrony tego znaku. Ponadto powołując się na art. 8 pkt 1 u.z.t. wnioskodawca zarzucił uprawnionemu z prawa ochronnego na sporny znak towarowy także działanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego oraz w złej wierze. Zdaniem wnioskodawcy o działaniu uprawnionego w złej wierze świadczą następujące okoliczności:

- przed uzyskaniem ochrony na sporny znak uprawniony uzyskał ochronę na inny znak towarowy graficzny [...] przedstawiający wzór przeszycia, które jest bardziej ozdobne i posiada dodatkowy element w postaci pionowego przeszycia dzielącego kieszeń na pół, co świadczy o tym, iż zamiarem uprawnionego było uzyskanie ochrony na znak bardziej przypominający znak wnioskodawcy;

- umieszczanie przez uprawnionego na swoich towarach oznaczonych spornym znakiem towarowym czerwonej wszywki na prawej tylnej kieszeni w miejscu,

w którym wnioskodawca umieszcza czerwoną wszywkę [...], która jako znak towarowy chroniona jest na rzecz wnioskodawcy;

- umieszczanie przez uprawnionego, na swoich wyrobach oznaczonych spornym znakiem, określenia [...], które to określenie wyraźnie nawiązuje do znanego na całym świecie produkowanego przez wnioskodawcę [...];

- zgłoszenie do ochrony przez uprawnionego na swoją rzecz znanego na świecie znaku [...], o ile wiadomo wnioskodawcy, bez wiedzy i zgody firmy amerykańskiej S. Inc. ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, której to prawo przysługuje.

Uprawniony z prawa ochronnego na sporny znak towarowy wniósł

o oddalenie w całości wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy graficzny [...] podnosząc, że dla uzasadnienia podobieństwa znaków nie wystarczy sama zbieżność idei będących źródłem porównywanych znaków towarowych, która skutkuje ich skojarzeniem. Ponadto uprawniony stwierdził, że przedstawione przez wnioskodawcę dowody na okoliczność renomy jego znaku towarowego graficznego świadczą o renomie samych dżinsów opatrywanych marką [...] i ich producenta, nie przesądzają natomiast o renomowanym charakterze znaku. Zdaniem uprawnionego, przedłożone przez wnioskodawcę dowody mające świadczyć o renomie jego znaku zasadniczo nie odnoszą się ani do rynku polskiego ani też do opinii polskiego nabywcy. W ocenie uprawnionego wywody wnioskodawcy dotyczące rzekomej złej wiary uprawnionego, stanowią wyłącznie próbę przedstawienia go w złym świetle.

Na rozprawie, która odbyła się w dniu [...] listopada 2004 r., firma L. podtrzymała swój wniosek o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy graficzny [...]. Natomiast uprawniony z prawa ochronnego podtrzymując swoje stanowisko zawarte w odpowiedzi na wniosek podniósł dodatkowo, że przeciwstawione znaki różnią się przeszyciem i kształtem kieszeni.

W znaku wnioskodawcy bowiem linie przeszycia są równoległe i nie przecinają się, natomiast w spornym znaku nie ma linii równoległych i występują zwężenia, które imitują kształt skrzydeł mewy. Ponadto uprawniony zwrócił uwagę, że wielu producentów na kieszeniach dżinsów umieszcza różne przeszycia, a także inne oznaczenia, np. swoje logo firmowe, co zmniejsza prawdopodobieństwo pomyłki. Uprawniony podniósł również, że towary wnioskodawcy sprzedawane są

w wyspecjalizowanych sklepach co także minimalizuje prawdopodobieństwo pomyłki. Zdaniem uprawnionego wnioskodawca nie przedstawił także dowodów na okoliczność powszechnej znajomości znaku graficznego [...] w Polsce w dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego. Dowodząc, że zgłoszenie spornego znaku towarowego nastąpiło w złej wierze wnioskodawca powołał się na fakty, które miały miejsce po dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego, jak np. zgłoszenie do ochrony czerwonej wszywki [...], a także na znaki towarowe, które nie zostały zgłoszone do ochrony w Urzędzie Patentowym np. zgłoszenie w OHIM

nr [...].

Decyzją z dnia [...] listopada 2004 r. Urząd Patentowy RP unieważnił prawo ochronne na znak towarowy graficzny [...] zarejestrowany na rzecz D. Sp. z o.o. Unieważnienie nastąpiło na podstawie art. 8 pkt 1 i art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5 poz. 17 ze zm.). W uzasadnieniu podano między innymi, że: w myśl art. 164 ustawy Prawo własności przemysłowej z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy może wystąpić każdy, kto wykaże swój interes prawny. Wnioskodawca

w swym wniosku powołuje się na podobieństwo spornego znaku towarowego

[...] do swojego znaku towarowego [...] zarejestrowanego z wcześniejszym pierwszeństwem dla towarów tego samego rodzaju. Uzyskanie zaś praw wyłącznych przyznawanych z poszanowaniem zasady pierwszeństwa (dawny

art. 11 u.z.t. rodzi uprawnienia do wyłącznego używania znaku towarowego w obrocie (dawny art. 13 u.z.t.). Z tego też względu ustawodawca w art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. wyłączył możliwość rejestracji na rzecz określonego podmiotu znaku towarowego podobnego do znaku towarowego zarejestrowanego wcześniej na rzecz innego podmiotu dla towarów tego samego rodzaju. Tak więc w ocenie Urzędu wnioskodawca ma interes prawny w żądaniu unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy graficzny [...].

Ponieważ sporny znak towarowy został zgłoszony do ochrony

[...] października 1997 r. to zgodnie z art. 315 ust. 1 i 3 prawa własności przemysłowej w rozpatrywanej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o znakach towarowych.

Zarzut naruszenia art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych znajduje uzasadnienie w stanie faktycznym i prawnym sprawy. W świetle tego przepisu niedopuszczalna jest rejestracja znaku dla towarów tego samego rodzaju, jeżeli jest podobny w takim stopniu do znaku towarowego zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego mógłby wprowadzać w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów.

Zatem niedopuszczalna jest rejestracja znaku towarowego, gdyby w jej wyniku powstało prawo, którego zakres pokrywałby się z zakresem prawa

z rejestracji z wcześniejszym pierwszeństwem.

Niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców co do źródła pochodzenia towarów jest wypadkową podobieństwa towarów i oznaczeń.

W rozpatrywanej sprawie porównywane znaki towarowe wykazują taki stopień podobieństwa, który może prowadzić do następstw określonych

w powołanym art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t.

Porównywane znaki służą do oznaczania jednorodzajowych towarów

w klasie 25, tj. w ogólności odzieży. Sporny znak towarowy służy bowiem do oznaczania takich towarów jak odzież z tworzyw naturalnych i sztucznych, w tym spodnie, żakiety, spódnice, sukienki i swetry zaś znak wnioskodawcy służy do oznaczania: spodni, żakietów, sukienek i szortów.

Same znaki także są podobne w stopniu mylącym. Sporny znak towarowy przedstawia wizerunek kieszeni o trójkątnej podstawie. Boczne ściany kieszeni biegnąc ku górze są lekko rozszerzone. Wewnątrz kieszeni przy brzegach poprowadzone są przerywane linie tworzące wzór podobny do kształtu kieszeni.

W centralnej części znajduje się wzór składający się z dwóch naszytych linii skierowanych w dół, które tworzą zwężenia w kształcie skrzydeł ptaka.

Znak wnioskodawcy również przedstawia wizerunek kieszeni o trójkątnej podstawie. Wewnątrz kieszeni przy brzegach poprowadzone są linie tworzące wzór podobny do kształtu kieszeni. W centralnej części znajduje się wzór składający się

z dwóch równoległych linii skierowanych w dół spotykających się w jednym, najniższym punkcie.

W ocenie Urzędu Patentowego charakterystycznym i dominującym elementem porównywanych znaków, który przyciąga uwagę klientów jest szew składający się z dwóch linii, które horyzontalnie przecinają środek kieszeni. W obu porównywanych znakach szew ten jest podwójny i ma wygiętą linię w formie rozwiniętych skrzydeł skierowanych w dół. Zdaniem Kolegium Orzekającego szwy wewnątrz kieszeni biegnące przy brzegu, które tworzą wzór podobny do kształtu kieszeni pełnią rolę funkcjonalną. Mają one na celu przymocowanie kieszeni spodni

i jako takie odgrywają drugorzędne znaczenie dla ogólnego wrażenia, jakie wywierają znaki. Porównując przeciwstawione znaki Kolegium Orzekające stwierdziło, że ich ogólny kształt w zakresie elementów dominujących jest bardzo podobny, ponieważ obydwa można postrzegać jako rozłożone skrzydła ptaka skierowane w dół.

W ocenie Urzędu Patentowego w rozpatrywanej sprawie zasadny jest także zarzut naruszenia art. 8 pkt 1 u.z.t. w myśl którego niedopuszczalna jest rejestracja znaku sprzecznego z obowiązującym prawem lub zasadami współżycia społecznego. Zatem z uwagi na treść znaku, czy jego formę przedstawieniową niedopuszczalne jest udzielenie praw wyłącznych.

W dotychczasowym orzecznictwie jak i literaturze przedmiotu przyjmuje się, że nie chodzi tu wyłącznie o sprzeczność z zasadami współżycia społecznego samego znaku lecz także o sprzeczność z tymi zasadami określonych działań zgłaszającego i ich zamierzonego skutku (zob. wyrok NSA z dnia 28.03.2002 r.

II SA 2971/01; R. Skubisz, Prawo znaków towarowych. Komentarz, wyd. II, Warszawa 1997, s.74). A więc określone naganne zachowania zgłaszającego mogą przesądzać o zaistnieniu przesłanki z art. 8 pkt 1 u.z.t., tj. rejestracji znaku wbrew zasadom współżycia społecznego.

Istnieje domniemanie dobrej wiary, a złą wiarę należy udowodnić. Przyjmuje się, iż zła wiara zachodzi u tego, kto ma świadomość niezgodności danego stanu rzeczy z rzeczywistym stanem prawnym albo wskutek niedbalstwa nie zna rzeczywistego stanu prawnego.

Zatem wymaga tu rozważenia, czy w okolicznościach niniejszej sprawy można dopatrzyć się w zachowaniu uprawnionego z prawa ochronnego na sporny znak towarowy, iż miał świadomość zgłoszenia i ubiegania się o uzyskanie ochrony na znak stanowiący naśladownictwo cudzego znaku towarowego.

Zdaniem Urzędu Patentowego fakty wskazane przez wnioskodawcę uzasadniają tę tezę.

Przede wszystkim obie strony są konkurentami, a więc mają wiedzę

w zakresie funkcjonowania na rynku zainteresowanych podmiotów, mają rozeznanie co do swych konkurentów. Przed uzyskaniem ochrony na sporny znak towarowy spółka D. uzyskała ochronę na inny, wprawdzie niepodobny do znaku towarowego wnioskodawcy znak towarowy [...] przedstawiający wzór przeszycia na kieszeni posiadający dodatkowy element w postaci pionowego przeszycia, ale może to dowodzić, iż zamiarem Spółki D. było uzyskanie ochrony na znak podobny do znaku towarowego wnioskodawcy. Ponadto Spółka D. umieszcza czerwoną wszywkę na prawej tylnej kieszeni swoich spodni w miejscu,

w którym firma L. umieszcza swą czerwoną wszywkę [...], jak również używa na swoich dżinsach oznaczenia [...], wyraźnie nawiązującego do znanego [...] dżinsów firmy L. Uprawniony z prawa ochronnego nie kwestionował tych okoliczności a okoliczności te, zdaniem Kolegium, wskazują na upodobnienie jego towarów do towarów firmy L.

Zdaniem Urzędu Patentowego wszystkie te okoliczności oceniane w całości, jako ciąg pewnych zdarzeń wykazują, iż Spółka D. miała świadomość, że zgłasza i ubiega się o uzyskanie ochrony na znak stanowiący naśladownictwo cudzego znaku towarowego, tj. znaku wnioskodawcy.

W ocenie Urzędu Patentowego w świetle materiału zgromadzonego

w sprawie brak jest podstaw do uznania, iż w dacie zgłoszenia spornego znaku do ochrony w Urzędzie Patentowym znak towarowy wnioskodawcy [...] był

w Polsce znakiem renomowanym.

Na renomę znaku składają się m.in. takie czynniki jak długotrwałe używanie znaku, a więc zakres czasowy i terytorialny używania znaku, jakość towarów oznaczonych tym znakiem, relacje cenowe do towarów substytucyjnych, wartość oznaczenia.

W celu wykazania renomy swego znaku wnioskodawca przedłożył do akt sprawy następujące materiały dowodowe: obrazkową historię odzieży dżinsowej firmy L.; zdjęcia dżinsów L. produkowanych w latach dwudziestych, trzydziestych, pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku uwidaczniające wzór przeszycia na kieszeni, w tym kolorową kopię zdjęcia dżinsów z namalowanym znakiem [...]; kolorowe kopie plakatów sklepowych z lat czterdziestych, pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku oraz kopie plakatu sklepowego z 1997 r. przestawiającego wzór [...]; kolorową kopię plakatu rozpowszechnianego

w Niemczech w latach siedemdziesiątych XX wieku; kolorową kopię włoskiej reklamy w ramach kampanii pod hasłem ochrony marki z 1996 r.; kolorowe kopie plakatu używanego w latach pięćdziesiątych XX wieku informujące o znaku [...]; plakat oryginalne dżinsy L. z 1997 r.; kolorowe kopie reklamy w ramach kampanii pod hasłem ochrony marki wykorzystywanej w krajach Beneluxu w latach 1997-1999.; kopie katalogów produktów wnioskodawcy na Polskę wiosna – lato

i jesień – zima z 1996 r.; badanie znajomości znaku towarowego [...] w Polsce przeprowadzone we wrześniu 2003 r. oraz kopie świadectw rejestracji znaku [...] w Stanach Zjednoczonych Ameryki, Niemczech, Francji i Finlandii.

Odnośnie funkcjonowania tego znaku towarowego w Polsce wnioskodawca podniósł jedynie, ze dżinsy L. były znane w Polsce przed datą zgłoszenia znaku graficznego "[...]" [...] do ochrony w Urzędzie Patentowym tj. przed 1991 r. oraz otworzeniem przez wnioskodawcę w Polsce w 1991 r. sklepu firmowego

w [...], jako że były rozprowadzane w sklepach Pewexu, Baltony i w komisach. Ponadto wnioskodawca przestawił katalog wiosna – lato oraz jesień – zima z 1996 r., a także raport z września 2003 r. dotyczący badania znajomości znaku graficznego "[...]" [...], którego to dowodu nie można uznać za miarodajny w sprawie, bowiem nie dotyczy okresu związanego z datą zgłoszenia spornego znaku do ochrony, tj. [...].10.1997 r.

Przedłożona przez wnioskodawcę do akt sprawy decyzja Urzędu Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) z dnia [...] kwietnia 2004 r., w której to decyzji stwierdzono m.in., że znak graficzny wnioskodawcy posiada renomę dowodnie wskazuje, iż Urząd ten bierze pod uwagę zakres terytorialny ochrony,

a więc teren Unii Europejskiej, na którym to terenie ochrona ta wywiera skutek, stąd też oceniając renomę tego znaku brał pod uwagę materiały dowodowe dotyczące tego terenu.

W świetle powyższego należy więc uznać, że wnioskodawca nie zaprezentował takich dowodów, które uzasadniałyby uznanie w Polsce renomy graficznego znaku towarowego [...].

Wnioskodawca nie przedłożył także dowodów, które potwierdzałyby powszechną znajomość znaku graficznego znaku towarowego [...] w dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego do ochrony.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w Warszawie wniosła D. Spółka z o.o. zwana dalej skarżącą.

W skardze domagała się uchylenia zaskarżonej decyzji, której zarzuciła: naruszenie art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. w zw. z art. 315 ust. 3 p.w.p. – przez błędną ocenę podobieństwa porównywanych znaków, naruszenie art. 8 ust. 1 u.z.t. w zw. z art. 315 ust. 3 p.w.p. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że rejestracja znaku nastąpiła niezgodnie z zasadami współżycia społecznego oraz naruszenia art. 7, 77 i 80 kpa – poprzez brak wszechstronnego i dokładnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy. Odnośnie naruszenia art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. skarżąca wywiodła, że: znak towarowy należący do skarżącej przestawia wzór kieszeni, której boki są odchylone na boki. Znak towarowy [...] ([...]) to proste zestawienie dwu figur: prostokąta i kwadratu.

Dominujący element w przeciwstawionych znakach to element przeszycia kieszeni. Sposób przeszycia w znaku towarowym należącym do skarżącego to linie przecinające się (a nie równoległe), które są bardziej wybrzuszone, dają wrażenie bardziej lekkiej i miękkiej linii, imitując kształt skrzydeł mewy. W znaku towarowym [...] ([...]) linie przeszycia są poprowadzone równolegle do siebie, nie stykają się, a tym bardziej się nie przecinają, nadają przeszyciu bardziej regularny kształt. Stanowisko skarżącego było prezentowane w czasie postępowania, jednak UP w uzasadnieniu decyzji nie odniósł się do niego.

Odnośnie naruszenia art. 8 ust. 1 u.z.t. podniósł, że złą wiarę skarżącego UP wywiódł na podstawie okoliczności przytoczonych przez uczestnika postępowania. Logicznie nieuzasadnione jest rozumowanie przyjęte przez UP, że uzyskanie rejestracji na znak towarowy [...] przedstawiający wzór przeszycia kieszeni posiadający dodatkowy element w postaci pionowego przeszycia (znak niepodobny do znaku towarowego uczestnika postępowania – co podkreśla UP!!!) może dowodzić, iż zamiarem skarżącego było uzyskanie ochrony na znak podobny do znaku towarowego wnioskodawcy. Co istotne w sprawie wszystkie podniesione przez uczestnika okoliczności, rzekomo wskazujące na złą wiarę skarżącego, miały miejsce po dacie zgłoszenia spornego znaku.

Cała argumentacja dotycząca złej wiary skarżącego przedstawiona przez UP nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, ponieważ przeciwstawione sobie znaki nie są podobne, a tym samym prawo znak towarowy należący do skarżącego nie stanowi naśladownictwa znaku towarowego uczestnika postępowania.

Odnosząc się natomiast do naruszenia przepisów postępowania skarżąca zauważa, iż: zgodnie z art. 7 kpa organy administracji publicznej podejmują wszelkie kroki konieczne do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy. W niniejszej sprawie UP zaniechał podjęcia koniecznych kroków do ustalenia istnienia podobieństwa pomiędzy przeciwstawianymi znakami, w szczególności nie odniósł się do podnoszonych przez stronę skarżącą istotnych różnic, co do elementów dominujących znaku. Dowodem na brak należytej staranności w prowadzonym postępowaniu jest oczywiste pomylenie znaków mających istotne znaczenie dla sprawy. Przedmiotem badania dokonanego przez UP był nie znak towarowy [...] ([...]), lecz jakiś inny znak. Na tę okoliczność wskazuje

w szczególności sposób opisu spornego znaku: "Znak wnioskodawcy również przedstawia wizerunek kieszeni o trójkątnej podstawie. Wewnątrz kieszeni przy brzegach poprowadzone są linie tworzące wzór podobny do kształtu kieszeni.

W centralnej części znajduje się wzór składający się z dwóch równoległych linii skierowanych w dół spotkających się w jednym, najniższym punkcie".

W przeciwstawionym znaku [...] ([...]) równoległe linie

w ogóle się nie stykają. Stanowi to także dowód na to, że sprawa nie

została należycie wyjaśniona w rozumieniu art. 7 kpa, a także o tym, że materiał dowodowy nie został wyczerpująco rozpatrzony zgodnie z dyspozycją zawartą

w art. 77 kpa, innymi słowy znaki towarowe relewantne w sprawie nie zostały poddane ocenie.

Jak słusznie podkreśla się w literaturze przedmiotu, oparcie postępowania dowodowego prowadzonego przez organy administracji publicznej na zasadzie swobodnej oceny dowodów, art. 80 kpa, podyktowane jest tym, "by organ przy ustaleniu prawdy na podstawie materiału dowodowego nie był skrępowany żadnymi przepisami co do wartości poszczególnych rodzajów dowodów i mógł swobodnie, tj. zgodnie z własną oceną wyników postępowania wyjaśniającego

w danej sprawie, ustalić stan faktyczny (...) Zasada swobodnej oceny dowodów nie oznacza, że organ jest uprawniony do oceny dowodów według swego widzimisię: swoją ocenę w tej mierze obowiązany jest oprzeć na przekonujących podstawach

i dać temu wyraz w uzasadnieniu (...)" (E. Iserzon, J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, teksty, wzory i formularze, wyd. IV, Warszawa 1970, s. 155, cytowany za: Adamiak/Borkowski, KPA, Komentarz, 5 wyd., Warszawa 2003, Art.. 80, Nb.1). Swobodna ocena dowodów, aby nie przekształciła się w samowolę, musi zatem być dokonana zgodnie z normami prawa procesowego oraz z zachowaniem określonych reguł tej oceny. Jedną z nich jest ta, w myśl której ocena powinna być wszechstronna, tj. oparta na wszechstronnej weryfikacji całokształtu materiału dowodowego, a nie jednostronna – oparta o z góry przyjęte, prawnie nieuzasadnione kryteria. Ponadto wymaga się, aby rozumowanie,

w wyniku którego organ ustala istnienie okoliczności faktycznych, było zgodne

z regułami logiki.

W ocenie skarżącego w niniejszej sprawie została złamana zasada swobodnej oceny dowodów, przede wszystkim poprzez to, że UP w części swojego uzasadnienia dotyczącej podobieństwa przeciwstawianych znaków odniósł się do innego znaku niż znak przeciwstawiany.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podkreślił, że ustosunkowując się do zarzutów podniesionych w skardze, należy zauważyć, iż przepis art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych wyłącza spod ochrony znak towarowy o ile jest podobny w takim stopniu do znaku towarowego zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego mógłby wprowadzać w błąd odbiorów, co do pochodzenia towarów.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Urząd Patentowy dokonał prawidłowej oceny stopnia podobieństwa porównywanych znaków albowiem zgodnie

z obowiązującymi regułami oceniał podobieństwo znaków towarowych w ich całokształcie biorąc pod uwagę elementy dominujące i wyróżniające, a także postać, w jakiej zostały zarejestrowane. Obydwa znaki, przedstawiają wzór kieszeni, która

w znaku skarżącego ma odchylone boki, podczas gdy w znaku wnioskodawcy boki te nie mają odchyleń. Jednakże sam skarżący przyznaje, ze elementem dominującym w obu znakach są przeszycia kieszeni, które w jego ocenie różnią się albowiem

w znaku skarżącego linie przeszycia przecinają się imitując kształt skrzydeł mewy, podczas gdy w znaku wnioskodawcy linie przeszycia są poprowadzone równolegle, nie stykają się, a tym bardziej nie przecinają się. Właśnie niniejszej sprawie istotne jest to, że w obu znakach wzór przeszycia kieszeni składa się z przecinających horyzontalnie środek kieszeni dwóch wygiętych linii imitujących kształt rozwiniętych skrzydeł ptaka, co powoduje, że znaki te są podobne w zakresie elementów dominujących.

Również nie jest uzasadniony zarzut naruszenia art. 8 pkt 1 u.z.t., jako że przyjęcie złej wiary w uzyskaniu ochrony na sporny znak towarowy nie wynikało tylko z jednego faktu, np. uzyskania przez skarżącego ochrony na znak [...] niepodobny do spornego znaku, czy też faktu dokonania zgłoszenia wszywki [...], lecz całokształtu okoliczności występujących w sprawie w całym kontekście sytuacji przedstawionej w zaskarżonej decyzji. W żadnym razie Urząd Patentowy nie przyjął za taki fakt dokonania zgłoszenia wszywki [...], lecz posługiwania się w obrocie takim sposobem oznaczania spodni, czemu nie zaprzeczał skarżący. Organ poddał więc ocenie całokształt okoliczności towarzyszący zgłoszeniu spornego znaku

a przeprowadzone postępowanie w przedmiotowej sprawie dowodnie wykazało, iż skarżący miał świadomość zgłoszenia i ubiegania się o uzyskanie ochrony na znak stanowiący naśladownictwo cudzego znaku towarowego.

Ustosunkowując się do zarzutów dotyczących naruszenia przepisów postępowania należy zauważyć, iż Urząd w zaskarżonej decyzji ustalił stan faktyczny sprawy w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazując okoliczności mające istotne znaczenie w sprawie. Przede wszystkim chybiony jest zarzut wadliwego ustalenia stanu faktycznego sprawy i oceny innego znaku niż znak wnioskodawcy wskutek przyjęcia, że linie równoległe stykają się. Opisując znak [...] [...], wbrew twierdzeniom skarżącego, Urząd stwierdził, że równolegle prowadzone linie spotykają się w najniższym punkcie, co oczywiście nie oznacza, że linie równoległe stykają się, jak to odczytał skarżący.

Uczestnik postępowania L. pismem z dnia [...] lutego 2006 r. wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym

w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słusznościowych.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów, zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem rozpoznania jest skarga D. Spółka z o.o.

z siedzibą w Z. decyzję Urzędu Patentowego RP unieważniającą prawo ochronne na znak towarowy graficzny [...] udzielone na rzecz skarżącej spółki.

Zgodnie z art. 315 ust. 1 i 3 ustawy Prawo własności przemysłowej do praw m.in. w zakresie znaków towarowych, istniejących w dniu wejścia w życie ustawy (22.08.2001 r.) stosuje się przepisy dotychczasowe, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej. W związku z tym ustawowe warunki wymagane do uzyskania prawa z rejestracji znaku towarowego ocenia się według przepisów obowiązujących w dniu zgłoszenia tego znaku do zarejestrowania. W przedmiotowej sprawie rejestracja znaku towarowego graficznego [...] została dokonana

z pierwszeństwem od dnia [...] października 1997 r. tj. w okresie obowiązywania ustawy o znakach towarowych. Ustawa ta będzie więc stanowić podstawę prawną oceny zdolności rejestrowej przedmiotowego znaku. Natomiast zgodnie

z przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej wniosku o unieważnienie prawa ochronnego albo prawa z rejestracji rozstrzyga się w trybie postępowania spornego (art. 255 ust. 1 p.w.p.).

Podstawą zaś, wniesienia wniosku o unieważnienie, w myśl art. 164 p.w.p. jest posiadanie interesu prawnego leżącego po stronie wnioskodawcy oraz wykazanie, że nie zostały spełnione ustawowe warunki przy udzieleniu prawa wyłącznego.

Na wstępie należy podkreślić, że w ocenie Sądu, wnioskodawca – obecnie uczestnik postępowania L. miał uzasadniony interes prawny

w dążeniu do unieważnienia prawa z rejestrami przedmiotowego znaku [...], który przeznaczony jest do oznaczania towarów w klasie 25 tj. odzieży z tworzyw naturalnych i sztucznych, w tym spodni, żakietów, spódnic, sukienek i swetrów. Uczestnik posiada prawa wyłączne do znaku towarowego graficznego [...], który przeznaczony jest do oznaczenia towarów w klasie 25, tj. spodni, żakietów, spódnic, sukienek i szortów. Zarówno znak uczestnika, jak i znak skarżącej,

którego unieważnienia uczestnik się domagał służą do oznaczania towarów tego samego rodzaju w klasie 25 i są w ocenie uczestnika do siebie podobne. Wobec powyższego uczestnik wywodził, że istnieje możliwość wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów, a tym samym ma uzasadniony interes prawny w dążeniu do unieważnienia znaku skarżącej [...].

Sąd podzielił powyższe stanowisko. Ponadto uczestnik wywodził, że nie zostały spełnione ustawowe warunki z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych (dalej u.z.t.) przez skarżącą przy udzieleniu prawa wyłącznego

na znak [...]. Znak ten został również zarejestrowany z naruszeniem art. 8 pkt 1 u.z.t.

Rozpatrując wniosek uczestnika postępowania L. Urząd Patentowy kierował się więc regułami zawartymi w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych – zwanej dalej u.z.t. (Dz. U. Nr 5, poz. 17), który to artykuł stanowił podstawę rozstrzygnięcia. W myśl art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. niedopuszczalna jest rejestracja znaku dla towarów tego samego rodzaju, jeżeli jest podobny w takim stopniu do znaku towarowego zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego mógłby wprowadzać w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. Tak więc, aby rejestracja znaku była niedopuszczalna muszą wystąpić następujące przesłanki:

1. rejestracja znaku dla towarów tego samego rodzaju;

2. podobieństwo do znaku zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa;

3. podobieństwo znaków musi być kwalifikowane to znaczy takie, że może odbiorcę wprowadzić w błąd co do pochodzenia towarów.

Niedopuszczalna jest rejestracja znaków towarowych, gdyby w jej wyniku powstało prawo, którego zakres pokrywałby się chociaż częściowo z zakresem prawa z rejestracji z wcześniejszym pierwszeństwem. Czy obydwa znaki towarowe są podobne, rozstrzyga się na podstawie kryterium niebezpieczeństwa wprowadzania w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów.

W doktrynie prawa definiuje się, że "... niebezpieczeństwo, wprowadzenia

w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów polega na możliwości błędnego nieodpowiadającego rzeczywistości, przypisania przez przeciętnego odbiorcę uprawnionemu z rejestracji danego towaru ze względu na nałożony nań znak,

a ponadto iż niebezpieczeństwo to jest wynikiem podobieństwa towarów

i podobieństwa oznaczeń." (R. Skubisz "Prawo Znaków Towarowych" komentarz Wydawnictwo prawnicze Spółka z o.o., str. 83, Warszawa 1997 ).

Innymi słowy niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów jest wypadkową podobieństwa towarów i oznaczeń.

W przedmiotowej sprawie podobieństwo towarów sklasyfikowanych w klasie 25 – nie przesądza o podobieństwie samych oznaczeń, stanowiąc jedynie jeden

z elementów analizy i oceny podobieństwa.

Dokonując zatem oceny oznaczeń spornego znaku towarowego graficznego

[...] zarejestrowanego na rzecz D. Spółka s o.o. z siedzibą

w Z. i znaku towarowego graficznego [...] zarejestrowanego na rzecz L. trzeba odpowiedzieć sobie na następujące pytania:

- czy kompozycja wszystkich (lub przeważającej ilości) elementów graficznych znaku jest identyczna lub bardzo podobna,

- czy istnieje wyraźnie widoczny w znaku wspólny dominujący element lub kilka takich elementów.

- czy istnieje wyraźnie widoczna wspólna idea (pomysł), jeżeli nawet określone elementy graficzne znaku nieco się różnią.

W ocenie Sądu Urząd Patentowy RP w sposób prawidłowy dokonał oceny wszystkich elementów porównywanych znaków towarowych.

Znak uczestnika postępowania [...] jest znakiem graficznym L. przestawiającym wizerunek kieszeni o trójkątnej podstawie. Dwie linie, które przecinają środek kieszeni swoim kształtem przypominają skrzydła ptaka (orła), składającą się z dwóch równoległych linii skierowanych w dół spotykających się

w jednym, najniższym punkcie. Wewnątrz kieszeni przy brzegach prowadzone są linie tworzące wzór podobny do wzoru kieszeni. Boki kieszeni są równoległe.

Natomiast sporny znak [...] należący do D. Sp. z o.o.

w Z. przedstawia również wizerunek kieszeni o trójkątnej podstawie. Boczne ściany kieszeni biegnąc ku górze są trochę rozszerzone (a więc nie są równoległe jak w znaku uczestnika). Wewnątrz kieszeni przy brzegach poprowadzony jest podwójny szew podobny do wzoru kieszeni, przy czym pierwszy szew znajduje się tuż przy brzegu, natomiast drugi w odległości niemal identycznej jak w przeciwstawionym znaku uczestnika. W centralnej części znajduje się wzór składający się z dwóch naszytych linii skierowanych w dół (podobny do skrzydeł mewy), które również swym kształtem przypominają skrzydła ptaka. Linie te łączą się w jednym punkcie, poniżej którego powstaje mały trójkąt.

W ocenie Urzędu, którą również potwierdza Wojewódzki Sąd Administracyjny, dominującym elementem obu przeciwstawionych znaków są linie, które horyzontalnie przecinają środek kieszeni spodni. Są one najbardziej charakterystycznym elementem, gdyż, to właśnie one pełnią funkcję ozdobną. Szwy poprowadzone przy bokach kieszeni – szwy zewnętrzne w ocenie Sądu pełnią rolę funkcjonalną mającą na celu przymocowanie kieszeni spodni i jako takie mają drugorzędne znaczenie dla wrażenia jakie wywiera znak. Uwagę przeciętnego nabywcy w ocenie Sądu przyciągają linie, które horyzontalnie przecinają kieszeń po środku.

Wizualne porównanie dominującego elementu obu przeciwstawionych znaków, pozwala w ocenie Sądu stwierdzić, że istnieją między nimi różnice.

Jeżeli chodzi o element najbardziej charakterystyczny to jest szwy składające się z dwóch linii równoległych, które horyzontalnie przecinają środek kieszeni, to w ocenie Sądu, Urząd Patentowy słusznie uznał je za podobne. W obydwu porównywanych znakach szew ten jest podwójny i ma linię wygiętą w formie rozwiniętych skrzydeł skierowanych w dół. W obydwu znakach szew poziomo przecina kieszeń.

Różnice pomiędzy znakami polegają na tym, że szwy horyzontalnie przecinające kieszeń składają się z dwóch równoległych linii skierowanych w dół i spotykających się w najniższym punkcie w przypadku znaku uczestnika [...] (L.) są w tej samej odległości od siebie, a w przypadku znaku kwestionowanego [...], szwy te ulegają załamaniu w trzech punktach tworząc mały trójkąt. Porównując znaki z odległości, należy zauważyć, że ich ogólny kształt jest bardzo podobny, gdyż oba znaki przypominają rozłożone skrzydła ptaka skierowane w dół.

Reasumując więc Urząd słusznie przyjął, że oba znaki są do siebie bardzo podobne, gdyż istnieje element graficzny znaku bardzo podobny – szwy horyzontalnie przecinające kieszeń skierowane w dół kształtem swym przypominające skrzydła mewy (orła), jest to dla obu znaków wspólny element dominujący, istnieje również wyraźnie widoczny wspólny pomysł dla obu znaków (skrzydła ptaka), który mimo pewnych drobnych różnic w obydwu przeciwstawionych znakach przesadza o ich podobieństwie.

Podkreślenia na koniec wymaga, zdaniem Sądu, że znaki graficzne porównywane są zwłaszcza w płaszczyźnie wizualnej. Już w doktrynie przedwojennej stwierdzono, że "dla oceny podobieństwa znaków obrazowych lub też będących formami plastycznymi, decydującym jest ogólne wrażenie wzrokowe, jakie na pierwszy rzut oka odnosi odbiorca, a wynikające z podobieństwa motywów układu i rozmieszczenia rysunków i ewentualnie napisów, zestawienia barw itp., natomiast różnica w szczegółach rysunkowych, napisach itp. nie może mieć dla oceny danej kwestii znaczenia." (A Ponikło. J. Gutowski Polskie prawo patentowe, komentarz, Warszawa 1935 r., str. 220).

W ocenie Sądu ogólne wrażenie wzrokowe, jakie na pierwszy rzut oka odniesie odbiorca - nabywca, przemawia za podobieństwem znaku [...] o znaku uczestnika [...].

W ocenie Sądu porównywane znaki towarowe wykazują taki stopień podobieństwa, który może prowadzić do następstw określonych w powołanym

art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t., zwłaszcza, że znak służą do oznaczenia towarów w klasie 25 tj. w ogólności odzieży.

Przechodząc do omówienia zarzutu dotyczącego naruszenia art. 8 pkt 1 u.z.t., w myśl którego niedopuszczalna jest rejestracja znaku sprzecznego z obowiązującym prawem lub zasadami współżycia społecznego. Urząd Patentowy słusznie przyjął, iż skarżący ubiegając się o rejestrację znaku towarowego [...] miał świadomość, że znak ten stanowi naśladownictwo cudzego znaku.

Za wyrokiem NSA z dnia 28 marca 2002 r. sygn. akt II SA 2971/01 należy przyjąć, że art. 8 pkt 1 u.z.t. odnosi nie wyłącznie do sprzeczności z zasadami współżycia społecznego samego znaku lecz także do sprzeczności z tymi zasadami określonych działań zgłaszającego i ich zamierzonego skutku. Tak więc w ocenie Urzędu skarżący zgłaszając do rejestracji znak towarowy [...]naruszył te zasady.

Skarżący jako konkurent uczestnika postępowania L. miał rozeznanie w rynku odzieżowym. Spółka D. – skarżąca umieszczała czerwoną wszywkę na prawej tylnej kieszeni swoich spodni w miejscu, w którym firma L. umieszcza swą czerwoną wszywką [...]. Ponadto skarżąca umieszcza na swoich dżinsach oznaczenia [...], wyraźnie nawiązującego do znanego [...] dżinsów uczestnika. Wszystkie te działania świadczą w ocenie Sądu o dążeniu do upodobnienia wyrobów skarżącej do wyrobów uczestnika. W ocenie Sądu można tu mówić nawet o tzw. niewolniczym naśladownictwie.

Jeżeli chodzi o renomę znaku L., to zdaniem Sądu, Urząd Patentowy zgromadził w sposób prawidłowy dowody dotyczące tej kwestii, jednak wysnuł z nich nieprawidłowe wnioski. Nie miało to jednak wpływu na wynik rozstrzygnięcia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny nie dopatrzył się również naruszenia przepisów postępowania administracyjnego przez Urząd Patentowy w trakcie rozpatrywania sprawy.

Biorąc powyższe pod rozwagę na zasadzie art. 151 p.p.s.a. orzeczono jak

w sentencji.



Powered by SoftProdukt