drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej Samorząd terytorialny, Burmistrz Miasta i Gminy, Stwierdzono nieważność zaskarżonego aktu, II SA/Łd 977/15 - Wyrok WSA w Łodzi z 2016-01-20, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Łd 977/15 - Wyrok WSA w Łodzi

Data orzeczenia
2016-01-20 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-11-16
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Sędziowie
Arkadiusz Blewązka
Joanna Sekunda-Lenczewska /przewodniczący/
Jolanta Rosińska /sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Samorząd terytorialny
Skarżony organ
Burmistrz Miasta i Gminy
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność zaskarżonego aktu
Powołane przepisy
Dz.U. 2014 poz 782 art. 7 ust. 1 i 2, art. 15 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - tekst jednolity
Dz.U. 2012 poz 270 art. 3 par. 2 pkt 6, art. 147 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Dz.U. 2013 poz 594 art. 11b ust. 3, art. 31, art. 91 ust. 1 i 4, art. 94 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - tekst jednolity.
Sentencja

Dnia 20 stycznia 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska, Sędziowie Sędzia WSA Arkadiusz Blewązka, Sędzia WSA Jolanta Rosińska(spr.), Protokolant Pomocnik sekretarza Izabela Bielińska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 stycznia 2016 roku sprawy ze skargi Wojewody Łódzkiego na zarządzenie Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn z dnia 24 lipca 2015 roku nr 102/2015 w sprawie zmiany zarządzenia Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn Nr 99/2015 z dnia 8 lipca 2015 roku 1) stwierdza nieważność zaskarżonego zarządzenia; 2) zasądza od Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn na rzecz Wojewody Łódzkiego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania. LS

Uzasadnienie

Zarządzeniem nr 102/2015 z dnia 21 lipca 2015 r. Burmistrz Miasta i Gminy Działoszyn na podstawie art. 31 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.) – dalej w skrócie "u.s.g." i art 15 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r., poz. 782. poz. 1662) – dalej w skrócie "u.d.i.p", zmienił własne zarządzenie nr 99/2015 z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie określenia zasad i sposobu udostępniania informacji publicznej oraz wysokości opłat za ich udostępnienie.

Powyższe zarządzenie Wojewoda Łódzki w trybie art. 93 ust. 1 u.s.g. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi wnosząc o stwierdzenie jego nieważności oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych z powodu istotnego naruszenie prawa: art. 11b ust. 3 u.s.g. i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Motywując skargę Wojewoda wskazał, że powziął wątpliwości, czy Burmistrz Miasta i Gminy Działoszyn miał prawo do wydania rzeczonego zarządzenia, zważywszy na powołane w podstawie prawnej przepisy prawa.

W odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania nadzorczego, Burmistrz Miasta i Gminy Działoszyn udzielił wyjaśnień, w których wskazał, iż wydając przedmiotowe zarządzenie kierował się należytym dbaniem o finanse publiczne jednostki którą zarządza. Jednocześnie Burmistrz wyjaśnił, iż mając na uwadze sugestie organu nadzoru, dokonał zmiany zarządzenia nr 99/2015 poprzez wydanie zarządzenia nr 110/2015.

Organ nadzoru zauważył następnie, iż w myśl art. 11b ust. 3 u.s.g., zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut gminy. Przepis ten uprawnienia do stanowienia zasad dostępu i korzystania z dokumentów powierzył radzie gminy. Żaden inny organ nie może więc wydawać aktów dotyczących tej kwestii. O zgodności powołanego przepisu z art. 61 ust. 4 Konstytucji RP wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 16 września 2002 r., sygn. akt K 38/01 (OTK-2002/2/5/59) wskazując m.in., że przepis ten rozumiany być winien jako dotyczący aspektów organizacyjno-technicznych i porządkowych o charakterze lokalnym, właściwym dla danej jednostki samorządu terytorialnego, a związanych z dostępem do dokumentów i korzystaniem z nich. W orzeczeniu tym podkreślono, że wynikające z zakwestionowanego przepisu upoważnienie nie może obejmować zagadnień dotyczących materialnych aspektów obywatelskiego prawa do informacji publicznej, ani też tych aspektów proceduralnych dostępu do dokumentów i korzystania z nich, które mogłyby mieć wpływ na kształtowanie zakresu prawa do informacji lub jego realizację. Oznacza to, iż z mocy prawa z "zasad dostępu do dokumentów i korzystania z nich", wyłączone są takie aspekty proceduralne, które, np. przesądzałyby o dodatkowej odpłatności lub bezpłatności dostępu do dokumentów, wyznaczały terminy mogące zagrozić realności tego dostępu, itp. Należą tu natomiast takie reguły o charakterze porządkowym, które dotyczą miejsca i czasu udostępniania dokumentów, technicznych uwarunkowań, zapoznawania się z ich treścią, czy ich kopiowania, powielania, dokonywania wypisów. Skoro zatem Rada Miasta w Działoszynie nie ma uprawnień do ustalania stawek za dodatkowe czynności przy udostępnianiu informacji publicznej, to tym samym, przy uwzględnieniu powyższej analizy prawnej, nie ma ich też Burmistrz Miasta i Gminy Działoszyn. Mając na uwadze powyżej zaprezentowany pogląd, również regulacje o charakterze techniczno-organizacyjnym i porządkowym określające zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich powinny zostać określone w Statucie Gminy Działoszyn w ramach realizacji dyspozycji wynikającej z art. 11b ust. 3 u.s.g., co zostało zresztą uczynione w rozdziale III Statutu Gminy Działoszyn, będącym załącznikiem do uchwały nr XXV/147/08 Rady Miejskiej w Działoszynie z dnia 30 września 2008 roku w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Działoszyn.

Wojewoda zauważył ponadto, iż zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w doktrynie jak i orzecznictwie sądów administracyjnych, do istotnego naruszenia prawa w rozumieniu art. 91 ust. 1 u.s.g. należy zaliczyć naruszenie przez organ gminy wydający zarządzenie przepisów o właściwości, wydanie zarządzenia bez podstawy prawnej, jak i wadliwe zastosowanie normy prawnej, na podstawie której zarządzenie zostało wydane. Przywołane w podstawie prawnej przepisy ustawy nie mogą stanowić delegacji do wydania zarządzeń przez Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury sądów administracyjnych, wydanie przez organ jednostki samorządu terytorialnego aktu (uchwały, zarządzenia) bez podstawy prawnej jest istotnym naruszeniem prawa.

Organu nadzoru zwracając uwagę na regulację art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wskazał, że każde działanie władzy publicznej powinno znajdować uzasadnienie w przepisie aktu prawnego wyższego rzędu.

Wojewoda zauważył również, iż nowa treść § 4 ust. 1 zarządzenia nr 99/2015 Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyna z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie określenia zasad i sposobu udostępnienia informacji publicznej oraz wysokości opłat za ich udostępnienie, nadana zrządzeniem Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyna nr 110/2015 z dnia 12 sierpnia 2015 roku w sprawie zmiany Zarządzenia nr 99/2015 Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn z dnia 8 lipca 2015 r . w sprawie określenia zasad i sposobu udostępnienia informacji publicznej oraz wysokości opłat za ich udostępnienie, jest powtórzeniem unormowań zawartych w art. 15 ust. 2 u.d.i.p. Natomiast zgodnie z § 137 w związku z § 143 "Zasad techniki prawodawczej" będących załącznikiem do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. (Dz.U. Nr 100, poz. 908), w zarządzeniu nie powtarza się przepisów ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych i rozporządzeń.

Odpowiadając na skargę Burmistrz Miasta i Gminy Działoszyn wniósł o jej oddalenie argumentując, że zaskarżone zarządzenie jest aktem kierownictwa wewnętrznego skierowanego do kierowników referatów, którym powierzono jego wykonanie i nie zostało skierowane na zewnątrz. Jest to akt wewnętrznego zarządzania kierownika jednostki organizacyjnej, z którego nie wypływają żadne obowiązki ani uprawnienia dla podmiotów zewnętrznych. Stanowi on swego rodzaju instrukcję obliczania opłat za udostępnienie informacji publicznej. Zarządzenie miało na celu usprawnienie organizacji pracy, wobec tego nie przysługuje na nie skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Zamiarem organu wydającego zarządzenie było stworzenie jednakowych w całym urzędzie procedur postępowania, w tym również stosowania jednolitych stawek za udostępnienie informacji publicznej. Wskazane w podstawie prawnej zarządzenia art. 31 u.s.g. oraz art. 15 u.d.i.p. stanowią - zdaniem organu - wystarczającą podstawę do podjęcia zarządzenia. Zarządzenie to było wzorowane na innych zarządzeniach funkcjonujących do dziś i podjętych wcześniej przez organy wykonawcze innych gmin przede wszystkim z terenu województwa łódzkiego. Powołany wyżej przepis art. 15 u.s.g., formułuje uprawnienie dla podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji do obciążenia wnioskodawcy dodatkowymi kosztami powstałymi w związku z jej udzieleniem (ust. 1) i określa dopuszczalny wówczas tryb postępowania.

Organ wskazał nadto, że u.d.i.p. przewiduje procedury gwarantujące skuteczną ochronę prawnych interesów osób w zakresie ustalenia opłat w związku z realizacją ich indywidualnego wniosku o udostępnienie informacji w sposób i w formie w nim określonych. Zatem żaden podmiot wnioskujący o udostępnienie informacji publicznej nie został pozbawiony prawa do kwestionowania zasadności ustalenia opłaty oraz jej wysokości w jego indywidualnej sprawie, z prawem do sądu włącznie (art. 15 tej ustawy oraz art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.). Koszty ustalone w zarządzeniach są kosztami rzeczywistymi, realnymi, jakie ponosi się w związku z udostępnieniem żądanej informacji.

Na rozprawie w dniu 20 stycznia 2016 r. pełnomocnik strony skarżącej poparł skargę, natomiast pełnomocnik organu wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1647 ze zm.) w zw. z art. 3 § 2 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) – przywoływanej dalej w skrócie jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej i obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż akty prawa miejscowego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej. Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności (art. 147 § 1 p.p.s.a.).

Tytułem wstępu godzi się wskazać, że w myśl art. 2 Konstytucji RP zasadą jest, iż organy władzy publicznej, a więc przede wszystkim organy jednostek samorządu terytorialnego zobligowane są działać na podstawie i w granicach prawa.

W myśl art. 91 ust. 1 i 4 u.s.g. uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały lub zarządzenia, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę lub zarządzenie wydano z naruszeniem prawa. Po upływie terminu wskazanego w art. 91 ust. 1 organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy. W tym przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego (art. 93 ust. 1 u.s.g.). Regułą jest przy tym, że nie stwierdza się nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy po upływie jednego roku od dnia ich podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia uchwały lub zarządzenia w terminie określonym w art. 90 ust. 1, albo jeżeli są one aktem prawa miejscowego. Jeżeli nie stwierdzono nieważności uchwały lub zarządzenia z powodu upływu terminu określonego w ust. 1, a istnieją przesłanki stwierdzenia nieważności, sąd administracyjny orzeka o ich niezgodności z prawem. Uchwała lub zarządzenie tracą moc prawną z dniem orzeczenia o ich niezgodności z prawem. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego co do skutków takiego orzeczenia stosuje się odpowiednio (art. 94 ust. 1 i 2 u.s.g.).

W judykaturze sądów administracyjnych na tle przywołanych norm prawnych ugruntowało się stanowisko, podzielane zresztą w pełni przez tutejszy sąd, że ustawowe sformułowanie "sprzeczność z prawem" oznacza kwalifikowaną wadę prawną, polegającą właśnie na sprzeczności (działanie contra legem), toteż nie chodzi tu o jakiekolwiek, zwłaszcza nieistotne naruszenie prawa. Art. 91 ust. 1 i ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym wyróżnia zatem dwie kategorie wad uchwał lub zarządzeń organów gminy: istotne naruszenie prawa oraz nieistotne naruszenie prawa. To rozgraniczenie kategorii wad uchwał (zarządzeń) organów gminy ma znaczenie prawne dla dopuszczalności podjęcia rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność uchwały (zarządzenia) organu gminy. Podstawą rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność uchwały lub zarządzenia organu gminy może być tylko istotne naruszenie prawa. Powołana ustawa o samorządzie gminnym nie określa rodzaju naruszenia prawa, które należy zakwalifikować do istotnego naruszenia prawa. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że są to takiego rodzaju naruszenia prawa, jak: podjęcie uchwały (zarządzenia) przez organ niewłaściwy, brak podstawy do podjęcia uchwały (zarządzenia) określonej treści, niewłaściwe zastosowanie przepisu prawnego będącego podstawą podjęcia uchwały (zarządzenia), naruszenie procedury podjęcia uchwały (zarządzenia) (por. wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych w: Krakowie z dnia 25 listopada 2011 r. sygn. akt II SA/Kr 1381/11 – Lex nr 1133603, Wrocławiu z dnia 25 sierpnia 2010 r. sygn. akt II SA/Wr 348/10 – Lex nr 1687107, Krakowie z dnia 13 marca 2014 r. sygn. akt III SA/kr 1476/13 – Lex nr 1443840 i z dnia 21 listopada 2013 r. sygn. akt III SA/Kr 648/13 – Lex nr 1398702, Łodzi z dnia 11 września 2012 r. sygn. akt I SA/Łd 861/12 (publ. OwSS 2013/1/87/87-92).

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem kontroli sądu jest zarządzenie Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn z dnia 21 lipca 2015 r. nr 102/2015 zmieniające własne zarządzenie z dnia 8 lipca 2015 r. nr 99/2015 w sprawie określenia zasad i sposobu udostępniania informacji publicznej oraz wysokości opłat za ich udostępnienie, zaskarżone przez Wojewodę Łódzkiego w trybie art. 93 ust. 1 u.s.g.

Podstawę materialnoprawną zaskarżonego aktu prawnego stanowiły przepisy: art. 31 u.s.g., w myśl którego wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz oraz art. 15 ust. 1 u.d.i.p. stanowiący, że jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.

Brzmienie przywołanych norm prawnych w prostym zestawieniu z treścią zaskarżonego zarządzenia prowadzi do jednoznacznej konkluzji o jego podjęciu bez podstawy prawnej, a więc bezspornie z istotnym naruszeniem prawa. Ani treść art. 31 u.s.g., ani też treść art. 15 ust. 1 u.d.i.p. nie stanowią dla Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn delegacji ustawowej do regulowania, czy to w drodze zarządzenia, czy też w drodze jakiegokolwiek innego aktu prawnego zasad i sposobu udostępniania informacji publicznej oraz wysokości opłat za ich udostępnienie, które to zagadnienia zostały kompleksowo unormowane w przepisach u.d.i.p. Skoro zatem brak było podstawy prawnej do wydania zarządzenia podstawowego z dnia 8 lipca 2015 r. nr 99/2015, co przesądził tutejszy sąd w wyroku z dnia 20 stycznia 2016 r. sygn. akt II SA/Łd 976/15, to również brak ten dotyczy zarządzenia o jego zmianie, poddanego obecnie kontroli sądowej.

Dodać nadto trzeba, że sprzeczne z prawem jest powtarzanie bądź modyfikowanie w akcie niższego rzędu uregulowań ustawowych, z czym bez wątpienia mamy do czynienia w treści § 1 zarządzenia, który określa zasady dostępu do informacji publicznej powtarzając i w znacznej mierze modyfikując brzmienie art. 7 u.d.i.p.

Ustawodawca w art. 7 ust. 2 u.d.i.p. wprowadził zasadę bezpłatnego dostępu do informacji publicznej, z zastrzeżeniem wynikającym z art. 15 u.d.i.p. Dopełnieniem cytowanego wyżej art. 15 ust. 1 u.d.i.p. jest art. 15 ust. 2 u.d.i.p., w myśl którego podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek. Wykładnia art. 7 ust. 2 w zw. z art. 15 u.d.i.p. prowadzi zatem do wniosku, iż przepisy tej ustawy regulują zasady i tryb udostępniania informacji oraz przypadki ponoszenia kosztów za udostępnienie informacji, ale wyłącznie w sprawach indywidualnych. Ustalenie kosztów udostępnienia informacji publicznej, których poniesienie uzasadnia treść art. 15 ust. 1 u.d.i.p., następuje w piśmie skierowanym do wnioskodawcy w trybie art. 15 ust. 2 tej ustawy. Koszty są ustalane w toku realizacji każdorazowego wniosku o udzielenie informacji publicznej, a zatem podstawę ich ustalenia nie może stanowić zarządzenie określające sposób ustalania opłaty, czy też precyzujące koszty związane z daną formą czy sposobem udostępnienia informacji publicznej (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 26 listopada 2015 r. sygn. akt II SA/Op 413/15 – dostępny na stronie internetowej pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Innymi słowy, przepis art. 15 ust. 1 u.d.i.p. w sytuacjach wyjątkowych upoważnia organ zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej do pobrania opłaty, jeżeli sposób udostępnienia informacji wskazany we wniosku osoby żądającej dostępu do takiej informacji powoduje powstanie dodatkowych kosztów. Taka regulacja ustawowa oznacza, że pobieranie opłaty przez organ zobowiązany do udostępnienia informacji stanowi wyjątek od zasady bezpłatności dostępu do informacji publicznej (art. 7 ust. 2 ustawy) i musi być tłumaczony według wykładni zwężającej treść przepisu. Prawo do pobierania opłaty może więc dotyczyć tylko dodatkowych kosztów związanych z żądanym sposobem udostępnienia informacji. Chodzi tu więc o koszty rzeczywiste, realne, faktycznie ponoszone przez organ w związku z określonym sposobem udostępnienia informacji. Koszty te z natury rzeczy mogą być różne przy realizacji konkretnych wniosków o udostępnienie informacji publicznej.

W judykaturze sądów administracyjnych dominuje stanowisko, iż opłaty za udostępnienie informacji publicznej nie mogą być wprowadzone w formie cennika bądź stawek ryczałtowych. Odnośnie kosztów przesłania przez organ żądanej informacji wnioskodawcy, wyjaśnić należy, że użyte w art. 15 ust. 1 u.d.i.p. sformułowanie "dodatkowe koszty" wskazuje, że nie chodzi o wszelkie koszty związane z żądaniem udostępnienia informacji publicznej. Kosztem dodatkowym będzie w tej sytuacji wydatek rzeczywiście poniesiony ponad zwykły koszt funkcjonowania, związany z realizacją wskazanego we wniosku sposobu udostępniania lub koniecznością przekształcenia informacji. Musi to być koszt wykraczający poza normalne koszty funkcjonowania podmiotu zobowiązanego (por. wyroki WSA w: Gdańsku z dnia 1 października 2014 r. sygn. akt II SA/Gd 594/14 – Lex nr 1534166, Wrocławiu z dnia 20 października 2004 r. sygn. akt IV SA/Wa 505/04 - publ. OwSS 2005/1/12/12, Warszawie z dnia 19 grudnia 2013 r. sygn. akt II SA/Wa 1704/13 – http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Co za tym idzie, nie ma żadnych podstaw prawnych do ustalenia w akcie wewnętrznym stawek opłat, które wymagają indywidualizacji w konkretnej sprawie (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 maja 2013 r. sygn. akt I OSK 307/13 – http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Reasumując art. 15 ust. 1 u.d.i.p. nie zawiera upoważnienia dla Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn do tworzenia w drodze zarządzenia jakiejkolwiek taryfy opłat za udostępnienie informacji publicznej. Nie zawiera on też szczególnej kompetencji w tym zakresie dla innych organów gminy, ani też podstawy prawnej do ustalenia generalnych stawek opłat.

Podobnie w przepisach ustawy o samorządzie gminnym próżno poszukiwać upoważnienia do wydania przez Burmistrza zarządzenia o ustaleniu opłaty za udostępnienie informacji publicznej. Takiego upoważnienia, o czym była mowa na wstępie rozważań brak jest w dyspozycji art. 31 u.s.g. Nie można go wreszcie wywodzić z art. 11b ust. 3 u.s.g., gdyż stanowi on jedynie umocowanie rady gminy do określania w statucie aspektów proceduralnych, wskazujących na sposób urzeczywistnienia prawa do informacji, takich jak określenie ogólnych reguł czy technicznych możliwości zapoznania się z ich treścią, a nie przewiduje kompetencji rady do ustalenia wysokości opłat za dostęp do dokumentów, czy to w statucie, czy odrębnej uchwale. Burmistrz (wójt, prezydent miasta) jest organem gminy, który w konkretnie wskazanych przepisach ustawy o samorządzie gminny wydaje zarządzenia - art. 26a ust. 1, art. 31b ust. 1, art. 33 ust. 2, art. 41 ust. 2 i art. 98 ust. 3. Do spraw tych bezspornie nie należy ustalanie opłat za udostępnianie informacji publicznej.

Trafne są wobec tego zarzuty Wojewody Łódzkiego zaprezentowane w treści skargi, że zaskarżone zarządzenie zostało podjęte z istotnym naruszeniem wskazanych wyżej przepisów prawa i nie mogło się ostać w obrocie prawnym. Dodać w tym miejscu trzeba, że nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy są argumenty Burmistrza zawarte w treści odpowiedzi na skargę jakoby zarządzenie było wzorowane na innych zarządzeniach funkcjonujących do dziś i podjętych wcześniej przez organy wykonawcze innych gmin jak i zaprezentowane przez pełnomocnika organu w trakcie rozprawy przed tutejszym sądem w kwestii przedłożonego zarządzenia nr 8/2014 Dyrektora Generalnego Łódzkiego Zarządu Wojewódzkiego w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2014 r. i analogicznych zapisów w nim zawartych jak w treści zaskarżonego zarządzenia, a to dlatego, że przedmiotem kontroli sądu jest konkretny akt, w tym wypadku zarządzenie Burmistrza Miasta i Gminy Działoszyn z dnia 21 lipca 2015 r. Sąd nie jest upoważniony w tym postępowaniu do badania innych aktów, wydawanych przez inne organy, których legalność nie została poddana kontroli sądowej.

Mając powyższe na uwadze sąd stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a., o czym orzekł w punkcie pierwszym wyroku.

O kosztach postępowania sądowego orzeczono w punkcie drugim wyroku uwzględniając brzmienie art. 200 i art. 205 § 2 p.p.s.a.

LS



Powered by SoftProdukt