Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Krystyna Sidor, Sędziowie sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz, sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Stażysta Paulina Gąsławska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 2 grudnia 2010 r. sprawy ze skarg K. K. na bezczynność Rektora Politechniki w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. zobowiązuje Rektora Politechniki do udostępnienia skarżącemu K. K., w terminie 14 dni od dnia doręczenie tego wyroku ze stwierdzeniem jego prawomocności, informacji publicznej w postaci szczegółowego wykazu kwot uzyskanych z innych przychodów w tym z opłat za wynajem pomieszczeń w domach i stołówkach studenckich składających się na fundusz pomocy materialnej w latach 2007, 2008, 2009 i 2010 oraz szczegółowego wykazu środków przeznaczonych na remonty domów i stołówek studenckich; II. w pozostałej części skargę oddala; III. zasądza od Rektora Politechniki na rzecz skarżącego K. K. 100 (sto) złotych kosztów postępowania.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego K. K. domagał się zobowiązania R. P. L. do udostępnienia informacji publicznej dotyczącej wysokości Funduszu Pomocy Materialnej jakim dysponowała uczelnia w latach 2007/2008, 2008/2009 i 2009/1010. W szczególności wnioskodawca żądał podania szczegółowego wykazu środków przewidzianych w art. 103 pkt 2 i 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, wydatkowania tego funduszu w tym szczegółowego wykazu środków przeznaczonych na remonty domów i stołówek studenckich, podania informacji o porozumieniach o których mowa w art. 174 pkt 2 wspomnianej ustawy, dotyczących podziału dotacji na bezzwrotną pomoc materialną oraz wysokości dotacji na zadania związane z kształceniem i rehabilitacją leczniczą studentów niepełnosprawnych, otrzymanych w powyższych latach, sposobu jej wykorzystania, a także informacji o sposobie pozyskania i celu wydatkowania dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w latach 2008 – 2009. Skarżący wyjaśnił, że o podanie powyższych informacji zwrócił się do Rektora pismem z dnia 4 października 2010r. Nie wykonał on jednak żadnej czynności przewidzianej w ustawie o dostępie do informacji publicznej. W tej sytuacji, zdaniem skarżącego, Rektor pozostaje w bezczynności, co uzasadnia skargę.

W odpowiedzi na skargę R. P. L. na podstawie art. 161 § 1 pkt. 3 w związku z art. 54 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uznając skargę za nieuzasadnioną, wniósł o umorzenie postępowania. Rektor zaznaczył, że stosownie do art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej informację publiczną organ udostępnia nie później, niż w ciągu 14 dni od dnia złożenia wniosku i dopiero po upływie tego terminu organ pozostaje w bezczynności. W sprawie niniejszej wniosek wpłynął 4 października 2010r., natomiast żądana informacja została udzielona 25 października 2010r., drogą mailową. Nie ma tu zatem bezczynności, a postępowanie jest bezprzedmiotowe i powinno zostać umorzone.

W piśmie z dnia 22 listopada 2010r. skarżący zaprzeczył, aby skargę złożył przed upływem ustawowego terminu na udzielenie informacji. Zaznaczył, że wniosek złożył 4 października 2010r. zatem termin minął 17 października. Skarga została złożona dopiero 20 października, natomiast odpowiedź uzyskał dopiero 25 października. Wyjaśnił także, iż przekazana mu informacja jest niepełna. Brak jest danych dotyczących szczegółowego wykazu środków określonych w art.103 pkt 2 i 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz szczegółowego wykazu środków przeznaczonych na remonty stołówek i domów studenckich. Nie przekazano także porozumień, ani protokołów z podziału dotacji otrzymanej z ministerstwa na bezzwrotną pomoc materialną w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu studenckiego. Skarżący zwrócił uwagę, że informacje o wysokości i sposobie wydatkowania dotacji na zadania związane z kształceniem i rehabilitacją leczniczą studentów otrzymał dopiero w dniu 5 listopada 2010r. Podniósł także, że został zobowiązany do pokrycia kosztów związanych z udzieleniem informacji w kwocie 301, 69 złotych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest uzasadniona. Podkreślić przede wszystkim, że nie ma podstaw do akceptacji stanowiska o przedwczesności skargi, forsowanego przez R. P. L. Zarówno w literaturze jak i w orzecznictwie sądowym uznaje się zgodnie, że bezczynność organu administracji publicznej zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ administracji publicznej nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale mimo zaistnienia ustawowego obowiązku, nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub innego aktu lub nie podjął stosownej czynności. Według art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej ( Dz. U Nr 112, poz. 1198 ze zmianami ) udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2. Według ust. 2 jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Z kolei art. 15 ust. 2 stanowi, że podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba, że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek. Z akt sprawy wynika, że wniosek o udzielenie informacji publicznej skarżący złożył 4 października 2010r. Po tej dacie organ nie podał żadnej wiadomości, dotyczącej opóźnienia w jej udzieleniu. Natomiast o opłacie zawiadomiono skarżącego dopiero 29 października 2010 r., a więc już po udzieleniu informacji, co miało miejsce 25 października 2010 r.

Oczywistym jest zatem, że organ nie wykorzystał możliwości przewidzianych w tych przepisach, a w dacie złożenia skargi 20 października 2010r. pozostawał w bezczynności. Zwrócić przy tym należy uwagę, że termin określony w art.13 ust.1 jest terminem maksymalnym, przepis ten bowiem nakazuje udzielenia informacji publicznej bez zbędnej zwłoki, a więc w takim terminie w którym organ jest w stanie jej udzielić. Istotnie natomiast Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale składu 7 sędziów z dnia 26 listopada 2008r. ( I OPS 6/08 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych ) uznał, że przepis art. 161 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) ma zastosowanie także w przypadku, gdy po wniesieniu skargi na bezczynność organu - w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a tej ustawy - organ wyda akt lub dokona czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, co do których pozostawał w bezczynności. W rozpoznawanej sprawie pogląd ten nie może mieć jednak zastosowania. Podzielić należy bowiem stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego, że o bezczynności podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej świadczy nie tylko brak udzielenia informacji, ale także przedstawienie informacji zupełnie innej, niż ta, na którą oczekuje wnioskodawca, informacji niepełnej lub też informacji wymijającej czy wręcz nieadekwatnej do treści wniosku ( wyrok z dnia 18 marca 2009r. I OSK 1261/08 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych ). Słusznie sąd zauważył, że realizacja wniosku o dostęp do informacji publicznej wymaga precyzyjnego udzielenia informacji na temat zawartych w nim kwestii. Nie chodzi bowiem o udzielenie jakiejkolwiek informacji, ale o przedstawienie jej w takim zakresie i w taki sposób, jaki odpowiada treści żądania. Przyjmując bowiem odmienny punkt widzenia doszłoby do zdeprecjonowania idei dostępu do informacji publicznej, której założeniem jest jawność działań władzy publicznej. Strona nie może być pozbawiona uprawnień, które ustawodawca zawarł w samej Konstytucji RP, a skarga na bezczynność jest środkiem prawnym, służącym walce z czasem, który jest marnotrawiony przez organ zobowiązany do udzielenia informacji publicznej. Zgodzić należy się ze skarżącym, że w świetle powyższych uwag udostępniona mu informacja nie wyczerpywała treści wniosku, a zatem organ nadal pozostawał w bezczynności. Wprawdzie bowiem w informacjach z dnia 20 października 2010r. i 5 listopada 2010r. podano wysokość samego Funduszu Pomocy Materialnej w latach 2008, 2009 i 2010r. jego zwiększenia i zmniejszenia, jednak nie wyszczególniono przychodów z innych źródeł o których stanowi art. 103 ust 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym ( Dz. U Nr 164, poz. 1365 ze zmianami ) w tym z opłat za wynajem pomieszczeń w domach i stołówkach studenckich, ograniczając się jedynie do wskazania ogólnej kwoty uzyskanej z tego tytułu. Podobnie, mimo żądania szczegółowego wykazu środków przeznaczonych na remonty domów i stołówek studenckich, w udzielonej informacji ograniczono się do podania ogólnej kwoty przeznaczonej na ten cel. Warto zauważyć, że skoro organ nie miał wątpliwości co do tych danych jako posiadających charakter informacji publicznej, to należało udzielić informacji zgodnie z zakresem żądania. Skarga nie jest natomiast uzasadniona w pozostałej części. Wbrew zapatrywaniu skarżącego udzielona mu informacja zawiera dane dotyczące wysokości wspomnianego Funduszu, jego wysokości w poszczególnych latach wskazanych we wniosku i sposobu jego wydatkowania. Podano także kwoty dotacji na zadania zawiązane z kształceniem i rehabilitacją studentów niepełnosprawnych, wykazując, że kwot tych nie wydatkowano oraz podano kwoty i sposoby wydatkowania dotacji otrzymanych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Organ wyjaśnił także, że nie zawierano pisemnych porozumień z uczelnianym organem samorządu studenckiego w zakresie podziału dotacji otrzymanej z ministerstwa. Odnośnie obciążenia skarżącego kosztami związanymi z koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, to przypomnieć należy, że według powoływanego już art. 15 ust 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, powiadomienie wnioskodawcy o wysokości opłaty o której stanowi art. 15 ust.1 następuje w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje natomiast po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy. W wyroku z dnia 3 kwietnia 2008r. (I OSK 950/07 Legalis) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że udostępnienie informacji, które wiążą się z dodatkowymi kosztami następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia, bez względu na to czy wnioskujący o udostępnienie informacji wniesie opłatę czy nie. Powiadomienie to nie ma zatem żadnego waloru, który na drodze administracyjnej rodziłby skutki wiążące się z egzekucją opłaty. Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji z wyjątkiem przewidzianym w art. 15. Jednak przepis ten nie nakłada obowiązku uiszczenia opłaty przez wnioskującego o dostępie do informacji, jeśli wiąże się to z dodatkowymi kosztami, a jedynie stanowi, że podmiot zobowiązany może powiadomić o tych kosztach. Schemat ten ma natomiast umożliwić wnioskodawcy zmianę wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo jego wycofanie. Podzielić należy pogląd, zgodnie z którym rozwiązanie przyjęte w powyższym przepisie gwarantuje pewność działania podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji, nie pozostawia go w niepewności, co do konieczności i zakresu realizacji obowiązku udostępnienia informacji w sposób wskazany we wniosku (por, wyrok WSA w Łodzi z dnia 4 marca 2009r. II SA/Łd 795/08 Legalis ). W tym przypadku zawiadomienie o kosztach nosi datę 29 października 2010r., a więc zostało sporządzone z naruszeniem art. 15 ust. 2 wspomnianej ustawy . Nie mogło zatem odnieść skutku wobec skarżącego.

Z tych względów na podstawie art. 149 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U Nr 153, poz. 1270 ze zmianami) należało zobowiązać R. P. L. do udzielenia informacji publicznej w podanym zakresie. O oddaleniu skargi w pozostałej części orzeczono na podstawie art. 151 tej ustawy. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 w związku z art. 205 § 1 wspomnianej ustawy.