drukuj    zapisz    Powrót do listy

6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów, Odrzucenie skargi, Dziekan Wydziału, *Odrzucono skargę, IV SA/Wr 269/16 - Postanowienie WSA we Wrocławiu z 2016-10-25, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Wr 269/16 - Postanowienie WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2016-10-25 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-06-13
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Alojzy Wyszkowski /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów
Hasła tematyczne
Odrzucenie skargi
Skarżony organ
Dziekan Wydziału
Treść wyniku
*Odrzucono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 718 art. 58 par. 1 pkt 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Alojzy Wyszkowski po rozpoznaniu w dniu 25 października 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M. M. na decyzję Prodziekana Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu W. z dnia [...] marca 2016 r. (bez numeru) w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na wyjazd na studia zagraniczne postanawia: odrzucić skargę.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 17 kwietnia 2016 r., które wpłynęło do tutejszego Sądu w dniu 13 czerwca 2016 r., M. M. (zwany dalej stroną lub skarżącym) wniósł skargę na decyzję Prodziekana Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu W. z dnia [...] marca 2016 r. (bez numeru) utrzymującą w mocy decyzję Komisji Kwalifikacyjnej Programu Erasmus + z dnia 1 marca 2016 r. (bez numeru) o odmowie skierowania na wyjazd na studia zagraniczne realizowane w Hiszpanii/Portugalii w roku akademickim 2016/2017.

Zaskarżonej decyzji strona zarzuciła naruszenie art. 24 § 1 pkt 5 oraz art. 107 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm., zwanej dalej k.p.a.).

Uzasadniając skargę strona wskazała, że w dniu 1 marca 2016 r. Komisja Kwalifikacyjna Programu Erasmus + w składzie: dr hab. A. K., dr A. M. oraz dr hab. B. K. odmówiła przyznania jej miejsca na wyjazd na studia zagraniczne.

Odwołanie od powyższej decyzji skarżący wniósł do Dziekana Wydziału. Zostało ono rozpoznane jednak w dniu 16 marca 2016 r. przez Prodziekana ds. kształcenia – dr. hab. A. K., który utrzymał ją w mocy. Zaskarżona decyzja organu drugiej instancji została wydana bez stosownego upoważnienia Dziekana mimo, że to on był organem uprawnionym do jej wydania – o czym skarżący dowiedział się od wydziałowego koordynatora Programu Erasmus +. Decyzja nie zawierała także podstawy prawnej, uzasadnienia faktycznego i prawnego oraz pouczenia o przysługujących środkach zaskarżenia. Ponadto wydana została przez osobę, która powinna podlegać wyłączeniu.

Skarżący wskazał, że w art. 207 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 572 ze zm., zwanej dalej u.p.s.w.), mowa jest o stosowaniu przepisów k.p.a. i przepisów o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego, także w odniesieniu do decyzji wydawanych przez organy stypendialne uczelni wyższej. Powołując się również na przepisy ustanawiające Program Erasmus + strona dodał, że w czasie jego trwania uczestnicy otrzymują stypendia. Uniemożliwianie zaś ich otrzymywania jest sprzeczne z Deklaracją Bolońską.

W odpowiedzi na skargę Rektor Uniwersytetu W. wniósł o jej odrzucenie względnie oddalenie. W jego ocenie zaskarżone rozstrzygnięcie należy zakwalifikować jako wewnętrzny akt zakładowy, nieprzesądzający ostatecznie o sytuacji prawnej studenta, w związku z czym nie można go uznać za decyzję administracyjną. Dalej organ dodał, że kwestie związane z wyjazdem studenta w ramach Programu Erasmus + reguluje umowa cywilnoprawna, zawierana po zakończeniu postępowania rekrutacyjnego, określająca m.in. warunki uzyskania dofinansowania oraz jego rozliczeniu po zakończeniu okresu mobilności. Nie można zatem przyjąć, że rozstrzygnięcie komisji rekrutacyjnej jest tożsame z decyzjami wydawanymi przez komisje stypendialne i powinno się do nich stosować analogiczny tryb procedowania.

Organ podkreślił również, że przepisy postępowania administracyjnego nie regulują zasad rekrutacji na wyjazd zagraniczny. Wydawane w toku procesu rekrutacji rozstrzygnięcia nie muszą więc spełniać wymogów formalnych, o których mowa w art. 107 § 1 k.p.a. Zwrócił również uwagę, że skarga została wniesiona z przekroczeniem ustawowego terminu do jej wniesienia.

Nadmienił także, że mimo omyłkowego wydania decyzji przez Prodziekana ds. kształcenia, Dziekan Wydziału zajął stanowisko w niniejszej sprawie podtrzymując dotychczasowe ustalenia w sprawie wyjazdu skarżącego na studia zagraniczne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 1066), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

W myśl art. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.), sądy administracyjne powołane są do rozpoznawania spraw sądowoadministracyjnych.

Z kolei stosownie do art. 3 § 2 pkt 1 wskazanej ustawy, kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie m.in. w sprawach skarg na decyzje administracyjne. Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach (§ 3).

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie wyłącznie w sprawach ściśle przez ustawę określonych.

Przedmiotem skargi wniesionej w niniejszej sprawie jest rozstrzygnięcie wydane przez Prodziekana Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu W. w toku postępowania rekrutacyjnego Programu Erasmus +, którym nie zakwalifikowano skarżącego na wyjazd na studia realizowane w Hiszpanii/ Portugalii.

Zgodnie z art. 207 ust. 1 u.p.s.w., przepisy k.p.a. oraz przepisy o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego stosuje się jedynie w zakresie określonym w cytowanym przepisie, a więc w odniesieniu do decyzji dotyczących przyjęcia na studia, decyzji podjętych przez organy uczelni w indywidualnych sprawach studentów i doktorantów, a także w sprawach nadzoru nad działalnością uczelnianych organizacji studenckich oraz samorządu studenckiego i doktoranckiego.

Ponadto powołany przepis znajduje zastosowanie także w odniesieniu do decyzji komisji stypendialnej i odwoławczej komisji stypendialnej podjętych w sprawach stypendium socjalnego, stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych oraz zapomogi (art. 207 ust. 4 u.p.s.w.).

Wskazane kategorie decyzji podlegających reżimowi przepisów o postępowaniu administracyjnym oraz przepisów o postępowaniu przed sądami administracyjnymi jednoznacznie wskazują, że zamiarem ustawodawcy było poddanie szczególnym rygorom proceduralnym jedynie aktów, które dotyczą sfery praw i obowiązków studenta i wywierają bezpośredni skutek na zewnątrz (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 2011 r., sygn. akt I OSK 2204/11, dostępne w centralnej bazie orzeczeń sądów administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Nie jest to jednakże jedyna kategoria rozstrzygnięć podejmowanych w stosunkach akademickich. Należy bowiem zwrócić uwagę, że w myśl art. 4 ust. 1 u.p.s.w., uczelnie wyższe działają w ramach autonomii we wszystkich obszarach swojego działania na zasadach określonych w ustawie. Wynika z tego m.in., że szkoła wyższa jest zakładem administracyjnym – jednostką organizacyjną niebędącą organem państwowym ani organem samorządu, powołaną do wykonywania zadań publicznych i uprawnioną do nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych.

Z chwilą przyjęcia danej osoby w poczet użytkowników zakładu, staje się ona podmiotem praw i obowiązków, przysługujących bądź obciążających użytkowników danego zakładu, które wynikają z przepisów powszechnie obowiązujących, jak i ze statutów i regulaminów wewnątrzzakładowych. Użytkownika, który dobrowolnie przystąpił do zakładu administracyjnego, wiążą więc przepisy zawarte nie tylko w normach prawa państwowego, ale także w aktach normatywnych wewnątrzzakładowych, ponieważ jego wniosek o przyjęcie jest równocześnie wyrażeniem zgody na poddanie się reżimowi prawnemu obowiązującemu w danym zakładzie, co zresztą później potwierdza on w formie składanego ślubowania (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 czerwca 2016 r., sygn. akt I OSK 3378/15, dostępne w centralnej bazie orzeczeń sądów administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Wobec powyższego należy stwierdzić, że obok zewnętrznych aktów zakładowych, w obrocie prawnym funkcjonować mogą również i akty wewnętrzne, w takim samym stopniu wiążące użytkowania danego zakładu. Cechą różnicującą obie kategorie aktów będą zaś podstawy prawne ich wydania, a także zakres ich regulacji. Rozstrzygnięcia organów szkoły wyższej znajdujące podstawę w wewnętrznych źródłach prawa np. w regulaminie studiów, mogą dotyczyć jedynie spraw związanych z tokiem studiów indywidualnie określonego studenta, które jednak nie przesądzają ostatecznie o jego sytuacji prawnej (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 września 2012 r., sygn. akt I OSK 1583/12, dostępne w centralnej bazie orzeczeń sądów administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Wewnętrzne akty zakładowe stanowią zatem odrębną kategorię, niż rozstrzygnięcia wydawane przez organy uczelni wyższych, o których mowa w art. 207 ust. 1 i 4 u.p.s.w. Nie podlegają więc one regulacjom kodeksu postępowania administracyjnego oraz nie mogą stanowić przedmiotu prawnie skutecznej skargi do sądu administracyjnego.

W świetle powyższych rozważań stwierdzić należy, że zaskarżone w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie o odmowie zakwalifikowania skarżącego na wyjazd na studia zagraniczne realizowane w ramach Programu Erasmus + jest aktem wewnątrzzakładowym. Zapadło ono bowiem w toku postępowania kwalifikacyjnego wynikającego z "Regulaminu rekrutacji na wyjazd na studia dla kierunku studiów: prawo, administracja i ekonomia", przyjętego przez Kolegium Dziekańskie WPAiE UWr w dniu 16 listopada 2015 r. Nie wywiera ono również jakiegokolwiek zewnętrznego skutku w postaci nawiązania, przekształcenia bądź rozwiązania stosunku zakładowego.

Powołana przez skarżącego analogia między rozstrzygnięciem wydanym w niniejszej sprawie a decyzją komisji stypendialnej nie jest uzasadniona. Zważyć bowiem trzeba, że stypendium Erasmusa nie jest pomocą materialną w rozumieniu art. 173 u.p.s.w., lecz służyć ma dofinansowaniu kosztów pobytu zagranicznego. Poza tym sama tylko analogia nie może stanowić wystarczającego argumentu przeciwstawiającego się charakterowi prawnemu kwestionowanego aktu, jeśli nie wynika z treści konkretnego przepisu prawa o szkolnictwie wyższym. Jednakże żaden przepis ustawy nie zrównuje stypendium przyznawanego w ramach programu Erasmus z pomocą materialną w postaci stypendium socjalnego, stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych lub zapomogi.

Mając na uwadze, że przedmiot zaskarżenia w niniejszej sprawie nie mieścił się w katalogu aktów i czynności podlegających kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne, wniesioną skargę należało odrzucić na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt