Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia NSA Jerzy Krupiński Sędziowie: sędzia WSA Teresa Cisyk sędzia WSA Grażyna Jeżewska – spr. Protokolant : st. sekretarz sądowy Katarzyna Johan po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 czerwca 2010 r. sprawy ze skargi M. J. na decyzję Wojewody Opolskiego z dnia [...], nr [...] w przedmiocie uchylenia, po wznowieniu postępowania, decyzji w sprawie pozwolenia na budowę oraz pozwolenia na budowę części obiektów i odmowie pozwolenia na budowę części obiektów 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty Strzeleckiego z dnia [...], nr [...], 2) określa, że zaskarżona decyzja w całości nie podlega wykonaniu, 3) zasądza od Wojewody Opolskiego na rzecz M. J. kwotę 757 (słownie: siedemset pięćdziesiąt siedem 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Przedmiot zaskarżenia stanowi decyzja Wojewody Opolskiego z dnia [...], Nr [...], wydana na podstawie 138 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) - zwanej dalej K.p.a. oraz art. 82 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) - zwanej dalej Prawem budowlanym, którą uchylono w całości decyzję Starosty Strzeleckiego z dnia [...], znak [...] uchylającą decyzję z dnia [...] Nr [...] zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą M.J. pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP z płytą gnojową i podziemnym zbiornikiem na gnojówkę przy ul. [...], na działce oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków nr A. w części płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę i odmawiającej pozwolenia na budowę płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę w K. przy ul. [...], na działce oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków nr A. i orzeczono na podstawie art. 151 § 1 pkt 2 w zw. z art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a.:

- o uchyleniu decyzji Starosty Strzeleckiego Nr [...] z dnia [...] zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą M.J. pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP z płytą gnojową i podziemnym zbiornikiem na gnojówkę w K. przy ul. [...], na działce oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków nr A;

- o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP w K. przy ul. [...], na działce oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków nr A;

- o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę w K. przy ul. [...], na działce oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków nr A.

Zaskarżona decyzja zapadła w następującym stanie faktycznym:

Decyzją z dnia [...], Nr [...], powołując się na przepisy art. 28, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 4 i art. 36. Prawa budowlanego oraz art. 104 K.p.a., Starosta Strzelecki zatwierdził projekt budowlany i udzielił M.J. pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP (obiekt kategorii II) z płytą gnojową i podziemnym zbiornikiem na gnojówkę (obiekt kategorii VIII) w K. przy ul. [...], na działce nr A. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że projektowana inwestycja jest zgodna z decyzją ustalającą warunki zabudowy z [...], Nr [...], a wobec spełnienia przez inwestora wymagań określonych w art. 35 ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4 Prawa budowlanego należało orzec o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę.

Pismem z dnia 9 kwietnia 2009 r. D.K., zgłaszając swój sprzeciw odnoszący się do wydanego pozwolenia na budowę obory, wniósł o ponowne rozpatrzenie wniosku w przedmiocie wydanego pozwolenia.

Pismem z dnia 6 kwietnia 2009 r. Starosta Strzelecki wezwał D.K. do uzupełnienia w/w wniosku poprzez określenie przesłanki do wznowienia postępowania z art. 145 K.p.a. oraz podania daty i okoliczności w jakich dowiedział się o wydanej przez organ decyzji o pozwoleniu na budowę wydanej na rzecz M.J. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP z płytą gnojową i podziemnym zbiornikiem na gnojówkę w K..

Wobec ustalenia tych okoliczności postanowieniem z dnia [...] Starosta Strzelecki wznowił postępowanie zakończone decyzją ostateczną z dnia [...], Nr [...]. W uzasadnieniu organ podał, iż termin przewidziany w art. 148 § 1 został zachowany w związku czym konieczne stało się zbadanie czy zachodzi przesłanka z art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a. do wznowienia postępowania.

Następnie, decyzją z dnia [...] Starosta Strzelecki - działając na podstawie art. 151 § 1 pkt 1 K.p.a. - odmówił uchylenia decyzji z dnia [...], Nr [...]. W uzasadnieniu wywiódł, że wnioskujący o wznowienie postępowania nie posiada przymiotu strony, ponieważ nieruchomości stanowiące jego własność nie znajdują się w obszarze oddziaływania inwestycji, określonym w art. 3 ust. 20 Prawa budowlanego. Nadto organ wyjaśnił, że realizacja inwestycji nie spowoduje również przekroczeń wartości dopuszczalnych emisji gazowych i hałasu w bezpośrednim sąsiedztwie obory, a tym samym na działce D.K. Końcowo Starosta Strzelecki wskazał, że nie stwierdził, by w sprawie zachodziły przesłanki wynikające z art. 145 § 1 pkt 1 - 3 i pkt 5 - 8 K.p.a.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł D.K., wskazując na liczne uciążliwości w postaci emisji i imisji zanieczyszczeń m.in. powietrza gleby, oraz hałasu, mogące pojawić się przy realizacji zamierzonej inwestycji. Jednocześnie nadmienił, iż obszar dzielący jego domostwo od przedmiotowej inwestycji oscyluje w granicach 20 metrów, a w związku z tym, iż od sąsiada dzieli go również droga, która wraz z poboczami wynosi 7 metrów, nie był on brany pod uwagę jako strona w toczącym się postępowaniu administracyjnym.

W wyniku rozpatrzenia odwołania, Wojewoda Opolski decyzją z dnia [...], Nr [...], uchylił decyzję z dnia [...] w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Przedstawił stan faktyczny sprawy i powołując się na art. 3 pkt 20, art. 4 Prawa budowlanego oraz § 6 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U z 2002 r., Nr 75, poz. 690) - zwanym dalej rozporządzeniem wskazał, że wprawdzie obecnie minimalna odległość określona w w/w rozporządzeniu projektowanej inwestycji od budynku mieszkalnego odwołującego została zachowana i wynosi 40 m, a od granicy działki odwołującego o około 12,5 m to w przypadku chęci jej zabudowy budynkiem z przeznaczeniem na pobyt ludzi, z zachowaniem minimalnej odległości od krawędzi drogi, odległość ta wyniosłaby 17 m od projektowanej inwestycji, co w oparciu o przepisy powołanego rozporządzenia uniemożliwiłoby D.K. dokonanie takiej zabudowy, z uwagi na szerokość działki. Mając na uwadze powyższe, Wojewoda wywiódł, iż odwołującemu powinien przysługiwać przymiot strony postępowania, bowiem przedmiotowa nieruchomości odwołującego znajduje się na obszarze oddziaływania obiektu objętego pozwoleniem na budowę.

Na powyższą decyzję Wojewody Opolskiego skargę do Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego w Opolu złożył M.J., wnosząc o jej uchylenie w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego § 6 pkt 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie poprzez ich błędną interpretację i nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. W uzasadnieniu wskazał na dokonaną przez Wojewodę Opolskiego nadinterpretację prawa, odnosząc obszar oddziaływania budowanej płyty gnojowej nie do zabudowy obecnej (istniejącej) sąsiada przez drogę publiczną, a do zabudowy hipotetycznej przyszłej, co do której istnieje wątpliwość czy w ogóle powstanie. Podniósł także, iż organ nie dokonał oceny możliwości posadowienia na działce sąsiada nowego budynku.

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2009 r., sygn. akt II SA/Op 288/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę.

Decyzją z dnia [...] Starosta Strzelecki - działając na podstawie art. 151 § 1 pkt 2 w związku z art. - uchylił decyzję z dnia [...], Nr [...] z dnia [...] zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą M.J. pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP z płytą gnojową i podziemnym zbiornikiem na gnojówkę w K. przy ul. [...] na działce oznaczonej w operacie ewidencji i gruntów nr A. w części dotyczącej płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę i odmówił pozwolenia na budowę płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę w K. przy ul. [...] na działce oznaczonej w operacie ewidencji i gruntów nr A. W uzasadnieniu Starosta Strzelecki wskazał, że skoro płytę gnojową i podziemny zbiornik na gnojówkę należy zlokalizować w odległości umożliwiającej zabudowę działki nr B., należało uchylić decyzję z dnia [...] Nr [...] w części dotyczącej płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę w K., na działce nr A..

Odwołanie od decyzji Starosty Strzeleckiego z dnia [...] złożył w dniu 4 września 2009 r. M.J., wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu odwołania podniósł zarzut przedwczesności polegający na tym, że nie została jeszcze prawomocnie rozstrzygnięta przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym sprawa uchylenia przez Wojewodę Opolskiego decyzji Starosty z dnia [...] odmawiającej uchylenia decyzji Nr [...] z dnia [...], a organ mimo to wydał w sprawie zaskarżoną decyzję. Odwołujący powołał się także na dokonaną przez Wojewodę Opolskiego nadinterpretację prawa, odnosząc obszar oddziaływania budowanej płyty gnojowej nie do zabudowy obecnej (istniejącej) sąsiada przez drogę publiczną, a do zabudowy hipotetycznej przyszłej, co do której istnieje wątpliwość czy w ogóle powstanie. Podniósł także, iż w przypadku utrzymania w mocy niniejszej decyzji a zatem wybudowania obory bez płyty gnojowej i zbiornika na gnojówkę inwestycja, na która poniósł już nakład 150.000 zł, nie spełniałaby przewidzianego w niej celu, a sama obora osiągnęłaby stan zamknięty.

Decyzją z dnia [...], Nr [...], Wojewoda Opolski na podstawie 138 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. K.p.a. oraz art. 82 ust. 3 Prawa budowlanego uchylił w całości decyzję Starosty Strzeleckiego z dnia [...], nr [...] i orzekł na podstawie art. 151 § 1 pkt 2 w zw. z art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a., jak na wstępie.

W uzasadnieniu przedstawił stan faktyczny sprawy i powołując się na przepis art. 145 § 1 oraz 148 § K.p.a. stwierdził, że wniosek o wznowienie postępowania złożony zostały z zachowaniem ustawowego terminu, co oznacza, iż Starosta Strzelecki słusznie wznowił postępowanie zakończone decyzją z dnia [...] Następnie, organ odwoławczy przytoczył przepisy Prawa budowlanego, tj. art. 28 ust. 2 i art. 3 pkt 20, oraz art. 4 mające zastosowanie przy ustalaniu stron postępowania w sprawach o pozwolenie na budowę. Jednocześnie powołując się na § 6 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia wskazał, że minimalna odległość płyt gnojowych, która powinna wynosić co najmniej 30 m od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach sąsiednich, została zachowana, albowiem projektowana płyta gnojowa wraz z podziemnymi zbiornikami oddalona jest od budynku mieszkalnego D.K. o 40 m, a od jego granicy o około 12,5 m Nadto, analizując możliwości zabudowy należącej do D.K. działki nr B. budynkiem, w którym mogłyby być zaprojektowane pomieszczenia na pobyt ludzi organ wskazał, iż w celu ustalenia czy nieruchomość D.K. znajduje się w obszarze oddziaływania opisanej inwestycji należy rozważyć czy projektowany obiekt nie spowoduje ograniczenia w zagospodarowaniu tej nieruchomości, w przypadku bowiem jej zabudowy budynkiem z przeznaczeniem na pobyt ludzi, z zachowaniem minimalnej odległości od krawędzi drogi, odległość ta wyniosłaby już około 17 m od projektowanej inwestycji, co w oparciu o przepisy powołanego rozporządzenia uniemożliwiłoby D.K. dokonanie dalszej zabudowy, z uwagi na szerokość działki. W kontekście powyższego organ za słuszne uznał przyznanie przez Starostę Strzeleckiego D.K. przymiotu strony postępowania o pozwoleniu na budowę, a w konsekwencji wobec treści art. 5 ust. 1 pkt 9 Prawa budowlanego także za prawidłowe uznał uchylenie decyzji w sprawie pozwolenia na budowę i odmowę zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę oraz zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP w K. przy ul. [...] na działce oznaczonej w operacie gruntów i budynków nr A. W ocenie Wojewody organ I instancji dokonał prawidłowego sprawdzenia czy inwestor wypełnił wszystkie obowiązki oraz warunki wynikające z art. 35 Prawa budowlanego. Mając jednakże na względzie, iż organ po wznowieniu postępowania obowiązany jest do wydania jedynie decyzji wymienionych w art. 151 K.p.a., a więc w rozpatrywanej sprawie, z powodu braku udziału jednej ze stron, do uchylenia kwestionowanej decyzji w całości (art. 151 § 1 pkt 2 K.p.a.) Wojewoda wskazał, że zobowiązany był do zreformowania zaskarżonej decyzji w postaci jej uchylenia w całości i orzeczenia co do istoty sprawy. Organ nadmienił także, iż podjęte w sprawie rozstrzygnięcie poprzedzone zostało wyczerpującym rozpatrzeniem i zebraniem zgromadzonego materiału dowodowego.

Na powyższą decyzję Wojewody Opolskiego skargę do Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego w Opolu złożył pełnomocnik M.J., wnosząc o jej uchylenie w części odmawiającej zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę w K. przy ul. [...] na działce oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków nr A. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 6 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia oraz art. 5 ust. 1 pkt 9 Prawa budowlanego, a także podniósł niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. W uzasadnieniu wskazał, iż zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, znajdowanie się nieruchomości w sferze oddziaływania obiektu w rozumieniu art. 28 Prawa budowlanego należy odczytywać w ten sposób, iż przez oddziaływanie to naruszone zostaną konkretne normy prawa materialnego. W niniejszej zaś sprawie w żaden sposób nie zostały naruszone przepisy prawa materialnego, w szczególności nie zostały złamane przepisy rozporządzenia. Skarżący wywiódł, iż bezspornym pozostaje, co zresztą przyznane zostało wprost przez Wojewodę Opolskiego w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż projektowana płyta gnojowa wraz z podziemnymi zbiornikami oddalona jest od budynku mieszkalnego D.K. o 40 m, a od jego granicy o około 12,5 m, zawarta zatem w § 6 ust.1 pkt 4 rozporządzenia minimalna odległość płyt gnojowych od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach sąsiednich rozporządzenia wynosząca 30 m, została zachowana. Wskazując na treść orzeczenia z dnia 21 maja 2008 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o sygn. akt VII SA/Wa podniósł, iż samo zachowanie wyznaczonych przepisami odległości w rozporządzeniu z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690) uprawnia organ do stwierdzenia, że budynek projektowany nie oddziałuje na działkę, a orzeczenie to, należy przez analogię stosować przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy, albowiem powołane w nim rozporządzenie jest tożsame z rozporządzeniem stanowiącym przedmiot rozpatrywania w sprawie. Zdaniem skarżącego, chybione pozostaje także zaprezentowane stanowisko Wojewody Opolskiego, zgodnie z którym przy wydawaniu pozwolenia na budowę powinno brać się po uwagę przyszłe zabudowania na działce sąsiedniej. Przy wydawaniu decyzji organ administracji publicznej powinien kierować się jedynie obowiązującymi przepisami prawa oraz stanem faktycznym zastanym w chwili wydawania decyzji. Nadto nie jest dopuszczalne aby organ przy wydawaniu decyzji brał pod uwagę stan hipotetyczny, nie istniejący w chwili jej wydania i mogący nigdy nie nastąpić. Wobec powyższego podniesiony został zarzut złamania zasady praworządności przyjęty w art. 6 K.p.a., zgodnie z którym organy administracji publicznej działają na podstawie prawa. Skarżący nie zgodził się także z postawioną przez Wojewodę Opolskiego w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji tezą, iż w celu ustalenia, czy nieruchomość D.K. znajduje się w obszarze oddziaływania opisanej inwestycji należy rozważyć, czy projektowany obiekt nie powoduje ograniczenia w zagospodarowaniu tej nieruchomości w kontekście wybudowania na niej przez D.K. kolejnego budynku, w którym zaprojektowane będą pomieszczenia na pobyt ludzi, a co za tym idzie wydanie pozwolenia na budowę skarżącemu w zakresie przez niego wnioskowanym, uniemożliwi D.K. zabudowę z uwagi na szerokość działki. Zdaniem skarżącego, Wojewoda Opolski nie wziął pod uwagę istniejącej zabudowy na działkach sąsiednich. Istniejąca bowiem zabudowa uniemożliwia D.K. wybudowanie kolejnego budynku na swojej działce, a planowana inwestycja skarżącego nie ma żadnego wpływu na możliwość przyszłej zabudowy działki B., gdyż po uwzględnieniu istniejącej zabudowy D.K. nie posiada już żadnej możliwości zabudowy, a co za tym idzie został spełniony warunek Wojewody Opolskiego, by projektowany obiekt nie powodował ograniczenia przyszłego zagospodarowania nieruchomości sąsiednich. Dokonując analizy możliwości zabudowy działki nr B., której właścicielem jest D.K. skarżący wskazał, iż po uwzględnieniu odległości 30 m od istniejącej płyty gnojowej na działce C., od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, nie pozwala to zgodnie z warunkami technicznymi na wybudowanie kolejnego budynku na działce nr B.. W konsekwencji, zdaniem skarżącego, D.K. nie posiada na chwilę obecną prawa do dalszej zabudowy, a skarżący nie powoduje ograniczenia przyszłego zagospodarowania jego nieruchomości. Mając na uwadze powyższe oraz biorąc pod uwagę przepis art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawa budowlanego, w ocenie skarżącego, nie ma podstaw do odmowy udzielenia pozwolenia na budowę płyty gnojowej i podziemnego zbiornika na gnojówkę w K. przy ul. [...] na działce oznaczanej w operacie gruntów i budynków nr A.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda Opolski wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację i wnioski zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, zważył co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, iż w postępowaniu sądowym nie mogą być brane pod uwagę argumenty natury słusznościowej czy celowościowej. Badana jest wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli prawidłowość zastosowania przepisów prawa do zaistniałego stanu faktycznego, trafność ich wykładni oraz prawidłowość przyjętej procedury.

Ponadto, stosownie do art. 134 § 1 P.p.s.a., Sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to, że Sąd bierze z urzędu pod uwagę wszelkie naruszenia prawa proceduralnego i materialnego niezależnie od treści podnoszonych w skardze zarzutów, jednakże w zakresie oceny legalności nie może wykraczać poza sprawę, która była lub winna być przedmiotem postępowania przed organami administracji publicznej i której dotyczy zaskarżone rozstrzygnięcie.

Przeprowadzona kontrola legalności zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji według wskazanych na wstępie kryteriów wykazała, że naruszają one prawo w stopniu uzasadniającym ich uchylenie.

Na wstępie wywodów od razu należy zastrzec, że w pierwszej kolejności przedmiotem badania Sądu była kwestia przyznania skarżącemu przymiotu strony w postępowaniu zakończonym decyzją ostateczną Starosty Strzeleckiego z dnia [...] zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą M.J. pozwolenia na budowę obory o obsadzie 31,7 DJP (obiekt kategorii II) z płytą gnojową i podziemnym zbiornikiem na gnojówkę (obiekt kategorii VIII) w K. przy ul. [...], na działce nr A., w zakresie określonym w tej decyzji. Odnotować zatem trzeba, że postępowanie administracyjne zakończone wydaniem zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji prowadzone było po wznowieniu postępowania. Zgodnie zaś z art. 149 § 2 K.p.a., po wznowieniu postępowania organ winien w pierwszej kolejności zbadać istnienie przyczyń wznowienia. W niniejszej sprawie postępowanie wznowieniowe w sprawie zakończonej ostateczną decyzją Starosty Strzeleckiego z dnia [...] wszczęte zostało na wniosek D.K., który jako przesłankę wznowienia podał okoliczność, że bez własnej winy nie brał udziału w postępowaniu jako strona. Wskazanie we wniosku o wznowienie postępowania przesłanki z art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a. determinowało zakres prowadzonego przez organy obu instancji postępowania i w pierwszej kolejności zasadnicze znaczenie miało ustalenie, czy wnioskodawcy należało przypisać status strony w postępowaniu zakończonym decyzją Starosty Strzeleckiego z dnia [...]

Dokonując zatem kontroli prawidłowości zajętego przez organy administracji stanowiska w powyższym zakresie, celowym jest wskazanie znajdującego zastosowanie w niniejszej sprawie przepisu art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego, zawierającego definicję strony w postępowaniu w sprawach o pozwolenie na budowę. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. W orzecznictwie sądowym podkreśla się zazwyczaj, że aby uzyskać status strony postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, właściciel sąsiedniej nieruchomości powinien wskazać konkretny przepis, przewidujący w skonkretyzowanym stanie faktycznym danej sprawy ograniczenie w swobodnym korzystaniu z tej nieruchomości ze względu na powstanie w sąsiedztwie określonego obiektu budowlanego ( wyrok WSA VII SA/Wa 1746/08 Lex nr 507 654). Wymaga dodania, że powinny to być przepisy z zakresu materialnego prawa administracyjnego, w szczególności zaś powołanie się na przepisy z zakresu prawa cywilnego jak art. 140 i art. 144 kodeksu cywilnego nie będzie wystarczające ( wyrok NSA II OSK 12/08 Lex nr 554 936). Wskazuje się również, że ograniczenia w zagospodarowaniu nieruchomości danego podmiotu, muszą godzić w jego konkretne uprawnienia z tym związane ( wyrok NSA II OSK 592/07 Lex nr 486487).

Treść przepisu art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego zawiera definicję legalną pojęcia "obszaru oddziaływania obiektu", przez który zgodnie z tą normą prawną należy rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu. Zatem, analizując tę normę prawną trzeba ustalić, czy konkretny przepis prawa wprowadza ograniczenia w zagospodarowaniu jakiejkolwiek innej nieruchomości w związku z realizacją inwestycji objętej pozwoleniem na budowę. Podnieść należy, iż tylko ograniczenia w zagospodarowaniu nieruchomości związane z konkretnym przepisem prawa wprowadzającym takie ograniczenia dają prawo właścicielowi, zarządcy lub użytkownikowi wieczystemu takiej nieruchomości do uczestnictwa w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym dotyczącym pozwolenia na budowę. Ograniczenia, które nie są wynikiem istnienia przepisów prawnych, nie dają podstawy do uznania danego podmiotu za stronę postępowania w sprawie, której przedmiotem jest wydanie pozwolenia na budowę. Osoba taka może mieć w takim postępowaniu interes faktyczny, a nie interes prawny. Sam fakt, że dany podmiot jest właścicielem, zarządcą lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości sąsiadującej z nieruchomością, na której ma być realizowana inwestycja nie jest wystarczającą podstawą do uznania, że podmiotowi takiemu przysługuje status strony postępowaniu dotyczącym w wydania pozwolenia na budowę.

W wyroku NSA z dnia 14 grudnia 2006r. o sygn. akt II OSK 75/06 (Lex nr 319183),. podkreśla się, że znajdowanie się nieruchomości w sferze oddziaływania obiektu należy rozumieć w ten sposób, iż przez oddziaływanie to naruszone zostają konkretne normy prawa materialnego, przykładowo przepisy techniczno – budowlane, z których dany podmiot wywodzi swój interes prawny. Konieczne jest zatem stwierdzenie naruszenia obiektywnego interesu prawnego. Pojecie "obszaru oddziaływania obiektu" będzie się materializować, gdy na podstawie konkretnych indywidualnych parametrów danej inwestycji będą się również konkretyzować odpowiednie normy wynikające z odrębnych przepisów, które wytyczać będą pewną strefę wobec projektowanego obiektu. W cytowanym wyroku, wskazuje się, iż skoro nie można stwierdzić naruszenia prawa, gdyż obiekt jest zgodny z odpowiednimi normami materialno – technicznymi, to dany podmiot nie może się powoływać skutecznie na naruszenie jego interesu prawnego.

Także w świetle przepisu art. 5 ust. 1 pkt 9 Prawa budowlanego należy wskazać, iż w orzecznictwie zarówno Sądu Najwyższego, jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego wielokrotnie wskazywano, że w celu oceny, czy nie zostały naruszone uzasadnione interesy osób trzecich, konieczne jest ustalenie, czy wzniesienie danego obiektu budowlanego odpowiada warunkom techniczno - budowlanym i czy nie powoduje pogorszenia warunków sanitarnych oraz uciążliwości dla otoczenia. O naruszeniu interesu osób trzecich można mówić jedynie wtedy, gdy zostały naruszone w tym względzie konkretne przepisy (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 czerwca 2006 r. sygn. akt II OSK 643/05, niepubl.). Ochrona takich interesów w procesie inwestycyjnym nie może prowadzić do sytuacji, w której to osoby trzecie, a nie inwestorzy - właściciele nieruchomości, na której mają powstać planowane inwestycje, decydować będą o dopuszczalności wybudowania obiektów budowlanych, miejscu posadowienia takich obiektów, rodzaju obiektu budowlanego i to nawet z naruszeniem ogólnego interesu społecznego (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 stycznia 2003 r. sygn. akt II SA/Ka 1563/02, niepubl. oraz z dnia 16 listopada 2005 r. sygn. akt II OSK 672/05, niepubl.). Nie można, bowiem dopuścić do sytuacji, w której uprawnienia właściciela nieruchomości sąsiedniej całkowicie ograniczają uprawnienia inwestora (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 marca 2008 r. sygn. II OSK 436/07, niepubl.).

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt rozpoznawanej sprawy, należy stwierdzić, iż organ odwoławczy nie wykazał, stosownie do wymogów określonych w art. 28 ust. 2 ustawy, na podstawie jakich przepisów odrębnych D.K. miał przymiot strony w postępowaniu wznowieniowym dotyczącym decyzji ostatecznej udzielenia skarżącemu pozwolenia na budowę. W konsekwencji wskazać należy, iż organy obu instancji nie skonkretyzowały również, z uwagi na jakie przepisy odrębna nieruchomość D.K. ma znajdować się w obszarze oddziaływania projektowanego obiektu – obory, płyty gnojowej wraz z podziemnym zbiornikiem na płynne odchody zwierzęce.

W ocenie Sądu, sama jedynie potencjalna, teoretyczna możliwość ograniczeń prawnych w sposobie zagospodarowania działki wskutek powstania w przyszłości w sąsiedztwie, na działce D.K. budynku z przeznaczeniem na pobyt ludzi, bez skonkretyzowania rodzaju danego ograniczenia i realności jego powstania w okolicznościach sprawy, nie wystarcza, do zaliczenia działki D.K. w obręb obszaru oddziaływania obiektu objętego pozwoleniem, a tym samym do przyznania mu przymiotu strony.

Podkreślić należy, iż jedynie bowiem ograniczenia w zagospodarowaniu nieruchomości przez D.K. wynikające z konkretnego przepisu prawa, a nie hipotetycznego dają mu podstawę do uczestnictwa w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym dotyczącym pozwolenia na budowę i tym samym skutecznego żądania wznowienia postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a. Innymi słowy, w przypadku ustalenia, iż takie ograniczenia nie występują, albowiem żadne z obowiązujących przepisów odrębnych nie zostały naruszone, nie ma podstaw do uznania danego podmiotu za stronę postępowania.

Mając na uwadze powyższe wywody, w ocenie Sądu, należało uznać, iż organ odwoławczy nie wykazał w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że nieruchomość D.K. znajduje się w obszarze oddziaływania przedmiotowej inwestycji, czym naruszył materialnoprawną normę art. 28 ust. 2 ustawy.

Organ, oceniając wpływ przedmiotowej inwestycji na otoczenie, a w konsekwencji legitymację D.K., domagającego się wznowienia postępowania w sprawie i posiadania przez niego przymiotu strony, winien odnieść się do funkcji, konstrukcji i innych cech obiektu i ustalić, czy przedmiotowa inwestycja w postaci zaprojektowanej obory, płyty gnojowej oraz podziemnego zbiornika na odchody zwierzęce należy do rzędu tych inwestycji, z którymi przepisy odrębne wprowadzają związane z tym obiektem realne, a więc istniejące ograniczenia w zagospodarowaniu terenu znajdującego się w jego otoczeniu.

Zdaniem Sądu, organy nie oceniły, przy ustalaniu stanu faktycznego możliwości posadowienia na działce sąsiada nowego budynku. W tej kwestii jedynie podały arbitralne stwierdzenie tego faktu. Dokonując zaś oceny ewentualnego naruszenia interesu właściciela "sąsiedniej" nieruchomości, należy brać pod uwagę również stan zabudowy tej nieruchomości, jak również sąsiednich, co słusznie zauważył skarżący w swojej skardze. W tym miejscu wskazać wypada, iż organ odwoławczy obowiązany jest do merytorycznego rozpatrzenia sprawy i skontrolowania postępowania oraz decyzji organu I instancji zarówno z punktu widzenia legalności, jak i celowości. Kontrola organu odwoławczego powinna więc być zawsze kontrolą pełną, polegającą na ponownym merytorycznym rozstrzygnięciu sprawy, co wynika wprost z art. 138 K.p.a. (por. wyrok NSA z dnia 24 czerwca 1998 r., sygn. akt III SA 1379/97, opublikowany ONSA z 1999 r., nr 3, poz. 85). Ponadto stosownie do art. 7 i art. 77 § 1 K.p.a. organ administracji publicznej, zobowiązany jest podjąć wszelkie kroki niezbędne do dokładanego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Organ, wykorzystując dozwolone przepisami środki dowodowe, winien zebrać cały materiał dowodowy pozwalający na dokonanie stosownych ustaleń i wydanie rozstrzygnięcia w sprawie. Pod pojęciem materiał dowodowy rozumieć należy ogół dowodów, których zebranie jest konieczne dla dokładnego ustalenia stanu faktycznego sprawy.

Konstatując, w niniejszej sprawie organy, nie wskazując w sposób bezsporny, na podstawie jakich dowodów ustaliły, iż D.K. przysługuje status strony w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę obory płyty gnojowej i zbiornika na odchody zwierzęce naruszyły również powyższe zasady postępowania administracyjnego. Nie jest dopuszczalne w trybie wznowieniowym orzekanie co do istoty sprawy, jeśli organ w sposób jednoznaczny nie ustali przesłanki wskazanej w art. 145 § 1 K.p.a. W razie wznowienia postępowania administracyjnego z powodu braku udziału jednej ze stron bez jej winy, należy w pierwszej kolejności ustalić krąg podmiotów, którym przysługuje przymiot strony w postępowaniu zwykłym. Brak ustaleń w tej kwestii stanowi przeszkodę do wydania decyzji w trybie art. 151 § 1 K.p.a., a tym samym uniemożliwia dokonanie oceny takiej decyzji pod względem merytorycznym.

W ocenie Sądu, stwierdzone uchybienia spowodowały konieczność uchylenia na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c P.p.s.a. zaskarżonej decyzji w całości oraz decyzji organu pierwszej instancji. Rozstrzygnięcie w pkt 2 wyroku oparto na dyspozycji art. 152 P.p.s.a.

Wskazania co do dalszego postępowania wynikają wprost z powyższych rozważań.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia przepis art. 200 P.p.s.a. stanowiący, że zwrot kosztów przysługuje skarżącemu od organu w razie uwzględnienia skargi. Do niezbędnych kosztów postępowania, stosownie do art. 205 § 2 P.p.s.a., zalicza się m.in. wynagrodzenie pełnomocnika skarżącego reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego. Z tych względów orzeczono, jak w pkt 3 wyroku.