Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Mirosław Wincenciak, Sędziowie sędzia WSA Marek Leszczyński,, sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk (spr.), Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 14 stycznia 2014 r. sprawy ze skargi K. K. na decyzję Wojewody P. z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia czynności materialno-technicznej polegającej na zameldowaniu na pobyt stały oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lipca 2013 roku nr [...] Wojewoda P. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta B. z dnia [...] czerwca 2013 roku nr [...] o odmowie uchylenia czynności materialno – technicznej polegającej na zameldowaniu T. J. K. na pobyt stały w lokalu nr [...] przy ul. [...] w B.

Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco:

Na wniosek K. K. zostało wszczęte postępowanie w przedmiocie uchylenia czynności materialno-technicznej polegającej na zameldowaniu T. J. K. na pobyt stały w w/w lokalu.

Prezydent Miasta B. po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego ustalił, iż nieruchomość zabudowana m.in. budynkiem oznaczonym nr [...] przy ul. [...] w B. należała pierwotnie do B. P. i A. P. Do spadku po B P. powołani zostali z mocy testamentu synowie Z. P., A. P. i R. P.. Natomiast spadek po A. P. z mocy ustawy nabyli zarówno synowie (wyżej wymienieni Z. P., A. P., R. P.) jak i wnuczki B. P. i M. J.

Z upływem czasu współwłasność nieruchomości położonej w B. przy ul. [...] przechodziła na kolejne osoby i podlegała dalszym podziałom wskutek zarówno dziedziczenia jak i umów cywilnoprawnych.

Z dołączonych do akt sprawy kserokopii aktów notarialnych i dokumentów w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku odzwierciedlonych zapisami w ewidencji gruntów wynikało, że obecnie współwłaścicielami nieruchomości są K. K. (część udziałów nabytych w 2010 r. z linii po A. P. oraz udziały z linii pochodzącej od R.P.), T. J. K. i jej córka J. A. (udziały z linii pochodzącej od Z. P.), R. K. i A. K. (udziały z linii pochodzącej od B. P. i M. J.) oraz Gmina B. (pozostała część udziałów z linii po A. P. pozostająca w zarządzie Zarządu Mienia Komunalnego w B.).

Zameldowanie T. J. K. na pobyt stały pod adresem: B., ul. [...], nastąpiło w dniu [...]04.1977r. (fakt znany z urzędu). Jednocześnie organ I instancji ustalił brak dokumentów, z których wynikałoby, że w budynku nr [...] przy ul. [...] w B. doszło do wyodrębnienia własności lokali. Ustalił również, że T. J. K. mieszka przy ul. [...]. W lokalu tym koncentruje swoje życie, posiada wszystkie rzeczy - cały dorobek. W lokalu tym jest zameldowana sama i sama w nim mieszka oraz sukcesywnie dokonywała remontów lokalu - wymiany okien, drzwi. Pokryła koszty wymiany dachu na całym budynku.

W oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, Prezydenta Miasta B. decyzją z dnia [...]06.2013r. nr [...] orzekł o odmowie uchylenia czynności materialno-technicznej polegającej na zameldowaniu T. J. K. na pobyt stały w lokalu nr [...] przy ul. [...] w B.

K. K. powyższą decyzję zaskarżył do Wojewody P. Sformułował przy tym zarzut nieudokumentowania przez organ I instancji tytułu prawnego do lokalu nr [...] przy ul. [...] w B. - brak bowiem dokumentów o podziale pomieszczeń budynku na odrębne lokale. Z decyzji lokalowej z kwietnia 1961 r. na podstawie, której T. J. K. została zameldowana pod nr [...], nie wskazano żadnego lokalu.

Wojewoda P. rozpoznając odwołanie K. K. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, że T. J. K. została zameldowana na pobyt stały pod adresem: B., ul. [...], w dniu [...]04.1977 r. Czynność zameldowania polegała przy tym na zgłoszeniu właściwemu organowi (celem zarejestrowania) danych dotyczących osoby i miejsca jej pobytu. Zgodnie z art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 10.04.1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006r. Nr 139, poz. 993 z późn. zm.) w przypadku, gdy zgłoszone do zameldowania dane budzą wątpliwości, o dokonaniu zameldowania rozstrzyga właściwy organ gminy.

Wobec tego ustalić należało, czy dokonana w dniu [...]04.1977r. czynność zameldowania T. J. K. na pobyt stały w lokalu przy ul. [...] w B. nastąpiła zgodnie z obowiązującymi w tym przedmiocie przepisami prawa.

Organ II instancji podniósł, iż od daty zameldowania T. J. K. zmianom ulegały przepisy ustawy o ewidencji ludności i dowodów osobistych, to wykonanie obowiązku meldunkowego polegającego na zameldowaniu było (w dacie dokonywania zameldowania) i jest obecnie uznawane przez ustawodawcę za konsekwencję zamieszkiwania w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem - zameldowanie rejestrowało wiec i rejestruje dane dotyczące miejsca faktycznego zamieszkiwania osób (art. 1 ust. 2, art. 4 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 1 art. 10 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności i dowodów osobistych w brzmieniu obowiązującym w okresie zameldowania T. J. K. - Dz. U. z 1974r. poz. 14, Nr 85 oraz art. 1 ust. 2, art. 4 ust. 1, art. 6 ust. 1 i art. 10 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych w brzmieniu obecnie obowiązującym - Dz. U z 2006r. Nr 139, poz. 993 z późn. zm.).

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało, więc jedynie ustalenia, czy przy zameldowaniu T. J. K. na pobyt stały w lokalu przy ul. [...] w B. spełniona była przesłanka jej pobytu pod tym adresem.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego Wojewoda P. stwierdził, że w świetle wyjaśnień uczestników postępowania i wyników oględzin przedmiotowego lokalu, nie budzi wątpliwości fakt, że T. J. K. od wielu lat mieszka pod adresem stałego zameldowania - tu od lat koncentruje swoje życie osobiste. Zameldowanie [...] nie było więc i nie jest fikcją meldunkową, która wymagałaby korekty poprzez jego uchylenie.

Wbrew przekonaniu skarżącego, istotą sporu w niniejszej sprawie nie jest – natomiast podnoszony przez skarżącego - brak udokumentowania tytułu prawnego T. J. K. do lokalu Nr [...] w budynku przy ul. [...] w B., ani brak odrębnych własności lokali w w/w budynku.

Czynności meldunkowe (w tym zameldowanie) mają wyłącznie charakter ewidencyjny, tzn. polegają tylko i wyłącznie na rejestracji danych dotyczących pobytu osoby pod określonym adresem. Istotą i celem ewidencji ludności (której służą czynności meldunkowe) jest rejestracja faktycznego miejsca pobytu osób. Oznacza to, że zameldowanie nie jest związane z tytułem prawnym do lokalu, czy też z uprawnieniami do przebywania w nim. Tak więc żądanie skarżącego dotyczące udokumentowania tytułu prawnego T. J. K. do zajmowanego przez nią lokalu wykracza poza zakres rozstrzygania w niniejszej sprawie, tym samym zarzut braku tego tytułu prawnego nie ma wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Kwestie dotyczące sposobu i zakresu korzystania z przedmiotowego budynku nie podlegały rozstrzygnięciu w niniejszej sprawie, gdyż sprawy dotyczące zniesienia współwłasności nieruchomości, czy ustalenia odrębnych własności lokali, czy też podziału nieruchomości do korzystania i zmian w dotychczasowym sposobie korzystania z nieruchomości, należą do kategorii spraw cywilnoprawnych i w razie konfliktu współwłaścicieli podlegają kognicji sądu powszechnego.

Powyższą decyzję zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w Białymstoku K. K., żądając uchylenia zaskarżonej decyzji jako niesprawiedliwej. Zarzucił jej naruszenia art. 7 kpa, 9 kpa oraz art. 77 kpa i 80 kpa, a także art. 227 kpa. Główny zarzut skarżącego sprowadzał się do braku rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego i nieudokumentowanie przez organy stanu prawnego niezbędnego przy dokonywaniu meldunku T. J. K. Ponadto K. K. zarzucił również nieuwzględnienie wyroku II SA/Bk 764/12 z dnia [...] grudnia 2012 r. na okoliczność niewłaściwych meldunków m.in. T. J. K.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda P. wnosząc o jej oddalenie, podtrzymał swoje stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Podkreślił przy tym, iż skarżący zarzucając organom obu instancji m.in. brak rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego i nieudokumentowanie tytułu prawnego niezbędnego przy dokonywaniu meldunku T. J. K. oraz nieuwzględnienie wyroku II SA/Bk 764/12 oparł się na mylnym przeświadczeniu, iż przywołany wyrok obligował organy administracji do spełnienia żądania skarżącego. Natomiast - w ocenie organu - wyrok ten odnosił się jedynie do kwestii formalnych dotyczący określenia przez skarżącego przedmiotu sprawy mieszczącego się w granicach ustawowych unormowań. Wojewoda P. wskazał także, że o ile przedmiot sprawy określony żądaniem strony wyznacza kierunek podejmowanych przez organ czynności, o tyle ocena słuszności żądania i zasadności jego uzasadnienia dokonywana jest przez organ administracji po przeprowadzeniu stosownego postępowania. Postępowanie natomiast w niniejszej sprawie wykazało brak podstaw do uchylenia zameldowania T. J. K. w świetle art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 roku o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993 ze zm.), z uwagi na to, że od lat mieszka ona w miejscu stałego zameldowania.

Na tej podstawie organ wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd administracyjny został wyposażony w funkcje kontrolne działalności administracji publicznej, co oznacza, że w przypadku zaskarżenia decyzji, sąd bada jej zgodność z przepisami prawa (art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo

o ustroju sądów administracyjnych - Dz. U. Nr 153, poz. 1269 oraz art. 3 ustawy

z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Sąd nie podziela poglądu skarżącego o konieczności "dokonania anulowania meldunku T. J. K. z lokalu przy ul. [...] w B. ze względu na niewłaściwe dane rejestrowe", z uwagi na brak rozstrzygnięcia przez organy administracji zagadnienia wstępnego i nieudokumentowanie tytułu prawnego niezbędnego przy zameldowaniu.

Zgodnie z treścią art.10 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993 ze zm.) przy uchyleniu czynności materialno - technicznej bada się czy w dniu zameldowania osoba spełniała warunek dający podstawę do zameldowania, tzn. zamieszkiwała w lokalu, w którym ma nastąpić zameldowanie. W/w artykuł stanowi, że osoba, która przebywa na terenie Rzeczpospolitej Polskiej pod tym samym adresem dłużej niż trzy miesiące, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed upływem 30 dni, licząc od dnia przybycia, zaś art. 47 ust. 2 tej ustawy wskazuje, iż organ gminy rozstrzyga o dokonaniu zameldowania lub wymeldowania, jeżeli zgłoszone dane budzą wątpliwości.

Określona w art. 10 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych przesłanka zameldowania na pobyt stały występuje wówczas, gdy łącznie spełnione zostaną obydwa warunki określone w tych przepisach, a mianowicie, gdy osoba zamieszkuje w lokalu oraz ma zamiar stałego w nim przebywania. Wyłączną zatem przesłanką zameldowania określonej osoby w oznaczonym lokalu jest sam fakt przebywania przez nią w tym lokalu, bez konieczności legitymowania się potwierdzeniem uprawnienia do przebywania w nim.

W wyroku NSA z dnia 08 stycznia 2013 r. sygn. akt II OSK 1595/11 wskazano, że "ewidencja ludności służąca rejestrowaniu pobytu ma charakter wyłącznie porządkowy, co oznacza, że zameldowanie nie jest związane z rozstrzyganiem uprawnień do lokalu, ani tym samym prawa do przebywania w nim. Jedynie stwierdzenie faktu przebywania w lokalu winno być kryterium rozstrzygającym o zameldowaniu, a podstawę do wymeldowania stanowi ustalenie przez właściwy organ faktu opuszczenia lokalu. Dla osoby zgłaszającej się do zameldowania, jak też dla organu dokonującego czynności zameldowania, wystarczający jest potwierdzony miarodajnym dowodem fakt przebywania w lokalu z określonym zamiarem. Nie można od osoby podlegającej zameldowaniu wymagać legitymowania się prawem do lokalu, w szczególności w postaci zgody właściciela nieruchomości"(LEX nr 1341538). Powyższe stanowisko jest konsekwencją charakteru i istoty czynności zameldowania, wyłącznie jako aktu rejestracji danych o miejscu pobytu oznaczonej osoby (art. 1 ust. 2 w/w ustawy).

W rozpoznawanej sprawie nie budzi zastrzeżeń i nie jest kwestionowany pobyt T. J. K. w przedmiotowym lokalu. Skarżąca została zameldowana w tym budynku na stałe od dnia [...]04.1977 r. Powyższy fakt bezsprzecznie wynika bowiem z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, a mianowicie z zeznań świadków A. K., E. G., J. B. mieszkających w sąsiedztwie przedmiotowego lokalu oraz córki uczestniczki postępowania J. A., a także z przeprowadzonych oględzin lokalu (akta administracyjne).

Skoro poza sporem pozostaje fakt zamieszkiwania T. J. K., w lokalu przy ul. [...] w B. należy uznać, że w niniejszej sprawie czynność zameldowania dokonana została skutecznie i brak jest podstaw do jej uchylenia.

Odnosząc się do zarzutów skarżącego, że przy wydawaniu zaskarżonej decyzji naruszone zostały art. 7 i 9 kpa oraz 77, 80 i 227 kpa to stwierdzić należy, że badając pod tym kątem legalność zaskarżonej decyzji Sąd nie dopatrzył się naruszenia w/w przepisów. W art. 6 kpa zawarta jest zasada praworządności, z której wynika, że organy administracji działają na podstawie przepisów prawa. Jak wynika z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego na treść działania na podstawie przepisów prawa składają się: ustalenie treści normy prawnej mające zastosowanie w rozstrzyganej sprawie, wyrażenie stanu faktycznego sprawy z języku normy prawnej oraz podciągnięcie tego stanu faktycznego pod treść normy prawnej i określenie praw i obowiązków postępowania (wyrok NSA z 21 czerwca 1995 r., III SA1127/94). W niniejszej sprawie wszystkie powyższe kryteria zostały spełnione.

Ponadto rozpoznając sprawę organy przestrzegały zasadę prawdy obiektywnej, podejmując wszelkie niezbędne kroki do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy. Dokonując kontroli zaskarżonej decyzji Sąd nie dopatrzył się, aby organy administracji naruszyły wyrażoną w art. 9 kpa zasadę udzielania informacji. Ponadto w wyczerpujący sposób zebrały i rozpatrzyły cały materiał dowodowy oraz oceniły go zgodnie z treścią art.80 kpa.

Zaskarżona decyzja odpowiada również warunkom określonym w art. 107 kpa. Zawiera uzasadnienie faktyczne i prawne oraz ocenę zebranego w postępowaniu materiału dowodowego, dokonaną przez organ wykładnię stosowanych przepisów oraz ocenę przyjętego stanu faktycznego w świetle obowiązującego prawa. Dodatkowo zostało prawidłowe zredagowanie pod względem merytorycznym i prawnym, co ma szczególne znaczenie dla stosowania zasady przekonywania wyrażonej w art. 11 kpa. Jest również zgodne z wytycznymi zawartymi w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 11 grudnia 2012 r. sygn. akt II SA/Bk 764/12.

Analiza akt postępowania administracyjnego i wydanej w tej sprawie decyzji wskazuje, że organy administracji publicznej prowadząc postępowanie w sposób właściwy zastosowały przepisy procedury administracyjnej, jak również przepisy prawa materialnego.

Podkreślić końcowo przy tym należy, że podstawowe zarzuty skargi, dotyczące rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego i nieudokumentowanie tytułu prawnego niezbędnego przy dokonywaniu meldunku T. J. K. jak również kwestia ustalenia własności przedmiotowej nieruchomości - nie mogą być przedmiotem merytorycznej oceny sądu administracyjnego oraz organów administracji, ponieważ nie należą do właściwości tychże sądów i organów. W kwestii tej natomiast rozstrzyga sąd cywilny, na co już kilkakrotnie wskazywał organ.

Mając powyższe na względzie Sąd działając na podstawie przepisów art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.), orzekł jak w sentencji.