Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Grochowska-Jung, Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Antoniuk, Sędzia WSA Andrzej Góraj (spr.), Protokolant Agnieszka Bieniewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 lutego 2010 r. sprawy ze skargi B. P. na decyzję Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] sierpnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego oddala skargę

B. P. w dniu [...] maja 2005 r. złożyła do Ministra Edukacji Narodowej i Sportu wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji tego organu z dnia [...] listopada 2003 r. nr [...], utrzymującej w mocy decyzję z dnia [...] października 2003 r. stwierdzającą nieważność postępowania kwalifikacyjnego.

Minister Edukacji Narodowej i Sportu decyzją z dnia [...] lipca 2005 r. nr [...] odmówił stwierdzenia nieważności wskazanej decyzji. W uzasadnieniu podał m. in., że w dniu [...] lipca 2003 r. B. P. uzyskała akceptację Komisji Kwalifikacyjnej powołanej przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. W toku postępowania nadzorczego przeprowadzonego na podstawie art. 9h ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy - Karta Nauczyciela stwierdzono naruszenie przez Komisję Kwalifikacyjną prowadzącą postępowanie kwalifikacyjne przepisów § 11 ust. 2 i § 12 ust. 1 obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2000 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. Nr 70, poz. 825 z późn. zm.). Każdy z członków Komisji Kwalifikacyjnej oceniał spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu zawodowego, według punktowej skali od 0 do 10. Zadaniem Komisji Kwalifikacyjnej była analiza przedłożonej dokumentacji oraz dokonanie na tej podstawie oceny spełnienia przez nauczyciela warunków niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego. Z przebiegu prac został sporządzony protokół zawierający uzyskaną przez nauczyciela punktację wraz z jej uzasadnieniem. Jednakże w uzasadnieniu przyznanej liczby punktów odniesiono się głównie do sposobu przedstawienia dokumentacji oraz podniesiono, że nauczycielka nie wykazała się umiejętnością rozpoznawania i rozwiązywania problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, nie uwzględniła bowiem specyfiki pracy wizytatora kuratorium oświaty, co z kolei pozostaje w sprzeczności z rozstrzygnięciem Komisji Kwalifikacyjnej odnośnie udzielonej akceptacji. Ponadto Komisja Kwalifikacyjna stwierdziła, że przedłożony opis i analiza jednego z wymaganych problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych nie przekonał jej członków o posiadaniu przez nauczycielkę umiejętności, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 4 powyżej określonego rozporządzenia.

Minister Edukacji Narodowej, po ponownym rozpoznaniu sprawy, decyzją z dnia [...] września 2005 r. nr [...] utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] lipca 2005 r., podzielając zawartą tam argumentację. Dodał ponadto, iż kwestia mobbingu w żadnym razie nie może być przedmiotem oceny komisji kwalifikacyjnej w postępowaniu kwalifikacyjnym na stopień nauczyciela dyplomowanego.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi B. P. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z dnia 17 stycznia 2006 r. o sygn. akt II SA/Wa 1963/05 uchylił zaskarżoną decyzję Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] września 2005 r. [...] oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia [...] lipca 2005 r. [...]. Sąd uznał w szczególności, że jeśli skarżąca uzyskała wymaganą liczbę punktów, ingerencja nadzoru w czynności postępowania kwalifikacyjnego była niedopuszczalna, gdyż skala punktowa pozwala Komisji Kwalifikacyjnej na indywidualną ocenę nauczyciela, organ nadzoru nie jest zaś władny podważać tej oceny i stwierdzać nieważności rozstrzygnięć Komisji Kwalifikacyjnej z przyczyn merytorycznych. Ponadto, ocena punktowa nie stanowi czynności w rozumieniu powołanych przepisów, lecz jest wyłącznie skutkiem czynności Komisji i już dlatego nie podlega nadzorowi.

Orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie stało się prawomocne, bowiem Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 21 marca 2007 r. o sygn. akt I OSK 862/06 oddalił skargę kasacyjną wniesioną przez Ministra Edukacji Narodowej.

Wobec powyższego, B. P. wnioskiem z dnia [...] września 2007 r. zwróciła się do organu o wydanie aktu nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego. Wezwana o nadesłanie zaświadczenia o zatrudnieniu poinformowała organ, iż przeszła na emeryturę i nie jest zatrudniona.

Decyzją z dnia [...] lutego 2008 r. nr [...] Minister Edukacji Narodowej, działając na podstawie art. 9b ust. 6 w związku z art. 9b ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.), odmówił B. P. nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego. W uzasadnieniu wskazał, iż wnioskodawczyni pozostaje na emeryturze i nie jest zatrudniona na stanowisku nauczyciela, w związku z czym nie podlega przepisom powołanej ustawy w zakresie dotyczącym awansu zawodowego.

W dniu [...] lutego 2008 r. B. P. skierowała do organu wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Podała w nim, iż organ celowo przedłużał postępowanie administracyjne, zaś gdyby decyzja o nadaniu stopnia awansu zawodowego została wydana w terminie przewidzianym w Kodeksie postępowania administracyjnego, to nie doszłoby do zaistniałej sytuacji.

Minister Edukacji Narodowej, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, decyzją z dnia [...] sierpnia 2009 r. nr [...] wydaną w oparciu o art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 1 w związku z art. 9b ust. 1 i 6 ustawy - Karta Nauczyciela, utrzymał w mocy swoje poprzednie rozstrzygnięcie, podzielając zawartą tam argumentację.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na powyższą decyzję B. P. zarzuciła organowi przewlekłość i opieszałość w załatwieniu jej sprawy. W ocenie skarżącej spełnia ona wszystkie ustawowe warunki do otrzymania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego i w związku z tym domaga się nakazania organowi wydania decyzji w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Minister Edukacji Narodowej wniósł o jej oddalenie, wskazując na argumenty powołane w wydanych w sprawie decyzjach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem skarżonej decyzji administracyjnej. Jest więc to kontrola legalności rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu administracyjnym, z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i procesowym. Oceniając przedmiotową decyzję według powyższych kryteriów uznać należy, iż nie narusza ona prawa.

Istota sprawy w niniejszym postępowaniu sprowadzała się do oceny tego, czy skarżąca, na dzień wydania skarżonej decyzji, podlegała regulacjom ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.). Ten bowiem akt prawny zawiera unormowania dotyczące awansu na stopień nauczyciela dyplomowanego, o który to awans ubiegała się skarżąca.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga fakt, że sąd administracyjny jest upoważniony do badania zgodności z prawem decyzji, lecz jedynie w odniesieniu do stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dniu, w którym organ wydał decyzję. Stąd też, bez wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy, pozostają podnoszone w skardze argumenty dotyczące długości trwania postępowania administracyjnego i zmieniający się w jego trakcie stan faktyczny. Te bowiem okoliczności sąd administracyjny mógłby jedynie badać w postępowaniu toczącym się wskutek skargi na bezczynność organu. Taka zaś skarga nie jest przedmiotem niniejszego postępowania.

Rozpatrując istotę przedmiotowej sprawy wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 powołanej ustawy, jej regulacjom podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni, zatrudnieni w placówkach wymienionych w punktach 1 - 4. Zakres podmiotowy ustawy dotyczy więc nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych, którzy są czynni zawodowo. Jest to najdalej idąca przesłanka, której spełnienie umożliwia ubieganie się o awans przewidziany przez powyższą ustawę. Stąd też tylko osoby wymienione w przedmiotowym przepisie mają możliwość otrzymania jednego z rodzajów awansu, przewidzianego w art. 9a ww. ustawy. Tylko więc takie jak ww. osoby podlegają dalszym, szczegółowym kryteriom oceny. Okoliczność braku spełnienia przesłanki bycia czynnym zawodowo nauczycielem eliminuje natomiast kandydata do awansu z możliwości jego otrzymania i jest to niezależne od tego, czy spełnia on dalsze, szczegółowe kryteria umożliwiające otrzymanie awansu.

Przechodząc do meritum omawianej sprawy podnieść należy, iż niekwestionowaną okolicznością jest to, że na dzień wydania skarżonej decyzji B. P. nie spełniała przesłanki opisanej w art. 1 ust. 1 przedmiotowej ustawy. Nie była już bowiem czynnym zawodowo nauczycielem, wobec przejścia na emeryturę. Ta okoliczność była więc wystarczającą przesłanką uzasadniającą odmowę nadania jej stopnia nauczyciela dyplomowanego. Organ, powołując przedmiotową okoliczność w uzasadnieniu skarżonej decyzji, postąpił zgodnie z przepisami prawa. W sytuacji gdy kandydat do awansu nie legitymuje się przymiotem nauczyciela czynnego zawodowo, nie podlega bowiem ustawie - Karta Nauczyciela, a więc nie może otrzymać awansu opisanego w tej ustawie.

Powyższej konkluzji nie zmienia podnoszona w skardze okoliczność posiadania przez skarżącą pozytywnej opinii komisji kwalifikacyjnej. Jak już bowiem wyżej wskazano, skarżąca nie spełnia najdalej idącej przesłanki - bycia czynnym zawodowo nauczycielem. Stąd też, mimo iż faktycznie procedura awansu skarżącej na stopień nauczyciela dyplomowanego rozpoczęła się w okresie gdy jeszcze pracowała, dla oceny skarżonej decyzji znaczenie ma jedynie stan faktyczny istniejący w dniu wydania tej decyzji. Ewentualne przyczynienie się organu do wydłużenia czasu trwania powyższej procedury również nie wpłynie na rozstrzygnięcie Sądu w niniejszej sprawie. Może jedynie stać się przesłanką uzasadniającą wytoczenie przez skarżącą powództwa odszkodowawczego przed sądem powszechnym.

W świetle powyższych rozważań, uznając iż organ nie dopuścił się naruszenia prawa wydając skarżoną decyzję, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).