Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Agnieszka Nawara - Dubiel po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu adwokat M. H. od postanowienia referendarza Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 27 stycznia 2017 r. o przyznaniu adwokat M. H. wynagrodzenia za zastępstwo prawne wykonane na zasadzie prawa pomocy w kwocie 221,40 zł w sprawie ze skargi J. W. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z dnia 3 stycznia 2014r. nr. [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki postanawia zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że przyznać adwokat M. H. , wykonującej zawód w Kancelarii Adwokackiej przy ul. [...] [...], od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 332,10 zł (trzysta trzydzieści dwa złote i dziesięć groszy) w tym 62,10 zł (sześćdziesiąt dwa złote i dziesięć groszy) należnego podatku od towarów i usług.

Postanowieniem z 27 stycznia 2017 r. referendarz sądowy orzekł o przyznaniu adwokat M. H. wynagrodzenia za zastępstwo prawne udzielone skarżącemu z urzędu w kwocie 221,40 zł, w tym 41,40 zł należnego podatku od towarów i usług.

Od postanowienia tego sprzeciw wniosła adwokat M. H., zarzucając mu niewłaściwe zastosowanie § 18 ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - poprzez nieuwzględnienie faktu, iż wyznaczony dla skarżącego J. W. do sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej do NSA pełnomocnik z urzędu nie prowadził sprawy na wcześniejszych etapach postępowania administracyjnego, a został ustanowiony po wydaniu przez WSA w Krakowie wyroku z dnia 13.05.2014 r. sygn. akt II SA/Kr 324/14 i w efekcie niezasadne przyjęcie, iż minimalna stawka za zastępstwo adwokackie w tej sprawie wyniosła 50% z 240 zł, zamiast 75% z 240 zł. W sprzeciwie wniesiono o zmianę zaskarżonego postanowienia w zaskarżonym zakresie i orzeczenie o przyznaniu na rzecz adwokat M. H. wykonującej zawód w Kancelarii Adwokackiej w [...] przy ul. [...] od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie tytułem wynagrodzenia kwoty za zastępstwo prawne wykonane na zasadzie prawa pomocy w zakresie sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej kwoty łącznej 332,10 zł (w tym 62,10 zł należnego podatku od towarów i usług).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

W myśl art. 259 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.) – dalej w skrócie p.p.s.a. - od zarządzeń i postanowień, o których mowa w art. 258 § 2 pkt 6-8, strona albo adwokat, radca prawny, doradca podatkowy lub rzecznik patentowy mogą wnieść do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego sprzeciw w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia zarządzenia lub postanowienia. Zgodnie z art. 260 rozpoznając sprzeciw od zarządzenia i postanowień, o których mowa w art. 258 § 2 pkt 6-8, sąd wydaje postanowienie, w którym zaskarżone zarządzenie lub postanowienie referendarza sądowego zmienia albo utrzymuje w mocy (§1), przy czym Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym (§ 3).

Z kolei art. 250 § 2 p.p.s.a. stanowi, że wyznaczony adwokat otrzymuje wynagrodzenie według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków.

Referendarz w zaskarżonym postanowieniu wskazał, że "W niniejszej sprawie, orzekając co do wynagrodzenia za postępowanie kasacyjne - należy zatem zastosować przepisy poprzednio obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 490)" - co jest oczywiście błędne z tego względu, że wynagrodzenie przyznawane jest adwokatowi, a nie radcy prawnemu. W końcowej części uzasadnienia powołał się jednak na przepisy § 18 i 19 właściwego rozporządzenia tj. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1348 z późn. zmianami). To rozporządzenie znajdzie w niniejszej sprawie zastosowanie na podstawie § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. (Dz. U. poz. 1714) w związku z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 1801 ze zm.). Referendarz jednak powołał się jedynie na "§ 18.1 pkt. 2" rozporządzenia, nie wskazując dokładnie jednostki redakcyjnej stanowiącej podstawę orzeczenia - w ramach przywołanego punktu 2 funkcjonują jeszcze litery od a do d. Również i brak dokładnego wskazania podstawy prawnej wskazuje na wadliwość zaskarżonego postanowienia referendarza.

W myśl § 18 ust. 1 pkt 2 lit. "b" rozporządzenia z 2002 r. stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w drugiej instancji: za sporządzenie i wniesienie skargi kasacyjnej albo za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej - 50% stawki minimalnej określonej w pkt 1 (dla tej sprawy jest to kwota 240 zł), a jeżeli nie prowadził sprawy ten sam adwokat w drugiej instancji - 75% tej stawki, w obu przypadkach nie mniej niż 120 zł.

Z kolei § 19 stanowi, że koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują opłatę w wysokości nie wyższej niż 150% stawek minimalnych, o których mowa w rozdziałach 3-5.

W niniejszej sprawie adwokat M. H. wniosła o przyznanie wynagrodzenia w wysokości 150% stawki minimalnej z uwagi na zwiększony nakład pracy niezbędny do sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej w niniejszej sprawie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu. Referendarz słusznie uwzględnił ten wniosek i również Sąd rozpoznający sprzeciw podziela stanowisko o zasadności zastosowania w niniejszej sprawie podwyższonej stawki.

Natomiast słuszny okazał się zarzut, iż niezasadnie uznano, iż minimalne wynagrodzenie za pomoc prawną w sprawie niniejszej wynosi 50% a nie 75% stawki minimalnej określonej w § 18 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z 2002 r. Cytowany wcześniej § 18 ust. 1 pkt 2 lit. "b" tego rozporządzenia rozróżnia dwie sytuacje:

a) gdy sprawę prowadził w obu instancjach ten sam adwokat - należy mu się za postępowanie drugiej instancji wynagrodzenie w wysokości 50% stawki minimalnej,

b) gdy nie prowadził sprawy ten sam adwokat w drugiej instancji - należy się 75% tej stawki.

Uzasadnieniem takiego zróżnicowania wysokości wynagrodzenia jest założenie, że adwokat, który już wcześniej sprawę prowadził przed sądem pierwszej instancji (za co przysługuje odrębne wynagrodzenie) zna sprawę i w związku z tym sporządzenie skargi kasacyjnej będzie wymagało mniejszego nakładu pracy niż w przypadku osoby, która została ustanowiona pełnomocnikiem z urzędu dopiero po wydaniu wyroku.

W zaskarżonym postanowieniu referendarz w ogóle pominął drugą część § 18 ust. 1 pkt 2 lit. "b" rozporządzenia, w której mowa o zastosowaniu stawki 75%. Nie wynika więc z zaskarżonego postanowienia dlaczego referendarz zdecydował zastosować stawkę 50% zamiast 75%, zatem Sąd nie może zweryfikować co było powodem wydania orzeczenia o tej treści. Jest to uchybienie, które skutkowało przyznaniem wynagrodzenia adwokatowi z urzędu w zbyt niskiej wysokości.

Prawidłowe wyliczenie wysokości wynagrodzenia adwokata w niniejszej sprawie przedstawia się następująco. W pierwszej kolejności należy wyliczyć 75% z 240 zł, co daje kwotę 180 zł. Następnie na podstawie § 19 rozporządzenia podwyższyć tę kwotę o połowę, co daje 270 zł. Do tak wyliczonego należnego adwokatowi wynagrodzenia trzeba doliczyć 23% tytułem podatku od towarów i usług (62,10 zł), co łącznie daje kwotę 332,10 zł.

Biorąc powyższe pod uwagę sprzeciw wniesiony przez adwokat M. H. zasługiwał na uwzględnienie, a zaskarżone postanowienie należało zmienić, przyznając adwokatowi z urzędu wynagrodzenie w wysokości opisanej w sentencji - na podstawie art. 259 § 1, art. 260 § 1 i § 3 i art. 250 § 2 p.p.s.a. oraz § 18 ust. 1 pkt 2 lit. "b" i § 19 pkt 1 w zw. z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.