drukuj    zapisz    Powrót do listy

6463 Wzory przemysłowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Uchylono zaskarżoną decyzję, VI SA/Wa 599/10 - Wyrok WSA w Warszawie z 2010-05-28, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 599/10 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2010-05-28 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-03-19
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Jolanta Królikowska-Przewłoka /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6463 Wzory przemysłowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną decyzję
Powołane przepisy
Dz.U. 2003 nr 119 poz 1117 art. 102 ust. 1, art. 104 ust. 1, art. 255 ust. 4
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 77 par. 1, art. 107 par. 3
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Czarnecki Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Protokolant Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 maja 2010 r. sprawy ze skargi A. P. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie oddalenia sprzeciwu w sprawie o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt. "Plafoniera sufitowa" nr [...] 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej na rzecz skarżącego A. P. kwotę 1000 (jeden tysiąc) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją Urząd Patentowy RP działając w trybie postępowania spornego oddalił sprzeciw wobec prawomocnej decyzji Urzędu Patentowego RP z dnia [...] września 2007 r. o udzieleniu prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt.: "Plafoniera sufitowa" nr [...].

Decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Prawomocną decyzją z dnia [...] września 2007 r. Urząd Patentowy RP udzielił na rzecz M. R. prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt.: "Plafoniera sufitowa" z pierwszeństwem od [...] kwietnia 2007 r. Decyzja została opublikowana w "Wiadomościach Urzędu Patentowego" nr [...] z 2008 r.

W dniu [...] sierpnia 2008 r. – A. P. - P.P.H.U. "[...]",[...] złożył do Urzędu Patentowego RP-Departament Rejestrów sprzeciw wobec ww. decyzji.

Za podstawę sprzeciwu podał art. 102 ust. 1 i art. 104 ust. 1 p.w.p. podnosząc, że rejestracja nastąpiła z naruszeniem powołanych przepisów, gdyż wzór nie posiadał cechy indywidualnego charakteru w świetle wzorów wspólnotowych z wcześniejszym pierwszeństwem, tj. [...] (dla odmiany pierwszej) oraz [...] i [...] (dla odmiany drugiej i trzeciej – fig. 2 i 3).

Uprawniony uznał sprzeciw za bezzasadny.

Urząd Patentowy RP decyzją z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] wydaną na podstawie art. 102, 104 i art. 246 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. 2003 r., Nr 119, poz. 1117) oddalił sprzeciw o unieważnienie spornego prawa z rejestracji.

W uzasadnieniu decyzji Urząd Patentowy RP odwołał się do art. 255 ust. 1 pkt 9 i art. 255 ust. 4 p.w.p. i stwierdził, że sprawy o unieważnienie prawa z rejestracji na skutek złożonego sprzeciwu uznanego za bezzasadny rozpatruje Urząd Patentowy RP w trybie postępowania spornego (a taką jest sprawa o unieważnienie prawa z rejestracji na skutek złożonego sprzeciwu) orzekając w granicach wniosku i będąc związany podstawą prawną wskazaną przez wnioskodawcę, zaś wobec zgłoszenia spornego wzoru do rejestracji w dniu [...] kwietnia 2007 r. za podstawę prawną oceny ustawowych warunków wymaganych do udzielenia ochrony na ten wzór przemysłowy przyjął przepisy ustawy pwp.

Urząd Patentowy RP podniósł, że zgodnie z art. 102 ust. 1 tej ustawy przedmiotem porównania rejestracji wzorów przemysłowych są postacie ich wytworów, przy czym zakres przedmiotowy prawa z rejestracji wzoru przemysłowego określają łącznie rysunek wzoru i jego istotne cechy wskazane w opisie (co znalazło wyraz w pierwotnej wersji ustawy pwp - art. 107 ust. 2).

Natomiast oceniając indywidualny charakter postaci wytworu przedmiotowego wzoru przemysłowego należy zwrócić uwagę na przepis art. 104 ust. 1 pwp, zgodnie z którym wzór przemysłowy odznacza się indywidualnym charakterem, jeżeli ogólne wrażenie jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed datą, według której oznacza się jego pierwszeństwo, przy czym, przy ocenie indywidualnego charakteru wzoru przemysłowego należy wziąć pod uwagę zakres swobody twórczej przy opracowywaniu wzoru.

Organ wskazał, że jako cechy istotne przedmiotowego wzoru przemysłowego w jego opisie zgłoszeniowym wymieniono następujące cechy postaciowe: charakter ukształtowania rurek oraz zwieńczenie rurek u ich wolnego końca elementami kryształowymi o różnych kształtach.

Zdaniem Urzędu, materiały wskazane przez wnoszącego sprzeciw, obejmujące wzory wspólnotowe z wcześniejszym pierwszeństwem, tj. [...] (dla odmiany pierwszej przedmiotowego wzoru przedstawionej na Fig. 1) oraz [...] i [...] (dla odmiany drugiej i trzeciej przedmiotowego wzoru przedstawionych na Fig. 2 i 3). nie posiadają cechy określonej jako "zwieńczenie rurek u ich wolnego końca elementami kryształowymi o różnych kształtach". Ponadto, wzór [...] przedstawia zwis, a nie plafonierę, o konstrukcji całkowicie odmiennej od konstrukcji odmiany pierwszej przedmiotowego wzoru przedstawionej na Fig. 1 dokumentacji zgłoszeniowej. Natomiast charakter ukształtowania rurek poszczególnych plafonier dla odmiany drugiej i trzeciej przedmiotowego wzoru przedstawionych na Fig. 2 i 3 dokumentacji zgłoszeniowej, jest odmienny od ukształtowania rurek w plafonierach przeciwstawionych tj. przedstawionych w [...] i [...]. Podobnie różne są ilości tych rurek w porównywanych ze sobą plafonierach.

Odnosząc się do zakresu swobody twórczej przy opracowywaniu wzoru, Urząd Patentowy RP uznał, że zakres ten był niewielki. Ramiona plafonier stanowią bowiem wyginane rurki, o różnych ilościach, zakończone źródłem światła, a ponadto plafoniery mają zasadniczo jednakowy kształt podstawy, a więc swoboda twórcza projektanta takich plafonier obejmuje jedynie charakter ukształtowania rurek, ich ilość, oraz charakter zwieńczenia rurek. W związku z powyższym, o indywidualnym charakterze postaci wytworu mogą decydować nawet niewielkie różnice postaci plafonier.

Organ zatem uznał, że przedmiotowy wzór przemysłowy spełniał wymóg indywidualnego charakteru w rozumieniu powołanych przepisów art. 104, gdyż ogólne wrażenie jakie wywołuje on na zorientowanym użytkowniku (którym jest na przykład handlowiec artykułów oświetleniowych) różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez przeciwstawione wzory wspólnotowe, odpowiednio, [...],[...] i [...].

W skardze na powyższą decyzję skarżący zarzucił naruszenie:

1. art. 102 ust. 1 p.w.p. - przez przyjęcie, iż sporny wzór przemysłowy posiada indywidualny charakter bez przeprowadzenia analizy cech linii, konturów, kształtów, kolorystyki, struktury lub materiału wytworu oraz jego ornamentacji, wskazanych w tym przepisie;

2. art. 104 ust. 1 w zw. z art. 102 ust. 1 p.w.p. - poprzez przyjęcie, że ogólne wrażenie spornych postaci wzoru przemysłowego różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na zorientowanym użytkowniku przez wzory publiczne udostępnione przed datą pierwszeństwa, bez przeprowadzenia analizy cech postaciowych decydujących o ogólnym wrażeniu spornego wzoru przemysłowego;

a nadto naruszenie

1. art. 7, 77 i 80 k.p.a., poprzez niewłaściwe ustalenie stanu faktycznego sprawy, przekroczenie swobodnej oceny dowodów oraz naruszenie obowiązku przestrzegania przez organ zasad praworządności i dążenia do dokładnego wyjaśnienia sprawy oraz wydanie rozstrzygnięcia w oparciu o błędne założenia natury faktycznej i prawnej, w tym dotyczące zakresu swobody twórczej, a także przyjęcie, że lampy sufitowe w rodzaju plafoniery i "zwisu" na podstawie przypisanego im określenia nie podlegają ocenie porównawczej, jak również nieodniesienie się do wszystkich aspektów stanowiska wnoszącego sprzeciw;

2. art. 8 k.p.a., poprzez poprowadzenie postępowania dowodowego z uwzględnieniem racji przedstawianych wyłącznie przez jedną ze stron, tj. uprawnioną do spornego wzoru.

Podnosząc ww. zarzuty skarżący wnosił o uchylenie decyzji i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu podniesiono, że Urząd ograniczył się do wskazania różnic w liczbie wygięć rurki, ich ilości we wzorze oraz charakterze zwieńczenia dokonując tylko oceny nowości wzoru, ponieważ twierdzenia te nie zostały poparte żadną analizą porównawczą tych cech w przedmiotowym wzorze i w rozwiązaniach przeciwstawionych, uwzględniającą ich wpływ na indywidualizację postaci wzorów. Nie można, zdaniem strony, uznać za porównanie rozwiązań stwierdzeń, że "...różny jest charakter ukształtowania rurek poszczególnych plafonier..." lub "materiały nie posiadają cechy określonej jako zwieńczenie rurek u ich wolnego końca elementami kryształowymi o różnych kształtach", co w przypadku wzoru [...] nie jest prawdą, a pozostałe wzory [...] i [...] posiadają część ramion wyposażonych w źródło światła (na fotografii widoczny jako jasny punkt) a w pozostałych jest osadzony ozdobny element szklany. Nie jest również jasne, jakiego rodzaju lampy sufitowe zostały określone jako "zwis", i który element konstrukcyjny wyklucza jego porównanie z innymi rozwiązaniami, zwłaszcza w sytuacji, gdy najbliższa wzrokowo część tych lamp jest identyczna.

Urząd w szczególności nie wyjaśnił, które niewielkie różnice postaciowe plafonier decydują o ich indywidualnym charakterze. Nie odniósł się również do analizy rozwiązań zawartych w sprzeciwie. Ponadto Urząd uznając za istotny element wzoru "zwieńczenie rurek u ich wolnych końców elementami kryształowymi" powstałe w wyniku doboru istniejących na rynku handlowym powszechnie dostępnych produktów dla wyposażania lamp, pozostających ponadto chronionymi wzorami wspólnotowymi Nr [...] i [...] oraz rejestracją międzynarodową [...] zarejestrowanymi na rzecz znanej firmy [...], nie wskazał także, w jakim aspekcie dobór ten wyczerpuje przesłanki indywidualizujące wzór określone w art. 102 ust. 1 pwp.

Również dokonana przez Urząd ocena zakresu swobody twórczej, uznanego za niewielki, nie wskazuje z czego wynikają te ograniczenia.

Ocena Urzędu odnośnie oceny zakresu swobody twórczej, została zatem, zdaniem skarżącego, dokonana bez dostatecznie wnikliwego rozeznania tego zagadnienia.

Rozwiązania lamp w licznej reprezentacji podlegają kumulatywnej ochronie prawa autorskiego i prawa własności przemysłowej, z tego też względu prezentowany przez Urząd pogląd o niewielkim zakresie swobody twórczej w tej dziedzinie, w znaczący sposób odbiega od powszechnej wiedzy w tym zakresie.

Skarżąca wskazała przykłady rozwiązań plafonier (lamp sufitowych), których postacie zawierają zarówno ramiona, jak i inne elementy zawierające część oświetleniową lampy.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy RP wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawa zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności organów administracji publicznej, przy czym ta kontrola stosownie do § 2 powołanego artykułu sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozstrzyga przy tym w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – dalej p.p.s.a. – Dz. U. Nr 153, poz. 1270).

Badając skargę wg powyższych kryteriów Sąd uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja narusza bowiem prawo w stopniu uzasadniającym w świetle art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. jej uchylenie.

Stosownie do art. 255 ust. 4 pwp Urząd Patentowy rozstrzygając sprawy o unieważnienie prawa z rejestracji na skutek sprzeciwu uznanego za bezzasadny orzeka w graniach wniosku będąc związany podstawą prawną wskazaną w sprzeciwie.

Za podstawę żądania objętego sprzeciwem skarżący wskazał art. 102 ust. 1 i art. 104 ust. 1 cytowanej ustawy pwp. Rzeczą organu było zatem dokonanie oceny z punktu widzenia ustawowych warunków wymaganych do udzielenia odmowy o których w powołanych przepisach mowa w świetle przeciwstawionych przez skarżącego wzorów wspólnotowych z wcześniejszym pierwszeństwem. Podkreślenia przy tym wymaga, iż Urząd Patentowy będąc związany w tym postępowaniu rygorami procedury administracyjnej winien dokonać tej oceny w sposób wnikliwy, wszechstronny i wyczerpujący (art. 77 § 1 k.p.a.) i na podstawie tej oceny poczynić stosowne ustalenia i dokonać subsumcji ustalonego stanu faktycznego do obowiązującego prawa przy czym, co w sprawie wymaga podkreślenia, swemu stanowisku w powyższym zakresie dać stosowny wyraz w uzasadnieniu decyzji zgodnie z wymogami określonymi w art. 107 § 3 k.p.a. Zaskarżona decyzja tym wymogom jednak w pełni nie odpowiada. Uzasadnienie powinno zawierać wskazanie faktów i dowodów, na których organ się oparł z uwzględnieniem toku rozumowania organu prowadzącego do przedstawionych ocen i ustaleń. Skoro zatem skarżący stawiając zarzut naruszenia art. 102 ust. 1 i art. 104 ust. 1 odwołał się do wzorów wspólnotowych z wcześniejszym pierwszeństwem, organ w ramach wymaganej tymi przepisami oceny winien dokonać analizy porównawczej w tym zakresie odnoszącej się do spornego wzoru i rozwiązań przeciwstawionych dając temu pełny wyraz w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i na tej podstawie poczynić ustalenia co do tego, czy sporny wzór spełnia podstawowe przesłanki z w/powołanych przepisów. W uzasadnieniu brak jednak wskazań co do analizy porównawczej ww. rozwiązań. Jest tylko stwierdzenie, że materiały obejmujące wzory wspólnotowe z wcześniejszym pierwszeństwem nie posiadają cechy określonej jako "zwieńczenie rurek u ich wolnego końca elementami kryształowymi o różnych kształtach". Urząd wskazał, że wzór [...] przedstawia zwis, a nie plafonierę o konstrukcji całkowicie odmiennej od konstrukcji odmiany pierwszej spornego wzoru na Fig. 1. Nie przedstawił jednak konstrukcji plafoniery ani też konstrukcji pierwszej odmiany i nie dokonał ich porównania przedstawiając jedynie końcowy wniosek co do odmienności konstrukcji. Z tego względu nie jest możliwa pełna ocena stanowiska organu przez Sąd. Kontrola Sądu nie obejmuje bowiem dokonywania uzupełniających ustaleń. Obowiązkiem organu jest jednak przedstawienie stanowiska w sposób odpowiadający wymogom z art. 107 § 3 k.p.a., bo tylko uzasadnienie sporządzone zgodnie z tymi wymogami umożliwia pełną kontrolę sądową zaskarżonego aktu.

Powyższa wadliwość zachodzi również w zakresie oceny charakteru ukształtowania rurek poszczególnych plafonier dla odmiany drugiej i trzeciej.

W tym przypadku także uznano, iż jest on odmienny od ukształtowania rurek w plafonierach przeciwstawionych nie wskazując bliższego uzasadnienia takiej oceny. Nie jest również jasne, jakiego rodzaju lampy sufitowe zostały określone jako "zwis" i który element konstrukcyjny wyklucza jego porównanie z innymi rozwiązaniami.

Urząd uznając, iż wzór spełniał wymóg indywidualnego charakteru w rozumieniu art. 104 p.w.p. nie wyjaśnił, które różnice postaciowe plafonier decydują o ich indywidualnym charakterze. Z uzasadnienia nie wynika też w sposób pełny stanowisko organu co do niewielkiego zakresu swobody twórczej.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż doszło do naruszenia art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy i na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. orzekł, jak w pkt 1 sentencji, w pkt 2 na zasadzie art. 152 p.p.s.a. zaś o kosztach orzeczono po myśli art. 200 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt