drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej, Wójt Gminy, Oddalono skargę, IV SA/Gl 455/16 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2016-11-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Gl 455/16 - Wyrok WSA w Gliwicach

Data orzeczenia
2016-11-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-06-01
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Sędziowie
Renata Siudyka
Stanisław Nitecki /przewodniczący sprawozdawca/
Teresa Kurcyusz-Furmanik
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
I OSK 1302/17 - Wyrok NSA z 2019-03-28
Skarżony organ
Wójt Gminy
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2015 poz 2058 art. 15
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Teresa Kurcyusz - Furmanik Sędzia WSA Renata Siudyka Protokolant Monika Rał po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2016 r. sprawy ze skargi A. D. na pismo Wójta Gminy S. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty za udostępnienie informacji publicznej oddala skargę.

Uzasadnienie

A.D. pismem z dnia 25 grudnia 2015 r. wystąpił do Wójta Gminy Ś. z żądaniem udostępnienia informacji publicznej obejmującej wszystkie zakupy, które dokonał Wójt Gminy Ś. (Urząd Gminy) w latach 2010 - 2015. Przedmiotem wniosku objęte zostały wszystkie zakupy nie uwidocznione w Biuletynie Informacji Publicznej. Wniosek dotyczy takich danych jak: co było przedmiotem zakupu, od kogo został zakupiony towar bądź usługi, jaka była cena towaru lub usług, kto podejmował decyzję o zakupie.

Pismem z dnia 4 stycznia 2016 r. Wójt Gminy Ś. zwrócił się do wnioskodawcy o doprecyzowanie złożonego wniosku o udostępnienie informacji publicznej. We wskazanym dniu wnioskodawca udzielił odpowiedzi i uzupełnił zgłoszony wniosek, iż interesują go wszystkie zakupy do 500 zł i powyżej tej kwoty.

Wójt Gminy Ś. pismem z dnia 7 stycznia 2016 r. poinformował wnioskodawcę, że w związku z udostępnieniem informacji publicznej objętej wnioskiem z dnia 25 grudnia 2015 r. pobrana zostanie opłata w wysokości 9 114 zł. W piśmie tym wskazano sposób wyliczenia przedmiotowej kwoty, na którą złożyła się ilość niezbędnej pracy, która winna zostać wykonana w celu udostępnienia żądanej informacji jak również wskazano koszt jednej godziny pracy pracownika pracującego w nadgodzinach. We wskazanym piśmie wnioskodawca został pouczony o treści art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nadto zamieszczono informację, że z uwagi na obszerność żądania informacja ta będzie mogła być udostępniona w ciągu dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku.

A.D. pismem z dnia 20 stycznia 2016 r. skierowanym do Wójta Gminy Ś. poruszył dwie kwestie, gdyż z jednej strony wezwał organ do usunięcia naruszenia prawa i równocześnie dokonał modyfikacji swojego pierwotnego wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia 25 grudnia 2015 r. poprzez ograniczenie się do zakupów w 2015 r., a w pozostałym zakresie podtrzymał treść wniosku.

Wójt Gminy Ś. pismem z dnia 17 lutego 2016 r. udzielił odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa i podtrzymał stanowisko prezentowane w piśmie z dnia 7 stycznia 2016 r.

W dniu 22 lutego 2016 r. Wójt Gminy Ś. przekazał wnioskodawcy żądaną informację publiczną w wersji zmodyfikowanej w dniu 20 stycznia 2016 r., czyli obejmującej dokumentację dotyczącą zakupów towarów i usług w 2015 r. Nadto w piśmie tym poinformowano wnioskodawcę, że decyzje o dokonywanych zakupach i usługach podejmuje Wójt Gminy.

W dniu 1 marca 2016 r. Wójt Gminy Ś. wystawił notę księgową nr [...], mocą której obciążył on skarżącego kwotą 1 299,12 zł, z tytułu udostępnienia informacji publicznej.

Pismem z dnia 14 marca 2016 r. A.D. wezwał Wójta Gminy Ś. do usunięcia naruszenia prawa i zaakcentował, że nota księgowa obciążająca go kosztami udostępnienia mu informacji jest wystawiona bezpodstawnie. Nadto zaznaczył, iż nie wskazano w niej jakie koszty zostały w niej ujęte i jak została wyliczona. Zdaniem skarżącego pozbawiono go możliwości skorzystania z uprawnienia wynikającego z treści art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej i wypowiedzenia się co do sposobu i formy udostępnienia informacji publicznej. W piśmie tym zaznaczono również, że dodatkowym kosztem, który może ponieść podmiot ubiegający się o dostęp do informacji publicznej związany jest z materiałem i nośnikiem na którym zostanie ona udostępniona, natomiast koszty osobowe związane z udostępnieniem informacji publicznej nie mieszczą się w tych kosztach.

Wójt Gminy Ś. pismem z dnia 15 kwietnia 2016 r. Nr [...] udzielił odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w którym nie podzielił stanowiska skarżącego wyrażonego w wezwaniu do usunięcia prawa z dnia 14 marca 2016 r. W piśmie tym organ administracji przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania zainicjowanego wnioskiem A.D. z dnia 25 grudnia 2015 r. o udostępnienie informacji publicznej. Odnosząc się do zarzutów postawionych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa stwierdził, że zarzut sprowadzający się do uniemożliwienia mu zgłoszenia zmiany w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofania wniosku nie polega na prawdzie, ponieważ w piśmie z dnia 7 stycznia 2016 r. wnioskodawca został pouczony, iż w terminie 14 dni może zmienić wniosek lub go wycofać, a po jego upływie organ przystąpi do realizacji wniosku. Wnioskodawca z tej możliwości skorzystał, ponieważ w piśmie z dnia 20 stycznia 2016 r. zmodyfikował zakres swojego żądaniach do zakresu udostępnianej informacji publicznej. Ustosunkowując się do zarzutu dotyczącego wliczenia do kosztów udostępnienia informacji publicznej wynagrodzenia pracownika wykonującego pracę w celu załatwienia wniosku organ administracji wskazał, że ustawodawca nie posłużył się techniką, wedle której należy stworzyć przykładowe lub taksatywne wyliczenie kosztów ponoszonych przez organ przy udostępnianiu informacji publicznej. Zdaniem organu z uwagi na obszerność materiału koszt ten dalece wykracza poza bieżący sposób załatwienia wniosku o udostępnienie informacji publicznej i uwzględnienie kosztów osobowych jest oczywista. Odnosząc się do zarzutu, iż nota obciążeniowa została wystawiona bezpodstawnie i nie zawiera konkretnych kosztów i tego jak zostały one wyliczone, Wójt Gminy Ś. uznał, że zarzut ten jest wyrazem niewłaściwego zrozumienia charakteru opłaty, a zasadniczo podstaw jej obliczenia. Organ administracji wskazał, że w piśmie z dnia 7 stycznia 2016 r. przedstawiono wnioskodawcy kalkulację składników tworzących podstawę obliczenia opłaty, wskazano jednostkę czasową, stawkę bazową oraz przewidywany czas na załatwienie wniosku o udostępnienie informacji publicznej, tym samym w jego ocenie przed wystawieniem noty obciążeniowej, wyjaśniono wnioskodawcy wszystkie istotne aspekty kształtujące wysokość opłaty.

A.D. pismem z dnia 2 maja 2016 r. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu administracyjnego w Gliwicach na wyznaczenie opłaty w dostępie do informacji publicznej. W skardze tej zarzucił naruszenie art. 7 ust. 2 w związku z art. 15 ust. 1 oraz art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej i wystąpił o uchylenie opłaty dodatkowej za dostęp do informacji publicznej nałożonej przez organ administracji oraz zasądzenie kosztów postępowania. W motywach skargi przedstawiono przebieg działań podejmowanych w sprawie, a następnie przywołano orzeczenia sądów administracyjnych odnoszące się do zasad wnoszenia skarg w ramach dostępu do informacji publicznej. Odwołano się również do postanowień art. 15 ustawy o dostępie do informacji publicznej i wskazano, że zamieszczony w nim został wyjątek od reguły, że udostępnianie informacji ma charakter bezpłatny. W dalszej kolejności odwołano się do orzeczeń sądów administracyjnych odnoszących się do pobierania przez organy administracji opłaty z tytułu udostępniania informacji publicznej. W konkluzji skargi uznano, że naliczenie opłaty w przedmiotowej sprawie naruszyło postanowienia ustawy o dostępie do informacji publicznej, ponieważ przekroczono zakres wymierzania kosztów dodatkowych jako koniecznych do udostępnienia informacji publicznej. Nadto zaznaczono, że wyznaczenie ceny wygórowanej stoi w sprzeczności z ustawą, a za taką uznać należy kwotę 1 299,12 zł.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy Ś. wystąpił o odrzucenie skargi i zasądzenie od strony przeciwnej kosztów postępowania względnie o oddalenie skargi i zasądzenie kosztów postępowania. W dalszej części odpowiedzi przywołano dotychczasowy przebieg postępowania. Następnie przywołano orzecznictwo sądów administracyjnych na okoliczność możliwości wniesienia skargi do sądu w przypadku wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Nadto zaznaczono, że skarżący nie precyzuje jaki akt skarży do sądu administracyjnego i zdaniem organu administracji nota obciążeniowa nie może być przedmiotem skargi do sądu administracyjnego. Zakwestionowano stanowisko skarżącego, że koszty osobowe nie mogą stanowić kosztów udostępnienia informacji publicznej i na poparcie tej tezy przywołano orzeczenia sądów administracyjnych. W końcowej części odpowiedzi na skargę podniesiono, że skarżący musiał liczyć się z koniecznością częściowego poniesienia kosztów opłaty z tytułu udostępnienia informacji publicznej, ponieważ zmodyfikował zakres żądanej informacji do zakupów tylko z 2015 roku. W powiadomieniu z dnia 7 stycznia 2016 r. organ wskazał zryczałtowaną kwotę przewidywalną, która następnie zmalała do wyrażonej w nocie obciążeniowej i odpowiada rzeczywiście poniesionym kosztom realizacji prawa do dostępu do informacji publicznej. Poniesione koszty rzeczowe odpowiadają zaangażowaniu osób zatrudnionych do wykonywania określonych czynności we wniosku z dnia 25 grudnia 2015 r.

Pismem z dnia 12 lipca 2016 r. udział w postępowaniu zgłosiło na prawach uczestnika Stowarzyszenie A w W. Postanowieniem z dnia 20 lipca 2016 r. sygn. akt IV SA/GI 455/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach dopuścił do udziału w postępowaniu na prawach uczestnika przedmiotowe stowarzyszenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje;

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Kontrola legalności działań podjętych przez organ administracji publicznej przeprowadzona w oparciu o postanowienia art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2016 poz. 1066) oraz art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. Nr 718) wykazała, że nie zostały wyczerpane przesłanki uwzględnienia wniesionej skargi.

Stosownie do postanowień art. 134 § 1 wyżej wymienionej ustawy Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Pojęcie informacji publicznej znajduje unormowanie w przepisach Konstytucji RP i ustawy o dostępie do informacji publicznej. Stosownie do postanowień art. 61 Konstytucji RP obywatel ma prawo do uzyskania informacji o działalności władzy publicznej. Prawo to obejmuje również dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Unormowania konstytucyjne znajdują rozwinięcie w ustawie, która może zawierać niezbędne ograniczenia w dostępie do informacji publicznej. Stosownie do postanowień art. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2015, poz.2058) prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do: uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego; wglądu do dokumentów urzędowych; dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Wskazane prawo obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych. Natomiast po myśli art. 5 ust. 1 powoływanej ustawy prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Natomiast według art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Udostępnienie informacji publicznej następuje w drodze czynności materialno-technicznej, natomiast stosownie do postanowień art. 16 wskazanej ustawy odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następują w drodze decyzji. Do decyzji tych stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego z tym, że: odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni, a uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia informacji zawiera także imiona, nazwiska i funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania o udostępnienie informacji oraz oznaczenie podmiotów, ze względu na których dobra, o których mowa w art. 5 ust. 2, wydano decyzję o odmowie udostępnienia informacji. W świetle przedstawionych rozważań wynika, że z informacją publiczną spotykamy się wówczas, gdy informacja taka jest już wytworzona w formie określonego dokumentu, względnie w oparciu o dostępne dokumenty może zostać przetworzona. Innymi słowy nie jest dopuszczalne w ramach dostępu do informacji publicznej domagać się od organów administracji publicznej ich wytworzenia. Dodatkowo podkreślić należy, że w przypadku ubiegania się o udostępnienie informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, która nie jest tego typu informacją organ administracji publicznej udziela wnioskodawcy odpowiedzi i w tym zakresie nie wydaje żadnego władczego rozstrzygnięcia stanowisko takie znajduje umocowanie w orzecznictwie sądów administracyjnych (zob. wyrok WSA w Warszawie z 13 maja 2013 r. sygn. akt II SAB/Wa 113/13 niepublikowany). Co do zasady udostępnienie informacji publicznej jest nieodpłatne, natomiast po myśli art. 15 przywołanej powyżej ustawy przewiduje się, że jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. Podmiot ten w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.

Na wstępie niniejszych rozważań odnieść należy się do przedmiotu zaskarżenia, ponieważ zagadnienie to nie zostało ujęte w sposób czytelny. Treść skargi wzbudzała w tym zakresie istotne wątpliwości i z tego powodu skarżący został wezwany pismem z dnia 9 czerwca 2016 r. do sprecyzowania przedmiotu zaskarżenia. Odpowiedź skarżącego udzielona na powyższe wezwanie nie jest czytelna, albowiem skarżący nie wskazał w sposób czytelny i jednoznaczny skarżonego działania organu administracji. Z treści wskazanego pisma wynika, że skarga ta została wniesiona na notę obciążeniową z dnia 1 marca 2016 r., a zatem na czynność organu administracji wymienioną w art. 3 § 2 pkt. 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

W rozpoznawanej sprawie istota sporu między organem administracji a stroną sprowadza się do tego, czy organ administracji uprawniony był ustalić wysokość opłaty z tytułu udostępnienia informacji publicznej i objąć nią koszty osobowe, zatem spór odnosi się do ustalonej wysokości samej opłaty.

Na wstępie przyjdzie odnieść się do stanowiska organu administracji wyrażonego w odpowiedzi na skargę, że w przypadku wezwania do usunięcia naruszenia prawa i uzyskania przez stronę stosownej odpowiedzi można wywieść tylko jedną skargę. Z takim stanowiskiem należy się zgodzić i je podzielić. W rozpoznawanej sprawie sytuacja przedstawia się w sposób następujący. Skarżący wystąpił w dniu 25 grudnia 2015 r. z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. W następstwie tego wniosku organ ustalił, że zakres prac związanych z jego realizacją wykracza poza ramy normalnego funkcjonowania organu i ustalił, że dodatkowa praca pracowników urzędu zmierzająca do realizacji złożonego wniosku skutkowało będzie obciążeniem skarżącego kwotą 9 114,00 zł. W piśmie skierowanym do skarżącego z dnia 7 stycznia 2016 r. organ poinformował go o wysokości kosztów związanych z udostępnieniem żądanej informacji jak również przedstawił zasady ustalania wysokości podanej kwoty. W następstwie tego pisma skarżący pismami z dnia 20 stycznia 2016 r. z jednej strony zmodyfikował swoje żądanie i ograniczył je do roku 2015 r., jak również wezwał organ do usunięcia naruszenia prawa, gdyż w jego ocenie udostępnienie informacji publicznej jest nieodpłatne i organ nie ma prawa domagać się obciążania wnioskodawcy kosztami osobowymi związanymi z udostępnieniem informacji publicznej. Dysponując powyższymi pismami Wójt Gminy Ś. z jednej strony podjął działania zmierzające do udostępnienia żądanej informacji i w tym celu zawarł stosowne umowy z pracownikami urzędu na wykonywanie dodatkowej pracy poza godzinami urzędowania. Kolejną czynnością organu administracji podjętą w ramach prowadzonych działań jest odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 17 lutego 2016 r. skierowana do skarżącego, a w dniu 22 lutego 2016 r. skarżącemu została udostępniona informacja publiczna, która została mu przekazana drogą mailową. Kolejną czynnością podjętą w ramach przedmiotowego postępowania stało się wystawienie [...]r. noty księgowej na kwotę 1 299,12 zł, za udostępnienie informacji publicznej. Po otrzymaniu tej noty skarżący pismem z dnia 14 marca 2016 r. wystąpił z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, podnosząc w nim, że udostępnienie informacji publicznej następuje w formie nieodpłatnej i nie obejmuje kosztów osobowych. Wójt Gminy Ś. pismem z dnia 15 kwietnia 2016 r. odpowiedział na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa i podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Ze stanowiskiem organu nie zgodził się skarżący, który pismem z dnia 2 maja 2016 r. wniósł skargę do tutejszego Sądu na ustalenie opłaty za udostępnienie informacji publicznej.

Przedstawiony powyżej przebieg poszczególnych czynności podejmowanych w ramach przedmiotowego postępowania skłania do przyjęcia ustalenia, że istotą przedmiotowej skargi jest nałożenie na skarżącego noty księgowej z dnia [...]r. Ustalenie to jest zbieżne z powyżej przyjętym stanowiskiem, że skarga związana jest ze wskazaną czynnością organu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej.

W następstwie przeprowadzonych ustaleń przyjdzie odnieść się do kluczowego z punktu widzenia rozpoznawanej sprawy zagadnienia, a mianowicie, czy organ administracji uprawniony był do wystawienia w dniu [...]r. noty obciążeniowej. Odpowiedź na tak postawione pytanie wymaga odwołania się do postanowień art. 15 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jak wynika z treści tego przepisu, jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. Podmiot ten w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek. Analiza akt sprawy, która została powyżej przedstawiona pozwala stwierdzić, że organ administracji pismem z dnia 7 stycznia 2016 r. poinformował skarżącego o kosztach udostępnienia informacji publicznej w zakresie i formie przez niego żądanej. W następstwie tej informacji skarżący zmodyfikował zakres swojego wniosku i ograniczył się tylko do jednego roku - 2015, zatem stosownie do przywołanego art. 15 ustawy o dostępie do informacji publicznej organ administracji obowiązany był do uruchomienia działań związanych z udostępnieniem żądanej informacji.

W piśmie procesowym z dnia 12 lipca 2016 r. Stowarzyszenie A w W. zgłaszająca swój udział w przedmiotowym postępowaniu przedstawiła stanowisko, iż organ administracji po modyfikacji wniosku przez skarżącego z dnia 20 stycznia 2016 r. obowiązany był do ponownego wezwania skarżącego w trybie art. 15 ustawy o dostępie do informacji publicznej do wypowiedzenia się co do kosztów udostępnienia informacji publicznej. Istota stanowiska zaprezentowanego przez powyższą organizację społeczną sprowadza się do tego, że organ obowiązany do udostępnienia informacji publicznej jest obowiązany do wzywania wnioskodawcy o udostępnienie informacji publicznej w każdym przypadku zmodyfikowanego wniosku. Stanowisko takie w ocenie składu orzekającego w rozpoznawanej sprawie pozostaje w opozycji do treści art. 15 ust. 2 przywoływanej ustawy zgodnie, z którym podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek. Z treści przywołanego przepisu stanowisko prezentowane powyżej, o konieczności ponownego informowania wnioskodawcy o wysokości kosztów udostępnienia informacji publicznej, nie znajduje umocowania. Ustawodawca bowiem w sposób jednoznaczny wskazał, że wnioskodawca po otrzymaniu powiadomienia ze strony podmiotu udostępniającego informację publiczną dysponuje możliwością wykorzystania jednego z trzech zachowań. Po pierwsze może przyjąć wskazaną informację do wiadomości i ją podzielić, a podmiot udostępniający jest zobowiązany udostępnić informację publiczną, po drugie może zmodyfikować wniosek w zakresie sposobu lub zakresu, a po trzecie wycofać złożony wniosek. Modyfikacja złożonego wniosku co do zakresu i sposobu nie uzasadnia podejmowania przez podmiot udostępniający informację publiczną ponownego uruchamiania instytucji przewidzianej przywoływanym art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Stanowisko takie znajduje uzasadnienie w szczególności wówczas, gdy podmiot taki przedstawi w sposób czytelny i jasny zasady na jakich ustali pierwotną opłatę. W rozpoznawanej sprawie podmiot udostępniający informację publiczną w piśmie z dnia 7 stycznia 2016 r. w sposób czytelny i precyzyjny przedstawił mechanizm związany z udostępnieniem żądanej informacji publicznej. Tym samym skarżący modyfikując swój wniosek w dniu 20 stycznie 2016 r. znał doskonale zasady na jakich organ będzie ustalał odpłatność za udostępnienie żądanej informacji publicznej. W konkluzji przyjdzie stwierdzić, że z treści art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej nie wynika obowiązek ponownego wzywania wnioskodawcy o ustosunkowanie się co do kosztów udostępnienia informacji publicznej.

Z punktu widzenia rozpoznawanej sprawy kluczowym zagadnieniem jest to, czy podmiot udostępniający informację publiczną może domagać zwrotu kosztów poniesionych z tytułu jej udostępnienia. Przyjdzie w tym zakresie dostrzec, że przedmiotowa ustawa przewiduje bezpłatność w dostępie do informacji publicznej, jednakże wskazana bezpłatność nie jest bezwzględna, gdyż w ściśle określonych sytuacjach podmiot udostępniający będzie uprawniony do ustalenia opłaty za udostępnienie informacji publicznej, a przykładem tego jest treść przywoływanego już art. 15 tej ustawy. Odrębną kwestią jest natomiast to jakie koszty związane z udostępnieniem informacji publicznej mogą być ujęte przy ich ustalaniu. W orzecznictwie sądów administracyjnych akcentuje się, iż nie można założyć, że - niezależnie od okoliczności konkretnych przypadków - niektóre rodzaje ponoszonych wydatków w ogóle i nigdy naliczane być nie mogą. I tak żaden przepis nie sprzeciwia się uprawnieniu odzyskania kosztu pracy związanej z udostępnieniem informacji, pod warunkiem jednak, że zostanie wykazane, iż ów koszt przekracza normalny koszt funkcjonowania bazy technicznej i zasobów ludzkich (pracowniczych) organu (zob. wyrok WSA w Opolu z 27 października 2015 r. sygn. akt II SA/Op 433/15 Lex 1932786). Zatem wbrew twierdzeniom skarżącego obowiązujące unormowania prawne nie wprowadzają w tym zakresie zakazu uwzględniania kosztów osobowych związanych z udostępnieniem informacji publicznej. W tym zakresie każdą sytuację widzieć należy w sposób indywidualny i odnosić ją do charakteru podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej jak również zakresu i formy jej udostępnienia. W rozpoznawanej sprawie skarżący ubiega się o udostępnienie informacji publicznej, która wymaga podjęcia określonych działań zmierzających do jej przygotowania i udostępnienia, a podmiot do którego taki wniosek został złożony jest aparatem pomocniczym organu wykonawczego gminy i nie jest to aparat pomocniczy rozbudowany, zatem wniesienie takiego żądania może dezorganizować jego pracę i skutkować ustaleniem stosownej opłaty. Przyjdzie dostrzec także i ten fakt, że wniosek został złożony w końcowym okresie roku, gdy organ obowiązany jest sporządzać sprawozdania i z uwagi na okres świąteczno-noworoczny pracuje w ograniczonej obsadzie personalnej. W takiej sytuacji faktycznej nie można stawiać zarzutu podmiotowi zobowiązanemu do udostępnienia informacji publiczne, że celem uniknięcia paraliżu swojego działania tego typu zadania przekazuje do realizacji w ramach dodatkowego zatrudnienia, wykraczającego poza zwykłe ramy jego funkcjonowania. Z punktu widzenia oceny prawidłowości działań podmiotu udostępniającego informację publiczną kluczowe jest to, czy wnioskodawca został poinformowany w sposób prawidłowy o kosztach związanych z udostępnieniem informacji publicznej. Przedstawione powyżej rozważania pozwalają stwierdzić, że podmiot udostępniający dopełnił ten obowiązek, a skarżący dysponował stosownymi informacjami, czego przejawem była modyfikacja złożonego wniosku. Odnosząc się do stanowiska podmiotu udostępniającego informację publiczną przyjdzie dostrzec, że w piśmie z dnia 7 stycznia 2016 r. w sposób przekonywujący wskazano motywy, którymi kierowano się celem podjęcia działań zmierzających do udostępnienia żądanej informacji i wynikających z tego kosztów związanych z nakładem pracy. Zatem działania te nie noszą znamion samowoli, lecz zostały w sposób poprawny udokumentowane. W konkluzji tej części rozważań przyjdzie stwierdzić, że we wskazanym zakresie organ administracji nie dopuścił się naruszenia przepisów prawa. W tym kontekście odnieść należy się do poglądów prezentowanych w przywoływanym orzecznictwie sądów administracyjnych. Jak z niego wynika dopuszcza się w nich to, że podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej może wezwać wnioskodawcę do partycypacji w kosztach związanych z udostępnieniem informacji publicznej, w tym również kosztów osobowych, a zatem odnoszących się do wydatków związanych z koniecznością zatrudnienia dodatkowych osób celem udostępnienia żądanej informacji publicznej.

W świetle przeprowadzonych rozważań przyjdzie uznać, że skarżący modyfikując 20 stycznia 2016 r. swój wniosek o udostępnienie informacji publicznej wiedział, że jej udostępnienie będzie wiązało się z poniesieniem kosztów związanych z jej udzieleniem jak również winien mieć świadomość tego jakiego rzędu będzie to koszt, ponieważ ograniczenie zakresu żądania udostępnienia informacji publicznej nastąpiło tylko co do okresu, za który winien otrzymać żądane informacje. W konsekwencji konkluzja skargi sprowadzająca się do tego, że przekroczono przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie jest trafna, a tym samym brak było podstaw do uwzględnienia wniesionej skargi.

Skoro Sąd nie znalazł podstaw prawnych do uwzględnienia skargi, to stosownie do postanowień art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należało skargę oddalić.



Powered by SoftProdukt