Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

W aspekcie świadczenia usług dydaktycznych i związanej z tym odpłatności, studenta z uczelnią łączy swoisty stosunek cywilnoprawny o charakterze zobowiązaniowym (posiadający pewne elementy administracyjno - prawne), w zakresie umowy nienazwanej o kształcenie, charakteryzujący się tym, że strony są wobec siebie równorzędne, a ich świadczenia są ekwiwalentne. Stosownie bowiem do art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 164, poz. 1365) podstawowymi zadaniami uczelni jest kształcenie studentów w różnych formach. Jest to więc swego rodzaju działalność gospodarcza, która z założenia nie przynosi zysku i jest takiego motywu pozbawiona. W związku z tym ewentualne roszczenia z tytułu wykonania umowy i skutki ich niewykonania nie mogą być oceniane w drodze władczego rozstrzygnięcia organu administracji publicznej i powinny być finalizowane poprzez oświadczenia woli obu stron tej umowy, bądź w braku takiej zgody przez orzeczenie sądu powszechnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie sędzia NSA Ireneusz Henryk Darmochwał,, sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk (spr.), Protokolant Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 lipca 2008 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Rektora Uniwersytetu w B. z dnia [...] lutego 2008 r., nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji i umorzenia postępowania w sprawie zwrotu czesnego oddala skargę

Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco:

Wnioskiem z dnia [...] października 2007 roku pan A. B. – student eksternistyczny Wydziału Prawa Uniwersytetu B. – zwrócił się do Uniwersytetu w B. o zwrot opłaconego przez niego czesnego w roku akademickim 2006/2007 (semestr letni), z uwagi na nieprzystąpienie do żadnego egzaminu w tym semestrze.

Decyzją z dnia [...] października 2007 roku [...] Dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu w B. na podstawie § 5 uchwały nr [...] Senatu Uniwersytetu w B. z dnia [...] lipca 2006 roku w sprawie zasad pobierania opłat za świadczone usługi edukacyjne oraz trybu i warunków zwalniania z tych opłat oraz art. 104 i 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U z 2000 roku, nr 98, poz. 1071 ze zm.) odmówił panu A. B. zwrotu czesnego w kwocie 3.000 zł. W uzasadnieniu swego stanowiska organ wskazał, iż na podstawie w/w uchwały zwrot opłaty możliwy jest jedynie w przypadku złożenie pisemnej rezygnacji, nie później niż w ciągu 30 dni od daty rozpoczęcia studiów, co nie miało miejsca w tej sprawie.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł pan A. B., zarzucając rażące naruszenie prawa. Skarżący wskazał, iż uczelnia powinna zawrzeć z nim pisemną umowę, która określałaby jego prawa i obowiązki jako studenta. Uchwała Senatu uczelni jest bowiem dokumentem wewnętrznym, nigdzie nie publikowanym i nieznanym dla studentów. Na tej podstawie wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz o zwrot czesnego w kwocie 3.000 zł.

Decyzją z dnia [...] lutego 2008 roku Rektor Uniwersytetu w B. nr [...] uchylił zaskarżoną decyzję Dziekana Wydziału Prawa Uniwersytetu w B. w całości i umorzył postępowanie w pierwszej instancji.

Organ II instancji podniósł, iż w sytuacji, gdy student zażądał zwrotu opłaty za studia po upływie semestru, za który ta opłata była należna i została zgodnie z przepisami prawa uiszczona, a świadczenie ze strony Uniwersytetu w B. spełnione, nie istnieje podstawa prawa do żądania zwrotu opłaconego czesnego. Co więcej, w takiej sytuacji, nie ma podstawy prawnej do wszczęcia postępowania administracyjnego, ani też podstawy prawnej do wydania przez Dziekana decyzji administracyjnej. Zdaniem organu, decyzje administracyjne w sprawach dotyczących opłat za świadczone przez Uniwersytet w B. usługi edukacyjne są wydawane w sytuacjach, w których spełnione są przesłanki wskazane w uchwale Senatu Uniwersytetu w B. z dnia [...] lipca 2006 r. nr [...] w sprawie zasad pobierania opłat za świadczone usługi edukacyjne oraz trybu i warunków zwalniania z tych opłat. W takich sytuacjach podstawą wniosku o wydanie, jak i podstawą samego wydania, decyzji jest § 5 wskazanej Uchwały. Sytuacja, w której student bez chociażby dorozumianego wskazania - jako podstawy swego żądania - przepisów administracyjnych, żąda zwrotu czesnego opłaconego za pewien okres studiów, po jego upływie powoduje, iż jego "prośba" nie może być potraktowana inaczej jak żądanie zwrotu spełnionego świadczenia, mającego charakter cywilnoprawny.

Na tej podstawie Rektor Uniwersytetu w B. wskazał, iż treść pisma pana A. B., zawierającego "prośbę o zwrot opłaconego czesnego", a w szczególności uzasadnienie tej "prośby" poprzez odwołanie się do zasad współżycia społecznego świadczy o tym, iż sprawa ta nie ma charakteru administracyjno - prawnego. Ponadto stwierdził, iż biorąc pod uwagę fakt, że Uniwersytet spełnił swoje zobowiązania wobec studenta - umożliwił mu uczestnictwo w zorganizowanych zajęciach, uzyskiwanie zaliczeń i zdawanie egzaminów, a student nie korzystał ze świadczenia z przyczyn leżących po jego stronie (suwerenna decyzja o nieprzystąpieniu do egzaminów z powodu pracy zawodowej) żądanie zwrotu opłaty za studia jest nieuzasadnione. Końcowo wskazał, iż skarżący A. B. ma prawo dochodzenia swoich roszczeń w drodze powództwa cywilnoprawnego przed sądem powszechnym.

Skargę na powyższą decyzję złożył do sądu administracyjnego pan A. B. wnosząc o jej uchylenie. Skarżący wskazał, iż organy uczelni nie wiedzą w jakim trybie i na jakich zasadach rozpoznawać niniejszą sprawę, a co za tym idzie nie wiedzą również jakie prawa i obowiązki ma student ich uczelni. Powyższe działania, w ocenie skarżącego, podważają zasadę zaufania obywateli do organów państwa (art. 8 kpa). Dodatkowo skarżący podniósł, iż brak jest aktów prawnych regulujących status studenta eksternistycznego, w związku z tym decyzje organów są nie tylko uznaniowe, ale wręcz dowolne co stanowi naruszenie prawa (art. 6 i 8 kpa). Końcowo wskazał, iż organ II instancji przed wydaniem ostatecznej decyzji nie wezwał go do zapoznania się z materiałem dowodowym i nie umożliwił mu wypowiedzenia się co do zebranych dowodów, czym naruszył przepis art. 10 kpa.

W odpowiedzi na skargę Rektor Uniwersytetu w B. wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej podtrzymując w całości argumenty z uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zawierała zarzutów uzasadniających jej uwzględnienie, jak również sąd nie dopatrzył się w zaskarżonej decyzji i poprzedzającym ją postępowaniu uchybień prowadzących do wyeliminowania jej z obrotu prawnego na podstawie art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a.

W pierwszej kolejności należy podnieść, że zgodnie z art. 1 p.p.s.a. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi normuje postępowanie sądowe w sprawach z zakresu kontroli działalności administracji publicznej oraz w innych sprawach, do których jego przepisy stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy sądowoadministracyjne).

W myśl zaś art. 3 § 1 p.p.s.a. Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;

5) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

6) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

7) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

8) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

9) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4a.

Zgodnie z § 3 tegoż artykułu sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach.

Z przepisu tego wynika, iż kognicji sądów administracyjnych podlega kontrola działalności administracji publicznej w sprawach, które mają charakter spraw administracyjnych. Dla określenia właściwości sądu administracyjnego istotna jest również zasada domniemania kompetencji właściwości sądu powszechnego wynikająca z art. 177 Konstytucji wskazująca, iż sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach, z wyjątkiem spraw ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów. Biorąc pod uwagę przedmiot niniejszej skargi, czyli wniosek o zwrot opłaconego czesnego za studia, należało zatem rozważyć, czy sprawa ma charakter administracyjno – prawny, a w związku z tym czy organ administracji powinien wydać w tej mierze stosowne orzeczenie, które następnie mogłoby podlegać kontroli sądowo – administracyjnej.

Na wstępie należy podnieść, iż działalność administracji publicznej dotyczy różnych dziedzin życia i jest podejmowana w zróżnicowanych formach prawnych. Podstawową formą tego działania jest indywidualny akt administracyjny (decyzja), który ma charakter władczy, jednostronny i nakierowany jest na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków prawnych. W szeregu doniosłych prawnie dla jednostki sprawach administracja działa jednak również w formach niewładczych dokonując czynności cywilnoprawnych, składając oświadczenia woli czy zawierając umowy regulowane przepisami prawa cywilnego. Odróżnienie przypadków, w których konkretna sprawa powinna być rozstrzygnięta władczo jako sprawa administracyjna od innych przypadków, w których organ działa jako strona stosunku cywilnoprawnego, a więc opartego na zasadzie równorzędności stron, następuje na podstawie przepisów obowiązującego prawa (vide B. Adamiak, J. Borkowski "Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz" Wydawnictwo C.H.Beck, wyd. 9, s. 472).

Zważywszy na autonomię szkół wyższych, "decyzja organów uczelni" to nie w pełni to samo, co decyzja organu administracji. Nakaz odpowiedniego stosowania kpa należy rozumieć w ten sposób, iż wszystkie gwarancje, jakie przysługują adresatowi decyzji administracyjnej na podstawie kodeksu, winny mieć także zastosowanie do decyzji rektora chyba, że szczególne cechy sprawy wprost to uniemożliwiają. Rozważając tę kwestię należy mieć na uwadze, że Uniwersytet, tak jak każda uczelnia wyższa, jest zakładem administracyjnym. Jest to więc jednostka organizacyjna nie będąca organem państwowym ani organem samorządu, która została powołana do wykonywania zadań publicznych i jest uprawniona do nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych. Zakład administracyjny (publiczny) jako jedna z form decentralizacji nie podlega władzy hierarchicznej organów administracji rządowej i sprawuje funkcje administracji publicznej samodzielnie, korzystając z władztwa zakładowego. Władztwo zakładowe nie jest jakimś samoistnym władztwem państwowym, lecz częścią tego władztwa, wynikającą z upoważnienia organów zakładu do abstrakcyjnych, jak i konkretnych regulacji na podstawie i w ramach ustaw. Istotę władztwa zakładowego stanowi więc zakres upoważnień dla organów zakładu do jednostronnego kształtowania stosunków prawnych z użytkownikami zakładu (w tym wypadku ze studentami), jak również z osobami, które znalazły się na terenie zakładu w innym charakterze. W zakładzie administracyjnym proces realizacji zadań publicznych przebiega w obrębie szeroko pojętej jego organizacji. Wynika to z faktu, że grupa społeczna złożona z użytkowników zakładu administracyjnego ma zawsze (w danym przedziale czasu) charakter mniej lub bardziej zamknięty.

W doktrynie oraz orzecznictwie Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwalony jest pogląd, że w obowiązującym stanie prawnym kognicją sądów administracyjnych objęte są w zasadzie wszelkie akty, czynności, działania i sprawy załatwiane przez organy administracji publicznej, jeżeli nie mają charakteru cywilnoprawnego (art. 3 § 2 i § 3 p.p.s.a.).

Nadto należy mieć na uwadze, iż z art. 207 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 164, poz. 1365) wynika zasada, zgodnie z którą do wszelkich "decyzji podjętych przez organy uczelni w indywidualnych sprawach studenckich" stosuje się odpowiednio przepisy kpa. Decyzje wydawane przez rektora w pierwszej instancji są ostateczne. Powyższa ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym, co do niektórych sytuacji wprost określa, że przysługuje prawo wniesienia odwołania na decyzję, a co za tym idzie również zaskarżenia do sądu np. w przypadku decyzji w sprawie rekrutacji na studia (art. 169 ust. 8 cytowanej ustawy).

W zakresie nieuregulowanym wprost w ustawie należy natomiast posiłkowo korzystać z ugruntowanego orzecznictwa sądowego. I tak do decyzji, o których mowa w art. 207 tej ustawy, należą w szczególności: rozstrzygnięcia stwierdzające złożenie egzaminu magisterskiego i postanawiające o nadaniu tytułu magistra (postanowienie NSA z dnia 12 czerwca 1992 r. sygn. akt SAB/Po 41/91, OSP 1994, nr 4, poz. 69; wyrok NSA z dnia 16 grudnia 1998 r. sygn. akt I SA 661/98, niepubl.; uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 18 listopada 1982 r. sygn. akt III CZP 26/82, OSP 1983, nr 11, poz. 248); decyzja wydana po wznowieniu postępowania w sprawie zakończonej ostateczną decyzją o nadaniu tytułu zawodowego magistra (wyrok NSA z dnia 10 listopada 1999 r. sygn. akt I SA 625/99, PiP 2002, nr 2, s. 115); decyzja o nadaniu stopnia naukowego (postanowienie NSA z dnia 13 lipca 1983 r. sygn. akt II SA 983/83, OSP 1984, nr 3, poz. 47); decyzja odmawiająca przyjęcia na studia wyższe (wyrok NSA z dnia 29 czerwca 1982 r. sygn. akt II SA 532/82, OSP 1983, nr 1, poz. 20); decyzja o skreśleniu z listy studentów (wyrok NSA z dnia 19 grudnia 1985 r. sygn. akt SA/Gd 577/85, "Gazeta Prawnicza" 1986, nr 15).

Nadmienić należy również, iż na skutek wniesienia skargi konstytucyjnej Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 8 listopada 2000 r. sygn. akt SK 18/99 (OTK 2000, nr 7, poz. 258) stwierdził, że przez art. 161 wówczas obowiązującej ustawy o szkolnictwie wyższym ustawodawca wprowadził zasadę, że do wszelkich decyzji wydanych przez organy uczelni w indywidualnych sprawach studenckich stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Należy jednak zauważyć, że zasada ta nie może odnosić się do zdarzeń cywilnoprawnych (...).

Zgodnie natomiast z utrwalonym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa nie wydaje się w drodze decyzji administracyjnych aktów organów uczelni ze sfery aktów administracyjnych wewnętrznych. Do takich aktów zaliczono w szczególności: zgodę Dziekana wydziału na podjęcie dodatkowych studiów na innym kierunku tej samej bądź innej uczelni (wyrok NSA z dnia 16 czerwca 1987 r. sygn. akt SA/Wr 227/87); odmowę udzielenia przez organy szkoły wyższej urlopu dziekańskiego studentowi (postanowienie NSA z dnia 12 czerwca 1990 r. sygn. akt SA/Kr 368/90, OSP 1992, nr 2, poz. 26); przyznanie, nieprzyznanie lub cofnięcie stypendium socjalnego studentowi (postanowienie NSA z dnia 16 kwietnia 1987 r. sygn. akt I SA 448/87, OSP 1988, nr 10, poz. 223,). Do zdarzeń niepodlegających reżimowi Kodeksu postępowania administracyjnego zaliczono także ocenę egzaminatora, będącą jego wyłącznym atrybutem (wyrok NSA z dnia 2 grudnia 1994 r. sygn. akt I SA 1636/94, ONSA 1995, z. 4, poz. 176).

W doktrynie wskazuje się również, że jednostronne działania prawne organów zakładu skierowane na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków prawnych w ramach stosunku zakładowego, które to nie wypływają na sam byt tego stosunku (tzw. akty wewnętrzne) nie wymagają wydawania decyzji indywidualnych, a co za tym idzie nie podlegają reżimowi Kodeksu postępowania administracyjnego (E. Ochendowski: Zakład administracyjny jako podmiot administracji państwowej, Poznań 1969, s. 214). Takie akty zakładowe wewnętrzne nie podlegają reżimowi Kodeksu postępowania administracyjnemu i nie są bezpośrednio zaskarżalne do sądu administracyjnego. Zaskarżeniu natomiast podlegają akty zakładowe zewnętrzne czyli rozstrzygnięcia, które mają znaczenie dla praw i obowiązków studenta, a przesądzające o nawiązaniu, odmowie nawiązania, przekształceniu bądź rozwiązaniu stosunku zakładowego.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy podnieść, iż trafnie Rektor Uniwersytetu w B. uznał, że wniosek o zwrot czesnego za jeden semestr studiów magisterskich jest związany z tokiem studiów i procesem dydaktycznym, a dotyczy działania organów uczelni, skierowanego na wywołanie konkretnych i indywidualnie oznaczonych skutków prawnych, w ramach stosunku zakładowego, w związku z tym nie wymaga wydania indywidualnej decyzji administracyjnej, podlegających następnie kontroli sądowej.

Odnosząc się do opłat z tytułu nauki na studiach zauważyć należy, iż w orzecznictwie NSA podnosi się wprawdzie, iż odmowa lub zwolnienie od uiszczenia opłaty za zajęcia dydaktyczne na studiach zaocznych jest decyzją administracyjną w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, na którą przysługuje skarga do sądu administracyjnego (postanowienie NSA z dnia 12 stycznia 2000 r. sygn. akt II SA/Wr 499/99, OSP 2000, nr 12, poz. 182 oraz uchwała NSA z 13 października 2003 roku OPS 5/03). Niemniej jednak zaskarżona decyzja wydana została na gruncie odmiennego stanu faktycznego, a żądanie skarżącego ma inny charakter.

W uzasadnieniu uchwały NSA z dnia 13 października 2003 roku wskazano bowiem, iż "przyjęcie w poczet użytkowników zakładu publicznego, jakim jest uniwersytet, następuje w drodze aktu upoważnionego organu zakładu (decyzji administracyjnej). (...) jeżeli zatem podstawę przyjęcia na studia płatne stanowiła decyzja administracyjna, to jej merytorycznej poprawności nie można w ogóle poddawać kontroli w procesie cywilnym. Ubiegając się o przyjęcie na studia zaoczne, strona jest świadoma, że są to studia płatne. Powinna zatem również wiedzieć, że wykonanie tej decyzji z jej strony będzie polegało między innymi na uiszczaniu stosowanych opłat na zasadach określonych w przepisach powszechnie obowiązujących (ustawa o szkolnictwie wyższym, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 sierpnia 1991 r. w sprawie zasad gospodarki finansowej uczelni - Dz. U. Nr 84, poz. 380 ze zm.), jak i wydanych na ich podstawie przepisów wewnątrzzakładowych, o ile są zgodne z przepisami powszechnie obowiązującymi, na których podstawie zostały wydane. Z chwilą przyjęcia danej osoby w poczet użytkowników zakładu staje się ona podmiotem praw i obowiązków, które przysługują bądź obciążają użytkowników danego zakładu. Te prawa i obowiązki wynikają zarówno z przepisów powszechnie obowiązujących (ustaw i aktów normatywnych wykonawczych), jak i ze statutów oraz regulaminów zakładowych. Użytkownika, który dobrowolnie przystąpił do zakładu administracyjnego (np. studenta), wiążą przepisy zawarte w aktach normatywnych wewnątrzzakładowych, ponieważ jego wniosek o przyjęcie jest równocześnie wyrażeniem zgody na poddanie się reżimowi prawnemu obowiązującemu w danym zakładzie. Konsekwentnie zatem należy przyjąć, że również kontrola tych aktów nie może przebiegać na drodze postępowania cywilnego".

W niniejszej sprawie § 5 uchwały nr [...] Senatu Uniwersytetu w B. z dnia [...] lipca 2006 roku w sprawie zasad pobierania opłat za świadczone usługi edukacyjne oraz trybu i warunków zwalniania z tych opłat określa sytuacje uzasadniające przypadki ubiegania się studenta o rozłożenie opłaty za studia oraz zwolnienie z jej uiszczenia w całości lub części. Jednocześnie wskazuje wprost, iż w takich sytuacjach decyzje wydaje Dziekan lub Rektor. Ponadto § 6 tej uchwały określa kiedy i w jakiej wysokości należy się zwrot opłaty w przypadku złożenia pisemnej rezygnacji ze studiów.

Żaden jednak z tych przypadków nie zachodzi w niniejszej sprawie, gdyż skarżący domaga się zwrotu opłaty z uwagi na nieprzystąpienie do egzaminów semestru letniego roku akademickiego 2006/2007. Powyższe oznacza – mając również na uwadze argumentację przytoczoną w uzasadnieniu uchwały NSA – iż roszczenie skarżącego nie wynika zarówno z przepisów powszechnie obowiązujących (ustawy – prawo o szkolnictwie wyższym i aktów normatywnych wykonawczych), jak i ze statutów oraz regulaminów zakładowych. Tym samym zasadność tego roszczenia może przebiegać jedynie na drodze postępowania cywilnego.

Należy uznać, iż w aspekcie świadczenia usług dydaktycznych i związanej z tym odpłatności, skarżącego z uczelnią łączy swoisty stosunek cywilnoprawny o charakterze zobowiązaniowym (posiadający pewne elementy administracyjno – prawne), w zakresie umowy nienazwanej o kształcenie, charakteryzujący się tym, że strony są wobec siebie równorzędne, a ich świadczenia są ekwiwalentne. Stosownie bowiem do art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 164, poz. 1365) podstawowymi zadaniami uczelni jest kształcenie studentów w różnych formach. Jest to więc swego rodzaju działalność gospodarcza. W uchwale z dnia 30 listopada 1992 roku Sąd Najwyższy wskazał, iż działalnością gospodarczą jest nawet taka działalność, która z założenia nie przynosi zysku i jest takiego motywu pozbawiona (sygn. akt III CZO 134/92, OSNC 1993, nr 5, poz. 93), jak to zdaniem Sądu ma miejsce w przypadku działalności uczelni.

Z powołanych okoliczności wynika, iż ewentualne roszczenia z tytułu wykonania umowy i skutki ich niewykonania nie mogą być oceniane w drodze władczego rozstrzygnięcia organu administracji publicznej i powinny być finalizowane poprzez oświadczenia woli obu stron tej umowy, bądź w braku takiej zgody przez orzeczenie sądu powszechnego.

Przyjmując powyższą konstrukcję trafnie organ II instancji rozpoznający sprawę, wyłączył administracyjny tryb orzekania w tym przedmiocie, z uwagi na to, że do roszczenia o zwrot nienależnego czesnego nie będą miały zastosowania zasady i instytucje uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego.

Słusznie również organ odwoławczy, oceniając niniejsze postępowanie jako nieobjęte władczą działalnością administracji publicznej, a w związku z tym bezprzedmiotowe – uchylił błędną decyzję organu I instancji i umorzył postępowanie przed tym organem na podstawie art. 105 § 1 Kpa. Umorzenie postępowania w sprawie nie należącej do drogi administracyjno - prawnej stanowiło działanie na podstawie przepisów prawa (art. 7 Kpa, art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej).

Podkreślić również należy, iż decyzja Rektora Uniwersytetu w B. Wydziału Prawa nie narusza prawa, a skarga nie zawiera uzasadnionych zarzutów. Większość z nich ma charakter merytoryczny, taki który mógłby dotyczyć odmownego załatwienia sprawy z przyczyn merytorycznych, podczas gdy sens orzeczenia w sprawie niniejszej sprowadza się jedynie do wskazania niedopuszczalności decyzji administracyjnej w przedmiotowej sprawie.

Z powodów podanych wyżej nie mogły odnieść skutku zarzuty dotyczące naruszenia przez organy wskazanych w skardze przepisów prawa procesowego albowiem cywilnoprawny charakter sprawy, a więc niedopuszczalność rozstrzygnięcia w przedmiocie złożonego wniosku aktem administracyjnym o charakterze władczym, zwalniał organ z konieczności stosowania przepisów, które dotyczą prowadzenia postępowania w sprawie kwalifikującej się do merytorycznego rozstrzygnięcia w drodze indywidualnego aktu administracyjnego.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.