Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Zofia Borowicz (spr.) Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia NSA Andrzej Kuba Protokolant Piotr Mikucki po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2009 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej R. S. S.A. w W. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 17 czerwca 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 291/08 w sprawie ze skargi R. S. S.A. w W. na wezwanie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie wezwania do przedstawienia taryfy dla obrotu energią elektryczną postanawia: oddalić skargę kasacyjną.

Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 291/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. odrzucił skargę R. S. SA z siedzibą w W. na wezwanie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...] do przedstawienia taryfy dla obrotu energią elektryczną.

Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym.

Decyzją z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...] Prezes Urzędu Regulacji Energetyki - zwany dalej Prezesem URE - zwolnił R. S. SA z siedzibą w W. z obowiązku przedkładania taryf dla energii elektrycznej do zatwierdzenia. Pismem z dnia 23 listopada 2007 r. skarżąca wniosła od powyższej decyzji odwołanie do Sądu Okręgowego w W. - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, domagając się jej uchylenia, jako bezprzedmiotowej, względnie zmiany tej decyzji.

Postanowieniem z dnia [...] listopada 2007 r. Prezes URE, działając w oparciu o art. 159 § 1 w zw. z art. 159 § 2 k.p.a. wstrzymał wykonanie decyzji z dnia [...] listopada 2007 r.

Zawiadomieniem z dnia [...] listopada 2007 r. Prezes URE poinformował skarżącą o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] listopada 2007 r.

Pismem z dnia 23 listopada 2007 r. skarżąca wniosła do Sądu Okręgowego w W. - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zażalenie na ww. postanowienie z dnia [...] listopada 2007 r., domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia oraz natychmiastowego wstrzymania jego wykonania.

Wydanym w trybie samokontroli postanowieniem z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...], Prezes URE, uznając zażalenie skarżącej w części za słuszne, zmienił zaskarżone postanowienie, w ten sposób, że wstrzymanie wykonania decyzji ograniczył do obowiązku przedkładania do zatwierdzenia taryfy w zakresie dotyczącym odbiorców grupy taryfowej "G", określonej w ostatnio stosowanej przez skarżącą taryfie, zatwierdzonej przez Prezesa URE. Pismem z dnia 17 grudnia 2007 r. skarżąca wniosła do Sądu Okręgowego w W. - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zażalenie na to postanowienie, domagając się jego uchylenia oraz natychmiastowego wstrzymania jego wykonania.

Pismem z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...] uzupełnionym następnie pismem z dnia [...] grudnia 2007 r., Prezes URE skierował do skarżącej wezwanie do przedstawienia taryfy dla obrotu energią elektryczną na okres 12 miesięcy, w zakresie grup taryfowych "G".

Pismem z dnia 18 grudnia 2007 r. skarżąca, działając w oparciu o art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej w skrócie p.p.s.a., wezwała Prezesa URE do usunięcia naruszenia prawa polegającego na skierowaniu do skarżącej w dniu [...] grudnia 2007 r. wezwania do przedstawienia taryfy do zatwierdzenia. Skarżąca podnosząc, że została zwolniona z wynikającego z przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm.) obowiązku do realizacji, którego została wezwana, wniosła o potwierdzenie powyższego, względnie wyeliminowanie wezwania z obrotu prawnego w inny sposób oraz zniesienie wywołanych w tym zakresie skutków prawnych.

Pismem z dnia [...] stycznia 2008 r. Prezes URE zawiadomił skarżącą o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia skarżącej kary pieniężnej w związku z nieprzedłużeniem taryfy do zatwierdzenia oraz ze stosowaniem przez nią cen i taryfy bez przestrzegania obowiązku ich przedstawienia organowi do zatwierdzenia.

Wobec pozostawienia wniosku bez odpowiedzi, skarżąca pismem z dnia 10 stycznia 2008 r. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. skargę na ww. wezwanie z dnia [...] grudnia 2007 r. Jako podstawę prawną skargi wskazała przepis art. 3 § 2 pkt 4 oraz art. 146 § 1 w zw. z art. 61 § 3 p.p.s.a. W uzasadnieniu skargi zarzuciła organowi naruszenie art. 47 i art. 49 ust. 1 i 3 ustawy Prawo energetyczne poprzez żądanie od skarżącej realizacji obowiązku, z którego skarżąca została zwolniona oraz poprzez błędną wykładnię tych norm prawnych.

Ponadto skarżąca zarzuciła naruszenie art. 110, art. 130, art. 104 § 1 i art. 50 § 1 k.p.a. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie jako niedopuszczalnej, ewentualnie o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. odrzucając skargę podkreślił, że dotyczyła ona wezwania Prezesa URE z dnia [...] grudnia 2007 r. wystosowanego do skarżącej, do przedstawienia taryfy dla obrotu energią elektryczną, wydanego w trybie art. 47 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne.

Według Sądu I instancji, kluczową kwestią dla określenia możliwości poddania kontroli sądu administracyjnego, w trybie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., wezwania, do przedstawienia taryfy, wystosowanego w trybie art. 47 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne jest przesądzenie, czy ten akt lub czynność z zakresu administracji publicznej dotyczy uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Sąd I instancji przywołał piśmiennictwo, według którego przedmiot skargi przewidzianej w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. zakreślają, występujące łącznie, następujące elementy:

a) akt lub czynność nie może mieć charakteru decyzji lub postanowienia wydanych w postępowaniu jurysdykcyjnym, egzekucyjnym lub zabezpieczającym, te bowiem są zaskarżalne na podstawie art. 3 § 2 pkt 1-3 p.p.s.a.,

b) akt lub czynność musi mieć charakter publicznoprawny, ponieważ tylko w tym zakresie działalność administracji została poddana sądowej kontroli,

c) akt lub czynność musi mieć charakter zewnętrzny, czyli muszą być skierowane do indywidualnego podmiotu niepodporządkowanego organizacyjnie ani służbowo organowi wydającemu dany akt lub podejmującemu daną czynność,

d) akt lub czynność musi dotyczyć uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, a więc powinna ustalać, stwierdzać, potwierdzać uprawnienia lub obowiązki określone przepisami prawa,

e) akt lub czynność musi być skierowana do indywidualnych podmiotów, ponieważ akty o charakterze ogólnym zostały wymienione w art. 3 § 2 pkt 5 i 6 p.p.s.a.

("Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz" J. P. Tarno, Warszawa 2006 , s. 29-32 czy T. Woś, "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi", Warszawa 2005, s. 59-61).

Zdaniem Sądu I instancji, wezwanie przez organ skarżącej do przedstawienia taryfy, wystosowane na zasadzie art. 47 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, nie spełnia wszystkich powyższych przesłanek, a zatem nie może być uznane za akt lub czynność, o których mowa w przepisie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Przedmiotowy akt nie dotyczy bowiem uprawnień lub obowiązków skarżącej wynikających z przepisów prawa - kryterium przedmiotowe omówione w pkt d). Pomiędzy ustaleniem, stwierdzeniem lub potwierdzeniem danego obowiązku a możliwością realizacji uprawnienia wynikającego z prawa istnieć musi ścisły związek. W ocenie Sądu, sformułowanie "dotyczy" użyte w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. odnosi się jedynie do bezpośredniego i ścisłego związku między aktem lub czynnością a uprawnieniem bądź obowiązkiem. Natomiast wezwanie Prezesa URE do przedstawienia taryfy dla obrotu energią elektryczną, wydane na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, jest tylko etapem postępowania mającego na celu skonkretyzowanie obowiązków i uprawnień skarżącego w ostatecznej decyzji, zatwierdzającej bądź odmawiającej zatwierdzenia przedmiotowej taryfy. Sam fakt wystosowania omawianego wezwania nie wywołuje skutków w sferze prawnej skarżącej. Natomiast wezwanie to należy traktować jako wstępny etap postępowania zmierzający do ukształtowania i skalkulowania wysokości taryfy energetycznej, mając na uwadze, z jednej strony realizację polityki energetycznej Państwa, z drugiej zaś ochronę interesów odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen i opłat. Ponadto, co istotne, powyższe postępowanie kończy merytoryczna decyzja Prezesa URE, wydana w trybie przewidzianym w art. 47 ust. 2 powołanej ustawy, zatwierdzająca bądź odmawiająca zatwierdzenia taryfy, która podlega zaskarżeniu w obowiązującym trybie.

Z powyższych względów Sąd uznał, że skarga jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a.

Od powyższego postanowienia skarżąca wniosła skargę kasacyjną, wnosząc o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Skarżąca oparła skargę kasacyjną na obu podstawach kasacyjnych wymienionych w art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a., zarzucając naruszenie:

1) art. 47 ust. 1 w zw. z art. 49 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż wezwanie przez Prezesa URE skierowane do R. S. SA do przedstawienia do zatwierdzenia taryfy dla obrotu energią elektryczną jest tylko etapem postępowania administracyjnego mającego na celu skonkretyzowanie obowiązków i uprawnień skarżącej w ostatecznej decyzji zatwierdzającej bądź odmawiającej zatwierdzenia przedmiotowej taryfy, wydanej przez Prezesa URE;

2) art. 3 § 2 pkt 4 i art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., które miało istotny wpływ na wynik sprawy poprzez przyjęcie, iż wezwanie przez Prezesa URE skierowane do R. S. SA do przedstawienia do zatwierdzenia taryfy dla obrotu energią elektryczną nie jest aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej dotyczącą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. i w konsekwencji skarga na ten akt nie należy do właściwości Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej skarżąca podniosła, że została ona skutecznie zwolniona z obowiązku przedstawienia taryfy do zatwierdzenia Stanowiskiem z dnia [...] czerwca 2001 r. potwierdzonym decyzją z dnia [...] października 2007 r.

Odwołując się do uregulowań zawartych w art. 47 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne skarżąca wywiodła, że przedsiębiorstwa energetyczne obciążone są - wynikającym z mocy prawa - obowiązkiem przedstawienia taryfy do zatwierdzenia Prezesowi URE. Przedsiębiorstwo może zostać z tego obowiązku zwolnione na podstawie aktu Prezesa URE, który to akt uchyla wobec danego przedsiębiorstwa obowiązek wynikający z samego prawa.

W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo zostało zwolnione z obowiązku przedstawienia taryfy do zatwierdzenia, zgodnie z prawem nie powinno dojść do zatwierdzenia taryfy, ani do odmowy jej zatwierdzenia. W takiej sytuacji Prezes URE - będąc związany własną decyzją - traci w tym zakresie kompetencję do merytorycznego rozstrzygania w sprawie prawidłowości trafy tego przedsiębiorstwa.

W sytuacji zwolnienia z obowiązku przedstawienia taryfy do zatwierdzenia, wezwanie Prezesa URE nie będzie stanowić - jak to błędnie przyjął według skarżącej Sąd I instancji - jedynie etapu postępowania mającego na celu skonkretyzowanie uprawnień i obowiązków skarżącej w ostatecznej decyzji zatwierdzającej taryfę bądź odmawiającej jej zatwierdzenia. Zdaniem skarżącej, wezwanie Prezesa URE jest aktem niezależnym od postępowania administracyjnego mającego na celu zatwierdzenie taryfy, który to akt stwierdza, że z mocy prawa dane przedsiębiorstwo jest obciążone obowiązkiem przedłożenia taryfy do zatwierdzenia, którego to obowiązku nie wykonało.

Skarżąca zarzuciła, że wezwanie Prezesa URE nie może również stanowić jedynie etapu postępowania dotyczącego zatwierdzenia taryfy z tego względu, że postępowanie w sprawie zatwierdzenia taryfy wszczynane jest na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego. Tak długo jak przedsiębiorstwo nie złoży wniosku o zatwierdzenie taryfy i załączonej taryfy, postępowanie o jej zatwierdzenie nie może się toczyć, jedynie przedsiębiorstwo energetyczne może bowiem sporządzić projekt taryfy w oparciu o posiadane przez siebie informacje. Dlatego, zdaniem skarżącej, wezwanie poprzedza chronologicznie wszczęcie postępowania administracyjnego, nie może więc stanowić jednego z jego etapów.

Zdaniem skarżącej, wezwanie Prezesa URE z dnia [...] grudnia 2007 r. wyczerpuje wszystkie znamiona aktu lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., co uzasadniało rozpoznanie skargi, a nie jej odrzucenie z naruszeniem art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. Według skarżącej omawiane wezwanie jest "samoistnym" aktem administracyjnym, nakazującym wykonanie obowiązku wynikającego z przepisu prawa, pod rygorem nałożenia kary administracyjnej. Za przyjęciem dopuszczalności skargi na sporne wezwanie przemawia groźba nałożenia na skarżącą kary pieniężnej, o której mowa w art. 56 ust. 1 pkt 5a ustawy - Prawo energetyczne. W myśl tego przepisu, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przedkłada do zatwierdzenia taryfy wbrew żądaniu Prezesa URE, o którym mowa w art. 47 ust. 1.

Prezes URE wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej, podtrzymując zajęte stanowisko w sprawie.

Skarżąca w piśmie procesowym z dnia 23 kwietnia 2009 r., podtrzymując zarzuty zawarte w skardze kasacyjnej, podkreśliła, że przepisy Prawa energetycznego wprowadziły szczególny akt w postaci wezwania Prezesa URE do przedstawienia taryfy do zatwierdzenia i nie wyłączyły możliwości zaskarżenia tego aktu do sądu administracyjnego. Dodała, że wezwanie spełnia wszystkie kryteria przewidziane dla aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., jak również wszystkie kryteria wypracowane w tym zakresie przez sądownictwo administracyjne, zaś przepisy te nie zawierają ograniczeń do możliwości wniesienia skargi do sądu administracyjnego w przypadku, gdy ochrona prawna skarżącego w pewnym sensie mogłaby być realizowana również w innej procedurze.

W konkluzji skarżąca podniosła, iż przyjęcie braku możliwości zaskarżenia wezwania do sądu administracyjnego stanowiłoby ograniczenie w drodze wykładni prawa przedsiębiorstwa do sądu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosowanie do art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeśli uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Ponadto, w świetle regulacji zawartej w zdaniu pierwszym art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, mając jedynie obowiązek wzięcia pod rozwagę z urzędu nieważność postępowania, która w niniejszej sprawie nie występuje.

Skarga kasacyjna spełnia powyższe wymogi formalne.

Istota sporu w rozpoznawanej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia, jaki charakter prawny ma wezwanie Prezesa URE, o którym mowa w art. 47 ust. 1 Prawa energetycznego.

Kwestia ta była przedmiotem oceny Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w postanowieniu z dnia 31 marca 2009 r. (sygn. akt II GSK 831/08 niepubl.) stwierdził, że wezwanie przedsiębiorstwa energetycznego o przedłożenie taryfy, dokonane przez Prezesa URE na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, nie jest aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w całości podziela ten pogląd oraz argumentację prawną przedstawioną na jego uzasadnienie. Jak wskazano w motywach wyżej powołanego postanowienia NSA, regulacje ustawy Prawo energetyczne, normujące w szczególności procedurę ustalania i zatwierdzania taryf przedsiębiorcom energetycznym, a także ustalające sankcje z tytułu niepoddania się kontroli organu regulacyjnego, jak również dotyczące sądowej kontroli rozstrzygnięć organu regulacyjnego, stanowią zamkniętą całość, są kompletne i wyczerpujące. Podejmowane przez Prezesa URE rozstrzygnięcia w powyższych sprawach podlegają kontroli sądu powszechnego, jakim jest Sąd Okręgowy w W. - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, co wynika z art. 30 ust. 2 ustawy Prawo energetyczne.

Na mocy art. 47 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję ustalają taryfy dla paliw gazowych i energii, które podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa URE oraz proponują okres ich obowiązywania. Przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję przedkładają Prezesowi URE taryfy z własnej inicjatywy lub na żądanie Prezesa URE. Ponadto Prezes URE może, z powołaniem się na art. 49 ust. 1 cytowanej ustawy, zarówno zwolnić przedsiębiorstwo energetyczne z obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzenia, jeżeli stwierdzi, że działa ono w warunkach konkurencji, jak i cofnąć udzielone zezwolenie w przypadku ustania warunków uzasadniających zwolnienie. Aby móc realizować swoje ustawowe zadania Prezes URE ma prawo wezwać przedsiębiorstwo energetyczne do dopełnienia określonych czynności, a w szczególności, na co wyraźnie wskazuje powołany wyżej przepis, zażądać przedłożenia taryfy. Przedłożenie taryfy jest prostą czynnością faktyczną, która w swej istocie ma charakter informacji handlowej o cenach stosowanych przez przedsiębiorstwo energetyczne w relacjach z klientami (odbiorcami), do czego zasadniczo ma prawo każdy odbiorca energii, jako strona umowy.

Jak podkreślił NSA w powołanym postanowieniu z dnia 31 marca 2009 r. wspomniana czynność nie absorbuje czasu pracy przedsiębiorstwa energetycznego, gdyż sprowadza się do przedłożenia dokumentu znajdującego się w zasięgu jego ręki. Ponadto, co najistotniejsze, sam fakt doręczenia Prezesowi URE taryfy stosowanej przez przedsiębiorstwo energetyczne nie ingeruje jeszcze w sferę uprawnień i obowiązków tego przedsiębiorstwa. Trafnie więc przyjął Sąd I instancji, iż wezwanie do przedłożenia taryfy do zatwierdzenia, jako niewywołujące bezpośrednich skutków w sferze praw lub obowiązków przedsiębiorstwa energetycznego, nie może być uznane za przejaw aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej w rozumieniu przepisu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Niedopełnienie przez przedsiębiorstwo energetyczne wezwania Prezesa URE do przedłożenia taryfy może być sankcjonowane decyzją o nałożeniu kary pieniężnej, o której mowa w art. 56 ust. 1 pkt 5a Prawa energetycznego. Jednakże możliwość uruchomienia przez Prezesa URE wspomnianej procedury, wbrew stanowisku skarżącej, nie jest argumentem za zakwalifikowaniem spornego wezwania jako aktu lub czynności w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Skoro bowiem decyzja o nałożeniu kary pieniężnej podlega właściwości sądu powszechnego, sąd ten zbada, czy istniały uzasadnione podstawy do wezwania przedsiębiorstwa energetycznego do przedłożenia taryfy, jak i do nałożenia kary pieniężnej. Nie ma więc tutaj ani miejsca, ani potrzeby, aby wspomnianą czynność czysto faktyczną kontrolował sąd administracyjny w trybie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Jak już wspomniano na podstawie przepisu art. 30 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne Sąd Okręgowy w W. - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoznaje odwołania od decyzji i postanowień Prezesa URE. Intencją powołanej ustawy jest zatem ograniczenie kompetencji orzeczniczych sądu administracyjnego nad decyzjami i postanowieniami wydawanymi przez Prezesa URE na rzecz sądu powszechnego. Właściwość sądu administracyjnego mogłaby mieć miejsce jedynie w sytuacjach, gdy określony stan faktyczny nie mieściłby się w kompetencji sądu powszechnego, a zarazem podlegał właściwości sądu administracyjnego. Przykładowo może tutaj wchodzić w grę rozpoznanie przez sąd administracyjny skargi na bezczynność organu, stosowanie do art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. Taki bowiem instrument nie przysługuje sądowi powszechnemu (por. post. NSA z dnia 6 grudnia 2000 r., sygn. akt II SAB 174/00 niepubl.).

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę podziela także stanowisko wyrażone w uzasadnieniu powołanego postanowienia NSA z dnia 31 marca 2009 r., iż uwzględnienie dopuszczalności drogi sądowoadministracyjnej w sprawie skargi na wezwanie Prezesa URE do przedłożenia taryfy prowadziłoby w swej istocie do merytorycznego rozstrzygnięcia przez sąd administracyjny kwestii, czy Prezes URE może wykonywać względem skarżącej swoje ustawowe zadania regulacyjne, a w szczególności w zakresie zatwierdzenia taryfy (art. 47 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo energetyczne). W rezultacie prowadziłoby to do wejścia sądu administracyjnego w kompetencje Sądu Okręgowego w W. - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, właściwego do kontroli decyzji i postanowień Prezesa URE. Intencją zaś skargi wniesionej przez skarżącą do sądu administracyjnego, co nie budzi wątpliwości, jest próba zablokowania, mających oparcie w ustawie Prawo energetyczne, kompetencji Prezesa URE do kontroli taryfy stosowanej przez przedsiębiorstwo energetyczne. Uruchomienie aktów o charakterze regulacyjnym odnosi się do przedsiębiorstw energetycznych działających w warunkach naturalnego monopolu, które tym samym nie poddawane są konkurencji ze strony innych przedsiębiorstw. Zatwierdzenie w omawianej sytuacji taryfy przedsiębiorstwu energetycznemu, do poziomu cen pokrywających uzasadnione koszty prowadzonej działalności gospodarczej, przeciwdziała przejawom nadużywania pozycji rynkowej przez to przedsiębiorstwo, uniemożliwiając mu narzucanie odbiorcom, a w szczególności konsumentom, zawyżonych cen, które zmuszeni są przyjąć, a to z uwagi na brak na rynku alternatywnych ofert.

Konkludując, stwierdzić należy, pomijając już kwestię, iż wezwanie do przedłożenia taryfy nie jest czynnością wymienioną w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., jak to niewadliwie ustalił Sąd I instancji, że nieracjonalne byłoby, aby sąd administracyjny kontrolował zasadność wezwania Prezesa URE do przedłożenia przez przedsiębiorstwo energetyczne taryfy celem rozważenia potrzeby uruchomienia procedury regulacyjnej, jaką jest zatwierdzenie taryfy (art. 47 ust. 2 ustawy Prawo energetyczne).

Ponadto w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego przepis prawa procesowego, jakim jest art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. nie powinien być wykorzystywany przez przedsiębiorstwo energetyczne dla rozstrzygnięcia swoiście rozumianego zagadnienia wstępnego, jakim jest przesądzenie, czy Prezes URE ma prawo realizować względem przedsiębiorstwa energetycznego przewidziane w ustawie Prawo energetyczne kompetencje o charakterze regulacyjnym, a w szczególności, o których mowa w art. 47 ust. 1 i art. 49 ust. 1 i 2 ustawy Prawo energetyczne, tym bardziej w sytuacji gdy kontrolę orzeczniczą nad tym organem sprawuje sąd powszechny.

Reasumując, stwierdzić należy, że wbrew stanowisku zajętemu w skardze kasacyjnej Sąd I instancji nie naruszył wskazanych przepisów prawa, odrzucając skargę na sporne wezwanie Prezesa URE z dnia [...] grudnia 2007 r. do przedłożenia przez skarżącą taryfy.

Naczelny Sąd Administracyjny podziela argumentację Sądu I instancji przemawiającą za odrzuceniem skargi, z powołaniem się na przepis art. 58 § 1 pkt 1 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Z przyczyn wskazanych przez Sąd I instancji oraz argumentacji przedstawionej obecnie przez Naczelny Sąd Administracyjny skargę kasacyjną należało oddalić stosownie do art. 184 p.p.s.a.