drukuj    zapisz    Powrót do listy

6120 Ewidencja gruntów i budynków, Inne, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego I Kartograficznego, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, I OSK 443/17 - Wyrok NSA z 2019-01-17, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 443/17 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2019-01-17 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-02-23
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Ewa Kręcichwost - Durchowska /sprawozdawca/
Marek Stojanowski
Olga Żurawska - Matusiak /przewodniczący/
Symbol z opisem
6120 Ewidencja gruntów i budynków
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
III SA/Łd 573/16 - Wyrok WSA w Łodzi z 2016-10-19
Skarżony organ
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego I Kartograficznego
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 141 § 4
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak Sędziowie: Sędzia NSA Marek Stojanowski Sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) Protokolant asystent sędziego Anna Armińska po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej "X" sp. z o.o. w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 października 2016 r. sygn. akt III SA/Łd 573/16 w sprawie ze skargi "X" sp. z o.o. w W. na decyzję Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w [...] z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuję sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi, 2. zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w Łodzi na rzecz "X" sp. z o.o. w W. kwotę 440 (czterysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 19 października 2016 r. sygn. akt III SA/Łd 573/16 oddalił skargę "[...]" Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., dalej jako "Spółka", na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w [...] z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie anulowania czynności materialno-technicznej w postaci wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków oraz ujawnienia użytkowania gruntów.

W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy:

Starosta [...] decyzją z dnia [...] marca 2016r. nr [...], działając na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2015 r. poz. 520 ze zm.), dalej jako "P.g.ik." art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. (Dz. U. z 2016 r. poz. 23), dalej jako "K.p.a." umorzył w całości, jako bezprzedmiotowe postępowanie w przedmiocie:

1. anulowania czynności materialno - technicznej w postaci wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków w oparciu o wykaz zmian danych ewidencyjnych wykonanych przez firmę geodezyjną G., przyjętego do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w dniu [...] sierpnia 2012 roku za numerem [...] w części tj. w zakresie, w jakim nie pokrywa się z decyzją Starosty [...] z dnia [...] marca 2015r. o zatwierdzeniu zmian użytków i klas gruntów w odniesieniu do nieruchomości położonej w [...], gmina [...] składającej się z działek oznaczonych w ewidencji gruntów numerami [...], [...], [...],[...].

2. ujawnienia (po anulowaniu w części czynności materialno - technicznej) rodzaju użytkowania gruntów tożsamego ze stanem wynikającym z przywołanej wyżej decyzji z dnia [...] marca 2015r. i tym samym przywrócenie stanu poprzedniego, za wyjątkiem tych części działek ewidencyjnych, które oznaczone są symbolem Ba.

Sąd wskazał, że w dniu [...] maja 2015r. do Starosty [...] wpłynął wniosek [...] Spółka z o. o. z siedzibą w W. o anulowanie czynności materialno - technicznej w postaci wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków w oparciu o wykaz zmian danych ewidencyjnych wykonanych przez firmę geodezyjną G., przyjętego do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w dniu [...] sierpnia 2012 roku za numerem [...] w części tj. w zakresie, w jakim nie pokrywa się z decyzją Starosty [...] z dnia [...] marca 2015r. o zatwierdzeniu zmian użytków i klas gruntów w odniesieniu do nieruchomości położonej w [...], gmina [...] składającej się z działek oznaczonych w ewidencji gruntów numerami [...], [...], [...], [...]oraz ujawnienie (po anulowaniu w części czynności materialno - technicznej) rodzaju użytkowania gruntów tożsamego ze stanem wynikającym z przywołanej wyżej decyzji z dnia [...] marca 2015r. i tym samym przywrócenie stanu poprzedniego, za wyjątkiem tych części działek ewidencyjnych, które oznaczone są symbolem Ba.

Decyzją z dnia [...] września 2015r. nr [...] Starosta [...] orzekł o:

1.odmowie anulowania czynności materialno - technicznej w postaci wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków w oparciu o wykaz zmian danych ewidencyjnych wykonanych przez firmę geodezyjną G., przyjętego do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w dniu [...] sierpnia 2012 roku za numerem [...] w części tj. w zakresie, w jakim nie pokrywa się z decyzją Starosty [...] z dnia [...] marca 2015r. o zatwierdzeniu zmian użytków i klas gruntów w odniesieniu do nieruchomości położonej w [...], gmina [...] składającej się z działek oznaczonych w ewidencji gruntów numerami [...], [...], [...], [...].

2. umorzeniu, jako bezprzedmiotowego postępowania w zakresie ujawnienia (po anulowaniu w części czynności materialno - technicznej) rodzaju użytkowania gruntów tożsamego ze stanem wynikającym z przywołanej wyżej decyzji z dnia [...] marca 2015r. i tym samym przywrócenie stanu poprzedniego, za wyjątkiem tych części działek ewidencyjnych, które oznaczone są symbolem Ba.

Od powyższej decyzji Starosty "[...]" Sp. z o. o. z w W. wniosła odwołanie.

[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w dniu [...] listopada 2015r. wydał decyzję nr [...], w której orzekł o uchyleniu zaskarżonej decyzji i przekazaniu sprawy organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia. W uzasadnieniu wskazał, że w zakresie pierwszego żądania nie dokonuje się zmian w ewidencji z mocą obowiązującą wstecznie. Usunięcie wpisu z ewidencji gruntów następuje w ramach aktualizacji i dokonuje się nową zmianą obowiązującą od momentu jej ujawnienia. W tej części należało wydać postanowienie na podstawie art. 61 a K.p.a. o odmowie wszczęcia postępowania. Natomiast w zakresie pkt. 2 wniosku zdaniem organu odwoławczego żądanie strony sformułowano na tyle niejasno, że brak było możliwości prawidłowego odniesienia się do niego. W związku z powyższym należało uzyskać od strony niebudzące wątpliwości wyjaśnienia, jakiej dokładnie zmiany żąda, w jakich fragmentach działek ewidencyjnych wykazane są jej zdaniem błędne użytki gruntowe i jakich nowych zapisów spodziewa się po dokonanych zmianach z podziałem na poszczególne działki.

W dniu [...] listopada 2015r. Starosta [...] wezwał spółkę, zgodnie ze wskazaniem organu II instancji, do sprecyzowania jakiej dokładnie zmiany żąda, w jakich fragmentach działek ewidencyjnych wykazane są jej zdaniem błędne użytki gruntowe i jakich nowych zapisów spodziewa się po dokonanych zmianach z podziałem na poszczególne działki.

W dniu [...] grudnia 2015r. strona złożyła pismo o treści: "w związku z wezwaniem do sprecyzowania żądania oświadczam, że żądanie zawarte w pkt 2 wniosku inicjującego postępowanie jest żądaniem wtórnym w stosunku do żądania zawartego w pkt 1 pisma. Precyzuję, że jest to wniosek o ujawnienie (po anulowaniu czynności materialno - technicznej) stanu tożsamego ze stanem wynikającym z decyzji z dnia [...] marca 2015 r."

Pismo strony w ocenie organu nie wyjaśniło okoliczności objętych wezwaniem z dnia [...] listopada 2015r. Ponowne wezwanie z dnia [...] grudnia 2015 r. pozostało bez odpowiedzi.

W związku z powyższym Starosta [...] wydał decyzję z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] o umorzeniu w całości jako bezprzedmiotowego postępowania w zakresie punktu pierwszego i drugiego wniosku strony.

Od powyższej decyzji strona złożyła odwołanie podnosząc zarzuty naruszenia: przepisów prawa materialnego, tj. art. 22 ust. 1 P.g. ik. oraz § 47 ust. 3 i § 49 rozporządzenia wykonawczego przez błędną wykładnię, a także niewłaściwe zastosowanie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 105 § 1 K.p.a., art. 7, art. 77, art. 80 K.p.a. i art. 107 K.p.a.

[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego decyzją z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu wskazał, że nie odnosi się do zarzutów odwołania z tego względu, że sposób dokonania zmiany z roku 2012 nie był przedmiotem postępowania objętego wnioskiem strony. Wniosek bowiem dotyczył anulowania czynności materialno-technicznej z roku 2012 i ujawnienia rodzaju użytkowania gruntów tożsamego ze stanem wynikającym z decyzji Starosty z [...] marca 2015 r. Organ odwoławczy stwierdził, że postępowanie prowadzone prze organ I instancji zostało przeprowadzone prawidłowo i zgodnie z zaleceniami zawartymi w decyzji z dnia [...] listopada 2015 r. [...] Podkreślił, że strona żąda anulowania zmiany w ewidencji gruntów z mocą wsteczną tj. od roku 2012. Zdaniem organu odwoławczego przepisy prawa nie pozwalają na to, żeby zmiana taka w ewidencji gruntów i budynków była możliwa. Nie dokonuje się zmian w ewidencji z mocą obowiązującą wstecznie. Usunięcie wpisu z ewidencji gruntów następuje w ramach aktualizacji i dokonuje się nową zmianą obowiązującą od momentu jej ujawnienia. W tym zakresie Starosta w pierwszym punkcie swojego orzeczenia umorzył jako bezprzedmiotowe postępowanie w sprawie anulowania czynności materialno-technicznej dokonanej na podstawie wykazu zmian [...]. Zdaniem organu II instancji w tym zakresie po wpłynięciu wniosku winno być wydane postanowienie na podstawie art. 61a K.p.a. o odmowie wszczęcia postępowania. Powodem tego jest fakt, że w ewidencji gruntów nie ma przewidzianej przepisem prawa procedury anulowania zmiany w ewidencji gruntów dokonanej czynnością materialno-techniczną. Nawet gdyby uznać, iż ta czynność została dokonana błędnie i zapis powinien zostać usunięty z operatu ewidencyjnego, to nie powinno odbyć się to poprzez anulowanie tej czynności, lecz poprzez aktualizację operatu polegającą na zastąpieniu danych niezgodnych ze stanem faktycznym, stanem prawnym lub obowiązującymi standardami technicznymi, odpowiednimi danymi zgodnymi ze stanem faktycznym lub prawnym oraz obowiązującymi standardami technicznymi, bądź ujawnieniu nowych danych ewidencyjnych, bądź wyeliminowaniu danych błędnych.

W związku z tym, że postępowanie zostało już jednak wszczęte, to na tym etapie nie ma możliwości wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania. Prawidłowe jest natomiast umorzenie tego postępowania jako bezprzedmiotowego, tak jak uczynił to obecnie Starosta. Tak samo w punkcie drugim orzeczenia Starosta umorzył postępowanie jako bezprzedmiotowe w zakresie ujawnienia (po anulowaniu w części czynności materialno-technicznej) rodzaju użytkowania gruntów tożsamego ze stanem wynikającym z decyzji Starosty z dnia [...] marca 2015 r. i tym samym przywrócenia stanu poprzedniego, za wyjątkiem tych części działek ewidencyjnych, które oznaczone są symbolem Ba. Orzeczenie Starosty w tym zakresie jest tym bardziej prawidłowe, że jak sama strona twierdzi, żądanie zawarte w pkt 2 wniosku jest żądaniem wtórnym w stosunku żądania zawartego w pkt 1.

Na powyższą decyzję Spółka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi podnosząc zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 22 ust. 1 P.g.ik. oraz § 47 ust. 3 i § 49 rozporządzenia wykonawczego przez błędną wykładnię, a także niewłaściwe zastosowanie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 105 § 1 K.p.a., art. 7, art. 77, art. 80 K.p.a. i art. 107 K.p.a.

Wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi II instancji do ponownego rozpatrzenia, zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania sądowoadministracyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu skargi powtórzyła w całości argumentację przedstawioną w odwołaniu od decyzji organu I instancji.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie powtarzając stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Oddalając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził, że organy administracji publicznej, prowadząc ewidencję gruntów rejestrują jedynie stany prawne w oparciu o określone dokumenty i nie mogą samodzielnie rozstrzygać w kwestii uprawnień objętych tymi dokumentami. Ewidencja gruntów jest tylko zbiorem informacji, a rejestr ewidencji gruntów jest wyłącznie odzwierciedleniem danych wynikających z przedłożonych organowi dokumentów i ma on charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny.

Wskazując na orzecznictwo sądów administracyjnych podniósł, że organy ewidencyjne nie są uprawnione do weryfikacji dokumentów, na podstawie których dokonują zmian w ewidencji. Ponadto ewidencja gruntów i budynków nie może powodować skutków prawnych z mocą wsteczną.

Podniósł, że co prawda w pojęciu "aktualizacja" ewidencji gruntów i budynków mieści się także usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów bazy danych ewidencyjnych. Tym niemniej czym innym jest prostowanie błędnych danych w ewidencji, mających charakter oczywistych pomyłek (w świetle złożonych dokumentów), a czym innym prostowanie przez organ ewidencyjny merytorycznych zapisów zawartych w dokumentacji sporządzonej przez uprawnionych geodetów.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji organ odwoławczy zasadnie przyjął, że usunięcie wpisu z ewidencji gruntów następuje w ramach aktualizacji i dokonuje się nową zmianą obowiązującą od momentu jej ujawnienia. W przypadku skarżącej zmianę tę, zgodnie z jej wnioskiem, zatwierdził Starosta [...] decyzją z dnia [...] marca 2015 r. Organ ewidencyjny rozpatrując wniosek spółki o usunięcie dotychczasowych wpisów w ewidencji z mocą wsteczną nie był uprawniony prowadzić postępowania wyjaśniającego faktyczny sposób wykorzystywania nieruchomości oraz charakter relacji łączących skarżącą z inwestorem, który zainicjował dokonanie zmian w ewidencji w oparciu o wykaz sporządzony przez firmę geodezyjną G. Ponadto, jak wyjaśniła sama skarżąca, okoliczność niezawiadomienia jej (jako właściciela) przez organ ewidencyjny o wprowadzeniu zmian do ewidencji podlegać będzie wyjaśnieniu w trakcie postępowania przed sądem powszechnym przeciwko Staroście [...].

W ocenie Sądu organ ewidencyjny po otrzymaniu wniosku Spółki o usunięcie dotychczasowych wpisów w ewidencji z mocą wsteczną zobowiązany był odmówić wszczęcia postępowania na podstawie art. 61a K.p.a.

"[...]" Sp. z o.o. reprezentowana przez adwokata A. K. wniosła od powyższego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1. naruszenie prawa materialnego tj.:

- art. 22 ust. 3 P.g.ik. (wg stanu prawnego z daty kwestionowanej czynności materialno-technicznej) przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie,

- § 47 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 29 marca 2001 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. z 2016r. poz. 1034) przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie,

- § 49 ww. rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie.

2. przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy — art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sieprnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.) poprzez brak odniesienia się do wniosku strony o anulowanie czynności materialno - technicznej i tym samym zaniechanie oceny dopuszczalności anulowania takiej czynności.

W uzasadnieniu skarżąca kasacyjnie podniosła m. in, że ubiega się konsekwentnie o anulowanie czynności materialno-technicznej w postaci wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów w oparciu o wykaz zmian danych ewidencyjnych wykonanych przez firmę geodezyjną G. przyjętego do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w dniu [...] sierpnia 2012 r. za numerem [...]. Wskazała, że zarówno organy obu instancji jak i Sąd pierwszej instancji wadliwie odczytują jej żądanie kwalifikując je jako wniosek o wprowadzenie zmian w ewidencji gruntów z mocą wsteczną.

Podkreśliła także, że organ prowadzący ewidencję gruntów miał świadomość i wiedzę co do tego, że opracowanie geodezyjne zostało wykonane na zlecenie inwestora, który nie miał tytułu prawnego do dysponowania całą nieruchomością na cele budowlane. Okoliczność ta, zdaniem skarżącej kasacyjnie, obligowała organ do:

- zawiadomienia właściciela o wprowadzonych z urzędu zmianach w ewidencji gruntów;

- przede wszystkim jednak do wszczęcia postępowania wyjaśniającego przed wprowadzeniem zmian w ewidencji gruntów.

Spółka wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz rozpoznanie sprawy na rozprawie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm. - dalej jako "P.p.s.a".), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują, enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 P.p.s.a., przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 P.p.s.a.).

Granice skargi kasacyjnej wyznaczają wskazane w niej podstawy. Oznacza to, że przytoczone w skardze kasacyjnej przyczyny wadliwości prawnej zaskarżonego wyroku determinują zakres kontroli dokonywanej przez sąd drugiej instancji, który w odróżnieniu od sądu pierwszej instancji nie bada całokształtu sprawy, lecz tylko weryfikuje zasadność zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Rozpoznając skargę kasacyjną w tak zakreślonych granicach stwierdzić należy, że zasługuje ona na uwzględnienie.

W sytuacji, kiedy skarga kasacyjna zarzuca naruszenie prawa materialnego oraz naruszenie przepisów postępowania, co do zasady w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlegają zarzuty naruszenia przepisów postępowania (por. wyrok NSA z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt II GSK 819/11, Lex nr 1217424; wyrok NSA z dnia 26 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 1842/08, Lex nr 596025; wyrok NSA z dnia 4 czerwca 2014 r., sygn. akt II GSK 402/13, Lex nr 1488113).

Wskazać należy, że sporządzone przez Sąd pierwszej instancji uzasadnienie jest ogólnikowe. Nie zawiera szczegółowej analizy sprawy, także wyjaśnienia podstawy prawnej i argumentów przemawiających za jej zastosowaniem, nie zawiera także stanowiska co do stanu faktycznego przyjętego za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia i nie odnosi się do zarzutów skargi. Przypomnieć należy, ze w swoich orzeczeniach Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie wskazywał, że ograniczenie się w uzasadnieniu wyroku do przytoczenia przepisu prawnego, czy też ogólnikowego powoływania się na poglądy doktryny czy judykatury, bez gruntownego odniesienia się do okoliczności konkretnego stanu faktycznego sprawy, nie może zastąpić opisu przebiegu operacji logicznej, rezultatem, której jest przyjęty konkretny kierunek interpretacji i zastosowania konkretnego przepisu prawnego w okolicznościach konkretnego stanu faktycznego sprawy. Funkcja uzasadnienia wyroku wyraża się bowiem i w tym, że jego adresatem, oprócz stron, jest także Naczelny Sąd Administracyjny. Tworzy to po stronie wojewódzkiego sądu administracyjnego obowiązek wyjaśnienia motywów podjętego rozstrzygnięcia w taki sposób, który umożliwi przeprowadzenie kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia w sytuacji, gdy strona postępowania zażąda, poprzez wniesienie skargi kasacyjnej, jego kontroli (por. m.in. wyroki NSA: z dnia12 października 2010 r., sygn. akt II OSK 1620/10; z dnia 30 maja 2012 r., sygn. akt II GSK 620/11; z dnia 11 stycznia 2011 r. sygn. akt I GSK 685/09 - opubl. na stronie internetowej - Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych – dalej jako "CBOSA").

Wskazać także należy, że Sąd pierwszej instancji nie dostrzegł, ze istota sporu w niniejszej sprawie polega na ustaleniu zakresu przedmiotowego prowadzonego postępowania administracyjnego. Dlatego wyjaśnić należy, że zgodnie z § 44 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2016 r., poz. 1034 ze zm.), do zadań starosty związanych z prowadzeniem ewidencji należy utrzymywanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi.

Wprowadzenie zmian danych ewidencyjnych może nastąpić w trybie czynności materialnoprawnej w postaci wprowadzenia do bazy danych zmiany na podstawie udokumentowanego zgłoszenia (art. 22 ust. 2 i ust. 3 "P.g.i.k." w zw. z § 48 ust. 1 i 2 rozporządzenia). Nie jest sporne w sprawie, że wprowadzona w sierpniu 2012 r. zmiana została wprowadzona w powyższym trybie.

Naczelny Sąd Administracyjny, w składzie orzekającym w niniejszej sprawie podziela pogląd zawarty w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 marca 2016 r., sygn. akt I OSK 1526/14 (publ. CBOSA), że w ramach obowiązku "aktualizacj" ewidencji możliwe jest nie tylko wprowadzenie aktualnych danych do operatu, lecz także usunięcie lub sprostowanie wadliwie dokonanego wpisu. Wynika to bezpośrednio z funkcji oraz celu prowadzenia ewidencji. Podobne stanowisko zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 10 czerwca 2010 r., III SA/Gd 114/10 (Lex nr 650542.), który uznał, że brak możliwości dokonywania z mocą wsteczną wpisów do ewidencji gruntów i budynków nie wyklucza możliwości wydania przez starostę decyzji w przedmiocie usunięcia lub sprostowania wpisu do ewidencji, jeżeli wpis ten był dotknięty poważną wadą i w sposób oczywisty nie odpowiadał stanowi faktycznemu już w dacie jego dokonania.

Jak wynika z akt sprawy, we wniosku z dnia [...] maja 2015 r. skarżąca kasacyjnie żądała anulowania czynności materialno-technicznej, którą w dniu [...] sierpnia 2012 r. wprowadzono zmiany w ewidencji gruntów, a zatem wniosła o usunięcie tej zmiany jako dokonanej z naruszeniem prawa. Następnie Spółka zażądała ujawnienia zmiany użytków, na wskazanych we wniosku działkach, zgodnie z decyzją Starosty [...] z dnia [...] marca 2015 r. Wniosek o anulowanie czynności materialno-technicznej w postaci wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów w oparciu o wykaz zmian danych ewidencyjnych wykonanych przez firmę geodezyjną G. przyjętego do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w dniu [...] sierpnia 2012 r. za numerem [...] był konsekwentnie podtrzymywany w toku postępowania. Żądanie zawarte w pkt 2 wniosku inicjującego postępowanie było wtórnym w stosunku do żądania zawartego w pkt 1 pisma i jak wskazała Spółka stałby się aktualny tylko w przypadku uwzględnienia żądania zawartego w pkt 1 wniosku ( pismo skarżącej z dnia [...] grudnia 2015 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku ograniczył się do ogólnych twierdzeń, że organy ewidencyjne nie są uprawnione do weryfikacji dokumentów, na podstawie których dokonują zmian w ewidencji, i że ewidencja gruntów i budynków nie może powodować skutków prawnych z mocą wsteczną, nie odniósł się natomiast do zarzutów skargi.

Zasadny zatem okazał się zarzut naruszenia art. 141 § 1 P.p.s.a., które to uchybienie ma wpływ na wynik sprawy.

Odnoszenie się do pozostałych zarzutów skargi kasacyjnej mających charakter materialnoprawny z uwagi na naruszenie przepisów postępowania, byłoby przedwczesne.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd pierwszej instancji rozpozna skargę Spółki, a swoje rozstrzygnięcie uzasadni zgodnie z treścią art. 141 § 4 P.p.s.a.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art.185 § 1 P.p.s.a orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 P.p.s.a. w związku z w związku z § 14 ust. 1 pkt 2 lit. b w związku z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.).



Powered by SoftProdukt