Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Kozik (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Aneta Lemiesz Sędzia WSA Tomasz Sałek Protokolant st. spec. Łukasz Skóra po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 października 2019 r. sprawy ze skargi [...] S.A. z siedzibą w C. na decyzję Ministra Środowiska z dnia [...] grudnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany koncesji 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Ministra Środowiska na rzecz [...] S.A. z siedzibą w C. kwotę 1497 (tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Minister Środowiska decyzją z "(...)" grudnia 2018 r. nr "(...)", na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 104 i nast. ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096, dalej: "K.p.a."), po rozpatrzeniu wniosku z 4 czerwca 2018 r. "(...)" S.A. z siedzibą w "(...)" o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy decyzję z "(...)" maja 2018 r. odmawiającą zmiany koncesji nr "(...)"z "(...)" czerwca 2008 r., na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża ""(...)"", położonego na terenie miast: "(...)" i "(...)". Gminy i miasta "(...)"oraz Gminy "(...)"w woj. "(...)".

Wnioskiem z 19 grudnia 2016 r. "(...)"S.A. (aktualnie: "(...)"S.A., dalej: "Strona", "Spółka", "Skarżący"), wystąpiła do Ministra Środowiska o zmianę ww. koncesji nr "(...)". Przedmiotowy wniosek obejmował zmianę:

1) punktu 1 koncesji poprzez wprowadzenie nazwy i formy prawnej koncesjonariusza z ""(...)"" sp. z o.o. na "(...)"S.A. oraz zaktualizowanie współrzędnych punktów wyznaczających granice obszaru górniczego i terenu górniczego na aktualnie obowiązujące układy ""(...)"" i ""(...)"",

2) punktu 3 koncesji poprzez wprowadzenie do treści koncesji załączonego do wniosku o zmianę koncesji "Dodatku nr 1 do Projektu Zagospodarowania Złoża węgla kamiennego ""(...)"",

3) punktu 7 koncesji poprzez usunięcie części warunków prowadzenia przedsięwzięcia w związku z uzyskaniem nowej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na wydobywaniu węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża ""(...)"" z dnia 6 lipca 2015 r., wydanej przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w "(...)",

4) punktów 10 i 11 koncesji poprzez usunięcie podziału realizacji koncesji na etapy oraz wprowadzenie zmiany daty rozpoczęcia działalności objętej koncesją, polegającej na wydobywaniu węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża ""(...)"" z "nie później niż 1 stycznia 2018 r." na "nie później niż 1 stycznia 2025 r."

Decyzją z "(...)" maja 2018 r. znak: "(...)", wydaną na podstawie art. 104 K.p.a. w związku z art. 16 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 935) oraz na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 2, art. 23 ust. 1 pkt 3, art. 29 ust. 1, w związku z art. 34 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2016 r.. poz. 1131 ze zm., dalej: "P.g.g."), Minister Środowiska odmówił zmiany ww. koncesji w całym wnioskowanym przez Stronę zakresie.

Organ w decyzji I instancji dokładnie opisał przebieg postępowania administracyjnego wskazując m.in., że pismem z 30 listopada 2017 r" znak: "(...)", Minister Środowiska, działając na podstawie art. 34 ust. 1 oraz art. 23 ust. 1 pkt 3 P.g.g., wystąpił do Ministra Energii z prośbą o uzgodnienie zmiany przedmiotowej koncesji, ustalając w projekcie rozstrzygnięcia termin rozpoczęcia działalności na "nie później niż 30 czerwca 2019 r.".

Postanowieniem z "(...)" grudnia 2017 r., znak: "(...)", Minister Energii nie uzgodnił zmiany przedmiotowej koncesji nr "(...)". W uzasadnieniu Minister Energii podał, (m.in.) że stan zaawansowania prac związanych z budową zakładu górniczego uniemożliwi przedsiębiorcy spełnienie warunku określonego w koncesji, tj. przystąpienie do wydobywania węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej do 30 czerwca 2019 r. W związku z brakiem zaskarżenia ww. postanowienie jest ostateczne.

W uzasadnieniu decyzji I instancji Minister wskazał, że z zapisów koncesji nr "(...)" z 24 czerwca 2008 r. wynika, że termin rozpoczęcia działalności polegającej na wydobywaniu węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża ""(...)"" został zakreślony na 1 stycznia 2018 r., a więc na 9,5 roku od dnia udzielenia tej koncesji. Minister Środowiska stanął na stanowisku, że wyznaczony koncesją nr "(...)"okres na budowę zakładu górniczego, w tym udostępnienie złoża i rozpoczęcie eksploatacji był wystarczający i adekwatny do osiągnięcia zamierzonego celu. Świadczy o tym również fakt, że został on wyznaczony zgodnie z ówczesnym wnioskiem koncesjonariusza. Organ wskazał, że mimo że od chwili udzielenia koncesji do złożenia omawianego wniosku o jej zmianę upłynęło przeszło 8 lat, koncesjonariusz nie przystąpił do istotnych prac zmierzających do udostępnienia złoża ""(...)"". Okoliczność ta negatywnie wpływa na ocenę działań koncesjonariusza, w kontekście złożonego wniosku o wydłużenie czasu na budowę zakładu i przystąpienie do eksploatacji złoża do 1 stycznia 2025 r. Organ dodał, że na bieżąco monitorował stan realizacji koncesji, współpracując (m.in.) z Okręgowym Urzędem Górniczym w "(...)", stąd posiada wiedzę o zakresie wykonanych prac i ich zaawansowaniu.

Minister wyjaśnił dalej, że Strona w przeszłości już dwa razy składał wniosek o zmianę przedmiotowej koncesji tj: 23 września 2011 r., a 3 lipca 2012 r. wystąpiła o zawieszenie toczącego postępowania. Postanowieniem z "(...)" grudnia 2012 r. postępowanie zostało zawieszone, a po upływie 3 lat od dnia zawieszenia postępowanie zostało umorzone; "(...)" grudnia 2015 r. Strona złożyła ponownie wniosek o zmianę koncesji, a 23 maja 2016 r. Spółka wycofała wniosek i wniosła o umorzenie postępowania. Zdaniem organu działania te wskazują, że w przeszłości to koncesjonariusz nie był zainteresowany zmianą terminu rozpoczęcia działalności.

Minister wyjaśnił w decyzji I instancji, że rozpatrując wniosek o udzielenie (zmianę) koncesji obowiązany jest zbadać, oprócz przesłanek pozytywnych warunkujących jej udzielenie (zmianę) także przesłanki negatywne wynikające z ustawy, w tym z art. 29 P.g.g., zgodnie z którym jeżeli zamierzona działalność sprzeciwia się interesowi publicznemu, w szczególności związanemu z bezpieczeństwem państwa lub ochroną środowiska, w tym z racjonalną gospodarką złożami kopalin, bądź uniemożliwiłaby wykorzystanie nieruchomości zgodnie z ich przeznaczeniem określonym odpowiednio przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub przepisy odrębne, a w przypadku braku tego planu - uniemożliwiłaby wykorzystanie nieruchomości w sposób określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub w przepisach odrębnych, organ koncesyjny odmawia udzielenia koncesji. Organ wyjaśnił, że interes publiczny rozumiany jest na gruncie ww. przepisu m.in. poprzez odesłanie do wymogu racjonalnej gospodarki złożami kopalin. Warunek racjonalnego i kompleksowego wykorzystania złoża wynika także m.in. z art. 125 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r. poz. 519 ze zm.) i stanowi jedną z form ochrony złóż. Także art. 126 tej ustawy wskazuje, że eksploatację złoża kopaliny prowadzi się w sposób gospodarczo uzasadniony, przy zapewnieniu racjonalnego wydobycia i zagospodarowania kopaliny. Postanowienia tej ustawy wytyczają podstawowe kierunki w zakresie gospodarki kopalinami i określają wymagania, przy zachowaniu których powinna być ona prowadzona.

Minister podkreślił, że organ koncesyjny podejmując decyzję o udzieleniu koncesji bądź jej zmianie obowiązany jest do oceny konkretnego stanu faktycznego wynikającego z wniosku strony pod kątem realizacji celu publicznego, jakim jest ochrona i racjonalna gospodarka złożami kopalin. Z kolei dotychczasowy sposób wykonywania koncesji w postępowaniu dotyczącym jej zmiany powinien być rozpatrywany przez pryzmat wiarygodności przedsiębiorcy. W przypadku gospodarowania kopalinami mamy bowiem do czynienia ze szczególnym przypadkiem ochrony interesu publicznego jakim jest racjonalne i kompleksowe wykorzystanie zasobów geologicznych z uwagi na ich ograniczony i nieodnawialny charakter. Eksploatację złoża kopaliny prowadzi się w sposób gospodarczo uzasadniony, przy zapewnieniu racjonalnego wydobycia i zagospodarowania kopaliny. Za racjonalne można uznać każde działanie zmierzające do osiągnięcia zamierzonego celu przy użyciu najbardziej efektywnych, skutecznych środków w krótkim terminie. Racjonalna gospodarka złożem powinna być rozumiana jako wykorzystanie całości zasobów, które są nieodnawialnym składnikiem środowiska, gdyż ich ilość jest ograniczona w sposób przynoszący określony zysk. Organ winien mieć także na uwadze minimalizację strat w zasobach środowiska. Dlatego też w toku prowadzonych postępowań ocenie podlegają dotychczas prowadzone przez Inwestora działania w ramach udzielonej koncesji. Organ musiał zbadać zgodność interesu strony z interesem publicznym, zatem rozpatrując wniosek koncesyjny będący wyrazem interesu strony organ musiał rozważyć, czy koresponduje on także z interesem publicznym w przedmiotowej sprawie, postrzeganym jako najpełniejsze wykorzystanie złoża o znaczącej wartości.

Organ podkreślił, że wskazane we wniosku Spółki o zmianę koncesji uzasadnienie jej dokonania ze względu na aspekty ekonomiczne (poprawa koniunktury) nie zasługują na uwzględnienie organu. Wykonywanie bowiem obowiązków koncesyjnych nie jest uzależnione od występowania, bądź nie koniunktury na daną kopalinę. Obowiązki koncesyjne, które podejmuje przedsiębiorca w związku z uzyskaniem koncesji są na niego nałożone nie z urzędu ale na wniosek, a ich wykonywanie nie jest uzależnione od swobodnego uznania przedsiębiorcy w tym jego oceny opłacalności takiego przedsięwzięcia, która powinna być przeprowadzona przed złożeniem wniosku o udzielenie koncesji. Uzyskując koncesję, przedsiębiorca jest zobowiązany do wykonywania konkretnych działań do których zobowiązał się (m.in.) w projekcie zagospodarowania złoża, we wskazanych terminach. Za niedopuszczalne należy uznać zaniechanie wykonywania obowiązków określonych w koncesji przy założeniu każdorazowej, automatycznej możliwości jej zmiany.

Bez znaczenia pozostaje również, zdaniem organu, fakt zmiany właścicielskiej, ponieważ nowy właściciel wstąpił nie tylko we wszystkie prawa ale i wszystkie obowiązki wynikające z koncesji, przy czym ich treści oraz stan zaawansowania prac koncesyjnych był mu znany. Zmiana właściciela przedsiębiorstwa posiadającego koncesje nie wpływa na prawa określone w koncesji, ale też nie zwalnia go z obowiązków określonych tą koncesją, a ryzyka związane z nabyciem takiego przedsiębiorstwa powinny być należycie oszacowane przez przedsiębiorstwo przejmujące i tego przedsiębiorcę obciążają.

Minister wyjaśnił, że zaproponował termin krótszy, oceniając wymóg racjonalnej gospodarki złożem. W związku z powyższym omawiany wniosek wraz z projektem rozstrzygnięcia sprawy zawierającym zmianę terminu przystąpienia do wykonywania działalności wydobywczej do 30 czerwca 2019 r. został wysłany do uzgodnień o których mowa w art. 23 P.g.g. lecz nie został uzgodniony przez Ministra Energii. Organ wskazał, że uzgodnienie Ministra Energii jest wiążące dla organu koncesyjnego, a brak uzgodnienia uniemożliwia Ministrowi Środowiska zmianę koncesji.

Ponadto, Minister wskazał, że wnikliwej analizie podlegała niezwykle istotna kwestia finasowania inwestycji objętej wnioskiem (która w założeniu jest bardzo kapitałochłonna i ma trwać kilkadziesiąt lat), a jej efektem było wezwanie wnioskodawcy pismem z 25 sierpnia 2017 r. do wyjaśnienia (m.in.) kwestii finansowych związanych z realizacją przedmiotowego przedsięwzięcia. Organ wskazał, że w załączonym do wniosku o zmianę koncesji "Dodatku nr 1 do Projektu zagospodarowania złoża węgla kamiennego ""(...)"" wraz z metanem jako kopaliną towarzyszącą" wnioskodawca kilkukrotnie podkreśla, że projekt będzie w całości realizowany bez wykorzystania finansowania zewnętrznego, tj. ze środków własnych inwestora. Jednocześnie jak sam ocenia, nakłady w fazie początkowej projektu wyniosą ponad 3 mld zł. Natomiast z treści samego wniosku o zmianę omawianej koncesji wynika że "(...)"Limited "zorganizuje pakiet finansujący budowę zakładu górniczego". Dodatkowo w załącznikach do wniosku nr 19 i 20, jak wskazał organ, podano również zaangażowanie kapitałowe poprzez fundusz inwestycyjny w kwocie 83 min dolarów australijskich. Organ zważył jednak, że wskazane środki nie pokryją nawet 10 % zadeklarowanych nakładów inwestycyjnych. Następnie, w załączniku do wniosku nr 15, Bank "(...)", poświadcza, że prowadzi rozmowy na temat finansowania omawianego projektu. Jeżeli zatem projekt ""(...)"" miałby być realizowany z istotnym zaangażowaniem kapitałów obcych, należałoby uznać, że metodologia zastosowana w przedstawionych obliczeniach stopy dyskontowej była błędna (utożsamiono ją z kosztem kapitałów własnych, co byłoby zasadne w sytuacji nie wykorzystywania kapitałów obcych). Po analizie części finansowej złożonego wniosku o zmianę ww. koncesji, organ koncesyjny zauważył, że wnioskodawca przyjął stopę dyskontową na poziomie 10 %, a zaprezentowana wewnętrzna stopa zwrotu inwestycji (IRR) wynosi 10,6 %. Oznaczało to, że w przypadku, gdy ryzyko zostało niedoszacowane projekt ten mógłby okazać się nierentowny. Organ wskazał natomiast, że adekwatność zastosowanego WACC byłaby jednak możliwa dopiero po poznaniu udziału kapitału obcego w finansowaniu projektu oraz warunków, w tym oprocentowania, jakie uzyskało przedsiębiorstwo.

Organ koncesyjny rozważył również wnioskowane zmiany koncesji w zakresie zmiany nazwy formy prawnej koncesjonariusza, dostosowania współrzędnych punktów których połączenie wyznacza granicę obszaru górniczego i terenu górniczego ""(...)"", wprowadzenie do treści koncesji "dodatku nr 1 do projektu zagospodarowania złoża" oraz usunięcie części warunków prowadzenia przedsięwzięcia w związku z uzyskaniem przez Spółkę nowej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Minister Środowiska stoi na stanowisku, że przedmiotowa zmiana - formy organizacyjno-prawnej koncesjonariusza nie wpływa na prawo do koncesji. Natomiast współrzędne wyznaczające punkty określone w koncesji w układzie "1965" i "geograficznym" został zapisane w obowiązujących układach na dzień udzielenia koncesji. Zmiana układu odniesień nie zmienia położenia punktu, a więc granice obszaru i terenu górniczego pozostają bez zmian. Omawiane zmiany nie rzutują na treść koncesji i nie jest celowe ingerowanie w treść ostatecznego aktu administracyjnego właśnie z ww. przyczyn. Natomiast wprowadzenie zmian związanych z opracowanym dodatkiem nr 1 do projektu zagospodarowania złoża oraz z uzyskaną nową decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach nie może zostać zrealizowane, w związku z tym, że przedmiotowe dokumenty zawierają opis przedsięwzięcia dla sytuacji, w której nastąpiłaby zmiana terminu rozpoczęcia działalności związanej z wydobywaniem węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej na "nie później niż 1 stycznia 2025 r,", skoro jednak Minister Środowiska odmówił przedmiotowej zmiany, należało odmówić zmiany koncesji również w tym zakresie.

Organ w zaskarżonej decyzji całkowicie zgodził się z rozstrzygnięciem i argumentacją zawartą w decyzji I instancji. Odnosząc się do zarzutów zawartych we wniosku Strony o ponowne rozpatrzenie sprawy wyjaśnił w zaskarżonej decyzji, że przesunięcie terminu rozpoczęcia prac o 1,5 roku zamiast o 7 lat, jak oczekiwał wnioskodawca, nosiło znamiona propozycji skierowanej przez organ do wnioskodawcy, której wystosowanie posiadało realne uzasadnienie praktyczne i ekonomiczne. Nie stanowiła ona jednak w żadnym wypadku ingerencji w treść żądania wnioskodawcy, a jedynie próbę pogodzenia jego żądania z interesem publicznym i zasadą racjonalnego gospodarowania złożami kopalin, a także osiągniecie w tej kwestii racjonalnego kompromisu. Jedynie w przypadku jej przyjęcia przez wnioskodawcę, znalazłaby ona odbicie w treści decyzji zmieniającej koncesję. Jednocześnie wydanie decyzji w powyższym kształcie, implikowało obowiązek dokonania uzgodnień z Ministrem Energii w oparciu o art. 23 ust. 1 pkt. 3 P.g.g., na okoliczność potencjalnego przyjęcia propozycji przez wnioskodawcę. W sytuacji gdy przedmiotowa propozycja została przez niego odrzucona, przeprowadzone uzgodnienia (a raczej ich odmowa), automatycznie pozbawione zostały znaczenia w sprawie i tym samym nie stały się decydującym czynnikiem przesądzającym o wydaniu decyzji odmownej. Nie ma zatem mowy o swobodnym interpretowaniu przez Organ żądania Strony, ani też o zakwalifikowaniu wniosku niezgodnie z jego treścią. Zarzut naruszenia art. 61 § 1 K.p.a. organ uznał zatem za chybiony.

Organ wyjaśnił również, że przedłużający się termin zakończenia postępowania nie był przejawem bierności organu, a podyktowany był charakterystyką i zakresem niniejszego postępowania, a także specyfiką jego przedmiotu, który to wymagał podjęcia szeregu czynności zmierzających do pełnego ustalenia stanu faktycznego sprawy i wyjaśnienia wszelkich nieścisłości w przedłożonym materiale dowodowym. Zarzut przewlekłości postępowania organ również uznała za całkowicie bezzasadny.

Minister powtórzył argumentację z decyzji I instancji dlaczego, jego zdaniem, zaproponowany przez Spółkę plan zagospodarowania złoża nie był zgodny z interesem publicznym oraz nie czynił zadość zasadzie racjonalnej gospodarki złożem, argumentację dotyczącą analizy kwestii finasowania inwestycji objętej wnioskiem, jak również wyjaśnienia dlaczego nie uwzględnił wniosku strony w pozostałych kwestiach nie dotyczących wydłużenia terminu rozpoczęcia działalności przez Stronę.

W skardze z 8 lutego 2019 r., do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Skarżący zaskarżając decyzję Ministra Środowiska z "(...)"grudnia 2018 r. w całości, wniósł o stwierdzenie jej nieważności oraz poprzedzającej ją decyzji I instancji ewentualnie o ich uchylenie oraz o zasądzenie na rzecz Skarżącego zwrotu kosztów postepowania według norm przepisanych. Zaskarżonej decyzji Skarżący zarzucił naruszenie:

1) art. 29 ust. 1 w zw. z art. 34 ust. 1a P.g.g. w zw. z art. 6 i art. 7 K.p.a., poprzez odmowę zmiany koncesji w zakresie wskazanym w pkt. I lit. "a", "b", "d" oraz "e" wniosku Spółki z 19 grudnia 2016 r. o zmianę koncesji w oparciu o kryteria nieznane ustawie, co stanowi przykład rażącego naruszenia prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a. dającego podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji,

2) art. 29 ust. 1 w zw. z art. 34 ust. 1a P.g.g., poprzez błędną wykładnię pojęcia "interesu publicznego", co doprowadziło do uznania przez organ, że zmiana koncesji w zakresie wskazanym w pkt I. lit. "f" wniosku byłaby niezgodna z interesem publicznym i w rezultacie doprowadziło do odmowy zmiany koncesji w tym zakresie, a tym samym stanowiło naruszenie prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt. 1 lit. a) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm., dalej: "P.p.s.a."),

3) art. 127 § 3 w zw. z art. 136 w zw. z art. 15 w zw. z art. 6 K.p.a., poprzez zaniechanie przeprowadzenia merytorycznego postępowania w drugiej instancji, pomimo obowiązku prowadzenia postępowania na takich zasadach jak w pierwszej instancji, co skutkowało brakiem wyczerpującego i wszechstronnego rozpatrzenia sprawy, a poprzez to stanowiło naruszenie przepisów postępowania mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c) P.p.s.a.,

4) art. 77 § 1, § 2 i § 4, art. 80 w zw. z art. 75 i w zw. z art. 6 i art. 7 K.p.a., poprzez niewłaściwe prowadzenie postępowania dowodowego i oparcie ustaleń faktycznych na niepełnym materiale dowodowym, co doprowadziło do odmowy zmiany koncesji, a tym samym stanowiło naruszenie przepisów postępowania mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c) P.p.s.a.,

5) art. 7, art. 9, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 w zw. z art. 140 w zw. z art. 15 i w zw. z art. 136 K.p.a., poprzez arbitralne zakwestionowanie przez Ministra Środowiska zaprezentowanego przez Skarżącego modelu finansowania działalności objętej Koncesją, a co za tym idzie realizacji całego przedsięwzięcia, bez wyjaśnienia w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji przyczyn, dla których organ zaprzeczył twierdzeniom Spółki w w/w zakresie, a co najistotniejsze bez uprzedniego przeprowadzenia uzupełniającego postępowania wyjaśniającego, w tym przeprowadzenia odpowiednich analiz ekonomicznych za pośrednictwem podmiotów posiadających wiedzę specjalną z zakresu sporządzania analiz ekonomicznych przedsięwzięć polegających na budowie kopalni,

6) art. 138 § 1 pkt. 1 K.p.a., poprzez jego zastosowanie oraz art. 138 § 1 pkt. 2 ab inito, poprzez jego niezastosowanie w zw. z art. 61 § 1 w zw. z art 7 w zw. z art. 9 K.p.a., polegające na utrzymaniu w mocy decyzji I instancji, która została wydana z rażącym naruszeniem prawa, pomimo istnienia przesłanek do jej uchylenia i orzeczenia zgodnie z wnioskiem Skarżącego,

7) art. 35 § 3 w zw. z art. 12 K.p.a., poprzez prowadzenie postępowania w sposób przewlekły i opieszały, niepodejmowanie jakichkolwiek czynności procesowych mających na celu wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy i wydanie rozstrzygnięcia w ustawowym terminie, a tym samym niezałatwienie sprawy w terminie przewidzianym przepisami prawa, tj. jednego miesiąca od dnia złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy,

8) art. 36 § 1 k.p.a., poprzez niewyjaśnienie przyczyn przedłużenia załatwienia sprawy, powoływanie się przez organ koncesyjny na wysoki stopień jej skomplikowania bez równoczesnego wskazania, na czym to skomplikowanie polega,

9) art. 107 § 3 w zw. z art. 6 i art. 11 K.p.a., poprzez pominięcie w uzasadnieniu oceny licznych dowodów zgłaszanych przez Spółkę oraz dowodów, które organ powinien wziąć pod uwagę z urzędu, co stwarza przesłankę do uznania naruszenia przez organ przepisów o postępowaniu administracyjnym w stopniu wywierającym istotny wpływ na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c) P.p.s.a.

W obszernym uzasadnieniu skargi Skarżący wskazał m.in., że organ powinien rozpatrzyć każde ze sformułowanych we wniosku żądań osobno pod kątem tego, czy istnieją wskazane w art. 29 P.g.g. lub art. 56 ust. u.s.d.g. (art. 39 ust. 1 P.p.) podstawy do odmowy ich uwzględnienia. W uzasadnieniu decyzji I instancji organ wskazuje, że odmówił uwzględnienia żądania zmiany koncesji w zakresie nazwy i formy prawnej koncesjonariusza (pkt I. lit. "a" wniosku) oraz dostosowania współrzędnych punktów, których połączenie wyznacza granicę obszaru górniczego i terenu górniczego ""(...)"" (pkt I. lit. "b" wniosku) ze względu na fakt, iż w ocenie organu "zmiany nie rzutują na treść koncesji i nie jest celowe ingerowanie w treść ostatecznego aktu administracyjnego właśnie z ww. przyczyn". Tym samym organ odmówił zmiany koncesji na podstawie kryterium celowościowego, który nie jest wymieniony ani w art. 29 P.g.g., ani w art. 56 ust. 1 u.s.d.g., tj. posłużył się pozaustawową podstawą odmowy, co stanowi naruszenie zasady praworządności.

Podobnie Skarżący ocenił odmowę uwzględnienia przez organ wniosku Spółki w zakresie dotyczącym usunięcia części warunków prowadzenia przedsięwzięcia w związku z uzyskaniem nowej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Organ odmówił uwzględnienia tej części wniosku ze względu na niemożność prowadzenia działalności przez Spółkę na skutek odmowy przedłużenia terminu na rozpoczęcie przedmiotowej działalności. Tymczasem ani w art. 29 P.g.g, ani w art. 56 ust. 1 u.s.d.g., nie została wskazana "niemożność realizacji określonych działań" jako podstawa odmowy zmiany koncesji.

Skarżący podniósł również, że organ oparł swoją interpretację "interesu publicznego" jedynie na kwestii racjonalnej gospodarki złożami kopalin i w sposób błędny utożsamił ze sobą pojęcia "racjonalnej gospodarki złożami kopalin" oraz "interesu publicznego". W świetle art. 29 ust. 1 P.g.g. "interes publiczny" jest pojęciem szerszym aniżeli "racjonalna gospodarka złożami kopalin", przy czym podstawą odmowy udzielenia lub zmiany koncesji jest interes publiczny. Organ odmówił zmiany koncesji nie ze względu na ochronę interesu publicznego, ale ze względu na ochronę racjonalnej gospodarki złożami kopalin, co samo w sobie stanowi naruszenie art. 29 ust. 1 P.g.g.

Skarżący dodał, że organ powinien ocenić kwestię racjonalnego gospodarowania złożami kopalin w oparciu o rozumienie tej wartości na gruncie art. 125 i art. 126 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2018 r., poz. 799 ze zm.). Podkreślił, że racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska polega na ich wydobywaniu jedynie w stopniu minimalnym, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania gospodarki i że zdaniem ekspertów: "Jedynie budowa nowego zakładu górniczego, zlokalizowanego na złożu "(...)", wypełnia postulat racjonalnej gospodarki tym złożem".

Zdaniem Skarżącego, organ nie powinien ograniczać się wyłącznie do oceny potencjalnych skutków uwzględnienia wniosku dla interesu publicznego, ale również skonfrontować to z oceną potencjalnych skutków odmowy uwzględnienia wniosku. Organ nie przeprowadził takiej analizy porównawczej, nie wskazał również innego sposobu zagospodarowania złoża, który, jego zdaniem, spełniałby przesłankę interesu publicznego, chociażby w postaci realizacji inwestycji przez innego koncesjonariusza. Skarżący podkreślił, że poniósł już określone wydatki na różnorodne analizy ekonomiczne przedsięwzięcia, a zwłaszcza na analizę dotyczącą sposobu zagospodarowania złoża. Nowy podmiot byłby w istocie zmuszony do dokonania podobnych prac koncepcyjnych "od nowa", co odłożyłoby w czasie wydobycie złoża. Zdaniem Skarżącego, trudno zatem dopatrzyć się realizacji przesłanki interesu publicznego w sposób lepszy niż poprzez umożliwienie eksploatacji złoża Spółce.

Skarżący nie zgodził się ze stanowiskiem organu, że propozycja przesunięcia terminu na rozpoczęcie wydobycia do 1 stycznia 2019 r. (a nie jak wnosiła Spółka do 1 stycznia 2025 r.), była próbą pogodzenia żądania Spółki z interesem publicznym i zasadą racjonalnego gospodarowania złożami kopalin, a także osiągnięcia w tej kwestii racjonalnego kompromisu. Przedmiotowa propozycja w żaden sposób nie wychodziła naprzeciw oczekiwaniom Spółki, jako że termin 1 stycznia 2019 r. (czy później podawany termin 30 czerwca 2019 r.) był nierealny do dotrzymania.

Skarżący podkreślił, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji w dużej mierze stanowi kopię uzasadnienia decyzji wydanej przez Ministra w I instancji. Organ w ramach postępowania prowadzonego z wniosku Spółki o ponowne rozpatrzenie sprawy nie przeprowadził w żadnej mierze postępowania wyjaśniającego, jak i uzupełniającego postępowania dowodowego, co bezpośrednio znajduje potwierdzenie w aktach sprawy. Takie działanie organu stanowi naruszenie szeregu przepisów postępowania administracyjnego.

Skarżący podniósł, że organ nie ustosunkował się w trakcie postępowania do treści "Opinii prawnej dotyczącej przesłanki interesu publicznego w postępowaniu o zmianę koncesji na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża "(...)"" autorstwa prof. dr hab. E. C. oraz prof. dr. hab. P. Z. oraz do treści opracowania pt. "Projekt "(...)". Zmiana koncesji na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża "(...)"" przygotowanego przez firmę "(...)". Brak jest zarówno w decyzji I instancji, jak i w decyzji II instancji odniesień do treści powyższych dokumentów, co prowadzi do wniosku, że organ nie tyle odmówił wiarygodności tym dowodom, co w ogóle nie wziął ich pod uwagę w swoich rozważaniach.

Zdaniem Skarżącego, organ z urzędu powinien wziąć pod uwagę treść dokumentów: "Program dla "(...)"", "Program dla "(...)"- Stan Realizacji", czy "Program dla Sektora Górnictwa Węgla Kamiennego do 2030 r.", których treść świadczy o tym, że inwestycja planowana przez Spółkę jest w pełni zgodna z rządową strategią rozwoju kraju oraz regionu śląskiego. Z "Programu dla Sektora Górnictwa Węgla Kamiennego do 2030 r." (s. 49) wynika przykładowo, że niezależnie od konieczności rozwoju sektora odnawialnych źródeł energii, zapotrzebowanie na ten surowiec będzie w perspektywie do 2030 r. nadal na wysokim poziomie - w 2030 r. będzie to od ok. 56 mln ton do 86 min ton (w zależności od przyjętego scenariusza). Znajomość tych danych jest konieczna, aby zrozumieć, że priorytetem powinno być możliwie najszybsze rozpoczęcie wydobywania kopalin, nawet jeżeli nastąpi to w roku 2025 a nie w 2018.

Skarżący podniósł również, że Minister Środowiska w sposób arbitralny zakwestionował zaprezentowany przez Skarżącego model finansowania działalności objętej koncesją, a co za tym idzie sposób i możliwość realizacji całego przedsięwzięcia, bez wyjaśnienia w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji przyczyn, dla których zaprzeczył twierdzeniom Spółki w w/w zakresie.

W odpowiedzi na skargę Minister Środowiska wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Rozpoznając sprawę Sąd stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona decyzja narusza przepisy prawa, w sposób uzasadniający jej uchylenie.

Materialnoprawną podstawą odmowy zmiany koncesji na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej, udzielnej Skarżącemu, stanowił art. 29 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 1 i ust. 1a P.g.g. Zgodnie z art. 29 ust. 1 P.g.g., jeżeli zamierzona działalność sprzeciwia się interesowi publicznemu, w szczególności związanemu z bezpieczeństwem państwa w tym z interesem surowcowym państwa lub ochroną środowiska w tym z racjonalną gospodarką złożami kopalin, bądź uniemożliwiłaby wykorzystanie nieruchomości lub obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z ich przeznaczeniem określonym odpowiednio przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, plany zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej lub przepisy odrębne, a w przypadku braku tych planów - uniemożliwiłaby wykorzystanie nieruchomości lub obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej w sposób określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub w przepisach odrębnych, organ koncesyjny odmawia udzielenia koncesji.

Jak wynika z art. 34 ust. 1 i ust. 1a P.g.g., organ koncesyjny może dokonać zmiany koncesji także na wniosek przedsiębiorcy, któremu została ona udzielona. Do zmiany koncesji stosuje się odpowiednio przepisy o jej udzieleniu.

Organ uznał, że zmiana spornej koncesji, zgodna z wnioskiem Skarżącego, sprzeciwia się interesowi publicznemu, w szczególności związanemu z ochroną środowiska w tym z racjonalną gospodarką złożami kopalin i na tej podstawie odmówił zmiany koncesji. W ocenie Sądu, organ jednak w ogóle nie wykazał zaistnienia tej przesłanki, czyli, że zmiana spornej koncesji, zgodna z wnioskiem Skarżącego, sprzeciwia się racjonalnej gospodarce złożami kopalin, dlatego też Sąd doszedł do wniosku, że zaskarżona decyzja narusza przepisy postępowania, co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a w konsekwencji narusza również art. 29 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 1 i ust. 1a P.g.g. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie skoro zaistnienie wskazanej przesłanki wynikającej z art. 29 ust. 1 P.g.g., nie zostało wykazane.

W pierwszej kolejności jednak wyjaśnienia wymaga, że niezasadny jest zarzut skargi dotyczący naruszenia przez organ art. 29 ust. 1 w zw. z art. 34 ust. 1a P.g.g., poprzez błędną wykładnię pojęcia "interesu publicznego". Zdaniem Skarżącego, organ w sposób błędny utożsamił ze sobą pojęcia "racjonalnej gospodarki złożami kopalin" oraz "interesu publicznego" podczas, gdy w świetle art. 29 ust. 1 P.g.g. "interes publiczny" jest pojęciem szerszym aniżeli "racjonalna gospodarka złożami kopalin", a podstawą odmowy udzielenia lub zmiany koncesji jest interes publiczny.

Z treści art. 29 ust. 1 P.g.g. rzeczywiście wynika, że pojęcie "interesu publicznego" jest pojęciem szerszym od pojęcia "racjonalnej gospodarki złożami kopalin", jednak pojęcie "racjonalnej gospodarki złożami kopalin", zawiera się w pojęciu "interesu publicznego", w rozumieniu tego przepisu. Przepis ten zawiera otwartą definicję "interesu publicznego" wyróżniając w szczególności, po pierwsze – bezpieczeństwo państwa, a w jego zakresie interes surowcowy państwa, po drugie –ochronę środowiska, a w jej zakresie racjonalną gospodarkę złożami kopalin. Do odmowy udzielenia koncesji, a w związku z art. 34 ust. 1a P.g.g., również do odmowy zmiany koncesji, wystarczające jest aby zamierzona działalność i odpowiednio zmiana koncesji, sprzeciwiała się, którejkolwiek z wymienionych postaci interesu publicznego, a więc również racjonalnej gospodarce złożami kopalin. Jeżeli zatem sporna zmiana koncesji nr "(...)"z 24 czerwca 2008 r. sprzeciwia się racjonalnej gospodarce złożami kopalin oznacza to że sprzeciwia się interesowi publicznemu w rozumieniu art. 29 ust. 1 P.g.g. Organ zatem prawidłowo zinterpretował omawiany przepis.

Przechodząc do kwestii naruszenia przez Ministra Środowiska przepisów postępowania, należy wskazać, że w zaskarżonej uchwale Minister Środowiska, powtarzając stanowisko zawarte w decyzji I instancji wyjaśnił, że podstawą przyjętego przez organ stanowiska było rozstrzygnięcie, że czas zakreślony w koncesji był wystarczający na rozpoczęcie działalności polegającej na wydobywaniu węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża ""(...)"" i że organ uznał, że wnioskowana zmiana terminu na "nie później niż 1 stycznia 2025 r." jest zbyt długa, zważywszy, że od dnia udzielenia koncesji nr "(...)"tj. 24 czerwca 2008 r. minęło już przeszło 9 lat, podczas których, jak wynikało m.in. z prowadzonego monitoringu wykonywania koncesji, nie rozpoczęto udostępniania złoża. Wskazał również, że w przedmiotowym postępowaniu wnikliwej analizie podlegała niezwykle istotna kwestia finansowania inwestycji objętej wnioskiem, kwestionując w istocie model finansowania przedsięwzięcia objętego koncesją.

Z powyższych wyjaśnień wynika, że podstawą faktyczną odmowy zmiany koncesji było nierozpoczęcie udostępniania złoża w terminie określonym w koncesji, a więc do 1 stycznia 2018 r. i związane z tym wątpliwości co do wiarygodności Skarżącego, a także model finansowania przedsięwzięcia. Wskazania jednak w tym miejscu wymaga, że nierozpoczęcie udostępniania złoża w terminie określonym w koncesji, brak wiarygodności, czy też wątpliwości dotyczące modelu finansowania przedsięwzięcia objętego koncesją, nie są normatywnymi przesłankami odmowy zmiany koncesji, przepisy bowiem P.g.g., nie przewidują takich przesłanek. W związku z powyższym Minister Środowiska powinien wyjaśnić i wykazać, dlaczego nierozpoczęcie przez Skarżącego eksploatacji złoża w terminie określonym w koncesji, co podważyło według organu wiarygodność przedsiębiorcy, jak również przedłużenie tego terminu do 1 stycznia 2025 r., a także sposób finansowania przedsięwzięcia, sprzeciwiają się racjonalnej gospodarce złożami kopalin. Organ nie wyjaśnił tej kwestii, choć w swoich dalszych wyjaśnieniach wskazywał, że tak należy zrobić i z jakich powodów należy tak zrobić. Organ wskazał zatem, że dotychczasowy sposób wykonywania koncesji w postępowaniu dotyczącym jej zmiany, powinien być rozpatrywany przez pryzmat wiarygodności przedsiębiorcy. Wyjaśnił, że w przypadku gospodarowania kopalinami, mamy do czynienia ze szczególnym przypadkiem ochrony interesu publicznego, jakim jest racjonalne i kompleksowe wykorzystanie zasobów geologicznych z uwagi na ich ograniczony i nieodnawialny charakter. Organ dodał, że eksploatację złoża kopaliny prowadzi się w sposób gospodarczo uzasadniony, przy zapewnieniu racjonalnego wydobycia zagospodarowania kopaliny, a za racjonalne, jak dalej wskazał organ, można uznać każde działanie zmierzające do osiągnięcia zamierzonego celu przy użyciu najbardziej efektywnych, skutecznych środków w krótkim terminie. Racjonalna gospodarka złożem, według organu, powinna być rozumiana jako wykorzystanie całości zasobów, które są nieodnawialnym składnikiem środowiska, gdyż ich ilość jest ograniczona w sposób przynoszący określony zysk. Organ, jak podkreślił, winien mieć także na uwadze minimalizację strat w zasobach środowiska. Minister Środowiska stwierdził następnie, że z tego powodu w toku postępowania, ocenie podlegały dotychczas prowadzone przez koncesjonariusza działania w ramach udzielonej koncesji, jednak w dalszych swoich wywodach nie wyjaśnił dlaczego przedłużenie terminu rozpoczęcia przez Skarżącego eksploatacji złoża do 1 stycznia 2025 r., sprzeciwia się wymienionym powyżej kierunkom działania, a więc: a) prowadzeniu eksploatacji złoża kopaliny w sposób gospodarczo uzasadniony, b) racjonalnemu i kompleksowemu wykorzystaniu całości zasobów geologicznych przy ich ograniczonym i nieodnawialnym charakterze, c) minimalizacji strat w zasobach środowiska.

Organ dopiero na rozprawie przed Sądem, 30 października 2019 r. przedstawił argumentację, która miała uzasadnić wystąpienie w niniejszej sprawie okoliczności stanowiących o ziszczeniu się przesłanki z art. 29 ust. 1 P.g.g., obligującej organ do odmowy zmiany koncesji. Pełnomocnik organu podniósł zatem, że zobowiązania strategiczne wobec Unii Europejskiej zakładają ograniczenie emisji dwutlenku węgla do 2050 r., co oznacza całkowitą rezygnację z wydobycia węgla kamiennego jako źródła energii. Przesunięcie w związku z tym rozpoczęcia wydobycia węgla kamiennego ze spornego złoża do 2025 r. groziłoby niewydobyciem części węgla kamiennego ze złoża, a więc jego zmarnotrawieniem, co stoi w sprzeczności z racjonalną gospodarką złożami kopalin i sprzeciwia się interesowi publicznemu. Dopiero zatem na rozprawie przed Sądem organ próbował wykazać zaistnienie przesłanki z art. 29 ust. 1 P.g.g., na którą powołał się odmawiając w decyzji I instancji zmiany koncesji, a której zaistnienia nie wykazał w postępowaniu administracyjnym.

Niekonsekwentne są wyjaśnienia Ministra Środowiska zawarte w zaskarżonej decyzji, dotyczące podjętych przez organ uzgodnień z Ministrem Energii. Minister Środowiska wyjaśnił, że wniosek Spółki wraz z projektem rozstrzygnięcia sprawy, zawierającym zmianę terminu przystąpienia do wykonywania działalności wydobywczej do 30 czerwca 2019 r., został wysłany do uzgodnień o których mowa w art. 23 P.g.g. lecz nie został uzgodniony przez Ministra Energii (postanowienie z "(...)" grudnia 2017 r. znak: "(...)"). Organ podkreślił, że powyższe działania podejmowane były przez organ wyłącznie na okoliczność potencjalnego przyjęcia propozycji przez wnioskodawcę i w sytuacji gdy przedmiotowa propozycja została przez niego odrzucona, przeprowadzone uzgodnienia (a raczej ich odmowa), automatycznie pozbawione zostały znaczenia w sprawie i tym samym nie stały się decydującym czynnikiem przesądzającym o wydaniu decyzji odmownej. Kilka zdań dalej jednak, organ powołując się na ww. postanowienie stwierdził, że uzgodnienie Ministra Energii jest wiążące dla organu koncesyjnego, a brak uzgodnienia uniemożliwia Ministrowi Środowiska zmianę koncesji.

Należy zauważyć, że są to sprzeczne stwierdzenia, które w ocenie Sądu stanowią o istotnej wadliwości zaskarżonej decyzji, naruszającej art. 107 § 3 K.p.a., wprowadzają bowiem wątpliwość co do kwestii, jaka jest rzeczywista przyczyna odmowy zmiany koncesji, czy przesłanka z art. art. 29 ust. 1 P.g.g., czy brak uzgodnienia zmiany z Ministrem Energii. W tej drugiej sytuacji zasadna byłaby argumentacja Skarżącego, zawarta w skardze, który podkreśla, że uzgodnienia z Ministrem Energii nie dotyczyły zmiany terminu rozpoczęcia eksploatacji złoża do 1 stycznia 2025 r., lecz do 1 stycznia 2019 r.

Wadliwe jest również zdaniem Sądu, postępowanie organu dotyczące dowodów przedłożonych przez Skarżącego w postępowaniu administracyjnym. Skarżący przedłożył mianowicie: "Opinię prawną dotyczącą przesłanki interesu publicznego w postępowaniu o zmianę koncesji na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża "(...)"" autorstwa prof. dr hab. E. C.oraz prof. dr. hab. P. Z.oraz opracowanie pt. "Projekt "(...)". Zmiana koncesji na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża "(...)"przygotowanego przez firmę "(...)". Przedkładając powyższe dokumenty, Skarżący dążył do wykazania, że zmiana spornej koncesji jest zgodna z interesem publicznym, organ natomiast pominął powyższe dokumenty, nie odniósł się bowiem do nich w decyzjach obu instancji.

W odpowiedzi na skargę, Minister Środowiska, odnosząc się do zarzutów skargi dotyczących pominięcia przez organ powyższych dokumentów wyjaśnił, że nie miał obowiązku przyjęcia wniosków zawartych w tych dokumentach jako podstawy rozstrzygnięcia, a jedynie winien rozważyć ich zasadność i prawidłowość. Odnosząc się do tych wyjaśnień należy stwierdzić, że w świetle art. 7 i art. 77 § 1 K.p.a. i wynikającej z tych przepisów zasady prawdy obiektywnej, organ miał obowiązek rozważyć zasadność i prawidłowość wniosków wynikających z przedłożonej przez Skarżącego dokumentacji, co powinno też znaleźć swój wyraz w uzasadnieniu decyzji. Jeżeli zatem organ nie zgodził się z wnioskami zawartymi w omawianych dokumentach, winien to, zgodnie z wymogami art. 107 § 3 K.p.a., precyzyjnie wyjaśnić w uzasadnieniu decyzji wskazując przyczyny, z powodu których dowodom tym odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Zupełnie natomiast nie można zgodzić się ze stwierdzeniem organu zawartym w odpowiedzi na skargę, że dokonanie przez organ weryfikacji omawianych dokumentów oraz negatywnej ich oceny, mieściło się w sferze uznania administracyjnego organu. Ocena wiarygodności dowodowej materiału dowodowego i jego znaczenia dla ustalenia, czy dana okoliczność na jego podstawie może zostać uznana za udowodnioną, musi mieścić się w granicach, wynikającej z art. 80 K.p.a., zasady swobodnej oceny dowodów i nie ma tu miejsca dla uznania administracyjnego.

Biorąc pod uwagę wskazane powyżej wady proceduralne, Sąd stwierdza, że Minister Środowiska naruszył przepisy postępowania, w sposób który mógł mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w wyniku bowiem tych wad proceduralnych Minister Środowiska nie wykazał wystąpienia w niniejszej sprawie przesłanki, na podstawie której odmówił wnoszonej przez Skarżącego zmiany koncesji. Po analizie uzasadnień decyzji obu instancji Sąd stwierdza, że Minister Środowiska, nie rozpatrzył całego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i nie wyjaśnił stanu faktycznego w sposób dokładny uwzględniający przy tym zarówno interes społeczny, jak również słuszny interes Skarżącego. W konsekwencji uznanie przez Ministra Środowiska, że wnioskowana zmiana koncesji jest sprzeczna z racjonalną gospodarką złożami kopalin, nie odpowiadało wymogom zasady swobodnej oceny dowodów. Organ naruszył zatem art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 K.p.a., co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy w związku z tym, że organ nie wykazał zaistnienia przesłanki uzasadniającej odmowę zmiany koncesji.

Rozpoznając ponownie sprawę, Minister Środowiska wyjaśni, dlaczego i czy w ogóle, przesunięcie rozpoczęcia wydobycia węgla kamiennego ze spornego złoża do 2025 r. stoi w sprzeczności z racjonalną gospodarką złożami kopalin. Biorąc pod uwagę argumentację podniesioną w trakcie rozprawy Minister wyjaśni dlaczego przesunięcie rozpoczęcia wydobycia węgla kamiennego ze spornego złoża do 2025 r. groziłoby niewydobyciem części węgla kamiennego ze złoża do 2050 r., odnosząc się przy tym do argumentacji Skarżącego podniesionej w skardze. Skarżący wskazał, że poniósł już określone wydatki na różne analizy ekonomiczne przedsięwzięcia, które musiałby ponieść również nowy podmiot, który uzyskałby koncesję na wydobywanie węgla kamiennego ze spornego złoża, co jak wskazał Skarżący odsunęłoby w czasie wydobycie węgla ze złoża. Organ wyjaśni również, jaki wpływ na racjonalną gospodarką złożami kopalin mają: stwierdzona przez Ministra, utrata wiarygodności Skarżącego związana z nierozpoczęciem w terminie określonym w koncesji wydobycia węgla kamiennego ze spornego złoża, a także wskazane przez organ wątpliwości co, do sposobu sfinansowania przez Skarżącego planowanej inwestycji. Podkreślenia ponownie wymaga, że normatywną przesłanką odmowy zmiany koncesji nie jest nierozpoczęcie przez Skarżącego w terminie określonym w koncesji, wydobycia węgla kamiennego ze spornego złoża, związana z tym utrata wiarygodności przez Skarżącego, czy też wątpliwości związane z finansowaniem inwestycji, lecz ewentualna sprzeczność działań Skarżącego z racjonalną gospodarką złożami kopalin, na tę bowiem przesłankę powołał się Minister Środowiska odmawiając zmiany spornej koncesji.

Rozpoznając ponownie sprawę organ uwzględni również i oceni pod kątem badanej przesłanki uzasadniającej odmowę zmiany koncesji, dowody przedłożone przez Skarżącego w trakcie postępowania administracyjnego tj.: "Opinię prawną dotyczącą przesłanki interesu publicznego w postępowaniu o zmianę koncesji na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża "(...)"" autorstwa prof. dr hab. E. C.oraz prof. dr. hab. P. Z.oraz opracowanie pt. "Projekt "(...)". Zmiana koncesji na wydobywanie węgla kamiennego oraz metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża "(...)"" przygotowane przez firmę "(...)".

W ocenie Sądu nie doszło w niniejszej sprawie, do rażącego naruszenia art. 29 ust. 1 w zw. z art. 34 ust. 1a P.g.g. w zw. z art. 6 i art. 7 K.p.a., poprzez odmowę zmiany koncesji w zakresie wskazanym w pkt. I lit. "a", "b", "d" oraz "e" wniosku Spółki o zmianę koncesji w oparciu o kryteria nieznane ustawie. Należy zauważyć, co organ wyjaśnił w decyzjach obu instancji, że zmiana formy organizacyjno-prawnej Skarżącego oraz aktualizacja współrzędnych punktów wyznaczających granice obszaru górniczego i terenu górniczego, nie miały żadnego wpływu na realizację przez Skarżącego uprawnień wynikających z koncesji. Odmowa zatem w tym zakresie zmiany koncesji nie pozbawiała Spółki, ani też nie ograniczała, prawa do korzystania ze spornej koncesji. Tego rodzaju zmiany są bezprzedmiotowe z punktu widzenia art. 29 ust. 1 P.g.g., nie podlegają bowiem ocenie przez pryzmat interesu publicznego, o którym mowa w tym przepisie.

Zmiany natomiast związane z opracowanym dodatkiem nr 1 do projektu zagospodarowania złoża oraz z uzyskaną nową decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, ściśle wiążą się ze zmianą terminu rozpoczęcia działalności związanej z wydobyciem węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej do 1 stycznia 2025 r., są więc uzależnione od dokonania zmiany koncesji w zakresie terminu rozpoczęcia eksploatacji złoża. Wadliwość decyzji Ministra Środowiska w tym zakresie została omówiona powyżej.

Sąd uznał za niezasadny zarzut zaniechania przeprowadzenia przez organ merytorycznego postępowania w II instancji. Treść uzasadnienia zaskarżonej decyzji wskazuje, że Minister Środowiska dokonał ponownej merytorycznej analizy przedmiotowej sprawy. Powtórzone natomiast błędy z rozstrzygnięcia pierwszo-instancyjnego, nie świadczą o naruszeniu zasady dwuinstancyjności postępowania.

Również zarzuty dotyczące przewlekłości postępowania nie mogą stanowić podstawy uwzględnienia skargi, Sąd bowiem nie znajduje uzasadnienia dla twierdzenia, że przewlekłość przedmiotowego postępowania administracyjnego mogła mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Sąd, stwierdzając w niniejszej sprawie naruszenie przez Ministra Środowiska przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy oraz przepisów postepowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i lit. c) P.p.s.a., orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 2 tej ustawy.