Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

1. Nie jest dopuszczalne sprostowanie decyzji /art. 113 par. 1 Kpa/, które prowadziłoby do ponownego rozstrzygnięcia sprawy, odmiennego od pierwotnego.

2. Przedmiotem sprostowania nie mogą być mylne ustalenia faktyczne organu administracji lub mylne zastosowanie przepisu prawnego.

3. Wydane w trybie art. 113 Kpa postanowienie o sprostowaniu decyzji, będące reakcją organu I instancji na odwołanie strony, nie noszące jednak cech sprostowania, potraktowane natomiast przez organ jako "integralna część zaskarżonej decyzji", uzasadnia stwierdzenie nieważności decyzji przez Naczelny Sąd Administracyjny.

stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji w przedmiocie wyłączenia z zastosowania karty podatkowej.

Tadeusz S. prowadził w 1987 r. działalność w zakresie murarstwa, malarstwa i tapicerstwa oraz dekarstwa na podstawie zezwolenia na wykonywanie rzemiosła i był opodatkowany w formie karty podatkowej. Jak wynika z akt sprawy, Tadeusz S. zatrudniał 2 pracowników najemnych, a w dniu 2 czerwca 1987 r. zwrócił się do Naczelnika Gminy w B. o okresowe /od 1 lipca 1987 do 30 września 1987 r./ zatrudnienie dwóch dodatkowych pracowników. Po uzyskaniu takiej zgody pismem z dnia 2 lipca 1987 r. powiadomił Urząd Skarbowy w P., że od dnia 2 lipca 1987 r. będzie okresowo zatrudniać dwóch dodatkowych pracowników. Urząd Skarbowy w Płocku decyzją z dnia 15 sierpnia 1987 r. wyłączył Tadeusza S. z zastosowania karty podatkowej w 1987 r. z powodu przekroczenia stanu zatrudnienia okresowego w tabeli I przez zatrudnienie od dnia 2 lipca 1987 r. trzech pracowników. W uzasadnieniu podano ponadto, że ze względu na to, że podatnik do dnia 12 sierpnia 1987 r. nie zgłosił obowiązku podatkowego w formie ryczałtu ewidencjonowanego, w związku z tym został wyłączony z karty podatkowej na zasady ogólne. Od decyzji tej odwołanie wniósł Tadeusz S. wnosząc o przywrócenie mu karty podatkowej, gdyż legalnie uzyskał zgodę na zatrudnienie dwóch dodatkowych pracowników. Przekroczenie, o którym mowa w decyzji, zaistniało w wyniku błędnej informacji o możliwościach zatrudnienia dodatkowych pracowników, a nikt mu nie wyjaśnił różnicy między zezwoleniem na prowadzenie rzemiosła, a potwierdzeniem prowadzenia rzemiosła. Uczynił to dopiero Urząd Skarbowy przy okazji wyłączenia z karty podatkowej. Odwołujący zarzucił ponadto, że wszystko zostało zgłoszone w Urzędzie Skarbowym, a został potraktowany, jakby Urząd przyłapał go na niezgłoszeniu pracowników i chęci obejścia przepisów. Po wniesieniu odwołania Urząd Skarbowy w P. postanowieniem z dnia 8 września 1987 r., działając na podstawie art. 113 par. 1 Kpa sprostował z urzędu "oczywistą omyłkę" w decyzji z dnia 15 sierpnia 1987 r. w ten sposób, że w osnowie decyzji wyrazy "z zastosowania karty podatkowej z tytułu wykonywania rzemiosła za rok 1987" zastąpił wyrazami "z zastosowania karty podatkowej z tytułu wykonywania rzemiosła za rok 1987 od dnia 1 lipca". W uzasadnieniu postanowienia podano, że Tadeusz S. z dniem 2 lipca 1987 r. zatrudniał 3 pracowników i przekroczył stan zatrudnienia, tracąc warunki do opłacania karty podatkowej. Izba Skarbowa w P decyzją z dnia 30 października 1987 r. Nr IPO-822/153/87 utrzymała zaskarżoną decyzję w mocy łącznie z postanowieniem z dnia 8 września 1987 r., gdyż, jak to podano, postanowienie to stanowi integralną część z zaskarżoną decyzją. W uzasadnieniu decyzji ponadto podano, że wyjaśnienie podatnika, że nie był świadom, ilu może zatrudniać pracowników, jest bezzasadne, gdyż doręczona podatnikowi decyzja w sprawie ustalenia wysokości karty podatkowej na 1987 rok podaje przepisy, na podstawie których przyznano mu prawo opłacania podatków obrotowego i dochodowego w formie karty podatkowej oraz pouczenia, z którym Tadeusz S. powinien się zapoznać i ściśle przestrzegać warunków w decyzji zawartych; aby korzystać z tej formy opodatkowania. Nie stanowi też podstawy do uchylenia decyzji zarzut o mylnym poinformowaniu przez Naczelnika Gminy B., gdyż decyzja w sprawie karty podatkowej wydana została przez Urząd Skarbowy i tylko ten Urząd był właściwy do udzielenia w sprawie wiążących informacji. Decyzję organu odwoławczego zaskarżył do Naczelnego Sądu Administracyjnego Tadeusz S. wnosząc o jej uchylenie wraz z utrzymaną w mocy decyzją organu I instancji z przyczyn podanych w odwołaniu. Dodatkowo skarżący zarzucił, że urząd jest urzędem niezależnie od tego, czy jest Gminny, czy Skarbowy, jeżeli rozstrzyga sprawę obywatela i powinien wiedzieć, jakie ma kompetencje. Konsekwencji wadliwego działania urzędów nie powinien ponosić obywatel i podatnik. Skarżący wyjaśnił także, że po zawiadomieniu przez Urząd Skarbowy o wyłączeniu z karty podatkowej natychmiast zwolnił pracowników - w sumie pracownicy ci przepracowali 10 dni, odliczając dni wolne. Zdaniem skarżącego w jego sytuacji "w miarę ludzkie" byłoby ukaranie jednorazowe lub wyłączenie z karty za jeden miesiąc.

W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa w P wniosła o jej oddalenie z przyczyn podanych w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo podano, że przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 1985 r. w sprawie karty podatkowej oraz opłaty skarbowej z tytułu wykonywania rzemiosła /Dz.U. nr 57 poz. 294/ nie dopuszczają chociażby krótkotrwałego zwiększenia stanu zatrudnienia w rodzajach rzemiosł określonych w części I tabeli. Podano także, że zwracanie się do Naczelnika Gminy B. o dodatkowe zatrudnienie dwóch pracowników było zbyteczne, gdyż podatnik zgodnie z posiadanym zezwoleniem mógł zatrudnić 15 pracowników.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 113 par. 1 Kpa organ administracji państwowej może z urzędu lub na żądanie strony prostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanych przez ten organ decyzjach. Oznacza to, że omyłka musi być widoczna w samej treści orzeczenia lub jego uzasadnieniu i polegać w szczególności na błędach pisarskich lub rachunkowych. Błędem pisarskim będzie np. błąd w nazwisku strony, który powstał przy sporządzaniu czystopisu maszynowego decyzji przez naciśnięcie niewłaściwego klawisza. Błędem rachunkowym w rozumieniu art. 113 Kpa będzie omyłka w działaniu matematycznym, jeżeli jest ono zawarte w treści decyzji. Nie jest natomiast dopuszczalne sprostowanie, które prowadziłoby do ponownego odmiennego rozstrzygnięcia sprawy. Mylne ustalenie faktyczne organu administracji lub mylne zastosowanie przepisu prawnego nie może być w żadnym wypadku przedmiotem sprostowania. W rozpatrywanej sprawie decyzja organu administracji państwowej była błędna, gdyż wbrew par. 25 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 1985 r. w sprawie karty podatkowej oraz opłaty skarbowej z tytułu wykonywania rzemiosła /Dz.U. nr 57 poz. 294/ wyłączała skarżącego z karty podatkowej za cały 1987 rok. Usunięcie wadliwości w sytuacji, gdy zostało wniesione odwołanie, powinno nastąpić w postępowaniu odwoławczym w formie decyzji. Wydane w tej sytuacji postanowienie w trybie art. 113 Kpa wydane zostało bez podstawy prawnej i powoduje nieważność /art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/ decyzji organu odwoławczego, który potraktował wydane postanowienie jako "integralną część zaskarżonej decyzji". W tych warunkach stosownie do art. 207 par. 3 Kpa i art. 208 Kpa należało orzec jak w sentencji.

Ubocznie Naczelny Sąd Administracyjny - zwraca uwagę, że treść par. 25 ust. 2 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 1985 r., a w szczególności na tę część przepisu, w której podano, że podatnicy, którzy zawiadomią urząd skarbowy o utracie warunków do opodatkowania w formie karty podatkowej, obowiązani są płacić podatki obrotowy i dochodowy na ogólnych zasadach, poczynając od dnia, w którym nastąpiła utrata tych warunków.