Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu [...] lipca 2019 r. sprawy ze sprzeciwu [...] sp. z o.o. z siedzibą W. od decyzji Wojewody z dnia [...] marca 2019 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. zasądza od Wojewody na rzecz [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę [...]zł (pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Zaskarżoną decyzją z [...] marca 2019 r. (nr [...]) Wojewoda (dalej też jako "Wojewoda" lub "organ II instancji") – po rozpoznaniu odwołań G. K. oraz B. i R. R. – uchylił w całości decyzję Starosty [...] nr [...] z [...] stycznia 2019 r. (znak: [...]) w przedmiocie pozwolenia na budowę i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.

Zaskarżona decyzja Wojewody, jak wynika z jej uzasadnienia, zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Starosta P. (dalej też jako "Starosta" lub "organ I instancji") przywołaną wyżej decyzją z [...] stycznia 2019 r. – na podstawie art. 28, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 4 i art. 36 ustawy z dnia [...] lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, z późn. zm.; dalej w skrócie "pr.bud.") – zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę stacji bazowej telefonii komórkowej sieci [...] nr [...] przy ul. [...] w M. G., nr ewid. gruntów M. G., dz. [...].

Od decyzji Starosty odwołania w ustawowym terminie złożyli G. K. oraz B. i R. R.. W toku postępowania przed organem II instancji swoje stanowisko w sprawie wyrazili również Ł. i R. N. oraz R. S.. Zdaniem organu zarzuty odwołań w głównej mierze koncentrowały się wokół zagrożeń dla otoczenia w związku z terenem, na jakim ma być posadowiona przedmiotowa stacja bazowa telefonii komórkowej.

Uchylając ww. decyzję Starosty na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. – przywołaną na wstępie decyzją z [...] marca 2019 r. – Wojewoda, przytoczywszy odnośne przepisy prawa, wyjaśnił na czym polega planowana inwestycja, oraz podał, że do projektu budowlanego zostały załączone, wydane przez Burmistrza Miasta i Gminy M. G. (zwanego też dalej "Burmistrzem"), decyzje: z [...] sierpnia 2017 r. (nr [...]) o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającego na budowie bezobsługowej stacji bazowej telefonii komórkowej oraz [z [...] marca 2017 r. (nr [...])] o umorzeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia, a także kwalifikacja przedsięwzięcia.

Wojewoda podkreślił, że obowiązkiem organu architektoniczno-budowlanego jest ocena, czy prace budowlane polegające na budowie stacji bazowej mogą znacząco oddziaływać na środowisko, czy też nie ma takiego zagrożenia. Takich rozważań w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji Starosty brak, zatem organ I instancji wyraźnie naruszył art. 35 ust. 1 pkt 1 pr.bud. w zw. z art. 7, 8, 9, 77 § 1 oraz 107 § 3 k.p.a. Zdaniem Wojewody podstawową kwestią w przypadku udzielenia pozwolenia na budowę stacji bazowej telefonii komórkowej jest ocena, czy zamierzone przedsięwzięcie stanowi przedsięwzięcie mogące zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko w myśl przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia [...] listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397; dalej w skrócie "rozporządzenie RM"), czy nie mieści się w powyższych kategoriach. W związku z tym Wojewoda wskazał, że organ I instancji powinien dokonać rzetelnej analizy znajdującego się w aktach sprawy opracowania "Kwalifikacja przedsięwzięcia" oraz poczynić wyjaśnienia w kwestii podnoszonej w odwołaniu pp. R., że w odległości ok. 300 m od planowanej stacji bazowej, przy ul. [...], znajdują się inne stacje bazowe (sieci [...]).

Wojewoda wyjaśnił, że ustawodawca przewidział wystąpienie sytuacji, gdy na terenie jednego zakładu lub obiektu są planowane, realizowane lub zrealizowane przedsięwzięcia tego samego rodzaju. W § 3 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia RM wskazano, że do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się również przedsięwzięcia nieosiągające progów określonych w ust. 1, jeżeli po zsumowaniu parametrów charakteryzujących przedsięwzięcie z parametrami planowanego, realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia tego samego rodzaju znajdującego się na terenie jednego zakładu lub obiektu osiągną progi określone w ust. 1; przy czym przez planowane przedsięwzięcie rozumie się w tym przypadku przedsięwzięcie, w stosunku do którego zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania jednej z decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 ustawy z dnia [...] października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (dalej w skrócie "u.u.i.ś."), lub dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 72 ust. 1a tej ustawy. To oznacza, że kwalifikacja przedsięwzięcia powinna uwzględnić sumaryczną analizę mocy promieniowania izotropowo dla wszystkich systemów nadawczych i anten znajdujących się na jednym poziomie i azymucie. Z tego powodu kwalifikacja powinna być przeprowadzona również dla sumarycznych mocy EIRP. Zatem odnosząc się do treści odwołania należy, zdaniem Wojewody, wskazać, iż istnienie kilku anten znajdujących się na jednym azymucie wymagać będzie zsumowania mocy promieniowania izotropowego. Wobec tego Wojewoda stwierdził, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy zadaniem organu I instancji będzie analiza zasięgu promieniowania istniejącej przy ul. [...], jak i projektowanej stacji bazowej telefonii komórkowej, posiłkując się – w przypadku wydania przez Starostę Poznańskiego pozwolenia na budowę stacji bazowej przy ul. [...] – zasobem archiwalnym. Zdaniem Wojewody dopiero analiza organu I instancji winna wykazać, czy zaistnieje potrzeba zsumowania powyższych wskaźników. W sytuacji, kiedy organ I instancji ustali, że zaistniała potrzeba zsumowania wskaźników stosownie do art. 35 ust. 3 pr.bud. organ I instancji po udostępnieniu kwalifikacji przedsięwzięcia (w tym przypadku inwestycji przy ul. [...]) może wezwać inwestora do uzupełnienia projektu budowlanego o załączenie kwalifikacji przedsięwzięcia przedstawiającej sumaryczną analizę mocy promieniowania izotropowo dla wszystkich systemów nadawczych i anten znajdujących się na jednym poziomie i azymucie oraz w związku z tym załączenia kopii mapy zasadniczej przedstawiającej widok poziomy osi głównych wiązek promieniowania anten sektorowych, ze wskazaniem na warunki zabudowy na działkach gruntu, nad którymi ww. osie przechodzą z określeniem: czy przy maksymalnym nachyleniu wiązek promieniowania anten jest możliwa zabudowa na działkach, nad którymi zostały przedstawione ww. osie przy uwzględnieniu warunków zabudowy na sąsiednich nieruchomościach.

Sprzeciw od opisanej decyzji Wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wniosła spółka [...] Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej też jako "Spółka" lub "Skarżąca"), reprezentowana przez r. G., która – zarzuciwszy naruszenie art. 138 § 2 k.p.a. przez jego niewłaściwe zastosowanie i bezpodstawne uchylenie decyzji Starosty z [...] stycznia 2019 r., mimo iż przedmiotowa decyzja odpowiadała prawu – wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania.

W obszernym uzasadnieniu stwierdzono, iż Wojewoda dopuścił się naruszenia art. 138 § 2 k.p.a., gdyż z uzasadnienia zaskarżonej decyzji nie wynika, aby organ I instancji dopuścił się tego typu naruszenia przepisów postępowania, że konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Wytknięte przez Wojewodę "uchybienia" w rzeczywistości nie zaistniały, a "wady" postępowania, na które powołuje się organ II instancji, stanowią jedynie konsekwencję błędnego stosowania przez ten organ obowiązujących przepisów. Skarżąca podkreśliła, że przed uzyskaniem decyzji ustalającej lokalizację inwestycji celu publicznego, w odniesieniu do przedsięwzięcia Spółki została wydana decyzja o umorzeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia, przedłożona przez Spółkę wraz z wnioskiem. Niezależnie od ww. decyzji, Skarżąca przedłożyła kwalifikację środowiskową, z której jednoznacznie wynika, iż dla przedstawionej konfiguracji anten planowana instalacja nie zalicza się do przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, a zatem nie ma obowiązku uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.

W odpowiedzi na sprzeciw organ II instancji wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Stosownie do art. 64a ustawy z dnia [...] sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.; w skrócie "p.p.s.a."), od decyzji, o której mowa w art. 138 § 2 k.p.a., skarga nie przysługuje, jednakże strona niezadowolona z treści decyzji może wnieść od niej sprzeciw.

Taki sprzeciw został wniesiony w niniejszej sprawie.

W myśl art. 64e p.p.s.a., rozpoznając sprzeciw od decyzji sąd ocenia jedynie istnienie przesłanek do wydania decyzji, o której mowa w art. 138 § 2 k.p.a. Dokonując kontroli rozstrzygnięcia wydanego na podstawie ww. przepisu, sąd administracyjny nie jest zatem władny odnosić się do meritum sprawy. Rola sądu kontrolującego decyzję kasacyjną (zwaną też niekiedy "kasatoryjną") sprowadza się do analizy przyczyn, dla których organ odwoławczy uznał za konieczne skorzystanie z możliwości przewidzianej w art. 138 § 2 k.p.a.; a w przypadku uznania, że uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i przekazanie jemu sprawy nie wynikało z przyczyn wymienionych w tym przepisie, sąd jest władny uwzględnić sprzeciw, na podstawie art. 151a § 1 p.p.s.a.

Mając na względzie powyższe, Sąd, w ramach niniejszego postępowania sądowoadministracyjnego, był władny skontrolować zaskarżoną decyzję wyłącznie w zakresie zasadności uchylenia przez Wojewodę decyzji organu I instancji, w kontekście przedstawionych w zaskarżonej decyzji przyczyn tego uchylenia oraz zawartych w niej wytycznych co do dalszego postępowania.

Dokonawszy kontroli zaskarżonej decyzji w ww. zakresie, według kryteriów określonych w art. 64e p.p.s.a., Sąd doszedł do przekonania, że organ II instancji nie wykazał ziszczenia się w kontrolowanej sprawie przesłanek wymienionych w art. 138 § 2 k.p.a.

Zgodnie z art. 138 § 2 zdanie pierwsze k.p.a., organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przepis ten stanowi odstępstwo od przewidzianej w art. 138 § 1 k.p.a. zasady wydawania w postępowaniu odwoławczym decyzji rozstrzygających sprawę merytorycznie. Organ odwoławczy wybierając to odstępstwo nie może więc ograniczyć się do stwierdzenia, że w sprawie zaistniały przesłanki wskazane w art. 138 § 2 k.p.a., ale winien też przekonująco wyjaśnić, dlaczego na tle konkretnej sprawy nie było możliwe wydanie rozstrzygnięcia merytorycznego (na podstawie art. 138 § 1 k.p.a.), przy uwzględnieniu zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz, ewentualnie, z wykorzystaniem przewidzianej w art. 136 § 1 k.p.a. możliwości uzupełnienia tego materiału. Organ odwoławczy podejmując decyzję o zastosowaniu art. 138 § 2 k.p.a. powinien brać pod uwagę nie tylko ogólną zasadę dwuinstancyjności postępowania administracyjnego (art. 15 k.p.a.), ale i inne zasady oraz przepisy tego postępowania, w tym wynikającą z art. 8 k.p.a. zasadę budzenia zaufania obywateli do organów państwa oraz statuowaną w art. 12 k.p.a. zasadę szybkości postępowania (por. wyrok WSA z 13.03.2014 r., VIII SA/Wa 1136/13, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl, w skrócie "CBOSA"). Art. 138 § 2 k.p.a. winien być więc wykładany łącznie z art. 136 k.p.a., zwłaszcza z jego § 1, zgodnie z którym organ odwoławczy może przeprowadzić na żądanie strony lub z urzędu dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję. Wydanie zatem w danej sprawie decyzji kasacyjnej na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. uzasadnione jest wówczas, gdy do rozstrzygnięcia tej sprawy nie jest wystarczające przeprowadzenie przez organ odwoławczy dodatkowego postępowania wyjaśniającego na podstawie art. 136 § 1 k.p.a.

Jak z powyższego wynika, organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Co prawda zwrot "konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy", będący podstawą zastosowania art. 138 § 2 k.p.a., jest zwrotem ocennym, to przyjąć należy, że zasadniczo jest on równoznaczny z brakiem przeprowadzenia przez organ pierwszej instancji postępowania wyjaśniającego w całości lub znacznej części, co uniemożliwiać ma rozstrzygnięcie sprawy przez organ odwoławczy zgodnie z zasadą dwuinstancyjności postępowania administracyjnego (art. 15 k.p.a.). Albowiem w takim przypadku, by naprawić błąd organu pierwszej instancji, organ odwoławczy musiałby przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w całości albo w znacznej części, do czego nie jest uprawniony. Należy jednak raz jeszcze podkreślić, iż ten rodzaj decyzji organu odwoławczego – decyzja kasacyjna – jest dopuszczony wyjątkowo, stanowiąc wyłom od zasady merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy (por. wyroki NSA: z 30.06.2016 r., II OSK 2653/14; z 24.04.2014 r., II OSK 2846/12; z 24.08.2016 r., II OSK 2958/14 – CBOSA).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt kontrolowanej sprawy należy stwierdzić, że analiza uzasadnienia zaskarżonej decyzji prowadzi do wniosku, iż w istocie jedyną okolicznością, jaką miałby wyjaśnić organ I instancji ponownie rozpoznając sprawę, jest to, czy – uwzględniając zwłaszcza możliwą kumulację oddziaływań z istniejącymi stacjami bazowymi – budowa projektowanej stacji bazowej Spółki stanowi przedsięwzięcie mogące zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2016 r. poz. 71; w skrócie "rozporządzenie RM"), czy go nie stanowi.

Jednakże, w ocenie Sądu, takie wytyczne jawią się w okolicznościach kontrolowanej sprawy jako całkowicie chybione, gdyż powyższa kwestia została już wiążąco przesądzona w zalegającej w aktach sprawy decyzji Burmistrza Miasta i Gminy M. G. z [...] marca 2017 r. (nr [...]) o umorzeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia. Wagi tej decyzji, a zwłaszcza jej wiążącego charakteru, dla rozpoznawanej sprawy organ II instancji najwyraźniej należycie nie ocenił (i nie docenił).

W związku z tym godzi się wyjaśnić, że w świetle art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, z późn. zm.; w skrócie "pr.bud.") organ architektoniczno-budowlany przed wydaniem decyzji jest zobligowany sprawdzić zgodność projektu budowlanego z wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Zgodnie z art. 86 pkt 2 w zw. z art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2018 r. poz. 2081, z późn. zm.; w skrócie "u.u.i.ś.") wspomniana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wiąże organy wydające decyzję o pozwoleniu na budowę i o zatwierdzeniu projektu budowlanego. Oznacza to, że decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach ma charakter sui generis "rozstrzygnięcia wstępnego" względem przyszłego zezwolenia na realizację konkretnego przedsięwzięcia i pełni względem niego w istocie funkcję prejudycjalną, zaś określone w tej decyzji warunki realizacji przedsięwzięcia nie mogą być na dalszych etapach procesu inwestycyjnego modyfikowane. Rolą organu administracji architektoniczno-budowlanej jest natomiast jedynie sprawdzenie zgodności projektu z warunkami określonymi w tym rozstrzygnięciu. Jak wynika z powyższego, istnieje niepodważalne iunctim pomiędzy decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach a decyzją o pozwoleniu na budowę (zob. wyrok NSA z 10.06.2014 r., II OSK 1578/13, CBOSA; por. też wyroki NSA: z 16.09.2008 r., II OSK 821/08, ONSAiWSA 2009, Nr 6, poz. 116; z 26.09.2017 r. II OSK 762/16, CBOSA).

W kontrolowanej sprawie – co nie jest kwestionowane – Spółka do wniosku o zatwierdzenie projektu budowlanego, oprócz decyzji Burmistrza z [...] sierpnia 2017 r. o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz dokumentu kwalifikacji przedsięwzięcia, załączyła także ww. decyzję Burmistrza z [...] marca 2017 r. umarzającą postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej sieci [...] na działkach o nr ewid.[...] w miejscowości M. G., gmina M. G..

Wobec tego w kontrolowanej sprawie rozstrzygnięcia wymagała kwestia, czy wynikające z art. 86 pkt 2 u.u.i.ś. związanie organów administracji architektoniczno-budowlanej decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach obejmuje także decyzję o umorzeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, zapadłą w związku ze stwierdzeniem przez organ ochrony środowiska, że planowana inwestycja nie należy do przedsięwzięć mogących znacząco (zawsze lub choćby tylko potencjalnie) oddziaływać na środowisko, czyli że nie wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

W ocenie Sądu w niniejszym składzie istnieją podstawy do uznania, że użyty w art. 86 pkt 2 u.u.i.ś. termin "decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach" należy rozumieć szeroko – jako każdą merytoryczną decyzję w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań – i w konsekwencji obejmować tym terminem także decyzję umarzającą postępowanie w sprawie środowiskowych uwarunkowań z powodów merytorycznych, tj. z uwagi na stwierdzony brak przesłanek do zakwalifikowania planowanej inwestycji jako przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko. Wypada zauważyć, że podobny pogląd był już wyrażany w orzecznictwie sądów administracyjnych, acz bez szerszego uzasadnienia. Przykładowo w prawomocnym wyroku WSA w Gorzowie z 18 stycznia 2018 r. sygn. akt II SA/Go 1026/17 (CBOSA), uznano, że wynikający z art. 86 pkt 2 u.u.i.ś. stan związania organów wydających decyzje, o których mowa w art. 72 ust. 1 u.u.i.ś., decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach dotyczy także decyzji umarzających postępowanie w tym przedmiocie z uwagi na stwierdzenie braku obowiązku wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia.

Jednakże nawet gdyby przyjąć, że ów stan związania taką decyzją umarzającą postępowanie środowiskowe – wyrażający się w niedopuszczalności uznania przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, wbrew wynikającym z ww. decyzji ustaleniom organu ochrony środowiska, że planowane przedsięwzięcie jednak należy do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko – nie wynika dostatecznie jasno z art. 86 pkt 2 w zw. z art. 72 ust. 1 u.u.i.ś., to w ocenie Sądu w niniejszym składzie oparcia dla stwierdzenia istnienia takiego związania dostarczają wnioski płynące z analizy przepisów art. 16 § 1 k.p.a. i art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a. Pierwszy z wymienionych przepisów statuuje zasadę trwałości decyzji ostatecznych ("Uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub ustawach szczególnych"). Z kolei drugi z nich sprzeciwia się wydaniu kolejnej decyzji w sprawie już poprzednio rozstrzygniętej decyzją ostateczną – pod rygorem nieważności. W świetle przywołanych unormowań pozostawanie w obrocie prawnym ostatecznej decyzji umarzającej, z powodów merytorycznych, postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla określonego przedsięwzięcia uniemożliwia następnie wydanie (a tym samym: skuteczne ubieganie się o wydanie) decyzji określającej środowiskowe uwarunkowania dla tego samego przedsięwzięcia. Organ ochrony środowiska, otrzymawszy kolejny wniosek w tej sprawie, będzie bowiem zmuszony odmówić wszczęcia postępowania "z innych przyczyn" w rozumieniu art. 61a § 1 k.p.a. W konsekwencji ewentualne nałożenie przez organ administracji architektoniczno-budowlanej na inwestora obowiązku przedłożenia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia, w odniesieniu do którego została już uprzednio wydana i pozostaje w obrocie prawnym ostateczna decyzja właściwego organu umarzająca postępowanie w tej sprawie, należałoby uznać za niedopuszczalne, jako równoznaczne z nałożeniem na inwestora obowiązku niemożliwego do wykonania. W demokratycznym państwie prawnym (art. 2 Konstytucji RP) organy władzy publicznej muszą bowiem niewątpliwie przestrzegać klasycznej zasady "ad impossibilia nemo obligatur" ("nikt nie jest zobowiązany do rzeczy niemożliwych").

Przedstawiona argumentacja pozostaje spójna ze stanowiskiem wyrażonym w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z [...] lutego 2018 r. sygn. akt II OSK [...] (CBOSA) – który odnosi się wprawdzie wprost do decyzji lokalizacyjnych, ale pozostaje w pełni aktualny i adekwatny także w odniesieniu do decyzji o pozwoleniu na budowę – w myśl którego organ wydający ww. decyzje ma obowiązek sprawdzić, czy przed ich wydaniem inwestor nie powinien uzyskać decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a w przypadku wątpliwości w tym zakresie, wskazać na potrzebę wyjaśnienia tej kwestii przez właściwy organ.

Bez wątpienia decyzja organu ochrony środowiska umarzająca postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest – w ocenie Sądu w niniejszym składzie – tego rodzaju stanowiskiem właściwego organu, które ewentualne ww. wątpliwości co do właściwej kwalifikacji (środowiskowej) przedsięwzięcia ostatecznie usuwa.

Z tych wszystkich względów uznać należy, iż w przypadku przedstawienia przez inwestora ostatecznej decyzji umarzającej postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach – o ile podstawą umorzenia było stwierdzenie, że takowa decyzja dla danej inwestycji nie jest wymagana – rolą organu administracji architektoniczno-budowlanej, po myśli art. 35 ust. 1 pkt 1 in fine pr.bud., jest jedynie zbadanie zgodności przedłożonego przez inwestora projektu budowlanego z tą decyzją – czy mianowicie została ona wydana w odniesieniu do tożsamej inwestycji (tego samego przedsięwzięcia).

Przyjęcie przeciwnego stanowiska mogłoby doprowadzić do niepożądanej – w świetle powyższych uwag – sytuacji, w której organ architektoniczno-budowlany, uznawszy, odmiennie niż uczynił to organ ochrony środowiska, że projektowana inwestycja znaczące oddziałuje na środowisko, zobowiązałby inwestora do uzyskania decyzji środowiskowej, pomimo że uprawniony organ takowej nie mógłby wydać, ponieważ dokonał już oceny inwestycji i jest związany swoją oceną wyrażoną we wcześniejszej, ostatecznej decyzji (umarzającej). Sąd miał przy tym na uwadze, iż odmienna ocena charakteru planowanej inwestycji przez inny organ nie stanowi zmiany stanu faktycznego, która uprawniałaby organ ochrony środowiska do ponownego rozpoznawania tożsamej sprawy. Ponadto należy mieć na uwadze, iż zgodnie z art. 8 § 2 k.p.a. organy administracji publicznej bez uzasadnionej przyczyny nie odstępują od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym.

Pominięcie przez organ II instancji powyższych okoliczności i nakazanie organowi I instancji dokonanie we własnym zakresie oceny, czy budowa przedmiotowej stacji bazowej może znacząco oddziaływać na środowisko, jawi się jako co najmniej przedwczesne. Organ II instancji mógłby bowiem nakazać dokonanie powyższej oceny wyłącznie w sytuacji, gdyby stwierdził, że planowana inwestycja nie jest tożsama z inwestycją określoną w decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach – czego w niniejszej sprawie organ II instancji dotychczas nie uczynił.

W konsekwencji, wobec istnienia w obrocie prawnym decyzji umarzającej postępowanie środowiskowe z uwagi na okoliczność, że projektowana inwestycja nie kwalifikuje się do przedsięwzięć wymagających uzyskania decyzji środowiskowej, przy jednoczesnym braku stwierdzenia, iż w niniejszej sprawie mamy do czynienia z inną inwestycją, organ II instancji nie był uprawniony do nakazania organowi I instancji dokonywania samodzielnych ustaleń co do charakteru planowanej inwestycji, całkowicie abstrahując od faktu wydania i pozostawania w obrocie prawnym ww. decyzji umarzającej.

Powyższe zaś prowadzi do wniosku, iż organ II instancji przy wydaniu zaskarżonej decyzji naruszył w istotnym stopniu art. 138 § 2 k.p.a., gdyż nakazał organowi I instancji prowadzenie postępowania wyjaśniającego co do kwestii, która została już przesądzona w decyzji ostatecznej, którą organ orzekający w niniejszej sprawie jest związany (przy założeniu, że dotyczy ona tego samego przedsięwzięcia).

Rozpoznając sprawę ponownie organ II instancji uwzględni stanowisko zawarte w niniejszym wyroku, pamiętając przy tym, iż ponowna ocena, czy planowana inwestycja zalicza się do przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko jest dopuszczalna tylko w razie ustalenia, że inwestycja ta nie jest tożsama z zamierzeniem inwestycyjnym opisanym w decyzji o umorzeniu postępowaniu środowiskowego, ewentualnie w sytuacji wyeliminowania tej ostatniej decyzji z obrotu prawnego.

Mając wszystko to na uwadze Sąd, na podstawie art. 151a § 1 p.p.s.a., orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku, tj. uwzględniwszy sprzeciw, uchylił zaskarżoną decyzję.

O kosztach postępowania (pkt 2 sentencji wyroku) Sąd orzekł na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 p.p.s.a. oraz § 15 ust. 2 w zw. z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 265) – uwzględniając poniesiony przez Skarżącą koszt wpisu (100 zł), koszt opłaty skarbowej od złożonego do akt pełnomocnictwa (17 zł) oraz wynagrodzenie za czynności radcy prawnego ustalone według stawek minimalnych (480 zł) – łącznie: [...] zł.