Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 6 marca 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jarosław Wichrowski Sędziowie: sędzia WSA Renata Owczarzak sędzia WSA Anna Klotz (spr.) Protokolant: Krzysztof Cisewski po rozpoznaniu w II Wydziale na rozprawie w dniu 6 marca 2012 roku sprawy ze skargi Stowarzyszenia [...] w W. na bezczynność Burmistrza B. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej 1. zobowiązuje Burmistrza B. do rozpoznania wniosku Stowarzyszenia [...] w W. z dnia [...] r. w sprawie udostępnienia informacji publicznej w zakresie punktów 1.3, 1.5 – 1.7, 2.1 – 2.4, w terminie 14 dni od daty zwrotu akt administracyjnych wraz z wyrokiem ze stwierdzeniem prawomocności, 2. stwierdza, że bezczynność organu nie nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa, 3. zasądza od Burmistrza B. na rzecz Stowarzyszenia [...] w W. 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu [...] listopada 2011r. Stowarzyszenie L. L. G. O. wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy skargę na bezczynność Burmistrza Miasta B. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, zarzucając organowi naruszenie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r., Nr 112, poz. 1198 ze zm.), poprzez niezałatwienie sprawy w terminie.

Strona skarżąca wniosła o zobowiązanie Burmistrza do udostępnienia informacji publicznej, w zakresie punktów 1.3, 1.5-1.7, 2.1- 2.4 wniosku z dnia [...] października 2011 r. oraz zasądzenie od organu na rzecz strony skarżącej zwrotu kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw.

W uzasadnieniu skargi strona podniosła, iż w dniu [...] października 2011 r. złożyła wniosek w formie elektronicznej o udostępnienie informacji publicznej i do dnia wniesienia skargi nie otrzymała informacji o udostępnienie której prosiła we wniosku. Burmistrz B nie załatwił sprawy w terminie, a zatem pozostaje w bezczynności.

Skarżąca do skargi załączyła kopię wniosku z dnia [...] października 2011 r. przesłanego na adres [...]. w którym wystąpiła o udostępnienie następującej informacji publicznej:

1.

1.1 uchwały rady o wyodrębnieniu lub niewyodrębnieniu funduszu sołeckiego podjęte w roku 2009, 2010 i 2011 (za każdy rok) wraz z uzasadnieniem do każdej uchwały,

1.2 protokołu z posiedzenia sesji rady gminy dotyczącej wyodrębnienia lub niewyodrębnienia funduszu sołeckiego podjęte w roku 2009, 2010 i 2011 (za każdy rok),

1.3 w przypadku wyodrębnienia funduszu sołeckiego: dokumenty potwierdzające wydatki ze środków funduszu sołeckiego (faktury, rachunki itp.) w 2010r.,

1.4 w przypadku wyodrębnienia funduszu sołeckiego: plan wydatków na przedsięwzięcia realizowane w ramach funduszu sołeckiego w roku 2009, 2010 i 2011 przesłany do RIO,

1.5 informacji o wysokości środków funduszu sołeckiego przeznaczonych) na rok 2010 i na rok 2011 z podziałem na każde sołectwo w gminie,

1.6 formularza RB-28S - sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego dotyczące wydatków z funduszu sołeckiego za rok 2010,

1.7 wniosku o zwrot części wydatków z funduszu sołeckiego wysłany do wojewody, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2010r.,

2.

2.1 uchwały zebrania wiejskiego w sprawie funduszu sołeckiego podjęte w roku 2009 i w roku 2010 (z każdego sołectwa),

2.2. wniosku do funduszu sołeckiego złożony przez sołtysa w roku 2009 i w roku 2010 wraz z prezentatą lub z innym dokumentem potwierdzającym datę złożenia wniosku (z każdego sołectwa),

2.3 protokołu zebrania wiejskiego w sprawie przyjęcia wniosku do funduszu sołeckiego w roku 2009 i w roku 2010 (z każdego sołectwa),

2.4 listy obecności osób uczestniczących w zebraniu wiejskim w roku 2009 i w roku 2010 (z każdego sołectwa),

2.5 zarządzenia lub innego dokumentu określającego sposoby wydatkowania funduszu sołeckiego ,

2.6 informacji, czy wniosek sołectwa został przyjęty lub nieprzyjęty do realizacji w roku 2010 i w roku 2011,

2.7 listy jednostek pomocniczych gminy.

Pismem z dnia [...] listopada 2011 r. podpisanym przez Sekretarza Gminy B - W D, poinformowano stronę skarżącą, że na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001, Nr 112, poz.1198 ze zm.) oraz Zarządzenia Burmistrza B Nr [...] z dnia [...] października 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości opłat pobieranych za udostępnienie informacji publicznej w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej opłata za skan jednej strony dokumentu do formatu PDF wynosi 2,50 zł.

Organ w tej sytuacji poinformował stronę skarżącą w celu uniknięcia konieczności obciążenia kosztami wnioskodawcy o stronach www.bip.[...].pl dostępnych w internecie, na których istnieje możliwość pobrania żądnych danych zawartych we wniosku.

Jednocześnie organ dodał, że informacja, o której mowa we wniosku w punktach 1.3, 1.5, 1.6, 1.7, 2.1-2.4 uzależniona jest od uprzedniego pobrania opłaty o łącznej wysokości 827,50 zł.

Odpowiedź organu została przesłana wnioskodawcy zarówno drogą elektroniczną, jak i w wersji papierowej, na adres podany we wniosku.

W odpowiedzi na powyższą informację organu, w piśmie z dnia [...]listopada 2011r., strona skarżąca w dalszym ciągu podtrzymała wniosek w całości i zażądała wnioskowanych informacji.

Organ ustosunkowując się do powyższego stanowiska, w piśmie z dnia [...] listopada 2011r. w dalszym ciągu uzależnił udzielenie informacji od uiszczenia opłaty na wskazane konto. Pouczył również stronę, że jeżeli ww. kwota nie zostanie uiszczona w ciągu 7 dni od daty otrzymania niniejszego e-maila na konto Urzędu, zostanie to potraktowane jako rezygnacja z udostępnienia żądnych informacji.

W następstwie powyższego, strona skarżąca wnosząc skargę do WSA w Bydgoszczy uznała, że organ w dalszym ciągu nie udzielił informacji w zakresie punktów 1.3, 1.5-1.7, 2.1-2.4 wniosku z dnia [...] października 2011r.

W udzielonej odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. Zdaniem organu udzielenie pełnej informacji i materiałów oczekiwanych przez stronę skarżącą wiązało się ze znacznymi kosztami, tj. obowiązkiem uiszczenia opłaty w wysokości 827,50 zł. Nieuiszczenie opłaty we wskazanym przez organ terminie stanowiło, zdaniem organu, podstawę do uznania sprawy za załatwioną.

W piśmie procesowym z dnia [...] stycznia 2012r. strona skarżąca zwróciła uwagę na zrealizowanie wniosku w punktach 1.1, 1.2, 1.4, 2.5, 2.6 oraz 2.7, wskazując, iż bezczynność tyczy się pozostałych punktów.

Jak wskazano, art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej stanowi, iż udostępnienie informacji następuje zgodnie z wnioskiem po 14 dniach od powiadomienia o wystąpieniu opłaty chyba, ze wnioskodawca zmieni wniosek w zakresie, formie sposobu lub formie udostępnienia, albo też wycofa wniosek, podnosząc jednocześnie, iż w niniejszej sprawie wniosek nie został zmieniony ani cofnięty. Na poparcie powyższego stanowiska, strona skarżąca przytoczyła wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 5 października 2010r., sygn. akt IV SA/Wr 404/10.

Strona skarżąca zwróciła ponadto uwagę na okoliczność, iż wyliczenie kosztów przez Burmistrza B, nastąpiło wbrew przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej, koszty takie bowiem nie mogą być obliczane na zasadzie cennika określonego zarządzeniem Burmistrza. Ustawa o dostępie do informacji publicznej wyraźnie wskazuje, że koszty, jakie podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej ponosi w związku z udostępnieniem informacji w sposób i w formie wskazanej we wniosku, muszą być kosztami dodatkowymi. Wskazano jednocześnie na treść wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 20 października 2004r., sygn. akt IV SA/Wr 505/04.

Jak ponadto wskazano w piśmie procesowym. Burmistrz B nie wskazał, jakie koszty poniósł w związku z realizacją wniosku w formie elektronicznej, trudno jest zatem stwierdzić na jakiej podstawie organ określił wysokość opłaty. Wskazano przy tym na wyrok WSA w Warszawie z 28 stycznia 2010, sygn. akt II SA/Wa 1974/09.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, iż stosownie do art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), skarga na bezczynność organu administracji przysługuje w sprawach, w których wydawane są decyzje i postanowienia oraz w tych sprawach, w których mogą być wydawane akty (inne niż decyzje i postanowienia) lub podejmowane czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. W takich sprawach skargę na bezczynność można wnieść skutecznie, jeżeli organ administracji (podmiot zobowiązany z mocy ustawy) nie załatwia sprawy w terminie określonym przepisami regulującymi sposób postępowania organów administracji. Aby można było mówić o bezczynności organu (podmiotu zobowiązanego), należy jednak przede wszystkim stwierdzić, iż ciąży na nim wynikający z przepisów prawa obowiązek wszczęcia postępowania i podjęcia w nim stosownego rozstrzygnięcia (stosownej czynności) a dopiero później, iż obowiązku tego, w nakazanym prawem terminie, nie wypełnia.

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), stanowiąc generalną zasadę udostępniania informacji publicznej, przewiduje różne sposoby jej udostępniania. Zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy, udostępnianie informacji publicznych następuje w drodze:

1) ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w art. 8,

2) udostępniania, o którym mowa w art. 10 (na wniosek) i 11 (udostępnienie do wglądu),

3) wstępu na posiedzenia organów, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3, i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia.

Z art. 7 ust. 2 powyższej ustawy wynika, że dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, z zastrzeżeniem art. 15.

Stosownie do postanowień art. 10 ust. 1 powołanej ustawy, informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej, jest udostępniana na wniosek. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej wszczyna postępowanie w sprawie jej udostępnienia. Złożenie wniosku do organu administracji (podmiotu zobowiązanego) przesądza o tym, iż w odniesieniu do tego właśnie konkretnego organu należy ustalić, czy jest on zobowiązany, w świetle przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, do udzielenia informacji publicznej oraz czy podejmuje stosowne czynności, których brak jest jednoznaczny z bezczynnością. Burmistrz B pozostaje w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej organem władzy publicznej. W kontekście żądania strony, spoczywa na nim obowiązek udzielania informacji publicznej m.in. o danych publicznych, dotyczących treści i postaci dokumentów urzędowych oraz majątku publicznego. Mając powyższe na uwadze, przedmiot żądania określony we wniosku skarżącej z dnia [...] października 2011 r., mieści się w powyżej wskazanym zakresie informacji publicznej, czego organ nie kwestionuje.

W świetle postanowień art. 13 ust. 1 powołanej ustawy, udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2. Ustęp 2 tego artykułu natomiast stanowi, iż jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Z treści powołanych przepisów należy wywieść, że udzielenie informacji jest czynnością materialno-techniczną. Udzielenie informacji publicznej nie przyjmuje zatem formy decyzji administracyjnej, czy postanowienia. Jeżeli strona nie wystąpiła ze szczególnym wnioskiem o udostępnienie informacji, wówczas udzielenie tej informacji, nawet w formie ustnej, jest dopuszczalne.

Organ pozostaje w bezczynności, jeżeli w ogóle nie udzielił informacji w zakresie żądanym przez stronę, bądź odpowiedzią swą nie objął całości żądania zawartego we wniosku o udzielenie informacji publicznej. Bez znaczenia dla oceny, czy organ pozostaje w bezczynności, jest natomiast fakt, czy dana odpowiedź satysfakcjonuje skarżącego.

W rozpatrywanej sprawie Burmistrz B udzielił tylko częściowej odpowiedzi na żądanie strony zawarte w pkt 1.1, 1.2, 1.4, 2.5, 2.6, 2.7 wniosku z dnia [...] października 2011 r., poprzez wskazanie stron w sieci teleinformatycznej "BIP" oraz odpowiadając w zakresie pkt 2. 5 wniosku, iż gmina B nie dysponuje dokumentem, który określałby wydatkowania funduszu sołeckiego. Ustosunkowując się natomiast do pkt 2.6 wniosku organ wyjaśnił, że wszystkie wnioski z 14 sołectw gminy B w roku 2010 i 2011 zostały przyjęte do realizacji w ramach funduszu sołeckiego.

Mając zatem na względzie treść art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, należy stwierdzić, iż w zakresie realizacji pkt 1.1, 1.2, 1.4, 2.5, 2.6, 2.7 przedmiotowego wniosku organ nie pozostaje w bezczynności, co też potwierdza żądnie zawarte w skardze do Sądu o zobowiązanie organu do udostępnienia informacji publicznej, w zakresie jedynie punktów 1.3, 1.5-1.7, 2.1-2.4.

Zakres żądania podniesiony w skardze przez stronę skarżącą jest uzasadniony.

W rozpoznawanej sprawie bezsporne jest, że informacje, o których udzielenie wystąpiła skarżąca mają charakter informacji publicznych, a organ uzależnił ich udostępnienie od uiszczenia przez skarżącą wskazanej kwoty.

Takie postępowanie organu nie znajduje oparcia w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy, każdemu przysługuje do niej dostęp. Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, za wyjątkiem przewidzianym w art. 15 tej ustawy. Powyższy przepis przewiduje, że jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.

Cytowany przepis określa dwa przypadki, w których dopuszczalne jest żądanie opłaty od wnioskodawcy, gdy podmiot zobowiązany ma ponieść dodatkowe koszty, a to:

1) gdy koszty te są związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia (np. kserokopia, dyskietka, wydruk komputerowy itp.),

2) gdy koszty te związane są z koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku (np. przekształcenie posiadanych dokumentów w formę cyfrową i ich obróbka, kompilacja danych pochodzących z rozproszonych zbiorów itp.).

W piśmiennictwie oraz w orzecznictwie podkreśla się jednakże, że z tego powodu, że ktoś nie uiścił opłaty nie można wydać decyzji o odmowie udzielenia informacji, bądź pozostawić sprawę bez rozpoznania. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się bowiem tylko do decyzji. Póki obowiązujące przepisy nie przewidują, iż takie opłaty za czynności materialne -techniczne uiszczane są z góry, nie można od ich wniesienia uzależnić postępowania. Tymczasem art. 15 ust. 2 ustawy wskazuje jedynie, że zawiadamia się wnioskodawcę o wysokości opłaty, a udostępnienie informacji następuje po upływie 14 dni od tego powiadomienia. W tym czasie wnioskodawca może bowiem wycofać lub zmienić wniosek. Nieuiszczone opłaty podlegają natomiast ściągnięciu w drodze ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (por. M. Jaśkowska, (w:) Dostęp do informacji publicznych w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, Toruń 2002; S Szuster (w:) Komentarz do art. 15 ustawy o dostępie do informacji publicznej t. 4, LEX/el 2003; wyrok WSA w Kielcach, II SAB/Ke 23/09).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy uznać należy, że Burmistrz B w sposób nieuprawniony uzależnił udostępnienie wnioskowanej przez skarżącą informacji publicznej od uiszczenia opłaty w wysokości 827,50 zł.

Do dnia rozpoczęcia rozprawy wniosek strony skarżącej nie został załatwiony, a przepis art. 13 ust. 1 ustawy zobowiązuje organ do udostępnienia informacji bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, ewentualnie ust. 2 przewiduje, że jeżeli informacja nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia, powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Mając powyższe okoliczności na uwadze uznać należy, że po stronie Burmistrza

B istnieje stan bezczynności w przedmiocie rozpoznania pkt 1.3, 1.5-1.7, 2.1- 2.4 wniosku z dnia [...] października 2011r. o udostępnienie informacji publicznej.

Z tych względów na podstawie art. 149 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) należało zobowiązać ww. organ do udzielenia informacji publicznej w podanym zakresie. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 wspomnianej ustawy.