Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Guziński Sędzia WSA Bogumiła Kalinowska Asesor WSA Magdalena Jankowska-Szostak (sprawozdawca) Protokolant Ewa Bogulak po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 7 stycznia 2009 r. sprawy ze skargi A. sp. z o.o. we W. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nałożenia obowiązku ustalenia i udokumentowania gatunku konopii użytych do produkcji napoju [...] I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we W. z dnia [...] Nr [...] w części dotyczącej nakazania usunięcia symbolu zielonego liścia przypominającego liść konopi indyjskich, zawartego w nazwie "[...]", zamieszczonego w górnej części opakowania; II. w pozostałej części oddala skargę; III. określa, że obie decyzje wymienione w pkt. I nie podlegają wykonaniu w części, w jakiej zostały uchylone; IV. zasądza od Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we W. na rzecz strony skarżącej 200 (dwieście) złotych, tytułem kosztów postępowania.

Decyzją z dnia [...] Nr [...] [...] Powiatowy Inspektor Sanitarny we W. - działając na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 ze zm.), art. 104 k.p.a., art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.), art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 o bezpieczeństwie żywności i żywienia, art. 3 rozporządzenia (WE) Nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych ze zm., § 2 ust. 1 pkt 5 lit. a oraz ust. 5 i § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych - nakazał A Sp. z o.o. wykonanie obowiązków o treści:

W pkt 1) - ustalić i udokumentować gatunek i podgatunek k. użytych do produkcji syropu i ekstraktu z kwiatu k. zastosowanego w napoju pn. B wprowadzonego do obrotu przez A Sp. z o.o., ul. [...] we W.,

w pkt 2) - umieścić na opakowaniu w bezpośrednim sąsiedztwie określenia "C" nazwę gatunku/podgatunku użytych k.,

w pkt 3) - usunąć z opakowania symbol z. l. przypominającego l. k.,

w pkt 4) - przedłożyć dokumentację uzasadnioną naukowo, która uprawnia producenta do umieszczenia na opakowaniu produktu sformułowania "F. n.f.",

w pkt 5) - umieścić na opakowaniu jednostkowym adres siedziby producenta lub dystrybutora wprowadzającego do obrotu na terenie Polski napój pn. B,

w pkt 6) - usunąć z opakowania jednostkowego napoju pn. B zapis " Najlepiej spożyć przed końcem" a zastąpić napisem "Najlepiej spożyć przed..",

w pkt 7) - umieścić na opakowaniu jednostkowym napoju pn. B zapis " nr partii...". Termin wykonania powyższych obowiązku został ustalony do dnia [...].

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

Od tej decyzji spółka wniosła odwołanie w ustawowym terminie. Po jego rozpatrzeniu, decyzją z dnia [...] Nr [...] [...] Wojewódzki Inspektor Sanitarny we W. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji w całości.

W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia organ odwoławczy przytoczył, że w dniu [...] przedstawiciele [...] Powiatowego Inspektora Sanitarnego we W. przeprowadzili kontrolę sanitarną w A Sp. z o.o. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono między innymi nieprawidłowości dotyczące znakowania opisanego środka spożywczego pn. B , które w opinii organu było niezgodne z wymogami zdrowotnymi prawa żywnościowego. Organ II instancji przywołał w treści uzasadnienia swojego rozstrzygnięcia - art. 45 ust. 2 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, art. 20 oraz załącznik nr 1 do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 2, art. 8 rozporządzenia WE Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r., art. 46 ust. 1, ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia - i stwierdził, że firma A pomimo świadomości, że w składzie produktu nie ma k. i., dla zwiększenia popularności jego sprzedaży nieprawidłowo oznakowała środek spożywczy czym zdaniem organu wprowadziła konsumenta w błąd. Uzasadniając swoje stanowisko organ powołał dodatkowo treść art. 3, art. 5 ust. 1 oraz pkt 23 preambuły rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny powołując się ponadto na art. 17 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego i podkreślił, że całkowitą odpowiedzialność za zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego ponosi producent, który zobowiązany jest do przedstawienia wszelkich dokumentów potwierdzających, że żywność, którą wprowadza do obrotu jest bezpieczna i zgodna z przepisami prawa żywnościowego. Nadto organ orzekający zaznaczył, że zwrócił się do spółki pismem z dnia [...] o uzupełnienie materiałów w sprawie o dokumenty potwierdzający ochronę znaku towarowego figuratywno- literowego [...] (klasyfikacja elementów figuratywnych[...]; [...]) na terytorium Polski, a z uwagi na fakt, że strona nie dostarczyła takiego dokumentu, organ pozostawił zarzut spółki odnoszący się do twierdzenia, że

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

oznaczenie kwestionowanego środka spożywczego jest zarejestrowane w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej, zgodnie z postanowieniami Konwencji Porozumienia Madryckiego z dnia 14 kwietnia 1891 r. o międzynarodowej rejestracji znaków, której Polska jest stroną, dlatego też jest on zdaniem strony całkowicie legalny - bez rozpoznania. Organ odwoławczy uznał ponadto, że Państwowa Inspekcja Sanitarna podejmowała działania niezależnie od prowadzonego postępowania przez Prokuraturę w sprawie o czyn z art. 56 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz o czyn z art. 68 tej ustawy. Dodatkowo organ odwoławczy podkreślił, że wbrew twierdzeniom Spółki z o.o. A nie doszło do naruszenia przepisów postępowania mającego istotny wpływ na wynik sprawy art. 7,77 oraz 107 § 3 k.p.a. Natomiast odnosząc się do zarzutu strony dotyczącego naruszenia przez organ art. 10 k.p.a. poprzez uniemożliwienie spółce wypowiedzenia się do zebranych dowodów organ II instancji wywiódł, iż zarówno po podpisaniu protokołu z kontroli jak i otrzymaniu zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego strona miała możliwość wypowiedzenia się co do ustaleń stanu faktycznego oraz złożenia ewentualnych wyjaśnień w terminie 14 dni od doręczenia protokołu i 7 dni od doręczenia zawiadomienia. W dalszej części uzasadnienia decyzji argumentowano, że w rozstrzyganej sprawie nie doszło do naruszenia art. 27 ust. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, art. 20 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz art. 46 ust. i pkt 1 lit. a ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, natomiast umieszczenie na kwestionowanym opakowaniu herbaty rysunków l. k. przypominających l. k. i., oświadczenia "F. n. f." oraz ogólnych zapisów : "c." czy "ekstrakt z kwiatu k.", bez określenia gatunku/podgatunku/odmiany użytych k., wprowadza konsumenta w błąd, sugerując, że w składzie produktu zawarty jest środek odurzający.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji oraz decyzji organu I instancji spółka zarzuciła:

* naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, art. 7, 77, 107 § 3 k.p.a., polegające na nie zebraniu i nie rozważeniu całego materiału dowodowego w sprawie,

* naruszenie przepisów art. 10 k.p.a. poprzez uniemożliwienie stronie wypowiedzenia się co do zebranych dowodów,

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

- naruszenie prawa materialnego : art. 27 ust. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji

Sanitarnej, art. 20 ust. ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 46 ust. 1 pkt

1 lit. a ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia przez niewłaściwe

zastosowanie, polegające na przyjęciu, iż przepisy te znajdują zastosowanie w

tej sprawie,

- art. 28 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską przez niewłaściwe

zastosowanie polegające na zignorowaniu zasady swobodnego przepływu

towarów.

Skarżąca spółka wniosła również o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu skargi strona podnosiła, że decyzje organów obu instancji w sposób rażący naruszają prawo. W opinii skarżącej spółki zarówno organ I jak II instancji naruszył zasadę czynnego udziału strony w postępowaniu wyrażoną w art. 10 k.p.a. , strona nie została bowiem powiadomiona o przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego, na której to opinii swoje rozstrzygnięcie oparł organ II instancji, nadto w opinii strony pismo zawierające zawiadomienie o wszczęciu postępowania, w którym przywołano co prawda treść powołanego artykułu nie było równoznaczne ze spełnieniem obowiązku wynikającego z treści tego artykułu. Ponadto w opinii skarżącej spółki powołanie się przez organ II instancji na treść art. 25 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie zwalnia organu administracji publicznej z obowiązków wynikających z treści art. 7, art. 77 k.p.a. Strona skarżąca zaznaczyła, że wnioski składane przez w nią w trakcie postępowania administracyjnego: pierwszy o zwrócenie się przez organ I instancji do Prokuratury Rejonowej dla W.K.i o udzielenie informacji dotyczącej umorzenia postępowania w przedmiocie naruszenia przez stronę art. 20 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz drugi o zwrócenie przez organ II instancji o podanie dokładnych informacji na temat znaku zarejestrowanego pod numerem [...] się do Urzędu Patentowego RP zostały przez te organy zignorowane. Ponadto w ocenie skarżącej ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia stanowi całościową regulację i z tego powodu brak było w rozstrzyganej sprawie podstaw do odwoływania się do treści ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, wobec czego w opinii skarżącej spółki przywołanie jako podstawy prawnej decyzji art. 27 ust. 1 ustawy o PIS było całkowicie nieuzasadnione. W ocenie skarżącej organ I instancji bez przeprowadzenia jakichkolwiek dowodów stwierdził autorytarnie, że umieszczenie l. k. na produkcie stanowi naruszenie art. 20 ustawy o przeciwdziałaniu

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

narkomanii. Strona skarżąca zauważyła także, że organ nie odniósł się do stanowiska reprezentowanego w artykule Joanny M. Karolczak pt. "Możliwości zastosowania cenzury prewencyjnej do symbolu liścia marihuany używanego w celach komercyjnych", a powołanego przez stronę w jednym z pism, z którego wynika, że symbol l. k. stosowany dla oznaczenia towaru dopuszczonego legalnie do obrotu nie stanowi reklamy środka odurzającego lub substancji psychotropowej oraz jeżeli towar został legalnie dopuszczony do obrotu w jednym z krajów członkowskich Unii Europejskiej, to praktyka zmierzająca do jakiegokolwiek ograniczania obrotu danym towarem jest sprzeczna z zasadą zakazu wprowadzania w obrocie ograniczeń ilościowych i środków równoważnych wynikającą z art. 28 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Za nieuzasadnione i podrywające zaufanie strony postępowania do działania organów administracji uznano w wywodach skargi twierdzenie PWIS, że organ pozostawia bez rozpoznania zarzut strony dotyczący ochrony znaku towarowego bowiem na wezwanie organu strona nie przedłożyła dokumenty potwierdzającego ochronę znaku towarowego figuratywno- literowego na terenie Polski. Strona skarżąca zaznaczyła także, że zarówno w odwołaniu jak i piśmie z dnia [...] podkreślała, że stosowane oznaczenie spornego środka spożywczego jest zarejestrowanym w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej znakiem towarowym, zgodnie z postanowieniami Porozumienia Madryckiego z dnia 14 kwietnia 1891 r., której stroną jest Rzeczpospolita Polska pod numerem [...].

W odpowiedzi na skargę strona przeciwna wniosła o oddalenie skargi podtrzymując dotychczasową argumentację w sprawie.

Postanowieniem z dnia [...] Wojewódzki Sąd Administracyjny wstrzymał wykonalność zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Według art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości, między innymi poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 tej ustawy).

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

Zakres kontroli administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne (art. 3 § 1 w związku z § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej w dalszej części uzasadnienie w skrócie p.p.s.a.), w tym także na decyzje wydawane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Kryterium legalności przewidziane w art. 1 § 2 ustawy ustrojowej umożliwia sądowi administracyjnemu wyeliminowanie z obrotu prawnego zarówno decyzji administracyjnej uchybiającej prawu materialnemu, jeżeli naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit "a" p.p.s.a.), jak też rozstrzygnięcia dotkniętego wadą warunkującą wznowienie postępowania administracyjnego ( lit. "b"), a także wydanego bez zachowania innych reguł postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit."c"). Trzeba przy tym mieć na uwadze, że -stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a . - sąd wydaje co prawda swoje rozstrzygnięcie w granicach sprawy nie będąc jednak związany ani zarzutami i wnioskami skargi, ani też powołaną w niej podstawą prawną Nadto w myśl art. 135 p.p.s.a. sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia.

Uwzględniając przedstawione kryteria oceny, Sąd uznał za konieczne wyeliminowanie z obrotu jedynie części obowiązku nałożonego na spółkę przez organy inspekcji sanitarnej poprzez uchylenie nakazania usunięcia symbolu z. l. przypominającego l. k. i., zawartego w nazwie "B", zamieszczonego w górnej części opakowania spornego środka spożywczego, jako zbyt daleko idącego.

Nie budzi wątpliwości, że kluczowe znaczenie dla postępowania ma należyte, zgodne z przepisami proceduralnym, ustalenie stanu faktycznego, tylko bowiem w prawidłowo ustalonym stanie faktycznym możliwe jest określenie zakresu praw i obowiązków strony takiego postępowania, właściwe zastosowanie norm prawa materialnego.

Ustalenia stanu faktycznego w podanym, istotnym dla sprawy zakresie muszą być dokonane zgodnie z przepisami prawa procesowego. Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. poz. 1071 ze zm. zwanej w dalszej części uzasadnienia

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

w skrócie k.p.a.), który wyraża między innymi zasadę prawdy obiektywnej, organ orzekający winien podjąć wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. W tym celu, stosownie do wymogów określonych przepisem art. 77 § 1 k.p.a., organ obowiązany jest w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy, natomiast stosownie do art. 75 § 1 k.p.a. , jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Organ orzekający winien jest podjąć ciąg czynności procesowych mających na celu zebranie całego materiału dowodowego mając na uwadze treść art. 9 k.p.a., po myśli którego organ obowiązany jest również informować stronę o uprawnieniach i obowiązkach wynikających z przepisów prawa procesowego, których realizacja będzie miała wpływ na wynik sprawy, nadto do czuwania aby strona nie poniosła szkody z powodu nieznajomości prawa, w tym celu udzielać niezbędnych wskazówek i wyjaśnień. Zgodnie z zasadą ogólną czynnego udziału strony w postępowaniu (art. 10 § 1 k.p.a.), stronie przysługuje prawo żądania przeprowadzenia dowodu. Powyższe uprawnienie strony ma podstawowe znaczenia dla obrony interesu prawnego, gdyż stanowi o czynnym udziale strony w ustaleniu stanu faktycznego sprawy będącej przedmiotem postępowania. Po myśli art. 78 § 1 k.p.a. skuteczność prawna żądania przeprowadzenia dowodu jest uzależniona jedynie od spełnienia przesłanki, iż przedmiotem dowodu musi być okoliczność mająca znaczenie dla sprawy. Natomiast oczywistym jest, że zgłoszone przez stronę żądanie przeprowadzenia dowodu organ administracji publicznej jest obowiązany rozpatrzyć i ocenić, nawet jeżeli wpłynęło po zamknięciu postępowania dowodowego bowiem podstawowym zadaniem organu jest dokładne ustalenie stanu faktycznego, a dla realizacji tego obowiązku ma znaczenie rozpatrzenie dowodów żądanych przez stronę, (zob. K.p.a. Komentarz, 6 wydanie, wydawnictwo C.H. Beck, B. Adamiak, J Borkowski, str. 399)

Odnosząc powyższe do rozpatrywanej sprawy należy podkreślić, iż organ II instancji uchybił powołanym regułom postępowania. Skarżąca spółka wyraźnie w piśmie z dnia [...] wniosła o zwrócenie się przez organ inspekcji sanitarnej do Urzędu Patentowego RP o podanie dokładnych informacji na temat znaku zarejestrowanego pod numerem [...], jednocześnie załączając do przedmiotowego pisma dane zawarte na stronie Światowej

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

Organizacji Własności Intelektualnej, z których wynikało ,że symbol stanowiący część oznakowania spornego środka spożywczego jest zarejestrowanym znakiem towarowym. Natomiast [...] Wojewódzki Inspektor Sanitarny we W. w uzasadnieniu swojej decyzji w żaden sposób nie odniósł się do żądania strony skarżącej, mimo iż powyższe ustalenie miało istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy w zakresie nałożenia przez organy inspekcji sanitarnej na skarżącą spółkę obowiązku usunięcia z opakowania środka spożywczego pn. B symbolu z. l. przypominającego l. k. i., Sama wzmianka w decyzji organu II instancji o pozostawieniu zarzutu strony bez rozpoznania narusza zasady określone w art. 7 i art. 77 k.p.a., bo gdyby znak ten był objęty ochroną, nie rzeczą Państwowej Inspekcji Sanitarnej było tą ochronę znosić, a przyjęcie - jak się w konsekwencji wydaje- że takiej ochrony ten znak nie ma jest co najmniej przedwczesne, W tym miejscu uzasadnienia należy podkreślić, że zagadnienia związane ze znakami towarowymi, w tym udzielanie na znak towarowy prawa ochronnego i zasady używania znaku towarowego normuje ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), a w szczególności przepisy (art. 120 - art. 135) zawarte w Rozdziale 1 "Znak towarowy" Działu I - Znaki Towarowe i prawa ochronne Tytułu III - Znaki towarowe i oznaczenia geograficzne.

Znak towarowy w rozumieniu art. 120 ustawy - Prawo własności przemysłowej podlega ochronie jako całe oznaczenie niezależnie od jego kompozycji (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2005 r. II CK 156/05, LEX nr 176347, Biul. SN 2006/3/10). Tak więc zakwestionowanie przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej znaku towarowego, przy przyjęciu, iż część oznakowania spornego środka spożywczego jest zarejestrowanym znakiem towarowym, prowadziłoby do niedopuszczalnego wkroczenia w kompetencje zastrzeżone ustawowo dla Urzędu Patentowego RP. Takie bowiem działanie tych organów stanowiłoby w istocie "zakazanie" używania znaku towarowego, natomiast organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie mogą wkraczać w uprawnienia zastrzeżone ustawowo dla innych organów, (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 maja 2008 r. II OSK 579/07, niepubl.) Koniecznym więc było dla prawidłowego rozstrzygnięcia dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego w tym zakresie, czego organy administracji publicznej nie uczyniły. Dlatego też Sąd był zobligowany do wyeliminowania z obrotu

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

decyzji obu instancji, w części nakazującej spółce usunięcia symbolu z. l. przypominającego l. k. i., zawartego w nazwie "B", zamieszczonego w górnej części opakowania, na podstawie art. 144 § 1 lit. "c" p.p.s.a. (pkt I wyroku). Orzeczenie zawarte w pkt III wyroku wynika z konieczności zastosowania art. 152 p.p.s.a., natomiast rozstrzygnięcie o kosztach znajduje uzasadnienie w art. 206 (w związku z art. 200) taj samej ustawy.

Sąd oddalił natomiast skargę w odniesieniu do pozostałych obowiązków wynikających z treści zaskarżonych decyzji.

Chybiony jest zarzut obrazy przez organy art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 ze zm. zwanej w dalszej części uzasadnienia w skrócie ustawą o PIS), co miałoby - zdaniem strony skarżącej - polegać na przyjęciu, iż ten przepis znajduje w niniejszej sprawie zastosowanie. Z takim stanowiskiem skarżącej spółki - biorąc pod uwagę brzmienie tego przepisu: "W razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych, państwowy inspektor sanitarny nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień" - nie można się zgodzić. W szczególności, nieuprawnione jest twierdzenie, iż sposób oznakowania produktu spożywczego nie mieści się w zakresie kompetencji organu określonego jako kontrola wymagań zdrowotnych. Według art. 1 pkt 6 ustawy o PIS, inspekcja sanitarna sprawuje między innymi nadzór nad warunkami zdrowotnymi żywności, a nadzór ten dotyczy jakości zdrowej żywności (art. 4 ust.1 pkt 3a ustawy o PIS). Z kolei w myśl art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171, poz. 1225, zwanej w dalszej części uzasadnienia w skrócie u.b.ż.), jej przedmiotowy zakres obejmuje wymagania zdrowotne żywności, a w art. 73 ust. 1 (w związku z art. 1 ust. 2 pkt 3 i 4) wskazano, że organami urzędowej kontroli żywności, o której mowa w art. 4 rozporządzenia (WE) Nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt (Dz. Urz. UE. L. 2004.165.1 ze zm.) są - w zakresie bezpieczeństwa żywności - organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgodnie z właściwością określoną w ustawie o PIS. Na uwadze należy mieć w szczególności art. 1 ust. 1 lit b) wymienionego wyżej rozporządzenia, zgodnie z którym określa on zasady wykonywania kontroli urzędowych mających na celu sprawdzenie zgodności z regułami ukierunkowanymi

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

w szczególności na ochronę interesów konsumenta łącznie z etykietowaniem żywności oraz innymi formami przekazywania informacji konsumentom. Ponadto art. 10 ust. 2 lit. b) pkt vi tego rozporządzenia stanowi, iż kontrole urzędowe pasz i żywności obejmują między innymi działania etykietowania, prezentacji oraz reklamowania. Mając na uwadze wszystkie przytoczone regulacje wspólnotowe, które obowiązują bezpośrednio w polskim systemie prawnym, należy uznać, iż kompetencje organów administracji sanitarnej obejmują również kontrolę środków spożywczych i to także w zakresie oznakowania.

W tym miejscu uzasadnienia przypomnienia wymaga, że zasadniczym aktem prawnym mającym zastosowanie w rozpatrywanej sprawie na dzień podjęcia decyzji ostatecznej jest powoływana już ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, w szczególności art. 45 tej ustawy, zgodnie z którym oznakowanie środka spożywczego obejmuje wszelkie informacje w postaci napisów i innych oznaczeń, w tym znaki towarowe, nazwy handlowe, elementy graficzne i symbole dotyczące środka spożywczego i umieszczone na opakowaniu, etykiecie, obwolucie, ulotce, zawieszce oraz dokumentach, które są dołączone do tego środka spożywczego lub odnoszą się do niego, (ust.2 art. 45 ustawy żywnościowej)

Dokonując oceny czy w rozpatrywanej sprawie doszło do naruszenia prawa należy odnieść się do rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w sprawie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 1 lutego 2002 r., str. 1 Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463 zwanym w dalszej części uzasadnienia w skrócie Rozporządzeniem (WE) 178/2002). W myśl art. 8 tego rozporządzenia prawo żywnościowe ma na celu ochronę interesów konsumentów i powinno stanowić podstawę dokonywania przez konsumentów świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Ma na celu zapobieganie: oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzać w błąd.

Nadto oceniając legalność zapadłych w tej sprawie decyzji, trzeba podkreślić, iż w myśl art. 3 pkt a) rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. U. UE. L z dnia 18 stycznia 2007 r.) oświadczenia żywieniowe i zdrowotne mogą być stosowane przy etykietowaniu, prezentacji i

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

reklamie żywności wprowadzanej na rynek we Wspólnocie jedynie w przypadku, gdy są one zgodne z przepisami tego rozporządzenia. Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne nie mogą między innymi być nieprawdziwe, niejednoznaczne lub wprowadzające w błąd.

W takim kształcie rozwiązań prawnych w zakresie prawa żywnościowego ewidentnie nasuwa się twierdzenie, że oprócz zapewnienia w ramach Wspólnoty swobodnego obrotu żywnością oraz zniesienia barier w zakresie konkurencji na rynku wewnętrznym, nadrzędne znaczenie ma ochrona interesów konsumentów, temu bowiem służą obowiązujące regulacje.

Z tego też powodu oceny zarzutów podniesionych przez stronę skarżącą należy dokonać w świetle przedstawionego stanu prawnego. Dlatego też zarzut skarżącej spółki naruszenia przez orany administracji publicznej art. 28 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską nie znajduje uzasadnienia.

Zdaniem Sądu orzekającego - wbrew temu co twierdzi strona skarżąca - art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy żywnościowej nie został w tej sprawie również naruszony. Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu prawidłowo bowiem zinterpretował jego treść dokonując oceny oznakowania spornego środka spożywczego skarżącej, które to oznakowanie zawierało symbol l. k. przypominających l. k. i., sformułowanie "F. n. f." oraz określenie "c." ([...]) jako wprowadzający konsumenta w błąd przez zasugerowanie, że w składzie tej herbaty zawarty jest środek odurzający. Pomimo, że ten produkt żywnościowy nie zawiera substancji niedozwolonych prawem to i tak należy uznać, że jest on niejednoznaczny, a wskazane okoliczności uzasadniają zaś stanowisko organów obu instancji. Skoro więc ujawniono nieprawidłowy sposób oznakowania spornego produktu, co z kolei uznane zostało jako oświadczenia wprowadzające w błąd konsumentów, należało nakazać usunięcie stwierdzonych w postępowaniu kontrolnym uchybień (biorąc jednak pod uwagę ewentualną ochronę znaku towarowego w zakresie wskazanym przez stronę), powyższe dopuszczają wprost przepisy wspólnotowego i krajowego prawa żywnościowego (art. 54 ust. 1 i ust. 2 powołanego rozporządzenia Nr 882/2004 oraz art. 27 ust. 1 ustawy o PIS). Cytowane wyżej prawo polskie i europejskie nakłada bezwzględny obowiązek zapewnienia zgodności produktu żywnościowego z wymogami prawa żywnościowego. Prawo to nie przewiduje w ogóle możliwości zwolnienia się z tego obowiązku i stanowi, że jego celem jest ochrona interesów konsumentów.

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

Wbrew odmiennemu zapatrywaniu spółki, Sąd orzekający w niniejszej sprawie nie dopatrzył się innych, poza uwzględnionymi przez Sąd, zarzucanych w skardze uchybień procesowych, które mogłyby mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zarzut naruszenia art. 10 § 1 k.p.a. może odnieść skutek, jedynie gdy stawiająca go strona wykaże, iż zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnej czynności procesowej, bowiem nie każde naruszenia przepisów postępowania administracyjnego ma istotny wpływ na wynik sprawy. W rozpatrywanej sprawie brak odrębnego zawiadomienia strony o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań stanowi niewątpliwie naruszenie art. 10 ust. 1 k.p.a. jednakże nie ma ono istotnego wpływu na wynik sprawy, gdyż skarżąca spółka aktywnie uczestniczyła w każdym stadium postępowania. Podobnie brak ustosunkowania się organu I instancji do wniosku strony w zakresie zwrócenia się do Prokuratury Rejonowej o udzielenie informacji w sprawie umorzenia postępowania w sprawie naruszenia przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w świetle naruszenia przez stronę skarżącą zasad określonych w prawie żywnościowym (wspólnotowym i europejskim) nie ma istotnego znaczenia dla treści rozstrzygnięcia w tej sprawie.

Podkreślenia wymaga, że spółka i organy dokonały w trakcie toczącego się postępowania krańcowo odmiennych interpretacji faktów w świetle stosowanych przepisów, i nie każde pisma procesowe zawierające oświadczenia spółki mogły być traktowane jako dowód w rozumieniu k.p.a.

Powyższe rozważania, prowadzą w konsekwencji do stwierdzenia o pełnej zasadności zastosowanych przez orany administracji nakazów: ustalenia udokumentowania gatunku i podgatunku k. użytych do produkcji syropu i ekstraktu z kwiatu k. zastosowanego w napoju pn. B , umieszczenia na opakowaniu w bezpośrednim sąsiedztwie określenia "C." nazwę gatunku/podgatunku użytych k., usunięcia z opakowania symbolu z. l. przypominającego l. k. i., z pominięciem usunięcia tego symbolu z nazwy "B", zamieszczonego w górnej części opakowania, przedłożenia dokumentacji uzasadnionej naukowo, która uprawnia producenta do umieszczenia na opakowaniu produktu sformułowania "F.n.f.", umieszczenia na opakowaniu jednostkowym adresu siedziby producenta łub dystrybutora wprowadzającego do obrotu na terenie Polski napój pn. B, usunięcia z opakowania jednostkowego napoju

Sygn. akt III SA/Wr 499/08

pn. B zapisu " Najlepiej spożyć przed końcem" a zastąpienie napisem "Najlepiej spożyć przed,.", umieszczenia na opakowaniu jednostkowym napoju pn. B zapis" nr partii...".

Natomiast zdaniem Sądu za podjęciem takiego rozstrzygnięcia nie przemawiało jednak , jak przyjęły organy obu instancji powołanie się na treść art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.). W przepisie tym ustanowiono zakaz rektamy i promocji substancji psychotropowych lub środków odurzających. Nie ulega wątpliwości, że w rozpatrywanej sprawie nie doszło do reklamy środków odurzających, substancji psychotropowych, bowiem skarżący reklamował herbatę, używając jedynie w tym celu wizerunku przypominającego l. k. i. oraz nazwy C. , sformułowania "F.n. f.". Zdaniem Sądu nie można w tym przypadku mówić też o promocji środków wymienionych w treści art. 20 ust. 1 powołanej ustawy skoro w nazwie brak jest określenia jakiegokolwiek konkretnego środka odurzającego czy substancji psychotropowej. Nadto w ocenie składu orzekającego, zagadnienie to przekracza ramy kompetencji organów inspekcji sanitarnej ( nawet jeśli uwzględnić postanowienia art. 4 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIS, który nie ma w tej sprawie bezpośredniego zastosowania), a w konsekwencji także Sądu. Kwestia ta została zresztą przesądzona w ramach toczącego się postępowania przed organami ścigania.

Jednak dopuszczenie się przez stronę naruszenia przepisów prawa żywnościowego zarówno polskiego jak i wspólnotowego we wskazanym w uzasadnieniu zakresie przemawia za oddaleniem skargi w pozostałej części, czemu Sąd dał wyraz w pkt II osnowy niniejszego wyroku, kierując się dyspozycją art. 151