drukuj    zapisz    Powrót do listy

6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Planowanie przestrzenne, Rada Miasta, Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w części, II SA/Gd 784/18 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2019-04-24, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Gd 784/18 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2019-04-24 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-11-26
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Jolanta Górska /przewodniczący sprawozdawca/
Magdalena Dobek-Rak
Mariola Jaroszewska
Symbol z opisem
6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Planowanie przestrzenne
Skarżony organ
Rada Miasta
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w części
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 446 art. 101 ust. 1
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Jolanta Górska (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Mariola Jaroszewska Asesor WSA Magdalena Dobek-Rak Protokolant Asystent sędziego Krzysztof Pobojewski po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2019 r. w Gdańsku na rozprawie sprawy ze skargi L. E. L. i W. E. L. na uchwałę Rady Miasta Gdańska z dnia 10 lipca 2003 r. nr XI/266/2003 w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia – Rejon Głównego Miasta w mieście Gdańsku 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części dotyczącej karty terenu numer 009 punkt 8 co do słów: "W przypadku kiedy z powodów technicznych lub innych nie można miejsc parkingowych zapewnić na terenie nieruchomości należy wykazać się prawem własności do odpowiedniej liczby miejsc w parkingach kubaturowych na terenie Śródmieścia. Miejsce parkingowe w parkingach kubaturowych może posłużyć tylko raz do spełnienia wymagań wskaźnikowych planu.", 2. zasądza od Rady Miasta Gdańska solidarnie na rzecz skarżących L. E. L. i W. E. L. kwotę 997 zł (dziewięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

W dniu 17 października 2018 r. L. E. L. i W. E.L. wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.), skargę na uchwałę Rady Miasta z dnia 10 lipca 2003 r., nr XI/266/2003, w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego [..] w zakresie karty terenu nr [..], punkt [..] (Parkingi).

W ocenie skarżących zapisy zaskarżonego planu co do karty terenu nr [..], punkt 8 (Parkingi), w zakresie słów: "w przypadku kiedy z powodów technicznych lub innych nie można miejsc parkingowych zapewnić na terenie nieruchomości należy wykazać się prawem własności do odpowiedniej liczby miejsc w parkingach kubaturowych na terenie [..]. Miejsce parkingowe w parkingach kubaturowych może posłużyć tylko raz do spełnienia wymagań wskaźnikowych planu", naruszają dyspozycję:

- art. 2, art. 7 i art. 87 ust. 1 i 2 Konstytucji RP w zakresie, w jakim obowiązki nałożone na inwestora nie wynikają z przepisów powszechnie obowiązującego prawa lub są z nim sprzeczne;

- art. 32 ustawy Prawo budowlane w zakresie, w jakim nakładają na skarżących obowiązki niewynikające z przepisów prawa;

- art. 20 ust. 1 w zw. z art. 15 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zakresie, w jakim zaskarżone warunki miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie znajdują oparcia w powszechnie obowiązujących przepisach prawa;

- art. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zakresie, w jakim zaskarżone warunki miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nakładają obowiązek "wykazania się prawem własności do odpowiedniej liczby miejsc w parkingach kubaturowych" w sytuacji, gdy nie ma takiej prawnej możliwości, bo "miejsce parkingowe w parkingu kubaturowym" nie może być przedmiotem prawa własności, co potwierdza aktualny stan faktyczny, gdyż obecnie nie ma żadnych możliwości, aby nabyć "prawo własności miejsca w parkingu kubaturowym" na terenie [..], co doprowadziło do wykształcenia się akceptowalnej przez organ administracji architektoniczno - budowlanej praktyki zawierania przez inwestorów realizujących inwestycje w oparciu o przedmiotowy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego umów najmu miejsc parkingowych w parkingu kubaturowym w celu wykazania się tytułem prawnym do odpowiedniej liczby miejsc parkingowych (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wprost wskazuje na obowiązek wykazania się prawem własności, zaś umowa najmu nie spełnia tego wymagania), która stoi w sprzeczności z powołanym powyżej aktem prawa miejscowego.

Z uwagi na powyższe, skarżący wnieśli o stwierdzenie nieważności uchwały w zaskarżonej części dotyczącej zawartego w karcie terenu nr [..], punkt 8 (Parkingi), warunku odnoszącego się do sposobu zapewnienia miejsc parkingowych.

Uzasadniając wniesioną skargę skarżący wskazali na wstępie, że posiadają interes prawny w zaskarżeniu przedmiotowej uchwały, ponieważ ustalenia planu wprowadzają na należącej do nich działce ograniczenia co do możliwości jej zabudowy. Skarżący, jak wyjaśnili, są bowiem właścicielami nieruchomości położonej w G. przy ul. S. (działka nr [..], obręb [..]), która to działka położona jest na obszarze objętym regulacją zaskarżonego planu na terenie jednostki 009-31. Skarżący nabyli tę nieruchomość na podstawie umowy sprzedaży z dnia 16 września 2016 r. w celu jej przebudowy na hostel. Dlatego też, w dniu 21 grudnia 2017 r. złożyli do Prezydenta Miasta wniosek o zmianę decyzji Prezydenta Miasta z dnia 21 lutego 2017 r., udzielającej poprzednim właścicielom E. i P. G. pozwolenia na nadbudowę i przebudowę oficyny budynku mieszkalnego (kamienicy) z wyodrębnieniem drugiego lokalu mieszkalnego przy ul. S. w G., a przeniesionej na skarżących decyzją z dnia 23 maja 2017 r. Wniosek obejmował roboty budowlane związane z przebudową i zmianą sposobu użytkowania budynku rodzinnego jednorodzinnego na hostel. Decyzją z dnia 4 kwietnia 2018 r. Prezydent Miasta zmienił decyzję własną z dnia 21 lutego 2017 r. oraz zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę dla robót budowlanych polegających na nadbudowie i przebudowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego (kamienicy z oficyną) wraz ze zmianą sposobu użytkowania na hostel oraz przebudową przyłącza wodociągowego do tego budynku. Jednakże, Wojewoda decyzją z dnia 27 lipca 2018 r. uchylił decyzję Prezydenta Miasta z dnia 4 kwietnia 2018 r. wskazując, że narusza ona m.in. zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego [..], w części dotyczącej punktu 8, karty terenu nr [..].

Skarżący wyjaśnili przy tym, że z uwagi na brak możliwości technicznych (mury nieruchomości przebiegają po obrysie działki, które uniemożliwiają wybudowanie na terenie nieruchomości wymaganej ilości miejsc parkingowych - 4 miejsca parkingowe), w ramach wniosku, który przedstawili Prezydentowi Miasta w dniu 21 grudnia 2017 r., złożyli zapewnienie, że zamierzają zawrzeć umowę najmu 4 miejsc parkingowych na terenie parkingu wielokondygnacyjnego przy ul. [..], co też uczynili w dniu 20 marca 2017 r., zawierając umowę najmu z A. Rada Miasta pomimo zaś pełnej świadomości, że karty miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w części dotyczącej parkingów naruszają przepisy obowiązującego prawa z uwagi na fakt, że nie ma możliwości "wykazania się prawem własności do odpowiedniej liczby miejsc w parkingach kubaturowych", ponieważ nie ma takiej prawnej możliwości, bo "miejsce parkingowe w parkingu kubaturowym" nie może być przedmiotem prawa własności i nie ma żadnych możliwości, aby nabyć "prawo własności miejsca w parkingu kubaturowym" na terenie [..], utrzymuje nadal te zapisy i nie doprowadza do ich zmiany.

Skarżący podkreślili, że w dniu 20 sierpnia 2018 r. zawarli ze Spółką B. umowę o wykonanie kolejnego projektu budowlanego i projektu wykonawczego przebudowy i zmiany sposobu użytkowania budynku mieszkalnego jednorodzinnego na hostel w G. przy ul. S., w celu kontynuowania woli przekształcenia nieruchomości na hostel, co było ich zamiarem od momentu zakupu nieruchomości. Jednakże, jak wskazali, zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w zakresie wykazania się własnością miejsc w parkingach kubaturowych prowadzą do sytuacji, w której w przypadku braku możliwości technicznych (tak jak to ma miejsce w sprawie skarżących) złożenie kolejnego wniosku o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę, w szczególności uzyskanie wymaganych uzgodnień projektu budowlanego jest niemożliwe.

Dlatego też, skarżący są zdania, że zaskarżona uchwała narusza istotę ich własności, do której należy swoboda korzystania z nieruchomości zgodnie z zwartymi w planie miejscowym ustaleniami. Nie jest bowiem, jak wskazali, dopuszczalne nakładanie na stronę obowiązku, zgodnego z prawem, lecz niewykonalnego z przyczyn technicznych i jednoczesne przerzucenie na nią obowiązku poszukiwania innych sposobów usunięcia stwierdzonych uchybień a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie może uzależniać warunków zabudowy i zagospodarowania danego terenu od zdarzenia przyszłego i niepewnego. Ponadto, wskazanie takiego sposobu realizacji obowiązku zapewnienia miejsc parkingowych wykracza poza kompetencje Rady Miasta wynikające z przepisów

Skarżący wskazali także, że przed wniesieniem skargi wystąpili do Rady Miasta z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa. Wezwanie to zostało doręczone Radzie w dniu 22 sierpnia 2018 r. i do dnia wniesienia skargi Rada Miasta nie udzieliła na nie odpowiedzi.

W odpowiedzi na skargę Rada Miasta wniosła o jej oddalenie wskazując, że na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym uprawniona była do określenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lokalnych warunków, zasad i standardów kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu. Mając na uwadze prestiżowy charakter i znaczenie Głównego Miasta w planie ustalone zostały zapisy dotyczące konieczności zapewnienia wysokiej jakości architektury obiektów budowlanych. Celem zapisu dotyczącego konkurencji projektantów przy projektowaniu nowej zabudowy w bezpośrednim otoczeniu zabytków było zapewnienie możliwości przedstawienia koncepcji zagospodarowania tego ważnego obszaru Miasta przez różnych projektantów i wybór najlepszej oferty przez inwestora. Wbrew twierdzeniom skarżących kwestionowane przez nich zapisy planu miejscowego nie stanowią dodatkowych obowiązków nałożonych na inwestora i nie ograniczają ich prawa własności. Planując inwestycję inwestor powinien ustalić program użytkowy z uwzględnieniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wbrew twierdzeniom skarżących, plan dopuszcza możliwość realizacji parkingu podziemnego, a szansą na uzyskanie większej liczby miejsc parkingowych przy niewielkiej powierzchni działki jest zastosowanie windy. Takie rozwiązania są już stosowane na terenie Głównego Miasta np. inwestycja przy ul. G. Zapisy planu dotyczące parkingów są elastyczne, gdyż dopuszczają, w przypadku braku możliwości realizacji miejsc parkingowych na nieruchomości, realizację takich miejsc w szerszym obszarze. Zapisy te nie naruszają prawa własności skarżących, a z całą pewnością nie stanowią dodatkowych obowiązków nałożonych na inwestora - zapisy te dają inwestorowi dodatkową możliwość spełnienia wymagań ustalonych w planie miejscowym.

Rozpoznając wniesioną skargę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skarga L. E. L. i W. E. L. spełnia wymogi formalne warunkujące możliwość jej merytorycznego rozpoznania.

Skarga ta prawidłowo wniesiona została na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.) – zwanej dalej u.s.g., w brzmieniu obowiązującym przed 1 czerwca 2017 r.

W związku bowiem z podjęciem zaskarżonej uchwały w dniu 10 lipca 2003 r. nie mógł mieć zastosowania w sprawie przepis art. 101 ust. 1 u.s.g., w brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r., poz. 935). Przepis art. 17 ust. 2 tej ustawy stanowi bowiem, że przepisy art. 52 i art. 53 ustawy zmienianej w art. 9, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz przepisy ustaw zmienianych w art. 2 (tj. u.s.g), art. 6, art. 7 i art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do aktów i czynności organów administracji publicznej dokonanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy tj. po dniu 1 czerwca 2017 r.

Przepis art. 101 ust. 1 u.s.g., w brzmieniu obowiązującym przed 1 czerwca 2017 r., stanowił zaś, że każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Tym samym wniesienie skargi na tą uchwałę należało poprzedzić wezwaniem organu do usunięcia naruszenia prawa, a skargę skierować z zachowaniem terminu, o którym mowa w art. 53 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w brzmieniu obowiązującym przed 1 czerwca 2017 r. (zob. wyrok WSA Olsztyn z dnia 5 marca 2019 r., sygn. akt II SA/Ol 51/19, https://oprzeczenia.nsa.gov.pl).

Z akt niniejszej sprawy niespornie wynika, że skarżący pismem z dnia 16 sierpnia 2018 r. zwrócili się do Rady Miasta z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa. Wezwanie to zostało doręczone Radzie w dniu 22 sierpnia 2018 r. i do dnia wniesienia skargi, tj. do dnia 17 października 2018 r., Rada Miasta nie udzieliła na nie odpowiedzi.

Jednocześnie, w ocenie Sądu, ustalenia zaskarżonego planu zawarte w punkcie 8 karty terenu nr [..], stanowiące, że: "w przypadku kiedy z powodów technicznych lub innych nie można miejsc parkingowych zapewnić na terenie nieruchomości należy wykazać się prawem własności do odpowiedniej liczby miejsc w parkingach kubaturowych na terenie [..]. Miejsce parkingowe w parkingach kubaturowych może posłużyć tylko raz do spełnienia wymagań wskaźnikowych planu", naruszają interes prawny skarżących w rozumieniu powołanego art. 101 ust. 1 u.s.g.

Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie skarga z art. 101 ust. 1 nie ma charakteru actio popularis i warunkiem jej wniesienia jest naruszenie konkretnie rozumianych interesów lub uprawnień konkretnego obywatela lub ich grupy (zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 marca 2003 r., sygn. akt III RN 42/02, OSNP 2004, nr 7, poz. 114). W orzecznictwie ustalono jednocześnie, że interes prawny skarżącego, do którego nawiązuje art. 101 ust. 1 u.s.g., musi wynikać z normy prawa materialnego kształtującej sytuację prawną wnoszącego skargę. Przez pojęcie interesu prawnego należy rozumieć interes zgodny z prawem i interes chroniony przez prawo. Istotą interesu prawnego jest jego związek z konkretną normą prawa materialnego, tzn. taką normą, którą można wskazać jako jego podstawę i z której podmiot legitymujący się tym interesem może wywodzić swoje racje (por. wyrok NSA z dnia 29 stycznia 1992 r., sygn. akt I SA 1355/91, Wspólnota 1992, nr 18, s. 17). Z kolei, naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia to naruszenie przysługującej podmiotowi z mocy prawa ochrony i następuje wtedy, gdy zaskarżonym aktem zostaje odebrane lub ograniczone jakieś prawo skarżącego, wynikające z przepisów prawa materialnego, względnie zostanie nałożony na niego nowy obowiązek lub też zmieniony obowiązek dotychczas na nim ciążący. Dla skutecznego wniesienia skargi konieczne jest zatem wykazanie przez stronę, że właśnie wskutek podjęcia zaskarżonej uchwały został naruszony jej konkretny interes prawny lub uprawnienie przez ograniczenie lub pozbawienie uprawnień wynikających z przysługującego mu prawa. Innymi słowy, należy wykazać, że wskutek podjęcia kontestowanej uchwały doszło do naruszenia konkretnego i aktualnego, prawem chronionego interesu lub uprawnienia podmiotu wnoszącego skargę oraz wskazać naruszenie przez organ gminy konkretnego przepisu prawa materialnego, wpływającego negatywnie na sytuację prawną skarżącego.

Skarżący są zaś właścicielami nieruchomości położonej w G. przy ul. S. (działka nr [..], obręb [..]), która to działka położona jest na obszarze objętym regulacją zaskarżonego planu na terenie jednostki 009-31. Skarżący nabyli tą nieruchomość na podstawie umowy sprzedaży z dnia 16 września 2016 r. Z utrwalonego orzecznictwa sądowoadministracyjnego wynika, że aktualny właściciel nieruchomości ma legitymację do wniesienia skargi w trybie art. 101 ust. 1 u.s.g. na uchwałę w przedmiocie uchwalenia planu, który wszedł w życie przed nabyciem przez niego nieruchomości, pod warunkiem, że dotychczasowy właściciel nie skorzystał z tego uprawnienia (zob. wyrok NSA z dnia 24 października 2018 r., sygn. akt II OSK 3275/17, https://orzeczenia.nsa.gov.pl). Taka właśnie sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie.

Ponadto, skarżący nabyli tę nieruchomość w celu jej przebudowy na hostel. Dlatego też, w dniu 21 grudnia 2017 r. złożyli do Prezydenta Miasta wniosek o zmianę decyzji Prezydenta Miasta z dnia 21 lutego 2017 r., udzielającej poprzednim właścicielom E. i P. G. pozwolenia na nadbudowę i przebudowę oficyny budynku mieszkalnego (kamienicy) z wyodrębnieniem drugiego lokalu mieszkalnego przy ul. S. w G., a przeniesionej na skarżących decyzją z dnia 23 maja 2017 r. Wniosek obejmował roboty budowlane związane z przebudową i zmianą sposobu użytkowania budynku rodzinnego jednorodzinnego na hostel. Decyzją z dnia 4 kwietnia 2018 r. Prezydent Miasta zmienił decyzję własną z dnia 21 lutego 2017 r. oraz zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę dla robót budowlanych polegających na nadbudowie i przebudowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego (kamienicy z oficyną) wraz ze zmianą sposobu użytkowania na hostel oraz przebudową przyłącza wodociągowego do tego budynku. Jednakże, Wojewoda decyzją z dnia 27 lipca 2018 r. uchylił decyzję Prezydenta Miasta z dnia 4 kwietnia 2018 r. wskazując, że narusza ona m.in. zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego [..], w części dotyczącej punktu 8, karty terenu nr [..], mimo, że uwagi na brak możliwości technicznych (mury nieruchomości przebiegają po obrysie działki, które uniemożliwiają wybudowanie na terenie nieruchomości wymaganej ilości miejsc parkingowych - 4 miejsca parkingowe), skarżący do wniosku o zmianę decyzji Prezydenta Miasta z dnia 21 lutego 2017 r. dołączyli zapewnienie, że zamierzają zawrzeć umowę najmu 4 miejsc parkingowych na terenie parkingu wielokondygnacyjnego przy ul. [..], co też uczynili w dniu 20 marca 2017 r., zawierając umowę najmu z A.

Zakwestionowane przez skarżących ustalenia zaskarżonej uchwały niewątpliwie mają realny wpływ na wykonywanie przysługującego im prawa własności do działki nr [...], ograniczając je w sposób oczywisty, co legitymowało ich do wniesienia skargi w niniejszej sprawie.

W ustawie o samorządzie gminnym brak jest kryteriów określających zakres kontroli zaskarżonej w tym trybie uchwały rady gminy. Z tego względu należy odwołać się do przepisu art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 2107), mającego charakter ogólnego unormowania. W myśl powołanego przepisu sąd administracyjny sprawuje w zakresie swojej właściwości kontrolę pod względem zgodności z prawem czyli kontroluje akty administracyjne z punktu widzenia ich legalności, tj. zgodności z prawem materialnym i procesowym.

Stanowiące podstawę prawną podjęcia zaskarżonej uchwały przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 1999 r., nr 15, poz. 139 ze zm.) przewidują, że ustalanie przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenu dokonuje się w ramach określonej procedury unormowanej w tej ustawie.

Z art. 27 ust. 1 wskazanej ustawy wynika natomiast, że naruszenie trybu postępowania oraz właściwości organów określonych w art. 18 powoduje nieważność uchwały rady gminy w całości lub części. Zatem zachowanie wymogów procedury planistycznej musiało podlegać kontroli Sądu w rozpoznawanej sprawie.

Wskazać ponadto należy, że ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, w oparciu o przepisy której uchwalono zaskarżoną w sprawie uchwałę, jest jedną z ustaw, której regulacja pozwala na ograniczenie własności nieruchomości. Zgodnie z treścią art. 140 k.c. właściciel rzeczy może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. Stosownie do treści art. 32 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, w tym prawa własności, mogą być ustanawiane tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i wolności publicznej albo wolności i praw innych osób. Ingerencja w sferę prawa własności musi zatem pozostawać w racjonalnej i odpowiedniej proporcji do celów, dla osiągnięcia których ustanawia się określone ograniczenia, przy czym ograniczenia te winny być dokonane wyłącznie w formie przepisów ustawowych.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym gmina w ramach zadań własnych ustala przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu, a uprawnienie to realizuje między innymi przez uchwalanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. To uprawnienie gminy określane w doktrynie jako władztwo planistyczne oznacza, że gmina samodzielnie rozstrzyga o zasadach zagospodarowania na swoim terenie. Przyznane gminie władztwo planistyczne gminy nie jest absolutne. Trybunał Konstytucyjny w wyroku dnia 7 lutego 2001 r. w sprawie K 27/00 (sygn. akt OTK 2001/2/29, LEX nr 46367), wskazał, że organy gminy właściwe do sporządzenia projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i następnie do uchwalenia tego planu, muszą się kierować ogólnymi zasadami określonymi w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, przepisami innych ustaw regulującymi określone sprawy szczegółowe z zakresu gospodarki przestrzennej oraz przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Fakt nadania gminie władztwa planistycznego uprawniającego do autonomicznego decydowania o przeznaczeniu i zagospodarowaniu terenu nie stoi jednocześnie w sprzeczności z koniecznością uwzględniania racjonalności w działaniu gminy w tym zakresie, realizującej się w przyjmowaniu finalnych, optymalnych rozwiązań planistycznych. Władztwo planistyczne nie może tym samym stanowić legitymacji do nieograniczonej swobody w działaniach planistycznych, bowiem organy gminy w tych czynnościach muszą uwzględniać obowiązujące przepisy prawa, co wynika z art. 7 Konstytucji RP.

W konsekwencji stwierdzić należy, że do uwzględnienia skargi na uchwałę w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może dojść dopiero wówczas, gdy naruszenie interesu prawnego bądź uprawnienia skarżącego jest związane z jednoczesnym naruszeniem obiektywnego porządku prawnego (norm prawa materialnego). Podstaw ku temu nie ma w sytuacji, gdy wprawdzie naruszony zostaje interes prawny skarżącego, ale dzieje się to w zgodzie z obowiązującym prawem, w granicach przysługującego gminie władztwa planistycznego, w ramach którego rada gminy ustala przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenów położonych na obszarze gminy. Wówczas, mimo naruszenia prawem chronionego interesu skarżącego, w szczególności interesu wynikającego z uprawnień właścicielskich, skarga nie może zostać uwzględniona. Takie bowiem działanie rady jest zgodne z prawem. Rada gminy ma prawo w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przyjmować rozwiązania w granicach przysługującego jej uznania, o ile uznania tego nie nadużywa.

Ponadto, zgodnie z przepisami załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz.U. z 2002 r., nr 100, poz. 908) przepisy aktów prawa miejscowego redaguje się zwięźle i syntetycznie, unikając nadmiernej szczegółowości, a zarazem w sposób, w jaki opisuje się typowe sytuacje występujące w dziedzinie spraw regulowanych tą ustawą (§ 5). Przepisy ustawy redaguje się tak, aby dokładnie i w sposób zrozumiały dla adresatów zawartych w nich norm wyrażały intencje prawodawcy (§ 6). Każdy przepis powinna zatem cechować precyzja i adekwatność wypowiedzi prawodawcy do jego zamiaru. Stanowienie przepisów wieloznacznych i niejasnych narusza konstytucyjną zasadę określoności przepisów prawa wywodzoną z zasady demokratycznego państwa prawnego z art. 2 Konstytucji RP. Precyzja i jednoznaczność tekstu prawnego, nie wyłączając aktu prawa miejscowego stanowi ideał (kierunek), do którego organy państwa, samorządu winny zmierzać.

W związku z tym, przy badaniu zgodności z prawem aktu prawa miejscowego należy mieć na uwadze wewnętrzną spójność tego aktu oraz jego zgodność z innymi obowiązującymi przepisami. Rzeczą organów administracji jest bowiem ustalenie treści obowiązujących w danym zakresie przepisów prawa, możliwych sposobów jego przestrzegania i konkretne określenie obowiązków nałożonych na stronę postępowania przez podanie czynności jakie powinien adresat decyzji wykonać. Nie jest dopuszczalne nakładanie na stronę obowiązku, zgodnego z prawem, lecz niewykonalnego z przyczyn technicznych i jednoczesne przerzucenie na nią obowiązku poszukiwania innych sposobów usunięcia stwierdzonych uchybień. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie może uzależniać warunków zabudowy i zagospodarowania danego terenu od zdarzenia przyszłego i niepewnego. Ustalenia planu miejscowego powinny być sformułowane w sposób pozwalający na jednoznaczne ustalenie warunków zabudowy danej nieruchomości i ukształtowanie w tym zakresie praw i obowiązków jej właściciela w drodze decyzji administracyjnej (w tym przypadku pozwolenia na budowę).

W ocenie Sądu naruszenie interesu prawnego skarżących związane jest w niniejszej sprawie z naruszeniem obiektywnego porządku prawnego. Ustalenia zaskarżonego planu zawarte w punkcie 8 karty terenu nr [..], stanowiące, że: "w przypadku kiedy z powodów technicznych lub innych nie można miejsc parkingowych zapewnić na terenie nieruchomości należy wykazać się prawem własności do odpowiedniej liczby miejsc w parkingach kubaturowych na terenie [..]. Miejsce parkingowe w parkingach kubaturowych może posłużyć tylko raz do spełnienia wymagań wskaźnikowych planu", istotnie naruszają zasady sporządzania planu.

Niewątpliwie kwestia dotycząca miejsc parkingowych należy do materii regulowanej przepisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jednakże, sposób ustalenia wymagań w zakresie zabezpieczenia miejsc parkingowych na terenie nieruchomości skarżących wykracza jednakże poza przysługujące gminie władztwo planistyczne, jako że nie ma oparcia w żadnych przepisach prawa wymóg uzyskania prawa własności do miejsc parkingowych w kubaturowym parkingu na terenie miasta, który to wymóg jednocześnie nie spełnia wymagań wynikających z zasad techniki prawodawczej.

Jednocześnie Sąd w niniejszej sprawie w pełni podziela stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wyrażone w wyroku z dnia 4 czerwca 2016 r., sygn. akt II SA/Gd 119/14, w którym, kontrolując zaskarżony w niniejszej sprawie plan jednakże co do karty terenu nr [..], nr terenu [..], punkt 8, w tym zakresie dotyczącym takiego samego warunki oceniono, że plan miejscowy wprowadzając warunek o treści "w przypadku kiedy z powodów technicznych lub innych nie można miejsc parkingowych zapewnić na terenie nieruchomości należy wykazać się prawem własności do odpowiedniej liczny miejsc w parkingach kubaturowych na terenie [..]. Miejsce parkingowe w parkingach kubaturowych może posłużyć tylko raz do spełnienia wymagań wskaźnikowych planu", odwołał się do przyszłego i niepewnego zdarzenia, polegającego na realizacji na terenie objętym planem, przez niewiadomego inwestora "parkingów kubaturowych". Wskazanie zaś takiego sposobu realizacji obowiązku zapewnienia miejsc parkingowych wykracza, poza kompetencje Rady Miasta, wynikające z przepisów, dając podstawy do stwierdzenia nieważności planu miejscowego co do kwestionowanego zapisu.

Z uwagi na powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie art. 147 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.), stwierdził nieważność uchwały Rady Miasta z dnia 10 lipca 2003 r., nr XI/266/2003, w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego [..] w zakresie karty terenu nr [..], punkt 8 co do słów: "w przypadku kiedy z powodów technicznych lub innych nie można miejsc parkingowych zapewnić na terenie nieruchomości należy wykazać się prawem własności do odpowiedniej liczny miejsc w parkingach kubaturowych na terenie [..]. Miejsce parkingowe w parkingach kubaturowych może posłużyć tylko raz do spełnienia wymagań wskaźnikowych planu".

O kosztach postępowania Sąd orzekł zaś na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt