Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Zdzienicka-Wiśniewska, Sędziowie Sędzia NSA Ewa Kwarcińska, Sędzia NSA Alicja Stępień (spr.), Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Sylwia Górny, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 24 lutego 2015 r. sprawy ze skargi T. J. na uchwałę Rady Miasta z dnia 27 lutego 2014 r., nr [...] w przedmiocie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oddala skargę.

I SA/Gd 1516/14

Uzasadnienie :

W dniu 27 lutego 2014r. Rada Miasta podjęła uchwałę Nr [...] w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości położonych na terenie Gminy Miasta oraz warunków i trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Skarżąca T. J. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku – po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa – skargę na tę uchwałę żądając stwierdzenia jej nieważności.

Skarżąca –działając przez pełnomocnika A. J. –zarzuciła:

1. brak skonkretyzowania podstawy prawnej wymiaru opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz metody obliczeniowej ;

2. wskazanie błędnej podstawy prawnej w związku z odwołaniem się do art. 1 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która nie zawiera regulacji prawnych dotyczących odbioru odpadów;

3. nieustalenie przez Radę Miasta stawki opłaty za pojemnik, o czym stanowi art. 6 k ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach;

4. naruszenie art. 6 j ust. 5 w/w ustawy przez dokonanie wyboru metody powierzchniowej ustalania opłaty dla nieruchomości zamieszkałych;

5. brak stosowania się do zapisów art.6 n i art. 3 pkt 10 c ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Gmina Miasta reprezentująca organ, którego uchwała jest przedmiotem skargi, wniosła o jej oddalenie. W uzasadnieniu wskazała na brak argumentów uzasadniających interes prawny skarżącej w świetle art. 101 ustawy o samorządzie gminnym. Podniosła też merytoryczną poprawność zaskarżonej uchwały i jej zgodność z prawem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna

Na wstępie Sąd jest zobowiązany odnieść się do tej części stanowiska organu, w którym wskazuje na brak legitymacji skarżącej z przepisu prawa materialnego, tj. art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Uznając je za wadliwe, Sąd zwraca uwagę, że dla ustalenia, czy w sprawie, w której wniesiono skargę do sądu administracyjnego, znajdowała ona oparcie w interesie prawnym T. J., wystarczające było sprawdzenie, czy osoba ta była objęta obowiązkiem wnoszenia opłat wynikających z przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. 2013 poz. 1399 ze zm.- dalej ucpg) i obowiązkiem składania deklaracji według wzoru określonego w zaskarżonej uchwale.

Powyższa uwaga obliguje Sąd do merytorycznego rozpoznania sprawy, tj. zarzutów strony skarżącej do uchwały Rady Miasta Nr [...] z 27 lutego 2014 roku zmieniającej uchwałę Rady Miasta Nr [...] z 28 lutego 2013 roku w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości położnych na terenie Gminy Miasta oraz warunków i trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Ze skargi i wypowiedzi pełnomocnika skarżącej na rozprawie wynika, że zarzuca on błąd w zakresie podstawy prawnej do wyjaśnienia zawartego w punkcie 6 objaśnień do wzoru deklaracji, stanowiącej załącznik nr 1 do uchwały Nr [...]. Przypomnieć należy, że uchwałą Nr [...] z 28 lutego 2013r. Rada Miasta dokonała wyboru metody powierzchniowej do ustalania podstawy opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w przypadku nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Metoda powierzchniowa ustalania opłaty jest określona przez przepis art. 6 j ust. 1 pkt 3 ucpg, który stanowi, że opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi, do której ponoszenia zobowiązani są właściciele nieruchomości, obliczana jest jako iloczyn powierzchni lokalu mieszkalnego oraz stawki opłat. W punkcie 6 objaśnień do wzoru deklaracji stanowiącej załącznik do zaskarżonej uchwały Nr [...] wskazano, że: "powierzchnię lokalu mieszkalnego ustala się na zasadach określonych w ustawie z dnia 12.01.1991r. o podatkach i opłatach lokalnych. Przez powierzchnię lokalu mieszkalnego należy rozumieć powierzchnię wszystkich pomieszczeń znajdujących się w lokalu, w szczególności: pokoi, kuchni, spiżarni, przedpokoi, alków, holi, korytarzy, łazienek oraz innych pomieszczeń służących mieszkalnym potrzebom lokatorów, bez względu na ich przeznaczenie i sposób używania. Powierzchnię mierzy się po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych; za kondygnację uważa się sutereny i poddasza mieszkalne, przy czym powierzchnię pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a jeżeli wysokość jest mniejsza nić 1,40 m, powierzchnię tę pomija się. Do powierzchni lokalu mieszkalnego nie zalicza się pomieszczeń przynależnych w szczególności: garaży, piwnic, komórek lokatorskich, a także balkonów, tarasów i logii."

Zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2013r. poz. 1399 ze zm.) w uchwale wydanej na podstawie art. 6 k w zw. z art. 6 j ust. 1 pkt 3 w/w ustawy na radzie gminy nie spoczywa obowiązek definiowania w uchwale powierzchni lokalu mieszkalnego.

Zgodnie z art. 6 m ust. 1 ucpg na właścicielu nieruchomości ciąży obowiązek złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Powyższe uzasadnia stwierdzenie, że w sytuacji braku definicji rzeczą właściciela nieruchomości jest poszukiwanie zgodnego z przepisem sposobu wyliczenia powierzchni lokalu mieszkalnego.

Na zasadzie lojalności wobec mieszkańców podjęte zostały czynności w celu uzyskania stanowiska Ministra Środowiska odnośnie sposobu określenia zasad, na jakich właściciel nieruchomości obliczy powierzchnię lokalu mieszkalnego.

Odpowiedź zawarta w piśmie Ministra Środowiska z dnia 31 lipca 2012r. (k. 53 akt sądowych) w punkcie 4 stanowiła podstawę przygotowania punktu 6 objaśnień zawartych we wzorze deklaracji stanowiącej załącznik do zaskarżonej uchwały.

We wskazanej jednostce wzoru deklaracji zawarto odwołanie do "zasad ustalonych w ustawie z dnia 12.01.1991r. o podatkach i opłatach lokalnych" mimo, że w powołanej ustawie nie zawarto definicji powierzchni lokalu mieszkalnego, jedynie definicję powierzchni użytkowej (art. 1a pkt 5 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych- t.j. Dz. U. z 2006r. Nr 121 poz. 844 ze zm.).

Na rozprawie w dniu 25 lutego 2015r. pełnomocnik organu przyznał, że poszukiwanie właściwej definicji wymagało kompilacji różnych ustaw, które nie zostały powołane jako podstawa prawna wykazana w punkcie 6 objaśnień. Intencja dotycząca zastosowania możliwie szerokiego katalogu wyłączeń doprowadziła do skierowania do obywateli objaśnień o treści umożliwiającej dokonanie ustalenia powierzchni lokalu mieszkalnego w sposób korzystniejszy niż proponowany przez skarżącą w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (t.j. Dz. U. z 2000 Nr 80 poz. 903 ze zm.- art. 2 ust. 1, 2 i 4).

Jak wskazano- w punkcie 6 objaśnień zawartych we wzorze deklaracji stanowiącej załącznik do zaskarżonej uchwały użyto zwrotu "powierzchnię lokalu mieszkalnego ustala się na zasadach określonych w ustawie (...)". Sformułowanie to ("na zasadach określonych w ustawie") zdaniem Sądu nie wskazuje konieczności pełnego odwołania się do tekstu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zabiegiem takim byłoby z pewnością podanie konkretnego przepisu tej ustawy, czego jednak w zakwestionowanej uchwale nie uczyniono. Komentowany zapis objaśnień odzwierciedla jedynie techniczne wskazania sposobu umożliwiającego dokonanie pomiarów lokalu z zastrzeżeniem wyjątków, które z powołanej ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie wynikają.

Mając powyższe na uwadze, Sąd wyraża pogląd, że wskazany w objaśnieniach do wzoru deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi sposób wyliczenia powierzchni lokalu mieszkalnego jest dopuszczalny prawnie. Jest też klarowny, czytelny i zrozumiały dla odbiorcy. Czyni to zarzuty strony skarżącej w tej materii niezasadnymi.

Lektura skargi i wypowiedzi pełnomocnika skarżącej prowadzą do wniosku, że zawarto w nich zastrzeżenia co do wybranej przez Radę Miasta metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jak też wyrażono potrzebę ustalenia stawki opłaty za pojemnik w przypadku nieruchomości zamieszkałej.

Odnosząc się do tego należy wskazać, że ustawa z 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie zobowiązuje rady gminy do uchwalenia stawki za pojemnik w przypadku nieruchomości zamieszkałej. Wprawdzie przepis art. 6 k ust. 1 pkt 2 ucpg stanowi, że rada gminy ustali stawkę za pojemnik o określonej pojemności, lecz tylko w odniesieniu do nieruchomości niezamieszkałych, o których mowa w art. 6 c ust. 2 ucpg. Uczyniono to w uchwale Nr [...] z 29 listopada 2012r. zmienionej uchwałą Nr [...] z 22 kwietnia 2013r.

W odniesieniu do nieruchomości zamieszkałych stosuje się metody ustalania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi określone w art. 6 j ust. 1 i 2 ucpg. W wypadku Gminy została ona wybrana przez Radę Miasta w uchwale Nr [...] z 28 lutego 2013r.

W przypadku nieruchomości, która w części stanowi nieruchomość zamieszkałą, a w części nieruchomość, na której prowadzona jest działalność gospodarcza, zgodnie z art. 6 j ust. 4 opłata za gospodarowanie odpadami stanowi sumę opłat obliczonych zgodnie z art. 6 j ust. 1-3. Oznacza to, iż za część zamieszkałą opłata należna jest od powierzchni lokalu mieszkalnego (uchwała Nr [...]), natomiast za część niezamieszkałą opłata należna jest od pojemnika o określonej pojemności (uchwała Nr [...]).

Należy wskazać, że ocena legalności wskazanych wyżej uchwał wykracza poza granice niniejszej sprawy, stąd nie może być dokonana.

Sąd stwierdził także, że kognicji sądu administracyjnego nie podlega ocena racjonalności i wykorzystania gospodarczego wpływów gminy z opłat (art. 3 ppsa).

Na zakończenie należy przypomnieć, że zgodnie z uchwałą siedmiu sędziów NSA z 13 listopada 2012r. (sygn. akt. I OPS 3/12) w postępowaniu przed sądem administracyjnym w sprawach skarg, których przedmiotem jest uchwała rady gminy, zdolność procesową (art. 26 § 1 w zw. z art. 28 § 1 i art. 32 ppsa) ma prezydent miasta, zaś stroną w tym postępowaniu jest gmina. Z uwagi na powyższe to Gmina Miasta jako podmiot władzy publicznej mający osobowość prawną, zdolność sądową i zdolność procesową działającą przez swoje organy, jest stroną niniejszego postępowania. Organem, który podjął uchwałę będącą przedmiotem skargi złożonej przez T. J., jest Rada Miasta, a organem reprezentującym Gminę Miasta przed sądem administracyjnym jest Prezydent Miasta.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał skargę za niezasadną i na podstawie art. 151 ppsa ją oddalił.