Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6329 Inne o symbolu podstawowym 632, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję II i I instancji, III SA/Gd 132/12 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2012-04-19, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
III SA/Gd 132/12 - Wyrok WSA w Gdańsku
|
|
|||
|
2012-02-22 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku | |||
|
Anna Orłowska /sprawozdawca/ Felicja Kajut Jolanta Sudoł /przewodniczący/ |
|||
|
6329 Inne o symbolu podstawowym 632 | |||
|
Pomoc społeczna | |||
|
I OSK 1921/12 - Postanowienie NSA z 2013-12-19 I OSK 2996/13 - Wyrok NSA z 2014-03-12 |
|||
|
Samorządowe Kolegium Odwoławcze | |||
|
Uchylono decyzję II i I instancji | |||
|
Dz.U. 2006 nr 139 poz 992 art. 17 ust. 1 i ust. 1a Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - tekst jednolity. Dz.U. 1964 nr 9 poz 59 art. 128 Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jolanta Sudoł Sędziowie: Sędzia NSA Anna Orłowska (spr.) Sędzia WSA Felicja Kajut Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Wioleta Gładczuk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2012 r. sprawy ze skargi I. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 29 grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta z dnia 29 czerwca 2011 r. nr [...]. |
||||
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 29 czerwca 2011 r., Prezydent Miasta [...] orzekł o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego I. W. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, że podstawą odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest ustalenie, iż I. W., sprawująca opiekę nad niepełnosprawną U. W., nie spełnia ustawowych przesłanek do pobierania w/w świadczenia, bowiem jest wyłącznie spowinowacona z osobą wymagającą opieki i nie ciąży na niej ustawowy obowiązek alimentacyjny względem U. W., która jest teściową wnioskodawczyni. Z tego też względu, zgodnie z art. 17 ust. 1, art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j.t. Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz.992 ze zm.) i art. 104 kpa, świadczenie pielęgnacyjne wnioskodawczyni nie przysługuje. I. W. wniosła odwołanie od tej decyzji podnosząc, iż jest jedyną osobą, która opiekuje się od kilku lat teściową, osobą niepełnosprawną w podeszłym wieku. Osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny względem U. W., mieszkają poza granicami kraju. Wnioskodawczyni jest jedyną osobą, która może opiekować się teściową i w tym celu zrezygnowała z pracy zawodowej. Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia 29 grudnia 2011 r. utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W podstawie prawnej wskazano art.138 § 1 pkt 1 k.p.a. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 139 z 2006 r., poz.992 ze zm. ). W uzasadnieniu wyjaśniono, że świadczenie pielęgnacyjne jest świadczeniem przewidzianym w art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który określa przesłanki przyznania, wysokość oraz zasady wypłacania świadczenia. W myśl art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: 1/. matce lub ojcu; 2/.innym osobom, na których, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ( Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności, 3/. opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Przesłanek podmiotowych dotyczy nadto art. 17 ust. 1a ustawy, który stanowi, że osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne w przypadku, gdy nie ma osoby spokrewnionej w pierwszym stopniu albo gdy osoba ta nie jest w stanie sprawować opieki, o której mowa w ust. 1. W świetle powyższej regulacji nie ulega wątpliwości, że istnienie obowiązku alimentacyjnego po stronie osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego jest przesłanką konieczną, warunkującą przyznanie tego świadczenia. Oznacza to, że niespełnienie tej przesłanki wyklucza możliwość przyznania świadczenia. Obowiązek alimentacyjny jest pojęciem prawnym, uregulowanym w Dziale III ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) - dalej zwanym K.r.o. Stosownie do art. 128 K.r.o. obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania i ciąży na krewnych w linii prostej oraz rodzeństwie. Zgodnie z art. 61 § 1 K.r.o. krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna pochodzi od drugiej, zaś stopień pokrewieństwa określa się według liczby urodzeń, wskutek których powstało pokrewieństwo (§ 2). Wśród krewnych w linii prostej rozróżnia się linię wstępną (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, itd.) oraz linię zstępną (dzieci, wnuki, prawnuki, itd.). Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, I. W. jest synową U.W., a zatem nie należy do osób, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, gdyż nie jest krewną w linii prostej. Stosunek prawny łączący żonę syna z jego matką to stosunek powinowactwa ( art. 61 § 1 K.r.o). Oznacza on wprawdzie przynależność do rodziny małżonka, nie jest jednak oparty o więzy krwi. Dla takiej osoby, pomimo istotnych argumentów natury pozaprawnej, brak uprawnienia do świadczenia pielęgnacyjnego ( powołano wyroki WSA w Gdańsku w sprawach sygn. akt II SA/Gd 396/11 i II SA/Gd 390/11). Organ dodał ponadto, że przesłanki określone powołanym na wstępie przepisem art. 17 ust.1 są przesłankami kumulatywnymi, co oznacza, iż prawo do świadczenia pielęgnacyjnego uzależnione zostało od spełnienia łącznie tych przesłanek, a brak spełnienia którejkolwiek obliguje organ do wydania decyzji odmownej. Argumenty podniesione przez stronę w odwołaniu nie mogły zostać uwzględnione albowiem dotyczyły one sfery pozaprawnej, a racje społeczne czy celowościowe nie mogą być brane pod uwagę w toku postępowania administracyjnego. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. I. W. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji wskazując, że wydano ją z naruszeniem przepisów art. 17 ust. 1 pkt. 2 i art.17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych i przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Ponadto, zdaniem skarżącej, stosowana przez organy interpretacja przepisów jest niezgodna z celem ustawy o świadczeniach rodzinnych, godzi w konstytucyjną zasadę demokratycznego państwa prawnego oraz standardy ochrony rodziny określone w art. 18 i art. 71 ust. 1 Konstytucji RP. Stan faktyczny sprawy wskazuje, że oczywistym jest, iż jedyną osobą, jaka może sprawować stałą opiekę nad U. W. jest I. W., gdyż osoby, które mieściłyby się w kręgu wymienionym w art. 128 K.r.o. przebywają stale lub przez większość czasu za granicą. Powołując poglądy wyrażone w wyrokach sądów administracyjnych w Lublinie i w Białymstoku skarżąca wskazała, że nie ma wątpliwości, że jedynie skarżąca może opiekować się niepełnosprawną U. W. i że przysługuje skarżącej prawo do wnioskowanego świadczenia. W wyroku z dnia 20 stycznia 2011 r. w sprawie II SA/Bk 776/10 Sąd napisał, że "niezgodne z konstytucyjną zasadą równości byłoby zawężenie grupy osób legitymowanych do otrzymania świadczenia rodzinnego do osób, które opiekują się tylko swoimi dziećmi, a więc de facto osobami, wobec których ciąży obowiązek alimentacyjny. Utraciłyby wówczas gwarancję równego traktowania wobec prawa te osoby, które poświęcając się opiece nad krewnymi lub powinowatymi, wobec których nie mają obowiązku alimentacyjnego, ale dla których są jedynymi członkami rodziny i rezygnują dla nich ze swej aktywności zawodowej i zarobkowej". Słuszny, zdaniem skarżącej, jest wobec powyższego pogląd, iż z systemu prawa dekowana winna być norma prawna, która umacnia więź rodzinną i wspiera osoby alimentujące bliskich. Podobnie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 12 października 2010 r. w sprawie sygn. akt IISA/Lu 593/10, stwierdzając, iż ‘jednoznaczne sformułowanie przepisu art. 17 ust. 1 i ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych nie wyłącza możliwości rozszerzenia przez organ orzekający kręgu osób uprawnionych doświadczenia pielęgnacyjnego na osoby nie obciążone obowiązkiem alimentacyjnym względem osoby, którą się opiekują. Stanowisko takie skutkuje tym, że nie tracą gwarancji równego traktowania wobec prawa osoby, które poświęcając się opiece nad krewnymi lub powinowatymi, wobec których nie mają obowiązku alimentacyjnego, ale dla których są jedynymi członkami rodziny i rezygnują dla nich ze swej aktywności zawodowej i zarobkowej ‘. W ocenie skarżącej trudno zgodzić się z organem drugiej instancji, iż argumenty skarżącej podniesione w odwołaniu mają jedynie swoje znaczenie na gruncie społecznym, a nie prawnym, w związku z czym nie mogą zostać uwzględnione. Z pewnością nieprawidłowy jest tok rozumowania organu stwierdzającego, iż racje celowościowe nie mogą być brane pod uwagę w toku postępowania administracyjnego. Zadać można bowiem pytanie, czy zasadnym jest pozostawienie rodziny samej sobie z tak trudnym zadaniem, jakim jest stała opieka nad osobą niepełnosprawną? Rolą Państwa, co bezpośrednio wynika z przytoczonych wyżej przepisów Konstytucji, jest pomoc i wspieranie rodziny. Skoro rodzina nie pozostawia najbliższego krewnego, legitymującego się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, na barkach instytucji publicznych lecz sama stara się zapewnić mu pełnię opieki w formie osobistych starań, w ramach obowiązku alimentacyjnego, realizowany jest cel, określony w art. 17 ust. 1 ( tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 19 listopada 2010 r. w sprawie sygn. akt II SA/Łd 1068/10). Mając na uwadze, że obie podjęte w sprawie decyzje naruszają interes skarżącej wniesiono o ich uchylenie. W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje: Stosownie do art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje, w zakresie swej właściwości, kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Sąd uznał skargę za uzasadnioną. Materialnoprawną podstawę wydania zaskarżonej decyzji stanowił przepis art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 ze zm.), zwanej dalej ustawą, przy czym organ I instancji orzekał w stanie prawnym w brzmieniu przed nowelizacją z dnia 19 sierpnia 2011 r., a organ odwoławczy – po nowelizacji, według tekstu obowiązującego od dnia 14 października 2011 r., zgodnie z którym świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: 1) matce albo ojcu, 2) innym osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, a także 3) opiekunowi faktycznemu dziecka - jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności – oraz – przepis art. 17 ust. 1 a, stanowiący, że osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku, gdy nie ma osoby spokrewnionej w pierwszym stopniu albo gdy osoba ta nie jest w stanie sprawować opieki, o której mowa w ust. 1. W sprawie pozostaje niesporne, że U. W. jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 13 kwietnia 2010 r. wydane zostało na stałe przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w [...] i stanowi, że U. W., ur. [...] r., wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Jak oświadczyła skarżąca I. W. ; " dzieci teściowej zamieszkują poza granicami [...]. Córka mieszka w [...], syn w [...], a mój mąż w [...]. Teściowa nie ma rodzeństwa. Również wnuki mieszkają poza granicami /../ jedyny wnuk, który mieszka w [...], to mój syn, który pracuje w hotelu [...] w [...]. Teściowa potrzebuje opieki przez 24 godz. na dobę, gdyż ma zaniki pamięci." ( oświadczenie z 24.06.2011 r. w aktach adm., nie ponum.). W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy organy obu instancji przyjęły, ze nie ma możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego I. W., która nie jest osobą spokrewnioną z U. W., bowiem, jako żona syna, jest powinowatą niepełnosprawnej starszej pani. W ocenie Sądu w składzie orzekającym, stan faktyczny sprawy nie został wyjaśniony na tyle wyczerpująco, by był wystarczający do podjęcia prawidłowego orzeczenia w sprawie. Należy bowiem zauważyć, że stosowany w sprawie art. 17 w jednostce redakcyjnej 17 ust. 1a przewiduje, że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, w przypadku gdy nie ma osoby spokrewnionej w pierwszym stopniu albo gdy osoba ta nie jest w stanie sprawować opieki, o której mowa w ust. 1 przepisu art. 17 oraz – że świadczenia pielęgnacyjne nie przysługują, jeżeli na osobę wymagającą opieki członek rodziny jest uprawniony za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. Z akt sprawy wynika, że U.W. ma dzieci, które wg oświadczenia skarżącej zamieszkują i – pracują za granicą ( tak, jak mąż skarżącej, a syn U. W.), wnuki, w tym jednego, mieszkającego w Polsce. Zatem przed podjęciem rozważań, czy I. W. sprawująca opiekę nad teściową mieści się w kręgu osób uprawnionych do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, należy zbadać, czy w tym przypadku, w świetle przepisów art. 17 ust. 5 pkt. 5 ustawy, świadczenie pielęgnacyjne związane z opieką nad U. W. przysługuje jakiejkolwiek osobie sprawującej faktycznie tę opiekę. Kolejno zauważyć należy, że orzecznictwo sądów administracyjnych w sprawach podobnych napotykało trudne do przezwyciężenia przeszkody w prawidłowej, odpowiadającej wymogom wysokich standardów sprawowania wymiaru sprawiedliwości wykładni przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, co powodowało zresztą potrzebę kolejnych nowelizacji przepisów tej ustawy ( por. uzasadnienie do projektu zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych dostępne na stronach internetowych Sejmu RP VII Jak wyjaśniał to w wyroku z dnia 16.02.2012 r. Wojewódzki Sad Administracyjny w Poznaniu w sprawie sygn. akt IVSA/Po 1133/11, "Zdaniem Sądu, przepisy, mające zastosowanie w niniejszej sprawie należy interpretować nie wprost (zgodnie z ich brzmieniem – wykładnia językowa), jak to uczyniły organy obu instancji, ale z uwzględnieniem reguł interpretacji celowościowej i systemowej, mających w przedmiotowej sprawie zakotwiczenie w konstytucyjnych wartościach, takich jak zasada równości ( art. 32), dobro rodziny (art.71), która podlega ochronie (art.18), zapewnienie opieki osobom niepełnosprawnym (art. 68 ust. 3). Sąd podkreśla, iż ostatnio wydawane wyroki w sprawach o świadczenia pielęgnacyjne przyjmują takie właśnie podejście do rozwiązań prawych w przedstawianym tu zakresie, powołując się na dotyczące ich wyroki Trybunału Konstytucyjnego i myśli przewodnie w nich zawarte (zob. zwłaszcza wyrok NSA z 10.02.2011 r., sygn. akt I OSK 1873/10, zob. www.orzeczenia.nsa.gov.pl), wartości konstytucyjne i cel ustawy oraz interpretację pojęcia: "opieki" (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 2.02.2012r. sygn. akt IV SA/Po 1292/11 www.orzeczenia.nsa.gov.pl), a także wyroki: wyrok WSA w Łodzi z 25.11.2011 r., sygn. akt II SA/Łd 943/11; wyrok WSA w Białymstoku z 20.01.2011 r., sygn. akt II Sa/Bk 776/10; wyrok WSA w Łodzi z 22.09.2010r., sygn. akt II SA/Łd 582/10; wyrok WSA w Lublinie z 12.10.2010 r., sygn. akt II SA/Lu 593/10; wyrok WSA w Poznaniu z 27.11.2008 r., sygn. akt IV SA/Po 210/08, www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Powołując się na wskazane wyroki, Sąd orzekający w niniejszej sprawie akceptuje wykładnię art. 17 ustawy, umożliwiającą poszerzenie kręgu uprawnionych do spornego świadczenia również o osoby będące członkami rodziny, ale niezobowiązane do alimentacji, jeśli są one jedynymi członkami rodziny, które mogą opiekować się niepełnosprawnym. Należy przypomnieć, iż celem ustawy jest m.in. rekompensacja dla osób, które rezygnują z zatrudnienia celem sprawowania opieki nad członkiem rodziny, niezdolnym do samodzielnego funkcjonowania z uwagi na niepełnosprawność. Przyznanie tej rekompensaty jest wynagrodzeniem przez Państwo osób opiekujących się członkami rodziny, gdyż w innym wypadku musiałoby ono wywiązać się z obowiązku opieki nad swoimi obywatelami. Tą rekompensatą jest świadczenie pielęgnacyjne, regulowane art. 17 ustawy. Przepis ten, a przede wszystkim jego ust. 1 był oceniony co do zgodności z Konstytucją przez Trybunał Konstytucyjny. Wyroki Trybunału (18 lipca 2008 r., P 27/07, 22 lipiec 2008 r. P 41/07) wskazywały, że ograniczenia podmiotowe co do możliwości uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego są niezgodne z Konstytucją, przy czym chodziło o niemożność uzyskania tego świadczenia za opiekę nad osobami innymi niż dziecko, ale wobec których ciąży obowiązek alimentacyjny. Trybunał podkreślał naruszenie konstytucyjnej zasady równości wynikające z tego, że podmioty znajdujące się w takiej samej sytuacji nie są traktowane jednakowo, a ich prawa są różnicowane. Zdaniem orzekającego Sądu, z taką sytuacją mamy do czynienia także w niniejszej sprawie. D.S. odmówiono przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tego względu, że wobec osoby nad którą sprawuje opiekę teściowa – nie ciąży na niej obowiązek alimentacyjny. Podstawę odmowy stanowił art. 17 ust. 1 ustawy, który wśród osób uprawnionych do tego świadczenia nie wymienia takich, na których nie ciąży obowiązek alimentacyjny w rozumieniu Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Art. 128 tego Kodeksu stanowi, że obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Uwzględniając powyższe stwierdzić można, tak jak organy w niniejszej sprawie, że D.S. nie jest zobowiązana do alimentacji na rzecz teściowej. Jak podaje sama wnioskodawczyni, teściowa ma syna, na którym zgodnie z ww. przepisem, spoczywa obowiązek alimentacyjny, tyle, że on sam wymaga stałej opieki ze względu na stan zdrowia orzeczenie (zob. orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z 30.06.2010 r.), zatem nie może jej świadczyć na rzecz matki (zob. Oświadczenie A.S. - 13.04.2011 r.). Ona sama natomiast od lat opiekuje się teściową (zob. Informację z OPS w [...] z 06.04.2011 r.), a obecnie musiała zrezygnować z zatrudnienia wobec jej stanu zdrowia. Znalazła się zatem w sytuacji takiej samej, jak członkowie rodziny, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy, sprawujący opiekę nad osobami bliskimi – członkami rodziny. Ustawa w art. 3 pkt 16 definiuje pojęcie "rodziny" na swój użytek, wymieniając bardzo wąski krąg osób, nawet znacznie węższy aniżeli art. 128 Kodeksu rodzinnego, do którego odwołuje się art. 17 ust. 1. Jakkolwiek D.S. członkiem rodziny z J.S. w rozumieniu art. 3 pkt 16 ustawy nie jest, nie ciąży na niej obowiązek alimentacyjny, bowiem nie należy do kręgu osób wskazanych w art. 128 Kodeksu rodzinnego, to jednak w rozumieniu tradycyjnym stanowi rodzinę dla J.S. i to bardzo bliską, bowiem jest żoną syna potrzebującej opieki. D.S. i J.S. są rodziną także w sensie faktycznym, skoro teściowa jest od lat pod opieką synowej. Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela pogląd wyrażony w ww. wyroku NSA z 10.02.2011 r., sygn. akt I OSK 1873/10). Art. 17 ustawy w ust. 1 wskazuje krąg podmiotów uprawnionych do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego. Jednak ust. 1a krąg ten rozszerza. Art. 17 ust. 1 pkt 2 jako uprawnionych wymienia inne, oprócz matki lub ojca, osoby na których ciąży obowiązek alimentacyjny, zaś ust. 1a prawo do świadczenia przyznaje osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek alimentacyjny. Ten przepis można rozumieć mając na uwadze konstytucyjną zasadę równości, tak, że "inną osobą uprawnioną do świadczenia jest nie tylko spokrewniona w pierwszym stopniu, czy kolejnym, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, ale każda spokrewniona, na której obowiązek ten nie ciąży, tj. będąca członkiem rodziny rozumianej tradycyjnie" zob. ww. wyrok NSA z 10.02.2011 r., sygn. akt I OSK 1873/10)". Sąd w składzie orzekającym w niniejszym składzie podziela poglądy wyrażone w przywołanych wyrokach sądów administracyjnych i argumentację skarżącej przedstawioną w skardze, przy czym, zdaniem Sądu, w skład rodziny rozumianej tradycyjnie, wchodzą również rodzice małżonków, często zamieszkujący ze swoimi dziećmi i wnukami, których po ślubie, zwyczajowo, nazywa się w polskiej rodzinie matką i ojcem. Organy obu instancji ustalając stan faktyczny sprawy nie zbadały prawidłowo przesłanek wynikających z treści art. 17 ust. 1 i ust. 1a ustawy. Wobec powyższego, w ocenie Sądu, decyzje organów obu instancji wydane zostały z naruszeniem przepisów postępowania, a w szczególności art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a., które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Przed wydaniem decyzji organy nie wyjaśniły wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Przede wszystkim nie ustaliły stanu faktycznego pod kątem szeroko rozumianej sytuacji U. W. poprzestając jedynie na stwierdzeniu, iż pozostawanie przez nią pod opieką I. W. – niejako co do zasady - wyklucza możliwość uzyskania przedmiotowego świadczenia przez skarżącą. Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organy będą zobowiązane do pełnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, z uwzględnieniem zaprezentowanej powyżej wykładni przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych i wydania decyzji, spełniających wymogi art. 107 § 3 k.p.a. Mając powyższe na uwadze Sąd na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit.a oraz lit. i c w zw. z art. 135 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji. |