Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Ibrom (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia NSA Krystyna Sidor, Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec, Protokolant Asystent sędziego Jakub Polanowski, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2007 r. przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej B. W. sprawy ze skargi K. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...]. nr [...] w przedmiocie przywrócenia stosunków wodnych na gruncie oddala skargę.

II SA/Lu 993/06

U Z A S A D N I E N I E

Decyzją z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze

, po rozpoznaniu odwołania K. G., utrzymało w mocy decyzję Burmistrza S. z dnia [...] odmawiającą nakazania A. Ł. przywrócenia stosunków wodnych na działce położonej w S., przy ulicy [...].

W uzasadnieniu decyzji Kolegium wyjaśniło, że w toku postępowania administracyjnego organ pierwszej instancji dopuścił dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy, w celu ustalenia, czy w wyniku zawyżenia terenu na działce A. Ł. zakłócony został naturalny spływ wód opadowych. Kolegium podkreśliło, iż sporządzenie opinii zostało poprzedzone oględzinami terenu, w wyniku których ustalono, że działka A. Ł. położona jest wyżej od poziomu działki K. G., stąd też naturalny kierunek spływu wód opadowych zwrócony był zawsze w kierunku działki odwołującego. Zdaniem biegłego rzeczoznawcy zawyżenie terenu nie wpłynęło na zmianę kierunku spływu wód, ponieważ nadal spływ wód opadowych odbywa się w kierunku działki odwołującego W świetle powołanej opinii nie doszło zatem do naruszenia stosunków wodnych, skutkującego nakazaniem A. Ł. zlikwidowania zawyżenia terenu w celu zachowania naturalnego spływu wód na działce będącej jego własnością. W tej sytuacji organ pierwszej instancji powołaną decyzją z dnia [...] odmówił nakazania A. Ł. przywrócenia stosunków wodnych na stanowiącej jego własność działce położonej w S., przy ulicy [...].

Organ odwoławczy stwierdził, iż stosownie do art. 29 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.), w niniejszej sprawie brak jest podstaw do wydania decyzji nakazującej zlikwidowanie zawyżenia terenu w celu zachowania naturalnego spływu wód, skoro naturalny spływ wód nadal odbywa się w kierunku działki odwołującego.

Od decyzji tej skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie wniósł K. G., domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji i nakazania Burmistrzowi S. wydania decyzji merytorycznej w sprawie o nr "[...]". K. G. podkreślił, że nie zgłaszał wniosku w przedmiocie zmiany stanu wody na działce stanowiącej własność J. Ł. i A. Ł., więc nie jest stroną tego postępowania. Skarżący zarzucił zaskarżonej decyzji, iż nie rozstrzyga ona problemu podniesionego w jego wniosku z dnia

25 kwietnia 2002 r. dotyczącego wstrzymania robót niwelacyjnych na działce J. Ł. i A. Ł. oraz zniwelowania zawyżenia na terenie tej działki. K. G. podniosł również, iż w chwili stwierdzenia przez niego faktu dokonywania zmian w naturalnym ukształtowaniu terenu, polegających na zawyżaniu poziomu działki w stosunku do poziomu własnej działki położonej niżej, zwrócił się do Burmistrza S. z prośbą o interwencję i wydanie decyzji w przedmiocie stwierdzenia, czy działania podejmowane na działce sąsiedniej były prawnie uzasadnione. Decyzja taka, jak podkreśla skarżący, nie została w sprawie wydana do chwili obecnej, pomimo upływu czterech i pół roku od dnia złożenia wniosku.

K. G. zarzucił ponadto Kolegium brak należytej analizy akt sprawy, brak oceny decyzji organu pierwszej instancji od strony merytorycznej, brak ustosunkowania się do bezczynności i stronniczości tego organu, a także niepodjęcie żadnych prób przyspieszenia załatwienia tej sprawy, niezażądanie żadnych wyjaśnień oraz niewyznaczenie Burmistrzowi S. terminu do załatwienia niniejszej sprawy.

W odpowiedzi na skargę organ drugiej instancji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Odnosząc się do zarzutów skargi organ wskazał dodatkowo, że w jego ocenie niniejsza sprawa prawidłowo rozpoznana została w trybie powołanego przepisu art. 29 ust. 1 ustawy Prawo wodne. Nawet bowiem z treści skargi wynika, iż w związku z nawiezieniem ziemi na działkę A. Ł., która położona jest w terenie górzystym

i powyżej działki skarżącego, zachodzi obawa, że zakłócony będzie naturalny spływ wód opadowych. Przedmiotem zaś postępowania prowadzonego przez organ pierwszej instancji było właśnie ustalenie, czy w związku z nawiezieniem ziemi na działkę A. Ł., zostały zakłócone stosunki wodne, to jest czy w związku z tymi działaniami został zachowany naturalny spływ wód opadowych.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2007 r. prokurator Prokuratury Apelacyjnej wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Skarga jest nieuzasadniona. Zaskarżona decyzja nie narusza przepisów prawa materialnego, ani przepisów postępowania.

Postępowanie administracyjne w rozpoznawanej sprawie prowadzone było na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.), powoływanej w dalszej części uzasadnienia jako "ustawa". Przepis art. 29 ustawy stanowi:

"1. Właściciel gruntu, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, nie może:

1) zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł - ze szkodą dla gruntów sąsiednich;

2) odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie.

2. Na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie wskutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich.

3. Jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom".

Przepis ten zawiera zakazy skierowane do właściciela nieruchomości, dotyczące zmian stanu wody na gruncie i odprowadzania wód oraz ścieków na grunty sąsiednie (ust. 1), określa jego obowiązki w przypadku spowodowania zmian stanu wody (ust. 2) oraz upoważnia wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) do wydania decyzji nakazującej właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom przypadku, gdy spowodowane przez właściciela zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie (ust. 3).

Z treści tego przepisu wynika więc w sposób nie budzący wątpliwości, że decyzja w trybie przepisu art. 29 ust. 3 może być wydana tylko wówczas, gdy właściciel gruntu spowodował zmiany stanu wody na swoim gruncie i zmiany te wywierają szkodliwy wpływ na grunty sąsiednie. Przesłankami wydania nakazów w tym trybie jest więc ustalenie, że doszło do zmiany stanu wód oraz że powoduje to szkody na gruntach sąsiednich.

W myśl przepisu art. 7 k.p.a. w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Przepis ten wyraża jedną z podstawowych zasad postępowania administracyjnego, zasadę prawdy obiektywnej. Zasada ta oznacza, że na organ administracji publicznej nałożony jest obowiązek wyczerpującego zbadania wszystkich okoliczności faktycznych związanych z określoną sprawą w celu ustalenia stanu faktycznego zgodnego z rzeczywistością.

Zgodnie natomiast z przepisami art. 77 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy, czyli zebrać dowody dotyczące wszystkich mających znaczenie prawne dla sprawy faktów, uwzględnić wszystkie dowody przeprowadzone w postępowaniu oraz wszystkie okoliczności towarzyszące przeprowadzeniu poszczególnych dowodów i mające znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Organ jest zobowiązany następnie do oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona (art. 80 k.p.a.).

Organy administracji publicznej są więc na podstawie przytoczonych przepisów zobowiązane do podjęcia wszelkich niezbędnych czynności proceduralnych w celu zebrania pełnego materiału dowodowego, dopiero bowiem wówczas mogą ocenić, czy dana okoliczność została udowodniona.

W rozpoznawanej sprawie organy administracji nie naruszyły wskazanych reguł postępowania. Ustaliły bowiem dokładnie stan faktyczny sprawy zgodnie z rzeczywistością i wyjaśniły wszystkie okoliczności niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy.

W celu ustalenia, czy doszło do zmiany stanu wód na nieruchomości A. Ł. przy ul [...] w S. przeprowadzone zostały pomiary geodezyjne terenu, które wykazały, że na nieruchomości A. Ł. nie doszło do zmiany stanu wód, powodującej szkody na nieruchomościach sąsiednich. Z opinii technicznej, przedstawionej przez dokonującego pomiarów geodetę wynika, że naturalny kierunek spływu wód nie został zmieniony ani zakłócony, nadal bowiem odpływ wód odbywa się z działki przy ul. [...] w kierunku niżej położonej działki przy ul. [...]. Nie stwierdzono też jakichkolwiek szkód na działce przy ul. [...], spowodowanych zmianą stanu wód przez właściciela działki wyżej położonej. Podkreślić należy, że sam skarżący ani w piśmie z dnia 13 maja 2005 r., w którym żądał wydania przez burmistrza decyzji nakazującej przywrócenie stanu poprzedniego, ani w dalszych pismach, w szczególności w odwołaniach od dwukrotnie wydawanych decyzji pierwszoinstancyjnych nie wskazywał żadnych szkód na nieruchomości przy ul. [...], domagał się jedynie zlikwidowania zawyżenia terenu w celu przywrócenia naturalnego spływu wód opadowych.

W tej sytuacji nie zachodziły przesłanki do wydania przez burmistrza decyzji na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy – Prawo wodne, nakazującej właścicielowi działki przy ul. [...] przywrócenie stanu poprzedniego. Zaskarżona decyzja nie narusza zatem prawa.

Podkreślić należy, że postępowanie prowadzone w trybie przepisu art. 29 dotyczy tylko i wyłącznie zmian stanu wody na gruncie, szkodliwie wpływających na grunty sąsiednie. Postępowanie to nie dotyczy robót budowlanych, objętych przepisami ustawy – Prawo budowlane, ani zmian naturalnego ukształtowania terenu, objętych przepisami ustawy – Prawo ochrony środowiska.

Należy również zauważyć, że skarżący wielokrotnie podkreślał w pismach do Burmistrza konieczność zachowania naturalnego spływu wód, bezpodstawne są więc zarzuty, że sprawa nie została rozpoznana zgodnie z wnioskiem.

Ponadto, jak wynika z akt administracyjnych, postępowanie w sprawie niniejszej wszczęte zostało w 2005 r. i nie jest kontynuacją postępowania prowadzonego w sprawie [...], wskazanej w skardze.

Z tych względów, wobec braku podstaw do uwzględnienia skargi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).