Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
645 Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601644 oraz od 646-652 658, Przewlekłość postępowania, Burmistrz Miasta, Zobowiązano do dokonania czynności, II SAB/Bk 62/20 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2020-10-01, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
II SAB/Bk 62/20 - Wyrok WSA w Białymstoku
|
|
|||
|
2020-05-26 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku | |||
|
Elżbieta Lemańska Grażyna Gryglaszewska Małgorzata Roleder /przewodniczący sprawozdawca/ |
|||
|
645 Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601644 oraz od 646-652 658 |
|||
|
Przewlekłość postępowania | |||
|
II GSK 174/21 - Wyrok NSA z 2021-03-26 | |||
|
Burmistrz Miasta | |||
|
Zobowiązano do dokonania czynności | |||
|
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 149 par. 1 pkt 1 i 3, par. 1a, par. 2 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Roleder (spr.), Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, asesor sądowy WSA Elżbieta Lemańska, , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 1 października 2020 r. w trybie uproszczonym sprawy ze skargi A. K., D. P., P. G., R. J. i W. M. na bezczynność Burmistrza W. w przedmiocie rozpatrzenia wniosku w sprawie organizacji ruchu 1. zobowiązuje Burmistrza W. do rozpoznania wniosku A. K., D. P., P. G., R. J. i W. M. z dnia [...] sierpnia 2019 r., w terminie 30 dni od zwrotu akt administracyjnych organowi; 2. stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności; 3. stwierdza, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 4. wymierza organowi grzywnę w kwocie 500 (pięćset) złotych; 5. zasądza od Burmistrza W. na rzecz skarżącego A. K. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 6. zasądza od Burmistrza W. na rzecz skarżącej D. P. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 7. zasądza od Burmistrza W. na rzecz skarżącego P. G. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 8. zasądza od Burmistrza W. na rzecz skarżącego R. J. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 9. zasądza od Burmistrza W. na rzecz skarżącego W. M. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; |
||||
Uzasadnienie
A. K., R. J., D. P., P. G. i W. M.(zwani dalej łącznie "skarżącymi") wywiedli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. skargę na bezczynność Burmistrza W. w zakresie braku rozpatrzenia kierowanych do niego przez skarżących wniosków oraz skarg dotyczących organizacji ruchu drogowego na ul. [...] w N. przy granicy z Miastem B. oraz ulepszenia nawierzchni gruntowej na tej ulicy, w celu wyeliminowania uciążliwego pylenia spowodowanego ruchem samochodów osobowych i ciężarowych na ww. ulicy, nieprzystosowanej do tak wzmożonego ruchu jaki ma miejsce. Organowi zarzucili ponadto bezczynność w zakresie nierozpatrzenia wniosku Prezydenta Miasta B. z dnia [...] lutego 2019 r., w którym organ ten zwrócił się do Burmistrza W. o umieszczenie słupów wygrodzeniowych na ul. [...] w N. przy granicy z Miastem B. na odcinku od ul. [...] do łuku drogi oraz o ulepszenie nawierzchni drogi gruntowej. Zarzucili także bezczynność w zakresie nierozpatrzenia wniosku Komendanta Miejskiego Policji w B. z dnia [...] grudnia 2019 r. o wprowadzenie zmiany organizacji ruchu lub wyłączenie z ruchu pojazdów na działce położonej równolegle do ul. [...] w B. na wysokości posesji nr [...]. Skarżący sformułowali w skardze zarzuty rażącego naruszenie przepisów postępowania: art. 1, 35, 36 k.p.a. przez niewydanie decyzji administracyjnych w sytuacji zobowiązania organu do ich wydania oraz do załatwienia niniejszej sprawy, a także przez brak jakiejkolwiek decyzyjności ze strony organu w zakresie kierowanych do niego przez skarżących wniosków i skarg, a ponadto naruszenie art. 7, 8, 15, 77 § 1 i 80 k.p.a. przez dowolną i swobodną ocenę przez organ materiału dowodowego i bezzasadne nieuwzględnianie interesu skarżących, podczas gdy rzetelnie prowadzone postępowania winno skutkować wyłączeniem lub ograniczeniem z ruchu pojazdów działki położonej równolegle do ul. [...] w B. na wysokości posesji nr [...], a także wygrodzeniem bezprawnie użytkowanej części nawierzchni gruntowej. Skarżący wnieśli o zobowiązanie organu do wykonania ww. wniosku Prezydenta Miasta B. z dnia [...] lutego 2019 r., wniosku Komendanta Miejskiego Policji w B. z dnia [...] grudnia 2019 r. oraz wniosków kierowanych do organu przez skarżących. Jak wynika z akt sprawy, we wsi N. położonej na terenie gminy W., budowane jest osiedle mieszkaniowe. Dojazd na teren budowy odbywa się ul. [...] w B., z której samochody zjeżdżają na równolegle usytuowany i graniczący z miastem B. nieutwardzony pas gruntowy (stanowiący nieużytek) prowadzący do budowanego osiedla. Skarżący, zamieszkujący przy ul. [...] w B., od lipca 2018 r. kierują do Burmistrza W. zgłoszenia, pisma i skargi dotyczące zagrożenia w ruchu komunikacyjnym i zniszczenia nawierzchni ul. [...] w B., utrzymywanej z budżetu miasta B. i nieprzystosowanej do wzmożonego ruchu komunikacyjnego, spowodowanego ruchem samochodów ciężarowych i osobowych ul. [...] w B., pomimo istniejącego dojazdu do budowy z drogi wojewódzkiej nr [...]. Skarżący wskazują ponadto na zanieczyszczenie pyłami okolicy, w której zamieszkują, spowodowane wzmożonym ruchem komunikacyjnym, generujące uciążliwości w korzystaniu z posesji skarżących. Pierwszym pismem pochodzącym od mieszkańców ul. [...] w B., w tym skarżących, zgromadzonym w aktach administracyjnych, jest pismo D. P. do Urzędu Miejskiego w W. z dnia [...] lipca 2018 r. Z akt sprawy wynika, że w dniu [...] października 2018 r. D. P. skierowała ponaglenie do Wojewody P. w sprawie braku rozpatrzenia przez Burmistrza W. jej zgłoszenia z dnia [...] lipca 2018 r. Uchwałą z dnia [...] grudnia 2018 r. nr [...] Rada Miejska w W. uznała skargę złożoną przez D. P. za bezzasadną na podstawie art. 237 § 3, art. 238 § 1 i art. 239 k.p.a. W dniu [...] sierpnia 2018 r. przeprowadzono oględziny w terenie. Na przedstawione wówczas przez mieszkańców ul. [...] w B. kwestie związane z uciążliwościami wzmożonego ruchu pojazdów oraz użytkowania nielegalnego zjazdu z nieutwardzonego terenu na ul. [...], przeprowadzający oględziny pracownik Urzędu Miejskiego w B.- T. H. odpowiedział drogą elektroniczną dnia [...] września 2018 r. wskazując, że zobowiązano dewelopera budującego osiedle do dbania o stan terenów przylegających do inwestycji. W wyniku wymiany korespondencji elektronicznej pomiędzy D. P. a T. H., w dniu [...] września 2018 r. przeprowadzono wizję na ul. [...] w B., w której udział wzięli: T. H. oraz przedstawiciele Starostwa Powiatowego w B., Wydziału Dróg Komendy Miejskiej Policji w B. i Zarządu Dróg Urzędu Miejskiego w B. W trakcie wizji ustalono m.in., że zasadne jest rozważenie możliwości wybudowania skrzyżowania (ewentualnie ronda) w rejonie połączenia ul. [...] w B. i ul. [...] w N.. Następnie pismami z dnia [...] października 2018 r., [...] listopada 2018 r., D. P. w imieniu mieszkańców ul. [...] w B., wystosowała do Burmistrza W. pisma w sprawie zlikwidowania istniejącego nielegalnego wylotu ul. [...] w N. na ul. [...] w B., wskazując, że jego usytuowanie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. W reakcji na ww. pisma Burmistrz W. przeprowadził wizję lokalną w dniu [...] listopada 2018 r., w wyniku której stwierdzono potrzebę ustalenia stałej organizacji ruchu, w dniu [...] grudnia 2018 r. zorganizował spotkanie dotyczące rozwiązania problemów komunikacyjnych na przedmiotowym obszarze, zaś w dniu [...] lutego 2019 r. zorganizował spotkanie z deweloperem, któremu wskazano drogi dojazdowe do budowanego osiedla prowadzące od drogi wojewódzkiej nr [...]. Pismem z dnia [...] kwietnia 2019 r. mieszkańcy ul. [...] w B. (w tym skarżący) zwrócili się do Burmistrza W. o usunięcie naruszenia prawa przez wydanie decyzji w sprawie likwidacji nielegalnego zjazdu z terenu Gminy W. na ul. [...] w B., zaś pismem z dnia [...] czerwca 2019 r. wskazali, że utwardzenie drogi powinno nastąpić przez ułożenie płyt betonowych. Organ odpowiedział na drugie z ww. pism w dniu [...] lipca 2019 r. Kolejnym pismem z dnia [...] sierpnia 2019 r. mieszkańcy ul. [...] w B. zwrócili się do Burmistrza W. o usunięcie naruszenia prawa przez zlikwidowanie nielegalnego zjazdu oraz wygrodzenie odcinka drogi w N. od łuku ulicy na wysokości posesji nr [...], przez zastosowanie przepisów ustawowych dotyczących dróg publicznych. Pismem zatytułowanym "skarga" z dnia [...] grudnia 2019 r. mieszkańcy ul. [...] w B. zwrócili się o rozpatrzenie złożonych przez nich pism z dnia [...] sierpnia 2019 r. i z dnia [...] listopada 2018 r. Oba ww. pisma pozostały bez reakcji organu. Z akt sprawy wynika, że mieszkańcy ul. [...] kierowali równolegle pisma do Prezydenta B., który kilkukrotnie interweniował w przedmiotowej sprawie u Burmistrza W. W piśmie z dnia [...] sierpnia 2018 r. Prezydent Miasta B. wskazał, że na ul. [...] w B. obowiązuje zakaz poruszania się pojazdów ciężarowych. W dniu 15 października 2018 r. Prezydent Miasta B. zwrócił się do Burmistrza W. z prośbą o umieszczenie słupków wygrodzeniowych na wlocie na ul. [...] po stronie działek należących do Gminy W. Z kolei w reakcji na pismo mieszkańców ul. [...] w B. z dnia [...] kwietnia 2019 r. dotyczące istniejącego niebezpieczeństwa w ruchu komunikacyjnym na omawianym obszarze oraz jego zapylenia, Prezydent Miasta B. wystosował w dniu [...] lutego 2019 r. pismo do Burmistrza B. z prośbą o wyeliminowanie istniejących uciążliwości przez umieszczenie słupków wygrodzeniowych na ul. [...] w N. przy granicy z Miastem B. i ulepszenie nawierzchni gruntowej. W odpowiedzi z dnia [...] maja 2019 r. Burmistrz W. poinformował o podjętych pracach w sprawie zmiany organizacji ruchu oraz ulepszenia nawierzchni ul. [...] w N.. Pismem z dnia [...] lipca 2019 r. Prezydent Miasta B. poinformował Burmistrza W., że nie wyraził zgody na skomunikowanie nowo budowanego osiedla w N. z ul. [...] w B., wskazując, że nie wydano w sprawie uzgodnienia, o którym mowa w art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. 2018, poz. 2068 ze zm., dalej: "u.d.p.") oraz, że nielegalny przejazd zostanie zlikwidowany przez podniesienie krawężników. Pismem z dnia [...] września 2019 r. Prezydent Miasta B. zwrócił się do Burmistrza W. o podjęcie działań ograniczających kurzenie się drogi gruntowej ul. [...] w N.. W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej odrzucenie z uwagi na brak spełnienia obowiązku wyczerpania środka zaskarżenia w postaci ponaglenia, względnie o jej oddalenie, wskazując, że projekt zmiany organizacji ruchu został wykonany oraz, że organ niezwłocznie reaguje na wszystkie zgłoszenia od mieszkańców ul. [...] w B., udzielając na nie odpowiedzi. Organ wskazał, że w dniach [...] sierpnia 2018 r., 25 września 2018 r. i [...] listopada 2018 r. przeprowadził wizje lokalne w terenie, które miały na celu zapoznanie z zaistniałymi problemami i podjęcie działań w kierunku poprawy bezpieczeństwa drogowego w rejonie ul. [...] w N. i w B. W piśmie procesowym z dnia 1 czerwca 2020 r. skarżący wskazali, że Prezydent Miasta B. nie udzielił zgody ani nie wydał decyzji na wykonanie zjazdów na ul. [...] w B., zatem połączenie obu ulic jest naruszeniem prawa, z kolei projekt zmiany organizacji ruchu nie ma żadnych umocowań prawnych, ani też nie został uzgodniony z Prezydentem Miasta B.. W wykonaniu zarządzenia sędziego z dnia 8 września 2020 r. wezwano skarżących do sprecyzowania przedmiotu skargi na bezczynność organu, tj. wskazania, czy skarga dotyczy bezczynności Burmistrza W. w zakresie wniosku skarżących z dnia 21 sierpnia 2019 r., czy też innego wniosku/pisma. Równocześnie skarżących poinformowano, że przysługujące im prawo do wniesienia skargi na bezczynność organu dotyczy bezczynności w zakresie rozpoznania wniosków i pism kierowanych do organu przez samych skarżących, a nie wniosków i pism kierowanych do organu przez osoby/podmioty trzecie lub organy administracji publicznej. W wykonaniu ww. wezwania skarżący wskazali w piśmie procesowym z dnia 15 września 2020 r., że podtrzymują skargę na bezczynność Burmistrza W. w zakresie wniosku skarżących z dnia [...] sierpnia 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Skarga zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej: "p.p.s.a."), kontrola działalności administracji publicznej sprawowana przez sądy administracyjne obejmuje również bezczynność organów. W takich przypadkach, kontroli poddany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie w określonym przez prawo terminie. Jak przyjmuje się przy tym jednolicie w orzecznictwie, z bezczynnością organów administracyjnych mamy do czynienia wówczas, gdy organ ten, mimo istniejącego obowiązku nie załatwia sprawy w określonej prawem formie i w określonym prawem czasie będąc właściwym (kompetentnym) do załatwienia owej sprawy. Innymi słowy, gdy organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie bądź zwleka z wydaniem decyzji, postanowienia albo aktu lub dokonaniem czynności dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, a sprawa ma charakter sprawy z zakresu administracji publicznej (vide wyroki w sprawach: VIII SAB/Wa 43/17 z 28 września 2017 r.; IV SAB/Gl 184/17 z 29 września 2017 r.; II SAB/Lu 83/17 z 19 września 2017 r. dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń i Informacji o Sprawach NSA pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl, zwanej dalej: "CBOSA"). Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie mają natomiast znaczenia powody, dla jakich akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również okoliczność, czy bezczynność organu spowodowana została jego zawinioną lub niezawinioną opieszałością. Oceniając, czy organ pozostaje w bezczynności sąd bierze pod uwagę sytuację istniejącą w dacie orzekania. Wydanie zatem przez organ decyzji lub innego aktu wyłącza możliwość uwzględnienia skargi na bezczynność, zaś postępowanie w sprawie bezczynności staje się bezprzedmiotowe (vide: uchwała 7 sędziów NSA z dnia 26 listopada 2008 r., I OPS 6/08, ONSAiWSA 2009/4/63). Wniesienie skargi winno poprzedzić wyczerpanie środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, o czym stanowi art. 52 § 1 p.p.s.a. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia, jak stanowi art. 52 § 2 p.p.s.a., należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub ponaglenie, przewidziany w ustawie. W sprawie niniejszej wymóg ten został spełniony, bowiem wobec braku odpowiedzi na pismo skarżących z dnia [...] sierpnia 2019 r. , złożyli oni w dniu [...] grudnia 2019 r. kolejne pismo zatytułowane: "skarga", w którego treści zwrócili się wyraźnie o rozpatrzenie przez organ m.in. ich pisma z dnia [...] sierpnia 2019 r. Pismo to zatem w ocenie sądu stanowiło ponaglenie, o którym mowa w art. 37 k.p.a., wymagane treścią art. 52 § 2 k.p.a. W konsekwencji wniosek organu o odrzucenie skargi z uwagi na brak wyczerpania przez skarżących środków zaskarżenia, nie mógł zostać uwzględniony, a skarga na bezczynność Burmistrza W. podlegała merytorycznemu rozpoznaniu. W niniejszej sprawie skarżący zwrócili się do Burmistrza W. (po raz kolejny) o zlikwidowanie nielegalnego zjazdu pomiędzy ul. [...] w B. a ul. [...] w N., prowadzącego do nowo budowanego osiedla mieszkaniowego oraz wygrodzenie odcinka ww. nieutwardzonej drogi w N. od łuku ulicy do posesji nr [...] przez zastosowanie u.d.p. Pismo to niewątpliwie stanowiło wniosek o wszczęcie w sprawie właściwego postępowania dotyczącego zjazdu z drogi publicznej lub organizacji ruchu komunikacyjnego na przedmiotowym obszarze i winno było zostać należycie przez organ załatwione. Zgodnie bowiem z art. 61 § 1 k.p.a. postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Stosownie do art. 61a § 1 .p.a., gdy żądanie, o którym mowa w art. 61 k.p.a., zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. W ocenie sądu z ww. przepisów wynika, że każdy wniosek o wszczęcie postępowania wpływający do organu, powinien zostać załatwiony w sposób formalny. Może to nastąpić albo przez wszczęcie postępowania i wydanie decyzji je kończącej albo – w przypadku stwierdzenia przez organ braku podstaw do jego wszczęcia– wydaniem postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania na podstawie art. 61a §1 k.p.a., które podlega kontroli instancyjnej. Każda inna reakcja organu, w szczególności zaś ciągłe kwalifikowanie wniosku jako skargę wniesioną na podstawie art. 227 k.p.a. i nast., lub udzielenie odpowiedzi zwykłym pismem informującym, nie może zostać uznane za odpowiadające prawu, bowiem zamyka ono wnioskodawcy drogę do postępowania administracyjnego i pozbawia praw procesowych, przede wszystkim zaś prawa do skontrolowania stanowiska organu. Sąd orzekający przychyla się do stanowiska NSA wyrażonego w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 czerwca 2017 r. wydanego w sprawie sygn. akt II OSK 1936/16 (CBOSA), który w kontekście ww. regulacji wyraził pogląd, że organ powinien zbadać złożony wniosek z uwzględnieniem okoliczności faktycznych sprawy i ewentualnie przepisów prawa materialnego, które mogłyby mieć w sprawie zastosowanie, (czyli w niniejszej sprawie z uwzględnieniem przepisów u.d.p.). Dopiero taka ocena umożliwiałaby podjęcie właściwych działań, a więc albo wydanie zaskarżalnego postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania, albo – w przypadku pozytywnego wyniku wstępnej kontroli – wszczęcie postępowania właściwego dla danych okoliczności stanu faktycznego kończącego się decyzją merytoryczną wydaną na podstawie przepisów mających zastosowanie w sprawie lub decyzją procesową wydaną na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. (umarzającą postępowanie). Należy przy tym zauważyć, że jeśli ustawodawca w określonej kategorii spraw nie wskazał zasady oficjalności lub zasady skargowości jako wyłącznej do zainicjowania postępowania administracyjnego, znajduje zastosowanie zasada ogólna z art. 61 § 1 k.p.a., dopuszczająca obydwa sposoby wszczęcia postępowania. W przypadku zaś gdyby podanie zawierało braki formalne, należy zastosować regulację zawartą w art. 64 k.p.a., zaś gdyby żądanie wniosku organ uznał za niezrozumiałe lub niejednoznaczne, powinien zwrócić się do jego autora / autorów o doprecyzowanie żądania lub dodatkowe wyjaśnienia. W każdym razie, organ winien był wniosek skarżących z dnia [...] sierpnia 2019 r. potraktować jako impuls do wszczęcia formalnych działań. Tymczasem Burmistrz W. nie zareagował na ww. wniosek w żaden sposób. Z tych powodów skargę na bezczynność należało uznać za uzasadnioną. W tym miejscu podkreślić wypada, że celem skargi na bezczynność jest wyłącznie doprowadzenie do wydania przez organ aktu lub podjęcia czynności, jednakże bez przesądzania o treści, czy skutkach tych działań. Sąd nie ingeruje więc w merytoryczną i procesową zasadność potencjalnych czynności, biorąc pod uwagę jedynie sam fakt, czy w danej sprawie została dokonana czynność lub czy z innych powodów organowi nie można zarzucić stanu bezczynności. W trybie art. 149 § 1 p.p.s.a., sąd może tylko orzec o obowiązku wydania aktu w danym terminie – nie może natomiast nakazać organowi sposobu rozstrzygnięcia, ani też bezpośrednio orzekać o prawach lub obowiązkach skarżących. W konsekwencji sąd w punkcie 1 wyroku zobowiązał Burmistrza W. na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a do załatwienia wniosku skarżących z dnia [...] sierpnia 2019 r. w terminie 30 dni. Stwierdzając zaś wystąpienie bezczynności w tym względzie, sąd dał temu wyraz w punkcie 2 wyroku orzekając na podstawie art. 149 § 1 pkt 3 p.p.s.a. Na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a sąd miał ponadto obowiązek ocenić czy bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Jak wskazuje się w orzecznictwie, w celu ustalenia, czy naruszenie prawa jest rażące, należy uwzględnić przekroczenie przez organ terminów ustawowych obowiązków, które musi być znaczne i niezaprzeczalne, pozbawione racjonalnego (prawnego) uzasadnienia, powiązane z niezastosowaniem trybu informowania strony o powodach niezałatwienia sprawy w terminie oraz wyznaczenia nowego terminu rozpatrzenia sprawy, jak też braku okoliczności wyłączającej możliwość przypisania organowi zawinienia za bezczynność. Podkreśla się również, że o rażącym naruszeniu prawa można mówić, gdy zwłoka w załatwieniu sprawy jest znaczna i jest efektem działania (zaniechania organu), które można interpretować jako unikanie podjęcia rozstrzygnięcia bądź lekceważenia praw podmiotu domagającego się czynności od organu (vide m.in. wyroki: WSA w Warszawie z 13 listopada 2007 r., sygn. akt I SAB/Wa 406/17; NSA z 7 czerwca 2016 r., II OSK 1810/16, WSA w Białymstoku z 19 września 2017 r. – dostępne w CBOSA). W ocenie składu orzekającego bezczynność w sprawie niniejszej miała charakter rażącego naruszenia prawa, o czym przesądził przede wszystkim czas jej trwania, przekraczający rok. Nie może przy tym ujść uwadze sądu okoliczność wielokrotnego kierowania przez skarżących pism do organu, na które albo odpowiadał on jedynie w drodze pozaformalnej, ani razu nie kierując sprawy do merytorycznego zbadania, a tym samym nie podejmując próby formalnego zakwalifikowania tych wniosków, a tym samym pozbawiając skarżących możliwości kontroli instancyjnej jego działania. O charakterze bezczynności orzeczono w punkcie 3 wyroku. Skarga na bezczynność nie zawierała żądania wymierzenia organowi grzywny, jednakże sąd orzekł w tym przedmiocie działając z urzędu na zasadzie art. 149 § 2 p.p.s.a., mając na względzie okoliczności przesądzające o rażącym charakterze bezczynności organu. Należy przy tym zauważyć, że grzywna jest dodatkowym środkiem dyscyplinująco-represyjnym, który powinien być stosowany w szczególnie nagannych przypadkach zwłoki organu w załatwieniu sprawy, gdy oceniając całokształt działań organu można dojść do przekonania, że noszą one znamiona zamierzonego lub nieuzasadnionego racjonalnie lub prawnie unikania podjęcia rozstrzygnięcia w sprawie, a przy tym istnieje uzasadniona obawa, że bez tych dodatkowych sankcji organ nadal nie będzie respektować obowiązków wynikających z przepisów prawa (por.: wyrok NSA z dnia 7 czerwca 2017 r., II OSK 1810/16, CBOSA). Zdaniem składu orzekającego w sprawie niniejszej powyższe okoliczności wystąpiły, zaś fakt niedziałania organu w przypisanej prawem formie przez okres ponad 1 roku od otrzymania wniosku i - co istotne - nie załatwienie go do chwili obecnej, uzasadnia obawę o nierespektowanie obowiązków wynikających z przepisów prawa. Orzeczona grzywna w kwocie 500 zł spełni przy tym rolę proporcjonalnej represji za niezgodne z prawem działanie i w ocenie sądu jest wystarczającym środkiem dyscyplinującym do podjęcia stosownych działań. O kosztach postępowania orzeczono w punktach 5-9 wyroku na podstawie art. 200 p.p.s.a. zasądzając od organu na rzecz każdego ze skarżących wysokość uiszczonych przez nich wpisów od skargi na bezczynność, w kwotach po 100 zł. Sprawa rozpoznana została na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym, a podstawę ku temu stanowił art. 119 pkt 4 w zw. z art. 120 p.p.s.a., zgodnie z którymi sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Z wyżej wymienionych względów sąd orzekł jak w sentencji wyroku. |