Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marta Laskowska-Pietrzak, sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj (spr.), sędzia WSA Jakub Linkowski, Protokolant st. ref. Marcin Lesner, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 grudnia 2013 r. sprawy ze skargi D. A. i W. B. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego na rzecz skarżących D. A. i W. B. kwotę po 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Decyzją z [...] kwietnia 2013 r. nr [...] Starosta M., po rozpatrzeniu zarzutów W. B. i D. A. do projektu operatu opisowo-kartograficznego modernizacji ewidencji gruntów w zakresie przebiegu granic działki [...] położonej w obrębie C. i powierzchni działki nr [...], [...], [...] i [...], orzekł o uwzględnieniu zarzutów w zakresie ponownego wznowienia granic działki nr [...] i o odrzuceniu pozostałych zarzutów a [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego decyzją z [...] lipca 2013 r. utrzymał w mocy tę decyzję.

Stan sprawy przedstawiał się następująco.

1. S. B. i D. A. są współwłaścicielami działek [...], [...] , [...] i [...] położonych w C. Działki te graniczą z działkami [...], [...] i [...]. Nadto W. B. jest właścicielem działki nr. ew [...] i pow. [...] ha (brak księgi wieczystej).

2. W trakcie prac modernizacyjnych dokonywanych w latach 2001-2002 Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w P. sporządziło projekt operatu opisowo-kartograficznego obrębu C. i pow. ogólnej [...] ha. Operat został wyłożony dla zainteresowanych a następnie zatwierdzony decyzją Starosty M. z [...] kwietnia 2003 r. nr. G[...].

3. Od decyzji tej odwołanie wnieśli D. A. i W. B.

4. Decyzją Wojewody [...] nr [...] z [...] marca 2004 r. nr. [...] decyzja Starosty [...] została utrzymana w mocy. (k 297 akt adm.).

5. Na skutek skargi skarżących Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 3 marca 2005 r sygn. akt IV Sa/Wa 868-870/04 stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji Wojewody [...] wskazując, że organem II stopnia jest Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Województwa [...].

6. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Województwa [...], rozpoznając odwołanie, decyzją nr [...] z [...] września 2005 r. nr. [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Starosty [...].

7. Skargę do WSA wniosła D. A.

WSA w Warszawie wyrokiem z 5 grudnia 2006 r., sygn. akt IV SA/WA 2313/05 uchylił decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Województwa [...] z [...] września 2005 r. [...]. Sąd wskazał, że na podstawie art. 24a ustawy o geodezji i kartografii, który wszedł w życie w trakcie prowadzonej modernizacji, projekt modernizacji nie podlega już zatwierdzeniu w drodze decyzji administracyjnej, ponieważ nabiera statusu operatu ewidencji gruntów i budynków z mocy samego przepisu ustawowego. Organ orzeka wyłącznie o indywidualnych zarzutach skierowane przeciwko nowym zapisom w ewidencji gruntów i budynków. Konsekwencji tych zmian organ nie rozważył. Ponadto organ nie wyjaśnił stanu faktycznego sprawy, nie rozpatrzył całego materiału dowodowego oraz sporządził nie wyczerpujące uzasadnienie. Nie odniósł się także do zarzutów odwołań. D. A. podniosła zastrzeżenia dotyczące wymiarów długościowych działki od punktu graniczącego z działką nr [...] oraz do pozostałych odcinków. Wskazała, że zmniejszyły się areały działek [...], [...], [...], [...], [...], co zostało wg niej wykazane w dokumentach złożonych do organu ewidencyjnego (akt notarialny, mapa z księgi wieczystej). Poza tym, w swoim odwołaniu R. M., inna skarżąca w tamtej sprawie, podniosła zarzuty odnośnie wschodniej granicy działki nr [...], przedstawiając w tym zakresie obszerne wyjaśnienia. Organ nie ustosunkował się do tych kwestii.

8. W związku z tym Starosta M. wyłożył ponownie w Starostwie Powiatowym w M., w terminie od 26 listopada do 14 grudnia 2007 r. projekt operatu opisowo kartograficznego obrębu C.

9. D. A. wniosła uwagi w przedmiocie:

-niezgodności powierzchni działek po modernizacji z powierzchnią w aktach notarialnych;

-przebiegu drogi i rowu niezgodnie z rzeczywistością;

-niewłaściwego przebiegu granicy działek [...] i [...] z działką [...] (droga);

-braku możliwości sprawdzenia wymiarów działek [...], [...], [...],[...]

10. W. B. wniósł uwagi w przedmiocie:

-złego wyliczenia długości granicy działki nr [...] z działką [...] w siedlisku która powinna wynosić zgodnie z rozgraniczeniem [...] a nie [...] m;

-złego wyliczenia długości granicy działki [...] od strony zachodniej (powinna wynosić [...] m);

-nie uwzględnienia użytku lasu w całej powierzchni działek [...], [...], [...], i wadliwego ustalenie granicy pomiędzy tymi działkami a działką [...] (drogą), która powinna przebiegać nie za lasem ale za lasem i pastwiskiem;

-zmniejszenia powierzchni działek [...], [...], [...] i [...].

11. Starosta M. nie uwzględnił tych zarzutów jednakże, wobec ponownych wystąpień skarżących z zarzutami do operatu poinformował strony o zamiarze zlecenia w trybie modernizacji ponownego ustalenia granic działki [...] z działkami [...], [...], [...]. Czynności zostały podjęte jednakże z uwagi na uniemożliwienie geodetom wejścia na grunt ostatecznie Starosta M. poinformował o odrzuceniu uwag zgłoszonych do projektu i o zamiarze publikacji w dzienniku urzędowym województwa mazowieckiego informacji o zakończeniu modernizacji. Informacja została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa [...] z [...] października 2008 r. (Nr. [...], poz. [...]).

12. Zarzuty do modernizacji ewidencji gruntów i budynków wnieśli ponownie D. A. i W. B.

D. A. zgłosiła zarzuty:

-braku ponownego ustalenia granic działki [...] z działkami [...], [...], [...];

-brak weryfikacji konturów użytków gruntowych i granic działek [...], [...], [...], [...];

-brak informowania stron o planowanych czynnościach pomiarowych.

W. B. zgłosił zarzuty:

-dokonania zmiany danych ewidencyjnych w trakcie modernizacji niezgodnej z dokumentacją prawną:

-usunięcia konturu klasyfikacyjnego 677/sV i zmniejszenia zasiągu konturu 678/LsV;

-wykazania przebiegu granicy działki [...] z działką [...] niezgodnie z rozgraniczeniem z 1977r.

-brak informowania o planowanych czynnościach pomiarowych.

13. W ramach oceny zarzutów organ stwierdził potrzebę dokonania wznowienia na gruncie przebiegu granicy działek [...] z działkami [...], [...], [...] oraz dokonania pomiaru kontrolnego w zakresie aktualności wskazanych użytków gruntowych. Zlecono te prace firmie P. w M. Dokumentacja została sporządzona i przyjęta do PODGiK pod nr. [...].

14. Przeprowadzono także postępowanie w sprawie klasyfikacji użytków gruntowych, które ostatecznie zakończyło się wydaniem przez Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego decyzji z [...] maja 2012 r. nr [...] o umorzeniu postępowania wobec braku podstaw do zmiany konturów rodzajów użytków gruntowych w sprawie klasyfikacji gruntów, w którym to postępowaniu organ może jedynie ustalać typy i klasy gleb i ich kontury. Decyzja ta była m.in. wynikiem wydanego w toku tego postępowania wyroku WSA w Warszawie z 9 lutego 2012 r (w decyzji mylnie podano 2 luty), w którym uchylono decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Województwa z [...] września 2011 r. w przedmiocie klasyfikacji gruntów. Wyrokiem WSA z 9 lutego 2012 r. IV SA/WA 1846/11 uchylono decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Województwa [...] z [...]września 2011 r. nr. [...] w przedmiocie klasyfikacji gruntów na działkach [...], [...], [...], [...], [...] w obrębie C., ponieważ organ nie odniósł się do zarzutów odwołania i nie wyjaśnił stronie do jakiego stanu prawnego zostały zastosowane mapy do sporządzenia operatu klasyfikacyjnego gruntów stanowiących podstawę do sporządzenia operatu klasyfikacyjnego. Sąd wskazał, że jeżeli zarzuty do zmodernizowanego operatu ewidencji gruntów zostały odrzucone przez starostę wówczas podstawą do wydania decyzji klasyfikacyjnej powinien być zmodernizowany operat ewidencji obrębu C. Jeżeli natomiast postępowanie to nie zostało zakończone to stosownie do art. 24a ust. 11 Prawa geodezyjnego i kartograficznego dane ujawnione w operacie ewidencyjnym nie są wiążące i podstawą klasyfikacji powinny być dane sprzed modernizacji. Poza tym sąd zwrócił uwagę, że w ramach klasyfikacji gruntów organy mogą zajmować się wyłącznie klasyfikacją gruntów nie zaś ustaleniem rodzaju użytku gruntowych zmieniając ich oznaczenie.

15. W celu ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie granic i rodzajów użytków gruntowych jakie powinny być wykazane w wyniku modernizacji zlecono firmie P. sporządzenie dokumentacji zawierającej zmiany danych ewidencyjnych niezbędnej do rozstrzygnięcia wniesionych zarzutów. Dokumentacja ta została przyjęta do PODGiK w dniu 14 lutego 2012 r. pod nr. [...].

16. W. B. w piśmie z 9 lutego 2013 r. zakwestionował;

- przebieg granicy użytku pastwiska jako konturu klasyfikacyjnego 677/PsV oraz lasu oznaczonego jako konturu 678/LsV,

- powierzchnię działki [...] jako niezgodną z powierzchnią wskazaną w księdze wieczystej;

- generalnie zmniejszenie w wyniku modernizacji powierzchni jego gruntów;

D. A. w piśmie z 18 lutego 2013 r. zakwestionowała:

- przebieg granicy działek [...] z działkami [...] i [...] jako niezgodny z rozgraniczeniem;

-niezgodność powierzchni działek z powierzchnią w księdze wieczystej;

-przebieg granic użytku gruntowego pastwiska w działkach [...], [...] i [...];

-prowadzenie postępowania bez podstawy prawnej;

-niezgodność operatów ze stanem faktycznym, żądając jednocześnie wyłączenia operatów nr [...] i [...], załączenie dokumentacji poscaleniowej i z ksiąg wieczystych, powrócenie na mapach do działki [...] sąsiadującej z działką [...], nie usuwanie dokumentacji wykonanej przez biegłego sądowego, przywrócenie pasa pastwiska oznaczonego na mapach klasyfikacyjnych symbolem 677/PsV na działkach [...], [...], [...], zastosowania się do wyroków WSA i decyzji WINGiK, przywrócenie powierzchni działek [...], [...], [...], [...] wg ksiąg wieczystych, uzupełnienie dokumentacji technicznej nr [...] uwierzytelnioną dokumentacją od scalenia i z ksiąg wieczystych.

17. W wyniku rozpoznania zarzutów od operatu złożonych przez D. A. i W. B. Starosta M. wydał decyzję z [...] kwietnia 2013 r. (dalej decyzja I instancji) w której orzekł o uwzględnieniu zarzutów D. A. i W. B. w zakresie ponownego wznowienia granic pomiędzy działkami [...] i [...], [...], [...] oraz dokonania weryfikacji wykazanych konturów użytków gruntowych działek nr. [...], [...], [...], [...] i o odmowie uwzględnienia zarzutów w zakresie przebiegu granic działek [...], [...], [...] i [...], nie informowania o planowanych czynnościach pomiarowych, dokonywania zmiany operatów ewidencyjnych w trakcie modernizacji niezgodnej z dokumentacją prawną oraz danych w operacie ewidencji gruntów i budynków w zakresie danych ewidencyjnych tych działek zgodnie z dokumentacją techniczną przyjętą do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w dniu 14 grudnia 2012 r. pod nr. [...].

18. Odwołania wnieśli ponownie skarżący.

W. B. wskazał brak konturu pastwiska w działkach [...], [...], [...] od strony północnej "za lasem", nie informowanie go o czynnościach geodetów, nie przestawienie przez pozostałych uczestników postępowania tytułów własności do ich działek, wadliwe ustalenie powierzchni działki [...] (nie będącej jego własnością) w oparciu o podział działki z 1961 r. stanowiącej na planie scaleniowym z 1934 r. działkę nr [...].

D. A. wskazała na nienależyte i niewyczerpujące zebranie materiału dowodowego, niezastosowanie się do wytycznych zawartych w wyrokach WSA, brak rzetelności oraz prawdy w uzasadnianiu okoliczności niewpuszczenia geodetów na grunt, wadliwe ustalenia przebiegu drogi oznaczonej nr [...], zniszczenie punktów granicznych pomiędzy działkami [...], [...] i [...], gdyż działka [...] nigdy nie graniczyła z działką [...], nie uwzględnienie art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, nie powiadamianie jej o likwidacji działki [...].

19. W wyniku rozpoznania odwołań wniesionych przez D. A. i W. B. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego decyzją z [...] lipca 2013 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że zarzuty skarżących nie znajdują uzasadnienia w projekcie operatu opisowo-kartograficznego.

a) Nie ma podstaw do porównywania obecnych granic i wymiarów działek z działkami wskazanymi w planie scaleniowym z 1834 r. przede wszystkim z uwagi na zasady zakładania ewidencji gruntów na podstawie dekretu z 2 lutego 1955r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 6, poz.32). Nieruchomości w planie scaleniowym zostały wykazane z drogami podczas gdy w toku zakładania ewidencji gruntów drogi te stały się odrębnymi działkami ewidencyjnymi. Poza tym kolejni nabywcy nieruchomości nabywali działki w granicach ewidencyjnych.

b) Działka [...] nie ma urządzonej księgi wieczystej. Jedynie w toku porównywania zapisów z księgi wieczystej nr [...], w której ujawniona jest działka [...] opisana jako gospodarstwo rolne o pow. [...] ha na podstawie kształtu tej działki i jej opisu można przypuszczać, że odpowiada ona obecnie działce [...] o pow. [...] ha. Gdy oznaczenie działki w księdze wieczystej jest inne niż w ewidencji gruntów brak jest podstaw do twierdzenia, że są to te same działki i w związku z tym organ uznał zapisy w księdze wieczystej jako niewiarygodne wskazując, że podstawą oznaczenia danych w księdze wieczystej są zapisy z ewidencji gruntów a w razie niezgodności organ ma obowiązek zawiadomienia o tej niezgodności ksiąg wieczystych. Poza tym rękojmia wiary wieczystej ksiąg wieczystych (art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece) nie obejmuje działu I księgi (położenie i oznaczenie nieruchomości), w związku z tym nie ma w tym wypadku zastosowania rękojmia wiary wieczystej ksiąg wieczystych w zakresie dokonanego w niej oznaczenia nieruchomości ani prymat zapisów w księdze wieczystej na danymi z ewidencji gruntów.

c) Odnośne zarzutu brak konturu pastwiska za lasem organ wskazał, że w czasie zakładania ewidencji gruntów kontur lasu sięgał do końca północnego odcinka działek [...], [...] i [...]. Pastwisko od północnej granicy przedmiotowych działek pojawiło się pomyłkowo na mapie klasyfikacyjnej obrębu C. w 1997 r, w toku klasyfikacji gruntów zmeliorowanych. Przy kopaniu rowu melioracyjnego w terenie podmokłym granice działek zostały naruszone a po osuszeniu gruntu pojawił się teren, który B. objęli w posiadanie jako pastwisko i "usiłują wykazać, że w czasie modernizacji zginęło im pastwisko", które nigdy nie było ich własnością. W ocenie organu zarzut ten jest "niedorzeczny" dlatego, że las nie był w czasie wykonywania melioracji karczowany a po melioracji kontur lasu został na mapie klasyfikacyjnej nieprawidłowo skrócony i w tym miejscu wyodrębniono kontur pastwiska 677PsV,

d) Zarzut braku informowania skarżących w czynnościach geodetę organ uznał za nie zasadny ponieważ zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy pgik osoby, które zgłosiły prace właściwym organom mają prawo wstępu na grunt i do obiektów budowlanych oraz do dokonywania niezbędnych czynności. Nie mają obowiązku uzyskiwania zgody od właścicieli na wejście na ich grunt w przypadku wykonywania lub czynienia przygotowań do pracy geodezyjnej. Nie ma też obowiązku okazywania innym właścicielom tytułów własności ich działek.

e) Księga wieczysta [...], która została założona przed tworzeniem ewidencji gruntów nie daje rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych ani w zakresie oznaczenia nieruchomości ani jej powierzchni.

f) Materiał dowodowy został zebrany w sposób wyczerpujący począwszy od dokumentacji scaleniowej z 1934 r. poprzez dokumentację z czasów zakładania ewidencji gruntów i kolejnych opracowań geodezyjnych, w tym klasyfikacji gleboznawczej po melioracji gruntów.

g) Zarzut niewpuszczenia geodetów na grunt stanowił utrudnienie dla nich w wykonywaniu czynności geodezyjnych i nie miał wpływu na treść operatu.

h) Organ wskazał, że w czasie zakładania ewidencji gruntów powierzchnia działek była liczona według mniej dokładnych pomiarów. Obecnie dokładność pomiarów, poprzez zastosowanie do obliczeń metody analitycznej na podstawie współrzędnych punktów granicznych umożliwiła dokonanie dokładniejszych pomiarów – co czyni zarzuty wadliwego ustalenia powierzchni działek za niezasadne.

Skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wywiedli oboje skarżący.

W. B. zarzucił:

- brak wnikliwego rozpoznania jego odwołania, co doprowadziło do pozbawienia go prawa własności do nabytej działki o pow. [...] ha, w tym wadliwe ustalenia organu co do przesunięciu na północ granic działki [...] (drogi), gdyż to właśnie w kierunku północnym teren przechodzi w bagno i nie mogło dojść do przesunięcia w tym kierunku drogi, jak wywodzi organ, pozbawienie własności lasu i pastwiska na działkach o nr. ew. [...], [...], [...], skrócenie wschodniej granicy działki [...], co doprowadziło do zmniejszenia powierzchni działki [...];

- wadliwe ustalenie, że czynności wznowienia granic obrębu C. z obrębem R. dokonano na podstawie operatu nr [...], ponieważ na podstawie tego dokumentu wschodnia granica działki [...], [...] i szerokość drogi wynosiła [...] m, co stoi w sprzeczności z usytuowaniem po modernizacji działki [...]. W postępowaniu zakończonym decyzją Starosty M. z [...] stycznia 2003 r. nr [...] przebieg północnej granicy działki [...] z nieruchomościami we wsi R. jest wadliwy, gdyż skarżący nie brał udziału w tym postępowaniu pomimo tego, że rozgraniczenie dotyczyło jego własności.

- wadliwe posłużenie się dokumentami ze sprawy o zasiedzenie przez Skarb Państwa działki [...].

Skarżąca D. A. zarzuciła:

-wadliwe i niepełne zebranie materiału dowodowego i jego niepełne rozpatrzenie;

-wydanie decyzji z pominięciem treści wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego;

-zniszczenie punktów granicznych pomiędzy działkami [...], [...], 218, co skutkowało błędnym ustaleniem przez organ, że współwłaściciele działki [...] graniczą z działką [...], podczas gdy taka granica nigdy nie istniała;

- błędne oparcie ustaleń na mapie geodezyjnej sporządzonej w wyniku modernizacji, która nigdy nie istniała;

-naruszenie praw strony poprzez nieudostępnienie całości materiałów postępowania i wybiórcze okazywanie kart operatu technicznego.

W uzasadnieniu skargi skarżąca wskazał na brak podstaw do posługiwania się mapami sporządzonymi przez p. U. i O. oraz mapą z postępowania sądowego o zasiedzenie działki [...]. Poza tym wskazała, że WSA uchylił decyzję zatwierdzającą operat opisowo-kartograficzny modernizacji gruntów (wyrok z 5 grudnia 2006r.) oraz zakwestionował dokumentację geodezyjną sporządzoną przez firmę P. (wyrok WSA z 9 lutego 2012r,) w związku z tym brak było podstaw do posługiwania się tymi dokumentami w ramach prac związanych z modernizacją gruntów. Posługiwanie się tymi dokumentami doprowadziły do błędnego ustalenia większego obszaru sadzonego lasu iglastego niż w rzeczywistości, na działkach [...], [...] i [...], na których w rzeczywistości jest pastwisko. Poza tym wskazywała na brak spójności pomiędzy punktami granicznymi działek [...], [...] i [...], na co zwrócił również uwagę organ, brak pełniej dokumentacji technicznej sporządzonej przez firmę P. Udostępniono jej jedynie 13 stron z tej dokumentacji spośród stukilkudziesięciu. W ocenie skarżącej organ powinien wyłączyć dokumentację techniczną nr [...] i [...] z uwagi na brak w tej dokumentacji uwierzytelnionej dokumentacji historycznej.

W odpowiedzi na skargi organ wniósł o ich oddalenie podtrzymując argumenty jak w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.

Skargi są zasadne w zakresie w jakim zarzucają naruszenie przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy: art. 7, 77 § 1 i 107 § 3 i 11 k.p.a.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd nie bada pod względem merytorycznym operatu, ponieważ nie ma w tym zakresie wiedzy specjalistycznej z zakresu geodezji i kartografii aby dokonać ustaleń czy przyjęte w operatach współrzędne są prawidłowe. Sąd dokonuje jedynie oceny w zakresie dochowania norm regulujących postępowanie administracyjne w szczególności w zakresie zagwarantowania wszelkich praw procesowych stron oraz ustala czy nie zostały naruszone przepisy prawa materialnego regulujące daną kwestię. W tym wypadku są to przepisy ustawy z 17 maja 1989 r Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j.Dz.U.2010.193.1287), dalej pgk., oraz przepisy rozporządzenia wykonawczego Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr. 38, poz. 454), dalej Rozporządzenie.

Na wstępie tych rozważań przypomnieć należy, że zapisy w ewidencji gruntów mają wyłącznie charakter techniczno-deklaratoryjny. Organy ewidencyjnej rejestrują stany prawne ustalone w innych trybach lub przez inne organy i nie rozstrzygają o prawach właścicielskich ani innych uprawnieniach do władania daną nieruchomością (por. wyrok NSA z 18 kwietnia 1999 r. II SA 1632/98, Lex 46216). Poza tym, o czym wydają się nie wiedzieć skarżący, dokumenty które określają poprzedni stan prawny działek gruntu nie mogą stanowić podstawy do ujawnienia tego stanu w ewidencji gruntów i budynków gdy pojawił się nowy, późniejszy stan stwierdzony kolejnymi dokumentami z którymi ustawodawca związał skutek wiążącego ustalenia stanu prawnego danych działek gruntu (por. wyrok WSA w Warszawie z 8 listopada 2010 r. IV SA/WA 1558/10, Lex nr 758828). Mówiąc inaczej, istnienie dokumentów późniejszych wyklucza możliwość posłużenia się dokumentami wcześniejszymi. W przypadku natomiast istotnych rozbieżności w tych dokumentach organ geodezyjny może w ramach przysługujących mu uprawnień dokonywać czynności geodezyjnych mających na celu ustalenie rzeczywistego stanu rzeczy zgodnie z zasadą aktualności danych w ewidencji gruntów.

W niniejszej sprawie skarżący w istocie kwestionują po pierwsze granice swych działek, po modernizacji gruntów, pod drugie kontury użytków gruntowych a po trzecie podnoszą argumenty dotyczące nie informowania ich o podejmowanych przez geodetach czynnościach na gruncie.

1. Odnosząc się do ostatniego z zarzutów wskazać należy, że brak jest podstaw prawnych do każdoczesnego informowania stron o czynnościach geodezyjnych geodetów, takiego przepisu prawa nie wskazali również skarżący. Po wszczęciu procedury związanej z modernizacją ewidencji gruntów i budynków podejmowane są przez geodetów czynności i dopiero gdy zostanie sporządzony dany operat czy inna niezbędna dokumentacja geodezyjna – strony są o tym informowane, udzielane są im terminy do zgłoszenia ewentualnych zarzutów do tych dokumentów. Analiza akt administracyjnych w tej sprawie prowadzi do wniosku, że organy w sposób prawidłowy podejmowały czynności procesowe w tym zakresie, udostępniały zainteresowanym stronom niezbędne dokumenty, udzielały pisemnych odpowiedzi na ich pisma. Skarżąca D. A. nie wykazała przy tym aby doszło do pozbawienia jej możliwości zapoznania się z dokumentami modernizacyjnymi – co czyni jej zarzut w tym zakresie za niezasadny.

2. Nie budzą zastrzeżeń sądu argumenty organu leżące u podstaw ustalenia granic działek [...] z [...]. Granica została ustalona na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w M. w sprawie [...], (k 241 akt adm.), które ukształtowało granicę pomiędzy tymi nieruchomościami i treścią tego postanowienia organ, z mocy art. 365 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. 1964, Nr 43, poz. 296 ze zm), dalej K.p.c, jest związany. To samo dotyczy ustalenia granic działek [...] i [...] z gruntami wsi R., gdyż w tym zakresie wydana została przez Starostę M. decyzja rozgraniczeniowa, która ma walor ostateczności i którą organ jest związany z mocy art. 16 § 1 K.p.a. (decyzja Starosty M. z [...] stycznia 2003 r. [...] - k 274, akt). Ponadto zostały wydane decyzje rozgraniczeniowe z [...] stycznia 2003 r. nr. [...] z [...] stycznia 2003 r. nr. [...], [...] stycznia 2003 r. nr [...] z [...]stycznia 2003 r. nr. [...], którymi ustalona została granica działek [...] z działkami położonymi we wsi R. gm. C. nr nr: [...], [...], [...], [...], [...], [...]. Tymi decyzjami zostały ustalone granice północne działki [...]. Dopóki zatem istnieją w obrocie prawnym wyżej wskazane orzeczenia sądowe i decyzje administracyjne brak jest możliwości kwestionowania ustalonych nimi granic ewidencyjnych nieruchomości.

3. Nie można się jednak zgodzić z organem, że w sposób pełny ocenił zebrany materiał dowodowy a motywy leżące u podstaw rozstrzygnięcia znalazły odzwierciedlenie w treści uzasadnienia. W ocenie sądu uzasadnienie nie spełnia wymogów art. 107 § 3 K.p.a. ponieważ nie zawiera, w odniesieniu do części z twierdzeń, przekonywujących argumentów uzasadniających treść rozstrzygnięcia.

4. Niezrozumiałe są ustalenia w zakresie granicy działki [...] i [...] oraz [...] i [...]. Co do zasady przekonujące jest stwierdzenie, że granice działki 2[...] uległy nieco zmianie na skutek dokładniejszych pomiarów. Nie można natomiast na podstawie wywodów decyzji organu ustalić na podstawie jakich dokumentów geodezyjnych dokonano ustalenia granic pomiędzy działką [...] i [...] i [...] i [...]. W pierwszym wypadku organ wskazuje dane z operatu [...], i [...], w drugim mapę scaleniową, mapę podziału działki [...], która prawdopodobnie znajduje się w księdze wieczystej, podczas gdy organ, co do zasady mapie znajdującej się w księdze wieczystej nie dał wiary. Z dalszej części uzasadnienia decyzji wynika, że dokumentacja techniczna powstała w wyniku dokonanych czynności przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego została wpisana pod nr [...] i to jest wystarczające wg organu do przyznania jej waloru wiarygodności. Czytając uzasadnienie nie sposób w tych okolicznościach przyjąć, który z dokumentów był podstawą do ustalenia granic tych działek.

Strona zainteresowana ma prawo wiedzieć, które z dokumentów były podstawą do ustalenia granic ewidencyjnych działek stanowiących ich własność tym bardziej, że na samym początku trwającego od kilku lat postępowania podstawą do ustalania granic były wyłącznie mapy z zakładania ewidencji gruntów a obecnie pojawiły się inne operaty stanowiące w ocenie organ podstawę do wprowadzania zmian w ewidencji gruntów. Tylko operaty ewidencyjne, które zostały zatwierdzone poprzez wpisanie ich do zasobu geodezyjno-kartograficznego mogą stanowić podstawę do dokonywania zmian ewidencyjnych w zakresie przebiegu granic ewidencyjnych działek i to o tyle o ile zostały wykorzystane w postępowaniach: rozgraniczeniowym, w celu podziału nieruchomości, w postępowaniu scaleniowym lub wymiany gruntów, w postępowaniu dotyczącym scalenia i podziału nieruchomości, na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego a następnie wykorzystane do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej, przy zakładaniu na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków – co wynika z § 36 Rozporządzenia.

5. Niezrozumiałe są także wywody uzasadnienia decyzji organu II instancji w zakresie braku zgodności dokumentacji scaleniowej z dokumentacją z zakładania ewidencji gruntów. Jeżeli rzeczywiście jest tak, że w toku zakładania ewidencji gruntów dokonano wyodrębnienia dróg i rowów, które w trakcie scalenia wchodziły w skład danych działek, co jednak nie wynika wprost z powołanego przez organ dekretu o zakładaniu ewidencji gruntów z 1955r, to organ powinien w przystępny dla strony sposób wyjaśnić, których gruntów to dotyczyło czyli skąd powstały różnice w zakresie powierzchni działek objętych zakładaniem ewidencji gruntów a działek z dokumentacji scaleniowej. Poprzestanie ogólne na stwierdzeniu, że tak było i że właściciele się zmieniali i nabywali grunty w granicach ewidencyjnych nie spełnia wymogu rzetelnej i przekonującej oceny zebranego materiału dowodowego i jest sprzeczne z zasadą przekonywania wyrażoną w art. 11 K.p.a.

6. Trafnie wywodzą skargi, że brak jest podstaw do wykorzystania w toku modernizacji gruntów dokumentacji sporządzonej w sprawie o nabycie przez zasiedzenie przez Skarb Państwa działki [...], o ile została sporządzona. Postanowieniem z [...] czerwca 1996 r. Sąd Rejonowy w M. oddalił ten wniosek (k 47 akt adm). Tego rodzaju dokumentacja mogła być wykorzystana tylko i wyłącznie na potrzeby tamtego postępowania służącemu ustaleniu ewentualnych granic zasiedzenia a skoro wniosek o zasiedzenie został oddalony, niedopuszczalne jest ustalanie na jej podstawie granic działek [...] z działkami [...], [...], [...], [...].

7. Skarżący błędnie jednak wywodzi, że prowadzone przez SR w M. postępowanie dotyczył postępowania rozgraniczeniowego pomiędzy jego działkami [...], [...], [...] a działką [...]. Przedmiotem tego postępowania było ustalenie czy Skarb Państwa nabył na skutek upływu czasu (tzw. zasiedzenie) własność działki [...] stanowiącej drogę i uznał, że skutek ten nie nastąpił. Oddalenie tego wniosku nie ma więc żadnego wpływu na granice ewidencyjne tych działek. Późniejsze decyzje rozgraniczeniowe (powołane na k 7 uzasadnienia), także nie dotyczyły granic tych działek tylko granic działki [...] z gruntami wsi R.

8. Organ nie odniósł się także w sposób przekonujący do granic działek [...] z działkami [...], [...], [...], [...] oraz działki [...] z [...].

9. Budzą również wątpliwości, ustalenia organu w zakresie uniemożliwiania geodetom wejście na grunt (działkę [...]), w świetle prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w M. z [...] stycznia 2009 r., sygn. akt [...], złożonego na rozprawie z którego wynika, że skarżący zostali prawomocnie uniewinnieni od popełnienia czynu polegającego na uniemożliwianiu geodetom wejścia na grunt w dniu 27 maja 2008 r. Z decyzji organu nie wynika co prawda, czy podnoszona okoliczność polegająca na uniemożliwianiu wykonywania czynności geodezyjnych miała miejsce w tym dniu, ale jeżeli tak, to w świetle tego wyroku nie było podstaw do odstąpienia od czynności dotyczących ustalania granic pomiędzy działkami [...] z działkami [...], [...], [...] i postępowanie w sprawie wznowienia granic tych działek powinno być kontynuowane.

10. Wywody organu na temat zarzutu dotyczącego braku konturu pastwiska za lasem są dowolne i nie przekonujące. Argumentacja co do błędnego umieszczenia na mapie klasyfikacyjnej obrębu C. w 1997 r w toku klasyfikacji gruntów zmeliorowanych konturu pastwiska za lasem nie została w sposób przekonujący zaprezentowana, choć niewątpliwie trudno sobie wyobrazić aby z las, który istniał w dacie zakładania ewidencji gruntów w latach 60 tych, następnie przekształcił się w latach 90 tych w pastwisko. Biorąc pod uwagę zasadę aktualności danych w ewidencji gruntów i zasady pozyskiwania danych do ewidencji gruntów, wymienione w § 35 Rozporządzenia przypomnieć należy wymienione tam źródła danych ewidencyjnych którymi są materiały i informacje zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym, wyniki pomiarów fotogrametrycznych, wyniki pomiarów geodezyjnych, dane zawarte w innych ewidencjach i rejestrach, dane zawarte w dokumentach udostępnianych przez zainteresowane strony, dane w dokumentacjach architektonicznych po wyniki oględzin. Organ w wypadku gdy strona kwestionuje ustalenia w określonym zakresie powinna skorzystać z tego katalogu i wskazać stronie jakie dane posłużyły organowi do sformułowania twierdzenia, iż pastwiska nigdy za lasem nie było. Niedopuszczalne, bo nie poparte żadnymi racjonalnymi dowodami, są twierdzenia organu iż skarżący bezprawnie zawładnął tą częścią gruntu.

11. Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi wskazać należy, że WSA w Warszawie w wyroku z 9 lutego 2012 r. nie zakwestionował, co do zasady, dokumentacji sporządzonej przez firmę P. Stwierdził jedynie, że w przypadku gdy nie zakończyło się postępowanie modernizacyjne podstawą do wydania decyzji klasyfikacyjnej powinny być dane ujawnione w zmodernizowanym operacie ewidencji gruntów. Wytyczne zawarte w tym wyroku były wiążące jedynie w sprawie klasyfikacji gruntów a nie w sprawie dotyczącej modernizacji.

10. Chybiony jest także zarzut skarżącego W. B. kwestionujący decyzję Starosty M. z [...] stycznia 2003 r. Okoliczności nie brania przez skarżącego udziału w tamtym postępowaniu pozostają bez wpływu na obecne postępowanie ponieważ decyzja Starosty M. jest ostateczna a organy treścią tej decyzji, z mocy art. 16 § 1 K.p.a. są związane.

11. Nie zasadne są także zarzuty naruszenia art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece ponieważ wpisy w dziale I księgi wieczystej nie tworzą stanu prawnego nieruchomości, tym bardziej w sytuacji w której księga wieczysta była urządzana przed zakładaniem ewidencji gruntów. Opis w dziale I księgi wieczystej nie mieści się w pojęciu stanu prawnego nieruchomości chronionego art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Stanowi jedynie wyznacznik określonego prawa a prawo to wynika z działu II księgi wieczystej, w którym mowa jest o tytule prawnymi do nieruchomości i właścicielu. Niewątpliwe powiązanie pomiędzy tymi elementami prowadzi do wniosku, że opis prawny nieruchomości ujawniony w dziale I księgi wieczystej powinien przede wszystkim odpowiadać stanowi rzeczywistemu. Dlatego przyjmuje się w orzecznictwie, że wpis w dziale I księgi wieczystej nie jest objęty rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych (por. uchwała z 28 lutego 1989 r, III CZP 13/89 w OSNC 1990/2/26 i z 4 marca 1990r. r III CZP 15/94, Wokanda 1994/4/5). Organy ewidencyjne mają natomiast obowiązek wynikający z art. 27 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, w przypadku gdy występują niezgodności danych katastru nieruchomości z oznaczeniem nieruchomości w księdze wieczystej, powiadomić sąd o tej niezgodności. Jak wynikało z uzasadnienia decyzji organ stwierdził niespójność co do powierzchni porównując dane z ewidencji gruntów z danymi z mapy scaleniowej – w zakresie dróg, wskazując jednocześnie, że na podstawie mapy scaleniowej nie da się wznowić granic działki [...] (nr działki z księgi wieczystej).

Wyżej wskazane uchybienia i wadliwość sporządzonego uzasadnienia powoduje konieczność uchylenia zaskarżonej decyzji.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ II instancji w pierwszej kolejności wskaże w sposób nie budzący wątpliwości jaki operat opisowo-kartograficzny modernizacji gruntów został wyłożony do wglądu zainteresowanych – czy ten pierwotny sporządzony w latach 2001-2002 przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w P., czy inny. Następnie dokona ustaleń w zakresie granic działek skarżących, w zakresie których nie doszło do wydania decyzji rozgraniczeniowej lub nie rozstrzygnięto o granicach orzeczeniem sądu, o czym była mowa wyżej, poprzez wskazanie jakiego rodzaju dokumenty geodezyjne stanowiły podstaw do ustalenia tych granic. Wskazać w tym miejscu należy, że przebieg granic ewidencyjnych wykazuje się w ewidencji na podstawie dokumentacji geodezyjnej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego sporządzonej w postępowaniu rozgraniczeniowym, w celu podziału nieruchomości, w postępowaniu scaleniowym, i wymiany gruntów, w postępowaniu dotyczącym scalenia i podziału nieruchomości, na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego a następnie wykorzystanej do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej, przy zakładaniu na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków. W razie braku tego rodzaju dokumentacji lub gdy dane z niej nie są wiarygodne lub nie odpowiadają standardom technicznym, dane te pozyskuje się w wyniku terenowych pomiarów. Ponadto obowiązuje w tym wypadku zasada chronologii czyli brak jest możliwości "powrotu do wcześniejszych zapisów" gdy w ewidencji został ujawniony nowy stan. Ponownego zatem rozważenia wymaga kwestia konturu pastwiska "za lasem", gdyż wywody organu w tym zakresie są nie do zaakceptowania, o czym była mowa wyżej. Organ będzie miał także obowiązek odniesienia się do zarzutów skarżącego sformułowanych w skardze do WSA, w której polemizuje zresztą z ustaleniami organu co do historii pojawienia się na mapach konturu pastwiska.

Po wszechstronnym zebraniu materiału dowodowego organ dokona jego oceny w uzasadnieniu, które będzie spełniać wymogi art. 107 § 3 k.p.a. Organ odniesie się w nim do zarzutów skarg skarżących zawartych w odwołaniu, ale tylko tych których nie ocenił sąd w postępowaniu sądowym.

Z tych względów i na podstawie art. 145 § 1 pkt 1c i 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.Dz. U. z 2012r, poz. 270) sąd orzekł jak w wyroku.