Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodnicząca - Sędzia NSA Beata Cieloch, Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędzia WSA (del.) Alicja Polańska (sprawozdawca), Protokolant Agata Milewska, po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 września 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 1965/15 w sprawie ze skargi K. K. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr IPPB2/4511-6/15-2/MK w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od K. K. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej 360 (słownie: trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wyrokiem z dnia 22 września 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 1965/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K. K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr IPPB2/4511-6/15-2/MK w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych. Podstawą prawną orzeczenia był art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia

2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U z 2016 r. poz. 718 ); dalej: "p.p.s.a.".

Z wyroku sądu pierwszej instancji wynika, że wniosek o interpretację dotyczył przepisu art. 30f ust. 2 pkt 1 oraz art. 30f ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361); dalej: "u.p.d.o.f.".

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, będący osoba fizyczną, polskim rezydentem podatkowym, zamierza nabyć po dniu 1 stycznia 2015 r. certyfikaty inwestycyjne funduszu inwestycyjnego zamkniętego, które nie będą przedmiotem oferty publicznej ani dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym. Certyfikaty będą miały charakter papierów wartościowych imiennych. W funduszu nie będzie powołana rada inwestorów; będzie w nim działało zgromadzenie inwestorów, w którym będzie uczestniczył wnioskodawca. Zgodnie z art. 121 ust. 6 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 157), każdy certyfikat inwestycyjny będzie dawał prawo do jednego głosu na zgromadzeniu inwestorów; nie jest planowane uprzywilejowanie certyfikatów co do prawa głosu. Wnioskodawca będzie posiadał większość certyfikatów inwestycyjnych funduszu. Fundusz obejmie na okres dłuższy niż 30 dni większość udziałów zagranicznej spółki kapitałowej posiadającej osobowość prawną na Cyprze, będącej cypryjskim rezydentem. Fundusz będzie dysponował prawem do udziału w zyskach spółki cypryjskiej proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Przychody spółki cypryjskiej

w większości będą pochodziły z dywidend lub innych przychodów z udziału

w zyskach osób prawnych, ze zbycia udziałów lub akcji, wierzytelności, odsetek

i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, poręczeń, gwarancji, a także przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych prawa, a także zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych. Dochody spółki cypryjskiej będą zwolnione od opodatkowania na Cyprze lub będą tam opodatkowane (zależnie od konkretnego rodzaju przychodów) podatkiem dochodowym z zastosowaniem stawki 12,5%. Żadne z tych dochodów nie będą jednak podlegały zwolnieniu od opodatkowania na podstawie dyrektywy Rady 2011/96/UE z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich (Dz. Urz. UE L 345 z 29.12.2011 r. str. 8 ze zm.). Wnioskodawca nie będzie posiadał bezpośrednio udziałów w kapitale zakładowym spółki cypryjskiej, prawa głosu w jakichkolwiek organach tej spółki, ani prawa do uczestniczenia w jej zyskach.

Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego, wnioskodawca zadał pytanie: Czy spółka cypryjska będzie dla niego, po dniu 1 stycznia 2015 r. zagraniczną spółką kontrolowaną w rozumieniu art. 30f ust. 3 u.p.d.o.f.?

Zdaniem wnioskodawcy, taka spółka nie będzie dla niego spółką kontrolowaną w rozumieniu art. 30f ust. 3 u.p.d.o.f. Uzasadniając swoje stanowisko wnioskodawca stwierdził, że Republika Cypryjska nie jest krajem wymienionym w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 25a ust. 6 u.p.d.o.f., a pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Cypryjską zawarta jest umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wyklucza to uznanie spółki za kontrolowaną w rozumieniu art. 30f ust. 3 pkt 1 i pkt 2 u.p.d.o.f.

Przechodząc do analizy art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f., wnioskodawca stwierdził, że spełnione będą przesłanki określone w art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. b oraz lit. c u.p.d.o.f. Jednak nie będzie spełniona przesłanka określona w art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. a u.p.d.o.f., a tylko łączne spełnienie trzech przesłanek wymienionych w art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. pozwalałoby uznać spółkę za zagraniczną spółkę kontrolowaną. Niespełnienie warunku określonego w art. 30f ust. 2 pkt 3 lit. a u.p.d.o.f. wynikać będzie z tego, że wnioskodawca nie będzie posiadał udziałów

w kapitale zakładowym spółki cypryjskiej, prawa głosu w jakichkolwiek organach tej spółki ani prawa uczestniczenia w jej zyskach. Nie będzie też posiadał takich praw pośrednio. Posiadania przezeń certyfikatów inwestycyjnych funduszu inwestycyjnego nie należy, jego zdaniem, utożsamiać ani z posiadaniem udziałów

w kapitale funduszu ani z posiadaniem udziałów związanych z prawem do uczestniczenia w zyskach funduszu. Wynikających z posiadania certyfikatów inwestycyjnych prawa głosu na zgromadzeniu inwestorów nie należy, jego zdaniem, utożsamiać z posiadaniem praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących funduszu. Skoro zatem wnioskodawca nie będzie posiadał bezpośrednio udziałów w kapitale, zysku ani organach stanowiących lub kontrolnych funduszu, to nie można uznać, że będzie posiadał pośredni udział w kapitale, zysku lub prawach głosu w organach spółki cypryjskiej.

W zaskarżonej interpretacji indywidulanej, organ uznał stanowisko skarżącego za nieprawidłowe.

Uzasadniając swoje stanowisko, organ przywołał brzmienie przepisów art. 3 pkt 1 lit a, art. 117, art. 121 ust. 6 i art. 140 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r.

o funduszach inwestycyjnych. Wskazał, że certyfikaty należą do tzw. lokacyjnych papierów wartościowych, czyli mających zapewnić ich posiadaczowi osiągnięcie określonego dochodu. Nabycie certyfikatu jest jednocześnie nabyciem uprawnienia do uczestniczenia w majątki funduszu inwestycyjnego. Ponadto, z tytułu posiadania ustawowo wskazanej liczby certyfikatów, uczestnikowi przysługuje prawo do udziału

i głosowania w radzie inwestorów lub w zgromadzeniu inwestorów. Udział pośredni, to pojęcie zdefiniowane w przepisach ustaw podatkowych, a nie w ustawie

o funduszach inwestycyjnych czy innych. Jego istota sprowadza się do sytuacji,

w której podmiot posiada udziału w drugim podmiocie, który z kolei posiada udziały w trzecim podmiocie. Obliczając wysokość posiadanego przez polskiego podatnika udziału w zagranicznej spółce, stosuje się wynikającą z art. 25 ust. 5b u.p.d.o.f. zasadę, zgodnie z którą: jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą.

W ocenie organu, w poszukiwaniu znaczenia terminu "pośrednie posiadanie" udziałów związanych z prawem do udziału w zysku etc, nie można abstrahować

od ekonomicznego charakteru tej instytucji, to jest opierać się wyłącznie na analizie prawnej statusu podmiotu, w którym podatnik bezpośrednio posiada określone prawa, jak i charakter tych praw. Szeroki charakter terminu "udziału związanego

z prawem do uczestnictwa w zyskach" wynika z dążenia do objęcia nim jakichkolwiek praw mogących świadczyć o powiazaniu gospodarczym podmiotów.

Mając na uwadze powyższe wywody, organ w konkluzji stwierdził, że wnioskodawca posiada udział w funduszu inwestycyjnym zamkniętym. Z kolei, fundusz posiada udziały w innym (trzecim) podmiocie, to jest w zagranicznej spółce kapitałowej spełniającej warunki wskazane w art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f., a to oznacza że wnioskodawca posiada w tym podmiocie udziały pośrednie. Przedstawioną we wniosku spółkę zagraniczną należy zatem uznać za zagraniczną spółkę kontrolowaną, w której wnioskodawca posiada udział pośredni (poprzez udział w funduszu inwestycyjnym zamkniętym).

Nie godząc się z taką interpretacją, skarżący wezwał organ do usunięcia naruszenia prawa. W odpowiedzi na wezwanie, organ podtrzymał swoje stanowisko.

Skarżący wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na interpretację indywidualną, domagając się jej uchylenia i zasądzenia kosztów postępowania.

W skardze skarżący zarzucił naruszenie art. 30f ust. 3 u.p.d.o.f. poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że zakresem przedmiotowym tego przepisu objęte są również spółki zagraniczne, których udziały posiada fundusz inwestycyjny, którego jednostki uczestnictwa posiada osoba fizyczna będąca polskim rezydentem podatkowym.

W uzasadnieniu skargi skarżący wskazał, że - zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego - skarżący nie będzie posiadał ani bezpośrednio ani pośrednio udziałów w kapitale zakładowym spółki cypryjskiej, prawa głosu w jakichkolwiek organach tej spółki ani prawa do uczestnictwa w jej zyskach. Posiadania certyfikatów inwestycyjnych funduszu inwestycyjnego zamkniętego nie należy utożsamiać ani

z posiadaniem udziałów w kapitale tego funduszu ani z posiadaniem udziałów związanych z prawem do uczestniczenia w jego zyskach. Wynikającego

z posiadania certyfikatów prawa głosu na zgromadzeniu inwestorów nie należy natomiast utożsamiać z posiadaniem prawa głosów organach stanowiących lub kontrolnych funduszu. Skoro zatem skarżący nie będzie posiadał bezpośrednio udziałów w kapitale, zysku, ani organach stanowiących lub kontrolnych funduszu, to nie można uznać, iż będzie posiadał pośredni udział w kapitale, zysku lub prawach głosu w organach spółki cypryjskiej.

W ocenie skarżącego, w konsekwencji przyjęcia poglądu przedstawionego

w zaskarżonej interpretacji, skarżący będzie obowiązany do opodatkowania dochodów spółki cypryjskiej jako swojej zagranicznej spółki kontrolowanej

w rozumieniu art. 30f ust. 1 u.p.d.o.f. Jednocześnie - na mocy przepisów regulujących opodatkowanie dochodów uzyskiwanych z tytułu uczestnictwa

w funduszach inwestycyjnych - skarżący będzie obowiązany opodatkować dochody uzyskiwane z funduszu (np. z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa lub innego rodzaju wypłat). Skarżący będzie zatem obowiązany dwukrotnie opodatkować te same w istocie środki pieniężne, najpierw jako dochód z zagranicznej spółki kontrolowanej, a następnie jako dochód z udziału w funduszu inwestycyjnym.

Zdaniem skarżącego, ustawodawca wprowadzając przepisy o opodatkowaniu dochodów zagranicznych spółek kapitałowych zmierzał do uniknięcia tego rodzaju podwójnego opodatkowania. W tym celu, do u.p.d.o.f. wprowadzono jako istotny element regulacji w analizowanym zakresie art. 30f ust. 5 u.p.d.o.f.

W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej oddalenie. Podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej interpretacji. Jednocześnie wskazał, że nie może odnieść się do zarzutu, że jego stanowisko prowadzi do podwójnego opodatkowania tych samych przychodów, bowiem nie była ta kwestia przedmiotem wniosku o udzielenie interpretacji. Wniosek dotyczył tylko statusu spółki cypryjskiej dla wnioskodawcy. Organ wskazał jednak na przepis art. 30f ust. 12 u.p.d.o.f.

i wynikające z tego skutki dla kwestii opodatkowania podatnika.

Sąd pierwszej instancji, oceniając zaskarżoną indywidualną interpretację uznał, że nie narusza ona prawa.

Na wstępie sąd pierwszej instancji podzieli stanowisko organu, że interpretacja indywidualna dotyczyła tylko kwestii, czy opisana we wniosku

o interpretację spółka cypryjska będzie zagraniczną spółką kontrolowaną przez wnioskodawcę w rozumieniu art. 30f ust. 3 u.p.d.o.f., a nie szerszej kwestii ewentualnego podwójnego opodatkowania. Dlatego też uznał, iż zwolniony jest od rozważania nieobjętej interpretacją, kwestii ewentualnego opodatkowania skarżącego z tytułu posiadania certyfikatów w funduszu inwestycyjnym.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że przepis art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. a u.p.d.o.f. zawiera w istocie trzy przesłanki uznania spółki za zagraniczną spółkę kontrolowaną, gdzie wystarczające jest spełnienie choćby jednej z nich dla uznania, że spełniony jest warunek uznania za zagraniczną spółkę kontrolowaną

w rozumieniu art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. Organ interpretujący skupił się przede wszystkim na jednej z tych przesłanek, to jest na pośrednim posiadaniu udziału

w zysku, czy też ogólnie na "udziale w funduszu inwestycyjnym" nie precyzując, czy chodzi o udział w kapitale czy w prawie do uczestniczenia w zyskach. Jednak pomimo braku precyzji i jednoznaczności uzasadnienia tej kwestii, podstawowe stwierdzenia interpretacji, że przedstawiona przez wnioskodawcę spółka będzie spółką zagraniczną jest prawidłowe.

Nadto, sąd pierwszej instancji wskazał, iż w celu obliczenia udziału pośredniego w art. 30f ust. 17 u.p.d.o.f. zawarte jest odesłanie do przepisu art. 25 ust. 5b u.p.d.o.f., który stosuje się odpowiednio. Jak wskazano w stanie faktycznym, wnioskodawca w funduszu ma posiadać większość certyfikatów inwestycyjnych dających prawo do większości głosów na zgromadzeniu inwestorów. Z kolei, fundusz będzie posiadał większość udziałów w zagranicznej spółce cypryjskiej i, tym samym - prawo do większości udziałów w zyskach spółki. W ocenie sądu pierwszej instancji, można zatem mówić o posiadaniu przez skarżącego pośrednio ponad 25% udziału w zysku jak i w kapitale spółki cypryjskiej, skoro ma posiadać ponad 50% udziału w funduszu, a ten z kolei ponad 50% udziału w kapitale jak i udziału w zyskach spółki cypryjskiej.

Sąd pierwszej instancji zauważył przy tym, że w piśmiennictwie zwraca się uwagę na funkcję udziałową certyfikatów inwestycyjnych, która polega na tym, że określa on udział uprawnionej osoby w określonej masie majątkowej

i korzyściach przynoszonych przez tę masę majątkową i zazwyczaj proporcjonalny wpływ tej osoby w formie prawa głosu na wszystkie sprawy związane z zarządzaniem masą majątkową, w której udział reprezentuje papier wartościowy. Twierdzi się wręcz, że certyfikaty inwestycyjne wykazują cechy papieru udziałowego podobne do akcji (por. M. Romanowski (w:) System praw prywatnego, t. 18, red. A. Szumański, Warszawa 2010, s. 15 i 79-80).

Zdaniem sądu pierwszej instancji, dla rozstrzygnięcia sprawy nie jest konieczne określenie charakteru prawnego certyfikatu inwestycyjnego. Możność współdecydowania o sprawach funduszu czy jego kontrolowania poprzez prawo do większości głosów na zgromadzeniu wskutek posiadania większości certyfikatów wpływa na ich charakter partycypacyjny, co nie pozbawia ich jednocześnie waloru imiennych papierów wartościowych. Ważne jest to, czy z certyfikatem inwestycyjnym wiąże się prawo głosu w organach kontrolnych lub stanowiących.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że skarżący ma mieć większość głosów w zgromadzeniu inwestorów funduszu, przy czym fundusz ten nie będzie posiadał rady inwestorów. Jak wynika z ustawy o funduszach inwestycyjnych, w szczególności z art. 144 tej ustawy, zgromadzenie inwestorów stanowi najwyższy organ stanowiący funduszu.

W ocenie sądu pierwszej instancji, w przedstawionym stanie faktycznym, skoro skarżący posiadając większość certyfikatów w funduszu, a zatem i większość głosów w zgromadzeniu inwestorów, ma decydujący wpływ na jego funkcjonowanie, to tym samym z posiadaniem certyfikatów wiążą się nie tylko wierzytelności, ale i udział partycypacyjny w funduszu. Z kolei, posiadanie przez ten fundusz większościowego udziału w kapitale zakładowym i w udziale w zyskach spółki cypryjskiej przekłada się na to, że skarżący w przedstawionym przyszłym stanie faktycznym będzie posiadał pośrednio w cypryjskiej spółce co najmniej 25% udziałów w kapitale i udziałach związanych z prawem do uczestniczenia w zyskach. Zatem, spółka cypryjska będzie spełniać kryteria określone w art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. a u.p.d.o.f.

Skarżący, reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł skargę kasacyjną od wyroku sądu pierwszej instancji.

Na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a., zaskarżonemu wyrokowi skarżący zarzucił naruszenie przepisu prawa materialnego, tj.:

- art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że zakresem terminu zagranicznej spółki kontrolowanej objęte są również spółki zagraniczne, których udziały posiada fundusz inwestycyjny, którego jednostki uczestnictwa posiada osoba fizyczna będąca polskim rezydentem podatkowym.

Podnosząc powyższy zarzut, skarżący wniósł o:

1) uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz rozpoznanie skargi

i uchylenie zaskarżonej interpretacji,

2) rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie,

3) zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi skarżący podtrzymał swoją dotychczasową argumentację. Wskazał, iż uznanie spółki cypryjskiej za zagraniczną spółkę kontrolowaną mogłoby nastąpić, jeśli spełnione byłyby łącznie przesłanki wymienione w art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, w stosunku do spółki cypryjskiej spełnione będą przesłanki wymienione w lit. b oraz lit. c analizowanego przepisu. Spółka cypryjska będzie bowiem uzyskiwała przychody w większości ze źródeł wymienionych w art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. b u.p.d.o.f, a jednocześnie dochody te będą - na podstawie prawa cypryjskiego (nie na podstawie dyrektywy Rady 2011/96/UE) - zwolnione od opodatkowania lub opodatkowane stawką niższą o więcej niż 25% od stawki obowiązującej w Polsce. Spełnienie tych przesłanek nie jest jednak wystarczające dla uznania spółki cypryjskiej za zagraniczną spółkę kontrolowaną skarżącego.

Zdaniem skarżącego, w odniesieniu do spółki cypryjskiej nie będzie spełniony warunek wymieniony w art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. a u.p.d.o.f. Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, które było przedmiotem zaskarżonej interpretacji, skarżący nie będzie posiadał udziałów w kapitale zakładowym spółki cypryjskiej, prawa głosu

w jakichkolwiek organach tej spółki ani prawa do uczestnictwa w jej zyskach.

Zdaniem skarżącego, brak jest również podstaw do stwierdzenia, że będzie on posiadał takie udziały lub prawa pośrednio. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, skarżący będzie posiadał certyfikaty inwestycyjne funduszu inwestycyjnego zamkniętego. Posiadania tego rodzaju papierów wartościowych nie należy jednak, zdaniem skarżącego, utożsamiać ani z posiadaniem udziałów

w kapitale tego funduszu, ani z posiadaniem udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w jego zyskach. Wynikających z posiadania certyfikatów inwestycyjnych praw głosu na zgromadzeniu inwestorów nie należy natomiast utożsamiać z posiadaniem praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących funduszu. Wobec tego, nie jest spełniony warunek uznania spółki cypryjskiej za zagraniczną spółkę kontrolowaną skarżącego w rozumieniu art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f.

Skarżący podniósł, że stanowisko wyrażone w zaskarżonym wyroku zostało sformułowane z całkowitym pominięciem wykładni systemowej. Skarżący zauważył, że - w konsekwencji przyjęcia poglądu przedstawionego w zaskarżonym wyroku - będzie obowiązany do opodatkowania dochodów spółki cypryjskiej jako swojej zagranicznej spółki kontrolowanej (art. 30f ust. 1 u.p.d.o.f.). Jednocześnie - na mocy przepisów regulujących opodatkowanie dochodów uzyskiwanych z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych - będzie obowiązany opodatkować dochody uzyskiwane z funduszu (np. z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa lub innego rodzaju wypłat). Łatwo zauważyć, że dochody uzyskiwane z uczestnictwa w funduszu będą - przynajmniej częściowo - pochodziły ze środków uzyskanych przez ten fundusz od spółki cypryjskiej (dywidenda). Skarżący będzie zatem obowiązany dwukrotnie opodatkować te same w istocie środki pieniężne - wpierw jako dochód zagranicznej spółki kontrolowanej, a następnie jako dochód z udziału w funduszu inwestycyjnym.

W ocenie skarżącego, zaprezentowany przez sąd pierwszej instancji sposób wykładni art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. - tj. jego wykładni w oderwaniu od innych przepisów u.p.d.o.f. - prowadzi do wniosków naruszających spójność systemu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Organ nie wniósł odpowiedzi na skargę kasacyjną.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna podlega oddaleniu, bowiem zawarty w niej zarzut naruszenia prawa materialnego - art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. jest nieuprawniony.

Podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut koncentruje się wokół kluczowej dla sprawy kwestii, dotyczącej ustalenia, czy w opisanym we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji zdarzeniu przyszłym przychody, które uzyska skarżący z tytułu nabycia większości certyfikatów inwestycyjnych funduszu, który to z kolei fundusz obejmie na okres dłuższy niż 30 dni większość udziałów zagranicznej spółki kapitałowej posiadającej osobowość prawną na Cyprze i będącej cypryjskim rezydentem, a nadto będzie dysponował prawem do udziału w zyskach spółki cypryjskiej proporcjonalnie do posiadanych udziałów, spowoduje, że skarżący będzie posiadał pośrednio większość udziałów w kapitale zakładowym spółki cypryjskiej, prawo głosu w jakichkolwiek organach tej spółki, lub prawo do uczestniczenia w jej zyskach, co w konsekwencji spowoduje, iż spółka cypryjska będzie miała statusu zagranicznej spółki kontrolowanej skarżącego w rozumieniu art. 30f ust. 3 u.p.d.o.f.

Art. 30f ust. 3 u.p.d.o.f. stanowi, że:

"Zagraniczną spółką kontrolowaną jest:

1) zagraniczna spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 25a ust. 6 albo

2) zagraniczna spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium państwa innego niż wskazane w pkt 1, z którym:

a) Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo

b) Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej

- stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych, albo

3) zagraniczna spółka spełniająca łącznie następujące warunki:

a) w spółce tej podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, posiada nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 30 dni, bezpośrednio lub pośrednio, co najmniej 25% udziałów w kapitale lub 25% praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub 25% udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach,

b) co najmniej 50% przychodów tej spółki osiągniętych w roku podatkowym, o którym mowa w ust. 7, pochodzi z dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, przychodów ze zbycia udziałów (akcji), wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, poręczeń i gwarancji, a także przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej - w tym z tytułu zbycia tych praw, a także zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,

c) co najmniej jeden rodzaj przychodów, o których mowa w lit. b, uzyskiwanych przez tę spółkę, podlega w państwie jej siedziby lub zarządu opodatkowaniu według stawki podatku dochodowego obowiązującej w tym państwie niższej o co najmniej 25% od stawki, o której mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, lub zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania podatkiem dochodowym w tym państwie, chyba że przychody te podlegają zwolnieniu od opodatkowania w państwie siedziby lub zarządu spółki je otrzymującej na podstawie przepisów dyrektywy Rady 2011/96/UE z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich (Dz. Urz. UE L 345 z 29.12.2011, str. 8, z późn. zm.).".

W art. 25 ust. 5b u.p.d.o.f. uregulowana została kwestia sposobu określania wielkości udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu. Wskazano w tym przepisie, że przyjmuje się zasadę, iż jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą.

Zgodnie natomiast z art. 30f ust. 17 u.p.d.o.f., w celu obliczenia udziału pośredniego, o którym mowa w ust. 3 pkt 3 lit. a i ust. 12 pkt 1, przepis art. 25 ust. 5b stosuje się odpowiednio. Zatem, na podstawie tego przepisu oraz przepisu art. 25 ust. 5b u.p.d.o.f. należy stwierdzić, że skoro skarżący (podmiot) posiada w kapitale drugiego podmiotu (funduszu) określony udział, a ten drugi (fundusz) posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu (spółki cypryjskiej), to pierwszy podmiot (skarżący) posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu (spółki cypryjskiej) w tej samej wysokości; (jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą).

Odwołując się także do charakterystyki certyfikatów inwestycyjnych i związanych z nimi uprawnień - na podstawie publikacji "Prawa uczestnika funduszu inwestycyjnego i sposób ich realizacji" wydanej nakładem Komisji Papierów Wartościowych i Giełd Warszawa 2004, wydanie II zaktualizowane - wskazać należy, że certyfikaty inwestycyjne są tytułami uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych zamkniętych. Certyfikaty są papierami wartościowymi, jednakże zarówno ich cechy, jak i zakres związanych z nimi uprawnień może być różny w zależności od postanowień statutu danego funduszu, który je wyemitował. Certyfikaty inwestycyjne są niepodzielne. Wyklucza to możliwość kreowania i obracania ułamkowymi częściami certyfikatu (inaczej niż rzecz się ma w przypadku jednostek uczestnictwa), co prowadzi to do nierozdrabniania praw wyrażonych w certyfikacie inwestycyjnym. Prawa związane z certyfikatami inwestycyjnymi to: prawo do udziału w wartości aktywów netto pozostałych do podziału po przeprowadzeniu likwidacji funduszu, prawo do części dochodów funduszu, w przypadku gdy statut przewiduje wypłatę tych dochodów, prawo do przychodów funduszu, w przypadku gdy statut przewiduje ich wypłacanie, prawo do udziału i głosowania na radzie inwestorów lub zgromadzeniu inwestorów, prawo pierwszeństwa do objęcia nowych certyfikatów inwestycyjnych kolejnej emisji. Statut może także przyznawać uczestnikom dodatkowe możliwości i uprawnienia, jak choćby związane z umową gwarancji odkupienia certyfikatów od uczestników przez podmiot wskazany przez funduszu w czasie i po cenie określonej w statucie. Po zakończeniu okresu rozliczeniowego, którego dotyczą wydane certyfikaty, nabywca certyfikatów jest uprawniony do zwrócenia się do funduszu o realizację wynikających z nich praw. Warunkiem powstania roszczeń o realizację praw wynikających z certyfikatów jest osiągnięcie przez fundusz w danym okresie rozliczeniowym określonego liczbowo poziomu przychodów, dochodów. Zatem, podstawowym uprawnieniem związanym z posiadaniem certyfikatów inwestycyjnych jest prawo do udziału w aktywach netto lub dochodzie funduszu proporcjonalnie do wartości wkładów poszczególnych uczestników (por. wyroki NSA z dnia 6 marca 2018 r. sygn. akt: II FSK 551/16, II FSK 639/16 i II FSK 640/16).

Nie jest więc uprawnione stanowisko skarżącego, że skoro nie będzie posiadał bezpośrednio udziałów w kapitale, zysku ani organach stanowiących lub kontrolnych funduszu, to nie można uznać, iż będzie posiadał pośrednio udział w kapitale, zysku lub prawach głosu w organach spółki cypryjskiej, bowiem z przedstawionej charakterystyki certyfikatów inwestycyjnych, sposobu określania wielkości udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu (art. 25 ust. 5b u.p.d.o.f.), jak też ze sposobu obliczenia wielkości udziału pośredniego (art. 30f ust. 17 u.p.d.o.f.), wynika, że skarżący będzie posiadał nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 30 dni, pośrednio, co najmniej 25% udziałów w kapitale lub 25% praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub 25% udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach.

W konsekwencji, uprawniony jest wniosek organu, że spółka cypryjska będzie spełniać także warunek określony w art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. a u.p.d.o.f., a przy spełnianiu pozostałych warunków określonych w art. 30f ust. 3 pkt 3 lit. b i lit. c u.p.d.o.f. (co jest niekwestionowane), będzie mogła być uznana za zagraniczną spółkę kontrolowaną skarżącego.

Wobec tego, przedstawione powyżej rozważania wskazują, że sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenił stanowisko organu podatkowego zawarte w stanowiącej przedmiot skargi kasacyjnej indywidualnej interpretacji, nie naruszając tym samym przepisu art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. przez jego błędną wykładnię, a w konsekwencji prawidłowo także - na podstawie art. 151 p.p.s.a. - skargę oddalił.

Nieuprawniony jest również zarzut nieuwzględnienia przez sąd pierwszej instancji w procesie wykładni art. 30f ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.f. innych przepisów u.p.d.o.f., w szczególności tych dotyczących opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych (wykładni systemowej), co w konsekwencji - według skarżącego - może oznaczać, że będzie obowiązany dwukrotnie opodatkować te same w istocie środki pieniężne, najpierw jako dochód zagranicznej spółki kontrolowanej, a następnie jako dochód z udziału w funduszu inwestycyjnym, gdyż kwestia opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych w ogóle nie była przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną, zatem ani organ, ani sąd pierwszej instancji nie były uprawnione do jej oceny. Dokonując natomiast oceny tej kwestii, organ i sąd pierwszej instancji wyszliby poza przedstawiony przez skarżącego opis zdarzenia przyszłego, co skutkowałoby naruszeniem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny.

W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny - na podstawie art. 184 p.p.s.a. - orzekł o oddaleniu skargi kasacyjnej. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 209, art. 204 pkt 1 i art. 205 § 2 p.p.s.a. w związku z § 14 ust. 1 pkt 2 lit. c w zw. z pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.).

Wszystkie ww. orzeczenia sądów administracyjnych dostępne są w internetowej bazie orzeczeń NSA - http://orzeczenia.nsa.gov.pl.