drukuj    zapisz    Powrót do listy

6539 Inne o symbolu podstawowym 653 659, Inne, Minister Pracy i Polityki Społecznej, Zobowiązano organ do stwierdzenia obowiązku, V SAB/Wa 37/12 - Wyrok WSA w Warszawie z 2013-02-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

V SAB/Wa 37/12 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2013-02-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-11-26
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Irena Jakubiec-Kudiura /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6539 Inne o symbolu podstawowym 653
659
Hasła tematyczne
Inne
Skarżony organ
Minister Pracy i Polityki Społecznej
Treść wyniku
Zobowiązano organ do stwierdzenia obowiązku
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 149 par. 1, art. 151, art. 200, art. 205 par. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Jarosław Stopczyński, Sędzia WSA - Irena Jakubiec-Kudiura (spr.), Sędzia WSA - Barbara Mleczko-Jabłońska, Protokolant - ref. staż. Justyna Gadzialska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 lutego 2013 r. sprawy ze skargi B. Sp. z o.o. w W. na bezczynność Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w przedmiocie przewlekłości postępowania w sprawie rozpoznania wniosku o wypłatę dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych; 1. zobowiązuje Państwowy Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do ustalenia salda i wypłaty dofinansowania za miesiące marzec i kwiecień 2005 r. na rzecz B. Sp. z o.o. w W. w terminie 30 dni od daty uprawomocnienia się wyroku, 2. zasądza od Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na rzecz B. Sp. z o.o. w W. kwotę 357 zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego, 3. oddala skargę w pozostałej części;

Uzasadnienie

B. Sp. z o.o. w W. (dalej jako: strona skarżąca) złożyła dnia [...] maja 2005 r. za pośrednictwem Systemu Obsługi Dofinansowań i Refundacji do PFRON, wniosek Wn-D o wypłatę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za miesiące marzec, kwiecień 2005 r., a więc w terminie określonym w art. 26 c ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011. r., Nr 127, poz. 721 ze zm.), dalej jako: "ustawa o rehabilitacji" tj. do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego wniosek dotyczy.

W dniach [...] kwietnia 2005 r. Wydział Kontroli Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeprowadził kontrolę w siedzibie B. Sp. z o.o. w W. W trakcie kontroli wykryto liczne nieprawidłowości w prowadzonej przez stronę skarżącą dokumentacji. Z uwagi na nieprawidłowości stwierdzone podczas kontroli, w dniu [..] maja 2005 r. w Systemie Obsługi Dofinansowań została założona blokada ręczna uniemożliwiająca wypłatę dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres marzec-kwiecień 2005 r.

Pismem z dnia [...] maja 2005 r. strona skarżąca zwróciła się o wskazanie powodu założenia blokady załączając upoważnienie do odbioru pisma dla P. Z.

Fundusz pismem z dnia [...] maja 2005 r. znak: [...] poinformował o nieprawidłowościach stwierdzonych w protokole kontroli, o podejrzeniu, iż dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych przez skarżącego zostało uzyskane na podstawie danych niezgodnych ze stanem faktycznym, w efekcie czego do czasu wyjaśnienia wątpliwości związanych z prawidłowością uzyskiwania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych wstrzymaniu uległa wypłata tego dofinansowania.

Pismem z dnia [...] maja 2005 r. pełnomocnik strony skarżącej - radca prawny M. K., (dalej jako pełnomocnik strony skarżącej) zażądał wypłacenia stronie skarżącej należnego dofinansowania ewentualnie wydania przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych decyzji odmawiającej wypłaty dofinansowania.

W dniu [...] czerwca 2005 r. została wydana decyzja znak: [...] odmawiająca wypłaty dofinansowania za okres sprawozdawczy obejmujący miesiące marzec i kwiecień 2005 r. W uzasadnieniu decyzji szczegółowo przedstawiono ustalenia kontroli.

Po rozpatrzeniu odwołania strony skarżącej w dniu [...] sierpnia 2005 r. Minister Polityki Społecznej wydał decyzję znak: [...], którą uchylił decyzję z [...] czerwca 2005 i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Pismem z dnia [...] września 2005 r. strona skarżąca zwróciła się z prośbą do Prezesa PFRON o pilne rozstrzygnięcie sprawy. Wraz z pismem przekazano kopię protokołu Państwowej Inspekcji Pracy z dnia [...] czerwca 2005 r. oraz kopie listów pracowników strony skarżącej.

Pismem z dnia [...] września 2005 r. znak: [...] Fundusz działając na podstawie art. 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z koniecznością dokonania niezbędnych ustaleń i uzupełnień w zgromadzonym materiale dowodowym, poinformował stronę skarżącą o przedłużeniu terminu rozpatrzenia sprawy.

W dniu [...] października 2005 r. wydana została decyzja znak: [...] odmawiająca wypłaty dofinansowania za okres sprawozdawczy obejmujący miesiące marzec i kwiecień 2005 r. Powodem odmowy były ustalenia poczynione przez Wydział Kontroli PFRON w trakcie kontroli przeprowadzonej w siedzibie spółki w dniach [...] kwietnia 2005 r. Ustalenia zostały wyczerpująco przedstawione w uzasadnieniu decyzji z dnia [...] czerwca 2005 r. W dniu [...] listopada 2005 r. (wpływ do PFRON [...] listopada 2012 r.) strona złożyła odwołanie od decyzji Prezesa Zarządu PFRON.

W dniu [...] lutego 2006 r. Minister Pracy i Polityki Społecznej wydał decyzję znak: [...], w której uchylił zaskarżoną decyzję Funduszu w całości i przekazał sprawę organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia.

Fundusz działając na podstawie art. 36 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego z uwagi na konieczność ponownego przeanalizowania zgromadzonego w trakcie dotychczasowego postępowania materiału dowodowego oraz jego uzupełnienia o dokumentację uzyskaną od innych organów i instytucji, dotyczącą ustaleń mających wpływ na ocenę stanu faktycznego i prawnego sprawy, pismem z dnia [...] kwietnia 2006 r. znak: [...] poinformował stronę skarżącą o przedłużeniu terminu rozpatrzenia sprawy wypłaty dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres obejmujący miesiące marzec oraz kwiecień 2005 r. do dnia [...] maja 2006 r.

Pismem z dnia [...] września 2007 r. Minister Pracy i Polityki Społecznej znak: [...] przekazał skargę pełnomocnika spółki na bezczynność organu w przedmiocie niewydania decyzji oraz niewypłacenia dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych za okres marzec, kwiecień 2005 r. zobowiązując na podstawie art. 37 § 2 k.p.a. organ I instancji do załatwienia sprawy w terminie 14 dni od otrzymania niniejszego pisma oraz poinformowania o sposobie załatwienia powyższej sprawy.

Pismem z dnia [...] września 2007 r. znak: [...] Fundusz zwrócił się do pełnomocnika strony o przedstawienie, w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma informacji i dowodów mogących rzutować na rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy oraz wypowiedzenie się co do ustaleń dokonanych przez Fundusz. Pismo pozostało bez odpowiedzi. W tym samym dniu została przesłana informacja do organu II instancji na temat podjętych działań. Dodatkowo w ww.piśmie PFRON poinformował o wystosowaniu pism do Komendy Głównej Policji, CBŚ, Wydziału do Zwalczania Zorganizowanej Przestępczości ekonomicznej w związku z postępowaniem przygotowawczym w sprawie wyłudzenia dotacji na szkodę PFRON, tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i inne oraz do Naczelnika Urzędu Skarbowego W. w związku z postępowaniem podatkowym w celu ustalenia stanu spraw. Ponadto wskazano, że po otrzymaniu korespondencji od strony oraz ww. instytucji Prezes Zarządu PFRON wyda decyzję administracyjną w przedmiotowej sprawie. [...] listopada 2007 r. organ II instancji zwrócił uwagę PFRON, iż ww. okoliczności nie mają związku bezpośredniego z procedurą wypłaty dofinansowania, co jest niezbędne zgodnie z art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. do zawieszenia postępowania. W związku z powyższym Minister Pracy i Polityki Społecznej zobowiązał organ I instancji do rozpatrzenia sprawy zgodnie z obowiązującą literą prawa i do poinformowania organu II instancji o sposobie załatwienia sprawy.

Pismem z dnia [...] października 2007 r., znak: [...], Fundusz zwrócił się do strony skarżącej w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami dotyczącymi danych osób niepełnosprawnych zgłoszonych do Ewidencji Zatrudnionych Osób Niepełnosprawnych (przeprowadzona weryfikacja z zewnętrznym źródłem informacji - Baza RCI PESEL prowadzona przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji) w celu ubiegania się o wypłatę dofinansowania, o którym mowa w art. 26 a-c ustawy o rehabilitacji o zweryfikowanie i potwierdzenie danych 8 osób wzywając jednocześnie w przypadku niezgodności do niezwłocznego dokonania korekty oraz pisemnego poinformowania o dokonanych czynnościach oraz przesłania w terminie 14 dni od dnia otrzymania niniejszego pisma kopii dokumentów potwierdzających dane osobowe wykazanych osób, ich aktualnej umowy o pracę bądź świadectwa pracy (jeśli stosunek pracy został rozwiązany). Również na to pismo PFRON nie otrzymał odpowiedzi.

W związku z informacją na zwrotnym potwierdzeniu odbioru o wyprowadzeniu się adresata [...] listopada 2007 r. wysłano pismo do Krajowego Rejestru Sądowego celem uzyskania aktualnego adresu strony.

[...] stycznia 2008 r. (wpływ do PFRON [...] stycznia 2008 r.) organ II instancji w związku z upływem terminów zwrócił się z prośbą o bezzwłoczne udzielenie informacji na jakim etapie znajduje się postępowanie. W odpowiedzi z dnia [...] stycznia 2008 r. PFRON poinformował, iż przedmiotowe postępowanie jest w toku, a projekty decyzji administracyjnych zostały przygotowane.

W dniu [...] marca 2008 r. została wydana decyzja znak: [...] odmawiająca wypłaty dofinansowania za okres sprawozdawczy obejmujący miesiące marzec oraz kwiecień 2005 r. W przedmiotowej decyzji poza okolicznościami podnoszonymi we wcześniejszych decyzjach Prezes PFRON zwrócił uwagę na fakt, że podmioty S. Sp. z o.o., B. Sp. z o.o., M. Sp. z o.o., B.Sp. z o.o. oraz B. powiązane ze sobą gospodarczo i personalnie wykształciły stosunki pozwalające uzyskiwać dofinansowanie w oparciu o jedną bazę pracowników. Podmioty te nie uzyskiwały praktycznie innych dochodów. Podmioty te zrzeszone w tzw. "M.", są przedmiotem postępowania kontrolnego przeprowadzonego przez Najwyższą Izbę Kontroli. W wystąpieniu pokontrolnym dotyczącym B. Sp. z o.o. Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniała działania tej spółki. Pełnomocnik strony złożył odwołanie od ww. decyzji w dniu [...] kwietnia 2008 r.

W dniu [...] listopada 2009 r. Minister Pracy i Polityki Społecznej wydał decyzję znak: [...], w której uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia, wskazując nieuwzględnienie okoliczności wskazanych w poprzednich uchyleniach przedmiotowej decyzji oraz opieranie się na tych samych argumentach. Dodatkowo wskazał na zbyt ogólne jego zdaniem odniesienie się Prezesa PFRON do uwag zawartych w wystąpieniu pokontrolnym Najwyższej Izby Kontroli.

W dniu [...] kwietnia 2009 r. pełnomocnik strony skarżącej złożył zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie, zwracając się jednocześnie o wyznaczenie organowi I instancji terminu do załatwienia sprawy oraz zarządzenie wyjaśnienia przyczyn niezałatwienia sprawy w terminie.

Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2009r. znak: [...] Minister Pracy i Polityki Społecznej wyznaczył organowi I instancji termin 14 dni od dnia otrzymania postanowienia do załatwienia sprawy oraz zarządził wyjaśnienie przyczyn niezałatwienia sprawy w terminie.

[...] czerwca 2009 r. organ II instancji nawiązując do ww. postanowienia w związku z niedochowaniem wskazanego w nim terminu do załatwienia sprawy oraz nie poinformowania organu II instancji o przyczynach braku odpowiedzi na ww. postanowienie zwrócił się z prośbą o przesłanie wyjaśnień w powyższej kwestii.

W nawiązaniu do powyższego [...] czerwca 2009 r. PFRON skierował pismo do organu II instancji, w którym poinformował, że na podstawie art. 123 § 1 w związku z art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. w związku z art. 26 a-c i art. 45 ust. 3 a ustawy o rehabilitacji oraz § 2 pkt 1-3 rozporządzenia w sprawie dofinansowania postanowił zawiesić postępowanie administracyjne, w sprawie możliwości ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych osób niepełnosprawnych za okres sprawozdawczy obejmujący miesiące marzec, kwiecień 2005 r.

[...] lipca 2009 r. pełnomocnik strony skarżącej skierował zażalenie na ww. postanowienie PFRON zarzucając zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 97§ 1 pkt 4 k.p.a. poprzez niewłaściwe jego stosowanie.

W dniu [...] lipca 2009 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej skierowało zapytanie do PFRON o postanowienie zawieszające postępowanie administracyjne w sprawie możliwości ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych osób niepełnosprawnych za miesiące marzec, kwiecień 2005 r. Ponadto zwrócono się z prośbą o przesłanie ewentualnej odpowiedzi od organów - Naczelnika Urzędu Skarbowego W., Komendy Głównej Policji oraz Prokuratury Okręgowej w W., do których PFRON występował pismami z dnia [...] maja 2009 r. W odpowiedzi [...] sierpnia 2009 r. poinformowano organ II instancji o wydaniu w dniu [...] lipca 2009 r. postanowienia zawieszającego postępowanie oraz poinformowano o odpowiedzi z prokuratury pismem z dnia [...] lipca 2009 r. Prokuratura przekazała informację, że postępowanie w sprawie wyłudzania w latach 2004-2005 r. nie zostało zakończone.

Postanowieniem z dnia [...] października 2009 r. znak: [...] Minister Pracy i Polityki Społecznej uchylił postanowienie z dnia [...] lipca 2009 r. w całości wskazując, na brak związku przyczynowego pomiędzy rozstrzygnięciem spraw, na które powołał się PFRON, a zagadnieniem wstępnym.

[...] stycznia 2010 r. pełnomocnik strony wniósł zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie.

Postanowieniem z dnia [...] lutego 2010 r. znak: [...] Minister Pracy i Polityki Społecznej wyznaczył organowi I instancji termin 14 dni od dnia otrzymania niniejszego postanowienia do załatwienia sprawy oraz zarządził wyjaśnienie przyczyn niezałatwienia sprawy w terminie.

W dniu [...] marca 2010 r. Prezes Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wydał decyzję znak: [...] w przedmiocie odmowy wypłaty dofinansowania za okres sprawozdawczy obejmujący miesiące marzec oraz kwiecień 2005 r. podnosząc, iż zgodnie z dyspozycją § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra w sprawie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych PFRON przekazuje pracodawcy - spełniającemu warunki, o których mowa w art. 26 a - c ustawy o rehabilitacji (...) oraz w powoływanym rozporządzeniu - dofinansowanie ustalone na podstawie danych przekazanych przez pracodawcę we wniosku o wypłatę dofinansowania. Dane przedstawione przez pracodawcę weryfikowane są ze zgromadzonymi przez PFRON danymi o pracodawcach i pracownikach (§ 2 pkt 3 ww. rozporządzenia) i na tej podstawie (oprócz finalnego uzgodnienia salda, jedynie w przypadku, gdy dofinansowanie faktycznie pracodawcy przysługuje), zgodnie z treścią zdania wstępnego powołanego przepisu, ustalana jest kwota miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Oprócz tego prowadzone postępowanie ujawniło niezgodność danych ze stanem faktycznym i prawnym bądź brak dokumentów mimo, iż pracodawca wysyłając wniosek Wn-D w formie elektronicznej za pośrednictwem Systemu Obsługi Dofinansowań każdorazowo poświadczał zarówno zgodność danych ze stanem faktycznym i prawnym oraz jest świadomy odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy. W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie - wobec nieuprawnionego ubiegania się o wypłatę dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych przez spółkę - nie mogło dojść do uzgodnienia salda dofinansowania. W nawiązaniu do postanowienia Ministra Pracy i Polityki Społecznej [...] marca 2010 r. PFRON skierował pismo do organu II instancji, w którym przekazał informację na temat rozstrzygnięcia przedmiotowego postępowania.

[...] marca 2010 r. pełnomocnik spółki odwołał się od decyzji Prezesa PFRON z dnia [...] marca 2010 r. odmawiającej wypłaty dofinansowania za okresy sprawozdawcze obejmujące miesiące marzec i kwiecień 2005 r. wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i rozstrzygnięcie sprawy co do istoty, poprzez orzeczenie o wypłacie dofinansowania za okres marzec, kwiecień 2005 r. we wnioskowanej kwocie, ewentualnie o stwierdzenie nieważności tej decyzji z uwagi na rażące naruszenie przepisów prawa.

W dniu [...] października 2010 r. Minister Pracy i Polityki Społecznej wydał decyzję znak: [...], którą uchylił zaskarżoną decyzję w całości oraz orzekł o wypłacie należnego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres obejmujący marzec i kwiecień 2005 r. W uzasadnieniu organ drugiej instancji wskazał, iż zgodnie z art. 77 k.p.a. organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Analiza dotychczas zebranego materiału dowodowego nie wykazała w ocenie organu odwoławczego przesłanek będących podstawą wydania decyzji odmawiającej wypłaty dofinansowania. Odnosząc się do powyższego organ II instancji nakazał przeprowadzenie organowi I instancji postępowania mającego na celu ustalenie prawidłowej kwoty należnego dofinansowania i po uzgodnieniu salda wypłacenie jej stronie.

[...] grudnia 2010 r. organ odwoławczy skierował do PFRON pismo, w którym, w związku z zażaleniem strony na niezałatwienie sprawy w terminie przez organ I instancji, zwrócił się z prośbą o informację, na jakim etapie znajduje się postępowanie administracyjne związane z wykonaniem decyzji Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia [...] października 2010 r.

W odpowiedzi PFRON w piśmie z dnia [...] grudnia 2010 r. poinformował o tym, że postępowanie mające na celu ustalenie prawidłowej kwoty należnego dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych za marzec i kwiecień 2005 r. jest w toku. Z uwagi na szczególnie skomplikowany charakter sprawy PFRON wyznaczył termin załatwienia sprawy do dnia [...] stycznia 2011 r.

[...] grudnia 2010 r. organ odwoławczy w nawiązaniu do pisma z [...] grudnia 2010 r. ponownie zwrócił się o informację na jakim etapie znajduje się ww. postępowanie.

[...] stycznia 2011 r. PFRON poinformował organ II instancji o przesłaniu odpowiedzi [...] grudnia 2010 r.

Ponadto poza innymi pismami dnia [...] marca 2011 r. PFRON w związku z wątpliwościami powstałymi po otrzymaniu decyzji z dnia [...] października 2010 r. zwrócił się do organu odwoławczego o wyjaśnienie kwestii ustalenia wysokości przysługującego dofinansowania oraz jego wypłaty. W odpowiedzi organ odwoławczy wskazał, iż zgodnie z § 2 rozporządzenia w sprawie dofinansowania to PFRON dokonuje ustalenia jaka kwota dofinansowania należna jest danemu pracodawcy. W przypadku gdy ustalona kwota jest inna niż wskazana we wniosku pracodawcy, PFRON przesyła pracodawcy informację o ustalonej przez siebie kwocie wraz z dokładną informacją o sposobie jej ustalenia, jednocześnie wzywając do wyjaśnienia niezgodności.

Pismem z dnia [...] maja 2011 r. znak: [...], Minister Pracy i Polityki Społecznej Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych zwrócił się o informację na jakim etapie znajduje się postępowanie administracyjne związane z wykonaniem decyzji Ministra Pracy i Polityki Społecznej znak: [...].

W odpowiedzi na powyższe, Fundusz pismem z dnia [...] maja 2011 r. znak: [...] poinformował, iż trwa postępowanie mające na celu ustalenie prawidłowej kwoty należnego dofinansowania i uzgodnienie salda oraz zlecono przeprowadzenie kontroli mającej na celu ustalenie prawidłowości pobranego w latach 2004 - 2005 dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych.

Pismem z dnia [...] maja 2011 r. Fundusz poinformował pełnomocnika strony skarżącej o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy na dzień [...] września 2011 r.

Pismem z dnia [...] czerwca 2011 r., znak: [...], Fundusz poinformował Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych o tym, iż trwają prace analityczne m. in. weryfikacja numerów PESEL pracowników z danymi posiadanymi przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W związku z pismem PFRON z [...] maja 2011 r. o wyznaczeniu nowego terminu rozpatrzenia sprawy w dniu [...] czerwca 2011 r. Minister Pracy i Polityki Społecznej wydał postanowienie znak: [...], w którym uznał zażalenie pełnomocnika strony na niezałatwienie sprawy przez Fundusz w terminie za nieuzasadnione, wskazując iż organ I instancji na skutek pism organu odwoławczego poinformował o trwających pracach analitycznych polegających na weryfikacji danych będących w posiadaniu PFRON pochodzących z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ponadto pismem z dnia [...] maja 2011 r. organ I instancji poinformował stronę na podstawie art. 36 kpa § 1 o wyznaczeniu nowego terminu na załatwienie sprawy do [...] września 2011 r., a także zgodnie z art. 35 § 5 do terminów określonych w przepisach poprzedzających nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności.

[...] czerwca 2011 r. pracownik Wydziału Kontroli sporządził notatkę na okoliczność planowanej [...] czerwca 2011 r. kontroli oraz zawarł w niej dodatkowe informacje w zakresie próby kontaktu z podmiotem. Wynikało z niej, że numery telefoniczne podane uprzednio w dokumantach były nieaktualne tak jak i telefon udostępniony w internecie. Informacje zawarte w systemie Wydziału Wpłat Obowiązkowych PFRON wskazywały na brak kontaktu z Beneficjentem od 2008 r. W związku z powyższym [...] lipca 2011 r. pracownik Wydziału Kontroli skontaktował się telefonicznie z pełnomocnikiem strony [...] w celu ustalenia aktualnych danych adresowych oraz aktualnych numerów telefonów przedstawicieli spółki. Pracownik Kancelarii T.J. będący pełnomocnikiem do reprezentowania strony w sprawach prawnych stwierdził o aktualności danych zawartych w Systemie Obsługi Dofinansowań i Refundacji Bezpośrednich i odmówił podania numerów telefonów do właścicieli przedsiębiorstw.

[...] lipca 2011 r. Wydział Kontroli PFRON sporządził informację w sprawie przeprowadzenia kontroli doraźnej w B. Sp. z o.o. pod adresem udostępnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym, ponieważ zgodnie z § 9 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2008 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji, kontrola przeprowadzana jest w siedzibie podmiotu kontrolowanego lub w miejscu prowadzenia działalności. Z uzyskanych danych wynikało, że działalność jest prowadzona pod adresem na ul. [...]. Okazało się, że pod ww. adresem prowadzona jest inwestycja budowlana a pracownicy biura sprzedaży developera jak również gospodarz sąsiedniego domu nie mieli na ten temat Spółki żadnych informacji.

[...] września 2011 r., [...] listopada 2011 r. oraz [...] lutego 2012 r. PFRON skierował pisma do pełnomocnika strony, w których wskazał, iż z uwagi na trudności w wyliczeniu kwoty należnego dofinansowania spowodowane brakiem możliwości przeprowadzenia kontroli, mającej na celu ustalenie stanu faktycznego i prawnego w zakresie spełniania przez spółkę warunków do otrzymania miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, zgodnie z art. 36 § 1 k.p.a. wyznacza nowy termin załatwienia sprawy odpowiednio na dzień [...] listopada 2011 r., [...] lutego 2012 r. oraz [...] maja 2012 r.

[...] maja 2012 r. oraz [...] sierpnia 2012 r. PFRON poinformował pełnomocnika strony o tym, że ze względu na analizę opinii biegłego z zakresu księgowości i finansów z dnia [...] lutego 2012 r. sporządzonej do sprawy prowadzonej pod sygnaturą akt: [...] przez Prokuraturę Okręgową w W. oraz dokumentacji zgromadzonej w postępowaniu, na podstawie art. 36 § 1 k.p.a. wyznacza nowy termin załatwienia sprawy odpowiednio do dnia [...] sierpnia 2012 r. oraz [...] października 2012 r.

[...] sierpnia 2012 r. w związku z zażaleniem pełnomocnika strony na przewlekłe prowadzenie postępowania z dnia [...] sierpnia 2012 r. organ II instancji skierował do PFRON prośbę o odniesienie się do przedstawionych w zażaleniu zarzutów.

[...] września 2012 r. PFRON poinformował organ odwoławczy o konieczności dokładnej analizy opinii biegłego z zakresu księgowości i finansów, zapewniając, że działania PFRON zmierzają do ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy. Organ I instancji, wskazał jednocześnie, że w każdym z etapów postępowania informował pełnomocnika strony o poczynionych ustaleniach w sprawie oraz o złożoności postępowania w tym zakresie.

Ponstanowieniem z dnia [...] września 2012 r., znak [...], Minister Pracy i Polityki Społecznej uznał zażalenie strony za bezzasadne uznając argumentację PFRON.

[...] listopada 2012 r. PFRON przesłał pismo do strony wzywając o przesłanie dokumentów potwierdzających wypłatę wynagrodzenia celem uzgodnienia salda zgodnie z zaleceniem organu II instancji. Z pisma procesowego z dnia 22 listopada 2013 r. wynika, że do chwili sporządzenia tego pisma strona nie przesłała odpowiedzi. W związku z potrzebą przeanalizowania dokumentów strony, które ewentualnie zostaną przesłane wyznaczono nowy termin na zakończenie sprawy do dnia [...] grudnia 2012 r.

Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wpłynęła skarga pełnomocnika skarżącego na przewlekłość Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w związku z niewypłaceniem stronie skarżącej dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres marzec, kwiecień 2005 r. Strona skarżąca wniosła o zobowiązanie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do ustalenia salda i wypłaty wnioskowanego dofinansowania, stwierdzenie, że przewlekłe prowadzenie postępowania nastąpiło z rażącym naruszeniem prawa oraz zasądzenie od Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zwrotu kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę Prezes Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wniósł o jej oddalenie.

W uzasadnieniu odpowiedzi na skargę organ wskazał, że przytoczony przez spółkę argument dotyczący treści decyzji organu II instancji z dnia [...] października 2010 r., w której zobowiązano PFRON do wypłaty dofinansowania jest nietrafny. Według strony oznacza to przesądzenie przez organ II instancji o tym, że spełnione zostały wszystkie pozytywne przesłanki wypłaty dofinansowania, natomiast zdaniem organu należy wskazać, iż w uzasadnieniu przedmiotowej decyzji organ II instancji zobowiązuje PFRON do przeprowadzenia postępowania mającego na celu ustalenie prawidłowej kwoty należnego dofinansowania i po uzgodnieniu salda wypłacenia stronie środków. Podkreślono, że zdaniem organu nadrzędnego to do PFRON, a nie organu II instancji należy wyliczenie kwoty dofinansowania jaka należna jest danemu pracodawcy (§ 2 rozporządzenia Ministra). Organ wskazał, że zgodnie z zaleceniem organu II instancji PFRON w dniu [...] listopada 2012 r. wezwał stronę do przedstawienia dowodów wypłaty wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych za miesiące marzec i kwiecień 2005 r. Do dnia sporządzenia odpowiedzi na skargę nie została udzielona odpowiedź. Również wcześniejsze pisma kierowane do pełnomocnika strony w sprawie dokumentów, koniecznych do rozstrzygnięcia sprawy pozostały bez odpowiedzi. Organ podkreślił, że strona wskazując zarzut nieuzgodnienia salda oraz braku wypłaty dofinansowania przez 7 lat pomija fakt decyzji, które Prezes PFRON w tej sprawie wydawał oraz licznych wezwań PFRON do wypowiedzenia się w sprawie, które pozostały bez odpowiedzi, co uniemożliwiało uzgodnienie salda.

Organ wyjaśnił, że po upływie terminu, w którym może wpłynąć odpowiedź strony, PFRON uzgodni saldo na podstawie posiadanych dokumentów i informacji.

Na rozprawie pełnomocnik skarżącego podkreślił, że jak wynika z odpowiedzi na skargę śledztwo prowadzone przez Prokuraturę Okręgową w sprawie [...] w zakresie doprowadzenia PFRON do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, zostało zakończone wydaniem postanowienia o umorzeniu postępowania wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego. W ocenie pełnomocnika ma to znaczenie w niniejszej sprawie. W dołączonym piśmie procesowym z [...] listopada 2012 r. pełnomocnik podkreślił, że zgodnie z treścią art. 26 c ustawy o rehabilitacji wypłata dofinansowania do wynagrodzeń powinna nastąpić w terminie 7 dni od złożenia wniosku i powinno to nastąpić na podstawie danych posiadanych przez Fundusz.

Na rozprawie pełnomocnik organu wyjaśnił, że postanowienie Prokuratury Okręgowej w sprawie [...] w części w jakiej umorzono postępowanie zostało zaskarżone do Sądu Okręgowego i postępowanie nie zostało jeszcze zakończone. Pełnomocnik poinformował też, że [...] stycznia 2013 r. odbył się termin rozprawy w Sądzie Okręgowym, lecz ze względu na obszerny materiał sprawy (sama opinia biegłego liczy ponad 1000 stron) Sąd postanowił odroczyć rozprawę a termin kolejnej rozprawy został wyznaczony na dzień [...] marca 2013 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z p. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości, między innymi poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 tej ustawy).

Zakres kontroli administracji publicznej obejmuje także orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowań przez organy w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a, tj. decyzji lub postanowień, aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz na pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach - art. 3 § 1 w związku z § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z p. zm.

Zgodnie natomiast z art. 149 § 1. sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Zgodnie z art. 52 ust. 1 p.p.s.a. , skargę na przewlekłość postępowania można wnieść skutecznie dopiero po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Niewyczerpanie tego wymogu skutkuje odrzuceniem skargi. W przypadku skargi na przewlekłość postępowania polegającą - jak w przypadku przedmiotowej sprawy - na braku załatwienia wniosku o wypłatę dofinansowania, który może przybrać formę wypłacenia dofinansowania albo wydania decyzji w zakresie dofinansowania w przypadku o jakim mowa jest w treści art. 26c ustawy o rehabilitacji wyczerpaniem środków zaskarżenia jest wniesienie zażalenia w trybie art. 37 § 1 k.p.a.

W rozpoznawanej sprawie sąd uznał, iż strona skarżąca przed wniesieniem skargi do sądu administracyjnego, dopełniła wymogu wyczerpania środków zaskarżenia przysługujących w postępowaniu przed organami administracji publicznej. Strona skarżąca wniosła do Ministra Pracy i Polityki Społecznej zażalenie w trybie art. 37 § 1 w zw. z art. 35 i 36 k.p.a., w którym wskazywała na niezałatwienie sprawy w ustawowym terminie w zakresie rozstrzygnięcia w zakresie wniosku o dofinansowanie, a po wydaniu przez Ministra postanowienia rozstrzygającego o zażaleniu, wniosła skargę na przewlekłość postępowania PFRON do sądu administracyjnego.

Z przewlekłością postępowania prowadzonego przez organ administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - w taki sposób, że nie doprowadziło to do wydana w terminie decyzji, postanowienia lub innego aktu, lub podęcia stosownej czynności, przy czym prowadzenie postępowania jest długotrwale a długotrwałość ta jest nieuzasadniona.

Przewlekłość postępowania organu w określonej sprawie organu I instancji wystąpi więc wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ nie podejmie żadnych czynności lub dokonując czynności, nie zmierza do rozstrzygnięcia w zakresie złożonego żądania. W odniesieniu do przedmiotowej sprawy, która dotyczyła wypłaty dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych za miesiące marzec i kwiecień 2005 r., organ biorąc pod uwagę zastrzeżenia jakie miał w odniesieniu do działania i prowadzenia dokumentacji przez stronę skarżącą, w tym w zakresie wypłacania wynagrodzeń zatrudnionym osobom niepełnosprawnym, podejmował czynności w sprawie, z tym, że nie prowadziły one do skutecznego rozstrzygnięcia w zakresie złożonego wniosku dotyczącego wypłacenia dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych za marzec i kwiecień 2005 r. Niezależnie od istniejących trudności PFRON powinien w sposób bardziej zorganizowany podejmować wcześniej odpowiednie działania w sprawie (np. wezwanie strony skarżącej do przesłania dokumentów niezbędnych do uzgodnienia salda) i bardziej skutecznie (np. domaganie się wypożyczenia akt od Prokuratury).

Mając na względzie sposób działania PFRON należy uznać, że skarga w zakresie żądania stwierdzenia przewlekłości postępowania zasługiwała na uwzględnienie.

Przepis art. 35 § 1 k.p.a. stanowi, że organy administracji obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania (art. 35 § 3 k.p.a.). O każdym zaś przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy (art. 36 § 1 k.p.a.).

Z akt postępowania administracyjnego prowadzonego w niniejszej sprawie wynika jednoznacznie, że brak działania PFRON był rezultatem tzw. ręcznej blokady wniosku, której celem było faktyczne wstrzymanie wypłaty dofinansowania w związku z faktem istniejących nieprawidłowości w dokumentacji i prowadzenia śledztwa przez Prokuraturę Okręgową w W. – [...] - w sprawie dotyczącej podejrzenia dokonania nadużyć na szkodę PFRON przez podmioty związane w różny sposób z osobą K. R. Jak wynika ze skargi, analogiczne postępowania, jak niniejsze dotyczące B. Sp. z o. o., toczą się wobec następujących podmiotów S. Sp. z o. o., B. Sp. z o.o. oraz B., których to podmiotów także dotyczy opinia biegłego ze sprawy o sygn. [...]. Brak dostępu do dokumentacji, czy jej niekompletność utrudniające możliwość uzgodnienia salda nie tłumaczy stanowiska organu w wystarczający sposób i nie usprawiedliwia powstałego opóźnienia w załatwieniu sprawy. Próby dokonania kontroli u strony skarżącej w 2012 r., uzyskania od niej dokumentacji jak również fakt dokonywania zawiadomień o przedłużeniu postępowania, nie mogą być uznane za wystarczające w zakresie usprawiedliwienia powstałej przewlekłości postępowania. Oceniając stan faktyczny sprawy WSA uznał jednak, że brak jest podstaw do uznania, iż zaistniała przewlekłość jest rażąca. Oceniając okoliczności sprawy pod tym kątem Sąd jest zdania, że przewlekłość postępowania, które jest wynikiem długotrwałego prowadzenia postępowania, które (tak jak w przypadku tej sprawy) jest nieefektywne, nie zawsze musi prowadzić do konkluzji, że przewlekłość ta jest rażąca. Rażąca przewlekłość nie jest oczywistą wypadkową długości prowadzenia postępowania administracyjnego ponieważ zdaniem Sądu fakt, że przewlekłość jest rażąca, musi wynikać jednoznacznie z oceny okoliczności sprawy i powodów, dla których organ zwlekał z rozstrzygnięciem sprawy. Rację ma organ gdy twierdzi, że wypłata dofinansowania musi być dokonana w oparciu o właściwe, zgromadzone przez PFRON dane w zakresie zatrudnienia osób niepełnosprawnych przez pracodawcę i dokumenty dotyczące wypłacanych przez niego wynagrodzeń. W przypadku gdy okoliczności te budziły określone wątpliwości a sporządzana przez pracodawcę dokumentacja jak wynika z protokołów kontroli, nie była kompletna oraz w przypadku przedłużającego się postępowania karnego prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową, która dysponowała dokumentami PFRON (następnie jej wypożyczonymi) należy uznać, że organ mógł mieć trudności z prawidłowym rozstrzygnięciem sprawy. Bez wątpienia wątpliwości PFRON co do podstaw uwzględniania wniosku w żądanym przez skarżącego zakresie były w pewien sposób uzasadnione - czego poza prowadzonym śledztwem dowodzą również zastrzeżenia NIK w związku z kontrolą przeprowadzoną w podmiotach (w tym w ww. Spółce) – powiązanych z osobą K. R. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że wniosek o dofinansowanie złożony został w 2005 r. okoliczność ta nie może zostać uznana za usprawiedliwiającą brak skutecznego i szybszego działania PFRON. Za dostateczne działanie nie może być uznana korespondencja prowadzona w sprawie. Tym niemniej zgodnie z treścią art. 45 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji i zatrudnieniu osób niepełnosprawnych Fundusz jest państwowym funduszem celowym a środki, którymi dysponuje to środki publiczne (w tym np. dotacje i subwencje), zatem jest on obowiązany w szczególnie ostrożny sposób rozstrzygać w zakresie składanych wniosków o dofinansowanie. Oczywiście istniała możliwość wydania decyzji, która nie przewidywałaby dofinansowania w kwocie wynikającej ze złożonego wniosku ale decyzja ta powinna odpowiadać prawu i być oparta o właściwe i odpowiadające obiektywnemu stanowi rzeczy dokumenty. Możliwe jest również w świetle art. 26 a ust. 11 powołanej ustawy po dokonaniu wypłaty dofinansowania przeprowadzenie kontroli u pracodawcy i jeżeli w wyniku tej kontroli stwierdzone zostałyby nieprawidłowości można byłoby wydać decyzję o zwrocie wypłaconego dofinansowania w zakresie stwierdzonych nieprawidłowości. Oczywiście ewentualne odzyskanie wypłaconych uprzednio środków nie zawsze byłoby możliwe zwłaszcza jeśli pracodawca zaprzestanie prowadzenia działalności i nie posiada majątku.

W opisanym stanie rzeczy należy więc stwierdzić, że PFRON miał trudności w rozstrzygnięciu o wniosku skarżącego ale nie były to trudności nie do przezwyciężenia zwłaszcza w ostatnim okresie czasu. Podnoszone przez organ trudności nie mogą przesłonić faktu, że nie można uznać za właściwe i wystarczające czynności podejmowane przez PFRON w tym związane z zawiadamianiem skarżącego o przedłużeniu postępowania, ponieważ w ocenie Sądu co najmniej uzyskanie dokumentów od Prokuratury w październiku 2012 r. stwarzało możliwość ostatecznego załatwienia sprawy. Przewlekłość postępowania organu miała miejsce a organ w istniejącym stanie faktycznym, nie może usprawiedliwiać się skomplikowanym charakterem sprawy wobec czego nie istnieje dalsze uzasadnienie dla ustalenia odległego terminu rozpatrzenia złożonego wniosku.

Skarżący ma prawo oczekiwać zakończenia sprawy w terminie przewidzianym przepisami prawa tym bardziej, że postępowanie w tej sprawie toczy się od 2005 r.

Opóźnienie obliguje Sąd do podjęcia działania dyscyplinującego organ, co jest równoznaczne z nałożeniem obowiązku wykonania wskazanych czynności w terminie określonym w wyroku.

Należy ponadto podkreślić, że wydanie w dniu [...] września 2012 r. przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej postanowienia nie uwzględniającego zażalenia strony skarżącej na przewlekłość w przedmiotowej sprawie nie stanowi przeszkody do uwzględnienia skargi. Sąd dokonuje bowiem własnej oceny w zakresie przewlekłości postępowania i może być ona odmienna od stanowiska organu II instancji.

Z tych powodów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a., orzekł o przewlekłości postępowania i zobowiązał organ I instancji do wykonania zaleconych czynności we wskazanym terminie zaś na podstawie art. 151 oddalił skargę w pozostałej części..

O zasądzeniu kosztów sądowych orzeczono na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt