Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak (sprawozdawca), Sędziowie WSA Jerzy Drwal, WSA Iwona Tchórzewska, Protokolant Referent stażysta Marcin Ścibor, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 30 października 2018 r. sprawy ze skargi M. C. oraz J. H. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] stycznia 2018 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego w sprawie o ujawnienie danych w rejestrze ewidencji gruntów I. oddala skargę; II. przyznaje adwokat O.K. od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w wysokości [...] zł , w tym [...] zł podatku od towarów i usług.

Zaskarżoną do sądu decyzją z dnia [...] stycznia 2018 r., nr [...], Inne w [...] (dalej: organ odwoławczy), po rozpoznaniu wniosku M. C. i J. H. umorzył postępowanie odwoławcze.

Decyzja została wydana w następującym stanie sprawy:

Starosta W. decyzją z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...] działając na podstawie art. 20, art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (aktualnie: tj. Dz. U z 2017 r., poz. 2101 z póź. zm. ) dalej: p.g.k. oraz § 44 pkt. 6 i § 54 ust.1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. - w sprawie ewidencji gruntów i budynków (aktualnie: tj. Dz. U z 2016 r., poz. 1934 z późn. zm.) dalej: rozporządzenie, w związku z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. - o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (aktualnie: tj. Dz. U z 2016 r., poz. 703 z późn. zm.) wprowadził zmiany w ewidencji gruntów obrębu ewidencyjnego Osowa, jednostka ewidencyjna H. , polegające na ujawnieniu nazwy spółki utworzonej do sprawowania zarządu nad wspólnotą gruntową wsi O., G. H., składu zarządu spółki oraz obszaru wspólnoty gruntowej i wykazu uprawnionych do korzystania z tej wspólnoty.

W dniu [...] stycznia 2016 r. M. C. i J. H. złożyli wspólnie odwołanie od powyższej decyzji, domagając się jednocześnie o przywrócenie terminu do jego wniesienia. Decyzji organu I instancji odwołujący zarzucili naruszenie art. 8b ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych oraz art. 9 i art. 10 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.) dalej jako: "k.p.a.", poprzez nieprawidłowe doręczenie decyzji stronom, tj. z pominięciem sposobu zwyczajowo przyjętego w miejscowości zainteresowanych.

Po rozpoznaniu wniosku, postanowieniem [...] października 2016 r., nr [...], Inne stwierdził niedopuszczalność wniesionego odwołania. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ odwoławczy uznał, że M. C. i J. H. nie są uprawnieni do reprezentowania interesów wspólnoty gruntowej wsi O., G. H., ponieważ tylko osoby powołane w statucie spółki do reprezentowania jej na zewnątrz byłyby uprawnione do występowania w sprawach dotyczących nieruchomości wchodzących w skład wspólnoty. Poszczególni uczestnicy wspólnoty mogą więc działać jedynie za pośrednictwem organów statutowych, a wspólnota tylko w ramach utworzonej przez jej uczestników spółki. Ponadto organ odwoławczy podkreślił, że ustawa o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych wyraźnie normuje tryb, w jakim wspólnota gruntowa może dochodzić swych praw do nieruchomości i nimi gospodarować, nie przewidując w tym zakresie żadnych wyjątków. W ocenie organu II instancji brak jest zatem podstaw do rozpoznania odwołania wniesionego przez M. C. i J. H., albowiem prowadziłoby to do naruszenia art. 127 § 1 w zw. z art. 28 k.p.a., przez pominięcie treści art. 15 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.

W wyniku wniesionej skargi przez J. H. i M. C., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, wyrokiem z dnia 28 marca 2017 r., sygn. akt II SA/Lu 1287/16, uchylił zaskarżone postanowienie. Sąd stwierdził naruszenie przepisów postępowania mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a polegające na tym, że organ nie ustalił czy skarżący byli ujęci w wykazie osób uprawnionych do udziału w wspólnocie gruntowej wsi O., zatwierdzonym decyzją Starosty [...] z dnia [...] grudnia 2014 r., nr [...], a także, czy w wykazie tym figurują po dokonaniu w nim zmian kwestionowaną decyzją pierwszoinstancyjną. Dopiero jednoznaczne ustalenie, że obaj skarżący są uprawnionymi do udziału we wskazanej wspólnocie, mogłoby uzasadniać stanowisko, że samodzielne wniesienie przez nich odwołania w niniejszej sprawie jest niedopuszczalne.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy w wyniku wyroku WSA, Inne decyzją z dnia [...] stycznia 2018 r., umorzył postępowanie odwoławcze.

W uzasadnieniu decyzji wyjaśniono, że M. A. C. został ujęty w wykazie osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej wsi O., zatwierdzonym decyzją Starosty [...] z dnia [...] grudnia 2014 r., znak [...], a zaskarżona decyzja organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków nie dokonała zmian w tym zakresie. Decyzja ta nie została skierowana do M. A. C., ponieważ nie posiada on w sprawie interesu prawnego, bowiem od momentu utworzenia spółki dla zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej wsi O. reprezentowana jest ona przez zarząd.

W odniesieniu do J. H. wyjaśniono, że nie został on ujęty w wykazie osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej wsi O. zatwierdzonym decyzją Starosty [...] z dnia [...] grudnia 2014 r., znak [...], dlatego też nie został ujęty w kwestionowanej decyzji Starosty [...] z dnia [...] lipca 2015 r. Podkreślono, że przedstawiona przez skarżącego kopia dokumentu nie można zostać uznana za dowód w rozumieniu art. 76 k.p.a. z uwagi na jej niepoświadczenie za zgodność z oryginałem. Uznano, że J. H. nie wykazał swojego interesu prawnego, wobec czego należało umorzyć postępowanie jako bezprzedmiotowe. Organ przypomniał, że istotą prowadzenia ewidencji gruntów i budynków jest utrzymywanie jej w ciągłej aktualności na podstawie dokumentów powstałych poza postępowaniem ewidencyjnym np. decyzji administracyjnych, orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, a także wytworzonych w toku postępowania ewidencyjnego w związku z obowiązkiem utrzymywania operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dokumentami i materiałami geodezyjnymi.

W skardze do Sądu, M. C. i J. H. podnosili, że posiadają interes prawny w zaskarżeniu decyzji Starosty [...] z dnia [...] lipca 2015 r., ponieważ posiadają dokumenty świadczące o udziale we wspólnocie gruntowej, z których jednoznacznie wynika ich interes prawny.

Na rozprawie w dniu [...] października 2018 r. pełnomocnik M. C. oświadczył, że ze złożonego odwołania z dnia [...] stycznia 2016 r. wynikało, że intencją skarżących było zaskarżenie decyzji Starosty [...] w zakresie określenia udziału we wspólnocie gruntowej. J. H. oświadczył, że nie zgadza się z decyzjami pierwotnymi, a wyroku w sprawie o sygn. akt II SA/Lu 1287/16 nie zaskarżył, ponieważ tak mu doradzono.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań odnieść się należy do podstawowego zarzutu dotyczącego nie rozpoznania sprawy co do jej istoty i nie rozstrzygnięcia w przedmiocie żądania wniosku. Pełnomocnik skarżącego M. C. przedstawił na rozprawie dnia [...] października 2018 r. zarzut, że intencją skarżących było zaskarżenie decyzji Starosty [...] w zakresie określenia udziału we wspólnocie gruntowej (decyzją ostateczna Starosty [...] z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...]).

Zgodnie z art. 61 § 1 k.p.a. postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. W postępowaniu prowadzonym na wniosek strony, to właśnie treść wniosku wyznacza rodzaj sprawy będącej przedmiotem postępowania. Organ jest związany tym żądaniem. Treść żądania wyznacza stosowną normę prawa materialnego lub procesowego, która ma znaczenie dla ustalenia zakresu postępowania. Zazwyczaj przepisy prawa materialnego przyznają inicjatywę wszczęcia postępowania, czy to organowi, czy to stronie, czy też obu tym podmiotom. Gdy przepisy tej kwestii nie regulują, wówczas stosuje się regułę, zgodnie z którą postępowanie zmierzające do nałożenia na stronę obowiązków wszczynane jest z urzędu, postępowanie zaś prowadzące do przyznania uprawnień, na wniosek strony.

W sprawie niniejszej treść pisma skarżących z [...] stycznia 2016 r. była jednoznaczna i z zarzutem pełnomocnika strony nie można się zgodzić. Skarżący w piśmie tym wyraźnie określiły poprzez wskazanie cech identyfikacyjnych decyzji, tj. datę decyzji, numer decyzji; iż ich odwołanie dotyczy decyzji Starosty [...] z dnia [...] lipca 2015 r. Ponadto odwołanie skierowane zostało do organu drugiej instancji - Inne. W treści pisma skarżący nie zgadzają się z tą konkretną decyzją oraz wymienionym w niej wykazem osób uprawnionych do korzystania ze wspólnoty gruntowej wsi O., a także wysokością tego udziału.

Po wtóre, sprawa żądania skarżących objęta była już kontrolą Sądu (sygn. akt II SA/Lu 1287/16) i wtedy skarżący nie kwestionowali przedmiotu ich odwołania do Inne, a także zakresu rozstrzygnięcia Sądu w tej sprawie.

Stosownie do art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U z 2018 r. poz. 1302 ze zm.), dalej p.p.s.a, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekle prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba, że przepisy prawa uległy zmianie. Przez ocenę prawną należy rozumieć sąd o prawnej wartości sprawy. Ocena prawna może dotyczyć stanu faktycznego, wykładni przepisów prawa materialnego i procesowego, prawidłowości korzystania z uznania administracyjnego i kwestii zastosowania określonego przepisu prawa jako podstawy do wydania decyzji. Wskazania co do dalszego postępowania stanowią z reguły konsekwencję oceny prawnej. Dotyczą one sposobu działania w toku ponownego rozpoznania sprawy i mają na celu uniknięcie błędów już popełnionych i wskazanie kierunku, w którym winno zmierzać przyszłe postępowanie (A. Kabat, w: B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Wolters Kluwer 2011 r., s. 426 uw. 2-4; J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz LexisNexis 2012 r., s. 396-397 uw. 1-2). Wspomniany przepis ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że ani organ administracji publicznej, ani sąd, orzekając ponownie w tej samej sprawie, nie mogą nie uwzględnić oceny prawnej i wskazań wyrażonych wcześniej w orzeczeniu sądu, gdyż są nimi związane. W orzecznictwie zwraca się uwagę, że nieprzestrzeganie tego przepisu w istocie podważałoby obowiązującą w demokratycznym państwie prawnym zasadę sądowej kontroli nad aktami i czynnościami organów administracji i prowadziło do niespójności działania systemu władzy publicznej. Związanie oceną prawną wyrażoną w wyroku (uzasadnieniu orzeczenia) oraz wynikającymi z niej wskazaniami co do dalszego postępowania oznacza, że organ nie może formułować nowych ocen prawnych, sprzecznych z wyrażonym wcześniej poglądem, lecz obowiązany jest do podporządkowania się jemu w pełnym zakresie oraz konsekwentnego reagowania w razie stwierdzenia braku zastosowania się do wskazań w zakresie dalszego postępowania przed organem administracji publicznej (wyroki NSA z 30 lipca 2009 r., II FSK 451/08 i 23 września 2009 r., I FSK 494/09 opubl. w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). W przeciwieństwie do skarżącego powyższą regułę miał natomiast na uwadze organ geodezyjny, który przytoczył istotną część uzasadnienia wspomnianego wyroku.

Rolą Sądu badającego zaskarżoną decyzję (z [...] stycznia 2018 r.) jest ustalenie, czy organ drugiej instancji wydając nowe rozstrzygnięcie w sprawie uwzględnił ocenę prawną i wskazania co do dalszego postępowania, zawarte w wyroku z 28 marca 2017 r.

Przypomnieć w tym miejscu należy treść przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne które miały w sprawie zastosowanie: art. 20, art. 22 i art. 24 ustawy stanowi, że ewidencja gruntów jest specjalnie prowadzonym i wywierającym określone skutki prawne zbiorem informacji o gruntach, który pełniąc funkcje informacyjno-techniczne nie rozstrzyga sporów o prawa do gruntów, ani nie nadaje tych praw. Ewidencja ta jedynie rejestruje stany prawne ustalone w innym trybie i przez inne organy. Stąd też poprzez żądanie wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków nie można dochodzić, ani udowadniać swoich praw właścicielskich, czy uprawnień do władania nieruchomością. Deklaratoryjny charakter wpisów oznacza, że ewidencja nie kształtuje nowego stanu prawnego, a jedynie potwierdza stan prawny nieruchomości wynikający z dokumentów (por. wyrok NSA z dnia 12 lipca 2012 r., sygn. akt I OSK 1004/11, Lex nr 1225527).

Zgodnie z art. 24 ustawy:

- ust. 2a - informacje zawarte w ewidencji gruntów i budynków podlegają aktualizacji:

z urzędu, jeżeli zmiany tych informacji wynikają z: przepisów prawa, dokumentów, o których mowa w art. 23 ust. 1-4, materiałów zasobu, wykrycia błędnych informacji;

na wniosek podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, lub władających gruntami na zasadach samoistnego posiadania.

- ust. 2b - aktualizacja informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków następuje:

w drodze czynności materialno-technicznej na podstawie:

przepisów prawa,

wpisów w księgach wieczystych,

prawomocnych orzeczeń sądu, a w przypadkach dotyczących europejskiego poświadczenia spadkowego - orzeczeń sądu,

ostatecznych decyzji administracyjnych,

aktów notarialnych,

aktów poświadczenia dziedziczenia oraz europejskich poświadczeń spadkowych,

zgłoszeń budowy budynku, zawiadomień o zakończeniu budowy budynku oraz zgłoszeń rozbiórki budynku, o których mowa odpowiednio w art. 30, art. 54 oraz art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, oraz zgłoszeń dotyczących zmiany sposobu użytkowania budynku lub jego części, o których mowa w art. 71 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, do których właściwy organ nie wniósł sprzeciwu,

wpisów w innych rejestrach publicznych,

wniosku zainteresowanego podmiotu ewidencyjnego i wskazanej w tym wniosku dokumentacji geodezyjnej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, jeżeli wnioskowana zmiana obejmuje informacje gromadzone w ewidencji gruntów i budynków dotyczące nieruchomości znajdujących się w wyłącznym władaniu wnioskodawcy albo wnioskodawców;

w drodze decyzji administracyjnej - w pozostałych przypadkach.

- ust. 2c - odmowa aktualizacji informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Z kolei stosownie do § 45 ust. 1 rozporządzenia aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych w celu:

1) zastąpienia danych niezgodnych ze stanem faktycznym, stanem prawnym lub obowiązującymi standardami technicznymi odpowiednimi danymi zgodnymi ze stanem faktycznym lub prawnym oraz obowiązującymi standardami technicznymi;

2) ujawnienia nowych danych ewidencyjnych;

3) wyeliminowania danych błędnych.

W ocenie sądu, Inne prawidłowo zastosował przepisy prawa do zaistniałego stanu faktycznego, trafnie dokonał ich wykładni. Efektem ponownego przeprowadzenia postępowania dowodowego było ponowne sprawdzenie i przeanalizowanie dokumentów złożonych przez Starostę [...] zawierających wykaz osób uprawnionych we wspólnocie gruntowej wsi O. oraz pisma z dnia [...] września 2017 r. złożonego przez skarżącego J. H.. Organ ponownie stwierdził brak podstaw prawnych i faktycznych do merytorycznego rozpoznania sprawy z uwagi na brak interesu prawnego wnoszących odwołanie.

Zdaniem sądu przypomnieć należy, że odwołanie jest podstawowym środkiem zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym, zarówno ze względu na krąg decyzji administracyjnych podlegających zaskarżeniu, jak i na szerokie podstawy zaskarżenia umożliwiające kwestionowanie zarówno legalności, jak i zasadności decyzji (zob. B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, 10. wydanie. Wydawnictwo C.H.BECK, Warszawa 2009, str. 458).

Zgodnie z art. 127 § 1 k.p.a. odwołanie służy stronie (od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji). Przy czym nie ulega wątpliwości, że odwołanie służy nie tylko stronie, która brała udział w postępowaniu przed organem pierwszej instancji, ale także stronie, która nie brała udziału w tym postępowaniu. Oznacza to, że odwołanie może wnieść także podmiot, który mógł być stroną w postępowaniu przed organem pierwszej instancji, a więc podmiot, którego interesu prawnego lub obowiązku dotyczyło to postępowanie, stosownie do art. 28 k.p.a. Stroną bowiem, zgodnie z art. 28 k.p.a., jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego konsekwentnie akceptuje tezę, iż ustalenie interesu prawnego osoby uczestniczącej w postępowaniu administracyjnym następuje ostatecznie w wyniku konkretyzacji właściwego przepisu prawa materialnego. Z drugiej strony jednak przymiot strony w jej aspekcie procesowym, to jest zdolność do występowania w konkretnym postępowaniu, uzyskuje każdy, kto wystąpi z odpowiednim procesowym żądaniem (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 1994 r., sygn. III ARN 64/94, OSNAPiUS 1995, nr 10, poz. 118). Łącznikiem między sferą stosowania prawa procesowego, a prawem materialnym przy wszczęciu postępowania i w jego toku jest pojęcie interesu prawnego, pojmowanego ogólnie jako obiektywna, czyli rzeczywista potrzeba ochrony prawnej. Interes taki powinien być konkretny, indywidualny, dający się zaspokoić przez wydanie decyzji. W każdym razie chodzi o interes prawny szeroko pojmowany, tzn. chroniony prawem przedmiotowym powszechnie obowiązującym (zob. E. Iserzon, J. Starościak: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1970, s. 88).

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym ustalono, że stwierdzenie przez organ odwoławczy, że wnoszący odwołanie nie jest stroną w rozumieniu art. 28 k.p.a. następuje w drodze decyzji o umorzeniu postępowania odwoławczego wydawanej na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. (zob. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 1999 r., sygn. OPS 16/98). Gdy odwołanie wniosła jednostka, która twierdzi, że zaskarżona decyzja dotyczy jej interesu prawnego lub obowiązku organ odwoławczy jest obowiązany rozpoznać jej odwołanie. Jeżeli w wyniku rozpoznania odwołania organ stwierdzi, że jednostka ta nie ma w danej sprawie indywidualnego interesu prawnego lub obowiązku, to wydaje on decyzje o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. (zob. B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego, Duże Komentarze Becka, wyd. 6, Warszawa 2004, str. 583).

Oznacza to, że w przypadku wpłynięcia pisma stanowiącego odwołanie, obowiązkiem organu odwoławczego w pierwszej kolejności jest zbadanie, czy pochodzi ono od podmiotu uprawnionego będącego stroną w postępowaniu. Powyższe stanowi podmiotową przesłankę dopuszczalności odwołania, a zatem ustalenie tej kwestii warunkuje zgodne z prawem prowadzenie postępowania odwoławczego i rozpoznanie merytoryczne sprawy.

Inne prawidłowo ustalił, iż M. C. ujęty został w wykazie osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej wsi O. i decyzją ostateczną Starosty [...] z dnia [...] grudnia 2014 r., nr [...], który orzekał na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, ten skarżący został umieszczony na zatwierdzonym wykazie wielkości przysługujących udziałów w tej wspólnocie.

Art. 15 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych stanowi, że spółka jest osobą prawną i działa na podstawie statutu. Spółka od daty jej powołania jest reprezentowana na zewnątrz przez statutowo powołany organ. Jak wynika ze statutu znajdującego się w aktach administracyjnych (k. 21-27 ) Spółka dla zagospodarowania wspólnoty gruntowej we wsi O. gm. H. reprezentowana jest przez Zarząd. Zarząd ten obejmuje też między innymi uruchamianie procedur prawnych zmierzających do ochrony praw wspólnoty do gruntów lub do ustalenia tych praw (kreuje to zakres uprawnień jej udziałowców).

Zarządzeniem nr [...] z dnia [...] czerwca 2015 r., Wójt G. H. wyznaczył zarząd spółki, ale wśród jego członków nie ma skarżących. Sąd w składzie niniejszym w całości podziela pogląd zaprezentowany w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 1968 r., III CZP 73/68, publ. OSNC 1969/5/90, że podmiotami "powołanymi do zarządu, reprezentowania wspólnoty na zewnątrz, a więc również występowania w sprawach dotyczących nieruchomości wchodzących w skład wspólnoty, są wyłącznie przewidziane w statucie organy wspólnoty. Poszczególny uczestnik wspólnoty może działać w omawianym zakresie jedynie za pośrednictwem organów statutowych, a nie własnym swoim prawem. Uprawnienia jego nie sięgają bowiem dalej niż przewiduje to statut oraz przepisy ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Przepisy przewidują jedynie prawo uczestnika wspólnoty do zbycia w warunkach ściśle przewidzianych w ustawie swego udziału (art. 26 i art. 27). Z przepisów ustawy wynika nadto, że wspólnota gruntowa może działać tylko w ramach utworzonej przez uczestników spółki bądź też - gdy jej nie powołano - spółki przymusowej, utworzonej przez organ administracji rolnej".

W tej sytuacji, podzielając stanowisko prezentowane przez organ odwoławczy skarżący M. C. nie posiada interesu prawnego do występowania w sprawie niniejszej skoro dotyczy ona spraw spółki, a mianowicie aktualizacji w ewidencji gruntów polegającej na ujawnieniu nazwy spółki utworzonej do sprawowania zarządu nad wspólnotą gruntową wsi O., G. H., składu zarządu spółki oraz obszaru wspólnoty gruntowej i wykazu uprawnionych do korzystania z tej wspólnoty.

Natomiast odnośnie skarżącego J. H. wyjaśniono, że nie został on ujęty w wykazie osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej wsi O., zatwierdzonym decyzją Starosty [...] z dnia [...] grudnia 2014 r. oraz jego nazwisko nie figuruje w decyzji organu pierwszej instancji.

W operacie geodezyjno-prawnym wykonanym przez geodetę G. F. na zlecenie G. H., pod poz. 10 widnieje nazwisko J. C. jako osoby ujawnionej w rejestrze gruntów z 1963 r., a w uwagach informacja o przekazaniu przez niego gospodarstwa rolnego na rzecz M. C., a dalej że osoba ta darowała swojemu bratu J. J. H. [...] część działki nr [...], następnie zniesiono współwłasność w ten sposób, że J. J. H. otrzymał na własność działkę nr [...] o pow. 0,19 ha, a M. A. C. otrzymał na własność działkę nr [...] oraz sprzedali działki gruntu o pow. 1,27 ha Z. C. i H. C. (akt notarialny nr rep. [...] [...] z dnia [...] grudnia 1994 r.). W aktach administracyjnych nie ma jakichkolwiek dokumentów, z których wynikałby udział tego skarżącego we wspólnocie gruntowej wsi O. bądź by grunty objęte tą wspólnotą należały do tego skarżącego. Zgodzić się więc należy z oceną organu, że brak jest dowodów świadczących o interesie prawnym J. H. do występowania w charakterze strony w tym postępowaniu. Kserokopie pism złożonych przez skarżącego przy piśmie z dnia [...] stycznia 2016 r. i z dnia [...] września 2017 r. nie mają cech dokumentu i nie stanowią dokumentu w rozumieniu k.p.a., albowiem złożone zostały do akt sprawy w postaci niepoświadczonych za zgodność z oryginałem kserokopii.

W wyroku z dnia 5 kwietnia 2011 r. (sygn. akt: VI SA/Wa 2031/10) WSA w Warszawie wskazał, że sama odbitka ksero nie jest dokumentem w rozumieniu przepisów k.p.a. i nie może dokumentu zastąpić. Nie zawiera ona bowiem oryginalnego podpisu wystawcy, który stanowi conditio sine qua non istnienia dokumentu. Zwykła odbitka ksero (tj. odbitka niepoświadczona, niestanowiąca dokumentu) nie zastąpi nigdy dokumentu, na bazie którego powstała. Jest tylko znakiem istnienia oryginału. Pogląd, że niepoświadczona kserokopia dokumentu nie może być uznana za dowód w sprawie wyraził NSA w wyroku z dnia 20 maja 2003 r., wydanym w sprawie sygn. akt: III SA 110/03.

W wyroku z dnia 10 października 2012 r. (sygn. akt: I SA/Ke 342/12), wydanym w sprawie podatkowej, WSA w Kielcach wskazał, że: dane z ewidencji gruntów i budynków mogą być w uzasadnionych przypadkach zastąpione danymi wynikającymi z innego dokumentu, jednakże dokument ten musi mieć charakter dokumentu urzędowego oraz musi zawierać aktualne informacje dotyczące przedmiotu opodatkowania (lub podatnika).

W tej sytuacji należy uznać, że czynienie przez organ i Sąd ustaleń faktycznych na podstawie pism mających formę niepoświadczonej kserokopii i prowadzenie z tych pism dowodu przeciwko dokumentowi urzędowemu uznać należy za jednoznacznie nieprawidłowe.

Reasumując, Sąd stwierdził, że organ odwoławczy - wbrew zarzutom skarżących - dokonał wystarczających dla podjęcia rozstrzygnięcia, ustaleń co do stanu faktycznego i prawnego oraz w sposób prawidłowy ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy, który jednoznacznie dowiódł, że brak jest podstaw do stwierdzenia interesu prawnego skarżących do prowadzenia postępowania w przedmiocie wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 151 p.p.s.a. Sąd oddalił skargę.

O wynagrodzeniu adwokata, świadczącego pomoc prawną z urzędu, Sąd orzekł na podstawie art. 250 § 1 p.p.s.a. oraz § 21 ust. 1 pkt 1 lit. c) w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 r., poz. 1714).