Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Beata Jezielska po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi E.M. na czynność Burmistrza L. w przedmiocie usytuowania progu zwalniającego postanawia odrzucić skargę.

E. M. wniosła do tut. Sądu skargę w sprawie zmiany usytuowania progu zwalniającego, który przylega do wjazdu do jej garażu. Wskazała, ze integralną częścią skargi jest jej pismo z dnia "[...]", skierowane do Burmistrza L., które – jak podała – stanowiło także wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. W piśmie tym skarżąca podała, że obecna lokalizacja progu zwalniającego utrudnia jej korzystanie z garażu i jest sprzeczna z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. Jednocześnie wniosła o zobowiązanie Burmistrza L. do okazania na rozprawie dokumentacji projektowej drogi wraz z usytuowaniem progu zwalniającego oraz wszelkich dokumentów złożonych podczas procesu budowlanego.

W odpowiedzi na skargę Burmistrz L. wniósł o jej odrzucenie. Podano, że w odpowiedzi na wniosek strony pismem z dnia "[...]" zawiadomiono skarżącą, że lokalizacja przedmiotowego progu jest optymalna, a kolejnym pismem

z dnia "[...]" poinformowano skarżącą, że droga, na której jest on usytuowany jest drogą wewnątrzosiedlową, a nie drogą publiczną w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, w związku z czym nie podlega rygorom w zakresie usytuowania progów zwalniających, podanym w załączniku nr 4 wskazanego przez stronę rozporządzenia. Podano, że wniosek skarżącej dotyczy ochrony własności skarżącej oraz lepszego zaspokajania potrzeb pozostałych właścicieli garaży i dlatego nie zostało wszczęte postępowanie, które powinno zostać zakończone wydaniem któregokolwiek z aktów wymienionych w art. 3 § 2 pkt 1-4a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.). Zdaniem organu skarga nie dotyczy sprawy poddanej kognicji sądu administracyjnego i wobec tego winna zostać odrzucona.

W piśmie z dnia "[...]" skarżąca wyjaśniła, że przedmiotem skargi jest czynność burmistrza nie będącą aktem administracyjnym, lecz czynnością ze sfery prawa publicznego dotyczącą uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa.

W odpowiedzi na wezwanie Sądu pismem z dnia "[...]" Burmistrz L. poinformował, że droga, na której znajduje się próg zwalniający, stanowi własność Gminy L., ale nie jest to droga publiczna w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, a posadowienie przedmiotowego progu było czynnością faktyczną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Stosownie do art. 3 § 2 p.p.s.a., sądy administracyjne orzekają w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, z wyłączeniem postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu;

4) inne niż określone w pkt 1–3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r. poz. 267, ze zm.) oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw;

4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1–4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a;

9) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1–3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych

w ramach postępowania administracyjnego określonego w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI Ordynacji podatkowej oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw.

Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach (art. 3 § 3 p.p.s.a.).

Należy zatem podkreślić, że nie każde działanie podjęte przez organ gminy jest działaniem z zakresu administracji publicznej, a w związku z tym nie każda czynność organu podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego.

W ocenie Sądu usytuowanie progu zwalniającego na drodze nie będącej drogą publiczną nie ma charakteru czynności z zakresu administracji publicznej. Skoro bowiem próg ten został posadowiony na drodze będącej wprawdzie własnością gminy, lecz nie stanowiącej drogi publicznej, to czynność ta mieści się w zakresie uprawnień właścicielskich gminy, a nie zadań z zakresu administracji publicznej.

Należy bowiem wyjaśnić, ze zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 460 ze zm.; dalej w skrócie: "u.o.d.p."), drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie tej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Drogi publiczne dzielą się na: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne (art. 2 ust. 1 u.o.d.p.). Przy czym zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012r poz. 1137 ze zm., dalej jako: P.r.d.) zarządzanie ruchem na drogach gminnych, z wyjątkiem miast na prawach powiatu, należy do starosty. Zatem jedynie w odniesieniu do takich dróg zarządzanie ruchem stanowi zadanie z zakresu administracji publicznej. Natomiast drogi, drogi rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym tych dróg są drogami wewnętrznymi (art. 8 ust. 1 u.o.d.p.) Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie takich dróg oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do właściciela tego terenu (art. 8 ust. 2 u.o.d.pl.). Także do tego podmiotu należy zarządzanie ruchem na tych drogach (art. 10 ust. 7 P.r.d.). Wskazać zaś należy, że wprawdzie w niniejszej sprawie właścicielem drogi jest Gmina L., ale przedmiotowa droga jest drogą wewnętrzną. Zatem zarzadzaniem ruchem, jak i oznakowanie takiej drogi należy do właściciela drogi, który nie ma w tym zakresie obowiązku podejmowania żadnych aktów o charakterze publicznoprawnym. W związku z tym - jak wskazał Burmistrz L. - umiejscowienie przedmiotowego progu zwalniającego nie było poprzedzone żadnym aktem, lecz miało wyłącznie charakter czynności faktycznej.

W takiej sytuacji nie można uznać, że działania Burmistrz L. odnoszące się do kwestii przedmiotowego progu zwalniającego przybrało formę czynności z zakresu administracji publicznej. Miało ono wyłącznie charakter właścicielski, cywilnoprawny.

Wyjaśnić przy tym należy, że zakres kontroli sądowoadministracyjnej nie rozciąga się na każdą działalność organów administracji publicznej. Kognicja sądów administracyjnych dotyczy wyłącznie takich sporów pomiędzy określonym podmiotem,

a organem administracji publicznej, które powstały na gruncie stosunków administracyjnoprawnych. Sądy administracyjne badają wyłącznie tę sferę aktywności administracji publicznej, w jakiej została ona upoważniona do władczego

i jednostronnego kształtowania uprawnień i obowiązków podmiotów w stosunku do niej zewnętrznych i jej nie podporządkowanych. Spory pomiędzy organami administracji publicznej a innymi podmiotami, nawet wówczas, gdy dotyczą praw i obowiązków powstałych na gruncie określonego stosunku prawnego, lecz nie charakteryzującego się nadrzędnością organów administracyjnych wyrażającą się we władczym kształtowaniu tych praw i obowiązków, nie są sporami o charakterze administracyjnoprawnym. Dotyczy to w szczególności sporów powstałych na gruncie prawa cywilnego, gdzie w razie konfliktu o wzajemnych prawach i obowiązkach stron stosunku cywilnoprawnego, w sposób władczy, rozstrzyga sąd powszechny. Taka właśnie sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie. Jak wskazano bowiem wyżej organizacja ruchu oraz czynności prowadzące do ustawiania znaków drogowych czy też takich urządzeń jak progi zwalniające na drogach wewnętrznych, nie należą do sfery działań podejmowanych przez administrację publiczną.

Zatem skarga wniesiona w niniejszej sprawie nie należy do właściwości sądu administracyjnego i dlatego - na podstawie o art. 58 § 1 pkt 1

w zw. z art. 58 § 3 p.p.s.a. – skarga podlega odrzuceniu.